نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید بهشتی

2 کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری، دانشگاه علوم و تحقیقات کهگیلویه و بویر احمد

چکیده

یکی از اصول بنیادی در پدافند غیرعامل، مکانگزینی ایستگاههای آتشنشانی است. ایمنی شهر در برابر سوانح و حوادث بویژه آتشسوزی در کاربریهای مختلف و تضمین امنیت جانی و مالی شهروندان برعهده این عنصر مهم شهری است. ایستگاههای آتشنشانی از جمله مراکز مهم و حیاتی خدماترسانی در شهرها هستند که نقش مهمی در تأمین ایمنی و آسایش شهروندان و توسعه شهرها دارند. بدیهی است خدماترسانی بهموقع ایستگاههای آتشنشانی، بیش از هر چیز مستلزم اسقرار آنها در مکانهای مناسب میباشد که بتوانند در اسرع وقت، بدون مواجه شدن با موانع و محدودیتهای محیط شهری ازیکسو و با ایجاد کمترین آثار منفی به زندگی ساکنان شهر ازسوی دیگر به محل حادثه برسند و اقدامات امدادرسانی را به انجام برسانند. ازاینرو میتوان به ارزش زمان در امدادرسانی و کاهش زمان تأخیر برای کمک به مصدومین در شبکه شهری پی برد. از اهداف این پژوهش میتوان به بررسی وضع موجود ایستگاههای آتشنشانی، عملکرد آنها در هنگام بروز سوانح، سطح پوشش ایستگاههای موجود و یافتن بهترین مکان برای ساخت ایستگاههای جدید آتشنشانی در شهر بهبهان اشاره کرد. نتایج این تحقیق نشان میدهد که شهر بهبهان، دارای دو ایستگاه آتشنشانی، یکی در شرق و دیگری در جنوب غرب است و بخشهای شمال شرق و شمال غرب شهر، خارج از سطح پوشش آنها قرار دارند. ازاینرو، پژوهش حاضر با استفاده از مدل AHP به تجزیه و تحلیل ایستگاههای موجود و وضعیت خدماترسانی آنها در هنگام بروز سوانح پرداخته و در نهایت با تأکید بر اصول پدافند غیرعامل، به مکانگزینی بهینه احداث ایستگاههای جدید آتشنشانی که به کمک ایستگاههای موجود، قادر خواهند بود کل منطقه را تحت پوشش قرار دهند، اقدام شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Location of fire stations with passive defense approach Case study: Behbahan City

نویسندگان [English]

  • Zohreh Fanni 1
  • Abdollah Roshan 2

1 Associate professor, Geography and urban planning, Shahid Beheshti University

2 M.A. Geography and urban planning, science and research branch, Islamic Azad University of Kohgiluyeh va Boyerahmad

چکیده [English]

Abstract[1]
One of the fundamental principles of passive defense, is the location of fire stations. Safety of city against accidents, particularly fires in various applications, and ensuring the safety of lives and properties of citizens are the responsibilities of the most important element of city. Firefighting stations, are among themost important and vital centers for providing services in cities that play an important role in ensuring the safety and comfort of citizens and the development of cities. Obviously the timely delivery of fire station services, will require them to be located in appropriate places more than anything else, in order to be able to arrive at the scene and carry out the relief efforts as fast as possible, without encountering any obstacles and limitations of the urban environment on one hand, and with the least negative impacts on the lives of the inhabitants of the city on the other hand.Therefore, the value of time in helping and reducing the time lag to help injured people in the urban network can be realized.Among the objectives of this research, it is possible to point out the study of existing status of fire stations, their operation in the event of accidents, the coverage of existing stations and locating the best place for the construction of new firefighting stations in the city of Behbahan. The results of this research show that Behbahan city has two fire stations, one in the East and one in the Southwest, and the Northeastern and Northwestern parts of the city are outside of the coverage of these two stations.Therefore, the present study uses the AHP model to analyze the existing stations and their service status in the event of accidents, and finally, with the emphasis on the principles of passive defense, the optimal location for the construction of new firefighting stations, which will be able to cover all the region with the help of existing stations has been carried out.



[1] -  به دلیل کیفیت نامناسب متن چکیده مبسوط انگلیسیِ ارائه شده توسط نویسنده مسئول مقاله، نشریه به ناچار اقدام به ترجمه مجدد متن چکیده فارسی و انتشار آن به جای چکیده مبسوط انگلیسی نموده است.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Passive defense
  • localization
  • Fire Station
  • AHP
  • Behbahan City
1-اصغرپور، محمدجواد(1378)، تصمیم‌گیری‌های چند معیاره، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ ششم، تهران.
2- اصغریان جدی، احمد (1386)، الزامات معمارانه در دفاع غیرعامل پایدار، تهران، مرکز چاپ و انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، تهران.
3- پایگاه ملی داده های علوم زمین، www.ngdir.ir.
4- پرهیزگار، اکبر (1383)، ارائه مدل و ضوابط مکان‌گزینی ایستگاه‌های آتش‌نشانی، جلد سوم، مرکز پژوهش‌های شهری و روستایی معاونت پژوهشی دانشگاه تربیت مدرس، تهران.
5- پیرمرادی، علیرضا (1387)، یافتن بهترین مکان ایستگاه آتش‌نشانی با استفاده از فناوری اطلاعات و GIS (منطقه 6 تهران)، دومین کنفرانس بین‌المللی شهرداری الکترونیکی، تهران.
6- حسینی امینی، حسن و همکاران (1389)، ارزیابی ساختار شهر لنگرود جهت برنامه‌ریزی پدافند غیرعامل، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی (علوم جغرافیایی)، دوره 15،  شماره 18، صفحه 129 تا 149.
7- حسینی امینی، پریزادی؛ حسن، طاهر (1389)، مفاهیم بنیادی در پدافند غیرعامل با تأکید بر شهر و ناحیه، مؤسسه اندیشه کهن پرداز، چاپ اول.
 8- درگاه ملی آب ایران، www.waterportal.ir.
9- راهنمای مجامع ملی کاهش خطرپذیری حوادث (1388)، مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن، صفحه 1 و 2.
10- زیاری، کرامت ا... (1390)، برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ سوم، تهران.
11- عادلی، محسن و همکاران (1386)، مکانیابی ایستگاه‌های آتش‌نشانی شهر گرگان با استفاده از GIS، اولین همایش GIS شهری.
12- عبداللهی، مجید (1391) ، مدیریت بحران در نواحی شهری، انتشارات سازمان شهرداری‌های کشور، تهران.
13- فرزام شاد.م(1385)، مبانی نظری معماری در پدافندغیرعامل، مجله پدافندغیرعامل.
14- قانون برنامه چهارم توسعه (1384)، آئین‌نامه اجرای بند "11" ماده "121"، ریاست جمهوری، دفتر هیأت دولت، کمیسیون سیاسی-دفاعی.
15- قدسی پور، سیدحسین (1387)، فرآیند تحلیل سلسله مراتبی، انتشارات دانشگاه امیرکبیر تهران، چاپ ششم، تهران.
16- قرارگاه پدافند هوایی خاتم‌ الانبیا(ص) (1383)، پدافندغیرعامل، تهران، معاونت پدافند غیرعامل قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیا(ص).
17- کاظمی، علیرضا (1387)، اهمیت پدافند غیرعامل، انتشارات ایران، چاپ اول.
18- کامران، حسینی امینی؛ حسن، حسن (1390)، تحلیل ساختارهای شهریار و راهبردهای پدافند غیرعامل، مجله جغرافیا، شماره 30، صفحه 5 تا 37.
19- کامران، حسینی امینی؛ حسن، حسن (1391)، کاربرد پدافند غیر عامل در برنامه‌ریزی شهری و منطقه ای، فصلنامه علمی-پژوهشی فضای جغرافیایی، سال دوازدهم، شماره 38، صفحه 215 تا 237.
20-کریمی، ببراز و همکاران (1388)، ارزیابی توزیع فضایی و مکان‌یابی ایستگاه‌های آتش نشانی شهر شیراز با استفاده از GIS، فصل نامه جغرافیایی چشم انداز زاگرس، دوره اوّل، شماره دوم، صفحه 5 تا 19.
 21- مرکز آمار ایران www.amar.org.ir
22-  مشکینی، حبیبی، تفکری؛ ابوالفضل، کیومرث، اکرم (1389)، تحلیل فضایی-مکانی تجهیزات شهری و مدل تحلیل سلسله مراتبی در محیط GIS؛ مطالعه موردی: ایستگاه‌های آتش‌نشانی هسته مرکزی تهران؛ فصلنامه پژوهش‌های جغرافیای انسانی (74)، دانشگاه تهران،101-91.
23- هادیانی، کاظمی‌زاد؛ زهره، شمس‌الله (1389)، مکان‌یابی ایستگاه‌های آتش‌نشانی با استفاده از روش تحلیل شبکه و مدل AHP در محیط GIS (مطالعه موردی: شهر قم)، فصلنامه جغرافیا و توسعه، صفحه 99 تا 112.
24- یزدان‌پناه، سمانه و همکاران (1390)، مکان‌یابی ایستگاه‌های آتش‌نشانی با استفاده از مدل AHP در محیط GIS (شهر آمل)، مجله چشم‌انداز جغرافیایی، سال ششم، شماره 14، صفحه 74 تا 87.
25-    Chen A et al. (2007) Network –based accessibility Measures for vulnerability Analysis of Degradable Transportation Networks7; (6) 124-256.
26- Howerton, C.,2006, GIS Network Analysisof Fire Department Response Time Dallas. Texa Fall.
27-    Kohsari, M.J., 2003, Site Selection for Fire Station by GIS, Urban Planning Thesis, University of Mazandaran
28- Lacina, B. (2006). Explaining the severity of civil wars. Journal of Conflict Resolution, No.50, p.276.
29-    Lotfi, Sedigheh and Koohsari, M.J; (2009) Analyzing accessibility dimension of urban quality of life: where urban designers face duality between subjective and objective reading of place, Social indictors research: (94) 417-435.
30-    Sung Bong, Kihan, Dong Sun and Joo HyunT Development of the feasibility model for adding new railroad station using AHP technique, Journal of the eastern asia society for transportation studies, volume 6, 2005.