نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• علی شجاعیان

عضو هیات علمی/دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی شامل کاربرد مجموعه داده‌های چند زمانه به منظور مشخص نمودن مناطقی است که کاربری و پوشش زمینی آنها در تاریخ‌های مختلف تصویربرداری تغییراتی داشته‌اند. از روش‌­های نوین در این زمینه بکارگیری سنجش از دور بعنوان ابزاری تکرارپذیر، مقرون به صرفه و در دسترس است. به همین منظور به بررسی تغییرات کاربری اراضی منطقه دزفول با استفاده از داده‌های دور سنجی، بین سال‌های 2010-2002 و با نگاه ویژه به تغییرات اراضی کشاورزی، ‌اقدام شد. تصاویر مورد استفاده در این تحقیق، مربوط به ماهواره لندست و سنجنده ETM آن می‌باشد که پس از عملیات پیش پردازش در کلاس‌های نه گانه همنام کاربری دسته‌بندی شده و به هر کاربری کدی تک رقمی از 1 تا 9 اختصاص یافت. سپس مدلی با عنوان ماتریس ضرب کاربری‌ها (Landuse Multiplication Materix) بکار گرفته شد. در ماتریس مذکور و با استفاده از درایه‌های آن که حاصل ضرب نقشه‌ی طبقه‌­بندی کاربری زمان دورتر در عدد 10 و حاصل جمع آن با  نقشه‌ی طبقه‌بندی کاربری زمان جدیدتر متفاوت است، میزان تبدیل کاربری‌های مختلف به یکدیگر مشخص می‌شود. به عبارت دیگر به لحاظ پیچیدگی‌های خاص منطقه از نظر تبدیل کاربری‌های مختلف به یکدیگر، مشاهده شد که بر خلاف اینکه در بعضی از نقاط تبدیل کاربری‌ها به سود کشاورزی بوده است ولی در مجموع مساحت زمین‌های زراعی آبی در حال کاهش است. در این میان بیشترین کاهش زمین‌های کشاورزی با 3857 هکتار به نفع زمینهای بایر بوده است. در رتبه بعد کاربری مسیل با افزایش 2283 هکتاری قرار دارد. 

کلیدواژه‌ها

• ماتریس ضرب کاربری ها
• تصاویر ماهواره ای
• اراضی کشاورزی
• تغییرات کاربری اراضی
• ETM
• دزفول

20.1001.1.25883860.1392.22.86.5.4

عنوان مقاله [English]

Usage of sattelite images in land use changes by landuse multiplication matrix model -Case study: Dezful

نویسنده [English]

• Ali Shojaeean

Shahid Chamran University

چکیده [English]

Detection of changes in landuse, including the use of multi-time data set to determine the areas where have been had  landuse  and land cover change detection in various dates. Applying of remote sensing as a repeatable, commodious and available instrument is  one of the newest method in this context. The images are used in this research received from the Landsat sattelite and its ETM sensor in order to investigate landuse changes in Dezful area with special attention to changes in agricultural land between 2002 and 2010. After preprocessing the images and classification to product two Landsue maps of two dates, each of them are collected in grades nine categories and also each landuse class is assigned a code of 1 to 9.  In order to compare the nine landuse classes from 2002 to 2010 the LMM )Lanuse Multiplcation Matrix(model is used. Using the matrix elements, as a result of multiplying older landuse map to  number by 10 and then sum that to recent map, the conversion rate of landuses to others are determined. The results indicate that in some areas have been converted to agricultural land in favor, but the total area of irrigated agricultural lands are decreasing. The greatest reduction of agricultural land was to wasteland with 3857 hectares. In the next place, there is the waterway with of 2238 hectares. 

کلیدواژه‌ها [English]

• landuse multiplication matrix(LMM)
• Satellite images
• agricultur land
• landuse changes
• ETM
• Dezful