آرمان قیسوندی
دوره 22، 85-1 ، خرداد 1392، ، صفحه 98-101
چکیده
لزوم توجه به منابع طبیعی بعنوان پایه و اساس توسعه زیربناهای اقتصادی در جوامع در حال توسعه (نظیر کشور ما) در سالهای اخیر بسیار نمایان شده است. ضرورت توسعه و مدیریت شایسته در تخصیص امکانات و استفاده از پتانسیلها و دانش بومی مناطق جغرافیای طبیعی از اولویتهای امور مدیریتی کشور به شمار میروند. امروزه برنامهریزی بعنوان مؤثرترین ابزار مقابله ...
بیشتر
لزوم توجه به منابع طبیعی بعنوان پایه و اساس توسعه زیربناهای اقتصادی در جوامع در حال توسعه (نظیر کشور ما) در سالهای اخیر بسیار نمایان شده است. ضرورت توسعه و مدیریت شایسته در تخصیص امکانات و استفاده از پتانسیلها و دانش بومی مناطق جغرافیای طبیعی از اولویتهای امور مدیریتی کشور به شمار میروند. امروزه برنامهریزی بعنوان مؤثرترین ابزار مقابله با مشکلات پیچیده و ارائه راهحلهای کلیدی در مدیریت بحران و امر تخصیص امکانات، مورد پذیرش قرار گرفته است. که این امر مستلزم شناخت همه جانبه و کامل از پهنه جغرافیایی مکان مورد بررسی از سویی و تجزیه و تحلیل یکپارچه و همزمان تمامی عوامل مؤثر در آن مکان میباشد. این شناخت و تجزیه و تحلیل نیازمند بکارگیری سیستمی است که بتواند تمامی خصوصیات مکانی را در بانک اطلاعاتی ذخیره نموده و باتوجه به نیاز برنامه ریز، نمایش خاصی از آنها را در قالب نقشه و جدول اطلاعاتی ارائه نمایند. سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)1 در جمع آوری، تجزیه و تحلیل و نمایش بصری اطلاعات مورد نیاز در امر برنامهریزی، بعنوان یکی از کارآمدترین ابزار برنامه ریزی در چند دهه اخیر در دنیا مطرح شده است. این مقاله بر آن است که به نقش و جایگاه این سیستم اطلاعاتی در امور مختلف مطالعات منابع طبیعی و تأثیرات آن بر توسعه کشور بپردازد .
پرستو خسرویان عرب؛ غلامحسین رستگارنسب؛ زهرا ارزجانی؛ منصوره بنازاده
دوره 23، شماره 89 ، اردیبهشت 1393، ، صفحه 99-101
چکیده
یکی از انقلاب‌های عظیم علمی، فکری و فلسفی عصر حاضردر مورد درک‌مان از جهان هستی به نام تئوری ابرفضا است که بیان می‌دارد، ابعادی افزون بر چهار بعد پذیرفته شده فضا - زمان وجود دارند و در واقع ممکن است جهان در فضایی فرا ابعادی وجود داشته باشد. این تئوری از نظر علمی با نام‌های تئوری کالوزا- کلین و یا ابر گرانش همراه است. اما پیشرفته‌ترین ...
بیشتر
یکی از انقلاب‌های عظیم علمی، فکری و فلسفی عصر حاضردر مورد درک‌مان از جهان هستی به نام تئوری ابرفضا است که بیان می‌دارد، ابعادی افزون بر چهار بعد پذیرفته شده فضا - زمان وجود دارند و در واقع ممکن است جهان در فضایی فرا ابعادی وجود داشته باشد. این تئوری از نظر علمی با نام‌های تئوری کالوزا- کلین و یا ابر گرانش همراه است. اما پیشرفته‌ترین فرمولبندی آن، تئوری ابر ریسمان نامیده می‌شود که حتی عدد دقیق ابعاد (ده) را پیش‌بینی میکند. در این صورت، سه بعد متداول فضا (طول، عرض و ارتفاع) و یک بعد زمان با شش بعد فضایی دیگر فزونی یافته‌اند. بر این اساس در مقاله حاضر سعی شده تا با استفاده از تئوری ریسمان نشان داده شود، ابعاد بالاتر یکی از نیازهای حتمی علم برای توصیف درست و دقیق لایههای پنهانتری از قوانین طبیعت است به طوری که به عنوان یک اصل مهم حتی قوانین شناخته شدهی طبیعت موقع بیان در ابعاد بالاتر به نحو شگفتانگیزی سادهتر، متقارنتر و زیباتر می‌شوند و طبیعت جایگاه اصلی خود را در هندسهای با ابعاد بالاتر پیدا خواهد کرد.
احسان الوندی؛ مهتاب فروتن دانش؛ محمدرضا دهمرده قلعه نو
چکیده
تغییرات کاربری اراضی در اثر فعالیت‌های انسانی یکی از موضوعات مهم در برنامه‌ریزی‌های منطقه‌ای میباشد. در بسیاری از مناطق ایران، کاربری اراضی و مدیریت زمین بدون توجه به قابلیت و توان سرزمین میباشد که سبب اتلاف سرمایه و کاهش ظرفیت محیطی می‌گردد.در این تحقیق از روش توصیفی- تحلیلی همراه با بهرهگیری از ابزارهای ...
بیشتر
تغییرات کاربری اراضی در اثر فعالیت‌های انسانی یکی از موضوعات مهم در برنامه‌ریزی‌های منطقه‌ای میباشد. در بسیاری از مناطق ایران، کاربری اراضی و مدیریت زمین بدون توجه به قابلیت و توان سرزمین میباشد که سبب اتلاف سرمایه و کاهش ظرفیت محیطی می‌گردد.در این تحقیق از روش توصیفی- تحلیلی همراه با بهرهگیری از ابزارهای مدیریتی (روشهای تصمیم‌گیری چند شاخصه) در کنار قابلیت‌های بالای نرم افزار ArcGIS امکان مدلسازی تناسب زمین برای توسعه شهری در حوضه آبخیز زیارت استان گلستان، با توجه به معیارهای شیب، ارتفاع از سطح دریا، بافت خاک، پوشش گیاهی، جهت شیب، سنگ مادر، فاصله از گسل و فاصله از رودخانه، فراهم شده است. در این تحقیق با مراجعه به 10 نفر از متخصصین در رشته مربوطه و با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) وزنی برای هر معیار تعیین شده است. در ادامه به منظور تلفیق نقشه‌های معیار و محاسبه میزان تناسب زمین برای توسعه شهری از تکنیکهای SAW و TOPSIS همراه با بهرهگیری از قابلیت‌های نرم افزار ArcGIS 10.1 استفاده شده است. در نهایت در این تحقیق به بررسی سازگاری بین کاربریهای موجود در حوضه آبخیز زیارت استان گلستان پرداخته شده است. با توجه به نتایج بدست آمده از مدلسازی تناسب زمین، وسعت مناطق دارای شرایط توسعه شهری با استفاده از تکنیکهای TOPSIS و SAW به ترتیب 37 و4/79 هکتار از کل مساحت حوضه آبخیز زیارت محاسبه شده است، اما در حال حاضر وسعت مناطق مسکونی در این حوضه 3/141 هکتار میباشد. در مدلسازی تناسب زمین برای توسعه شهری با توجه به وجود وابستگی‌های مکانی میان نقشه‌های معیار، بهترین روش در تلفیق معیارها و محاسبه میزان تناسب کاربری، استفاده از تکنیک TOPSIS است.نتایج سازگاری کاربری‌ها نشان داد، کاربری اراضی مسکونی با میزان سازگاری 118245/0 کمترین سازگاری را بین کاربریهای فعلی موجود در این حوضه دارد. در پایان می‌توان گفت، با توجه به توانایی‌های بالای روشهای تصمیم‌گیری چند شاخصه و ArcGIS در مدلسازی تناسب زمین برای توسعه شهری، هر قدر نظرات کارشناسی دقیق‌تر و داده‌ها و اطلاعات به روزتر باشند، استفاده از این فنون و ابزار با نتایج بهتری همراه است.
پوریا خرازی؛ محمدرضا یزدانی؛ هایده آرا؛ پیام خزائل پور
چکیده
با توجه به فصلی بودن آبراهه‌ها در مناطق خشک و نیمه‌خشک و انتقال آب سطحی به زیر سطح زمین استفاده از سازه‌هایی که کنترل و ذخیره کننده جریان برای فصول کم باران سال باشد ضروری است. به دلیل پرهزینه و زمانبر بودن مکانیابی سد زیرزمینی، استفاده از تکنیکهای سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی همراه با فرایندهای تصمیم‌گیری به‌عنوان یکی از ابزارهای ...
بیشتر
با توجه به فصلی بودن آبراهه‌ها در مناطق خشک و نیمه‌خشک و انتقال آب سطحی به زیر سطح زمین استفاده از سازه‌هایی که کنترل و ذخیره کننده جریان برای فصول کم باران سال باشد ضروری است. به دلیل پرهزینه و زمانبر بودن مکانیابی سد زیرزمینی، استفاده از تکنیکهای سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی همراه با فرایندهای تصمیم‌گیری به‌عنوان یکی از ابزارهای کاربردی در این مطالعات محسوب می‌گردد. سدهای زیرزمینی سازه‌هایی هستند که در مسیر جریان آب زیرزمینی ساخته شده و باعث بالا آمدن و ذخیره آب در مخزن خود می‌شوند. منطقه مورد مطالعه بخشی از حوضه آبخیز دشت کویر است که در شمال‌غرب استان سمنان واقع شده است. هدفازاینمطالعهتعیینمحلمناسباحداثسدزیرزمینی با استفاده از تلفیق و امتیازدهی به لایه‌ها در محیط نرم افزارسیستم اطلاعات جغرافیایی بهمنظورتغذیهوکنترلآب‌های زیرزمینی در بخشی از حوضه آبخیز دشت کویر برای حفظ منابع آب در فصول کم باران میباشد. دراینتحقیقبه منظور اولویت‌بندی مکان‌های مناسب جهت احداث سدهای زیرزمینی،ازروشتحلیلسلسلهمراتبی استفادهگردیدکهبادرنظرگرفتنمعیارهایارزیابی، ششمکانمناسب جهت احداثسدزیرزمینیدرمرحله دوم مکانیابی مشخص شد. در مرحله پایانی به علت نظرات و عقاید مختلف کارشناسان و برای تأمین نظرات و خواسته‌های تمامی گروه‌های دخیل در این امر 5 سناریو برای وزندهی و ارزش‌گذاری معیارهای اصلی تعریف شد که طی این پنج سناریو وزن نهایی برای هر یک از 6 محور محاسبه شد. نتایج بدست آمده، نشان داد که مناطق جنوبی دشت دارای پتانسیل خوبی برای احداث سدهای زیرزمینی میباشد.
سعید ملکی؛ علی شجاعیان؛ قاسم فرهمند
چکیده
رشد جمعیت و توسعه شهرنشینی از عوامل مؤثر بر افزایش دمای هوا در نواحی شهری هستند که موجب ایجاد جزیره حرارتی برروی این مناطق در مقایسه با محیط اطراف می‌شوند و اثرات ناشی از آن می‌تواند نقشی اساسی و مهم درکیفیت هوا داشته و به‌تبع آن، سلامت عمومی ایفا نماید. این پدیده به‌ویژه در شهرهای بزرگ بیشتر مشهود است. هدف این تحقیق، پی بردن به تفاوت ...
بیشتر
رشد جمعیت و توسعه شهرنشینی از عوامل مؤثر بر افزایش دمای هوا در نواحی شهری هستند که موجب ایجاد جزیره حرارتی برروی این مناطق در مقایسه با محیط اطراف می‌شوند و اثرات ناشی از آن می‌تواند نقشی اساسی و مهم درکیفیت هوا داشته و به‌تبع آن، سلامت عمومی ایفا نماید. این پدیده به‌ویژه در شهرهای بزرگ بیشتر مشهود است. هدف این تحقیق، پی بردن به تفاوت دمایی مناطق مختلف شهر ارومیه و حاشیه اطراف آن به‌منظور شناخت محدوده تشکیل جزیره گرمایی در شهر ارومیه میباشد. عرصه مطالعاتی پژوهش حاضر شهر ارومیه است و برای انجام این تحقیق، از آمار روزانه در ایستگاه سینوپتیک شهر ارومیه و همچنین 9 ایستگاه سنجش دمایی در داخل شهر استفاده شده است. نتایج حاصل از مقایسه دادههای دماسنج‌های نصب شده نشان میدهد که اختلاف دمایی معادل 2/4الی 6/9 درجه سلسیوس بین مرکز جزیره گرمایی با نواحی اطراف شهر وجود دارد به‌طوری که ایستگاه میدان ولایت فقیه بادمای 41/29 درجه سلسیوس در مقایسه با هشت ایستگاه دیگر، بیشترین دما را به خود اختصاص و در واقع، مرکز جزیره گرمایی را تشکیل داده است. در همان حال ایستگاه مرکز تعویض پلاک خودرو ارومیه با دمای حداکثر 77/22 سلسیوس خنک‌ترین ایستگاه در مقایسه با دیگر ایستگاه‌ها میباشد که نشان دهنده اختلاف گرمایی 64/6 سلسیوس در سطح شهر است. شدت جزیره گرمایی بافاصله گرفتن از مرکز شهر کاهش می‌یابد؛ به بیان دقیق‌تر بررسی ها نمایان گر این است که با توجه به تنوع پراکندگی کاربری‌ها در سطح شهر، قسمت مرکزی شهر به علت برخوردار بودن از بالاترین سطح ساخت و ساز شهری و حجم بالای تردد و ترافیک شهری، دارای بالاترین میانگین دمایی میباشد.
زهره مریانجی؛ سید اکبر حسینی؛ حامد عباسی
چکیده
استفاده ازانرژی‌های تجدیدپذیر مانند خورشید،گرمای زمین و بادمی‌توانددرکاهش آلودگی هواوپدیده تغییر اقلیم مؤثرباشد. وزش بادهای شدید و مداوم،منبع انرژی بسیار مهمی برای بسیاری از نقاط کشوراست. دراین مطالعه میانگین وحداکثرسرعت باد سالانه و فصلی و انرژی آن براساس دادههای نه ایستگاه همدیدی (سینوپتیک) درسطح استان همدان و در دوره اقلیمی ...
بیشتر
استفاده ازانرژی‌های تجدیدپذیر مانند خورشید،گرمای زمین و بادمی‌توانددرکاهش آلودگی هواوپدیده تغییر اقلیم مؤثرباشد. وزش بادهای شدید و مداوم،منبع انرژی بسیار مهمی برای بسیاری از نقاط کشوراست. دراین مطالعه میانگین وحداکثرسرعت باد سالانه و فصلی و انرژی آن براساس دادههای نه ایستگاه همدیدی (سینوپتیک) درسطح استان همدان و در دوره اقلیمی 2014 - 2000 محاسبه و تحلیل شده وپراکندگی مکانی سرعت و انرژی باد در این منطقه مورد بررسی قرارگرفته است. تاثیرتوپوگرافی برسرعت باد نشان میدهد شهرستان‌های کوهپایه‌ای استان از جمله همدان، نهاوند و اسدآباد بیشتر در معرض وزش بادهای دشت - کوه می‌باشند،وگرم باد پدیده خاص هواشناسی ناشی از اثرکوهستان،غالباً درشهرستان همدان رخ میدهد. نقشه رقومی سرعت وانرژی باد منطقه درمقیاس سالانه و فصلی در محیط GIS پهنه‌بندی شده است (به روش کریجینگ). براین اساس شرق و مناطقی ازشهرستان ملایروبالاخص مناطق شمالی استان بیشترین سرعت متوسط با درا (بالای سه متردرثانیه) نشان داده ومناطق غرب و جنوب غرب با کمترین سرعت باد درطول دوره مورد مطالعه مشخص می‌شود. بادخیزترین منطقه،نواحی شرقی و شمالی استان است و دربیشتر زمان‌های سال دارای توان تولید برق بادی است. دشت کبودرآهنگ و مناطقی از شهرستان رزن بالاترین پتانسیل انرژی باد برحسب وات برمترمربع را دارد وبیشترین پتانسیل میزا ن تولید انرژی ناشی از باد در همدان،درفصل بهاروپاییزاست. درمنطقه مورد بررسی ایستگاه های نوژه (شمال استان) بابیش از 18 درصدوملایر(جنوب شرق استان) بابیش از 17 درصد،تداوم وزش باد دراولویت نصب توربین های بادی می‌باشند. بامطالعه احتمال وقوع و پیش بینی سرعت باد درایستگاه های هواشناسی استان همدان مناطقی از دشت رزن و کبودرآهنگ با سرعت بالاتر باد پیش‌بینی می‌گردد. نتایج این بررسی دربرنامه ریزی و مدیریت انرژی منطقه قابل استفاده است.
سید یاسر حکیم دوست؛ علی محمد پورزیدی؛ محمد صالح گرامی
چکیده
بارش رگباری از پدیده‌های بحران‌سازی است که وقوع ناگهانی و پر شدت آن موجب بروز خسارات فراوان بر انسان و محیط پیرامونی آن می‌شود. شناخت و آگاهی از بارش رگباری و چگونگی وقوع، شدت و تداوم آن در فصول مختلف کمک بسزایی در مقابله‌ی صحیح با آن می‌نماید. با توجه به رفتار متفاوت بارش و تغییرات سریع در فواصل مکانی کم و در طولانی‌مدت، ارائه ...
بیشتر
بارش رگباری از پدیده‌های بحران‌سازی است که وقوع ناگهانی و پر شدت آن موجب بروز خسارات فراوان بر انسان و محیط پیرامونی آن می‌شود. شناخت و آگاهی از بارش رگباری و چگونگی وقوع، شدت و تداوم آن در فصول مختلف کمک بسزایی در مقابله‌ی صحیح با آن می‌نماید. با توجه به رفتار متفاوت بارش و تغییرات سریع در فواصل مکانی کم و در طولانی‌مدت، ارائه مدل‌های مناسب ، متناسب با اقلیم آن منطقه، جهت پیش‌بینی احتمالی آن ضروری است. دراینپژوهشبه تحلیل مکانی بارش رگباری استان مازندران پرداخته شد و براساس دادههای استخراج‌شده گراف باران‌سنجی در 12 ایستگاه سینوپتیک استان مازندران، برابر میزان بارش بالای 10 میلیمتر در دوره 5ساله، از سال 2006 تا2010 مورد بررسی قرار گرفت. برای پهنه‌بندی محدوده موردمطالعه از روش IDWبا سه توان 1،2،3 و روش کریجینگ با مدل‌های کروی، دایره‌ای، نمایی و گوسین استفاده شده است. ارزیابی و تعیین بهترین مدل و صحت سنجی نقشه‌های تولیدشده انجام شد. همچنین جهت مقایسه آماری مدلها از مقدار ریشه مربع خطاها RMS ،MAE،RMSE و ضریب همبستگی آنها استفاده شده، که بهترین مدل برای پهنه‌بندی مدل IDW با دو توان 1،3و کریجینگ معمولی دایره‌ای بود. استخراج نقشه بهینه به‌وسیله رگرسیون چند متغیره بر اساس مدل روش همزمان و روش پسرونده انجام شد و شش متغیر که در ایجاد بارش بیشترین تأثیر را دارند، شامل عرض و طول جغرافیای، تعداد روز بارش، ارتفاع، رطوبت نسبی و دمای نقطه شبنم مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان میدهد، میزان همبستگی این شش متغیر در فصل بهار97/0، تابستان99/0، پاییز98/0، زمستان99/0ودربارش سالانه99/0 است که نشاندهنده رابطه قوی بین این شش متغیر در بارش رگباری استان مازندران میباشد.
صیاد اصغری سراسکانرود؛ بهروز خدابنده لو؛ احمد ناصری؛ علی مرادی
چکیده
این پژوهش با هدف استخراج نقشه کاربری اراضی شهری، با استفاده از مقایسه الگوریتم‌های مختلف طبقهبندی پیکسل‌پایه و شئ‌گرا میباشد. در این راستا الگوریتم‌های طبقهبندی پیکسل‌پایه ماشین بردار پشتیبان، حداکثر احتمال، شبکه عصبی مصنوعی، حداقل فاصله از میانگین، سطوح موازی و فاصله ماهالانوی مورد استفاده قرار گرفتند. در ادامه به ...
بیشتر
این پژوهش با هدف استخراج نقشه کاربری اراضی شهری، با استفاده از مقایسه الگوریتم‌های مختلف طبقهبندی پیکسل‌پایه و شئ‌گرا میباشد. در این راستا الگوریتم‌های طبقهبندی پیکسل‌پایه ماشین بردار پشتیبان، حداکثر احتمال، شبکه عصبی مصنوعی، حداقل فاصله از میانگین، سطوح موازی و فاصله ماهالانوی مورد استفاده قرار گرفتند. در ادامه به مقایسه روشهای مذکور با طبقهبندی شئ‌گرا جهت تهیه نقشه کاربری اراضی شهر زنجان با استفاده از تصویرماهواره‌ایSentinel-2 با قدرت تفکیک مکانی 10 متر پرداخته شد. به منظور انجام پردازش تصویر مورد استفاده از نرم‌افزار‌های ENVI 5.3، SNAP،eCognition و ArcGISاستفاده شده است. برای مقایسه عملی نتایج، در هر دو روش از دادههای آموزشی یکسان برای طبقهبندی استفاده گردید؛ سپس مهمترین روشهای ارزیابی صحت شامل د‌قت‌کلی‌و ضریب کاپای طبقهبندی استخراج شد. نتایج بدست آمده، نشان میدهد که از بین روشهای طبقهبندی پیکسل‌پایه مورد استفاده در این مطالعه، روشهای طبقهبندی حداکثر احتمال و روش حداقل فاصله تا میانگین با ضریب کاپای به ترتیب 95/0درصد و 85/0 درصد از دقت قابل قبولی برخوردار هستند. همچنین مقایسه نتایج حاصل از طبقهبندی پیکسل‌پایه و شئ‌گرا نشان داد که روش شئ‌گرا با اعمال پارامترهای مؤثر در طبقهبندی و توسعه قوانین جهت اطلاح طبقهبندی اولیه شئ‌گرا با ضریب کاپای 95/0 درصد از نظر دقت در استخراج نقشه کاربری اراضی از روشهای پیکسل‌پایه از اولویت برخوردار است.
رضا برنا
چکیده
پدیده گرد و غبار یکی از مخاطرات طبیعی است که وقوع آن باعث وارد شدن خسارت‌هایی در زمینه زیست محیطی و بروز یا تشدید بیماری‌های تنفسی و قلبی، ترافیک هوایی و زمینی، گردشگری، کشاورزی و... می‌شود. با توجه به خسارت زیاد این پدیده و احتمال افزایش وقوع آن در سالهای آتی، لزوم توجه به آن از سوی دولت و اجرای راهکارهای مناسب در این زمینه ضروری ...
بیشتر
پدیده گرد و غبار یکی از مخاطرات طبیعی است که وقوع آن باعث وارد شدن خسارت‌هایی در زمینه زیست محیطی و بروز یا تشدید بیماری‌های تنفسی و قلبی، ترافیک هوایی و زمینی، گردشگری، کشاورزی و... می‌شود. با توجه به خسارت زیاد این پدیده و احتمال افزایش وقوع آن در سالهای آتی، لزوم توجه به آن از سوی دولت و اجرای راهکارهای مناسب در این زمینه ضروری است. استان خوزستان به دلیل همجوار بودن با پهنههای وسیع بیابانی به طور مکرر در معرض گرد و غبارهای شدید قرار گرفته و این پدیده یکی از مهمترین مخاطرات طبیعی چند سال اخیر میباشد، که محیط زیست منطقه را بشدت دچار مشکل نموده است. در این پژوهش روشهای پیشگیری از آثار پدیده گرد و غبار با استفاده از مدل AHP در استان خوزستان وزن دهی شدند. نتایج این پژوهش نشان داد که معیار عوامل کشوری با وزن 540/0 و عوامل برون کشوری با وزن 163/0 بالاترین و پایین ترین رتبه را به خود اختصاص داده است. همچنین زیر معیار روش اطلاع رسانی و آگاهی مردم از خطرات گرد و غبار از معیار عوامل کشوری با وزن 263/0 بیشترین رتبه و پاشیدن ریگ با وزن 034/0 در این معیار کمترین رتبه را به خود اختصاص دادهاند.
محسن پورخسروانی؛ سیده الهام موسوی
چکیده
توزیع جغرافیایی مخاطرات طبیعی که به کشته شدن تعداد زیادی از مردم و ویرانی جوامع انسانی می‌انجامد بر مکان گزینی نامناسب نواحی و رشد بی‌برنامه منطبق میباشد. رشد بی‌رویه شهرها و خزش مناطق شهری بر بستر طبیعی بدون توجه به خطرات طبیعی لزوم توجه به شناخت شرایط ژئومورفیک منطقه، مخاطرات محیطی و برنامهریزی شهری در تعیین حریم امن و پایدار ...
بیشتر
توزیع جغرافیایی مخاطرات طبیعی که به کشته شدن تعداد زیادی از مردم و ویرانی جوامع انسانی می‌انجامد بر مکان گزینی نامناسب نواحی و رشد بی‌برنامه منطبق میباشد. رشد بی‌رویه شهرها و خزش مناطق شهری بر بستر طبیعی بدون توجه به خطرات طبیعی لزوم توجه به شناخت شرایط ژئومورفیک منطقه، مخاطرات محیطی و برنامهریزی شهری در تعیین حریم امن و پایدار توسعه شهرها را می‌طلبد. در این تحقیق با مطالعه فرآیندهای ژئومورفولوژیک و مخاطرات محیطی در محدوده مورد مطالعهو با استفاده از مدل‌های SAW،Dematel وAHP سعی شده است که فرصت‌ها و محدودیت‌های موجود در جهات مختلف توسعه شهرهای دالکی- وحدتیه مشخص و در نهایت مناسب‌ترین محور برای توسعه آینده شهر تعیین شود. هر چند دو مدل Dematel و AHP هر دو به مقایسه زوجی هر عنصر نسبت به سایر ﭘارامترها میﭘردازد، اما مدلAHP به دلیل مقایسه وزن طبقات هر معیار بر اساس ترجیح یک طبقه نسبت به تمام طبقات آن معیار، آن هم بدون تأثیرگذاری و یا تأثیرپذیری نتایج بهتری را ارائه میدهد. همچنین مدل SAW نیز با تعیین مستقیم اوازن نتایجی را پیشنهاد می‌نماید. از این‌رو با توجه به تضاد نتایج نهایی وزن دهی ﭘارامترها؛ در این نوشتار به ادغام اوازن با استفاده از روش میانگین رتبه‌ها ﭘرداخته شد. مطابق با این روش ﭘارامتر مواد مادری با میانگین رتبه33/1 ارجح‌ترین ﭘارامتر و شیب و سطوح اراضی با میانگین رتبه 76/3 دارای کمترین ارجحیت در وزن دهی عوامل میباشد. مطابق با این بررسی‌ها اراضی جنوب شرق، شمال، شمال شرق و دامنه‌های شرقی مناسب‌ترین جهات برای توسعه فیزیکی دو شهر دالکی و وحدتیه میباشد.
سعید سلمانی؛ حمید ابراهیمی؛ کیوان محمد زاده؛ خلیل ولیزاده کامران
چکیده
طبقهبندی تصاویر ماهواره‌‌ای با استفاده از پردازش شی‌گرا تاکنون با بهرهگیری از تکنیکهای مختلف به طور گسترده‌‌ای مورد استفاده قرار گرفته است. اگرچه تعداد بسیار زیادی الگوریتم طبقهبندی برای تصاویر ارائه شده، اما به ندرت بر روی یک مورد یکسان بایکدیگر مقایسه شده‌‌اند. در این پژوهش، تصویر ماهواره آیکونوس با استفاده ...
بیشتر
طبقهبندی تصاویر ماهواره‌‌ای با استفاده از پردازش شی‌گرا تاکنون با بهرهگیری از تکنیکهای مختلف به طور گسترده‌‌ای مورد استفاده قرار گرفته است. اگرچه تعداد بسیار زیادی الگوریتم طبقهبندی برای تصاویر ارائه شده، اما به ندرت بر روی یک مورد یکسان بایکدیگر مقایسه شده‌‌اند. در این پژوهش، تصویر ماهواره آیکونوس با استفاده از سه الگوریتم طبقهبندی شی‌ءگرا از جمله؛ آستانه گذاری، نزدیک‌ترین همسایگی و طبقهبندی فازی در تهیه نقشه کاربری اراضی مورد مقایسه قرار گرفته است. جهت طبقهبندی و مقایسه نتایج حاصل از هر سه روش مورد مطالعه از نقاط کنترل زمینی یکسان استفاده شده است و در نهایت بهترین الگوریتم طبقهبندی با استفاده از روشهای ارزیابی صحت از جمله؛ شاخص دقت کلی و ضریب کاپای طبقهبندی مشخص گردید. نتایج حاصل از طبقهبندی و ارزیابی دقت نشاندهنده بالاترین میزان دقت کلی و ضریب کاپا برای الگوریتم فازی شی‌ءگرا میباشد که دقت بالای این روش به دلیل بررسی درجه عضویت پارامترهای مؤثر در طبقهبندی و استفاده از پارامترها و معیارهای دارای بیشترین درجه عضویت در طبقهبندی میباشد. همچنین تکنیک نزدیک‌ترین همسایگی با استفاده از الگوریتم FOS با تولید دقت کلی 92/0 و ضریب کاپا 909/0 بعد از الگوریتم فازی شی‌ءگرا بیشترین دقت را دارا میباشد. روش تعیین آستانه به دلیل دخالت کاربر در تعیین آستانه‌ها - جهت طبقهبندی - کمترین دقت را در استخراج کاربریهای اراضی بین سه روش مورد مقایسه نشان میدهد. به دلیل ماهیت مقایسه‌‌ای این پژوهش نتایج آن برای شناسایی روشهای بهینه در تولید و تهیه نقشه کاربری اراضی از تصاویر با قدرت تفکیک مکانی بالا از اهمیت بالایی برخوردار بوده و قابل‌استفاده برای پژوهشگران و سازمان‌های تولیدکننده نقشه‌های کاربری اراضی میباشد.
کاوه جعفرزاده؛ غلامرضا سبزقبایی؛ شهرام یوسفی؛ ستار سلطانیان
چکیده
تغییرات ساختار شهری همواره یکی از مهم ترین عواملی بوده که انسان از طریق آن محیط زیست خود را تحت تأثیر قرار داده است. با توجه به نقش محیط زیست در زندگی بشر، باید اطلاع دقیقی از چگونگی تغییر محیط زیست و روند تغییرات آن ها به دست آید. با پیش بینی تغییرات ساختار شهری، می توان میزان گسترش و تخریب منابع را مشخص و این تغییرات را ...
بیشتر
تغییرات ساختار شهری همواره یکی از مهم ترین عواملی بوده که انسان از طریق آن محیط زیست خود را تحت تأثیر قرار داده است. با توجه به نقش محیط زیست در زندگی بشر، باید اطلاع دقیقی از چگونگی تغییر محیط زیست و روند تغییرات آن ها به دست آید. با پیش بینی تغییرات ساختار شهری، می توان میزان گسترش و تخریب منابع را مشخص و این تغییرات را در مسیرهای مناسب هدایت کرد. بنابراین مقاله حاضر با هدف مدل سازی تغییرات ساختار شهری با رویکرد برنامه ریزی فضایی برای رسیدن به توسعه پایدار شهری در قائم شهر انجام گرفت. آشکارسازی تغییرات ساختار شهری با به کارگیری تصاویر گوگل ارث، ماهواره‌‌های AstriumوDigitalGlobeمربوط به سالهای 2015- 2007 انجام شد. مدلسازی نیروی انتقال با استفاده از پرسپترون چندلایه شبکه‌‌عصبی مصنوعی و 11 متغیر انجام پذیرفت. تخصیص تغییر به هر کاربری با استفاده از زنجیره مارکوف محاسبه شد. سپس با استفاده از مدل پیش بینی سخت و دوره واسنجی 1386تا1394مدل‌سازیبرایسال1402 صورتگرفت.درپایاننیزبااستفادهازدوره‌یواسنجی1386 تا 1394ساختار شهری سال1402 پیش بینی شد. نتایج نشان داد در کل دوره مورد مطالعه، کاربریهای جاده، زمین‌‌های بایر، باغات، آموزشی، مذهبی، پهنه‌‌یآبی، پارک و فضای سبز، صنعتی، ورزشی و مسکونی روندی افزایشی داشته است. اماکاربری کشاورزی با کاهش 437 هکتار و پوشش درختی با کاهش 9 هکتار مواجه بوده اند. همچنین نتایج مدل سازی نیروی انتقال با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی در اکثر زیر مدلها، صحت بالایی را نشان میدهد. نتایج مدل سازی برای سال 1402 نیز نشاندهنده افزایش بسیار زیاد در کاربری مسکونی (195 هکتار) و باغ (104هکتار) و کاهش چشمگیر 33 هکتاری کاربری کشاورزی است.
فرامرز خوش اخلاق؛ نعمت احمدی؛ مصطفی کریمی
چکیده
تغییر اقلیم جزء ذاتی همه اقلیم موجود در کره زمین است که به شکل نوسان یک ساله، افت و خیز دهه‌ای تا دگرگونی چند دهه تا سدهای میباشد. هدف این پژوهش واکاوی اثر تغییر اقلیم و گرمایش جهانی بر روند دمای ترازهای جوّیایران است. از این‌رو دادههای دما، فشار سطح دریا و ارتفاع ژئوپتانسیل، مرکز پیش‌بینی جوی میان‌مدت اروپا (ECMWF) برای دوره‌ای ...
بیشتر
تغییر اقلیم جزء ذاتی همه اقلیم موجود در کره زمین است که به شکل نوسان یک ساله، افت و خیز دهه‌ای تا دگرگونی چند دهه تا سدهای میباشد. هدف این پژوهش واکاوی اثر تغییر اقلیم و گرمایش جهانی بر روند دمای ترازهای جوّیایران است. از این‌رو دادههای دما، فشار سطح دریا و ارتفاع ژئوپتانسیل، مرکز پیش‌بینی جوی میان‌مدت اروپا (ECMWF) برای دوره‌ای 60 ساله از سال 1951 تا 2010 برای چهار تراز جوّی سطح متوسط دریا، 850، 700 و 500 هکتوپاسکال[1] مورد استفاده قرار گرفته است. ابتدا روند دمای دادههای ترازهای پیش گفته در طول دوره 60 ساله (1951 تا 2010) و نیز دو دوره 30 ساله (از 1951 تا 1980 و 1981 تا 2010) از طریق آزمون همبستگی مورد واکاوی قرار گرفته است. در ادامه نقشه‌های همدید و ناهنجاری آن برای ترازهای یادشده ترسیم و واکاوی گردید. نتایج نشان میدهد که روند دمای جوّ ایران در چهار تراز پیش گفته افزایشی بوده که بیشترین شدت آن از سال 1993 به بعد میباشد. روند افزایش در دوره اول افزایشی ولی با افت‌وخیزهای طبیعی بود که در دوره دوم، روند افزایشی ثابت و پیوسته‌ای حاکم شده است. از نظر همدید در تراز دریا و 850 هکتوپاسکال دما بالا رفته و کم‌فشاری شدیدتر گردیده و در تراز بالا بویژه 500 هکتوپاسکال، ارتفاع افزایش یافته که این نشانگر تقویت سلول هدلی و پرفشار جنب‌حاره بر روی ایران است. [1]4- در ادامه به اختصار ﻫ . پ نوشته می‌شود.
شیرین محمدخان؛ حمید گنجائیان؛ لیلا گروسی؛ زهرا زنگنه تبار
چکیده
فرونشست زمین عبارت است از پایین رفتن یا فروپاشی زمین تحت تأثیر عوامل طبیعی و انسانی که می‌تواند بر بسیاری از ساخت و سازها و تأسیسات تأثیر بگذارد و سبب به وجود آمدن مشکلاتی برای محیط طبیعی و جوامع انسانی شود. با توجه به تأثیر مستقیم افت آب‌های زیرزمینی بر میزان فرونشست، در تحقیق حاضر به ارزیابی وضعیت بهره‌برداری از آب‌های ...
بیشتر
فرونشست زمین عبارت است از پایین رفتن یا فروپاشی زمین تحت تأثیر عوامل طبیعی و انسانی که می‌تواند بر بسیاری از ساخت و سازها و تأسیسات تأثیر بگذارد و سبب به وجود آمدن مشکلاتی برای محیط طبیعی و جوامع انسانی شود. با توجه به تأثیر مستقیم افت آب‌های زیرزمینی بر میزان فرونشست، در تحقیق حاضر به ارزیابی وضعیت بهره‌برداری از آب‌های زیرزمینی دشت قروه و رابطه آن با میزان فرونشست این دشت پرداخته شده که برای این منظور از تصاویر سنتینل 1 در طی بازه زمانی ۱۱/۰1/201۶ تا ۱۹/۱۲/2017 استفاده شده است. دادههای تحقیق شامل دادههای پیزومتری چاه‌ها، رسوب‌شناسی و ۱۶ تصویر راداری سنتینل ۱ میباشد. روش کار به این صورت است که ابتدا وضعیت بهره‌برداری و میزان افت آب‌های زیرزمینی دشت قروه مورد ارزیابی قرار گرفته و سپس با استفاده از روش‌سری زمانی SBAS میزان فرونشست منطقه محاسبه شده است. نتایج حاصل از بررسی وضعیت آب‌های زیرزمینی دشت قروه بیانگر افزایش میزان بهره‌برداری از منابع آب زیرزمینی و در نتیجه افت سطح آب در این دشت است که بیشترین میزان افت سطح آب در مناطق شرقی دشت قروه صورت گرفته است. همچنین ارزیابی میزان فرونشست منطقه نیز بیانگر این است که میزان فرونشست در مناطق شرقی و غربی بیش از سایر مناطق است و این بیانگر انطباق میزان فرونشست با میزان افت آب‌های زیرزمینی است. بر اساس نتایج به دست آمده از طریق روش SBAS، بالاترین میزان فرونشست با میزان ۲۱۶ میلیمتر در طی دو سال مربوط به مناطق حاشیه‌ای شرق و غرب دشت قروه بوده است.
اطلاعات جغرافیایی
آتیکه افضلی؛ مسعود مقنعی طبری
چکیده
افزایش جمعیت و توسعه شهرها، استفاده‌ی روز افزون از خودروها، افزایش تعداد خودروهای شخصی، همچنین عرض کم خیابان‌ها و کمبود عرضه‌ی فضای پارک حاشیه‌ای به ویژه در بخش‌های مرکزی، مشکلات فراوانی را برای شهرهای بزرگ و پرجمعیت در پی داشته است. پارکینگ‌ها به عنوان یکی از مهمترین زیرساخت‌های شهری نقش عمده‌ای در کاهش این مشکلات ایفا می‌کنند. ...
بیشتر
افزایش جمعیت و توسعه شهرها، استفاده‌ی روز افزون از خودروها، افزایش تعداد خودروهای شخصی، همچنین عرض کم خیابان‌ها و کمبود عرضه‌ی فضای پارک حاشیه‌ای به ویژه در بخش‌های مرکزی، مشکلات فراوانی را برای شهرهای بزرگ و پرجمعیت در پی داشته است. پارکینگ‌ها به عنوان یکی از مهمترین زیرساخت‌های شهری نقش عمده‌ای در کاهش این مشکلات ایفا می‌کنند. امروزه در شهرهای بزرگ با مکانیابی صحیح پارکینگ‌های عمومی می‌توان با افزایش خدمات‌دهی به حجم زیادی از وسائط نقلیه اقدام به مدیریت بهینه ترافیک شهری نمود. هدف پژوهش حاضر، شناسایی و اولویت‌بندی معیارهای مؤثر در مکانیابی پارکینگ‌های عمومی با استفاده از نظرات کارشناسی و در نهایت شناسایی مکان های مناسب برای ایجاد پارکینگ‌های عمومی در محدوده‌ی شهر بابل با استفاده از مدل تحلیل شبکه (ANP) است. در این پژوهش، ابتدا با توجه به نظر خبرگان و کارشناسان شهرداری بابل، معیارهای مؤثر استخراج شدند. پس از تهیه ی لایه های اطلاعاتی هر معیار در محیط GIS، به منظور یکسان سازی لایه ها، هر معیار طبقه بندی شد. سپس با بکارگیری تکنیک ANP و به کمک نرمافزار Super Decision، معیارهای شناسایی شده وزن دهی و سپس مقایسات زوجی انجام شد. مقدار ضریب ناسازگاری به دست آمده 0.07 بوده است. لایه های وزن دار توسط روش ANP ترکیب شدند و براساس میزان تأثیرگذاری هر لایه (وزن نسبی) در محیط GIS روی یکدیگر قرار گرفتند و نقشه مناطق بهینه برای احداث پارکینگ های عمومی به دست آمد. اولویت بندی معیارها نشان داد که، معیارهای « فاصله از جاده»، « فاصله از کاربری اداری» و « فاصله از کاربری تجاری» به ترتیب با میزان ضریب اهمیت 0.25، 0.24 و 0.15 دارای بیشترین وزن ها بوده اند. برای تهیه‌ی نقشه‌های نهایی از نرم افزار Arc GIS بهره گرفته شد. درنهایت با اعمال وزن نهایی معیارها و همپوشانی لایه‌ها، مکان‌های مناسب برای ایجاد پارکینگ های عمومی مشخص شدند. با توجه به نقشه مکانیابی نهایی مناطق با قابلیت خیلی زیاد، مناطق با قابلیت زیاد و مناطق با قابلیت متوسط هر کدام به ترتیب 3.11، 55.75 و36.56 درصد از اراضی شهری را به خود اختصاص داده اند. مناطق با قابلیت خیلی زیاد و زیاد، بیشتر در بخش های شمال غربی، شمال شرقی، جنوب غربی و مرکزی شهر بابل قرار گرفته اند.
اسماعیل نصیری
دوره 11، شماره 44 ، بهمن 1381، ، صفحه 57-60
چکیده
شهرنشینی عبارت از هنر زیستن انسان ها در کنار هم، از این رو شهر محل تبلور هوشمندانه و متفکرانه این هنر است به عبارت دیگر شهر محلی است که در آن مجموعه ای از انسان ها با افکار، عقاید، ایده های گوناگون و در عین وحدت در آرزوها، امیال وعقاید مشترک گرد آمده اند. شهر سالم موضوعی است که در طی چند دهه اخیر به دنبال رشد شتابان شهر و شهرنشینی ...
بیشتر
شهرنشینی عبارت از هنر زیستن انسان ها در کنار هم، از این رو شهر محل تبلور هوشمندانه و متفکرانه این هنر است به عبارت دیگر شهر محلی است که در آن مجموعه ای از انسان ها با افکار، عقاید، ایده های گوناگون و در عین وحدت در آرزوها، امیال وعقاید مشترک گرد آمده اند. شهر سالم موضوعی است که در طی چند دهه اخیر به دنبال رشد شتابان شهر و شهرنشینی و عدم حاکمیت برنامه ریزی مناسب با نیازهای جامعه شهری از طرف بسیاری از مسئولان و کارشناسان رشته های مربوطه از جمله جغرافیا و برنامه ریزی شهری که امکانات آن منطبق بر نیازهای زیستی شهروندان و مبنی بر احترام متقابل بر حقوق شهروندی و تأکید بر توسعه پایدار شهری باشد.
مسعود معیری
دوره 13، شماره 51 ، آبان 1383، ، صفحه 58-61
چکیده
در مطالعات جغرافیایى، خاک فقط به عنوان یک منبع طبیعى در کانون توجه قرار ندارد، بلکه بیشتر به خاطر آنکه در معرض یک خطر تباه کننده به نام فرسایش قرارگرفته نیازمند بررسى، حفاظت و مراقبت است. مفهوم فرسایش از دیدگاه ژئومورفولوژى از یکسو متوجه فرایندهایى است که به چهره پردازى سطح زمین مشغول هستند و از سوى دیگر به عواملى که در برابر حفاظت ...
بیشتر
در مطالعات جغرافیایى، خاک فقط به عنوان یک منبع طبیعى در کانون توجه قرار ندارد، بلکه بیشتر به خاطر آنکه در معرض یک خطر تباه کننده به نام فرسایش قرارگرفته نیازمند بررسى، حفاظت و مراقبت است. مفهوم فرسایش از دیدگاه ژئومورفولوژى از یکسو متوجه فرایندهایى است که به چهره پردازى سطح زمین مشغول هستند و از سوى دیگر به عواملى که در برابر حفاظت خاک قرار مى گیرند، اشاره دارد. واضح است که مقدار و نوع فرسایش خاک از مکانى به مکان دیگر متفاوت است و آگاهى از این کمیت ها مى تواند در برنامه ریزی ها بسیار سودمند باشد. مفهوم فرسایش در ژئومورفولوژى مبحث بسیار گسترده و پرمفهومى است که از دیدگاه هاى مختلف مى تواند مورد توجه قرارگیرد. مفهوم جغرافیایى فرسایش با مفهومى که از دیدگاه زمین شناسى، فیزیک یا خاک شناسى بدان پرداخته مى شود، یکسان و برابر نیست. واژه فرسایش از لغت فرسودن مشتق شده است و به مجموعه فرآیندهایى گفته مى شود که طى آن سنجش خارجى پوسته زمین پایدارى خود را از دست داده و از محل خود تغییر مکان مى دهد. این مفهوم شامل فرآیند تخریب، انحلال، حمل و رسوب گذارى است . براساس مطالعات انجام گرفته در ایران سالیانه به طور متوسط 1500 تن خاک از هر کیلومترمربع سطح در اثر فرسایش آبى شسته مى شود. این بدان معنى است که هر سال یک میلیمتر از ضخامت خاک در کشور کاسته مى گردد.(کرمى، 1372، پایان نامه) با توجه به موقعیت و ویژگی هاى سیستم آبخیزدشت نجف آباد به نظرمى آید انرژى حاصل از برخورد قطرات باران به سطح زمین و رواناب حاصل از آن مهمترین نیروهاى فرساینده در سیستم آبخیز باشند که در تقابل با عوامل فرسایش پذیر، نرخ فرسایش خاک را تعیین مى نمایند. ازاین رو در این مقاله به منظور ارزیابى خطرات فرسایش و برآورد میزان و مقدار آن به کارگیرى مدل SLEMSA مورد تأکید قرار گرفته است، زیرا در این مدل بهره گیرى از همبستگى هاى انحنایى و منظورداشتن تأثیرات متقابل عوامل دخیل در فرسایش در اولویت قراردارند.
محبوبه خسروی نژاد؛ سید اسکندر صیدائی؛ حسین صرامی
دوره 21، 84-1 ، اسفند 1391، ، صفحه 66-69
چکیده
در جوامع پیشرفته بخش اعظم جمعیّت در شهرها اسکان یافته‌اند و مرام زندگی شهری مردم را در خود غرق کرده است. به این ترتیب روستا و زندگی روستایی مفهومی دور از ذهن و از طرفی جذاب برای این جمعیّت شهرنشین به شمار می‌رود. این موضوع انگیزه‌ی اصلی تبدیل شدن روستا به یک مقصد گردشگری است. مقوله گردشگری روستایی از عوامل تأثیرگذار در ارتباط شهر و ...
بیشتر
در جوامع پیشرفته بخش اعظم جمعیّت در شهرها اسکان یافته‌اند و مرام زندگی شهری مردم را در خود غرق کرده است. به این ترتیب روستا و زندگی روستایی مفهومی دور از ذهن و از طرفی جذاب برای این جمعیّت شهرنشین به شمار می‌رود. این موضوع انگیزه‌ی اصلی تبدیل شدن روستا به یک مقصد گردشگری است. مقوله گردشگری روستایی از عوامل تأثیرگذار در ارتباط شهر و روستا میباشد، که پیامدهایی را به همراه خواهد داشت. از این رو بررسی گردشگری خانههای دوّم و روابط متقابل شهر و روستا از اهمیّت کاربردی ویژهای برخوردار میباشد.
شهریار خالدی؛ مهدی فیض اله پور؛ صیاد اصغری
دوره 20، شماره 78 ، مرداد 1390، ، صفحه 70-74
چکیده
تحلیل فراوانى وقایع مجموعه روش هایى مى باشند که با استفاده از قوانین احتمالات به بررسى احتمال تکرار یک پدیده در طول زمان مى پردازند. هدف از این تحلیل ها، به دست آوردن دوره برگشت وقایع اندازه گیرى شده و تخمین مقدار یک واقعه به ازاى دوره برگشت مشخص مى باشد، که خارج از دامنه وقایع ثبت شده قرار دارد و براى طراحى پروژه ها ...
بیشتر
تحلیل فراوانى وقایع مجموعه روش هایى مى باشند که با استفاده از قوانین احتمالات به بررسى احتمال تکرار یک پدیده در طول زمان مى پردازند. هدف از این تحلیل ها، به دست آوردن دوره برگشت وقایع اندازه گیرى شده و تخمین مقدار یک واقعه به ازاى دوره برگشت مشخص مى باشد، که خارج از دامنه وقایع ثبت شده قرار دارد و براى طراحى پروژه ها از آن استفاده مى شود. از جمله این تحلیل ها مى توان به روش گامبل(1)و لوگ پیرسون تیپ3(2)اشاره کرد. در این مقاله با استفاده از این دوروش به بررسى احتمال وقوع حداقل دبى و حداکثر بارش 24 ساعته در حوضه کمال چاى در جنوب کوه سبلان مى پردازیم.علاوه برآن از فرمول ماکوس(3) براى انجام کافى بودن داده ها استفاده شده است. طبق این بررسى ها به احتمال 96 درصد، بارش کمتر از 44 میلىمتر در 24 ساعت خواهد بود. و به احتمال 95 درصد میزان بیشتر از 02/1 مترمکعب در ثانیه خواهد بود.
مهران مقصودی (مترجم)؛ حمید بیدی (مترجم)
دوره 16، شماره 62 ، مرداد 1386، ، صفحه 77-79
چکیده
هند داراى پهنه ساحلى وسیعى است که در حدود 7500 کیلومتر طول دارد و ذخیره ساحلى عظیمى از کانى هاى ماسه اى مانند ایلیمینیت، روتیل، لئو کوکسن، زیرکن، مونازیت، سیلیمانت و گارنت در آن دیده مى شود. هدف این مطالعه تهیه نقشه لند فرم هاى ساحلى با استفاده از داده هاى سنجش از دور چند طیفى است تا بتوان با استفاده از آن، نواحى مناسب براى ...
بیشتر
هند داراى پهنه ساحلى وسیعى است که در حدود 7500 کیلومتر طول دارد و ذخیره ساحلى عظیمى از کانى هاى ماسه اى مانند ایلیمینیت، روتیل، لئو کوکسن، زیرکن، مونازیت، سیلیمانت و گارنت در آن دیده مى شود. هدف این مطالعه تهیه نقشه لند فرم هاى ساحلى با استفاده از داده هاى سنجش از دور چند طیفى است تا بتوان با استفاده از آن، نواحى مناسب براى پیمایش زمینى به منظور اکتشاف کانى هاى آبرفتى را مشخص نمود. بطور کلى مواد سطح زمین حاصل تأثیر متقابل سه متغییر مختلف هستند: 1- ماهیت سنگهاى زیر سطحى، 2- حرکات درونى زمین که تحت عنوان رژیم تکتونیک بیان مى شود، 3- فرایندهاى بیرونى فعال، که عمدتاً توسط فاکتور اقلیم کنترل مى شود. بنابراین، یک بررسى دقیق ژئومورفولوژیکى براى پى بردن به چگونگى تشکیل کانى هاى آبرفتى در همه مقیاس ها ضرورى به نظر مى رسد. (1985 Rajamanickam / Sutherlandو دیگران 1997) نواحى ساحلى براى اکتشاف کانى هاى آبرفتى ناشى از آبرفت هاى ساحلى خصوصیات ویژه اى دارند. هند داراى پهنه وسیع ساحلى در حدود 7500 کیلومتر است و ذخیره ساحلى عظیمى از کانى هاى شنى همانند ایلیمینیت، روتیل، لئوکوکسن، زیر کن، مونازیت، سیلیمانیت و گارنت در طول این سواحل وجود دارد. عمده این رسوبات به استثناى چند ذخیره گاه آبرفتى درون خشکى و ماسه ها، عمدتاً در نوار ساحلى شبه قاره هند قرار گرفته اند. خط ساحلى تامیل نادو (Tamil Nadu) در حدود 975 کیلومتر است که 915 کیلومتر آن در ساحل شرقى و 60 کیلومتر بقیه در ساحل غربى هند قرار دارد. پیمایش هاى تفضیلى (60 کیلومتر) و مقدماتى (519 کیلومتر) در 579 کیلومتر از طول ساحل انجام شد. با این وجود 396 کیلومتر هنوز باید پیمایش شود. بررسى ها بر روى رسوبات حاوى کانى هاى سنگین تپه ها و سواحل شنى با نمونه گیرى شبکه بسته (Close Grid) در 508 کیلومتر از طول ساحل، غلظت بالاى کانى هاى سنگین را از سطح تا عمق چند مترى نشان مى دهد. (Mohanand Rajamanickam,2000 )
سید کاظم علوی پناه
دوره 18، شماره 72 ، بهمن 1388، ، صفحه 80-80
چکیده
کمبود کتابى جامع و مبتنى بر یافته هاى نوین در زمینه سنجش از دور و مبانى تفسیر تصاویر ماهواره اى و عکس هاى هوایى، و از سوى دیگر پا به عرصه نهادن رشته هاى جدید سنجش از دور و نیاز متخصصان و دانشجویان این رشته به منبعى جامع، و همچنین لزوم معرفى هویت و ماهیت این رشته آن گونه که شایسته است باعث شد تا کتاب «اصول سنجش از دور نوین ...
بیشتر
کمبود کتابى جامع و مبتنى بر یافته هاى نوین در زمینه سنجش از دور و مبانى تفسیر تصاویر ماهواره اى و عکس هاى هوایى، و از سوى دیگر پا به عرصه نهادن رشته هاى جدید سنجش از دور و نیاز متخصصان و دانشجویان این رشته به منبعى جامع، و همچنین لزوم معرفى هویت و ماهیت این رشته آن گونه که شایسته است باعث شد تا کتاب «اصول سنجش از دور نوین و تفسیر تصاویر ماهواره اى و عکس هاى هوایى» به قلم دکتر سیدکاظم علوى پناه استاد دانشگاه تهران به نگارش در آید که ارمغانى است نوین براى پاسخگویى به نیازهاى گسترده و جبران کاستى ها در زمینه این رشته.
این کتاب علمى تخصصى که صفحاتى از آن نیز به هنر آغشته شده در هشت فصل تنظیم شده است به گونه اى که بنا به ضرورت هر فصل، نیاز خاصى از دانشجویان را در رشته هاى سنجش از دور و علوم زمین، به ویژه در دوره هاى کارشناسى ارشد و دکترى مرتفع کند. نه تنها چند فصل از مطالب مندرج در این کتاب براى نخستین بار در ایران منتشر مى شود، بلکه حتى برخى بخش ها و رویکردهاى این کتاب به ویژه برخى جنبه هاى تلفیقى از علم، هنر و فناورى، براى اولین بار در جهان منتشر مى شود.
رحیم سروری؛ شراره نورانی
دوره 21، شماره 81 ، اردیبهشت 1391، ، صفحه 86-90
چکیده
یکی از مسائل اساسی ما در زمینه توریسم این است که به رغم وجود ظرفیت‌های فراوان در زمینه‌های مختلف گردشگری، چرا هنوز از جایگاه بایسته برخوردار نیستیم؟ یک پاسخ به این سوال را می‌توان از منظر برندسازی و بازاریابی بررسی کرد. در واقع می‌توان گفت که ورود ما به عرصه گردشگری همراه با یکسری اصول مورد توافق تمامی ذی‌نفعان عرصه‌های سیاستگزاری، ...
بیشتر
یکی از مسائل اساسی ما در زمینه توریسم این است که به رغم وجود ظرفیت‌های فراوان در زمینه‌های مختلف گردشگری، چرا هنوز از جایگاه بایسته برخوردار نیستیم؟ یک پاسخ به این سوال را می‌توان از منظر برندسازی و بازاریابی بررسی کرد. در واقع می‌توان گفت که ورود ما به عرصه گردشگری همراه با یکسری اصول مورد توافق تمامی ذی‌نفعان عرصه‌های سیاستگزاری، اقتصادی، فرهنگی و مدیریت زیرساخت‌ها نبوده و نیست و اقدامات مقطعی و موردی در خلاء یک عزم جدی بر ورود به این بازار عظیم نتوانسته اثربخشی لازم را داشته باشد. از طرف دیگر شاهد هستیم که ایکریک در چند سال اخیر فعالیت‌های چشمگیری را با تأکید بر ایجاد و ترویج برند حلال در عرصه مواد غذایی، پزشکی- داوریی و آرایشی و همچنین خدمات حلال همچون گردشگری و بانکداری حلال آغاز کرده است. که به نظر می‌رسد بعد از تثبیت شدن موضوع غذای حلال، اینبار بخش توریسم حلال - حسب یکسری تشخیص‌های درست- در اولویت قرار گرفته است. در این مرحله آغازین، یک گفتمان بیش از اسناد نویسی می‌تواند به ایجاد یک اجماع در محافل مختلف کمک کرده و برند گردشگری حلال را بیش از یک سند سازمانی و کار اداری، به یک باور عمومی برای تمامی دست‌اندکاران این عرصه تبدیل سازد.
هدف نویسنده معرفی 10 استراتژی ورود در حوزه برندسازی و بازاریابی گردشگری حلال میباشد و برای این منظور طیف وسیعی از اسناد و مدارک داخلی و خارجی مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است.
یافته‌های تحقیق نشان میدهد که ورود در حوزه گردشگری حلال برای کشور ایران بسیار سهل و ممتنع میباشد، و در عین سادگی و وجود ظرفیت‌های بسیار بالا جهت ورود در این حوزه سودآور اقتصادی، مسائلی در سطوح سیاستگزاری، زیر ساختی، اقتصادی و فرهنگی وجود دارد که عزمی جدّی را می‌طلبد تا از رهگذر نهادینه کردن و بازتولید مفهوم حلال در شئونات مختلف، به عملیاتی ساختن آن نه تنها در نشان‌گزاری و نمادهای شکلی، بلکه در رفتارهای فردی، جمعی و سازمانی بپردازد.
علی جوزی خمسلویی؛ هدی جواهران
دوره 22، شماره 87 ، آبان 1392، ، صفحه 87-92
چکیده
ماهیت و جوهره‌ی شهر با مسائل مختلفی از قبیل موضوعات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، فیزیکی، قضایی و محیطی پیوند خورده است. بنابراین معنی و مفهوم «امنیت شهری» مسأله‌ای ترکیبی و پیچیده است. زیرا که شهر از واحدهای ملی و جهانی بسیاری تأثیر می‌پذیرد. لذا امروزه یکی از مباحث بسیار مهم در تأمین امنیت کلانشهرها؛ طراحی فضای قابل دفاع شهر میباشد. ...
بیشتر
ماهیت و جوهره‌ی شهر با مسائل مختلفی از قبیل موضوعات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، فیزیکی، قضایی و محیطی پیوند خورده است. بنابراین معنی و مفهوم «امنیت شهری» مسأله‌ای ترکیبی و پیچیده است. زیرا که شهر از واحدهای ملی و جهانی بسیاری تأثیر می‌پذیرد. لذا امروزه یکی از مباحث بسیار مهم در تأمین امنیت کلانشهرها؛ طراحی فضای قابل دفاع شهر میباشد. این فضاها می‌تواند شامل طراحی فضاهای مسکونی ایمن، یکپارچه‌سازی فضای عمومی با دیگر کاربری‌ها (مراکز تجاری، ادارات دولتی و سایر ارگان‌های مهم)، کنترل تراکم جمعیت در مناطق مهم شهر در زمان‌های مختلف و بهینه‌سازی سیستم‌های حمل‌ونقل و مدیریت بحران باشد. با دستیابی به اطلاعات جامع و دادههای کلی می‌توان نقشه‌ی بحران شهر را تهیه کرد و با اجرای راهکارهای بهینه، ایمنی و امنیت شهری را ارتقا بخشید. الگوی تغییرات فضایی در شهرها و همچنین چارچوب کلی کاربری اراضی شهری مهمترین موضوعاتی هستند که در بحث ایمنی و امنیت شهری؛ اهمیت برنامهریزی پدافند غیرعامل را در شهرها بیان می‌کنند. برنامهریزی فضایی شهرها یکی از مهمترین اهرم‌هایی است که آسیب‌پذیری مناطق مختلف شهری را در مقابل بحرانهای طبیعی و انسانی در موقعیت‌های مکانی و زمانی مختلف نشان میدهد. مسأله‌ی ایمنی و امنیت شهری به الگوهای بسیار پیچیده‌ای از علل تراکمی و اثرات چندگانه بستگی دارد. زیرا علل ناامنی در شهرها از مبانی بسیار مختلفی ناشی می‌شود. پیچیدگی الگوها حاکی از این است که تفاسیر ساده و تشریح علل خاص این مسائل برای بهینه‌سازی ایمنی و امنیت شهری ارزش محدودی دارد. این مقاله با هدف ارزیابی نقش پدافند غیرعامل در تأمین و بهینه‌سازی امنیت کلانشهرها و ارایه‌ی راهبردهای بنیادین در جهت کاهش بحرانهای ثانویه (بعد از وقوع بحرانهای اولیه از قبیل سیل، زلزله، آتش‌سوزی و آشوب‌های شهری) تدوین شده است. به نظر می‌رسد رویکرد پدافند غیرعامل دیدگاه راهبردی جدیدی در پایه‌ریزی امنیت کلانشهرها در جهت ساخت شهری سالم و ایمن میباشد.
محمد رئوف حیدری فر؛ حمیدرضا جلیلیان
دوره 20، شماره 80 ، بهمن 1390، ، صفحه 88-96
چکیده
مرز عامل اصلى در تعریف سرزمین و از پایه‌هاى اساسى علم جغرافیاى سیاسى مى‌باشد؛ اما به همراه بحث‌هاى زیاد در ارتباط با مرزهاى باز در اتحادیه‌ى اروپا، امروزه ما نیز شاهد مباحث مرززدایى در چارچوب سرزمین زدایى هستیم. گرچه جهان گرایان- که از طیف وسیعى نیز برخوردارند- از وجود روند ثابت مرززدایى براى آینده دور خبر مى‌دهد ولى ما هم اکنون ...
بیشتر
مرز عامل اصلى در تعریف سرزمین و از پایه‌هاى اساسى علم جغرافیاى سیاسى مى‌باشد؛ اما به همراه بحث‌هاى زیاد در ارتباط با مرزهاى باز در اتحادیه‌ى اروپا، امروزه ما نیز شاهد مباحث مرززدایى در چارچوب سرزمین زدایى هستیم. گرچه جهان گرایان- که از طیف وسیعى نیز برخوردارند- از وجود روند ثابت مرززدایى براى آینده دور خبر مى‌دهد ولى ما هم اکنون شاهد تقویت مرزها در پارهاى از نقاط جهان نیز مىباشیم. این مقاله در این راستا با رویکردى نو واقع گرایى آشتى و پیوند ژئواکونومى و ژئوپلیتیک را در مرزهاى آمریکاى شمالى با توجه به روند جهانى شدن بیان مىدارد. بدین معنى که با آزاد سازى اقتصادى در درون نفتا، نیازهاى امنیتى جهت مقابله با تهدیدات گوناگون در مرز، اهمیتى دو چندان یافته است. راه حل رضایت بخش این امر تکنولوژیکى بوده که پیوند و آشتى ژئواکونومى و ژئوپلیتیک را در مرز به همراه داشته است.
رسول ربانی؛ علیرضا غفاری
دوره 20، شماره 79 ، آبان 1390، ، صفحه 88-93
چکیده
خلیج فارس منطقه ای است در خاورمیانه که از نظر ژئوپلتیک دارای اهمیت فراوان بوده و به دلیل ویژگی های منحصر به خود در طول تاریخ مورد توجه قدرت های جهانی قرار گرفته است. در این مقاله مؤلف در پی بررسی تبیین شرایط، ویژگی ها، مسائل ومشکلات کشورهای خلیج فارس و همچنین علل ناکامی کشورهای منطقه خلیج فارس در برقراری رابطه فی مابین درسطوح ...
بیشتر
خلیج فارس منطقه ای است در خاورمیانه که از نظر ژئوپلتیک دارای اهمیت فراوان بوده و به دلیل ویژگی های منحصر به خود در طول تاریخ مورد توجه قدرت های جهانی قرار گرفته است. در این مقاله مؤلف در پی بررسی تبیین شرایط، ویژگی ها، مسائل ومشکلات کشورهای خلیج فارس و همچنین علل ناکامی کشورهای منطقه خلیج فارس در برقراری رابطه فی مابین درسطوح عالی بوده و سعی در ارائه راهکار مناسب جهت جلوگیری از بحرانهای ممکن می باشد . این منطقه به لحاظ برخورداری از ذخائر ذی قیمت نفت و دارا بودن موقعیت استراتژیکی ویژه، همواره مورد توجه قدرتهای بین المللی بوده، که به سبب آن قدرتهای مذکور در اتخاذ سیاست خارجی خود، ناگزیر به لحاظ نمودن مؤلفه های مؤثر کشورهای منطقه وشرایط بالقوه آن بوده اند . بر این اساس یکی از موضوعاتی که حائز اهمیت بوده و به نوعی در تعیین سیاست خارجی کشورهای منطقه نقش کلیدی ایفا می کند، مسئله بحران (Crisis) می باشد. به همین منظور از جمله مسائلی که در این زمینه توجه به آن ضروری است، ارائه راهکارهای مناسب و اتخاذ استراتژی فعال جهت مرتفع نمودن بحران های موجود و مدیریت آن (Management Crisis) با توجه به ضرورت ایجاد، حفظ و تحکیم روابط متقابل دو یا چند جانبه منطقه ای و ضرورت تعیین استراتژی همگرایی سیاسی، اقتصادی و فرهنگی کشورهای همجوار در راستای تأمین امنیت منطقه خلیج فارس می باشد.
