رضا آقاطاهر؛ سروش اجاق؛ محمد فلاح ززولی؛ محسن جعفری
چکیده
آرزوی خلق همراهانی الکترونیک و هوشمند در زندگی روزمره انسان ها امروزه با تولید تجهیزات پردازشگر همراه به درستی تحقق یافته است. از طرفی دیگر تلفیق قابلیت های موجود در این تجهیزات با امکانات سیستم اطلاعات مکانی،زمینه ساز ظهور تکنولوژی جدیدی تحت عنوان سیستم اطلاعات مکانی همراه شده است. نمایش اطلاعات مکانی را به بیانی ساده تر می توان ...
بیشتر
آرزوی خلق همراهانی الکترونیک و هوشمند در زندگی روزمره انسان ها امروزه با تولید تجهیزات پردازشگر همراه به درستی تحقق یافته است. از طرفی دیگر تلفیق قابلیت های موجود در این تجهیزات با امکانات سیستم اطلاعات مکانی،زمینه ساز ظهور تکنولوژی جدیدی تحت عنوان سیستم اطلاعات مکانی همراه شده است. نمایش اطلاعات مکانی را به بیانی ساده تر می توان به عنوان حیاتی ترین بخش از یک سیستم اطلاعات مکانی همراه به شمار آورد. از دیگر سو، اختصاص بخش عمده ای از بازار تجاری تجهیزات همراه به دستگاه هایی با سیستم عامل آندروید نگارندگان را به بررسی روش های متفاوت نمایش بصری اطلاعات مکانی در چنین تجهیزاتی ترغیب نمود. تحلیل صورت گرفته را می توان به عنوان یکی از مهمترین مطالعات مورد نیاز در توسعه نمونه ای از یک سیستم اطلاعات مکانی همراه به شمار آورد. اما متأسفانه علیرغم اهمیت فراوان این موضوع، تا کنون مطالعاتی جامع و فنی در ارزیابی عملکرد روش های متفاوت نمایش اطلاعات مکانی در بستر این سیستم عامل به انجام نرسیده است. روش های مورد بررسی در این مطالعه شامل استفاده از کتابخانه های ArcGIS، Google Map API Runtime SDK ، OSMDroid، MapsFroge و Nutiteq می باشند. برای مقایسه روش های یاد شده و بیان موارد کاربرد هر ک از آنها، سرویس هایی با بکارگیری یکایک این روش ها و زبان برنامه نویسی جاوا توسعه یافت. در نهایت پس از تحلیل نتایج بدست آمده از آزمایشات تجربی متنوع، کیفیت عملکرد، قابلیت ها، نقاط قوت و ضعف هر یک از رو ش ها به روشنی بیان گردید. به طور کلی نتایج حاصل از این مطالعه را می توان نقطه شروع مناسبی برای انتخاب کتابخانه مناسب جهت نمایش اطلاعات مکانی در هر نمونه ای از یک سیستم اطلاعات مکانی همراه تلقی نمود.
فاطمه محمدیاری؛ حمیدرضا پورخباز؛ مرتضی توکلی؛ حسین اقدر
چکیده
آگاهی از خصوصیات کمی و کیفی تغییرات در برنامهریزیهای محیطی، آمایش سرزمین و توسعه پایدار بسیار حائز اهمیتاند. درحالحاضراستفاده ازنقشههای پوشش گیاهی یکی ازارکان مهم درتولیداطلاعات جهت برنامهریزیهای کلان وخرد میباشد. در این پژوهش جهت نمایش تغییرات زمانی و مکانی پوشش گیاهی شهرستان بهبهان ازاطلاعات باندهای ماهواره لندست ...
بیشتر
آگاهی از خصوصیات کمی و کیفی تغییرات در برنامهریزیهای محیطی، آمایش سرزمین و توسعه پایدار بسیار حائز اهمیتاند. درحالحاضراستفاده ازنقشههای پوشش گیاهی یکی ازارکان مهم درتولیداطلاعات جهت برنامهریزیهای کلان وخرد میباشد. در این پژوهش جهت نمایش تغییرات زمانی و مکانی پوشش گیاهی شهرستان بهبهان ازاطلاعات باندهای ماهواره لندست سنجندههای ETM+و OLIدر دو سال 1378 و 1392 استفاده و مقدار شاخص NDVI برای دو سال محاسبه گردید. همچنین به منظوربررسی تغییرات کیفی پوشش گیاهی مقادیرعددی این شاخص به 4کلاس مختلف سرسبزی شامل اراضی با پوشش عالی، پوشش بسیار خوب، پوشش خوب و ضعیف طبقهبندی شد. سپس تغییرات رخداده با استفاده از CROSSTAB مشخص شد.نتایج نشان داد تغییرات کمی وکیفی پوشش گیاهی درطی١4سال برای منطقه موردمطالعه گسترده بوده است به طوری که اراضی با پوشش عالی، بسیار خوب و ضعیف افزایش مساحت و اراضی با پوشش خوب کاهش مساحت را داشته است. بیشترین افزایش مساحت در اراضی با پوشش گیاهی عالی صورت گرفته، به طوری که از 79/5069 هکتار در سال 1378 به 5/7735 هکتار در سال 1392 افزایش یافته است. همچنین بیشترین کاهش مساحت در اراضی با پوشش خوب میباشد که از 4/34061 هکتار به 43/27434 هکتار رسیده است. در خاتمه، برای نشان دادن رابطه بهتر پوشش گیاهی و دما معادله رگرسیون بین این دو پارامتر به دست آمد. نتایج این نکته را که سطوح پوشیده ازگیاه،دمای سطح کمتری دارندوپوشش گیاهی آثارخنک کنندگی برپیرامون دارد تأیید کرد. بنابراین تخریب پوشش گیاهی منطقه، گرمتر شدن سطح شهر و بسیاری عواقب زیست محیطی دیگر را به دنبال خواهد داشت.
نرگس فتح الهی؛ مهدی آخوندزاده هنزائی؛ عباس بحرودی
چکیده
تولید از مخازن هیدروکربوری، سبب افت فشار منفذی در این مخازن میشود. این افت فشار، تنش ناشی از رسوبات روبارهی سنگ مخزن را که پیش از عملیات برداشت، توسط فشار سیال داخل مخزن و سنگهای پوششی کنترل میشد افزایش داده و موجب تراکم محیط متخلخل اطراف میشود. در صورتی که میزان تراکم مخزن از حدی فراتر رود، سنگهای روباره در اثر وزن خود شروع ...
بیشتر
تولید از مخازن هیدروکربوری، سبب افت فشار منفذی در این مخازن میشود. این افت فشار، تنش ناشی از رسوبات روبارهی سنگ مخزن را که پیش از عملیات برداشت، توسط فشار سیال داخل مخزن و سنگهای پوششی کنترل میشد افزایش داده و موجب تراکم محیط متخلخل اطراف میشود. در صورتی که میزان تراکم مخزن از حدی فراتر رود، سنگهای روباره در اثر وزن خود شروع به فرونشست خواهند کرد که این امر میتواند تأثیرات مخربی از جمله شکستگی چاهها، مچاله شدگی لولههای جداری و خسارات سرچاهی را به دنبال داشته و در نتیجه فرآیند تولید از این مخازن را با مشکل جدی مواجه کند. بنابراین مطالعه پدیدهی فرونشست ناشی از بهرهبرداری منابع هیدروکربوری، حائز اهمیت بوده و نیاز به توجه و بررسی دقیق دارد. برای این منظور روشهای متعددی میتواند مورد استفاده قرار گیرد؛ لذا روشی که دارای سرعت و دقت بالا و هزینهی پایین باشد همواره در اولویت خواهد بود. بدلیل هزینهبر بودن روشهای ترازیابی دقیق و نقشهبرداری زمینی و نیز عدم دسترسی به مشاهدات آنها در برخی شرایط خاص، بکارگیری روشی سریعتر و ارزانتر پیشنهاد میشود. خوشبختانه پیشرفت در زمینهی ماهواره و تکنولوژی رادار باعث شده است که قادر به اندازهگیری جابجاییهایی بسیار کوچک سطح زمین در نواحی مستعد جابجایی از جمله میدانهای تحت برداشت سیالهای زیرسطحی باشیم. روش تداخلسنجی تفاضلی رادار (InSAR) فناوری نوینی است که از تصاویر ماهوارهای جهت آشکارسازی دگرریختی شکل سطح زمین استفاده میکند. در این راستا دو میدان بزرگ نفتی یکی واقع در منطقهی جنوب غربی ایران و دیگری در کالیفرنیای مرکزی توسط تکنیک تداخلسنجی راداری مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده بیانگر کارایی مناسب این روش به منظور بررسی جابجایی ناشی از فرونشست در میادین مذکور میباشد.
محسن مهرابی نژاد؛ محمدرضا ملک
چکیده
امروزه خدمات مکان- مبنا یکی از برنامههای پرکاربرد در ابزار همراه است؛ اما دو مانع وجود دارد که خدمات مکان- مبنا نتواند از تمام پتانسیل خود استفاده کند. اول اینکه موقعیت مکانی افراد در تمام نقاط قابلدسترس نیست. مانع دوم عدم وجود سرویس یکپارچه برای تعیین موقعیت میباشد. مانع دوم که همان عدم وجود سرویس یکپارچه برای تعیین موقعیت است ...
بیشتر
امروزه خدمات مکان- مبنا یکی از برنامههای پرکاربرد در ابزار همراه است؛ اما دو مانع وجود دارد که خدمات مکان- مبنا نتواند از تمام پتانسیل خود استفاده کند. اول اینکه موقعیت مکانی افراد در تمام نقاط قابلدسترس نیست. مانع دوم عدم وجود سرویس یکپارچه برای تعیین موقعیت میباشد. مانع دوم که همان عدم وجود سرویس یکپارچه برای تعیین موقعیت است در این تحقیق موردبررسی قرارگرفته است. کاربران تمایل زیادی دارند که بتوانند با دستگاه تلفن همراهی که در اختیاردارند در محیطهای داخلی و بیرونی بهصورت یکپارچه تعیین موقعیت کنند. برای تعیین موقعیت در محیطهای داخلی و خارجی با توجه به ویژگیهای آنها روشهای متفاوتی وجود دارد. پس بنابراین برای استفاده از روش مناسب تعیین موقعیت در هر محیط ابتدا نیاز به شناخت محیط وجود دارد.
در راستای تشخیص محیط از چهار عامل نور، تعداد ماهواره، دقت و امواج شبکه بیسیم و برای انجام تصمیمگیری از سیستم خبره استفاده شده است. در ابتدا چهارده حالت مختلف استفاده از عوامل تشخیص محیط موردبررسی قرار گرفت. سپس برای ایجاد یک سیستم خبره کلاسیک با اندازهگیریهای انجامشده حدود آستانه هر یک از عوامل تعیین شد. پس از آن، برای حالتهای مختلف، قوانین لازم برای تشخیص محیط تعریفشده و پایگاه دانش تشکیل شد. درنهایت بعد از تشکیل پایگاه داده در نقاط مختلف منطقه موردمطالعه این سیستم ارزیابی و نتایج آن ارائه شده است. نتایج این روش نشان میدهد در حالتی که از نور، دقت و امواج شبکه بیسیم استفاده شده، بهترین نتیجه بهدستآمده است. در این حالت در 92 درصد موارد تشخیص محیط بهدرستی صورت گرفته است.
فریبرز قربانی؛ حمید عبادی؛ مسعود ورشوساز
چکیده
در طول چند دههی اخیر محیطهای شهری بسیار بیشتر از گذشته گسترش یافتهاند. یکی از مهمترین مشکلاتی که در اکثر کلان شهرها و حتی شهرهای کوچک وجود دارد مدیریت سیستم حمل و نقل است. یک سیستم نظارتی پیشرفته از وسایل نقلیهی درون شهری امکان غلبه بر مشکلات ترافیکی و ازدحام خودروها را فراهم مینماید، و به تبع آن از مشکلات آلودگی ...
بیشتر
در طول چند دههی اخیر محیطهای شهری بسیار بیشتر از گذشته گسترش یافتهاند. یکی از مهمترین مشکلاتی که در اکثر کلان شهرها و حتی شهرهای کوچک وجود دارد مدیریت سیستم حمل و نقل است. یک سیستم نظارتی پیشرفته از وسایل نقلیهی درون شهری امکان غلبه بر مشکلات ترافیکی و ازدحام خودروها را فراهم مینماید، و به تبع آن از مشکلات آلودگی هوا میکاهد. با توسعهی پرندهای بدون سرنشین (UAV) امکان پایش مستمر و دقیق محیطهای شهری برای کاربران فراهم گردیده است. در این تحقیق هدف ارائه روشی سریع و با عملکردی مناسب از نظر دقت در شناسایی اتوماتیک خودرو در تصاویر پهپاد با حدتفکیک بسیار بالا است. در گام شناسایی خودرو از قابلیت الگوریتم آشکارساز و توصیفگر عوارض موضعی SIFT استفاده شده است. یکی از اصلیترین قابلیتهای این الگوریتم پایدار بودن در برابر تغییرات روشنایی و انواع تبدیلات هندسی نظیر انتقال، دوران و مقیاس است. روش ارائهشده شامل دو مرحلهی اصلی: آموزش الگوریتم و فرآیند شناسایی خودرو است. روش پیشنهادی بر روی ۸تصویر پهپاد که دارای پسزمینه با بینظمیهای مختلف هستند پیادهسازی شد. این تصاویر شامل انواع مختلفی از خودروها هستند. به منظور ارزیابی کمی روش پیشنهادی از دو معیار استفاده شده است. همچنین عملکرد این روش با رویکرد پنجرهی جستجو مورد مقایسه قرار گرفته است. نتایج نشان میدهد زمان محاسبات الگوریتم پیشنهادی ۸۲ثانیه است و میانگین دو معیار ارائه شده معادل ۶۵/۶۷ درصداست که نشان دهندهی برتری روش از لحاظ سرعت و دقت محاسباتنسبت به روش پنجرهی جستجواست.
دره میرحیدر؛ بهادر غلامی؛ زهرا پیشگاهی فرد؛ قاسم عزیزی؛ امیرحسین رنجبریان
چکیده
بنیان و پایۀ فضاسازی، قلمروگستری، تحدید حدود و مرزبندی در دریاها بر اساس عوامل جغرافیایی (بویژه جغرافیای طبیعی) صورت میگیرد. در میان عوامل متعدد جغرافیای طبیعی، جزر و مد در تحدید حدود و قلمروسازی دریایی نقش بسیار تعیینکنندهای دارد. با این وجود، کشورهای جهان هرکدام از سطح مبنای مشخصی برای تعیین خط جزر خود بهره گرفته و این موضوع ...
بیشتر
بنیان و پایۀ فضاسازی، قلمروگستری، تحدید حدود و مرزبندی در دریاها بر اساس عوامل جغرافیایی (بویژه جغرافیای طبیعی) صورت میگیرد. در میان عوامل متعدد جغرافیای طبیعی، جزر و مد در تحدید حدود و قلمروسازی دریایی نقش بسیار تعیینکنندهای دارد. با این وجود، کشورهای جهان هرکدام از سطح مبنای مشخصی برای تعیین خط جزر خود بهره گرفته و این موضوع مسائل و چالشهایی را در قلمروسازی دریایی به همراه داشته است. در این زمینه تغییرات اقلیمی که به افزایش سطح دریاها منجر میشود، پدیدۀ مزبور را با تغییراتی مواجه خواهد ساخت. هدف پژوهش حاضر که با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی انجام یافته و از نرمافزار GIS و محاسبهگر ریاضی نقشه به نامRaster calculator برای ترسیم نقشههای مورد نیاز بهره گرفته شده، این است که ضمن بررسی نقش و اهمیت جزر و مد در تحدید حدود دریایی، تأثیرات افزایش سطح دریاها را بر آن و فرایند قلمروسازی دریایی، تحلیل و واکاوی کند. نتایج تحقیق نشان میدهد افزایش دو متری سطح دریا که در این تحقیق به آن توجه شده است، جزر و مد را در مناطقی که عقبنشینی ساحلی در آن صورت میگیرد، به شدت تحت تأثیر قرار خواهد داد، لذا با توجه به ترسیم خطوط مبدأ عادی بر اساس این عامل جغرافیایی، باید انتظار داشت در این مناطق، خطوط مذکور دچار عقبنشینی شوند؛ اما چنانچه نقاط پایۀ در نظر گرفته شده برای خطوط مبدأ مستقیم در اثر بالا آمدن سطح دریاها به میزان دو متر، غرق شوند، این خطوط نیز عقبنشینی خواهند کرد. این امر تا حدود زیادی به سطح مبنای در نظر گرفته شده برای ترسیم خطوط مبدأ، بستگی خواهد داشت. شایان ذکر است خط جزر ترسیم شده در نقشهها بویژه در مناطقی که تحدید حدود دریایی صورت گرفته، بیشتر از خط جزر واقعی قابل استناد است و به این ترتیب در آینده نقشه به عنوان مهمترین ابزار جغرافیایی، میتواند نقش ثباتسازی را ایفا کند.
سینا صابر ماهانی؛ محمدرضا سپهوند
چکیده
در این مقاله تشکیل ابر زلزله بهعنوان پیشنشانگری که تاکنون کمتر شناختهشده و همچنین پیشنشانگر تغییرات دمایی، در زلزله محمدآباد ریگان بررسیشده است. در هنگام افزایش تنش در منطقه شکستگیهای اولیه ایجادشده و با بالا رفتن دما شاهد تبخیر آبهای موجود در شکستگیهای بین سنگ خواهیم بود. در صورت وجود شرایط جوّی مناسب –برای ...
بیشتر
در این مقاله تشکیل ابر زلزله بهعنوان پیشنشانگری که تاکنون کمتر شناختهشده و همچنین پیشنشانگر تغییرات دمایی، در زلزله محمدآباد ریگان بررسیشده است. در هنگام افزایش تنش در منطقه شکستگیهای اولیه ایجادشده و با بالا رفتن دما شاهد تبخیر آبهای موجود در شکستگیهای بین سنگ خواهیم بود. در صورت وجود شرایط جوّی مناسب –برای مثال؛ یک روز سرد- این بخارها میتوانند به ابر تبدیل شوند. از آنجایی که منبع تولید این ابر ساکن است، لذا با وجود باد، موقعیت این ابر ثابت میماند و همین مسئله راه شناسایی ابرهای زلزله است. در بخش اول تصاویر پانکروماتیک زلزله ریگان از 62 روز قبل از زمینلرزه دریافت شدند، پس از دریافت تصاویر پانکروماتیک، زمین مرجع نمودن تصاویر خام ماهوارهای انجام شد. مشاهدات نشان دادند که راستای ابر زلزله از 10 روز مانده به زمینلرزه (17 ژانویه) قابل شناسایی بود. در این تصاویر ابر زمینلرزه بهصورت رقومی استخراجشده و این نتایج بر روی تصویر توپوگرافی منطقه موردمطالعه قرار داده شد. در بخش دوم، محتوای دمایی باندهای حرارتی (باندهای 31 و 32) تصاویر ماهوارهMODIS استخراج شد و سری زمانی دمای سطح زمین تشکیل داده شد. سپس تأثیر عوامل جوی از سری زمانی کاسته شد و در مرحله بعد پالایه موجک بر این سری زمانی اعمال شد. با اعمال آزمون انحراف معیار از سری زمانی پالایه شده، وجود بیهنجاری دمایی 2 روز مانده به زمینلرزه آشکار گردید. همچنین در بخش دیگری از مقاله با رنگی کردن تصاویر ماهوارهای و تشکیل یک سری زمانی از این دادهها راستای گسل مسبب زمینلرزه مشخص شد. نهایتاً با مقایسه روند ابر زمینلرزه با سازوکار کانونی و راستای ناحیه افزایش دما یافته، هماهنگی بالایی بین آنها مشاهده شد. با این مقایسه میتوان تشکیل ابر زلزله مورد بررسی را به زمینلرزه ریگان نسبت داد. همچنین ناحیه افزایش دمایی را میتوان با احتمال زیاد به رویداد زمینلرزه منتسب نمود.
مهدی خوش برش ماسوله؛ سعید صادقیان
چکیده
امروزه به دلیل رشد فزاینده شهرنشینی، بسیاری از شهرهای بزرگ دنیا با موضوع کمبود زمین برای ساخت وساز و همچنین رکود اقتصاد بهره برداری از زمین و املاک مواجه شده اند و مسئولین شهرها برای مقابله با این مشکلات به فکر مدیریت بهینه املاک افتاده اند، بر این اساس هدف پژوهش حاضر تولید مدل سه بعدی کاداستر شهری جهت بهبود وضعیت مدیریت املاک ...
بیشتر
امروزه به دلیل رشد فزاینده شهرنشینی، بسیاری از شهرهای بزرگ دنیا با موضوع کمبود زمین برای ساخت وساز و همچنین رکود اقتصاد بهره برداری از زمین و املاک مواجه شده اند و مسئولین شهرها برای مقابله با این مشکلات به فکر مدیریت بهینه املاک افتاده اند، بر این اساس هدف پژوهش حاضر تولید مدل سه بعدی کاداستر شهری جهت بهبود وضعیت مدیریت املاک در کلان شهر تهران با رویکردی اجرایی می باشد. در این تحقیق سه دستگاه آپارتمان در محدوده منطقه 5 شهرداری تهران سه فاز تحقیقاتی مورد مطالعه قرار گرفت هاند. فاز اول، موضوع شناختی تحقیق بر مبنای استاندارد جهانی LADM. فازدوم،ضرورت تحقیق در شهر تهران جهت نیل به سوی توسعه پایدار. فاز سوم، عملیات و نتایج بر اساس نقشه 1:1000 شهر تهران که طی سال های 1389 تا 1393 تولیدشده است،موردارزیابی قرارگرفته است. جهت پیادهسازی این مدلهاازتصاویرهوایی بامقیاس 1:3000 وازنرمافزارهای ArcGIS10وSketchUpجهت تولیدوبصری سازی استفاده گردید،وبهمنظورارزیابی دقت هندسی مدل از جذر میانگین مربعات خطا و ضریب همبستگی بهره گرفته شد. نتایج پیاده سازی بر روی مجموع سه دستگاه ساختمان مورد مطالعه نشان داد، که دقت مسطحاتی مؤلفه Xو Yبه ترتیب با جذر میانگین مربعات خطا 1.451 مترو 1.431 متروباضریب همبستگی 93.7%و 97.1 % ودقت مؤلفه ارتفاعی باجذرمیانگین مربعات خطا 2.605 متروضریب همبستگی 66.5% دارای تطابق زیادی بادادههای مرجع بودهاند. بعلاوه جهت آنالیز روش پیشنهادی تحقیق، مدل تولید شده با روش های آنالیز شی گرا، شبکه عصبی مصنوعی، دیجیتایز دستی و روش خوش برش - صادقیان (2016)، مورد مقایسه قرار گرفت که نتیجه آن مناسب ارزیابی شد. به نحوی که تنها در یک مورد دقت مسطحاتی و یک مورد دقت ارتفاعی، روش دیجیتایز دستی دارای نتیجه بهتری نسبت به روش پیشنهادی بود.
حکمت اله محمدخانلو؛ مهدی مدیری؛ الهه خصالی؛ حمید عنایتی
چکیده
هیدروگرافی علمی است که با پایش منظم پارامترهایی نظیر عمق آب، زمینشناسی، ژئوفیزیک، جزر و مدّ، جریان آب، امواج و سایر ویژگیهای فیزیکی آب دریا، امکان تهیه نقشههای مورد استفاده در عملیات دریانوردی را فراهم و سهم بسزایی در زیر ساختهای داخلی کشورهای ساحلی ایفا مینماید. ارائه مناسب خدمات هیدروگرافی متضمن دریانوردی ایمن و مؤثر ...
بیشتر
هیدروگرافی علمی است که با پایش منظم پارامترهایی نظیر عمق آب، زمینشناسی، ژئوفیزیک، جزر و مدّ، جریان آب، امواج و سایر ویژگیهای فیزیکی آب دریا، امکان تهیه نقشههای مورد استفاده در عملیات دریانوردی را فراهم و سهم بسزایی در زیر ساختهای داخلی کشورهای ساحلی ایفا مینماید. ارائه مناسب خدمات هیدروگرافی متضمن دریانوردی ایمن و مؤثر میباشد. به طوری که توسعه خدمات هیدروگرافی در سطح ملی میتواند ضمن ارتقاء ایمنی دریانوردان، حفاظت از جان انسانها و متعلقاتشان در دریا، تسهیلاتی را به منظور حفاظت از محیط زیست دریایی ایجاد نماید. در این راستا با پیشرفت تکنولوژیهای فضایی در سالهای اخیر با هدف سرعت بخشیدن به تولید اطلاعات مکانی و پایش دریاها در بازه زمانی قابل قبول، محدودیت نقشهبرداری دریایی در زمانهای بحران همچون جنگ و ناامنی از بین رفته و بسترمناسب جهت عمقیابی در سواحل دور و غیر قابل دسترس و همچنین پایش پهنههای وسیع آبی و استراتژیک، با بکارگیری فناوری سنجشازدور در حوزه علوم دریایی و با استفاده از آنالیز طیفی دادههای ماهوارهای و بکارگیری مدلهای مختلف، عمق بستر دریا در محدودههای کم عمق ایجاد شده است. بدین منظور در پژوهش حاضر، از تصاویر ماهواره Sentinel2 و مدلهای عمق سنجی رگرسیون خطی چند باندی(LMR)[1] و استامپ به منظور تعیین عمق آب استفاده شده است. سپس با استفاده از چارت دریایی 1:25.000 Admirality ارزیابی دقت انجام شد. پس از پیاده سازی، مدل بهینه رگرسیون خطی چند باندی، مقدار میانگین مربع خطاها(RMSE)[2] 15/2 متر و ضریب همبستگی(CC)[3] آن 925/0% در فواصل عمقی صفر تا 20 متر محاسبه و با استخراج پارامترهای مورد نیاز مدل ، بر روی مقادیر پیکسلی 4 باند 10متری تصویر Sentinel2اعمال شده و مدل رقومی ارتفاعی بستر محاسبه و پیادهسازی گردیده است.
[1]- Linear Multiple Regration
[2]- Root Mean Square Error
[3]- Correlation Coefficient
سید یحیی صفوی
دوره 15، شماره 60 ، بهمن 1385، ، صفحه 26-31
چکیده
خلیج فارس داراى موقعیت جغرافیایى برجسته اى است. شرایط طبیعى از جمله کمى عمق، شورى آب و تبخیر زیاد از یک سو و ارتباط محدود با آبادی هاى آزاد جهان از طرف دیگر باعث برقرارى اکوسیستم ویژهاى گردیده که مجموعه حیاتى داخل خلیج فارس و سواحل آن را شکل مى دهد. خلیج فارس از گذشته هاى دور تا کنون به عنوان یکى از مهمترین مناطق استراتژیکى ...
بیشتر
خلیج فارس داراى موقعیت جغرافیایى برجسته اى است. شرایط طبیعى از جمله کمى عمق، شورى آب و تبخیر زیاد از یک سو و ارتباط محدود با آبادی هاى آزاد جهان از طرف دیگر باعث برقرارى اکوسیستم ویژهاى گردیده که مجموعه حیاتى داخل خلیج فارس و سواحل آن را شکل مى دهد. خلیج فارس از گذشته هاى دور تا کنون به عنوان یکى از مهمترین مناطق استراتژیکى جهان محسوب مى شود. منطقه خلیج فارس یک واحد ژئوپلتیکى مى باشد که در حوضه هاى گسترده تر ژئواستراتژیک اقیانوس هند قرار مى گیرد. منطقه جغرافیایى خلیج فارس به عنوان یکى از مراکز بسیار فعال اقتصادى با جهان عمل مى نماید. صادرات آنرا نفت و گاز و واردات آن را محصولات صنعتى ومواد غذایى تشکیل مى دهند. استعداد طبیعى و منابع سرشار نفت و گاز در برقرارى نظام اقتصادى تک محصولى کشورهاى ساحلى تأثیر گذاشته است.
سیاوش شایان؛ غلامرضا زارع؛ مجتبی یمانی؛ محمد شریفی کیا؛ محسن سلطان پور
چکیده
پیچانرودها یکی از اشکال تیپیک ژئومورفولوژیک بوده که به دلیل مهیا بودن شرایط محیطی در سواحل جنوبی کشور ایران بهطور متعدد مشاهده میگردند. این لندفرمهای پویا و فعال تحت تأثیر دینامیک رودها و شیب آرام دلتاها در فاصله زمانی اندک، تغییرات فضایی شدیدی پیدا میکنند. در این مقاله سعی بر این است تا با استفاده از دادههای سنجش از دور ...
بیشتر
پیچانرودها یکی از اشکال تیپیک ژئومورفولوژیک بوده که به دلیل مهیا بودن شرایط محیطی در سواحل جنوبی کشور ایران بهطور متعدد مشاهده میگردند. این لندفرمهای پویا و فعال تحت تأثیر دینامیک رودها و شیب آرام دلتاها در فاصله زمانی اندک، تغییرات فضایی شدیدی پیدا میکنند. در این مقاله سعی بر این است تا با استفاده از دادههای سنجش از دور و پیمایش میدانی، تغییرات مورفولوژیک بستر رودِ مُند طیّ یک دوره 57 ساله در پنج بازه زمانی (1334- 1364- 1373- 1379 و 1391) استخراج و تحلیل شود. نتایج تحقیق نشان داد که در طی سالهای 1334 تا 1391 تغییرات مورفولوژی بستر رود مند بسیار زیاد بوده، بهطوری که در مصب رودخانه نزدیک به 5/3 کیلومتر جا به جایی بستر مشاهده گردید. مقایسه فضایی بستر رود در سال 1334 نسبت به سال 1391، بیانگر این مطلب بوده که 52/42 کیلومترمربع به کناره چپ اضافه شده در حالی که در کناره راست این مقدار 8/33 کیلومترمربع محاسبه گردید. شیب آرام دلتا (کاهش سرعت آب و به جاگذاری مواد رسوبی رود در بستر) ، پوشش گیاهی کناره و بستر رود (به دام انداختن رسوبات در بستر رود) و انسان (ایجاد سد در سطح حوضه آبریز مند، ساخت پل و سکوهای حفاظتی در کف بستر و انتقال آب رود به سایت پرورش میگو) از جمله عوامل مهم در تغییر بستر رود مند هستند.
مهدی مدیری؛ مهدی خزایی؛ محمد حسن ماهوتچی
دوره 22، شماره 85 ، اردیبهشت 1392، ، صفحه 27-42
چکیده
در این پژوهش به واکاوی توفانهای تندری شیراز طی یک دوره آماری 25 ساله (2008-1984) پرداخته شده است. بدین منظور، داده های فشار تراز دریا، ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 850 و 500 میلی باری در روز بارش از پایگاه داده هایNCEP/NCAR استخراج و نقشه های ترازهای فوق الذکر در محیط نرم افزار GRADS ترسیم گردید. سپس الگوهایی که منجر به بارش شدید در شیراز گردیده، ...
بیشتر
در این پژوهش به واکاوی توفانهای تندری شیراز طی یک دوره آماری 25 ساله (2008-1984) پرداخته شده است. بدین منظور، داده های فشار تراز دریا، ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 850 و 500 میلی باری در روز بارش از پایگاه داده هایNCEP/NCAR استخراج و نقشه های ترازهای فوق الذکر در محیط نرم افزار GRADS ترسیم گردید. سپس الگوهایی که منجر به بارش شدید در شیراز گردیده، شناسایی و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. با بررسی نقشه های فشار تراز دریا، 850 و 500 میلی باری سه الگوی کلی برای بارش های تندری شیراز شناسایی گردید. در الگوی نوع اول(1 مارس 1998)، زبانه کم فشار سودان بخش های وسیعی از کشور از جمله منطقه مورد مطالعه را در برگرفته است. این سامانه علاوه بر تأمین رطوبت، ناپایداری را در این تراز فراهم کرده است. و در تراز 850 و 500 میلی باری، منطقه مورد مطالعه به ترتیب تحت تأثیر مرکز واچرخند و پشته های غربی قرار گرفته اند. در الگوی نوع دوم (6 دسامبر 2003) در تراز دریا، منطقه مورد مطالعه تحت تأثیر مرکز واچرخندی قرار گرفته است؛ و در تراز 850 و 500 میلی باری منطقه مورد مطالعه به ترتیب در جلوی ناوهای با منحنی پربندی 1450 و 5720 ژئوپتانسیل متر واقع شده و از شرایط مناسب ناپایداری در این تراز برخوردار شده اند. در الگوی نوع سوم (26 مارس 2003) مرکز کم فشاری با فشار مرکزی 1004 میلیباری بر روی کشور قرار گرفته است در این تراز جهت جریانات به گونه ای است که هوای نسبتاً مرطوب دریای خزر به سمت شمال غرب و غرب کشور شمارش می شود. در ترازهای 850 و 500 میلی باری منطقه مورد مطالعه در زیر محور ناوه های فوقالذکر قرار گرفته و ناپایداری را تا ترازهای پیش گفته شدت می بخشد.
دورسنجی
مسلم درویشی؛ رضا شاه حسینی
چکیده
با گسترش محدوده شهرها برخی زمینهایی که پیشازاین سالها با کاربری باغ مورداستفاده قرار میگرفتند درون حریم شهرها واقع شدهاند. اختلاف ارزش زمین با کاربری باغ نسبت به کاربری شهری نظیر مسکونی و تجاری صاحبان باغها را به سمت تغییر کاربری ترغیب میکند. متولیان امور شهری با اعمال قوانین سختگیرانه سعی دارند مانع از تغییر کاربری ...
بیشتر
با گسترش محدوده شهرها برخی زمینهایی که پیشازاین سالها با کاربری باغ مورداستفاده قرار میگرفتند درون حریم شهرها واقع شدهاند. اختلاف ارزش زمین با کاربری باغ نسبت به کاربری شهری نظیر مسکونی و تجاری صاحبان باغها را به سمت تغییر کاربری ترغیب میکند. متولیان امور شهری با اعمال قوانین سختگیرانه سعی دارند مانع از تغییر کاربری شوند. بررسی میزان موفقیت اینگونه برنامهریزیها، نیازمند بررسی تغییر کاربری زمینهای قرار گرفته در محدوده شهر در یک بازه زمانی بلندمدت است. در این تحقیق هدف اصلی آشکارسازی باغهای شهری متروکه با استفاده از تصاویر چندزمانه ماهواره لندست است. هدف دوم تعیین میزان تغییرات باغهای شهری منطقه موردمطالعه طی 30 سال گذشته است. در این تحقیق بر پایه تصاویر ماهواره لندست در سالهای 2018 و 1988 برای دامنه شمالی کوهستان الوند در استان همدان و محدوده شهر همدان شاخص تفاضلی نرمالشده پوشش گیاهی (NDVI) در کنار دمای سطحی زمین (LST) در 9 مقطع زمانی در هر سال استخراج شد. بهطورکلی نتایج تحقیق افزایش دمای سطحی 4.75 سانتیگراد برای منطقه طی 30 سال را نشان میدهد، همچنین رابطه معکوس دمای سطحی با شاخص تفاضلی نرمالشده پوشش گیاهی مورد تأیید است. بر مبنای تفکیک باغهای شهری یک مقایسه بین سالهای 2018 و 1988 صورت پذیرفت که نتایج حاکی از کاهش 175 هکتاری باغهای شهری در منطقه موردمطالعه، معادل کاهش 49 درصدی باغهای شهری است. در بخش اصلی تحقیق بر مبنای رفتارسنجی باغهای شهری در این دو ویژگی یک شاخص تفکیک برای باغهای فعال از متروکه ارائه شده است که پس از بررسی نتایج بر مبنای دادههای واقعیت زمینی شامل 25 باغ فعال و 25 باغ متروکه، روش پیشنهادی دارای دقت کلی 82% و ضریب کاپا 0.64 است.
دورسنجی
مهسا جهان بخش؛ علی اسماعیلی
چکیده
در سالهای اخیر شاهد تقاضای بالا برای لیتیم بهدلیل کاربردهای فراوانش هستیم، بهعنوان مثال لیتیم در تولید باتریهای قابل شارژ و عمدتاً در بازارهای جهانی ساخت وسایل نقلیه الکتریکی و در راستای دستیابی به محیط زیست سالم و حمل ونقل مناسب بهکار میرود، از اینرو شناسایی ذخایر لیتیم بسیار مهم است. بهرهگیری از دادهها و تکنیکهای ...
بیشتر
در سالهای اخیر شاهد تقاضای بالا برای لیتیم بهدلیل کاربردهای فراوانش هستیم، بهعنوان مثال لیتیم در تولید باتریهای قابل شارژ و عمدتاً در بازارهای جهانی ساخت وسایل نقلیه الکتریکی و در راستای دستیابی به محیط زیست سالم و حمل ونقل مناسب بهکار میرود، از اینرو شناسایی ذخایر لیتیم بسیار مهم است. بهرهگیری از دادهها و تکنیکهای سنجش از دور در تشخیص منابع لیتیم بهدلیل کاهش هزینههای اکتشاف میدانی میتواند مفید واقع شود. در این تحقیق، از تصاویر سنجنده سنتینل-2 در محدوده 12 معدن شناخته شده لیتیم در سراسر جهان، بهعنوان مناطق حضور لیتیم، استفاده شد و طی مراحلی، از این دادهها، متغیرهای مناسب برای مدلسازی تولید شد. در محدودهی این معادن، نمونههایی تولید و بهعنوان ورودی الگوریتم مدلسازی استفاده شدند. برای مدلسازی توزیع نمونههای حضور لیتیم، از الگوریتم بیشینه انتروپی استفاده شد. از آنجا که وجود همبستگی میان متغیرهای ورودی باعث کاهش عملکرد مدل میشود و تفسیر نتایج مدلسازی را دشوار مینماید، ابتدا توسط شاخص VIF، همبستگی میان متغیرهای ورودی محاسبه و متغیرهایی که همبستگی بالایی داشتند حذف شدند. در نهایت یک مدل مناسب با معیار AUC برابر با 0.706 به دست آمد و توسط آن، منطقه مطالعاتی دق پترگان، واقع در استان خراسان جنوبی، ایران پهنهبندی شد که به موجب آن، دو منطقه محتمل حاوی منابع لیتیم شناسایی شدند. سپس با تکنیکهای کلاسیک سنجش از دور شامل ترکیب رنگی و نسبت باندی و تجزیه و تحلیل مؤلفه اصلی و SAM نیز پهنهبندی انجام شد. نتایج پهنهبندی بررسی و توانایی بالای الگوریتم بیشینه آنتروپی مشخص شد، این روش بهعنوان یک رویکرد هوشمند و کلّی میتواند در مناطق دور افتاده و یا مناطق با مشکل دسترسی برای پتاسیلیابیهای معدنی(خصوصاً لیتیم) بهکار برده شود و در کاهش هزینههای نقشهبرداری میدانی مفید واقع شود.
استخراج، پردازش، تولید و نمایش داده های جغرافیایی
فاطمه احمدی؛ یاسر ابراهیمیان قاجاری؛ عباس کیانی
چکیده
گسترش شهرها یک فرآیند پویاست و بهروزرسانی نقشههای شهری بهمنظور ارائه خدمات بسیار مهم است. دادههای سنجشازدوری منبع قدرتمندی برای استخراج مناطق ساختهشده میباشند؛ یکی از دادههایی که میتواند پویایی مناطق شهری را تشخیص دهد دادههای نور شب است. ازآنجاییکه مناطق شهری در هنگام شب توسط نورهای مصنوعی موجود در منازل و خیابانها ...
بیشتر
گسترش شهرها یک فرآیند پویاست و بهروزرسانی نقشههای شهری بهمنظور ارائه خدمات بسیار مهم است. دادههای سنجشازدوری منبع قدرتمندی برای استخراج مناطق ساختهشده میباشند؛ یکی از دادههایی که میتواند پویایی مناطق شهری را تشخیص دهد دادههای نور شب است. ازآنجاییکه مناطق شهری در هنگام شب توسط نورهای مصنوعی موجود در منازل و خیابانها روشن میشوند، درنتیجه بهخوبی از پسزمینه متمایز خواهند شد. ازاینروی مطالعه حاضر در تلاش است رشد و گسترش مناطق شهری را با استفاده از نمونههای آموزشی با کیفیت و اتوماتیک از روی ترکیبی از تصاویر نور شب و اپتیک، در یک بازه 24 ساله با دقت بالایی شناسایی و استخراج کند. دراینراستا برای تولید نمونههای آموزشی با کیفیت، شاخص نور شب تحت عنوان [1]VTNUI توسعه داده شده است که با ترکیب ویژگیهای مختلف بدست آمده از تصاویر لندست و نور شب در محدودههای شهری و در نظر گرفتن روابط بین مناطق، پدیده اشباع[2] و شکوفایی[3] تصاویر نور شب در محدوده شهری را کاهش داد. سپس با بررسی حد آستانههای خودکار بر روی شاخص توسعه داده شده نمونههای آموزشی با کیفیت تولید شد تا طبقهبندی دقیقتری از مناطق شهری ارائه شود. ازاینروی ابتدا از نمونههای آموزشی اولیه به دست آمده با استفاده از حد آستانه خودکار بر روی تصاویر نور شب طبقهبندی اولیه صورت پذیرفت سپس نمونهها با اعمال حد آستانه خودکار بر روی شاخص معرفی شده پالایش شدند و طبقهبندی نهایی صورت گرفت. درنهایت بر اساس تحلیل سری زمانی، روند رشد منطقه بررسی شده است. به منظور بررسی اثربخشی روش پیشنهادی، دو منطقه دارای اقلیم متفاوت انتخاب شد و بررسیهای مختلف بصری و کمی برای ارزیابی صورت پذیرفت. نتایج طبقهبندی نهایی برای بابل و کرمان به ترتیب با میانگین ضریب کاپا 0/93 و 0/74 و میانگین دقت کلی 97/76 و 87/63 برای تمام سالهای مورد بررسی به دست آمده است. [1] vegetation and Temperature -NTL urban index[2] saturation[3] blooming
دورسنجی
کیوان مختاری؛ هوشنگ اسدی هارونی؛ محمد علی علی آبادی؛ سمیه بیرانوند
چکیده
کانسار طلای موته و نواحی مجاور آن از تیپ طلای کوهزایی است، در این ناحیه در مجموعه متاولکانیکها و در رابطه با گنایس و میکاشیستهاى متعلق به پرکامبرین، کانیزایی عمدتاً در زونهای دگرسانی سیلیسى و سریسیتى و کربناتیزاسیون، در شکستگیها بهصورت رگه و رگچهاى به همراه اکسیدهای آهن متمرکز شده است. طبق بررسـیهای انجـام شـده در ایـن ...
بیشتر
کانسار طلای موته و نواحی مجاور آن از تیپ طلای کوهزایی است، در این ناحیه در مجموعه متاولکانیکها و در رابطه با گنایس و میکاشیستهاى متعلق به پرکامبرین، کانیزایی عمدتاً در زونهای دگرسانی سیلیسى و سریسیتى و کربناتیزاسیون، در شکستگیها بهصورت رگه و رگچهاى به همراه اکسیدهای آهن متمرکز شده است. طبق بررسـیهای انجـام شـده در ایـن منطقـه، دگرسـانیهای تـوأم رسـی، اکسـیدهای آهـن و سیلیسی شدن سنگ دیواره برای پیجویی ذخایر طلا حایز اهمیت است. در این تحقیق تصاویر ماهوارهای ASTER و لندست 8 به منظور بارزسازی کانیهای رسی در رابطه با دگرسانیها، اکسیدهای آهن و واحدهای سنگی منطقه مطالعاتی و از داده ماهوارهای سنتینل-2 برای افزایش قدرت تفکیک مکانی این دادهها و افزایش دقت مکانی نقشههای دگرسانی استخراج شده مورد استفاده قرار گرفته اند. پس از انجام پیشپردازشهای لازم، برای پردازش تصاویر فوقالذکر روشهای مختلف پردازش دادههاى ماهوارهاى چند طیفى ASTER مانند ترکیب رنگی کاذب، نسبت باندی، روش کمترین مربعات رگرسیون [1](Ls-Fit)، آنالیز مولفه های اصلی [2](PCA)، نقشه بردار زاویه طیفی[3](SAM)، فیلتر گذاری تطبیقی [4](MF)، برای شناسایی و تفکیک کانیهای دگرسانی مرتبط با کانیزایی طلا به کار گرفته شدند. در نهایت نقشه پراکندگی زونهای دگرسانی شناسایی شده، با نقشه زمین شناسی، مشاهدات میدانی و نتایج آنالیز XRD نمونههای میدانی مقایسه شد. برای مقایسه نتایج و ارزیابی صحت روشهای یاد شده از ماتریس خطا و ضریب کاپا استفاده شد. پس از نمونهبرداریها و تجزیههای آماری، مشخص شد که روش نقشهبردار زاویه طیفی، بهترین تطابق را با واحدهای زمینشناسی منطقه نشان میدهد، و با این روش علاوهبر زونهای از پیش شناخته شده، محدودههای جدید دگرسان شده قابل شناسایی است. [1] - least square Fit[2]- Principal Component Analysis[3] - Spectral Angle Mapper[4] - Matched Filtering
آئیژ عزمی؛ مجتبی قدیری معصوم
دوره 19، شماره 73 ، اردیبهشت 1389، ، صفحه 34-41
چکیده
امروزه نوآورى هاى متنوع و مختلفى به بازار راه پیدا کرده اند که فناورى اطلاعات و ارتباطات را مى توان از جمله این نوآورى ها دانست. روستاها نیز به عنوان بخشى از جامعه کشور به جهت حساسیت هایى که نسبت به نوآورى هاى جدید همواره نشان داده اند، حساس بوده اند. از جمله این گونه نوآورى هایى که به روستاها ارایه شده فناورى ...
بیشتر
امروزه نوآورى هاى متنوع و مختلفى به بازار راه پیدا کرده اند که فناورى اطلاعات و ارتباطات را مى توان از جمله این نوآورى ها دانست. روستاها نیز به عنوان بخشى از جامعه کشور به جهت حساسیت هایى که نسبت به نوآورى هاى جدید همواره نشان داده اند، حساس بوده اند. از جمله این گونه نوآورى هایى که به روستاها ارایه شده فناورى اطلاعات و ارتباطات است که ضرورت توجه به اثرات توسعه آن در روستاها اهمیت دارد. روش تحقیق اسنادى بوده و از منابع مختلف داخلى و خارجى استفاده شده است. در این مقاله فناورى اطلاعات و ارتباطات تعریف گردیده و به وضعیت اینترنت به عنوان یکى از ابزارهاى مهم فناورى اطلاعات در جهان پرداخته و جایگاه ایران در جهان و منطقه بازگو شده است. در ادامه، به راهبرد ملى فناورى اطلاعات و ارتباطات در ابعاد زیرساختى و آموزش و تحقیقات پرداخته و کاربردهاى فناورى اطلاعات در روستاها بیان مى شود. فناورى اطلاعات و ارتباطات در بحث کشاورزى مى تواند تأثیرگذار باشد، مباحثى چون کشاورزى دقیق، محیط زیست و مدیریت بحران از جمله محورهاى فناورى اطلاعات و ارتباطات در کشاورزى هستند. ضرورى است تا آسیب شناسى روى کاربرد فناورى اطلاعات و ارتباطات صورت بگیرد و این کار با توجه به ابعادى چون شکاف دیجیتالى و مباحث هزینه اى کاربرد فناورى اطلاعات مورد توجه قرار مى گیرد.
حسین حاتمی نژاد؛ زهرا زمانی؛ صادق حاجی نژاد؛ محمد قضایی
دوره 22، شماره 88 ، بهمن 1392، ، صفحه 47-57
چکیده
سیاست احداث شهرهای جدید در ایران با هدف کاهش فشارهای جمعیتی وارد شده به شهرهای بزرگ در اواخر دهه 1360 مطرح گردید. با شروع احداث شهرهای جدید، برخی مسائل و مشکلات شهرهای جدید آشکار شده و انتقادات و پیشنهادهای اصلاحی بیان گردید که تا امروز همچنان ادامه دارد. در این راستا، پژوهش حاضر، به بررسی دلائل عدم موفقیت شهرهای جدید در ایران میپردازد. ...
بیشتر
سیاست احداث شهرهای جدید در ایران با هدف کاهش فشارهای جمعیتی وارد شده به شهرهای بزرگ در اواخر دهه 1360 مطرح گردید. با شروع احداث شهرهای جدید، برخی مسائل و مشکلات شهرهای جدید آشکار شده و انتقادات و پیشنهادهای اصلاحی بیان گردید که تا امروز همچنان ادامه دارد. در این راستا، پژوهش حاضر، به بررسی دلائل عدم موفقیت شهرهای جدید در ایران میپردازد. روش این پژوهش، توصیفی- تحلیلی بوده و روش گردآوری اطلاعات اسنادی- کتابخانهای میباشد. بررسیها نشان میدهد که با توجه به مقطعی بودن افزایش شدید نرخ رشد جمعیت کشور و مهاجرتهای گسترده روستا- شهری به صورت جهشی و پایینتر بودن ظرفیت توسعه کوتاه مدت شهر نسبت به نرخ رشد جمعیت طیّ سالهای 1365- 1335، ضرورت به ایجاد شهرهای جدید در پیرامون اکثر مادرشهرهای کشور وجود نداشته است. با وجود این، عمدهترین دلائل عدم موفقیت این شهرها در جذب جمعیت را میتوان نبود برنامهای جامع برای انتقال صنایع از مادرشهرها به شهرهای جدید و خوابگاهی شدن آنها، نبود سیستم حمل و نقل عمومی کارآمد میان مادرشهر و شهر جدید، عدم قطعیت در پیشبینی تعداد و گروهبندی جمعیت، وضعیت اقتصاد و درآمد خانوارهای شهرهای جدید، ضعف در مکانیابی، عدم حمایت دولت و نهادهای ذی ربط، کندتر بودن روند افزایشی قیمت اراضی در شهرهای جدید نسبت به مادرشهرها، بالاتر بودن سود حاصل از ساخت واحدهای مسکونی در مادرشهرها نسبت به شهرهای جدید، رکود اقتصادی و افزایش نرخ تورم در مقاطعی از دوره زمانی 1392- 1368، و نگرش صرفاً کالبدی در تهیه برنامهها و عدم توجه به خواست و نیاز مردم توسط برنامهریزان دانست.
دورسنجی
سمیه اصلانی کتولی؛ رضا شاه حسینی؛ حمید باقری
چکیده
سیل یکی از مخاطرات طبیعی است که می تواند به شدت بر زندگی انسان تأثیر بگذارد، به گونه ای که برای واکنش اضطراری به آن نیاز به ارزیابی دقیق منطقه آسیب دیده پس از حادثه می باشد. مشاهدات رادار با روزنه مجازی (SAR) بطور گسترده در تهیه نقشه و نظارت بر سیل استفاده می شود. با این حال، خدمات عملیاتی فعلی عمدتاً معطوف به سیل در مناطق روستایی ...
بیشتر
سیل یکی از مخاطرات طبیعی است که می تواند به شدت بر زندگی انسان تأثیر بگذارد، به گونه ای که برای واکنش اضطراری به آن نیاز به ارزیابی دقیق منطقه آسیب دیده پس از حادثه می باشد. مشاهدات رادار با روزنه مجازی (SAR) بطور گسترده در تهیه نقشه و نظارت بر سیل استفاده می شود. با این حال، خدمات عملیاتی فعلی عمدتاً معطوف به سیل در مناطق روستایی است و مناطق سیل زده شهری، کمتر مورد توجه قرار می گیرند. در عمل، نقشه برداری از سیلاب های شهری به دلیل مکانیسم های پیچیده برگشت در محیط های شهری، چالش برانگیز است و علاوه بر شدت SAR، اطلاعات دیگری نیز لازم است. در این مقاله یک روش طبقه بندی برای تشخیص سیل در مناطق شهری با تلفیق استفاده از شدت SAR و همدوسی تداخل سنجی تحت چارچوب شبکه عصبی کانولوشن CNN معرفی می شود، تا اطلاعات سیل از مناظر مختلف را استخراج نماید. به منظور تمایز تغییرات حاصل از سیلاب از دیگر تغییرات، از سه سری زمانی همدوسی حاصل از تصاویر(قبل ـ قبل، قبل ـ بعد و بعد ـ بعد) استفاده شده است. این روش در رویداد سیل گنبد کاووس با داده های Sentinel-1 آزمایش می شود. نقشه های سیلاب حاصل از تلفیق شدت و همدوسی و شدت به تنهایی در مقایسه با داده های کنترل زمینی در مناطق شهری و داده های حاصل از آستانه گذاری تصاویر سنتینل-1 نشان می دهد که دقت کلی 93.8٪ و ضریب کاپا 0.81 برای ترکیب شدت و همدوسی و نیز دقت کلی 90.6٪ و ضریب کاپا 0.72 برای ترکیب شدت به تنهایی و دقت کلی 86.8٪ و ضریب کاپا 0.56 برای ترکیب همدوسی به تنهایی وجود دارد. آزمایشات نشان می دهد که همدوسی علاوه بر شدت در تهیه نقشه از سیلاب شهری، اطلاعات ارزشمندی را فراهم می کند و روش پیشنهادی می تواند ابزاری مفید برای تهیه نقشه از سیلاب شهری باشد.
حسن شمسی
دوره 1، شماره 1 ، اردیبهشت 1369، ، صفحه 4-16
چکیده
به احتمال خیلی زیاد ریشه نقشه برداری در مصر قدیم بوده است. هرم بزرگ کوفو یا شنویس فرعوم دوم از سلسه چهارم مصر در شهر قدیمی جیزا که در حدود 2700 سال قبل از میلاد ساخته شده است آنقدر به طور دقیق چهارگوش و آنقدر بطور کامل نسبت به چهار جهت اصلی قطب نما توجیه شده می باشد که می توان باور کرد. مصریان قدیم نقشه برداری را به عنوان یک ...
بیشتر
به احتمال خیلی زیاد ریشه نقشه برداری در مصر قدیم بوده است. هرم بزرگ کوفو یا شنویس فرعوم دوم از سلسه چهارم مصر در شهر قدیمی جیزا که در حدود 2700 سال قبل از میلاد ساخته شده است آنقدر به طور دقیق چهارگوش و آنقدر بطور کامل نسبت به چهار جهت اصلی قطب نما توجیه شده می باشد که می توان باور کرد. مصریان قدیم نقشه برداری را به عنوان یک وسیله کنترل ساختمان ها به کار می بردند. عیناً همان طوری که امروز به کار می رود. از بررسی ابعاد اهرام بزرگ مصر می توان یقین حاصل کرد که مصریان اولیه می توانستند اندازه گیری ها را با یک دقت فوق العاده زیاد اجرا کنند، و دریا پیروس های بطلمیوسی و رومی در همان کشور اندازه گیری های مربوط به نقشه ها زمین ها شرح داده شده است. همچنین نقشه برداری را برای تعیین خطوط ملک ها بکار می بردند، به طوری که خشت های گلی سومرین ها در 1400 سال قبل از میلاد نشانه هایی از اندازه گیری زمین و نقشه های شهرها و تعیین مساحت اراضی زراعتی مجاور می باشند. سنگ های رزی که با آنها گوشه های املاک را علامت گذاری می کردند نگاه داشته اند و در آرامگاه یک منا در شهر قدیمی تبس نمایشی روی دیوارها از دو مرد زنجیر کش دیده می شود که در حال نقشه برداری از یک مزرعه گندم به وسیله یک طناب می باشند. در فواصل منظم این طناب گره هایی وجود دارد. مردم زنجیر کش جلویی طول زیادی از طناب را حمل می کند و زنجیر کش عقبی انتهای عقب آن را برمی دارد.
محمد ستاری وفایی
دوره 1، شماره 4 ، اردیبهشت 1371، ، صفحه 6-8
چکیده
اولین نقشه های جغرافیایی، نتیجه نیاز جهانگشایان و فرماندهان نظامی بود، که به منظور لشکرکشی و توسعه قلمرو نفوذ، سرزمینهای جدید را در می نوردیدند.
نقشه بارزترین وسیله انتقال اطلاعات پایه، جهت هر نوع برنامه ریزی و تحرک نظامی است که هر یک از واحدهای به اقتضای مأموریتشان استفاده های مختلف از آن به عمل می آورند.
مأموریت مهندسی ...
بیشتر
اولین نقشه های جغرافیایی، نتیجه نیاز جهانگشایان و فرماندهان نظامی بود، که به منظور لشکرکشی و توسعه قلمرو نفوذ، سرزمینهای جدید را در می نوردیدند.
نقشه بارزترین وسیله انتقال اطلاعات پایه، جهت هر نوع برنامه ریزی و تحرک نظامی است که هر یک از واحدهای به اقتضای مأموریتشان استفاده های مختلف از آن به عمل می آورند.
مأموریت مهندسی رزمی عبارت است از : جنگ با طبیعت و زمین و غلبه بر موانع طبیعی و مصنوعی، ایجاد امکان عبور یگان های رزم و واحدهای لجستیک، بر پا ساختن استحکامات جهت حفاظت از نیروهای خودی و فراهم آوردن تأسیسات و فضاهای مناسب جهت ادامه حضور و تصبیت موقعیت خود و نهایتا پشتیبانی آن ها. به سخنی دیگر مأموریت مهندسی رزمی در سه کلمه «عبور»، «پدافند» و «استقرار» خلاصه می شود. در کلامی دیگر مهندسی کلید است در آفند و قفل است در پدافند.
حمید مالمیریان (مترجم)
دوره 9، شماره 35 ، آبان 1379، ، صفحه 7-10
چکیده
عکس های هوایی حاوی ثبت جزییات عوارض برروی زمین هنگام عکسبرداری می باشند. یک مفسر عکس به طور سیستماتیک عکسها را بررسی می کند و به طور متناوب از سایر مواد کمکی نظیر نقشه ها و گزارش مشاهدات میدانی بهره می جوید. براساس این مطالعه، تعبیر و تفسیر بر طبق طبیعت فیزیکی عوارض و پدیده های موجود روی عکس ها انجام می گیرد. تعبیر و تفسیر ...
بیشتر
عکس های هوایی حاوی ثبت جزییات عوارض برروی زمین هنگام عکسبرداری می باشند. یک مفسر عکس به طور سیستماتیک عکسها را بررسی می کند و به طور متناوب از سایر مواد کمکی نظیر نقشه ها و گزارش مشاهدات میدانی بهره می جوید. براساس این مطالعه، تعبیر و تفسیر بر طبق طبیعت فیزیکی عوارض و پدیده های موجود روی عکس ها انجام می گیرد. تعبیر و تفسیر ممکن است در سطوح مختلف به لحاظ پیچیدگی انجام گیرد، (این پیچیدگی) می تواند از تشخیص ساده پدیده ها روی زمین تا استخراج اطلاعات جزئی با توجه به پیچیدگی فعل و انفعالات بین عوارض سطحی و زیر سطح زمین باشد.
حمید مالمیریان (مترجم)
دوره 6، شماره 22 ، مرداد 1376، ، صفحه 7-18
چکیده
پیشرفت سه دهه گذشته در زمینه های کارتوگرافی، سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)، به علت ضرورت ایجاد ارتباط جدید بین مقررات فنی موجود مشخص شده است. تلاش زیادی برای جمع آوری مطلوب فنی موجود مشخص شده است. تلاش زیادی برای جمع آوری مطلوب انواع مختلف داده های کارتوگرافی و به کارگیری موفقیت آمیزتر داده های سنجش از دور ...
بیشتر
پیشرفت سه دهه گذشته در زمینه های کارتوگرافی، سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)، به علت ضرورت ایجاد ارتباط جدید بین مقررات فنی موجود مشخص شده است. تلاش زیادی برای جمع آوری مطلوب فنی موجود مشخص شده است. تلاش زیادی برای جمع آوری مطلوب انواع مختلف داده های کارتوگرافی و به کارگیری موفقیت آمیزتر داده های سنجش از دور بانک های داده منطقه ای و جهانی، به عمل آمده است.
اهمیت سنجش از دور به عنوان یک زیر سیستم اطلاعات زیست محیطی به علت افزایش چندین ماهواره، جدید با سنجنده های الکترونیکی و تصویری که قادر به فراهم نمودن «داده» و تصویر از عناصر فیزیکی و انسانی اتمسفر زمین هستند، بطور چشمگیری افزایش یافته است.
نمایش کارتوگرافیکی تغییرات فضایی و زمانی عناصر کره زمین مهمترین هدف کارتوگرافی موضوعی را نشان می دهد. این هدف به طریق زیادی بوسیله برنامه ریزی های مختلف تهیه نقشه، در سطوح جهانی، منطقه ای و محلی تأیید شده است. تهیه نقشه موضوعی توسط انجمن های زیاید به عنوان یک فعالیت مهم و حیاتی برای کشف ذخائر زمینی، مدیریت محیط زیست و برنامه ریزی به رسمیت شناخته شده است. پیشرفت سریع سیستمهای ماهواره ای موجب افزایش دریافت داده های سنجش از دور و کاربرد آن در فعالیت های کارتوگرافیک و تکمیل نقشه گردیده است.
ارتباط کارتوگرافی، سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) ممکن است بالگردهای مختلفی نشان داده شود (Fisher and lindenberg,1989). به نظر می رسد مدل فعل و انفعالی سه طرفه نگاره(1-1-) روابط موجود بین سه سیستم را بدون وجود مقررات ویژه حاکمی منعکس می سازد.
حمید مالمیریان (مترجم)
دوره 8، شماره 32 ، بهمن 1378، ، صفحه 8-10
چکیده
سنجش از دور علم و هنر به دست آوردن اطلاعات درباره یک شئ، منطقه، یا پدیده از طریق تجزیه و تحلیل داده های حاصله به وسیله ابزاری است که در تمامی فیزیکی با سئ، منطقه و یا پدیده تحت بررسی نباشد. همان طوری که شما این کلماترا می خوانید، در حال به کار بردن(علم) سنجش از دور هستید. چشم های شما به عنوان سنجنده هایی که نسبت به نور منعکسه ...
بیشتر
سنجش از دور علم و هنر به دست آوردن اطلاعات درباره یک شئ، منطقه، یا پدیده از طریق تجزیه و تحلیل داده های حاصله به وسیله ابزاری است که در تمامی فیزیکی با سئ، منطقه و یا پدیده تحت بررسی نباشد. همان طوری که شما این کلماترا می خوانید، در حال به کار بردن(علم) سنجش از دور هستید. چشم های شما به عنوان سنجنده هایی که نسبت به نور منعکسه از این صفحه از خود واکنش نشان می دهند، عمل می کنند. «داده هایی» که چشمان شما می بینند (عکسبرداری می کنند) ناشی از میزان نور منعکسه از مناطق تاریک و روشن این صفحه می باشد. این داده ها در کامپیوتر مغز شما به منظور قادر ساختن شما جهت تشریح مناطق تاریک برروی صفحه، به عنوان مجموعه ای از حروف تشکیل دهنده لغات، تجزیه و تحلیل و یا تفسیر می گردند. علاوه براین، کلمات، جملات را تشکیل می دهند و شما اطلاعات را که از طریق جملات منتقل می شوند، تفسیر می کنید. علاوه براین، کلمات جملات را تشکیل می دهند و شما اطلاعاتی را که از طریق جملات منتقل می شوند، تقسیر می کنید. در بسیاری از جهات، سنجش از دور می تواند به عنوان یک فرآیند خواندن، تلقی شود. با استفاده از انواع سنجنده های گوناگون، از فاصله درو «داده هایی را جمع آوری کرده که به منظور دسترسی اطلاعات درباره اشیاء، مناطق یا پدیده های تحت بررسی، امکان تجزیه و تحلیل داشته باشند. داده هایی که از دور جمع آوری می شوند، می توانند به اشکال مختلف، از جمله تغییرات در توزیع نیرو، پخش امواج صوتی یا انرژی الکترومغناطیسی باشند. برای مثال، یک ثقل سنج، داده را براساس تغییرات در توزیع نیروی ثقل ثبت می کند. سونار، مانند سیستم هدایت یک خفاش، داده ها را براساس تغییرات در توزیع امواج صوتی ثبت می نماید. چشمان ما داده ها را براساس تغییرات در توزیع انرژی الکترومغناطیسی کسب می کنند. این کتاب درباره سنجنده های انرژی الکترومغناطیسی ست که ثبت، تهیه نقشه و تجسس منابع زمین فعالیت می نمایند. این سنجنده ها در مسیر انرژی الکترومغناطیسی، نورهای منعکسه و یا ساطع شده از انواع مختلف عوارض سطحی زمین قرار گرفته و داده ها را به دست می آورند و این داده ها جهت فراهم نمودن اطلاعات درباره منابع تحت بررسی، مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرند. نگاره (1-1) به طور شماتیک فرآیند کلی و عناصر مؤثر در سنجش از دور (الکترو مغناطیسی) منابع زمین را نشان می دهد. دو فرآیند مبنایی شامل اخذ داده و تجزیه و تحلیل داده است. عناصر فرآیند اخذ داده، شامل منابع انرژی (a)، انتشار انرژی از میان جو (b)، فعل و انفعالات انرژی بر اثر برخورد با عوارض سطحی زمین (c)، انتقال مجدد انرژی از میان جو (d)، سنجنده های هایی و یا فضایی (e)، می باشد. که منجر به تولید داده به صورت رقومی و یا تصویری می گردد.(f) به طور خلاصه، سنجنده ها را به منظور ثبت تغییرات انرژی الکترومغناطیسی منعکسه و ساطع شده از عوارض سطحی زمین به کار می بریم. فرآیند تجزیه و تحلیل داده (g) شامل بررسی داده یا به کارگیری وسایل مختلف دیداری و تعبیر و تفسیر، به منظور آنالیز داده های عکسی و یا به وسیله یک کامپیوتر به منظور آنالیز داده های رقومی سنجنده می باشد. از داده های مرجع در خصوص منابع تحت مطالعه (مانند نقشه های خاک شناسی، آمار محصولات یا داده های میدانی کنترل شده) در هر زمان و مکانی که به منظور کمک در آنالیز داده نیاز باشد، استفاده می گردد. با کمک داده های مرجع، تجزیه و تحلیل کننده، اطلاعات مربوط به نوع، میزان، موقعیت و شرایط منابع مختلف زمین را که داده های آنها توسط سنجنده جمع آوری شده است، استخراج می نماید. سپس این اطلاعات (h)، به طورکلی به صورت نقشه ها و جداول چاپی یا به صورت فایل های کامپیوتری که می توان با لایه های دیگر اطلاعات در یک سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) ادغام گردند، تهیه و آماده می شوند. در نهایت اطلاعات برای کاربرانی که می خواهند از آن، جهت سیستم های تصمیم گیری خود استفاده نمایند، پردازش می گردد. در این فصل، اصول پایه ای، تحت عنوان پردازش سنجش از دور را مورد بحث قرار می دهیم. بحث را با مبانی انرژی الکترومغناطیسی شروع می نماییم و سپس چگونگی برخورد انرژی با اتمسفر زمین و عوارض سطحی زمین را بررسی خواهیم نمود. همچنین نقش داده های مرجع را در روش های تجزیه و تحلیل مورد ارزیابی قرار خواهیم داد. این مبانی، یک سیستم ایده آل و مطلوب سنجش از دور را برای ما مشخص خواهد نمود. با این زمینه به عنوان یک چارچوب، محدودیت هایی که در سیستم های سنجش از دور وجود دارد، مورد بررسی قرار می گیرد. همچنین به اختصار در خصوص مقدمات GIS بحث خواهیم کرد و در پایان فصل، خواننده باید یک برداشت کلی از مبانی و مفاهیم و کاربردهای سنجش از دور و درک ارتباط نزدیک بین سنجش از دور و GIS داشته باشد.
حمید مالمیریان (مترجم)
دوره 6، شماره 21 ، اردیبهشت 1376، ، صفحه 8-17
چکیده
پیشرفت سه دهه گذشته در زمینههای کارتوگرافی، سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)، به علت ضرورت ایجاد ارتباط جدید بین مقررات فنی موجود مشخص شده است. تلاش زیادی برای جمعآوری مطلوب فنی موجود مشخص شده است. تلاش زیادی برای جمعآوری مطلوب انواع مختلف دادههای کارتوگرافی وبه کارگیری موفقیتآمیزتر دادههای سنجش از دور بانکهای ...
بیشتر
پیشرفت سه دهه گذشته در زمینههای کارتوگرافی، سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)، به علت ضرورت ایجاد ارتباط جدید بین مقررات فنی موجود مشخص شده است. تلاش زیادی برای جمعآوری مطلوب فنی موجود مشخص شده است. تلاش زیادی برای جمعآوری مطلوب انواع مختلف دادههای کارتوگرافی وبه کارگیری موفقیتآمیزتر دادههای سنجش از دور بانکهای داده منطقهای و جهانی، به عمل آمده است.
اهمیت سنجش از دور به عنوان یک زیر سیستم اطلاعات زیست محیطی به علت افزایش چندین ماهواره، جدید با سنجندههای الکترونیکی و تصویری که قادر به فراهم نمودن «داده» و تصویر از عناصر فیزیکی و انسانی اتمسفر زمین هستند، بطور چشمگیری افزایش یافته است.
نمایش کارتوگرافیکی تغییرات فضایی و زمانی عناصر کره زمین مهمترین هدف کارتوگرافی موضوعی را نشان می دهد. این هدف به طریق زیادی بوسیله برنامه ریزی های مختلف تهیه نقشه، در سطوح جهانی، منطقه ای و محلی تأیید شده است. تهیه نقشه موضوعی توسط انجمن های زیادی به عنوان یک فعالیت مهم و حیاتی برای کشف ذخائر زمینی، مدیریت محیط زیست و برنامه ریزی به رسمیت شناخته شده است. پیشرفت سریع سیستم های ماهواره ای موجب افزایش دریافت داده های سنجش از دور و کاربرد آن در فعالیت های کارتوگرافیک و تکمیل نقشه گردیده است.
ارتباط کارتوگرافی، سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) ممکن است با شگردهای مختلفی نشان داده شود (Fisher and lindenberg,1989). به نظر می رسد مدل فعل و انفعالی سه طرفه نگاره(1-1-) روابط موجود بین سه سیستم را بدون وجود مقررات ویژه حاکمی منعکس می سازد.