حسین کلانتری خلیل آباد
دوره 18، شماره 72 ، بهمن 1388، ، صفحه 63-70
چکیده
ویژگى عمده بحران ها، جهانى بودن و عدم کنترل آنهاست. بخش مهمى از حوادث و بحران هاى حمل ونقل جبران ناپذیر و غیر طبیعى هستند. در حال حاضر به دلیل کنترل و تسلط زیاد انسان بر محیط و مهار خشونت طبیعت از یک سو و بسط محیط تکنولوژیک و مصنوع انسانى دیگر، حوادث جاده اى علاوه بر وجهه ى طبیعى، وجهه غیر طبیعى پیدا کرده اند. کشور ایران ...
بیشتر
ویژگى عمده بحران ها، جهانى بودن و عدم کنترل آنهاست. بخش مهمى از حوادث و بحران هاى حمل ونقل جبران ناپذیر و غیر طبیعى هستند. در حال حاضر به دلیل کنترل و تسلط زیاد انسان بر محیط و مهار خشونت طبیعت از یک سو و بسط محیط تکنولوژیک و مصنوع انسانى دیگر، حوادث جاده اى علاوه بر وجهه ى طبیعى، وجهه غیر طبیعى پیدا کرده اند. کشور ایران در مسیر هر دو دسته حوادث طبیعى و غیر طبیعى قرار دارد. ابتدا به خاطر وضعیت جغرافیایى - اقلیمى جزء کشورهاى اول بلاخیز دنیا قرار دارد. دوم این که به لحاظ جغرافیایى، سیاسى، اقتصادى و فرهنگى نیز در ارتباط نزدیک با سایر کشورهاى دنیا قرار گرفته است. ایران از جامعه جهانى جدا نیست و هر حادثه طبیعى و غیر طبیعى در دنیا و منطقه به گونه اى مستقیم یا غیرمستقیم بر آن تأثیر خواهد داشت، لذا در مقاله حاضر بحران هاى جاده ای با رویکردهاى گوناگون طبقه بندى گردیده تا شناخت جامع نسبت به آنها حاصل و راه هاى مختلفى براى مقابله با آن اندیشیده شود.
محمد رضا اصغری مقدم
دوره 14، شماره 53 ، اردیبهشت 1384، ، صفحه 63-64
چکیده
در فصل بهار که در ارتفاعات البرز برف قابل توجهى انباشته شده است مشاهده مى گردد که سطح برف از حالت سفید خارج شده و توسط لایه اى از ذرات غبارهاى رسى تغییررنگ داده اند. منشأ این غبارها با توجه به شرایط جغرافیایى ایران نمى تواند چاله ها و پهنه هاى داخلى فلات ایران باشد، بنابراین بایستى منشأ این غبارها را خارج از فلات ایران ...
بیشتر
در فصل بهار که در ارتفاعات البرز برف قابل توجهى انباشته شده است مشاهده مى گردد که سطح برف از حالت سفید خارج شده و توسط لایه اى از ذرات غبارهاى رسى تغییررنگ داده اند. منشأ این غبارها با توجه به شرایط جغرافیایى ایران نمى تواند چاله ها و پهنه هاى داخلى فلات ایران باشد، بنابراین بایستى منشأ این غبارها را خارج از فلات ایران درنظرگرفت . از طرف دیگر ذرات مذکور نقش مؤثرى در ذوب شدید برف هاى البرز در اوایل بهار دارند. در این مقاله براساس مشاهدات میدان به بررسى منشأ و تأثیرات غبارهاى مذکور پرداخته شده است.
علی وخشوری
دوره 21، شماره 81 ، اردیبهشت 1391، ، صفحه 66-75
چکیده
سیل به وضعیتی اطلاق میشود که در آن جریان رودخانه و حوضه مسیلها بصورت غیر منتظره افزایش پیدا کرده بطوریکه باعث خسارات مالی و جانی میگردد. خصوصیات سیلابهایی را که در یک منطقه اتفاق میافتد میتوان با استفاده از روشهای گوناگون پیشبینی کرد.
تحقیق حاضر به شناسایی عوامل ایجاد سیل و بکارگیری روشهای علمیدر تخمین حجم سیلاب و ...
بیشتر
سیل به وضعیتی اطلاق میشود که در آن جریان رودخانه و حوضه مسیلها بصورت غیر منتظره افزایش پیدا کرده بطوریکه باعث خسارات مالی و جانی میگردد. خصوصیات سیلابهایی را که در یک منطقه اتفاق میافتد میتوان با استفاده از روشهای گوناگون پیشبینی کرد.
تحقیق حاضر به شناسایی عوامل ایجاد سیل و بکارگیری روشهای علمیدر تخمین حجم سیلاب و پیشبینی آن برای آینده و اقدامات حفاظتی جهت کاهش زیانهای احتمالی سیلاب در شهرستان لار اختصاص دارد. ابتدا به تحلیل مهمترین عامل تأثیرگذار روی سیلاب یعنی بارندگی پرداخته و آن را برای دورههای بازگشت طولانی مدت محاسبه نموده و سپس مطالعه مورفومتری حوضه آبریز منطقه انجام شده است. علاوه بر آن به محاسبه حجم سیلاب و تخمین دبی اوج حاصل از سیلابها با دورههای بازگشت معین در این حوضه اقدام شده است. در ادامه این نتیجه حاصل شده که خطرات ناشی از سیلابهای احتمالی این حوضه برای شهر لار تا چه اندازه است و سپس راههای پیشگیری از آن از جمله توسعه مراتع طبیعی، رسوب زدایی سد، توقف عملیات زراعی غیر مجاز مورد بحث قرار گرفته است.
علی شماعی؛ محمد مهدی ابراری
دوره 22، 86-1 ، مرداد 1392، ، صفحه 67-73
چکیده
مدیریت یکپارچه شهری نظریه نوینی است که در یکی دو دهه اخیر در ایران به صورت رسمی برای کاهش هزینه شهرها به خصوص کلانشهر تهران مطرح شده است. ناهماهنگیهای موجود بین سازمانهای مدیریتی باعث سردرگمی اداره شهر و اتلاف سرمایههای مادی و معنوی شده به گونهای که تصمیمگیری سازمانها و دستگاههای خدمات شهری در برخی موارد در تضاد با یکدیگرند. ...
بیشتر
مدیریت یکپارچه شهری نظریه نوینی است که در یکی دو دهه اخیر در ایران به صورت رسمی برای کاهش هزینه شهرها به خصوص کلانشهر تهران مطرح شده است. ناهماهنگیهای موجود بین سازمانهای مدیریتی باعث سردرگمی اداره شهر و اتلاف سرمایههای مادی و معنوی شده به گونهای که تصمیمگیری سازمانها و دستگاههای خدمات شهری در برخی موارد در تضاد با یکدیگرند. امروزه عدم مدیریت یکپارچه شهرها هزینههای چندین برابر را بر پیکر اقتصاد شهری تحمیل کرده و در نهایت فرهنگ شهرنشینی را با چالشهایی مواجه ساخته است. هدف از این پژوهش دستیابی به راهکاری جهت یکپارچگی مدیریت شهری و توسعه فرهنگ شهرنشینی و بهرهگیری از توانها و فرصتهای موجود در همه بخشهاست. روش این پژوهش توصیفی و تحلیلی است که در ابتدا به منظور مباحث نظری، روش تاریخی متکی بر دادههای موجود مورد توجه قرار گرفته است. نتایج نشان میدهد که متناسب با رشد شهرنشینی در شهر تهران و گسترش سازمانها و ادارات مختلف، تضاد تصمیمگیریها و برنامهها و نابسامانیها در فضاهای شهری تشدید گردیده است. مدیریت شهری با توسعه فرهنگ شهرنشینی رابطه متقابلی دارد. با توجه به نحوه مدیریت شهر، فرهنگ شهرنشینی شکل میگیرد. بررسیهای انجام گرفته نشانگر آن است که رابطه متقابلی بین مدیران شهری در چگونگی ساخت فضاها وجود ندارد. فضاهای منظم و زیبا موجب رشد و توسعه فرهنگی میگردد. یافتهها نشان میدهد که در شهر تهران بیشترین ناهماهنگیها مربوط به سازمانهای آب، برق و مخابرات در امور حفاری که موجب آزردگی روحی و ناهنجاریهای اجتماعی میگردد. این ناهماهنگیها در مناطق جنوبی شهر بیشتر محسوس است و در شمال شهر ناهماهنگیها کمتر میباشد.
فرهاد جعفری
دوره 19، شماره 76 ، بهمن 1389، ، صفحه 67-79
چکیده
دریاچه هاى طبیعى و مخازن مصنوعى(1) (سدها) به عنوان چاله هایى براى نگاهداشت آب حوضه آبخیز و همچنین براى تجمع رسوبات ریز مشتق از جوّ محسوب مى شود و بنابراین، اطلاعات با ارزشى از تغییرات زمانى در این ورودى ها(2) وجود دارد. در حالى که استفاده از رسوبات دریاچه هاى طبیعى به عنوان اسناد زیست محیطى ثابت شده است، کاربرد رسوبات سدها ...
بیشتر
دریاچه هاى طبیعى و مخازن مصنوعى(1) (سدها) به عنوان چاله هایى براى نگاهداشت آب حوضه آبخیز و همچنین براى تجمع رسوبات ریز مشتق از جوّ محسوب مى شود و بنابراین، اطلاعات با ارزشى از تغییرات زمانى در این ورودى ها(2) وجود دارد. در حالى که استفاده از رسوبات دریاچه هاى طبیعى به عنوان اسناد زیست محیطى ثابت شده است، کاربرد رسوبات سدها (دریاچههاى مصنوعى) به عنوان رکوردهاى زمانى کمتر بوده است. اما ظاهرا براى بررسى گذشته ى آلودگى ها، منابع آبى مصنوعى داراى جاذبه بیشترى است: این ذخایر بیشتر در مجاورت با شهرها و آلایندهاى صنعتى قرار گرفته اند و رسوبات سریعا و همزمان با انتشار آلودگى،انباشته مى شود. فقدان علاقه به رسوبات مخازن مصنوعى ناشى از این ادراک است که احتمالاً تغییر سطح اساس آب این ذخایر، باعث آشفتگى قابل توجه رسوبات مخازن مى گردد. شاید این ادراک با نبود تحقیق در سیستم هاى رسوبى مخازن مصنوعى تقویت گردد. بنابراین نیاز به بازنگرى پژوهش هاى منتشر شده (مطالعات نسبتا اندکى که از رسوبات ذخایر آبى مصنوعى و از مطالعات مربوط با ادبیات رسوبات دریاچه هاى طبیعى استفاده شده است) در مورد الگوها و فرآیندهاى رسوبى ذخایر مصنوعى وجود دارد و بنابراین بطور حیاتى پتانسیل و مشکلات استفاده از رسوبات ذخایر آبى را بعنوان رکوردهاى زمانى آلودگى ارزیابى مى کند. درک فعلى فرآیندهاى رسوبگذارى و توزیع رسوبات ناشى از آن فرآیندها، بازنگرى مى شود. برخى تفاوت هاى مهم بین دریاچه هاى مصنوعى و طبیعى مورد تأکید بیشتر قرار مى گیرند و الزامات نمونه گیرى و تفسیر داده هاى رسوب شناسى مورد بحث قرار داده مى شوند. پیشنهاد مى شود که فعلاً منبع با ارزشى در حال استفاده است و همچنین نشان داده مى شود که داده هاى رسوبى ذخایر مصنوعى قادرند داده هاى مهمى را براى فهم و بازسازى آلودگى هاى جوى و حوضه آبخیز این منابع، مهیا نمایند.
غلامرضا لطیفی
دوره 19، شماره 75 ، آبان 1389، ، صفحه 67-77
چکیده
تدوین استراتژى شبکه ى منطقه اى براى ایجاد پیوندهاى متقابل میان شهر و روستا، دستورالعملى است براى تحقیقات بیشتر در زمینه ارائه خط مشى مناسب با تأکید بر کشور اندونزى. در نوشته ى حاضر کوشیده شده براى حل مشکل عدم ارتباط مزمن میان نظریه ها و برنامههاى توسعه ى روستایى و شهرى، استراتژى شبکه ى منطقه اى که تحلیل هاى ...
بیشتر
تدوین استراتژى شبکه ى منطقه اى براى ایجاد پیوندهاى متقابل میان شهر و روستا، دستورالعملى است براى تحقیقات بیشتر در زمینه ارائه خط مشى مناسب با تأکید بر کشور اندونزى. در نوشته ى حاضر کوشیده شده براى حل مشکل عدم ارتباط مزمن میان نظریه ها و برنامههاى توسعه ى روستایى و شهرى، استراتژى شبکه ى منطقه اى که تحلیل هاى موجود به موضوع پیوستگى و وابستگى متقابل میان روستا و شهر توجه دارد، معرفى گردد. براى تشریح بیشتر این استراتژى چند مثال در مورد شرایط منطقه اى اندونزى ارائه شده است.
حسین حاتمی نژاد؛ بابر منصوری؛ محمد فعلی
دوره 22، شماره 87 ، آبان 1392، ، صفحه 68-76
چکیده
با افزایش رشد شهرنشینی در بسیاری از نواحی جهان، بویژه در کشورهای درحال توسعه بر مشکلات و نارساییهای زندگی شهری افزوده شده است. از جملهی این مشکلات میتوان به افزایش جرم و جنایت در شهرها و ناامنی اشاره کرد. بسیاری از جامعه شناسان و برنامهریزان شهری بر نقش و تأثیر کالبد و فیزیک شهرها و طراحی فضاهای شهری در پیشگیری وکاهش جرم توافق ...
بیشتر
با افزایش رشد شهرنشینی در بسیاری از نواحی جهان، بویژه در کشورهای درحال توسعه بر مشکلات و نارساییهای زندگی شهری افزوده شده است. از جملهی این مشکلات میتوان به افزایش جرم و جنایت در شهرها و ناامنی اشاره کرد. بسیاری از جامعه شناسان و برنامهریزان شهری بر نقش و تأثیر کالبد و فیزیک شهرها و طراحی فضاهای شهری در پیشگیری وکاهش جرم توافق نظر دارند و اصول طراحی و راهکارهای لازم را پیشنهاد و ارائه نمودهاند. در این مقاله، که به روش توصیفی وتحلیلی وبه کمک منابع کتابخانهای و بهره جستن از نظریههای مختلف جامعه شناسان و برنامهریزان شهری، نگاشته شده، به تبیین نقش فضاهای شهری در پیشگیری از جرم وایجاد امنیت برای شهروندان، پرداخته شده است.
سید اسکندر صیدایی؛ حسن قره نژاد؛ ایوب فیروزی
دوره 20، شماره 77 ، اردیبهشت 1390، ، صفحه 68-73
چکیده
کشور ما ایران به عنوان یکى از مستعدترین مناطق جهان براى زمین لرزه، نیازمند توجه دقیق به ساخت و سازهاى مسکن و تأمین ایمنى آنها از نظر فنّى است. در این میان، توجه به مساکن روستایى به لحاظ استفاده از مصالح کم دوام یا غیر مقاوم، از اهمیت اساسى برخوردار است. بر این اساس، این پژوهش مساکن روستایى شهرستان بافت را مورد بررسى و تحلیل قرار مىدهد. ...
بیشتر
کشور ما ایران به عنوان یکى از مستعدترین مناطق جهان براى زمین لرزه، نیازمند توجه دقیق به ساخت و سازهاى مسکن و تأمین ایمنى آنها از نظر فنّى است. در این میان، توجه به مساکن روستایى به لحاظ استفاده از مصالح کم دوام یا غیر مقاوم، از اهمیت اساسى برخوردار است. بر این اساس، این پژوهش مساکن روستایى شهرستان بافت را مورد بررسى و تحلیل قرار مىدهد. هدف از انجام پژوهش، شناخت نوع مساکن روستایى شهرستان با توجه به امکانات و پتانسیل هاى محیطى و نحوه ى استفاده از مصالح طبیعى موجود در منطقه در ساخت مسکن روستایى است؛ تا از این طریق شناختى جامع از میزان مقاومت مساکن روستایى در برابر بلایاى طبیعى به ویژه زمین لرزه به دست آید. روش پژوهش «توصیفى، تحلیلى و پیمایشى» است که با بررسى تعدادى از روستاهاى شهرستان و بهره گیرى از مطالعات اسنادى و کتابخانه اى صورت گرفته است. یافته هاى پژوهش نشان مىدهد، در اکثر روستاهاى شهرستان از مصالح بومى بخصوص از خشت و گل بدون توجه به نکات فنّى در ساخت مسکن استفاده گردیده که این مسأله آسیب پذیرى سکونت گاههاى روستایى را در برابر خطرات زلزله بیش از پیش تهدید مى نماید.
اشرف عظیم زاده ایرانی (مترجم)
دوره 16، شماره 62 ، مرداد 1386، ، صفحه 68-70
چکیده
Info یک سیستم ترسیمى پیشرفته است که کار با آن از سازمان زمین کشور لهستان آغاز شده و سپس توسعه یافت. هم اکنون این سیستم استانداردى براى تهیه نقشههاى بزرگ مقیاس تعیین نموده است. در مقاله حاضر، کاربردها و توانایىهاى سیستم Geo-Info مورد بحث و بررسى قرار گرفته است. سیستم Geo-Info در سال 1992 براى دپارتمان ژئودزى و سازمان زمین لهستان در اداره محلى ...
بیشتر
Info یک سیستم ترسیمى پیشرفته است که کار با آن از سازمان زمین کشور لهستان آغاز شده و سپس توسعه یافت. هم اکنون این سیستم استانداردى براى تهیه نقشههاى بزرگ مقیاس تعیین نموده است. در مقاله حاضر، کاربردها و توانایىهاى سیستم Geo-Info مورد بحث و بررسى قرار گرفته است. سیستم Geo-Info در سال 1992 براى دپارتمان ژئودزى و سازمان زمین لهستان در اداره محلى ""Wielkopolska طراحى شد و هم اکنون در تهیه نقشه براى 30 درصد از خاک کشور لهستان به ویژه بخش غربى آن مورد استفاده قرار مى گیرد. این سیستم براى نگهدارى و ارائه داده ها با موضوع زمین و در مقیاس هاى 1:10000 تا 1:250 طراحى شده است. ورودى سیستم را طرح ها و نقشه هاى ساده، کتاب هایى درباره زمین، و لیست هاى مختصاتى پشتیبانى مى کنند. توسط این سیستم، هر شخص مى تواند با استفاده از فایل هاى دسته اى (Batch files)(1) و نقشه هاى رقومى، براى خود پایگاه اطلاعاتى ایجاد نماید.
پیمان محمودی
دوره 15، شماره 60 ، بهمن 1385، ، صفحه 70-75
چکیده
تصادفاتى که در بزرگراهها و در شرایط مه غلیظ روى مى دهند، غالبا تصادفاتى دسته جمعى هستند که برخورد ده ها و گاهى اوقات صدها وسیله نقلیه را باعث مى شوند که در نتیجه، خسارات مالى و تلفات جانى زیادى به بار مى آید. همین عامل باعث جلب توجه رسانه هاى گروهى شده که خواهان پاسخ گویى به این شرایط و همچنین اقدامات صورت گرفته در زمینه ...
بیشتر
تصادفاتى که در بزرگراهها و در شرایط مه غلیظ روى مى دهند، غالبا تصادفاتى دسته جمعى هستند که برخورد ده ها و گاهى اوقات صدها وسیله نقلیه را باعث مى شوند که در نتیجه، خسارات مالى و تلفات جانى زیادى به بار مى آید. همین عامل باعث جلب توجه رسانه هاى گروهى شده که خواهان پاسخ گویى به این شرایط و همچنین اقدامات صورت گرفته در زمینه کاهش اثرات مه هستند. ما در این تحقیق، تصادفات اتفاق افتاده در شرایط مه غلیظ را براى یک دوره ده ساله مورد بررسى قرار داده ایم. همچنین اقدامات بازدارنده در نظر گرفته شده در ساختار کانادایى سیستم هاى حمل و نقل هوشمند را به محک کنکاش و تحقیق سپرده ایم.
محمد قاسمی سیانی؛ حسین کلانتری خلیل آباد
دوره 20، شماره 80 ، بهمن 1390، ، صفحه 72-78
چکیده
مناطق روستایی بخش عمدهای از جمعیت و عرصههای طبیعی و زیستی کشور را به خود اختصاص داده و نقش اساسی در حیات اقتصادی و اجتماعی کشور دارند. در این بین محیط زیست روستا در فرآیند برنامهریزی توسعه پایدار روستایی و بهبود کیفیت محیط زیست توجه خاصی را میطلبد. محیط زیست یکی از ابعاد حساس و آسیبپذیر روستاها میباشد که نسبت به شهرها کمتر ...
بیشتر
مناطق روستایی بخش عمدهای از جمعیت و عرصههای طبیعی و زیستی کشور را به خود اختصاص داده و نقش اساسی در حیات اقتصادی و اجتماعی کشور دارند. در این بین محیط زیست روستا در فرآیند برنامهریزی توسعه پایدار روستایی و بهبود کیفیت محیط زیست توجه خاصی را میطلبد. محیط زیست یکی از ابعاد حساس و آسیبپذیر روستاها میباشد که نسبت به شهرها کمتر تحت تأثیر آلایندهها قرار گرفته است ولی گسترش الگوی مصرف شهری و هجوم برخی آلایندهای شهری به حریم روستاها و تغییر الگوی مصرف روستائیان زمینههای تخریب محیط زیست و زندگی سالم را در روستاها گسترش داده است. در این مقاله هدف، ارائه راهکارهایی جهت بهبود محیط زیست روستایی بوده که با استفاده از روش توصیفیـ تحلیلی موضوع مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین با توجه به نقش مشارکتهای مردمی در حفاظت از محیط روستا و رسیدن به توسعه پایدار روستایی، به روشهای دفع و دفن مواد زائد، مدیریت فضای سبز روستاییـ روشهای دفع فاضلاب روستایی در حفاظت از محیط زیست روستایی و ایجاد زندگی سالم پرداخته شده است. با اذعان به اینکه بسیاری از روستاهای کشور هنوز روشهای مناسب حفاظت از محیط زیست مانند دفع مواد زاید، دفع فاضلاب و مدیریت فضای سبز را به درستی اعمال نکرده و در جذب مشارکتهای مردمی نیز ضعیف عمل نمودهاند، توسعه پایدار روستاها به ظهور نرسیده است. نتایج این مقاله نشان میدهد اگر راه و روشهای صحیح حفاظت از محیط زیست در روستاها اعمال شود بسیاری از بیماریهای مردم روستا ریشه کن شده و روستاها به توسعه پایدار نزدیک میشوند.
کمال امیدوار؛ مریم بیرانوند زاده
دوره 18، شماره 71 ، آبان 1388، ، صفحه 72-76
چکیده
با وجود پیشرفتى که در کنترل آلودگى هوا در مکان هاى مخصوصى صورت گرفته است، نواحى شهرى شاهد افزایش نگرانی هاى زیست محیطى از لحاظ آلودگى هوا هستند. کیفیت هوا یکى از نگرانى هاى اصلى در این زمینه به شمار مى رود. نتایج چندین تحقیق در این مورد بیانگر آن است که شکل شهر و توزیع کاربرى اراضى مشخص کننده موقعیت منابع انتشار آلودگى و الگوى ...
بیشتر
با وجود پیشرفتى که در کنترل آلودگى هوا در مکان هاى مخصوصى صورت گرفته است، نواحى شهرى شاهد افزایش نگرانی هاى زیست محیطى از لحاظ آلودگى هوا هستند. کیفیت هوا یکى از نگرانى هاى اصلى در این زمینه به شمار مى رود. نتایج چندین تحقیق در این مورد بیانگر آن است که شکل شهر و توزیع کاربرى اراضى مشخص کننده موقعیت منابع انتشار آلودگى و الگوى ترافیک شهرى بوده و بر کیفیت هواى آن تأثیر مى گذارد. در این مقاله تأثیر بالقوه الگوهاى مختلف کاربرى اراضى بر کیفیت هواى شهر مورد بررسى قرار مى گیرد. بر این اساس، سه شهر فرضى بر مبناى هر یک از استراتژى هاى برنامه ریزى شهرى و با در نظر گرفتن الگوهاى مختلف کاربرى اراضى از طراحى یک شهر گسترده تا یک شهر فشرده با کاربرى اراضى مختلط در نظر گرفته شده اند. همچنین براى ارزیابى کیفیت هوا در هر یک از ساختارهاى مطلوب شهرى از سیستم فتوشیمیایى متوسط مقیاس MEMO/MARS استفاده شده است. نتایج حاصل از این شبیه سازى نشان مى دهد که شهرهاى فشرده با کاربرى اراضى مختلط از کیفیت هواى بهترى در مقایسه با شهرهاى پراکنده و شبکه اى برخوردارند.
علیرضا مامن پوش؛ رضا تفنگ ساز
دوره 20، شماره 79 ، آبان 1390، ، صفحه 74-77
چکیده
توسعه فیزیکى شهرها فرآیندى پویا و مداوم است که اگر این گسترش سریع و بى برنامه باشد سیستم هاى شهرى را با مشکل روبرو خواهد کرد. بى تردید فضاى سبز و محیط زیست شهرى یکى از اساسى ترین عوامل پایدارى حیات طبیعى و انسانى در شهرنشینى نوین است. فضاى سبز شهرى علاوه بر زیباسازى کمک شایانى در تعدیل هوا خواهد داشت. در این میان بحث توسعه و نیاز به گسترش ...
بیشتر
توسعه فیزیکى شهرها فرآیندى پویا و مداوم است که اگر این گسترش سریع و بى برنامه باشد سیستم هاى شهرى را با مشکل روبرو خواهد کرد. بى تردید فضاى سبز و محیط زیست شهرى یکى از اساسى ترین عوامل پایدارى حیات طبیعى و انسانى در شهرنشینى نوین است. فضاى سبز شهرى علاوه بر زیباسازى کمک شایانى در تعدیل هوا خواهد داشت. در این میان بحث توسعه و نیاز به گسترش فضاى سبز و تعیین موقعیت آن در سطح شهر امرى اجتناب ناپذیر در آینده توسعه شهرها مىباشد. شهر اصفهان به عنوان یکى از شهرهاى مهم و زیباى ایران و محل جذب گردشگران داخلى و خارجى شناخته شده است. یکى از علل اصلى این امر عبور زاینده رود از داخل شهر است که همراه خود طراوت و سرسبزى را براى این شهر به ارمغان آورده است. نقشه بردارى زمینى فضاى سبز شهرى به طور پى در پى علاوه بر هزینه هنگفتى که به دنبال دارد، بسیار وقت گیر نیز مى باشد. نقشه بردارى فضاى سبز شهرى با استفاده از تصاویر ماهواره اى به جهت داشتن سرى زمانى و به روز بودن داراى دقت، سرعت بالا و هزینه کمترى بوده و با انجام پردازش هاى لازم بر روى تصاویر ماهواره اى بوسیله نرم افزارهاى مرتبط مى توان به نتیجه مطلوب دست یافت. در این بررسى شهر اصفهان از لحاظ گسترش محدوده شهرى و فضاى سبز و همچنین روند افزایش جمعیت و سرانه فضاى سبز آن طى دو سال 1302 و 1386 بوسیله نقشه هاى موجود و تصاویر ماهوارهاى مورد بررسى قرار گرفته است. همچنین توسط سامانه ى تحلیل گر GIS میزان انطباق آن ارزیابى و همچنین توسعه فضاى سبز شهرى، گسترش شهر و تغییرات آن مورد تحلیل قرار گرفته است.
علی شماعی؛ فاطمه فدایی دهکردی
دوره 22، 85-1 ، خرداد 1392، ، صفحه 75-86
چکیده
بررسیهای آماری ومیدانی درچند دﻫﻪ اﺧﯿﺮ مشخص میسازد ﺷﻬﺮکرد مرکز استان چهار محال و بختیاری اﯾﺮان دﭼﺎر توسعه کالبدی- فضایی قابل توجهی ﺷﺪهاست. بطوری که رشد سالانه ﺟﻤﻌﯿﺖ این ﺷﻬﺮ ﻃﯽ 50 ﺳﺎل اﺧﯿﺮبیش از 6/3درصد و رشد مساحت شهر حدود 5 درصد را نشان میدهد. اﯾﻦ رﺷﺪ ﻓﺰاﯾﻨﺪة مساحت و ﺟﻤﻌﯿﺖ که غالباً ناشی از مهاجرت است، مسائلی ...
بیشتر
بررسیهای آماری ومیدانی درچند دﻫﻪ اﺧﯿﺮ مشخص میسازد ﺷﻬﺮکرد مرکز استان چهار محال و بختیاری اﯾﺮان دﭼﺎر توسعه کالبدی- فضایی قابل توجهی ﺷﺪهاست. بطوری که رشد سالانه ﺟﻤﻌﯿﺖ این ﺷﻬﺮ ﻃﯽ 50 ﺳﺎل اﺧﯿﺮبیش از 6/3درصد و رشد مساحت شهر حدود 5 درصد را نشان میدهد. اﯾﻦ رﺷﺪ ﻓﺰاﯾﻨﺪة مساحت و ﺟﻤﻌﯿﺖ که غالباً ناشی از مهاجرت است، مسائلی از قبیل، پیدایش محلههای خود رو و بیهویت شهری، تغییر کاربری اراضی کشاورزی به مسکونی، تخریب محیط زیست و افزایش آلودگیهای زیست محیطی، ﮐﻤﺒﻮد اﻣﮑﺎﻧﺎت زﯾﺮﺑﻨﺎﯾﯽ و توسعه ناموزون شهری... را به دنبال آورده اﺳﺖ. هدف این پژوهش تحلیل فضایی کمیت و کیفیت توسعه ناموزون کالبدی شهرکرد طی سالهای (1385-1335) است . روش ﭘﮋوﻫﺶ ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ- تحلیلی، پیمایشی ﺑﺎ ﺑﻬﺮهﮔﯿﺮی از ﻣﺪلﻫﺎی آﻧﺘﺮوﭘﯽ ﺷﺎﻧﻮن و ﻫﻠﺪرن میباشد . یافتهها و نتایج حاصله مشخص میسازد توسعه کالبدی این شهر طی دوره مورد مطالعه به صورت خطی بوده است. این گسترش خطی قبل از انقلاب اسلامی طی (1355-1335) روندی آرام داشته اما از سال1360به بعد این روند به علت مهاجرت بیرویه روستائیان به شهر، اسکان عشایر، مهاجران دوران جنگ تحمیلی، توسعه کالبدی شهر شتابان با الگوی توسعه خطی در جهت غربی- شرقی شکل گرفته است. نتایج ﺣﺎﺻﻞ از ﻣﺪل آﻧﺘﺮوﭘﯽ ﺷﺎﻧﻮن ﮐﻪ ﻃﯽ ﺳﺎلﻫﺎی 1385-1375اﻧﺠﺎم ﺷﺪه، اﻟﮕﻮی ﮔﺴﺘﺮش ﺧﻄﯽ شهر را تأیید میکند و ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﺪل ﻫﻠﺪرن حدود 82 درﺻﺪ از رﺷﺪ کالبدی- فضایی ﺷﻬﺮ در ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺳﺎلﻫﺎی 1385-1335 ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ رﺷﺪ ﺟﻤﻌﯿﺖ و 18 درﺻﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ رﺷﺪ اﻓﻘﯽ و اﺳﭙﺮال ﺷﻬﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. اﯾﻦ وضعیت ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻋﺪم ﻧﻈﺎرت و ﮐﻨﺘﺮل ﻣﺪﯾﺮان ﺷﻬﺮی و ﻧﺪاﺷﺘﻦ ﻃﺮح و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪای ﻣﺪون برای توسعه متوازن ﺷﻬﺮ اﺳﺖ.
حمید عنایتی؛ شیما توری
دوره 19، شماره 74 ، مرداد 1389، ، صفحه 75-80
چکیده
استفاده از لیزر اسکنرهاى هوایى جهت تعیین توپوگرافى بستر آب، چندى است که در دنیا مطرح شده و جنبه ى کاربردى به خود گرفته است. عمق یابى با لیزر اسکنرها روشى است دقیق تر، مقرون به صرفه تر و سریع تر از سایر روش هاى عمق یابى، که مبناى آن اندازه گیرى دقیق زمان رفت و برگشت دو نور ارسالى به سطح و بستر آب مى باشد. از این رو کاربرد ...
بیشتر
استفاده از لیزر اسکنرهاى هوایى جهت تعیین توپوگرافى بستر آب، چندى است که در دنیا مطرح شده و جنبه ى کاربردى به خود گرفته است. عمق یابى با لیزر اسکنرها روشى است دقیق تر، مقرون به صرفه تر و سریع تر از سایر روش هاى عمق یابى، که مبناى آن اندازه گیرى دقیق زمان رفت و برگشت دو نور ارسالى به سطح و بستر آب مى باشد. از این رو کاربرد سخت افزار و نرم افزارى مناسب که در آنها منبع خطاهاى مهم تشخیص داده شده و به حداقل میزان رسانده شود در نتیجه پرواز بسیار مؤثر است. این مقاله به معرفى انواع لیزر اسکنرهاى عمق یاب، تکنیک هاى مختلف مورد استفاده در هر یک از آنها و شرح چگونگى عملیات عمق یابی مى پردازد. همچنین علاوه بر بیان عوامل طبیعى بروز خطا و علل نویز در داده هاى عملیات، الگوریتمى نیز جهت تصحیح داده ها و روشى جهت حذف نویز را ارائه مى کند.
فرامرز خوش اخلاق؛ غلامرضا روشن؛ رضا برنا
دوره 17، شماره 67 ، آبان 1387، ، صفحه 75-80
چکیده
در این پژوهش با استفاده از آمار 33 ساله (2003 - 1970) فراسنج هاى تابش، ابرناکى و باد به امکان سنجى استقرار نیروگاه خورشیدى در مناطق خشک ایران اقدام گردیده است. در ادامه با در نظر گرفتن ایستگاه یزد به عنوان مناسب ترین مکان جغرافیایى جهت استقرار نیروگاه خورشیدى، ایستگاههاى مناطق مجاور آن همچون اصفهان، کرمان، زاهدان از نظر رژیم تابش ...
بیشتر
در این پژوهش با استفاده از آمار 33 ساله (2003 - 1970) فراسنج هاى تابش، ابرناکى و باد به امکان سنجى استقرار نیروگاه خورشیدى در مناطق خشک ایران اقدام گردیده است. در ادامه با در نظر گرفتن ایستگاه یزد به عنوان مناسب ترین مکان جغرافیایى جهت استقرار نیروگاه خورشیدى، ایستگاههاى مناطق مجاور آن همچون اصفهان، کرمان، زاهدان از نظر رژیم تابش و دیگر عناصر آب و هوایى مؤثر در استقرار نیروگاه خورشیدى مورد مقایسه قرار گرفته است. در ابتدا پس از مشخص نمودن نوسانات اقلیمى ایستگاهها و در ادامه، پس از استفاده از روشهاى آمارى انحراف معیار، ضریب تغییرات، آزمون تى T و....، شبیه ترین ایستگاه به یزد جهت تأسیس نیروگاه خورشیدى ایستگاه اصفهان معرفى شده است.
مقصود بیات؛ رباب صفری
دوره 21، شماره 83 ، آبان 1391، ، صفحه 77-81
چکیده
افزایش مداوم جمعیت کشور نیاز به مواد غذایی و تولیدات کشاورزی را روزافزون نموده و در شرایط موجود تولیدات کشاورزی تکافوی نیازهای کشور را نمیکند و علیرغم هدف دستیابی به خودکفایی، برای تأمین مصرف جمعیت، با آهنگ کنونی رشد آن، خرید قسمت عمده مایحتاج از خارج در آینده اجتنابناپذیر خواهد بود. این در حالی است که فرآوردههای کشاورزی در ...
بیشتر
افزایش مداوم جمعیت کشور نیاز به مواد غذایی و تولیدات کشاورزی را روزافزون نموده و در شرایط موجود تولیدات کشاورزی تکافوی نیازهای کشور را نمیکند و علیرغم هدف دستیابی به خودکفایی، برای تأمین مصرف جمعیت، با آهنگ کنونی رشد آن، خرید قسمت عمده مایحتاج از خارج در آینده اجتنابناپذیر خواهد بود. این در حالی است که فرآوردههای کشاورزی در بازارهای جهانی نیز با کمبود مواجه بوده، تهیه و تأمین نیازهای کشور را با مشکلاتی روبرو نموده است. این شرایط ایجاب میکند که کشاورزی بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته، و در بهرهبری از منابع و استفاده از امکانات موجود گامهای مؤثر و سریعی در جهت افزایش تولیدات و تأمین مواد غذایی مورد نیاز برداشته شود. مطالعه حاضر با هدف شناخت نابرابریهای فضایی و تعیین جایگاه هر یک از شهرستانهای استان فارس در بخش کشاورزی انجام گرفته است. روش تحقیق (توصیفی-تحلیلی) میباشد که با الهام از مدل آماری شاخص ترکیبی توسعه انسانی (HDI) سطوح توسعهیافتگی کشاورزی استان مشخص شده است. از نرم افراز SPSS نیز برای تجزیه و تحلیل دادهها استفاده شده است. یافتههای تحقیق نشان میدهد که رتبه و سطح شهرستانها در شاخصهای مختلف متفاوتند که این مسأله بیانگر توسعه نامتعادل شهرستانها در بخش کشاورزی و شاخصهای مختلف آن است.
سمیه خسروی
دوره 21، شماره 82 ، شهریور 1391، ، صفحه 79-84
چکیده
دامنة شمال شرقی کرکس به عنوان بخشی از تودة کوهستانی کرکس به شمار میرود که در جنوب غرب شهرستان نطنز واقع شده و درجهت شمال غربی- جنوب شرقی امتداد یافته است. این منطقه در محدودة جغرافیایی´30 ˚51 تا ´4 ˚52 طول شرقی و´26 ˚33 تا ´48 ˚33 عرض شمالی واقع شده است. ارتفاع زمین در پستترین نقاط آن حدود ...
بیشتر
دامنة شمال شرقی کرکس به عنوان بخشی از تودة کوهستانی کرکس به شمار میرود که در جنوب غرب شهرستان نطنز واقع شده و درجهت شمال غربی- جنوب شرقی امتداد یافته است. این منطقه در محدودة جغرافیایی´30 ˚51 تا ´4 ˚52 طول شرقی و´26 ˚33 تا ´48 ˚33 عرض شمالی واقع شده است. ارتفاع زمین در پستترین نقاط آن حدود 970 متراست، این ارتفاع تا 3895 متر در خط الرأس قلههای کرکس افزایش مییابد. منطقة مورد مطالعه محدود به دو حوضة آبریز به نامهای نطنز (اوره، طامه) و هنجن (برزرود و چیمهرود) میباشد. این دو حوضه جزء حوضة آبریز اردستان محسوب میشوند. دو واحد عمدة ژئومورفولوژی منطقه عبارتند از: - ارتفاعات بلند کرکس که اکثر این ارتفاعات بلندتراز3000 متر میباشد. - یک منطقة پست و فروافتاده که پستترین نقطه آن 970 متر ارتفاع دارد و جزئی از نوار فرونشست قم- اردکان میباشد. ساختار زمینشناسی، تنوع آب و هوایی، ویژگیهای لیتولوژی، توپوگرافی و هیدرولوژی فعلی منطقه و عوامل مورفودینامیک فعال آن سبب شدهاند که در دامنة شمال شرقی کرکس، پدیدههای ژئومورفولوژی تنوع چشمگیری داشته باشند. به طوری که در ارتفاعات فوقانی رشته کوه کرکس سیستم شکلزایی مجاور یخچالی و در دشت (دشت بادرود) سیستم فرسایشی مناطق خشک حاکمیت دارد.
سیدحسین میرموسوی؛ شهاب شفیعی؛ زهرا تقی زاده
دوره 23، شماره 89 ، اردیبهشت 1393، ، صفحه 81-87
چکیده
تأثیر عناصر اقلیمی بر محیطهای مسکونی یکی از موضوعات کاربردی آب و هوا شناسی است. در سالهای اخیر به منظور هماهنگ سازی ساختمانها و محیطهای مسکونی با شرایط اقلیمی حاکم بر آن، به دلیل گرانی انرژی در جهان از اهمیت چشمگیری برخوردار بوده است. در این پژوهش از دادههای ساعتی پارامترهای اقلیمی(رطوبت، حداقل دما، حداکثردماو ساعت ...
بیشتر
تأثیر عناصر اقلیمی بر محیطهای مسکونی یکی از موضوعات کاربردی آب و هوا شناسی است. در سالهای اخیر به منظور هماهنگ سازی ساختمانها و محیطهای مسکونی با شرایط اقلیمی حاکم بر آن، به دلیل گرانی انرژی در جهان از اهمیت چشمگیری برخوردار بوده است. در این پژوهش از دادههای ساعتی پارامترهای اقلیمی(رطوبت، حداقل دما، حداکثردماو ساعت آفتابی) استفاده شده است. با استفاده از نرم افزارهای Squreone، Ecotect تحلیل دادهها انجام شد. همچنین، درجه روز، شاخص سازگاری دمایی و شرایط زیست اقلیمی و ساختمانی ایستگاه مهرآباد تهران در رابطه با ساختمان نمونه طراحی شده مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از محاسبات نشان داد که میزان آسایش اقلیمی در سه ماه فصل زمستان (ژانویه، فوریه و مارس) و هم چنین ماه دسامبر صفر میباشد. به عبارت دیگر در این چهار ماه تأمین بخشی از شرایط آسایش برای داخل ساختمان بایستی از طریق سیستمهای مکانیکی حاصل شود و بخش دیگر از آن، بایستی با طراحی مناسب اقلیمی ساختمان تأمین شود. مقایسه بین میزان آسایش داخل ساختمان با بیرون آن نشان میدهد در ماه مارس بخشی از آسایش اقلیمی به صورت طبیعی فراهم شده است. این موضوع نشان دهنده نقش طراحی درست، جهت کاهش احساس نیاز به سیستمهای مکانیکی است. همچنین محاسبات حاصل از بررسی میزان شاخص سازگاری دمایی نشان داد که میزان این شاخص در هر سه ناحیه داخلی ساختمان نمونه 94/0 میباشد که بیانگر وضعیت کاملاً مطلوب برای ساختمان طراحی شده مورد نظر میباشد. در نهایت نمودار بیوکلیماتیک تهران استخراج شد، که نشان میدهد در طول سال تنها 7 درصد آسایش اقلیمی وجود دارد و 93 درصد از کل سال شرایط اقلیمی تهران خارج از منطقه آسایش اقلیمی است.
پرویز ضیائیان فیروزآبادی؛ علیرضا متکان؛ وحید بابازاده
دوره 19، شماره 73 ، اردیبهشت 1389، ، صفحه 86-93
چکیده
در این تحقیق روشى جهت استخراج قوانین فازى مؤثر و قابل تفسیر از داده هاى GIS با استفاده از سیستم عصبى - فازى ارائه شده است. مدل فازى جهت رسیدن به دقت و تفسیرپذیرى بالا از سه مرحله عبور کرده است. در مرحله اول وزن هاى اولیه شبکه عصبى - فازى با استفاده از الگوریتم خوشه بندى FCM به دست آمد. به منظور طبقه بندى دقیق داده هاى آموزشى در ...
بیشتر
در این تحقیق روشى جهت استخراج قوانین فازى مؤثر و قابل تفسیر از داده هاى GIS با استفاده از سیستم عصبى - فازى ارائه شده است. مدل فازى جهت رسیدن به دقت و تفسیرپذیرى بالا از سه مرحله عبور کرده است. در مرحله اول وزن هاى اولیه شبکه عصبى - فازى با استفاده از الگوریتم خوشه بندى FCM به دست آمد. به منظور طبقه بندى دقیق داده هاى آموزشى در مرحله دوم از یک سیستم عصبى- فازى CANFIS استفاده گردید و بدلیل از دست رفتن قابلیت تفسیرپذیرى مدل فازى از الگوریتم هاى ژنتیک جهت غلبه بر این محدودیت استفاده گردید. روش ارائه شده بر روى داده هاى مناطق 5 و 11 شهر تهران جهت تشخیص بافت هاى فرسوده مورد آزمایش قرار گرفته است. مسئله مورد بررسى از نوع طبقه بندى بوده و هدف تعیین درجات عضویت بافت ها به هریک از طبقات مى باشد. فرسودگى بافت ها در 4 طبقه شامل فرسودگى کم، متوسط، زیاد و بسیار زیاد مورد بررسى قرار گرفته است. تعداد 300 نمونه آموزشى مورد استفاده قرار گرفت که پس از آموزش شبکه تمام داده هاى آموزشى به صورت صحیح و با RMS=0.0045 طبقه بندى گردید. نتایج به دست آمده حاکى از آن است که روش ارائه شده در این تحقیق قابلیت تعمیم به مسائلى که در آن دانش کافى از سیستم هدف در دسترس نمى باشد را داراست و از دقت و تفسیرپذیرى بالایى برخوردار است.
محمدرضا ثروتی؛ فریبا آزاد؛ رضا منصوری
دوره 23، 90-1 ، تیر 1393، ، صفحه 94-105
چکیده
یکی از موقعیتهایی که مورد توجه ژئومورفولوژیستهای کاربردی میباشد، این است که کدامیک از رویدادهای ژئومورفولوژیکی اثر مستقیمی بر روی انسان دارند. در اینجا، بحث به مخاطرات ژئومورفولوژیکی محدود خواهد شد. مخاطرات زمانی روی میدهند که از آستانه پیشی بگیرند. بعضی از مخاطرات مانند تمام زمینلرزهها، کاملاً طبیعی هستند، اما برخی ...
بیشتر
یکی از موقعیتهایی که مورد توجه ژئومورفولوژیستهای کاربردی میباشد، این است که کدامیک از رویدادهای ژئومورفولوژیکی اثر مستقیمی بر روی انسان دارند. در اینجا، بحث به مخاطرات ژئومورفولوژیکی محدود خواهد شد. مخاطرات زمانی روی میدهند که از آستانه پیشی بگیرند. بعضی از مخاطرات مانند تمام زمینلرزهها، کاملاً طبیعی هستند، اما برخی دیگر از مخاطرات تا حدودی به دلیل فعالیتهای خود انسان، روی میدهند. در این جا، مخاطرات ژئومورفولوژیکی اصلی توصیف و اثراتی که آنها دارند مشخص خواهند شد. متأسفانه، دامنه گسترده مخاطرات ژئومورفولوژیکی اغلب درک نشده، لذا فهرست مخاطرات ژئومورفولوژیکی، در جدول1 ارایه شده است. همچنین اثرات فاجعهآمیزی که آنها میتوانند داشته باشند درک نشده است، بنابراین بلایای طبیعی بزرگ جهان که از حوادث ژئومورفولوژیکی ناشی میشوند در جدول2 فهرست شدهاند. بخشهای معینی از دنیا از آن جهت که بهطور غیر معمول تعداد زیادی از مخاطرات ژئومورفولوژیکی طبیعی را تجربه میکنند بداقبال هستند. مخاطرات با دو مبحث اصلی ارتباط پیدا میکند. نخست، تعدادی از این مخاطرات برآیند حرکات ساختاری پوسته هستند که در واقع در فاصله زمانی بسیار کوتاهی عمل میکنند: آتشفشانها، زمینلرزهها، گسل خوردگیها. دوم و شاید بهطور جالبتر، تعدادی از مخاطراتی که ناشی از عملکرد فرایندهای ژئومورفولوژیکی هستند، در طی دورههای زمانی کوتاه- روزها، گاهی اوقات حتی طی ساعتها، روی میدهند. نمونههایی از آنها شامل: سیلابهای رودخانهای و دریایی و زمینلغزش میشود. رویدادها، زودگذر و غیرعادیاند و میتوانند به شکل فاجعهآمیزی در بیشتر از یک طریق تشریح شوند.
بهروز نصیری؛ زهرا یارمرادی
چکیده
افزایشگازهایگلخانهای در چند دههاخیر باعث بر هم خوردن تعادل اقلیمی کره زمین شده که بهآن پدیده تغییر اقلیم اطلاق میشود. مهمترین تبعات تغییر اقلیم افزایش دمای متوسط کره زمین، افزایش پدیدههای حدیاقلیمی نظیر سیل، طوفان، تگرگ، امواج گرمایی، افزایش سطح آب دریاها، ذوب شدن یخ های قطبی و سرماهای نابهنگام خواهد بود. استفاده ...
بیشتر
افزایشگازهایگلخانهای در چند دههاخیر باعث بر هم خوردن تعادل اقلیمی کره زمین شده که بهآن پدیده تغییر اقلیم اطلاق میشود. مهمترین تبعات تغییر اقلیم افزایش دمای متوسط کره زمین، افزایش پدیدههای حدیاقلیمی نظیر سیل، طوفان، تگرگ، امواج گرمایی، افزایش سطح آب دریاها، ذوب شدن یخ های قطبی و سرماهای نابهنگام خواهد بود. استفاده از مدلهای ریز مقیاس نمایی آماری در برآورد نوسانات اقلیمی، این امکان را فراهم ساخته که بتوان دادههای آب و هوایی را در مقیاس مکانی و زمانی مناسب تولید کرد. چنین قابلیتی کمک شایانی به مطالعه نوسانات اقلیمی در مقیاس محلی و منطقهای کرده است. در این تحقیق کارایی مدل LARS-WG برای تولید و شبیه سازی دادههای روزانه دما، بارش و ساعت آفتابی در استان لرستان با استفاده از پارامترهای آماری MAE, T-STUDENT,MAE,R2 مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت و تغییرات ناشی از آنها نیز در آینده آشکارشد. نتایج حاصل از آن نشان داد که در سطح اطمینان 99 درصد تفاوت معنی داری بین دادههای واقعی و دادههای حاصل از مدل وجود ندارد و مدل کارایی لازم را در جهت تولید دادههای روزانه داراست. پس از اطمینان از کارایی مدل، از خروجی های مدل HADCM3 استفاده شد و دادههای روزانه دما، تابش و بارش برای دوره پایه (2005-1961)، تحت سه سناریوی A1B(سناریوی حد وسط)، A2(سناریوی حداکثر) و B1 (سناریوی حداقل) شبیه سازی گردید.بر اساس برآورد مدل HADCM3 برای سناریوهای مورد بررسی در دورههای آتی، میانگین دمای بیشینه و بارش استان به ترتیب حدود(9/0 تا 03/1 درجه) و(04/12 درصد)افزایشو میانگینساعات آفتابیحدود6/0 کاهش خواهد یافت.همچنین با وجود تغییرات کمتر دمای بیشینه نسبت به دمای کمینه، افزایش متوسط دمای هوا در این دوره قابل انتظار میباشد. طبق این نتایج شرایط اقلیمی استان لرستان در 50 سال آینده تفاوت محسوسی با شرایط فعلی خواهد داشت و برنامه ریزیهای بلند مدت و استراتژیک برای مدیریت این شرایط ضروری بنظر میرسد.
محمدرحیم رهنماء؛ محمد اجزاشکوهی؛ بهنام عطا
چکیده
توجه به توسعه فیزیکی شهری پایدار، به عنوان یک ضرورت اساسی در برنامههای توسعهی شهری، حاکی از اهمیت این موضوع در تقویت جبهههای فرهنگی، اجتماعی و کالبدی شهر میباشد. تغییرات پوشش سرزمین و توسعه شهرها سبب تخریب زیستگاههای طبیعی و کاهش تنوع زیستی شده است، یکی از روشهای مورد استفاده برنامهریزان جهت کنترل روند تغییرات پوشش سرزمین ...
بیشتر
توجه به توسعه فیزیکی شهری پایدار، به عنوان یک ضرورت اساسی در برنامههای توسعهی شهری، حاکی از اهمیت این موضوع در تقویت جبهههای فرهنگی، اجتماعی و کالبدی شهر میباشد. تغییرات پوشش سرزمین و توسعه شهرها سبب تخریب زیستگاههای طبیعی و کاهش تنوع زیستی شده است، یکی از روشهای مورد استفاده برنامهریزان جهت کنترل روند تغییرات پوشش سرزمین و کاربری اراضی، مدلسازی میباشد. این مطالعه با هدف مدلسازی تغییرات کاربری اراضی شهر گنبدکاووس با استفاده از LCM انجام شد. آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره لندست متعلق به سالهای 1366، 1379، 1389 و 1393 انجام شد. مدلسازی نیروی انتقال با استفاده از پرسپترون چندلایه شبکه عصبی مصنوعی و 10 متغیر انجام پذیرفت. سپس با استفاده از مدل پیشبینی سخت و دوره واسنجی 1366 تا 1379 مدلسازی برای سال 1389 صورت گرفت و برای ارزیابی با نقشه واقعیت زمینی سال 1389 مورد مقایسه قرار گرفت، در پایان نیز با استفاده از دوره واسنجی 1379 تا 1389 پوشش سرزمین سال 1404 ،1419 و 1429پیشبینی شد. نتایج نشان میدهد در کل دوره مورد مطالعه به ترتیب 32/2858 کاربری شهری و 47/1106 اراضی آبی افزایش داشته و همچنین به ترتیب 77/2331 اراضی بایر و 5/2135 هکتار از وسعت اراضی دیم کاسته شده است. نتایج مدلسازی نیروی انتقال در اکثر زیرمدلها صحت بالایی را نشان میدهد. نتایج مدلسازی با استفاده از زنجیرههای مارکوف نشان داد که در سالهای آتی شهر گنبدکاووس توسعه شدیدی خواهد داشت و اغلب به سمت شرق و جنوب خواهد بود، همچنین توسعه در سمت شمال و غرب نیز وجود دارد که در صورت عدم توجه باعث توسعه حاشیهنشینی خواهد شد.
پرهام پهلوانی؛ مهدی حسنلو
چکیده
امروزه ترکیب دادهها و تصاویری که از منابع مختلف سنجش از دوری به دست آمدهاند، به عنوان راهحلی بهینه به منظور استخراج اطلاعات بیشتر مطرح است، چرا که این دادهها با دید وسیع خود، رقومی بودن، تهیه بصورت دورهای، اطلاعات مختلفی را در اختیار محققین قرار میدهند. در این راستا، سنجندههای غیرفعال نوری به صورت گسترده در نگاشت ساختارهای افقی مورد ...
بیشتر
امروزه ترکیب دادهها و تصاویری که از منابع مختلف سنجش از دوری به دست آمدهاند، به عنوان راهحلی بهینه به منظور استخراج اطلاعات بیشتر مطرح است، چرا که این دادهها با دید وسیع خود، رقومی بودن، تهیه بصورت دورهای، اطلاعات مختلفی را در اختیار محققین قرار میدهند. در این راستا، سنجندههای غیرفعال نوری به صورت گسترده در نگاشت ساختارهای افقی مورد استفاده قرار میگیرند. دادههای راداری نیز با توجه به این که غالباً مستقل از شرایط جوی و به صورت شبانهروزی امکان جمعآوری دارند و نیز برخی ساختارهای زمینی و اهداف مصنوعی پاسخ ویژهای در فرکانس راداری دارند، تواناییهای تصاویر نوری را تکمیل میکنند. همچنین دادههای هوابرد لیدار نیز میتوانند اندازهگیریهای نمونهای با دقت بسیار بالا از ساختارهای قائم در اختیار قرار دهند. در نتیجه، استفاده همزمان دادههای نوری، راداری و لیدار میتواند اطلاعات بیشتری در کاربردهای متنوع فراهم نماید. در این تحقیق، با بکارگیری همزمان این سه دسته داده سعی بر شناسایی عوارض خاص شهری به شکل بهینه نمودیم. در این راستا، با بکارگیری و تولید توصیفگرهای مختلف (57 توصیفگر) و با استفاده از روشهای استخراج ویژگی (شامل PCA و ICA) و تخمین ابعاد ذاتی دادهها (شاملSML و NWHFC)، فضای بهینهای برای طبقهبندی نظارت شده ایجاد شد. پس از انجام طبقهبندی (روش K-NN) با استفاده از نتایج بدست آمده، توصیفگرهای (لایههای اطلاعاتی) تولید شده برای شناسایی عوارض خاص شهری شامل ساختمانها، راهها و پوشش گیاهی براساس دقت کلاسهبندی بدست آمده و گروهبندی شدند. نتایج عددی بدست آمده حاکی از کارایی بالای رویه پیشنهادی و نیز روشهای بکارگرفته شده تخمین بعد ذاتی و استخراج ویژگی است.
سحرناز شکوهی زادگان؛ حسن خسروی؛ حسین آذرنیوند؛ غلامرضا زهتابیان؛ بهزاد رایگانی
چکیده
بیابانزاییپسازدوچالشتغییراقلیموکمبودآبشیرین،سومینچالشمهمجامعهجهانیدرقرنبیستویکم میباشد، کهبهعنوانیکیازبارزترینوجوهتخریبمحیط زیستوانهداممنابعطبیعیدرجهان مطرحگردیده است. این پدیدهباتأثیربرپوشش گیاهی،آبوخاک، عامل جدّی تهدید کننده پارکهای ملی در مناطق خشک و نیمهخشک از جمله ایران است.اقداماتاجرایی دررابطهباکنترلبیابانزاییبایدمتکیبرشناختوضعیتفعلیبیابانی ...
بیشتر
بیابانزاییپسازدوچالشتغییراقلیموکمبودآبشیرین،سومینچالشمهمجامعهجهانیدرقرنبیستویکم میباشد، کهبهعنوانیکیازبارزترینوجوهتخریبمحیط زیستوانهداممنابعطبیعیدرجهان مطرحگردیده است. این پدیدهباتأثیربرپوشش گیاهی،آبوخاک، عامل جدّی تهدید کننده پارکهای ملی در مناطق خشک و نیمهخشک از جمله ایران است.اقداماتاجرایی دررابطهباکنترلبیابانزاییبایدمتکیبرشناختوضعیتفعلیبیابانی شدنوشدتآنباشد. در این پژوهش به منظور ارزیابی و پایش بیابانزایی پارک ملی بمو- شیراز، روند تغییرات سالانه پوشش گیاهی در بازه زمانی(2014-2000) مورد بررسی قرار گرفت. فرضبرایناستکهباتحلیلسریهایزمانیبلندمدتدادههایماهوارهای و با استفاده از شاخصهای پوشش گیاهی (NDVI و (EVI، میتوان چنین تغییراتی را پایش نمود. لذا در این پژوهش، پروفیل و نقشهتغییرات سالانه مقادیر NDVI و EVIدر طی14 سال، بااستفادهازمحصول MOD13A1 سنجندهMODISماهواره Terra سیستم Aqua،در محیط نرمافزاری IDRISI Selva تهیه و مورد تحلیل قرارگرفت. در نهایت با بهکارگیری منطق فازی، پروفیل و نقشه شدت بیابانزایی در بازه زمانی مذکور، تهیه گردید. نتایج به دست آمده نشان دهنده تخریب پوششگیاهی وافزایش شدت بیابانزایی در قسمت شمال غربی است. این تخریب شکل جدیدی از بیابانزایی به نام بیابانزایی تکنوژنیکی میباشد که دلیل آن احداث شهر جدید صدرا در قسمت شمال غربی و غرب این پارک بودهاست به طوریکه با احداث شهر صدرا در محدوده غربی این پارک، عملاً حفاظت از این قسمت نا ممکن گردیدهاست.