بهمن رمضانی؛ علی بعدالهی
دوره 11، شماره 41 ، اردیبهشت 1381، ، صفحه 46-50
چکیده
مقدار بارشی که بر سطح یک حوضه آبریز باریده می شود تحت تأثیر فرایندهای مختلفی قرار می گیرد. بخشی از آب این بارش نفوذ کرده و به آبهای زیرزمینی می پیوندد و یا به صورت جریان های زیرسطحی از حوضه خارج می گردد. بخشی دیگر صرفت بخیر و تعرق، برگاب و چالاب می گردد. مجموعه این عوامل به عنوان فاکتورهای گیرش عمل کرده و مانع از آن می ...
بیشتر
مقدار بارشی که بر سطح یک حوضه آبریز باریده می شود تحت تأثیر فرایندهای مختلفی قرار می گیرد. بخشی از آب این بارش نفوذ کرده و به آبهای زیرزمینی می پیوندد و یا به صورت جریان های زیرسطحی از حوضه خارج می گردد. بخشی دیگر صرفت بخیر و تعرق، برگاب و چالاب می گردد. مجموعه این عوامل به عنوان فاکتورهای گیرش عمل کرده و مانع از آن می گردند که تمامی نزولات باریده شده به صورت رواناب از حوضه خارج گردد. آن بخش از نزولات آسمانی که نه تبخیر شده، نه جذب گیاهان شده و نه در خاک نفوذ کرده است، در سطوح شیبدار جاری شده، توسط آبراهه های حوضه آبریز از آن خارج می گردد. این آب را رواناب یا به طور دقیق تر آبدوی مستقیم می نامند. عوامل بسیار زیادی وجود دارند که بر میزان رواناب یک منطقه موثر می باشند. پارهای از این عوامل از خصوصیات خود حوضه ناشی می شود نظیر فیزیوگرافی حوضه، زمین شناسی، پوشش گیاهی، وضعیت خاک و ... پارهای دیگر با دخالت فعالیت های انسانی در محیط طبیعی منطقه و برهم زدن تعادل محیط طبیعی باعث تشدید رواناب گشته و زیان های جبران ناپذیری را در سطح منطقه به وجود می آورند. در این مقاله سعی میگردد تا با بررسی بارش – رواناب در حوضه شهرک ماسوله عوامل مؤثر در میزان رواناب حوضه مورد ارزیابی قرار گیرد.
حسین صرامی
دوره 8، شماره 30 ، مرداد 1378، ، صفحه 50-56
چکیده
اهمیت محیط به عنوان بستر پویای فعالیت های انسانی همچنان بحث محوری علوم مخصوصاً جغرافیا است و علیت محیطی همراه با توانایی های بشری در خلق چشم اندازها و جایگاه های زندگی مشغول به کار است تعابیر جبر محیطی و نیز جبر فرهنگی وجوه تندی از گرایش های علّی است که در جغرافیای علمی امروز تعدیل گردیده، برای هر کدام از عوامل محیط و انسان ...
بیشتر
اهمیت محیط به عنوان بستر پویای فعالیت های انسانی همچنان بحث محوری علوم مخصوصاً جغرافیا است و علیت محیطی همراه با توانایی های بشری در خلق چشم اندازها و جایگاه های زندگی مشغول به کار است تعابیر جبر محیطی و نیز جبر فرهنگی وجوه تندی از گرایش های علّی است که در جغرافیای علمی امروز تعدیل گردیده، برای هر کدام از عوامل محیط و انسان شأن واقعی و صحیح آن منظور شده به جای آنها اصطلاح علیت محیطی مطرح می باشد. انسان امروز می کوشد با قانونمندی های جغرافیایی از سیاره فیزیکی یک سیاره فرهنگی ساخته، با تعادل بین انسان و محیط، زندگی سالمی برای همگان میسر ساخته، محیط را سامان داده به عنوان خانه انسان آبادان نگاه دارد. موضوع مورد بررسی مقاله علیت محیطی است که از یک طرف به دلیل علمیت و حساسیت مرزبندی آن مشکل و برای تحلیل صحیح آن، مباحثی دیگر را به عنوان پیش نیاز می طلبد از طرف دیگر گستردگی و ظارفت آنف ایجاب می کند محدوده مطلب را در نظر داشته از مباحث حاشیه ای و توصیفی صرف نظر نمائیم لذا بیشتر به نکات اساسی و کلیدی و کلاکی- که کمتر مطرح شده پرداخته، مطالب گزینشی خود را مطابق فهرست زیر تنظیم نمائیم: (مقدمه)- بررسی لغوی- علیت- جبر و اختیار- جبرگرایی- اختیارگرایی- علیت محیطی- نتیجه گیری (و منابع)
علی اکبر سرمدی سیفی؛ احمد ادیب
دوره 21، 84-1 ، اسفند 1391، ، صفحه 51-53
چکیده
این مقاله به بررسی نقش عوامل مؤثر بر وقوع پدیده زمین لغزش در روستای قوزلو می‌پردازد. بر اساس بررسی‌ها ومطالعات میدانی انجام شده، روستای قوزلو برروی یک پهنه لغزشی قدیمی واقع شده که در بخش‌های جنوبی، غربی و مرکز روستا به دلیل فعالیت پاشنه یک توده لغزشی، مساکن دچار خسارات شده‌اند. زیربری و حذف تکیه‌های جانبی پاشنه لغزشی ...
بیشتر
این مقاله به بررسی نقش عوامل مؤثر بر وقوع پدیده زمین لغزش در روستای قوزلو می‌پردازد. بر اساس بررسی‌ها ومطالعات میدانی انجام شده، روستای قوزلو برروی یک پهنه لغزشی قدیمی واقع شده که در بخش‌های جنوبی، غربی و مرکز روستا به دلیل فعالیت پاشنه یک توده لغزشی، مساکن دچار خسارات شده‌اند. زیربری و حذف تکیه‌های جانبی پاشنه لغزشی به وسیله سرشاخههای رودخانه انگوران چای وافزایش دبی چشمههای گسلی در مرز راندگی گسل قرهناز- قوزلو، آبیاری باغات در پاشنه لغزشی و ورود فاضلابهای خانگی به داخل توده لغزشی و نفوذ پذیری کم افق کنگلومرای سازند قم از مهمترین عوامل مؤثر بر رانش زمین در روستای قوزلو بوده است.
حمید رضا ارشاد منش
دوره 11، شماره 42 ، مرداد 1381، ، صفحه 51-54
چکیده
اغلب کارفرمایان اعم از این که از بخش های دولتی (عمومی) یا خصوصی باشند کم و بیش تصویر روشنی از آنچه می خواهند بنا کنند، دارند. ایشان غالباً نمی توانند خواسته های خود را به درستی به طرف مقابل القا نمایند. در این مرحله است که نیاز به خدمات مهندسین مشاور که دارای کارشناسان مسلط باشند مطرح می گردد. ارتباط اخیرالذکر بین کارفرماو مشاور ...
بیشتر
اغلب کارفرمایان اعم از این که از بخش های دولتی (عمومی) یا خصوصی باشند کم و بیش تصویر روشنی از آنچه می خواهند بنا کنند، دارند. ایشان غالباً نمی توانند خواسته های خود را به درستی به طرف مقابل القا نمایند. در این مرحله است که نیاز به خدمات مهندسین مشاور که دارای کارشناسان مسلط باشند مطرح می گردد. ارتباط اخیرالذکر بین کارفرماو مشاور در اروپا و دیگر کشورها تقریباً از یک طبیعت برخوردار است، با این تفاوت که در کشورهای غیر اروپایی معمولاً مشاور و کارفرما از ملیت های مختلف اند و گذشته های تاریخی آنها را به یکدیگر مرتبط می سازد.
حسن شمسی
دوره 1، شماره 4 ، اردیبهشت 1371، ، صفحه 52-55
چکیده
الف) در سنجش برای اندازه گیری فاصله با فاصله یاب های جدید از روش های زیر استفاده می کنند. 1) روش مقایسه فاز 2) روش پالسی (یا تعیین زمان رفت و برگشت یک پالس) 3) روش اینتروفرومتری این روش ها همه متکی بر این حقیقت اند که سرعت انتشار امواج الکترومغناطیسی در ردیف نوری محدود می باشد ولازم است این سرعت به طور دقیق معلوم باشد. در ...
بیشتر
الف) در سنجش برای اندازه گیری فاصله با فاصله یاب های جدید از روش های زیر استفاده می کنند. 1) روش مقایسه فاز 2) روش پالسی (یا تعیین زمان رفت و برگشت یک پالس) 3) روش اینتروفرومتری این روش ها همه متکی بر این حقیقت اند که سرعت انتشار امواج الکترومغناطیسی در ردیف نوری محدود می باشد ولازم است این سرعت به طور دقیق معلوم باشد. در فاصله یاب های الکترونیکی دو روش اول بیشتر به کار برده می شوند. روش سوم برای اندازه گیری فاصله های خیلی کوچک استفاده می شود .
خسرو خواجه (مترجم)
دوره 9، شماره 34 ، مرداد 1379، ، صفحه 53-55
چکیده
GPS علی رغم همه برتری های بهره وری که نسبت به سایر روش های نقشه برداری از خود نشان داده است، مع الوصف در شرایط معینی از عملیات صحرایی با ضعف هایی روبرو هستند. وقتی اجرای بخشی از عملیات نقشه برداری با GPS امکان پذیر نباشد، نیاز به دستگاه دیگری، از جمله دستگاه توتال استیشن نوری (Optical Total Station) ضرورت پیدا می کند. درا ین مقاله ...
بیشتر
GPS علی رغم همه برتری های بهره وری که نسبت به سایر روش های نقشه برداری از خود نشان داده است، مع الوصف در شرایط معینی از عملیات صحرایی با ضعف هایی روبرو هستند. وقتی اجرای بخشی از عملیات نقشه برداری با GPS امکان پذیر نباشد، نیاز به دستگاه دیگری، از جمله دستگاه توتال استیشن نوری (Optical Total Station) ضرورت پیدا می کند. درا ین مقاله سعی شده است که تفاوت های قابلیت های بهره وری را که از نتیجه ادغام و تلفیق دو روش به دست آمده است، بیان شود. در این مقاله، همه تأکیدها روی عملیات صحرایی فرآیند نقشه برداری قرار گرفته است. در پی اجرای یک طرح مطالعاتی برای تهیه نقشه مسطحاتی (پلانیمتری)، که از ادغام دو فناوری استفاده گردیده توانسته ایم به نتایجی دست یابیم که در آن بهبود زمانی در پیشرفت کار نقشه برداری کاملاً مشهود است. نتایج به دست آمده از این طرح بهبود زمانی بین 27 تا 73 درصد نسبت به همان نقشه برداری را نشان می دهد که با استفاده از یک فنآوری پیاده شده است.
حسین کلانتری خلیل آباد؛ حسین حاتمی نژاد؛ عارف آقا صفری
دوره 16، شماره 61 ، اردیبهشت 1386، ، صفحه 54-60
چکیده
در بافت تاریخى شهر یزد بخش اعظم ساختمان ها داراى مقاومت کافى در برابر زلزله نبوده و ضوابط، مقررات و معیارهاى لازم در طراحى آنها رعایت نشده است . اغلب این ساختمان ها قدیمى بوده و برخى از آنها نیز نوساز مى باشند. وقوع زلزله باعث وارد آمدن آسیب هاى جدى و جبران ناپذیر به ساختمان ها، تأسیسات، تجهیزات، منابع طبیعى، نظم اجتماعى، میراث ...
بیشتر
در بافت تاریخى شهر یزد بخش اعظم ساختمان ها داراى مقاومت کافى در برابر زلزله نبوده و ضوابط، مقررات و معیارهاى لازم در طراحى آنها رعایت نشده است . اغلب این ساختمان ها قدیمى بوده و برخى از آنها نیز نوساز مى باشند. وقوع زلزله باعث وارد آمدن آسیب هاى جدى و جبران ناپذیر به ساختمان ها، تأسیسات، تجهیزات، منابع طبیعى، نظم اجتماعى، میراث تاریخى و فرهنگى، فعالیت ها، اشتغال و درآمد، سازمان ها و دستگاه هاى اجرایى، سیستم حمل ونقل و کارکردهاى تجارى، درمانى، بهداشتى، آموزشى، مذهبى و... شده و بحران ایجاد خواهد کرد. براى مدیریت بحران اقداماتى قبل از بحران، درآغاز بحران، حین بحران و پس از بحران لازم است، اجرا شود.
مهسا بیک محمدی
دوره 15، شماره 58 ، مرداد 1385، ، صفحه 54-59
چکیده
دریاى خزر بزرگترین دریاچه بسته جهان است که در یکى از مناطق مهم استراتژیک تولید انرژى دنیا قراردارد. این دریا با داشتن منابع عظیم نفت و گاز، خطوط ارتباطى و بازرگانى آبى و فرآورده هاى دریایى از اهمیت بسزایى برخوردار است، همچنین به علت ایجاد شرایط زیست محیطى، تعادل اکولوژیکى و حفظ محیط زیست و خلق چشم اندازهاى زیباى توریستى و طبیعى ...
بیشتر
دریاى خزر بزرگترین دریاچه بسته جهان است که در یکى از مناطق مهم استراتژیک تولید انرژى دنیا قراردارد. این دریا با داشتن منابع عظیم نفت و گاز، خطوط ارتباطى و بازرگانى آبى و فرآورده هاى دریایى از اهمیت بسزایى برخوردار است، همچنین به علت ایجاد شرایط زیست محیطى، تعادل اکولوژیکى و حفظ محیط زیست و خلق چشم اندازهاى زیباى توریستى و طبیعى مناطق اطراف، از نظر مدیریت و مسائل حقوقى براى کشورهاى منطقه بسیارمهم است، تا قبل از فروپاشى اتحاد جماهیر شوروى سابق انعقاد معاهدات چهارگانه 1921، 1931،1935 و 1940 شوروى چارچوب حقوقى مستحکمى را بین دو کشور ایران و شوروى ایجاد کرده بود که متکى بر اصولى همچون اصل تساوى، اصل انحصار، اصل غیرنظامى بودن دریا، اصل همکارى و... بود. ولى پس از فروپاشى شوروى و مطرح شدن پدیده جانشینى در آن کشور و تشکیل کشورهاى جدید ترکمنستان، قزاقستان و آذربایجان، در روابط حقوقى آن مشکلاتى حادث شده و تک روی هاى برخى از این کشورهاى تازه استقلال یافته شبهاتى بر وضعیت حقوقى دریاى خزر بوجود آورد که مى تواند پیامدهاى سیاسى و اقتصادى نامطلوبى را به همراه داشته باشد. نگارنده با استفاده از روش تحلیلى و اسنادى ضمن اشاره به وضعیت حقوقى گذشته این دریا، مشکلات بوجود آمده در رژیم حقوقى آنرا پس از فروپاشى شوروى سابق مورد بررسى و تجزیه و تحلیل حقوقى قرار داده و به این نتیجه رسیده است که وجود یک رژیم حقوقى معتبر، روشن و مستحکم و مبتنى بر معاهدات فیما بین قبلى، ضمن حل مشکلات موجود، حق حاکمیت ایران را نیز استحکام مى بخشد.
شهاب قهرمانی
دوره 12، شماره 45 ، اردیبهشت 1382، ، صفحه 54-57
چکیده
در این مقاله به بررسی نقش ژئومورفولوژی در مکانیابی و اجرای سد و نیروگاه ملاصدرا در محدوده تنگ براق بر روی سرشاخه رودخانه کر، پرداخته شده است. تعیین مکان نهایی اجرای این طرح و ساخت بدنه اصلی سد تحت تأثیر مستقیم بررسی ژئومورفولوژی محدوده مطالعاتی بوده است. تنگه بالادست به دلیل مورفولوژی مناسب کف و کوله های کناری آن در مقایسه با تنگه ...
بیشتر
در این مقاله به بررسی نقش ژئومورفولوژی در مکانیابی و اجرای سد و نیروگاه ملاصدرا در محدوده تنگ براق بر روی سرشاخه رودخانه کر، پرداخته شده است. تعیین مکان نهایی اجرای این طرح و ساخت بدنه اصلی سد تحت تأثیر مستقیم بررسی ژئومورفولوژی محدوده مطالعاتی بوده است. تنگه بالادست به دلیل مورفولوژی مناسب کف و کوله های کناری آن در مقایسه با تنگه اصلی که مورفولوژی نامناسب همراه با گسل و درز و شکاف بوده به عنوان محل اجرای طرح انتخاب گردیده است.
دوره 1، شماره 1 ، اردیبهشت 1369، ، صفحه 54-57
چکیده
بنیاد و آغاز کار این پروژه بر مبنای تجارت و مشورت های فنی با دانشگاه هانور در آلمان فدرال بوده است که در این زمینه تجربه کافی بر روی یکی از شهرهای جدید به نام «نیوشتات» اندوخته و از هدایت های پروفسور کونچنی معروف بهره بوده بودند و حداقل سه مقاله هم در این زمینه در مدارک و منابع کنگره پانزدهم انجمن بین المللی فتوگرامتری سنجش ...
بیشتر
بنیاد و آغاز کار این پروژه بر مبنای تجارت و مشورت های فنی با دانشگاه هانور در آلمان فدرال بوده است که در این زمینه تجربه کافی بر روی یکی از شهرهای جدید به نام «نیوشتات» اندوخته و از هدایت های پروفسور کونچنی معروف بهره بوده بودند و حداقل سه مقاله هم در این زمینه در مدارک و منابع کنگره پانزدهم انجمن بین المللی فتوگرامتری سنجش از دور I.S.P.R.S. موجود است. لیکن گزارش خبری ما بر مبنای آخرین گزارش آقای کیوزو - ایکه دا از شرکت نقشه برداری هوایی آسیا - از ژاپن است که در جلد چهارم کنگره شانزدهم (1988) ارائه شده است. مدت پروژه شش سال پیش بینی شده و تا تاریخ گزارش یک چهارم از مجموعه اطلاعات ورودی سیستم (در ژاپن) آماده و به شهرداری کویت تحویل داده شده است.
محمدحسن گنجی
دوره 1، شماره 3 ، مرداد 1370، ، صفحه 55-61
چکیده
یکی از کتاب های بسیار ارزشمند و گرانقدر جغرافیایی که در سال 1367 در ایران به چاپ رسیده ولی تاکنون متاسفانه چنانکه باید درباره آن اظهار نظر نشده و یا اگر شده به نظر این نویسنده نرسیده است فرهنگ آبادی ها و مکان های مذهبی کشور، تألیف دکتر محمدحسین پاپلی یزدی است که به وسیله بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی منتشر و به وسیله مؤسسه چاپ ...
بیشتر
یکی از کتاب های بسیار ارزشمند و گرانقدر جغرافیایی که در سال 1367 در ایران به چاپ رسیده ولی تاکنون متاسفانه چنانکه باید درباره آن اظهار نظر نشده و یا اگر شده به نظر این نویسنده نرسیده است فرهنگ آبادی ها و مکان های مذهبی کشور، تألیف دکتر محمدحسین پاپلی یزدی است که به وسیله بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی منتشر و به وسیله مؤسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی به چاپ رسیده است.
خسرو خواجه (مترجم)
دوره 13، شماره 52 ، بهمن 1383، ، صفحه 56-58
چکیده
کاربرد وسیع GPS با موفقیت زیادى توأم بوده و هم اکنون نیز به یک ابزار3D حقیقى تکامل یافته است. بنابراین، عمده تلاشى که تکمیل یک طرح یا پروژه GPS به آن نیاز دارد و غالبا صرف مسائل ارتفاع یابى مىگردد. این مقاله محدودیت هاى ارتفاع یابى GPS از جمله اندازه گیرى GPS، مسائل ژئوئید و سطح مبنا (datum) را مورد بررسى قرار مى دهد. سپس امکانات ارتفاع ...
بیشتر
کاربرد وسیع GPS با موفقیت زیادى توأم بوده و هم اکنون نیز به یک ابزار3D حقیقى تکامل یافته است. بنابراین، عمده تلاشى که تکمیل یک طرح یا پروژه GPS به آن نیاز دارد و غالبا صرف مسائل ارتفاع یابى مىگردد. این مقاله محدودیت هاى ارتفاع یابى GPS از جمله اندازه گیرى GPS، مسائل ژئوئید و سطح مبنا (datum) را مورد بررسى قرار مى دهد. سپس امکانات ارتفاع یابى GPS با نظرى به سه کاربرد کنترل تغییر شکل، نقشه بردارىGPS با پردازش آنى و کنترل و راهنماى دستگاه را بیان مى دارد. درعمل، ارتفاع یابى GPS معمولاً سه جنبه رادربرمى گیرد: 1 - اندازه گیرى ارتفاع بیضوى باGPS 2 - بکارگیرى مدل ژئوئید 3 - تعدیل ارتفاع اورتومتریک (یانرمال) حاصله تا به سطح مبناى ارتفاعى مناسب باشد. همه این موارد، محدودیت هایى را پدید مى آورند و اهمیت هر یک از آنها بسته به وسعت و بزرگى نقشه بردارى GPS با هم تفاوت پیدا مى کنند و لذا در اینجا هر یک از این محدودیت ها را با جزئیات بیشترى موردبررسى قرارمى دهیم.
سید رامین غفاری
دوره 12، شماره 47 ، آبان 1382، ، صفحه 56-60
چکیده
بى گمان جغرافیا یکى از کاربردى ترین علوم در جهان امروز و در عین حال منزوى و تا حدى ناشناخته در کشور ما تلقى مى شود. ذهنیت و شناخت اکثریت مردم نسبت به این علم درحد تعاریف و ماهیت صرفا توصیفى مربوط به قرون 17 میلادى و پیش از آن مى باشد. بسیارى از مردم حتى بدیهى ترین و ابتدایى ترین تعریف جغرافیا را نمى دانند، این در حالى ...
بیشتر
بى گمان جغرافیا یکى از کاربردى ترین علوم در جهان امروز و در عین حال منزوى و تا حدى ناشناخته در کشور ما تلقى مى شود. ذهنیت و شناخت اکثریت مردم نسبت به این علم درحد تعاریف و ماهیت صرفا توصیفى مربوط به قرون 17 میلادى و پیش از آن مى باشد. بسیارى از مردم حتى بدیهى ترین و ابتدایى ترین تعریف جغرافیا را نمى دانند، این در حالى است که جغرافیا با زندگى مردم عجین است، عمرى به درازاى عمر بشر دارد و به تعبیرى جغرافیا دانش زندگى است . واژه جغرافیا در اذهان بسیارى از مردم کشورمان به اشتباه مترادف با نام کوهها، رودها، پایتخت ها، نژادهاو... و بعضا در سطحى بالاتر با شناخت وضعیت اقلیمى همراه شده است . این امر به گونه اى است که به محض برخورد با هر تحصیل کرده اى در این رشته، گویا با یک بانک اطلاعاتى و یا دایره المعارف عمومى حجیمى روبرو شده اند که داراى ظرفیت بالایى از نام مکانها و عوارض طبیعى و انسانى است، لذا پاسخگویى به پرسشهایى از این دست را وظیفه و نتیجه علمى هر فارغ التحصیل و یا دانشجوى در حال تحصیل این رشته مى دانند. به اعتقاد نگارنده در پیدایش و بروز چنین نگرش اشتباهى به جغرافیا نه تنها کارشناسان و متخصصین این رشته به دلیل عدم ارائه آگاهى عمومى مقصرند، بلکه رسانه هاى گروهى نیز علىرغم پخش برنامه هایى متنوع و بعضا برخوردار از ماهیتى جغرافیایى که هر یک در زیرمجموعه یکى از گرایشات این رشته علمى قرار مى گیرد، از بیان چنین موضوعى آگاهانه یا ناآگاهانه اجتناب مى ورزند. در این مجال سعى بر آنست تا ضمن بیان مختصرى از تحولات تاریخى صورت گرفته درتعریف و ماهیت علم جغرافیا از آغاز تا به امروز، با ذکر شاخه هاى متنوع رشته مذکور در کشورهاى اروپایى و امریکایى و نیز در کشورمان ایران، اهمیت و جایگاه امروزین جغرافیاى کاربردى را در بین مجموعه علوم طبیعى و انسانى تاحدودى روشن نمود.
اسماعیل شاهکویی
دوره 8، شماره 31 ، آبان 1378، ، صفحه 56-61
چکیده
در این بررسی از اطلاعات 21 ساله تعداد 10 ایستگاه هواشناسی جلگه گرگان که پایه مشترک آماری آنها در طول سال های 1343 تا 1364 ﻫ.ش در دسترس بود، روند تبخیر و تعرق بالقوه بر طبق فرمول های مختلف از طریق برنامه کامپیوتری محاسبه گردیده است. همچنین بعد از مقاسیه تبخیر و تعرق پتانسیل با میزان تبخیر از طشت، به محاسبه معادلات آن پرداخته و برای تمام ...
بیشتر
در این بررسی از اطلاعات 21 ساله تعداد 10 ایستگاه هواشناسی جلگه گرگان که پایه مشترک آماری آنها در طول سال های 1343 تا 1364 ﻫ.ش در دسترس بود، روند تبخیر و تعرق بالقوه بر طبق فرمول های مختلف از طریق برنامه کامپیوتری محاسبه گردیده است. همچنین بعد از مقاسیه تبخیر و تعرق پتانسیل با میزان تبخیر از طشت، به محاسبه معادلات آن پرداخته و برای تمام ایستگاه های مورد مطالعه آنها را به تحلیل معین نموده ایم.
حسن شمسی
دوره 1، شماره 2 ، بهمن 1369، ، صفحه 56-59
چکیده
در تشریح فاصله یاب های الکترونیکی و الکترواپتیکی به کلمه سیگنال و موضوع مدولاسیون و ضد مدولاسیون زیاد برخورد می شود. در این مقاله می خواهیم مفاهیم این سه اصطلاح را برای خوانندگان مجله بیان کنیم.
سیگنال نام عمومی هر ولتاژ یا جریان متغیری است که تغییرات آن حاکی از تغییرات یک پدیده طبیعی دیگر باشد، مثلا وقتی در جلوی یک میکروفون صحبت ...
بیشتر
در تشریح فاصله یاب های الکترونیکی و الکترواپتیکی به کلمه سیگنال و موضوع مدولاسیون و ضد مدولاسیون زیاد برخورد می شود. در این مقاله می خواهیم مفاهیم این سه اصطلاح را برای خوانندگان مجله بیان کنیم.
سیگنال نام عمومی هر ولتاژ یا جریان متغیری است که تغییرات آن حاکی از تغییرات یک پدیده طبیعی دیگر باشد، مثلا وقتی در جلوی یک میکروفون صحبت می کنیم تغییرات شدت صدا مبدل به تغییرات یک ولتاژ الکترونیکی در دو سر خروجی مدار میکروفون می شود که آنرا سیگنال صوتی می گویند.
در دستگاه های مخابراتی و ارتباطات رادیویی با عمل مدولاسیون، خبرها، پیغام ها ، سیگنال های صوتی و تصویری را به کمک امواج رادیویی از یک محل به محل دیگر انتقال می دهند.
سید علی عبادی نژاد؛ علی اصانلو
دوره 20، شماره 78 ، مرداد 1390، ، صفحه 57-59
چکیده
عدم مشارکت فعال پلیس در فرآیند برنامه ریزى شهرى یکى از معضلاتى است که هم اکنون پلیس کشور به آن مبتلا است و خود این مسأله باعث بروز یک سرى مشکلات از جمله مکان گزینى نامناسب اماکن انتظامى بدون توجه به سه فاکتور اساسى جغرافیا، جمعیت و جرم مىشود. ریشه هاى این معضل به نوع دیدگاه مدیران عالى ناجا و کشور باز می گرد دو این در حالى است ...
بیشتر
عدم مشارکت فعال پلیس در فرآیند برنامه ریزى شهرى یکى از معضلاتى است که هم اکنون پلیس کشور به آن مبتلا است و خود این مسأله باعث بروز یک سرى مشکلات از جمله مکان گزینى نامناسب اماکن انتظامى بدون توجه به سه فاکتور اساسى جغرافیا، جمعیت و جرم مىشود. ریشه هاى این معضل به نوع دیدگاه مدیران عالى ناجا و کشور باز می گرد دو این در حالى است که شهر مهم ترین محل انجام مأموریت هاى پلیس است. هدف از نگارش مقاله حاضر این است، که ضمن پرداختن به دلایل بروز این معضل، زمینه هاى مشارکت پلیس در برنامه ریزى شهرى احصاء و ذکر گردد تا از این طریق بتوان راه حل مناسبى براى خروج از این وضعیت طراحى و ترسیم نمود.
سعید اکبریان رونیزی؛ حسن جواهری
دوره 15، شماره 59 ، آبان 1385، ، صفحه 57-60
چکیده
این مقاله در پى بررسى زوایاى مختلف امکان سنجى ایجاد و توسعه سکونتگاه هاى الکترونیک به منظور کمک به تصمیم گیران و برنامه ریزان در داشتن نگاهى واقع بینانه به موضوع موردنظر است. مطالعات امکان سنجى وسیله اى است که مى تواند وضوح شرایط مورد نظر را براى برنامه ریزان بیشتر سازد. مطالعات امکان سنجى با حذف قسمتى از بىثباتى سعى در بهینه ...
بیشتر
این مقاله در پى بررسى زوایاى مختلف امکان سنجى ایجاد و توسعه سکونتگاه هاى الکترونیک به منظور کمک به تصمیم گیران و برنامه ریزان در داشتن نگاهى واقع بینانه به موضوع موردنظر است. مطالعات امکان سنجى وسیله اى است که مى تواند وضوح شرایط مورد نظر را براى برنامه ریزان بیشتر سازد. مطالعات امکان سنجى با حذف قسمتى از بىثباتى سعى در بهینه نمودن شرایط موجود دارد. آنچه که در این مقاله به آن اشاره شده است، دلایل بررسى سکونتگاه هاى الکترونیک، مفهوم سکونتگاه هاى (روستاها و شهرها) الکترونیک، ابعاد تحلیل امکان سنجى ایجاد و توسعه سکونتگاه هاى الکترونیک و پیشنهاداتى براى بهبود فرایند امکان سنجى سکونتگاه هاى الکترونیک است .توجه به ابعاد گوناگون مطالعات امکان سنجى (اقتصادى، فنى، سیاسى، اجتماعى و...) براى مطالعات امکان سنجى سکونتگاه هاى الکترونیک از دیگر مواردى است که در این مقاله به آن اشاره شده است .
علی اصغر اسمعیل پور روشن
دوره 14، شماره 55 ، آبان 1384، ، صفحه 57-59
چکیده
این بحث به بررسى روابط در حال تغییر بین جمعیت و توسعه مى پردازد و در مرحله نخست جنبه هاى کمى جمعیت نظیراندازه، تراکم و نرخ رشد مهاجرت را در رابطه با موضوع کوچ نشینى ها، موضوعى که آشکارا نقش بسیارمهمى بر میزان و ماهیت توسعه در منطقه داشته است نشان می دهد. در مرحله دوم بحثى پیرامون جنبه هاى کیفى جمعیت نظیر نقش منابع ...
بیشتر
این بحث به بررسى روابط در حال تغییر بین جمعیت و توسعه مى پردازد و در مرحله نخست جنبه هاى کمى جمعیت نظیراندازه، تراکم و نرخ رشد مهاجرت را در رابطه با موضوع کوچ نشینى ها، موضوعى که آشکارا نقش بسیارمهمى بر میزان و ماهیت توسعه در منطقه داشته است نشان می دهد. در مرحله دوم بحثى پیرامون جنبه هاى کیفى جمعیت نظیر نقش منابع انسانى در فرایند توسعه مطرح شده است. در این بخش عمدتا مباحث مطرح شده در رابطه با موضوعات بهداشتى و آموزشى است ولى امروزه به موضوع حقوق انسانى توجه بیشترى مى شود. بالاخره هیچ گونه رابطه علت و معلولى محکمى در مورد عوامل مختلف جمعیت و سطح موجود توسعه وجود ندارد ولى ادامه این بحث نشان مى دهد براى بهبود کیفیت زندگى اکثریت افرادى که در جهان در حال توسعه زندگى مى کنند چه نیازهایى را باید برآورده کرد.
سوسن مسگری (مترجم)
دوره 9، شماره 35 ، آبان 1379، ، صفحه 57-58
چکیده
اگرچه روش های رقومی سازی داده ها قواعد اصلی کارتوگرافی را تغییر شده است. با این حال تهیه و چاپ نقشه همواره دچار مجموعه پیچیده ای از تغییرات و تبدیل ها می شود . از یک طرف، GIS امکانات جدیدی را فراهم آورده و تهیه محصولات مربوطه را آسان تر نموده است و از طرف دیگر موجب بروز مشکلاتی در تولیدات جدید شده است. اساسا، تهیه نقشه ...
بیشتر
اگرچه روش های رقومی سازی داده ها قواعد اصلی کارتوگرافی را تغییر شده است. با این حال تهیه و چاپ نقشه همواره دچار مجموعه پیچیده ای از تغییرات و تبدیل ها می شود . از یک طرف، GIS امکانات جدیدی را فراهم آورده و تهیه محصولات مربوطه را آسان تر نموده است و از طرف دیگر موجب بروز مشکلاتی در تولیدات جدید شده است. اساسا، تهیه نقشه به صورت خودکار شامل چهار مرحله می شود که عبارتند از: - درک معانی - ورود داده ها - پردازش داده ها - ارسال داده ها
حسن بیک محمدی
دوره 8، شماره 32 ، بهمن 1378، ، صفحه 57-64
چکیده
مهاجرت یکی از ویژگی های دموگرافیکی و تحلیل جمعیت است که به نقل و انتقالات و جابجایی سکونتی مردم از مکانی به مکان دیگر مربوط می شود. این جابجایی تحت تأثیر جاذبه ها و دافعه های نواحی مختلف صورت گرفته و در هر یک از مکان های مهاجر فرست و مهاجر پذیر آثار اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی ویژه ای را بوجود می آورد. استان اصفهان در دهه ...
بیشتر
مهاجرت یکی از ویژگی های دموگرافیکی و تحلیل جمعیت است که به نقل و انتقالات و جابجایی سکونتی مردم از مکانی به مکان دیگر مربوط می شود. این جابجایی تحت تأثیر جاذبه ها و دافعه های نواحی مختلف صورت گرفته و در هر یک از مکان های مهاجر فرست و مهاجر پذیر آثار اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی ویژه ای را بوجود می آورد. استان اصفهان در دهه های گذشته تحت تأثیر عدم تعادل در برنامه ریزی اقتصادی و تمرکز برنامه ریزی و تمرکز سرمایه گذاری های صنعتی در بخش کوچکی از استان و توسعه قطبی و عدم توجه به توسعه فضایی با نقل و انتقالات شدید جمعیتی روبه رو بوده است. بطوری که در فاصله سالهای 65 تا 75 بیش از 591 هزار نفر (15 درصد از جمعیت استان) به این سرزمین وارد و یا در درون آن جابجا شده اند که از این تعداد 40 درصد از سایر استان ها، 3 درصد مربوط به مهاجرین خارج از کشور و 57 درصد بقیه مربوط به جابجایی های شهری و روستایی داخل استان بوده است. مطالعات مهاجرت های بین استانی اصفهان نشان می دهد در حالی که خالص مهاجرتی استان در 1335 معادل 190 هزار نفر بوده، در سال 1375 این رقم به 67+ هزار نفر افزایش یافته است. به عبارتی این استان از حالت مهاجر فرستی به استانی مهاجرپذیر تبدیل شده است و در این میان نقشه شهر اصفهان به لحاظ برخورداری از پتانسیل ها و توان های بالای صنعتی، بازرگانی، فرهنگی و خدماتی در پذیرش مهاجرین از سایر نقاط بیشتر بوده و این شهر را با بیش از 266/1 هزار نفر جمعیت در ردیف سومین شهر ایران قرار داده است. آمار جابجایی های استان نشان می دهد که سهم شهرهای مختلف از مهاجرین خارجی و داخلی یکسان نبوده و رشد جمعیت سالانه برخی از آنها تا 5/19 درصد (شاهین شهر) رسیده است. در این مقاله با استفاده از روشهای تاریخی و تحلیلی نگارنده نقل و انتقالات جمعیتی گذشته استان اصفهان را در ابعاد مهاجرت های بین استانی، خارجی و جابجایی داخلی در رابطه با عوامل اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی مؤثر در آنها مطالعه کرده و اثرات مثبت و منفی اقتصادی و اجتماعی این جابجایی را در مناطق مهاجرپذیر و مهاجرت فرست استان مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است. در خاتمه در راستای جلوگیری از رشد بی رویه جمعیت شهری، تنظیم پدیده مهاجرت و بالاخره سامان دهی جابجایی های جمعیت، شهری و روستایی راهکارهایی را برای برنامه ریزان مسائل شهری و جمعیتی استان ارائه می دهد.
مهرداد حسینی
دوره 12، شماره 48 ، بهمن 1382، ، صفحه 58-61
چکیده
بارندگى یک عنصر اقلیمى است که سال به سال تغییر مى کند و در واقع بارندگى یک متغیر تصادفى در طول زمان است. در صورت دسترسى به آمار دراز مدت بارندگى، مى توان احتمال وقوع بارندگى را به کمک روشهاى آمارى تعیین کرد. در این مطالعه به منظور تعیین احتمال ریزش بارندگى سالیانه، فصلى و ماهیانه شهر سمنان انتخاب شده است. اطلاعات بارندگى در ...
بیشتر
بارندگى یک عنصر اقلیمى است که سال به سال تغییر مى کند و در واقع بارندگى یک متغیر تصادفى در طول زمان است. در صورت دسترسى به آمار دراز مدت بارندگى، مى توان احتمال وقوع بارندگى را به کمک روشهاى آمارى تعیین کرد. در این مطالعه به منظور تعیین احتمال ریزش بارندگى سالیانه، فصلى و ماهیانه شهر سمنان انتخاب شده است. اطلاعات بارندگى در این شهر با نرم افزارهاى کامپیوترى و با کمک روشهاى آمارى آنالیز شده اند. دوره هاى ترسالى و خشکسالى، تغییرات فصلى و ماهیانه بارندگى و احتمال وقوع بارندگى فصلى و ماهیانه مشخص گردیده است.
اسماعیل نصرآبادی
دوره 12، شماره 46 ، مرداد 1382، ، صفحه 58-61
چکیده
بررسی سیر تحول زندگی بشر در طول قرنهای متمادی حکایت از آن داره که نوع زندگی و معیشت، خصوصیات فیزیولوژیکی و بدنی، نوع سکونتگاه ها و میزان وابستگی به آن و... در عرصه های مختلف کره زمین متفاوت از یکدیگر بوده است، بدون تعصب و بدور از جبر جغرافیایی، نمی توان نقش عوامل طبیعی و اقلیم را در زندگی انکار کرد. بنابراین هرگونه تغییر در ...
بیشتر
بررسی سیر تحول زندگی بشر در طول قرنهای متمادی حکایت از آن داره که نوع زندگی و معیشت، خصوصیات فیزیولوژیکی و بدنی، نوع سکونتگاه ها و میزان وابستگی به آن و... در عرصه های مختلف کره زمین متفاوت از یکدیگر بوده است، بدون تعصب و بدور از جبر جغرافیایی، نمی توان نقش عوامل طبیعی و اقلیم را در زندگی انکار کرد. بنابراین هرگونه تغییر در این عوامل می تواند جنبه های مختلف زندگی بشر را متحول کند. هرچند اظهارنظر قطعی در مورد تحولات و تغییرات اقلیم بواسطه پیچیدگی عوامل و پس خورندهای متعددی که در تقابل سیستمهای هوا کره، آبکره، یخکره، و زیستکره وجود دارد، کاری دشوار است. ولی اتفاق نظر موجود بین دانشمندان با توجه به مطالعات متعدد صورت گرفته حکایت از نقش انکارپذیر انسان در کنار عوامل محیطی در روند گرم شدن کره زمین دارد. هر چند اظهار نظر نهایی راجع به نقش این عوامل با توجه به اطلاعات امروزی امکان پذیر نیست. مشکلی که با توجه به پیشرفتهای امروزی در آینده کمتر به چشم خواهد خورد. در یک تقسیم بندی کلی مطالعات هواشناسان و اقلیم شناسان را می توان در چهار طبقه قرار داد. 1- مطالعات صورت گرفته در رابطه با اثبات روند تغییرات کره زمنی و کاستن از CO2 موجود، در این زمینه می توان به مقایسه آمارها و اطلاعات مربوط به هواشناسی، بررسی شواد زیست- اقلیم گذشته، بررسی حلقه های رشد درختان، مطالعه روی یخچالها و سطح آب اقیانوسها و... اشاره کرد. 2- بررسی فاکتورها و عوامل مؤثر بر تغییر اقلیم، به مطالعه تأثیر پس خورندهای مثبت و منفی، آئروسلها و ذرات معلق در هوا، لکه های خورشیدی و سیکل های آن، انفجارهای آتشفشانی، تأثیرگازهای گلخانهای و... می توان اشاره کرد. 3- پیش بینی تغییرات آینده با استفاده از مدل های اقلیمی، تلاش دانشمندان برای پیش بینی اقلیم اینده با استفاده از مدل گردش عمومی، مدل بودجه انرژی، مدل انتقال تابش و... را می توان نام برد. 4- سنتز مطالاعت مربوط به تغییر اقلیم و کاربردی کردن این مطالعات در جهت سازگاری هر چه بیشتر زندگی و فعالیت های بشر با شرایط جدید. با این نگرش می توان سه طبقه اول مطالعات را ابزاری جهت سنتز درست تر و متناسب با شرایط موجود دانست. در این مقاله سعی برآن است تا با ذکر نمونه هایی ضمن اثبات روند تغییرات اقلیم، عوامل مؤثر براین تغییرات را شناشایی و به پیش بینی شرایط آینده بپردازیم. واضح است که راه حل های ارائه شده جنبه پیشنهادی داشته و می تواند بسیار گسترده تر باشد.
اسماعیل شاهکویی
دوره 8، شماره 29 ، اردیبهشت 1378، ، صفحه 58-64
چکیده
در این پژوهش نخست سعی شده است براساس آمارهای موجود برای ایستگاه های مورد مطالعه پایه مشترک آماری تشکیل شود. سپس با استفاده از میانگین 21 ساله داده های هواشناسی (1364- 1343 ه.ش) و از طریق ضرایب و فرمول های مختلف طبقه بندی اقلیمی، اقلیم دشت گرگان طبقه بندی گردد.
بیشتر
در این پژوهش نخست سعی شده است براساس آمارهای موجود برای ایستگاه های مورد مطالعه پایه مشترک آماری تشکیل شود. سپس با استفاده از میانگین 21 ساله داده های هواشناسی (1364- 1343 ه.ش) و از طریق ضرایب و فرمول های مختلف طبقه بندی اقلیمی، اقلیم دشت گرگان طبقه بندی گردد.
اصغر نظریان
دوره 2، شماره 6 ، بهمن 1371، ، صفحه 58-64
چکیده
تحولات عمیقی که امروز در دیدگاه ها و مطالعات جغرافیایی به وجود آمده است، لزوم تجدید نظر در الگو، مدل های تجسم فضایی و روشهای مطالعات ناحیه ای - منطقه ای را ضروری ساخته است. سرعت روند تحولات در مفاهیم و اندیشه های جغرافیای ناحیهای - منطقه ای، آمایش و برنامه رزیی آن ایجاب می نماید که توزیع فضایی هر یک از عوامل تشکیلاتی، ...
بیشتر
تحولات عمیقی که امروز در دیدگاه ها و مطالعات جغرافیایی به وجود آمده است، لزوم تجدید نظر در الگو، مدل های تجسم فضایی و روشهای مطالعات ناحیه ای - منطقه ای را ضروری ساخته است. سرعت روند تحولات در مفاهیم و اندیشه های جغرافیای ناحیهای - منطقه ای، آمایش و برنامه رزیی آن ایجاب می نماید که توزیع فضایی هر یک از عوامل تشکیلاتی، جایگزینی قطب های اصلی و نقاط ثقل، شبکه مکان های مرکزی و نظم سلسله مراتبی آنها در قالب ناحیه و منطقه مورد بازبینی قرار گیرد.
مرضیه مترجمی
دوره 14، شماره 54 ، مرداد 1384، ، صفحه 60-64
چکیده
ژئومورفولوژى یکى از شاخه هاى علوم زمین است که موضوع آن در رابطه با اشکال ناهمواری هاى پوسته زمین مى باشد. سطح تماس مورد مطالعه ژئومورفولوژى از یک طرف تحت تأثیر نیروى درونى از قبیل تکتونیک و آتشفشان قرار داشته و از طرف دیگر نیروهاى بیرونى یعنى فرسایش که منشأ آن در هیدروسفر اتسمفر است اثرات خود را بر آن اعمال مى دارند. ژئومورفولوژى ...
بیشتر
ژئومورفولوژى یکى از شاخه هاى علوم زمین است که موضوع آن در رابطه با اشکال ناهمواری هاى پوسته زمین مى باشد. سطح تماس مورد مطالعه ژئومورفولوژى از یک طرف تحت تأثیر نیروى درونى از قبیل تکتونیک و آتشفشان قرار داشته و از طرف دیگر نیروهاى بیرونى یعنى فرسایش که منشأ آن در هیدروسفر اتسمفر است اثرات خود را بر آن اعمال مى دارند. ژئومورفولوژى یکى از بزرگترین واحدهاى طبیعى را تشکیل مى دهد، که رابطه اى بسیارنزدیک با سایر واحدهاى طبیعى دارد. شناسایى اصول این روابط به منظور فهم موضوع و در مدنظر قراردادن و بهره گیرى از آن در برنامه هاى عمرانى از اهداف ژئومورفولوژى کاربردى است. همچنانکه از لغت ژئومورفولوژى برمى آید، مطالعه اشکال زمین و تغییرات و عوامل تغییر دهنده آن جزو موضوعات و اهداف این علم مى باشد. در قلمرو مورفوژنتیک سهند تغییر شکل هاى مهم توپوگرافیک که از ویژگی هاى شاخص این ناحیه مى باشد، امکان دارد در رابطه با عملکرد متوالى عوامل درونى و بیرونى بوده یا اینکه در اثر عملکرد همزمان نیروهاى مذکور بوجود آمده باشد، از این رو در رابطه با موضوع توجه به اثرات هر یک از عوامل درونى و بیرونى معطوف گشته است. اثرات مشخص این تغییر شکل ها را درحال حاضر در چهره کنونى سهند مى توان مشاهده کرد. مطالعه محیط هاى طبیعى و محیط هاى تحت اشغال انسان به منظور بهره بردارى بیشتر و صحیح تر از آنها توسط علوم متعددى انجام مى گیرد. در این مطالعه بخشى از این هدف با تکیه بر مطالعه ژئومورفولوژى سهند جهت شناسایى عوامل مؤثر در تحول و مورفوژنز برآورده شده است . مطالب این تحقیق به هیچ وجه دربرگیرنده همه مسائل رشته کوه سهند نیست و نمى توان اظهار داشت که این مطالعه به همین جا خاتمه پیدا مى کند، بلکه مباحث زیادى در بخش هاى مرتفع کوهستانى و مناطق پست حوضه ها باقى است که مطالعات دیگرى را مى طلبد. امروزه با توجه به افزایش روزافزون جمعیت، جهت استفاده بیشتر از مناطق طبیعى و همچنین ایجاد محیط هاى زیست و مکان هاى تفریحى جدید براى انسانها مى بایست به مناطق کوهستانى (علیرغم مشکلات فراوان) توجه بیشتر شود تا پاسخگوى برخى از نیازهاى اقتصادى و سکونتى گردند.
