فاطمه رضیعی (مترجم)
دوره 6، شماره 21 ، اردیبهشت 1376، ، صفحه 4-7
چکیده
اطلاعات مربوط به خاک و فرسایش آن، یکی از با ارزش ترین موارد برای طرفداران حفظ محیط زیست و طرفداران توسعه اقدامات زراعی است. اما هنوز هیچ استانداردی در خصوص جمع آوری داده ها وجود ندارد. هم اکنون پروژه ای در حال انجام است که به وسیله آن داده های مربوط به وضعیت جهان به دست می آید. پروژه Europe Hun Soter نیز در دست تهیه و اجرا است.
برای ...
بیشتر
اطلاعات مربوط به خاک و فرسایش آن، یکی از با ارزش ترین موارد برای طرفداران حفظ محیط زیست و طرفداران توسعه اقدامات زراعی است. اما هنوز هیچ استانداردی در خصوص جمع آوری داده ها وجود ندارد. هم اکنون پروژه ای در حال انجام است که به وسیله آن داده های مربوط به وضعیت جهان به دست می آید. پروژه Europe Hun Soter نیز در دست تهیه و اجرا است.
برای ثبت داده های خاک کشور مجارستان، تلاش هایی در مقطع زمانی بیش از 150 سال انجام داده است که شاید پروژه Kreybig سال 51-1932م یکی از برجسته ترین آنه است. البته پروژه Kreybig که از نظر روش های اعمالی شبیه دیگر موارد است و از بسیاری جنبه ها شبیه روش GIS است. زمین را برای آغاز به کار Soter در دهه 1986م آماده کرد. این پروژه بین المللی که برای ارایه داده های اصلی مربوط به ارقام عوارض زمین و خاک در مقیاس 1:1000،000 تهیه شده است. جهت به دست آوردن نقشه های رقومی، داده های مربوط به مشخصات تکنولوژی جاری و تکنولوژی نوین را با هم ترکیب می کند. برای آزمودن روش شناسی و ابزار، داده های اصلی Pilot Soter در سرتاسر جهان با امید به این مطلب ارایه می شوند که در نهایت به خلق داده های ثابت و همگون فرسایش خاک بیانجامد و به سهولت بهنگام شود.
رحیم سرور
دوره 5، شماره 20 ، بهمن 1375، ، صفحه 4-15
چکیده
امروز عدم تعادل های منطقه ای در فضای ملّی لزوم مطالعه و بررسی در شبکه و نظام سلسله مراتب شهری را لازم و ضروری ساخته است تا از این رهگذر به عوامل مؤثر در مکان گزینی شهرها، الگوی پراکنش جمعیت شهرنشین و بالاخره به تعادل و عدم تعادل ها در نظام سلسله مراتب شهری هر منطقه پی برد و سپس با شناخت وضع موجود به ارایه راه حل پرداخت. هدف این ...
بیشتر
امروز عدم تعادل های منطقه ای در فضای ملّی لزوم مطالعه و بررسی در شبکه و نظام سلسله مراتب شهری را لازم و ضروری ساخته است تا از این رهگذر به عوامل مؤثر در مکان گزینی شهرها، الگوی پراکنش جمعیت شهرنشین و بالاخره به تعادل و عدم تعادل ها در نظام سلسله مراتب شهری هر منطقه پی برد و سپس با شناخت وضع موجود به ارایه راه حل پرداخت. هدف این مقاله بررسی چگونگی استقرار و توزیع فضایی جمعیت و نیز پی بردن به تعادل ها در نظام سلسله مراتب شهری سواحل جنوب ایران می باشد. نحوه ارایه مطالب بدین صورت است که ابتدا به معرفی موقعیت و خصوصیات طبیعی منطقه و بعد به بررسی مکان گزینی شهرها، تحولات جمعیت شهری، توزیع فضایی و الگوی پخشایش جمعیت شهرنشین و پس از آن بررسی نظام سلسله مراتب شهری خواهیم پرداخت.
سعید موحدی؛ محمد مسیبی
دوره 5، شماره 18 ، مرداد 1375، ، صفحه 4-18
چکیده
استان چهارمحال و بختیاری در دل ارتفاعات پرصلابت زاگرس شمالی بین عرض های 31 درجه و 14 دقیقه تا 32 درجه و 47 دقیقه شمالی و طول های 49 درجه و 51 دقیقه تا 51 درجه و 34 دقیقه شرقی قرار گرفته است (9ص533)؛ ( به نقشه های 1 و 2 رجوع شود.) ارتفاع این استان از سطح دریا بسیار زیاد است به طوری که شهرکرد 2066 متر، پل زمانخان 2000 متر و همگین 2150 متر از سطح دریا ارتفاع ...
بیشتر
استان چهارمحال و بختیاری در دل ارتفاعات پرصلابت زاگرس شمالی بین عرض های 31 درجه و 14 دقیقه تا 32 درجه و 47 دقیقه شمالی و طول های 49 درجه و 51 دقیقه تا 51 درجه و 34 دقیقه شرقی قرار گرفته است (9ص533)؛ ( به نقشه های 1 و 2 رجوع شود.) ارتفاع این استان از سطح دریا بسیار زیاد است به طوری که شهرکرد 2066 متر، پل زمانخان 2000 متر و همگین 2150 متر از سطح دریا ارتفاع دارد. درجه حرارت در منطقه از شمال به جنوب افزایش می یابد اما به طور کل این استان یکی از مناطق سردسیر کشور است به عنوان مثال درجه حرارت سالانه شهرکرد 1/12 درجه سانتیگراد و متوسط حداقل درجه حرارت در پنج ماه از سال در این شهر زیر صفردرجه سانتیگراد قرار دارد. (به نمودارهای 1 و 2 رجوع گردد). و متوسط دمای سالانه در ایستگاه عدل بروجن 4/10 درجه و پنج ماه از سال که دارای متوسط حداقل دما است، زیر صفر قرار می گیرد. بارندگی در منطقه نسبت به کل کشور زیاد می باشد به عنوان مثال میزان باران سالانه در شهرکرد 323 میلیمتر و در بروجن 5/469 میلی متر و در لردگان 530 میلی متر است (به نمودارهای 3 و 4 رجوع شود).
در این مقاله سعی شده اس ضمن شناسایی عوامل آب و هوایی استان چهارمحال و بختیاری و تأثیر آنها در طراحی فضاهای مسکونی به سوالات زیر پاسخ داده شود.
· ویژگی های اقلیمی استان چیست و از نظر شرایط و دما چه وضعیتی دارد؟
· تأثیر شرایط آب و هوایی در طراحی فضاهای مسکونی چگونه است؟
· میزان نیاز به انرژی سرمایشی و گرمایشی در فصول مختلف سال چه میزان است و تحت چه شرایطی می توان نیاز به انرژی را به حداقل رساند؟
· فضاهای مسکونی، خیابان ها و کوچه ها چگونه ساماندهی شوند تا در فصل سرد حداکثر انرژی خورشید را دریافت داشته و درفصل گرم از حداقل انرژی خورشید بهره مند گردند؟
علیرضا آزموده اردلان
دوره 3، شماره 11 ، آبان 1373، ، صفحه 4-11
چکیده
GPS (یا سیستم تعیین موقعیت جهانی) یک NAVATAR (یا سیستم ناوبری با استفاده از زمان و فاصله) است. این سیستم توسط وزارت دفاع آمریکا در حال تکوین است. امور مربوط به ایجاد این سیستم از سال 1973 با ترکیب دو پروژه نیروی هوایی و دریایی آمریکا شروع شده است. طرح این دو پروژه نیروی هوایی و دریایی آمریکا شروع شده است. طرح این دو پروژه از سال 1960 برای ایجاد سیستم ...
بیشتر
GPS (یا سیستم تعیین موقعیت جهانی) یک NAVATAR (یا سیستم ناوبری با استفاده از زمان و فاصله) است. این سیستم توسط وزارت دفاع آمریکا در حال تکوین است. امور مربوط به ایجاد این سیستم از سال 1973 با ترکیب دو پروژه نیروی هوایی و دریایی آمریکا شروع شده است. طرح این دو پروژه نیروی هوایی و دریایی آمریکا شروع شده است. طرح این دو پروژه از سال 1960 برای ایجاد سیستم ناوبری یک طرفه به صورت جداگانه به تصویب رسیده بود.
GPS از سه بخش تشکیل شده که عبارت هستند از:
الف) ماهواره ها؛
ب) کنترل کننده سیستم؛
ج) استفاده کنندگان از سیستم.
علیرضا آزموده اردلان
دوره 1، شماره 4 ، اردیبهشت 1371، ، صفحه 4-5
چکیده
تصویربرداری های اخیر لندست از کویت حاکی از پیشی گرفتن تیم های اطفاء حریق از برنامه پیش بینی شده اند. در ابتدای عملیات اطفاء حریق چاه های نفت، متخصصان آتش سوزی های نفتی، زمان لازم برای کنترل کامل آتش سوزی چاه ها را پنج سال به تخمین زده بودند. براساس تصویربرداری اخیر لندست یک سوم از چاه های به آتش کشیده شده خاموش ...
بیشتر
تصویربرداری های اخیر لندست از کویت حاکی از پیشی گرفتن تیم های اطفاء حریق از برنامه پیش بینی شده اند. در ابتدای عملیات اطفاء حریق چاه های نفت، متخصصان آتش سوزی های نفتی، زمان لازم برای کنترل کامل آتش سوزی چاه ها را پنج سال به تخمین زده بودند. براساس تصویربرداری اخیر لندست یک سوم از چاه های به آتش کشیده شده خاموش یا تحت کنترل درآمده اند؛ این مطلب از سوی وزیر نفت کویت نیز تصدیق گردید.
حسن علایی
دوره 1، شماره 3 ، مرداد 1370، ، صفحه 4-9
چکیده
انسان برای ارتباط با دیگران و انتقال دانسته ها و یافته ها و بیان خواسته هایش ناگزیر است تا وسیله ای را بیابد. اولین چیزی که انسان برای رفاع این حاجات خود یافته، گفتگوی مستقیم بود. مکالمه این نقیصه را داشت که مخاطبان آن محدود بودند زیرا در هر منطقه ای از زبانی خاص استفاده می شد و از طرفی قابلیت نگهداری این اطلاعات و یافته ...
بیشتر
انسان برای ارتباط با دیگران و انتقال دانسته ها و یافته ها و بیان خواسته هایش ناگزیر است تا وسیله ای را بیابد. اولین چیزی که انسان برای رفاع این حاجات خود یافته، گفتگوی مستقیم بود. مکالمه این نقیصه را داشت که مخاطبان آن محدود بودند زیرا در هر منطقه ای از زبانی خاص استفاده می شد و از طرفی قابلیت نگهداری این اطلاعات و یافته ها برای روزگاران بعد و استفاده کنندگان دیگر نقاط میسر نبود. از این رو انسان برای نشر معلومات و افکارش ناگزیر به اختراع خط گردید. هر چند خطی بعضی از اشکالات فوق را برطرف می کرد اما به دلیل اینکه خط نیز تابعی از زبان نویسندگان این کتاب ها بود امکان استفاده همگانی از این نوشته های خطی را میسر نمی ساخت، بنابراین باز تحت پوشش قرار دادن تمامی آحاد بشر امکان پذیر نمی شد. با پیشرفت دانش های فنی و ساخته شدن قایق ها و کشتی ها که اولین وسیله های مسافرت انسانها محسوب می گردیدند نیاز به اطلاع از وضعیت جغرافیایی و اقلیمی نقاط دوردست ملموس تر شد، از این رو بعضی از سیاحان اقدام به رسم نقشه هایی ابتدایی و نیز نوشتن کتاب هایی در زمینه وضعیت جغرافیایی دیگر نقاط جهان کردند. این کتاب های جغرافیایی نیز به دلیال ذکر شده قابل بهره برداری همگان نبود، از این رو باید وسیله ای ابداع می گردید که استفاده از آن نیازمند اطلاعات عمیق فنی نباشد و از سوی دیگر بتواند به سهولت در دسترس همه قرار گیرد.
دوره 1، شماره 2 ، بهمن 1369، ، صفحه 4-11
چکیده
گزینه سخنرانی تیمسار سرلشکر ظهیرنژاد ریاست محترم گروه مشاوران نظامی فرماندهی معظم کل قوا در اولین سمینار نقشه برداری، دورسنجی و جغرافیا تحت عنوان «نقشه در دفاع، نقشه در سازندگی»، که اردیبهشت ماه 1369 در سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح برگزار شده است.
بیشتر
گزینه سخنرانی تیمسار سرلشکر ظهیرنژاد ریاست محترم گروه مشاوران نظامی فرماندهی معظم کل قوا در اولین سمینار نقشه برداری، دورسنجی و جغرافیا تحت عنوان «نقشه در دفاع، نقشه در سازندگی»، که اردیبهشت ماه 1369 در سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح برگزار شده است.
حسن شمسی
دوره 1، شماره 1 ، اردیبهشت 1369، ، صفحه 4-15
چکیده
تاریخ نقشه و نقشه برداری در جهان و در ایران به صورت پراکنده و از دیدگاه های مختلف نوشته شده است که با کوشش اهل فن می بایست تدریجاً تدوین و تکمیل گردد. دو مقاله زیر از دکتر حسن شمسی کوششی در همین زمینه است. استاد شمسی از چهره های قدیمی و شناخته شده نقشه برداری است که سال ها در دانشکده فنی دانشگاه تهران تدریس نظری و عملی نقشه ...
بیشتر
تاریخ نقشه و نقشه برداری در جهان و در ایران به صورت پراکنده و از دیدگاه های مختلف نوشته شده است که با کوشش اهل فن می بایست تدریجاً تدوین و تکمیل گردد. دو مقاله زیر از دکتر حسن شمسی کوششی در همین زمینه است. استاد شمسی از چهره های قدیمی و شناخته شده نقشه برداری است که سال ها در دانشکده فنی دانشگاه تهران تدریس نظری و عملی نقشه برداری را برعهده داشته اند و کتاب نقشه برداری ایشان در سال هایی که تألیف و تدوین و انتشار کتب فنی کاری سخت و دشوار بود علاقه و پشتکار ایشان را برای خدمت به مهندسان و مسائل عمرانی کشور نشان می دهد، بعد از ایشان درس نقشه برداری دانشکده فنی دانشگاه تهران برعهده مهندس شمس ملک آرا گذاشته شده که ایشان نیز خدمات و تألیفات ارزنده ای از خود برجای گذاشت.
نوشته های حاضر به قلم استاد شمسی ساده، صادقانه و مستند است و به طوری که ضمن مطالعه احساس خواهید کرد قسمتی از تاریخچه نقشه در ایران به صورت نقل مستقیم و بی واسطه است که خود بر سندیت و اعتبار آن بخش از تاریخچه که در حقیقت خاطر استاد است می افزاید و برای محققین جوان مرجع مطمئن و ارزنده ای خواهد بود.
سهیلا ایرانخواه؛ مجتبی قدیری معصوم؛ مسعود مهدوی
دوره 23، شماره 89 ، اردیبهشت 1393، ، صفحه 5-16
چکیده
توسعه روستا، پایدارترین سیاست و راهبرد در توسعه هر کشور به شمار میرود. این سیاست ارتباط تنگاتنگ با نظام فکری و نگرشی دارد و برای نهادینه سازی این سیاست ابزارها و روشهای مختلفی وجود دارد که سند دار کردن واحد مسکونی و یا به عبارت کلی صدور سند برای املاک در روستا به موازات سایر سیاستهای توسعهای مناطق روستایی از جمله این روش هاست. ...
بیشتر
توسعه روستا، پایدارترین سیاست و راهبرد در توسعه هر کشور به شمار میرود. این سیاست ارتباط تنگاتنگ با نظام فکری و نگرشی دارد و برای نهادینه سازی این سیاست ابزارها و روشهای مختلفی وجود دارد که سند دار کردن واحد مسکونی و یا به عبارت کلی صدور سند برای املاک در روستا به موازات سایر سیاستهای توسعهای مناطق روستایی از جمله این روش هاست. در همین راستا برنامه دوم و سوم و چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، عمران روستایی را یکی از اهداف خود قرار داده و برای رسیدن به آن یکی از راهکارهای اجرایی را صدور سند اماکن روستایی در نظر گرفته است. چرا که زمین در هر حال بستر اصلی گنجینهها و ثروتهای مادی است و از نظر اقتصادی ارزشمند است و موارد استفاده متعددی برای رفع نیازهای جوامع انسانی (از جمله احداث ساختمان) است. بر این اساس خانهها و اماکن روستایی یکی از منافع سرمایهای جوامع روستایی به شمار میآیند که مالک آنها نیازمند است با تکیه بر قانون از نظر حقوقی نسبت به دارایی خود احساس امنیت نماید. از سوی دیگر نیاز به اطلاعات زمین به منزله پایه و زمینهای برای توسعه و کنترل منابع زمین، شناسنامه دار شدن هر واحد آن را در اولویت قرار میدهد. (ترشیزیان و اطهاری، 1389، 43) این تحقیق بر آن است با موشکافی از تجارب و عملکرد کشورهای مختلف و فعالیتهای صورت گرفته در سند دار کردن واحدهای مسکونی روستایی کشور و آسیب شناسی آنها میزان موفقیت آن را بررسی نماید. به این منظور تحلیل و ارزیابی آن براساس روش میدانی و موردی در دو نقطه جغرافیایی متفاوت صورت گرفته و نتایج حاصله از آن نیز متفاوت بوده است.
سید یحیی صفوی
دوره 13، شماره 51 ، آبان 1383، ، صفحه 5-8
چکیده
شبکه ارتباطى و راه هاى دسترسى از مهمترین عناصر مورد توجه جغرافیاى نظامى است، طبقه بندى شبکه ارتباطى، نوع دسترسى و شرایط مناسب حمل و نقل جابه جایى نیروى انسانى و باربرى از یک سو، دسترسى مطمئن به خطوط ارتباطى و مسیرهاى عبورى پل ها، گذرها، تنگه ها، تونل ها و ساختمان راه ها از طرف دیگر از اهمیت فوق العاده اى برخوردارند. وضعیت ...
بیشتر
شبکه ارتباطى و راه هاى دسترسى از مهمترین عناصر مورد توجه جغرافیاى نظامى است، طبقه بندى شبکه ارتباطى، نوع دسترسى و شرایط مناسب حمل و نقل جابه جایى نیروى انسانى و باربرى از یک سو، دسترسى مطمئن به خطوط ارتباطى و مسیرهاى عبورى پل ها، گذرها، تنگه ها، تونل ها و ساختمان راه ها از طرف دیگر از اهمیت فوق العاده اى برخوردارند. وضعیت جاده ها، راهآهن، بنادر، فرودگاه ها، آبراهه هاى داخلى که عملیات نظامى را تسهیل مى بخشد و چگونگى پشتیبانى نیروها را میسر مى سازد در جغرافیاى نظامى جایگاه ویژه اى دارد.
سید یحیی صفوی
دوره 11، شماره 44 ، بهمن 1381، ، صفحه 5-8
چکیده
جغرافیای نظامی یکی از شاخه های علوم جغرافیایی می باشد که کلیه اثرات طبیعی، فرهنگی (انسانی) و زیست محیطی را بر سیاست ها برنامه ها و طرح های نظامی و عملیات رزمی/ پشتیبانی در سطح جهانی، منطقه ای و محلی مورد بررسی قرار می دهد. جغرافیای نظامی علمی است که تأثیر عوامل جغرافیایی یک کشور یا یک را در حرکت های نظامی بیان می ...
بیشتر
جغرافیای نظامی یکی از شاخه های علوم جغرافیایی می باشد که کلیه اثرات طبیعی، فرهنگی (انسانی) و زیست محیطی را بر سیاست ها برنامه ها و طرح های نظامی و عملیات رزمی/ پشتیبانی در سطح جهانی، منطقه ای و محلی مورد بررسی قرار می دهد. جغرافیای نظامی علمی است که تأثیر عوامل جغرافیایی یک کشور یا یک را در حرکت های نظامی بیان می کند. جغرافیای نظامی، بخشی از علوم نظامی است که با ویژگ یهای محیط و منطقه عملیات در ارتباط است. جغرافیای نظامی، بکارگیری روش تجزیه و تحلیل جغرافیایی، برای مسائل نظامی را شامل می شود. شایان ذکر است که برای جغرافیای نظامی، تعاریف مختلفی ارائه شده است. لیکن دو مطلب اساسی در تعریف جامع ضروری بنظر می رسد. الف- مقیاس و کاربرد جغرافیای نظامی کاربرد جغرافیای نظامی از نظر رهبران سیاسی، برنامه ریزان و تدوین کنندگان امنیت ملی، فرماندهان و سلسله مراتب نظامی که در تدوین استراتژی نظامی نقشه دارند و دارای تعریف خاص و محدوده مشخصی است. ب- جغرافیای نظامی در مقابل تهدیدات داخلی و خارجی و شرایط مختلف ژئوپلتیک هر منطقه، ارزش خاص خود را دارد. در واقع جغرافیای نظامی در مقابل تهدیدات ارائه کننده جهت های تهدید و استفاده از عوامل جغرافیایی در مقابل این تهدیدات است. جغرافیای نظامی راهنمای مژثری در طرح ریزی های ملی و برنامه ریزی کلان یک شکور اعم از آمایش سرزمین است، تا مکان یابی مناسب طرح های توسعه و اقدامات سازندگی کشور مانند تأسیسات زیربنایی و صنعتی در هر شرایطی از ملاحضات امنیتی دفاعی برخوردار باشند.
سید یحیی صفوی
دوره 9، شماره 33 ، اردیبهشت 1379، ، صفحه 5-9
چکیده
جغرافیای نظامی، دانشی که در زیر مجموعه یکی از تعاریف جامع و فراگیر علوم جغرافیا قرار می گیرد، تأثیر محیط طبیعی و فرهنگی بر خط مشی نظامی / سیاسی، طرح ها، برنامه ها و انواع عملیات رزمی و پشتیبانی در جهان، منطقه و محلی را مورد بررسی قرار می دهد. عوامل و عناصر کلیدی که در جدول (1-2) آمده است. گاهی به طور مستقیم و قطعی و گاهی بخشی وسیعی ...
بیشتر
جغرافیای نظامی، دانشی که در زیر مجموعه یکی از تعاریف جامع و فراگیر علوم جغرافیا قرار می گیرد، تأثیر محیط طبیعی و فرهنگی بر خط مشی نظامی / سیاسی، طرح ها، برنامه ها و انواع عملیات رزمی و پشتیبانی در جهان، منطقه و محلی را مورد بررسی قرار می دهد. عوامل و عناصر کلیدی که در جدول (1-2) آمده است. گاهی به طور مستقیم و قطعی و گاهی بخشی وسیعی از فعالیت های نظامی از جمله: استراتژی ها؛ تدابیر و فنون رزمی، آرایش جنگی؛ مبانی اعتقادی؛ فرماندهی و کنترل؛ ساختارهای سازماندهی؛ ترکیب بهینه ای از زمین؛ نیروهای دریایی، هوایی و زمینی؛ هدف گیری آتشبارها؛ جمع آوری اطلاعات (عملیاتی اطلاعاتی)، پژوهش و توسعه؛ تهیه و اختصاص تسلیحات، تجهیزات والبته و ملزومات و تأمین، تعمیرات، بازسازی، پشتیبانی پزشکی و آموزش را تحت تأثیر قرار میدهند.
حمید مالمیریان (مترجم)
دوره 8، شماره 30 ، مرداد 1378، ، صفحه 5-13
چکیده
سنجش از دور علم و هنر به دست آوردن اطلاعات درباره یک شئ، منطقه، یا پدیده از طریق تجزیه و تحلیل داده های حاصله به وسیله ابزاری است که در تمامی فیزیکی با شئ، منطقه و یا پدیده تحت بررسی نباشد. همان طوری که شما این کلمات را می خوانید، در حال به کار بردن(علم) سنجش از دور هستید. چشم های شما به عنوان سنجنده هایی که نسبت به نور منعکسه ...
بیشتر
سنجش از دور علم و هنر به دست آوردن اطلاعات درباره یک شئ، منطقه، یا پدیده از طریق تجزیه و تحلیل داده های حاصله به وسیله ابزاری است که در تمامی فیزیکی با شئ، منطقه و یا پدیده تحت بررسی نباشد. همان طوری که شما این کلمات را می خوانید، در حال به کار بردن(علم) سنجش از دور هستید. چشم های شما به عنوان سنجنده هایی که نسبت به نور منعکسه از این صفحه از خود واکنش نشان می دهند، عمل می کنند. در این فصل، اصول پایه ای، تحت عنوان پردازش سنجش از دور را مورد بحث قرار می دهیم. بحث را با مبانی انرژی الکترومغناطیسی شروع می نماییم و سپس چگونگی برخورد انرژی با اتمسفر زمین و عوارض سطحی زمین را بررسی خواهیم نمود. همچنین نقش داده های مرجع را در روشهای تجزیه و تحلیل مورد ارزیابی قرار خواهیم داد. این مبانی، یک سیستم ایده آل و مطلوب سنجش از دور را برای ما مشخص خواهد نمود. با این زمینه به عنوان یک چارچوب، محدودیت هایی که در سیستم های سنجش از دور وجود دارد، مورد بررسی قرار می گیرد. همچنین به اختصار در خصوص مقدمات GIS بحث خواهیم کرد و درپایان فصل، خواننده باید یک برداشت کلی از مبانی و مفاهیم و کاربردهای سنجش از دور و درک ارتباط نزدیک بین سنجش از دور و GIS داشته باشد.
محمدباقر چوخاچی زاده مقدم
دوره 3، شماره 10 ، مرداد 1373، ، صفحه 5-10
چکیده
خلیج فارس دریایی است از آبهای گرم به وسعت 000/240 کیلومتر مربع و حجم 6000 کیلومترمکعب که به وسیله تنگه هرمز به دریای عمان مربوط میشود. طول کرانههای ایران و خلیج فارس از بندرعباس تا دهانه شط العرب 1259 کیلومتر و طول آن از دهانه اروند رود در شمال غربی تا تنگه هرمز در جنوب شرقی در حدود 805 کیلومتر میباشد. طول آن از شط العرب تا کرانههای ...
بیشتر
خلیج فارس دریایی است از آبهای گرم به وسعت 000/240 کیلومتر مربع و حجم 6000 کیلومترمکعب که به وسیله تنگه هرمز به دریای عمان مربوط میشود. طول کرانههای ایران و خلیج فارس از بندرعباس تا دهانه شط العرب 1259 کیلومتر و طول آن از دهانه اروند رود در شمال غربی تا تنگه هرمز در جنوب شرقی در حدود 805 کیلومتر میباشد. طول آن از شط العرب تا کرانههای ابوظبی 830 کیلومتر و بالاخره طول سواحل عربی حدود 1740 کیلومتر میباشد. عرض متوسط خلیج فارس 210 کیلومتر است که کمترین عرض از دماغه نابند تا رأس راکان (شمال شبه جزیره قطر) 185 کیلومتر میباشد و بیشترین آن از بندر جزه (ایران) تا کرانههای سیله (امارات متحده عربی) 355 کیلومتر است.
محمدباقر چوخاچی زاده مقدم
دوره 3، شماره 9 ، اردیبهشت 1373، ، صفحه 5-11
چکیده
حرکات پوسته زمین را می توان به دو دسته کلی حرکات کوهزایی و خشکی زایی تقسیم کرد. حرکات کوهزایی به آن دسته از حرکات پوسته اطلاق می شود که سبب تغییر شکل سریع توده های عظیم سنگ ها می شود و مدت زمان تأثیر آن در مقیاس زمین شناسی کوچک و شدت آن زیاد است این گونه حرکات سبب ایجاد گسله ها، چین ها و کوه ها می شود. حرکات خشکی ...
بیشتر
حرکات پوسته زمین را می توان به دو دسته کلی حرکات کوهزایی و خشکی زایی تقسیم کرد. حرکات کوهزایی به آن دسته از حرکات پوسته اطلاق می شود که سبب تغییر شکل سریع توده های عظیم سنگ ها می شود و مدت زمان تأثیر آن در مقیاس زمین شناسی کوچک و شدت آن زیاد است این گونه حرکات سبب ایجاد گسله ها، چین ها و کوه ها می شود. حرکات خشکی زایی حرکاتی از پوسته زمین را شامل می شود که مدت تأثیرشان زیاد و شدت آنها کم است از جمله این حرکات می توان پایین رفتن پوسته و تشکیل حوضه ها و نیز بالا آمدن قسمت هایی از پوسته را نام برد حرکات خشکی زایی سبب پیش روی و پس روی دریاها می شود.
عبدالکریم قریب
دوره 2، شماره 8 ، بهمن 1372، ، صفحه 5-16
چکیده
خواص مغناطیسی بعضی از کانی های آهن را در زمان های بسیار قدیم شناخته بودند. در افسانه های چینی به عقربه ای مغنایسی بسیار ساده که برای تعیین جهت در روی زمین، در 4000 سال پیش به کار می رفته، اشاره شده است. در اروپا خواص عقربه مغناطیسی را از سده 11 به بعد می شناختند و در سده 13 نخستین نوع ساده قطب نما را ساخته اند. اختراع قطب ...
بیشتر
خواص مغناطیسی بعضی از کانی های آهن را در زمان های بسیار قدیم شناخته بودند. در افسانه های چینی به عقربه ای مغنایسی بسیار ساده که برای تعیین جهت در روی زمین، در 4000 سال پیش به کار می رفته، اشاره شده است. در اروپا خواص عقربه مغناطیسی را از سده 11 به بعد می شناختند و در سده 13 نخستین نوع ساده قطب نما را ساخته اند. اختراع قطب نما در عصری که زیاد به اکتشاف جغرافیایی پرداخته بودند، کمک زیادی به جغرافیدانان کرده و از آن زمان مطالعه مغناطیس زمین مورد توجه قرار گرفته است.
اکبر ترکان
دوره 2، شماره 6 ، بهمن 1371، ، صفحه 5-16
چکیده
آنچه در پی می آید اولین بخش از گزیده سخنرانیه ای وزیر محترم دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح است که طی سال 1369 با نگاهی جامع به تحولات دویست ساله اخیر جهان ایراد گردیده است. بخش دوم آن در شماره بعدی نشریه تقدیم علاقمندان مباحث جغرافیایی تاریخی و سیاسی می گردد.
بیشتر
آنچه در پی می آید اولین بخش از گزیده سخنرانیه ای وزیر محترم دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح است که طی سال 1369 با نگاهی جامع به تحولات دویست ساله اخیر جهان ایراد گردیده است. بخش دوم آن در شماره بعدی نشریه تقدیم علاقمندان مباحث جغرافیایی تاریخی و سیاسی می گردد.
سید یحیی صفوی
دوره 15، شماره 59 ، آبان 1385، ، صفحه 6-9
چکیده
خلیج فارس داراى موقعیت جغرافیایى برجسته اى است. شرایط طبیعى از جمله کمى عمق، شورى آب و تبخیر زیاد از یک سو و ارتباط محدود با آبادی هاى آزاد جهان از طرف دیگر باعث برقرارى اکوسیستم ویژهاى گردیده که مجموعه حیاتى داخل خلیج فارس و سواحل آن را شکل مى دهد. خلیج فارس از گذشته هاى دور تا کنون به عنوان یکى از مهم ترین مناطق استراتژیکى ...
بیشتر
خلیج فارس داراى موقعیت جغرافیایى برجسته اى است. شرایط طبیعى از جمله کمى عمق، شورى آب و تبخیر زیاد از یک سو و ارتباط محدود با آبادی هاى آزاد جهان از طرف دیگر باعث برقرارى اکوسیستم ویژهاى گردیده که مجموعه حیاتى داخل خلیج فارس و سواحل آن را شکل مى دهد. خلیج فارس از گذشته هاى دور تا کنون به عنوان یکى از مهم ترین مناطق استراتژیکى جهان محسوب می شود. منطقه خلیج فارس یک واحد ژئوپلتیکى مى باشد که در حوضه هاى گسترده تر ژئواستراتژیک اقیانوس هند قرار مى گیرد. منطقه جغرافیایى خلیج فارس به عنوان یکى از مراکز بسیار فعال اقتصادى با جهان عمل مى نماید. صادرات آن را نفت و گاز و واردات آن را محصولات صنعتى و مواد غذایى تشکیل مى دهند. استعداد طبیعى و منابع سرشار نفت و گاز در برقرارى نظام اقتصادى تک محصولى کشورهاى ساحلى تأثیر گذاشته است.
سید یحیی صفوی
دوره 15، شماره 58 ، مرداد 1385، ، صفحه 6-9
چکیده
آشنایى با شرایط و موقعیت جغرافیایى کشورهاى همجوار از جهات مختلفى چون، تأثیر متقابل عوامل جغرافیایى (طبیعى و انسانى)، موقعیت مکانى و نسبى سرزمین هاى دولت هاى همسایه، نوع حکومت و تعهدات بین المللى، منطقه اى و حضور در پیمان هاى سیاسى نظامى و وابستگى به قدرت هاى استکبارى، امرى ضرورى است . همچنین موارد با اهمیتى، ازجمله؛ مشترکات ...
بیشتر
آشنایى با شرایط و موقعیت جغرافیایى کشورهاى همجوار از جهات مختلفى چون، تأثیر متقابل عوامل جغرافیایى (طبیعى و انسانى)، موقعیت مکانى و نسبى سرزمین هاى دولت هاى همسایه، نوع حکومت و تعهدات بین المللى، منطقه اى و حضور در پیمان هاى سیاسى نظامى و وابستگى به قدرت هاى استکبارى، امرى ضرورى است . همچنین موارد با اهمیتى، ازجمله؛ مشترکات فرهنگى؛ شرایط داد و ستد و ارتباطات بازرگانى؛ منابع مشترک اقتصادى؛ اتخاذ اهداف سیاست خارجى؛ شناخت شرایط مکانى و اهمیت استراتژیک و مواضع تهدید؛ شرایط و موقعیت هاى مورد توجه و طمع قدرت هاى استکبارى؛ و مسائل دیگرى مانند بحران خیزى، نامتعادل بودن نظام سیاسى که مشکلاتى مانند تحمیل آوارگان کشورهاى همسایه را درپى دارد، تأکیدى بر توجه به ملاحظات جغرافیایى کشورهاى همسایه است . در این مقاله به اهمیت نقش اساسى و مبنایى رابطه هاى مکانى در شناخت جغرافیاى کشورهاى همجوار، با تکیه بر موقعیت مکانى، اندازه، شکل و همسایگى پرداخته مى شود.
سید یحیی صفوی
دوره 13، شماره 49 ، اردیبهشت 1383، ، صفحه 6-10
چکیده
پل ها، گذرها، فری ها، تونل ها و زیرگذرها رابط های سست و ضعیفی هستند و می توانند خطوط ارتباطی خطرناکی در زمان جنگ یا در زمان صلح باشند و در نتیجه برای دسته بندی و شناسایی آنها باید به مشخصه های آن توجه خاصی مبذول داشت.
بیشتر
پل ها، گذرها، فری ها، تونل ها و زیرگذرها رابط های سست و ضعیفی هستند و می توانند خطوط ارتباطی خطرناکی در زمان جنگ یا در زمان صلح باشند و در نتیجه برای دسته بندی و شناسایی آنها باید به مشخصه های آن توجه خاصی مبذول داشت.
سید یحیی صفوی
دوره 11، شماره 41 ، اردیبهشت 1381، ، صفحه 6-8
چکیده
بالاترین لایه آب دریا پیوسته در مقابل چرخش زمین، نیروی جاذبه خورشید و ماه، غلظت آب، دما، فعالیت های زلزله ای زمین و اثرات مغناطیس زمین پویا و دینامیک است. جریانات، جزر و مد، امواج، طغیان آب و یخهای دریایی از جمله نشانه ها و جلوه های مورد توجه کامل نیروی دریایی و استراتژیست های نظامی است که عملیات نظامی را طراحی، برنامه ریزی، ...
بیشتر
بالاترین لایه آب دریا پیوسته در مقابل چرخش زمین، نیروی جاذبه خورشید و ماه، غلظت آب، دما، فعالیت های زلزله ای زمین و اثرات مغناطیس زمین پویا و دینامیک است. جریانات، جزر و مد، امواج، طغیان آب و یخهای دریایی از جمله نشانه ها و جلوه های مورد توجه کامل نیروی دریایی و استراتژیست های نظامی است که عملیات نظامی را طراحی، برنامه ریزی، آماده سازی و هدایت می نمایند.
رسول قربانی (مترجم)
دوره 10، شماره 39 ، آبان 1380، ، صفحه 6-12
چکیده
روساریو (Rosario) در آرژانتین به لحاظ کیفیت مسکن و دسترسی به زیرساخت های اجتماعی فیزیکی از طبقات متفاوتی برخوردار است. جهت ارزیابی نیاز بخش هایی که اخیراً تمرکززدایی شده اند، استفاده از ابزارهای جدید مدیریتی به منظور تحلیل امکانات و محدودیت ها ضروری است. کاربردGIS می تواند به این ارزیابی کمک نماید. آن می تواند در خدمت ...
بیشتر
روساریو (Rosario) در آرژانتین به لحاظ کیفیت مسکن و دسترسی به زیرساخت های اجتماعی فیزیکی از طبقات متفاوتی برخوردار است. جهت ارزیابی نیاز بخش هایی که اخیراً تمرکززدایی شده اند، استفاده از ابزارهای جدید مدیریتی به منظور تحلیل امکانات و محدودیت ها ضروری است. کاربردGIS می تواند به این ارزیابی کمک نماید. آن می تواند در خدمت مسکن عمومی برای آشکارنمودن مناطق مسئله دار و بهبود تخصیص منابع مورد استفاده قرار گرفته و به طور مؤثری به کارآمدی نیازهای مسکن کمک نماید و نابرابری های فضایی مربوط به زیرساختهای اجتماعی را برای اغلب گروه های محروم مشخص سازد. همچنین تقاضای آشکار را برآورد و یا تقاضای استخراجی از شاخص ها مقایسه نماید. مطابق ارزیابی، شهر روساریو دارای تفاوت های کلی در بخشهای داخلی خود است. کاربرد ترکیبی تقاضای استخراجی با تقاضای آشکارسازی موارد نیاز مسکن ثابت می کند. خاصه را در جایی استخراجی از طریق شاخص ها، سطوح پائینی از تقاض را نشان داده یا به طورکلی از آن غافل می ماند. رشد تقاضای ابزارهای GIS و دسترسی به داده های آماری در فرم دیجیتال، ارزیابی نیاز به مسکن و تأثیراتش برروی نابرابری های فضایی را بهبود بخشیده و به هم مرتبط خواهد ساخت.
سید یحیی صفوی
دوره 9، شماره 34 ، مرداد 1379، ، صفحه 6-13
چکیده
در مطالعات و بررسی جغرافیای نظامی، تاکید بر شیوه تحلیل ناحیه ای است، لیکن در اغلب موارد نواحی و مناطق مورد بحث در محدوده تقسیمات سیاسی کشور و استانی مورد بررسی قرار می گیرد.
بیشتر
در مطالعات و بررسی جغرافیای نظامی، تاکید بر شیوه تحلیل ناحیه ای است، لیکن در اغلب موارد نواحی و مناطق مورد بحث در محدوده تقسیمات سیاسی کشور و استانی مورد بررسی قرار می گیرد.
خسرو خواجه (مترجم)
دوره 8، شماره 31 ، آبان 1378، ، صفحه 6-8
چکیده
امروزه مدیران و برنامه ریزان نیاز فرایندی به نمایش سه بعدی (3D) اشیاء بویژه در محیط های شهری و ساختمانی دارند. بمنظور پاسخ به چنین نیازی، یک دوربین دیجیتالی در روی یک دستگاه کامل زاویه یاب (total station) سوار می گردد که توانایی ضبط ویدئویی دقیق سطوح عمودی، نظیر نماهای ساختمانی را دارد. در این مقاله، ضمن بررسی یک نمونه از زاویه ...
بیشتر
امروزه مدیران و برنامه ریزان نیاز فرایندی به نمایش سه بعدی (3D) اشیاء بویژه در محیط های شهری و ساختمانی دارند. بمنظور پاسخ به چنین نیازی، یک دوربین دیجیتالی در روی یک دستگاه کامل زاویه یاب (total station) سوار می گردد که توانایی ضبط ویدئویی دقیق سطوح عمودی، نظیر نماهای ساختمانی را دارد. در این مقاله، ضمن بررسی یک نمونه از زاویه یابه ای مجهز به دوربین دیجیتالی ویدئویی، مشکلات و تنگناهای تحقیقاتی نیز شناسایی و مورد بحث قرار گرفته است.
علی اکبر رسولی
دوره 8، شماره 29 ، اردیبهشت 1378، ، صفحه 6-13
چکیده
مفهوم سیستم های اطلاعات جغرافیای معروف به GIS، یک واژه منفرد برای بیان مضمونی بس گسترده و عمیق است. در اصل سیستم های اطلاعات جغرافیایی یک تکنولوژی کامپیوتری شامل سخت افزار و نرم افزارهایی است، که به منظور اخذ، سازماندهی، تجربه و تحلیل و در نهایت طراحی و تولید مدل های مختلف (مثلا نقشه های منابع زمین)، در دهه های گذشته ظهور ...
بیشتر
مفهوم سیستم های اطلاعات جغرافیای معروف به GIS، یک واژه منفرد برای بیان مضمونی بس گسترده و عمیق است. در اصل سیستم های اطلاعات جغرافیایی یک تکنولوژی کامپیوتری شامل سخت افزار و نرم افزارهایی است، که به منظور اخذ، سازماندهی، تجربه و تحلیل و در نهایت طراحی و تولید مدل های مختلف (مثلا نقشه های منابع زمین)، در دهه های گذشته ظهور و در حال حاضر به طرف تکامل سیر می نماید. عامل مشخص کننده ای که این تکنولوژی را ازسایر سیستم های ذخیره و بازیافت اطلاعاتی متمایزتر نموده است، مربوط به نحوه نگرش آن به مکان های جغرافیایی می باشد. با این ویژگی GIS بعنوان یک فن آوری جدید، تبدیل به صنعتی پویا در تجزیه تحلیل داده های کمی و کیفی و طراحی انواع تصاویر جغرافیایی گشته است.
در این مقاله سعی برآن است که، اهمیت تجسم فضا از طریق GIS به اختصار مورد توجه قرار گرفته و اصول طراحی تصاویر جغرافیایی مطرح می گردد.