مهری اذانی؛ هدی زال
دوره 20، شماره 78 ، مرداد 1390، ، صفحه 64-70
چکیده
شکى نیست که گردشگرى به عنوان مقوله اقتصادى و فرهنگى در جهان مطرح و به لحاظ فقهى در دین اسلام بسیار توصیه شده است. اما در این میان بحثى ویژه زنان مسلمان و غیرمسلمان نیز پدید مى آید که در خور بررسى است. پرداختن به گردشگرى زنان به ویژه زنان مسلمان از مهمترین موضوعاتى است که کمتر به آن پرداخته شده است. خداوند بر حضور اجتماعى زنان در ...
بیشتر
شکى نیست که گردشگرى به عنوان مقوله اقتصادى و فرهنگى در جهان مطرح و به لحاظ فقهى در دین اسلام بسیار توصیه شده است. اما در این میان بحثى ویژه زنان مسلمان و غیرمسلمان نیز پدید مى آید که در خور بررسى است. پرداختن به گردشگرى زنان به ویژه زنان مسلمان از مهمترین موضوعاتى است که کمتر به آن پرداخته شده است. خداوند بر حضور اجتماعى زنان در کتاب مقدس ما مسلمانان (قرآن) و احادیث نبوى تأکید نموده است. البته رعایت شئون اسلامى و احکام آن و چگونگى رفتار زنان در سفر داراى اهمیت است.
هدف این پژوهش بررسى گردشگرى زنان، فرصتها و تنگناها از دیدگاه اسلام مىباشد. روش پژوهش توصیفى- موردى است. از یافته هاى این پژوهش مى توان به اهمیت سیر و سفر در اسلام جهت بسترسازى ارتباط با خالق یکتا و ضرورت سفر براى زنان و مردان و ویژگی هاى گردشگرى زنان در اسلام و نقش آثار به جا مانده از این گردشگرى و تشابهات گردشگرى زنان مسلمان و غیرمسلمان اشاره نمود.
لطف اله عماد علی
دوره 16، شماره 62 ، مرداد 1386، ، صفحه 74-76
چکیده
GEONET (شبکه مشاهدات زمینى GPS) که شامل 1200 ایستگاه دائم مىباشد، بزرگترین شبکه GPS در جهان است. این مقاله بطور خلاصه به بررسى تاریخچه، سیستم، کاربردها و چشم انداز آینده شبکه مىپردازد. مقدمه GEONET (شبکه مشاهدات زمینى GPS) شبکه ملى GPS ژاپن و شامل 1200 ایستگاه دائم GPS بوده که در حال حاضر بزرگترین شبکه GPS در جهان مى باشد. این شبکه توسط سازمان جغرافیایى ...
بیشتر
GEONET (شبکه مشاهدات زمینى GPS) که شامل 1200 ایستگاه دائم مىباشد، بزرگترین شبکه GPS در جهان است. این مقاله بطور خلاصه به بررسى تاریخچه، سیستم، کاربردها و چشم انداز آینده شبکه مىپردازد. مقدمه GEONET (شبکه مشاهدات زمینى GPS) شبکه ملى GPS ژاپن و شامل 1200 ایستگاه دائم GPS بوده که در حال حاضر بزرگترین شبکه GPS در جهان مى باشد. این شبکه توسط سازمان جغرافیایى ژاپن و به منظور تعیین تغییر شکل هاى پوسته اى و کنترل ژئودتیک ایجاد شده است. اخیرا به منظور تسریع در فرآیند مربوط به مونیتورینگ تغییر شکل پوسته اى و نیز افزودن این وظیفه به عنوان یک زیرساخت اجتماعى براى سرویس هاى تعیین موقعیت آنى و کاربردهاى دیگر، قابلیت تعیین موقعیت آنى نیز به این شبکه اضافه شده است. در این مقاله، بطور خلاصه به بررسى تاریخچه، سیستم شبکه، کاربردها و دورنماى شبکه در آینده مى پردازیم.
فرشته توکلی
دوره 18، شماره 72 ، بهمن 1388، ، صفحه 75-79
چکیده
در انتهاى قرن بیستم و آغاز قرن بیست ویکم، در اثر تلاش هاى وسیع صنعتى براى دستیابى به اقتصاد بهتر، منابع طبیعى در سراسر جهان به شدت آسیب دیده است. این نوع توسعه که در قرن گذشته به اوج خود رسیده، توسعه ناپایدار است، زیرا اهداف خود را که رفاه و آسایش بیشتر و اقتصاد بهتر براى انسان است نقض نموده است. آلودگی هاى محیط زیست چه در زمینه ...
بیشتر
در انتهاى قرن بیستم و آغاز قرن بیست ویکم، در اثر تلاش هاى وسیع صنعتى براى دستیابى به اقتصاد بهتر، منابع طبیعى در سراسر جهان به شدت آسیب دیده است. این نوع توسعه که در قرن گذشته به اوج خود رسیده، توسعه ناپایدار است، زیرا اهداف خود را که رفاه و آسایش بیشتر و اقتصاد بهتر براى انسان است نقض نموده است. آلودگی هاى محیط زیست چه در زمینه هاى پراهمیت آب و هوا و خاک و چه در سایر بخش ها، موجب بروز ناخوشى ها و بیماری هاى گوناگون شده و زندگى سالم و آسایش او را مورد تهدید جدى قرارداده است. حاصل این تلاش هاى صنعتى و مصرف بى رویه انرژى سوخت هاى سنگواره اى، نه تنها موجب آلودگی هاى محیط زیست در شهرهاى جهان شده بلکه مسئله تغییرآب وهوا و گرم شدن زمین، جهان شمولى مسائل زیست محیطى رابه تصویرکشیده است. رشد بى رویه و نامحدود صنعت و محیط زیست، به عبارتى زندگى ما و فرزندانمان را تهدید مى کند و بدیهى است که از بین رفتن محیط زیست تنها یک کشور را تحت تأثیر قرارنمى دهد، بلکه نابودى محیط زیست اثرات جهانى دارد. به همین دلیل است که سازمان جهانى استاندارد (ISO) همراه با سایر سازمان هاى ذیربط جهانى و منطقه اى به طورجدى در اندیشه مراقبت از محیط زیست مى باشند. ضرورت رعایت و حفظ پاکى محیط زیست و جلوگیرى از آلوده شدن بیشتر آن امروزه به عنوان یک هدف جهانى مورد توجه و پیگیرى نهادهاى بین المللى و مجامع مختلف بشرى درسطح جهان قرارگرفته و هر جامعه اى در ابعاد مختلف و در زمینه هاى گوناگون که خطر آلودگى محیط زیست وجوددارد اقدامات و طرح هایى را جهت جلوگیرى به اجرامى گذارد که تمامى این فعالیت ها در راستاى حفظ محیط زیست انسان امروزه وآینده است.
حسن حسن پور بغده کندی
دوره 21، شماره 81 ، اردیبهشت 1391، ، صفحه 80-85
چکیده
در ادبیات توسعه و بویژه توسعه پایدار روستایی مفهوم مشارکت Participation نقش محوری یافته است. شناخت عوامل مؤثر بر افزایش و یا کاهش انگیزه و تمایل به مشارکت نزد روستاییان زمینه ساز برداشتن گام های دقیق و شفاف در راستای بسترسازی برای مشارکت مردم در برنامه های عمرانی و همراه ساختن یکباره برنامه ریزی، اجرا، نگهداری و ارزشیابی در فرایند ...
بیشتر
در ادبیات توسعه و بویژه توسعه پایدار روستایی مفهوم مشارکت Participation نقش محوری یافته است. شناخت عوامل مؤثر بر افزایش و یا کاهش انگیزه و تمایل به مشارکت نزد روستاییان زمینه ساز برداشتن گام های دقیق و شفاف در راستای بسترسازی برای مشارکت مردم در برنامه های عمرانی و همراه ساختن یکباره برنامه ریزی، اجرا، نگهداری و ارزشیابی در فرایند برنامه ریزی توسعه پایدار روستایی می گردد. در این مقاله که مبانی رویکردی آن بر اساس تئوری توسعه مشارکتی است، با استفاده از روش های اسنادی، مشاهده ای و میدانی به گردآوری داده ها پرداخته شده و با استفاده از آمار استنباطی بویژه ضریب همبستگی و تحلیل عاملی تجزیه و تحلیل شده است. رابطه بین متغیرهای مستقل میزان آگاهی از ضرورت اجرای طرح های توسعه روستایی، آگاهی از اثرات مثبت طرحهای توسعه روستایی، ارزیابی مثبت از فواید امکانات عمرانی روستا با وضعیت مشارکتی مردم در طرح های توسعه روستایی در سطح بالایی دارای رابطه معنی دار بوده است.
محمد میره؛ اسماعیل آقائی زاده
دوره 20، شماره 77 ، اردیبهشت 1390، ، صفحه 80-90
چکیده
شهرنشینى شتابان در نتیجه رشد جمعیت و مهاجرت از روستا به شهر، فرایندى بحرانى در نواحى شهرى محسوب مى گردد. این مطالعه، پویایى چشم انداز را با استفاده از تصاویر چند زمانه ماهواره اى دو شهرنفتى یعنى هاستون از ایالت تکزاس در ایالات متحده و داکینگ از ایالت هیلونگجیانگ در چین، بررسى مى نماید. اگر چه هر دو شهر تحت زمینه هاى متفاوت ...
بیشتر
شهرنشینى شتابان در نتیجه رشد جمعیت و مهاجرت از روستا به شهر، فرایندى بحرانى در نواحى شهرى محسوب مى گردد. این مطالعه، پویایى چشم انداز را با استفاده از تصاویر چند زمانه ماهواره اى دو شهرنفتى یعنى هاستون از ایالت تکزاس در ایالات متحده و داکینگ از ایالت هیلونگجیانگ در چین، بررسى مى نماید. اگر چه هر دو شهر تحت زمینه هاى متفاوت اجتماعى- سیاسى قرار داشته اند، اما توسعه آنها در 50 سال اخیر بر پایه نفت بوده است. با مقایسه الگو و پویایى چشم انداز در این دو شهر، مى توانیم بفهمیم که شهرنشینى در این دو شهر نفتى، بر الگوى چشم انداز، به ویژه بر چشم انداز طبیعى مؤثر بوده است. یک سرى از شاخص هاى چشم اندازها با مفاهیم تکمیلى اکولوژیکى جهت سهولت تجزیه و تحلیل پویایى شناسى فضایى در طول یک فاصله زمانى 20 ساله انتخاب شده اند. براساس شاخص هاى مکتسبه، روندى عمومى در تغییر چشم انداز در این دو شهر آشکار گردیده است. از زمانى که چشم انداز انسانى نظیر نواحى مسکونى به طور وسیعى جایگزین سایر طبقات طبیعى مى شوند، چشم اندازهاى طبیعى نظیر مراتع و تالاب ها از بین رفته یا به صورت الگوى ناهمگون ترى قطعه قطعه گردیده اند.
لطف اله عماد علی (مترجم)
دوره 15، شماره 60 ، بهمن 1385، ، صفحه 80-80
چکیده
با استفاده از مختصات ماهواره ها و با تعیین فاصله گیرنده از ماهواره، موقعیت گیرنده GPS محاسبه مى شود و با اندازه گیرى زمان سیرسیگنال رادیویى از ماهواره تا گیرنده، فاصله تعیین مى شود. امّا مختصات ماهواره چگونه تعیین شده و زمان چگونه اندازه گیرى مى شود؟ این مبحث تعیین موقعیت ماهواره اى است که مى دانیم چیست، چه ...
بیشتر
با استفاده از مختصات ماهواره ها و با تعیین فاصله گیرنده از ماهواره، موقعیت گیرنده GPS محاسبه مى شود و با اندازه گیرى زمان سیرسیگنال رادیویى از ماهواره تا گیرنده، فاصله تعیین مى شود. امّا مختصات ماهواره چگونه تعیین شده و زمان چگونه اندازه گیرى مى شود؟ این مبحث تعیین موقعیت ماهواره اى است که مى دانیم چیست، چه کار مى کند، اما نمى دانیم چگونه کار مى کند. بطور کلى تعیین موقعیت ماهواره اى یک مسئله سه ضلع بندى مى باشد. مختصات گیرنده را با دانستن موقعیت سه ماهواره و اندازه گیرى فاصله بین این ماهواره ها و گیرنده مى توان محاسبه نمود. فاصله بین گیرنده و ماهواره با ضرب نمودن زمان سیر سیگنال رادیویى در سرعت سیر امواج (سرعت نور) بدست مى آید. اما چگونه مى توان موقعیت ماهواره ها را بطور دائم کنترل نمود؟ مدار حرکت ماهواره ها بطور کامل و دقیق قابل تعیین نبوده و بر اثر تأثیرات ناشى از نیروهاى اجرام سماوى تغییر مى کنند. از آنجایى که سیگنال هاى رادیویى با سرعتى برابر با 300000 km/s حرکت مى کنند، عدم دقت در اندازه گیرى زمان به میزان یک نانو ثانیه (10-9S) منجر به خطایى برابر با 30cm در اندازه گیرى فاصله خواهد شد و این در حالى است که با گیرندهه اى ژئودتیک دقت هاى در حد سانتیمتر قابل دستیابى مى باشند.
نسرین نیک اندیش؛ سید فرزاد حسینی زاده آرانی
دوره 22، شماره 87 ، آبان 1392، ، صفحه 81-86
چکیده
تحلیل و مدیریت خطر زمین لغزش از وظایف مهم مدیران میباشد. در این تحقیق ویژگیهای زمین لغزش با استفاده از تصاویر ماهوارهایی گوگل ارتس و سیستم اطلاعات جغرافیایی بررسی شد. منطقه مطالعاتی پهنه زمین لغزش چهارتخته میباشد که در شهرستان اردل، استان چهار محال و بختیاری واقع شده است. دادههای اصلی از گوگل ارتس و مدل ارتفاعی رقومی اخذ شده ...
بیشتر
تحلیل و مدیریت خطر زمین لغزش از وظایف مهم مدیران میباشد. در این تحقیق ویژگیهای زمین لغزش با استفاده از تصاویر ماهوارهایی گوگل ارتس و سیستم اطلاعات جغرافیایی بررسی شد. منطقه مطالعاتی پهنه زمین لغزش چهارتخته میباشد که در شهرستان اردل، استان چهار محال و بختیاری واقع شده است. دادههای اصلی از گوگل ارتس و مدل ارتفاعی رقومی اخذ شده است. نقشههای تصویری پهنه لغزشی، کاربری زمین، ناهمواری و نقشه توسعه لغزشی از جمله نتایج این تحقیق میباشد. نتایج نشان میدهد که توده لغزشی در مجاورت یکی از انشعابات رودخانه کارون واقع شده است و یکی از علل اصلی وقوع لغزشها زیرشویی توسط آن میباشد. انتهای این توده، پنجه میباشد که به مرور رسوبات را به رودخانه تخلیه میکند. زمین لغزشهای چرخشی در آبرفت ها و کوهرفتها و بر دامنههای کمتر از 20 درجه رخ دادهاند و پرتگاهها و پنجه دارای شیب تند میباشند. تخلیه زه آبهای شهر ناقان، وجود راههای ارتباطی و کشت آبی از دیگر دلایل وقوع و توسعه زمین لغزش میباشد. 53 درصد جریانها به سمت جنوب و جنوب غرب زهکش میشوند. پرتگاه اصلی پهنه لغزشی مجاور جریانهای آبی رتبه 4 و 5 قرار دارد. زمینهای کشاورزی، خاک، راههای ارتباطی و حتی شهر ناقان در معرض تهدید توسعه پهنه لغزشی میباشند.
اسماعیل نصرآبادی
دوره 22، 86-1 ، مرداد 1392، ، صفحه 83-88
چکیده
دسترسی به دادههای عناصر اقلیمی یکی از پیش نیازهای اساسی در هر مطالعه اقلیمی به شمار میآید. در گذشته دادههای پیمونگاههای سازمانهای هواشناسی و مؤسسات وابسته به آن مرسومترین و قابل اعتمادترین دادهها برای مطالعات اقلیمی محسوب میشد و استفاده از دادههای بارش پیمونگاهها پارادایم مسلط در بین اقلیمشناسان به شمار ...
بیشتر
دسترسی به دادههای عناصر اقلیمی یکی از پیش نیازهای اساسی در هر مطالعه اقلیمی به شمار میآید. در گذشته دادههای پیمونگاههای سازمانهای هواشناسی و مؤسسات وابسته به آن مرسومترین و قابل اعتمادترین دادهها برای مطالعات اقلیمی محسوب میشد و استفاده از دادههای بارش پیمونگاهها پارادایم مسلط در بین اقلیمشناسان به شمار میآمد. اما در دهههای اخیر، ناتوانیها و ایرادات این پارادایم به خصوص در تعمیم نتایج حاصل از مطالعه دادههای یک پیمونگاه به یک پهنه آنهم در مورد متغیرهای سرکش مانند بارش، موجب شد تا پارادایم جدیدی جایگزین شده و استفاده از دادههای شبکهای بارش پدید آید. بخشی از نیاز پارادایم جدید به این نوع دادهها با ایجاد پایگاههای شبکهای بارش مرتفع شد. این پایگاهها با استفاده از منابع مختلف دادههای بارش را جمعآوری کرده و با استفاده از روشهای خاص زمین آمار این دادههای پیمونگاهی را به دادههای شبکهای در درجه تفکیک متفاوت برای گسترههای منطقهای تا جهانی و در بازههای زمانی طولانی تهیه میکنند. هر چند با توجه به وجود نسخههای متعدد و متنوع امکان تشریح کامل ویژگیهای تک تک نسخههای پایگاههای داده وجود ندارد. اما هدف این مقاله آشنایی با ساختار کلی و ویژگیهای عمومی پایگاههای داده شبکهای بارش و امکانات آنها است. در پایان نگاشت بارش ایران بر اساس دادههای برخی از پایگاههای داده بارش جهت آشنایی بیشتر ارائه شده است.
سید رامین غفاری؛ زهرا قاسمی؛ مهدی حیدریان
دوره 20، شماره 80 ، بهمن 1390، ، صفحه 84-87
چکیده
در سالهای اخیر مکاتب مختلف فلسفی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی تأثیر آشکار و عمیقی بر مباحث جغرافیایی گذاشته اند و تفکرات جدیدی را ایجاد نموده اند. رادیکالیسم نیز یکی از این مکاتب می باشد که توانست با ارائه رویکردی ساختارشکنانه در جهت حل هر چه بیشتر مسائلی که فضا بدان دچار بود عمل نماید و زدودن بسیاری از روندهای تثبیت شده در جغرافیا را ...
بیشتر
در سالهای اخیر مکاتب مختلف فلسفی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی تأثیر آشکار و عمیقی بر مباحث جغرافیایی گذاشته اند و تفکرات جدیدی را ایجاد نموده اند. رادیکالیسم نیز یکی از این مکاتب می باشد که توانست با ارائه رویکردی ساختارشکنانه در جهت حل هر چه بیشتر مسائلی که فضا بدان دچار بود عمل نماید و زدودن بسیاری از روندهای تثبیت شده در جغرافیا را موجب گردد. در درون چنین رهیافتی است که جغرافیدانان رادیکال فضای جغرافیایی را یک مقوله تاریخی- اجتماعی- سیاسی می دانند که در طبیعت نقش بسته است. اما آنچه که در این مکتب بیش از همه خودنمایی می کند بهره گیری از ایدئولوژی های مارکسیستی و سوسیالیستی است. این مقاله در پی پاسخ به این پرسش است که آیا مشروعیت رادیکالیسم در جغرافیا ناشی از تقابل آن با دیدگاه ها و چهارچوب هایی است که فضای جغرافیایی را به سود صاحبان قدرت و سرمایه شکل می دهد یا صرفاً پارادایمی است که دیدگاه فضایی را به چالش می کشد. در این راه نگارنده تلاش نموده است که با استفاده از روش تحقیق اسنادی و استناد به منابع کتابخانه ای به گردآوری و تجزیه و تحلیل مسائل بپردازد و با بررسی مبانی رادیکالیسم و دیدگاه های مختلف آن، میزان تأثیرپذیری این مکتب از سایر ایدئولوژی ها و همچنین اثرگذاری آن را در مطالعات جغرافیایی تبیین نموده و فضاهای مختلفی را که طرفداران این مکتب در جغرافیا طرح نموده اند، معرفی نماید.
اصغر ضرابی؛ یونس غلامی
دوره 19، شماره 75 ، آبان 1389، ، صفحه 84-91
چکیده
تغییرات اجتماعى، اقتصادى دهه هاى اخیر عدم تعادل منطقه اى و تمرکز بیش از حد امکانات در بعضى نقاط و محرومیت دیگر نقاط را در پى داشته است، براى رفع این مشکل ما احتیاج به برنامه ریزى در سطح ناحیه اى و منطقه اى داریم که هدف از آن ارائه الگوى مناسب براى توزیع متعادل خدمات با توجه به جمعیت سکونتگاه ها یا تعادل فضایى در ناحیه است. ...
بیشتر
تغییرات اجتماعى، اقتصادى دهه هاى اخیر عدم تعادل منطقه اى و تمرکز بیش از حد امکانات در بعضى نقاط و محرومیت دیگر نقاط را در پى داشته است، براى رفع این مشکل ما احتیاج به برنامه ریزى در سطح ناحیه اى و منطقه اى داریم که هدف از آن ارائه الگوى مناسب براى توزیع متعادل خدمات با توجه به جمعیت سکونتگاه ها یا تعادل فضایى در ناحیه است. روش کار در این پژوهش ترکیبى از روشهاى اسنادى، آمارى، تحلیلى است. در این مقاله با استفاده از دو روش اسپیرمن رنک (Spearman Rank)، موریس و 18 متغیر و شاخص در زمینه هاى اجتماعى، فرهنگى، بهداشتى و... به بررسى و مقایسه سطح توسعه یافتگى روستاهاى بخش مرکزى شهرستان گناباد پرداخته ایم. یافته هاى این تحقیق نشان مى دهد ارتباط معنادارى بین سطوح جمعیت و سطوح خدمات روستایى (با ضریب همبستگى 73/0) وجود دارد. که این نشانه تعادل نسبى در توزیع خدمات با توجه به جمعیت است. همچنین بین ضریب نهایى توسعه با جمعیت و فاصله از مرکز، همبستگى مستقیمى وجود دارد. با توجه به تحلیل هاى کلى مى توان به این نتیجه رسید که دورى از مرکز شهرستان و محدودیت هاى محیطى در سطح توسعه یافتگى روستاهاى این بخش، دو عامل اصلى هستند، بنابراین براى استفاده ى بهتر ساکنین روستاها از خدمات، باید به بهبود راه هاى روستایى و توزیع خدمات در مراکز دهستان ها پرداخت.
عقیل مددی
دوره 20، شماره 79 ، آبان 1390، ، صفحه 85-87
چکیده
رودخانه بالخلى که با جهت جنوب غربى- شمال شرقى از توده آتشفشانى سبلان سرچشمه گرفته و از وسط شهر اردبیل مىگذرد در مسیر خود در جنوب غربى شهر اردبیل از یک منطقه چین خورده عبور مىنماید. محور این چین خوردگى تقریباً شمالى- جنوبى مىباشد، و رودخانه محور چین خوردگى را بصورت مورب قطع مىنماید. عبور رودخانه بالخلى در طى حدود 2 میلیون سال در ...
بیشتر
رودخانه بالخلى که با جهت جنوب غربى- شمال شرقى از توده آتشفشانى سبلان سرچشمه گرفته و از وسط شهر اردبیل مىگذرد در مسیر خود در جنوب غربى شهر اردبیل از یک منطقه چین خورده عبور مىنماید. محور این چین خوردگى تقریباً شمالى- جنوبى مىباشد، و رودخانه محور چین خوردگى را بصورت مورب قطع مىنماید. عبور رودخانه بالخلى در طى حدود 2 میلیون سال در این منطقه سبب متلاشى شدن و از بین رفتن هسته تاقدیس اوجغاز شده و یک بوتونیر را بوجود آورده است. از آنجا که رودخانه، محور چین خوردگى(جنوبى- شمالى) را بصورت مایل بریده است؛ بنابراین رودخانه نسبت به ساختمان زمین ناموافق مىباشد. چون بعد از چین خوردگى منطقه، رودخانه بر روى این ساختار جریان یافته است، پس عدم تطابق رودخانه نسبت به ساختمان زمینشناسى از نوع سورمپوزسیون یا تحمیل مىباشد. در طى دوران کواترنرى تغییرات سطح اساس و تحول مئاندرهاى رودخانه بالخلى سبب پیدایش و شکلگیرى دو شبه کواستا مطبق در کرانه شرقى و غربى رودخانه شده است. با عنایت به اینکه شرایط آب و هوایى و سیستم مورفوژنز در منطقه یکسان مىباشد،ماهیت سنگ شناختى و لیتولوژى نقش تعیین کنندهاى در تحول و تکامل ژئومورفولوژى کواستاهاى فوق ایفا مىنمایند.
حمید عنایتی
دوره 21، شماره 83 ، آبان 1391، ، صفحه 86-90
چکیده
هدف خلاصهسازی DTM کسب شده از روی دادههـای لیدار بمنظور جنرالیزاسیون (کاهش جزئیات) و همچنین تقویت عوارض مهم میباشد. جهت تجسم سطح زمین میبایستی به تقویت عوارض خاصی از قبیل خطوط راهها و سدها پرداخت. این مقاله بدنبال یک الگوریتم جهت استخراج راهها است. با الگوریتم خلاصهسازی میتوان شبکه راهها و ابر نقاط فیلتر شده مربوط ...
بیشتر
هدف خلاصهسازی DTM کسب شده از روی دادههـای لیدار بمنظور جنرالیزاسیون (کاهش جزئیات) و همچنین تقویت عوارض مهم میباشد. جهت تجسم سطح زمین میبایستی به تقویت عوارض خاصی از قبیل خطوط راهها و سدها پرداخت. این مقاله بدنبال یک الگوریتم جهت استخراج راهها است. با الگوریتم خلاصهسازی میتوان شبکه راهها و ابر نقاط فیلتر شده مربوط به LIDAR را برآورد نمود.
مهرداد حسینی؛ ناصر ملکی؛ فرخ مطلبی فر
دوره 19، شماره 74 ، مرداد 1389، ، صفحه 86-90
چکیده
یکى از بنیادى ترین و اساسى ترین عوامل در ساختار سیاره زمین اقلیم و آب و هوا است. تردیدى نیست که بشر و موجودات زنده و مظاهر حیات در کره زمین متأثر از شرایط اقلیمى و پدیده هاى جوّى است. توزیع نامناسب خشکى و آب، عرض هاى جغرافیایى مختلف، عبور سیستم هاى جوّى، ارتفاعات و بلندى هاى پوشیده از برف و یخ، صحارى خشک بدون آب و علف، جنگل ...
بیشتر
یکى از بنیادى ترین و اساسى ترین عوامل در ساختار سیاره زمین اقلیم و آب و هوا است. تردیدى نیست که بشر و موجودات زنده و مظاهر حیات در کره زمین متأثر از شرایط اقلیمى و پدیده هاى جوّى است. توزیع نامناسب خشکى و آب، عرض هاى جغرافیایى مختلف، عبور سیستم هاى جوّى، ارتفاعات و بلندى هاى پوشیده از برف و یخ، صحارى خشک بدون آب و علف، جنگل هاى پوشیده از درخت...در مناطق مختلف کره زمین وضعیت اقلیمى و شرایط متفاوتى به وجود آورده است به طورى که در جغرافیاى گسترده دنیا مخاطرات جوى و هیدرولوژیکى مانند سیل، طوفان، رعد و برق، سرماهاى کشنده، گرماهاى طاقت فرسا و امثالهم همه ساله هزاران انسان و موجود زنده را محو و نابود مى کند و یا ضرر و زیان هاى فراوان مالى و زیست محیطى را به دنبال دارد. در این راستا بشر متمدن امروزى براى دستیابى به کشاورزى صنعتى با مصرف سالانه میلیون ها تن گاز کربنیک و آلاینده هاى سمى را در جو رها مى کند به طورى که گازهاى گلخانه اى چادر کدر و سیاهى بر لایه ازن گسترده است و این آلودگى خشن و کشنده به شدت زندگى انسان و موجودات زنده را تهدید کرده است. بنابراین آب و هواى خشن و بشر امروزى باعث تغییر اقالیم در سطح میکرو کلیما و ماکرو کلیما شده و لذا شایسته و ضرورى است براى فایق شدن بر مخاطرات جوى هیدرولوژیکى و کاهش و کنترل آلودگى و آلاینده هاى سمّى صنعتى بشر نیازمند شناخت و بررسى تغییرات اقلیمى و تهیه طرح هاى مطالعاتى و تحقیقاتى است.
علی حسنوندی
دوره 21، شماره 82 ، شهریور 1391، ، صفحه 89-91
چکیده
در سالهاى اخیر، نگرانىهاى فراوانى در سطح جهان در رابطه با اثرات و عواقب برخى از فعالیتهاى کشاورزى بر محیط زیست و جامعه مشاهده گردیده است، افزایش میزان استفاده از نهادههایى چون کودهاى شیمیایى، علفکشها، آفتکشهاى شیمیایى و... که به منظور افزایش عملکرد و ارتقاى سطح تولید صورت مىگیرد و همچنین فاضلابهاى حاصل از شستشوى دامدارىها ...
بیشتر
در سالهاى اخیر، نگرانىهاى فراوانى در سطح جهان در رابطه با اثرات و عواقب برخى از فعالیتهاى کشاورزى بر محیط زیست و جامعه مشاهده گردیده است، افزایش میزان استفاده از نهادههایى چون کودهاى شیمیایى، علفکشها، آفتکشهاى شیمیایى و... که به منظور افزایش عملکرد و ارتقاى سطح تولید صورت مىگیرد و همچنین فاضلابهاى حاصل از شستشوى دامدارىها و مرغدارىها، کانون وسیع و گستردهاى از انواع آلودگىها را بوجود آورده است. در آمریکا برآورد شده است که عملاً کمتر از یک درصد سم مصرفى در این کشور به آفات مورد نظر مىرسد و 99 درصد بقیه به هدر رفته و در محیط زیست رها مىشود. 20 سال پیش مصرف هر تن کود اضافى 15 تا 20 تن بر عملکرد غله جهان مىافزود ولى امروزه از مصرف همین مقدار کود فقط 5 تا 10 تن افزایش محصول بدست مىآید. (حسینى، شریعتى، جهاد ش 258) عامل زیست محیطى از جمله عواملى است که در توسعه روستا باید درنظر گرفت زیرا حفظ محیط زیست و ارزشهاى آن در برابر انواع آلودگیها و تخریب اهمیت بسیار دارد. در اجراى برنامه توسعه روستایى باید با تمام وسایل لازم از تخریب عمومى خاک، آب و... جلوگیرى به عمل آید. در این مقاله به مسائل زیست محیطى در توسعه روستایى پرداخته شده و مسائلى همچون فرسایش خاک-تخریب جنگلها -سموم و کودهاى شیمیایى و... مورد مطالعه و بررسى قرار گرفته، سپس اهمیت و ضرورت مسائل زیستى در توسعه روستایى، موردشناسى و در نهایت پیامدها مورد بررسى قرار گرفته است.
اسماعیل شاهکویی
دوره 19، شماره 76 ، بهمن 1389، ، صفحه 89-94
چکیده
بارش به عنوان یکى از عناصر اقلیمى، شاخص مناسبى براى تغییر اقلیم است. میزان بارش در سالهاى مورد مطالعه و قبل و بعد از آن نشان از ناپایدارى و افت و خیزهاى بسیارى را مى دهد که براساس فرمول هاى بارندگى محتمل در هیدرولوژى پیش بینى آن بسیار ساده و مهم و کاربردى بوده و مى توان از خسارت هاى مالى و جانى در آینده پیشگیرى کرد. در این ...
بیشتر
بارش به عنوان یکى از عناصر اقلیمى، شاخص مناسبى براى تغییر اقلیم است. میزان بارش در سالهاى مورد مطالعه و قبل و بعد از آن نشان از ناپایدارى و افت و خیزهاى بسیارى را مى دهد که براساس فرمول هاى بارندگى محتمل در هیدرولوژى پیش بینى آن بسیار ساده و مهم و کاربردى بوده و مى توان از خسارت هاى مالى و جانى در آینده پیشگیرى کرد. در این تحقیق با استفاده از آمار 21 ساله بارندگى در 12 ایستگاه جلگه گلستان خصوصیات و چگونگى بارش، رژیم بارندگى ماهانه - فصلى و مکانى، تجزیه و تحلیل و به صورت نمودارهاى ستونى و دایره اى و جداول آمده است و از آنجا که بارندگى یک عنصر ناپایدار اقلیمى است و از سالى به لحاظ زمانى به سال دیگر تغییر مىکند و به لحاظ مکانى نیز نمى توان انتظار داشت که رفتار اقلیم در همه جا یکسان و همسان باشد لذا ضمن محاسبه احتمالات تجربى وقوع بارندگى و بارندگى متحمل ضریب تغییرات فصلى ماهانه و سالانه آنها به تحلیل بررسى گردیده است.
آرمان قیسوندی
دوره 22، 85-1 ، خرداد 1392، ، صفحه 98-101
چکیده
لزوم توجه به منابع طبیعی بعنوان پایه و اساس توسعه زیربناهای اقتصادی در جوامع در حال توسعه (نظیر کشور ما) در سالهای اخیر بسیار نمایان شده است. ضرورت توسعه و مدیریت شایسته در تخصیص امکانات و استفاده از پتانسیلها و دانش بومی مناطق جغرافیای طبیعی از اولویتهای امور مدیریتی کشور به شمار میروند. امروزه برنامهریزی بعنوان مؤثرترین ابزار مقابله ...
بیشتر
لزوم توجه به منابع طبیعی بعنوان پایه و اساس توسعه زیربناهای اقتصادی در جوامع در حال توسعه (نظیر کشور ما) در سالهای اخیر بسیار نمایان شده است. ضرورت توسعه و مدیریت شایسته در تخصیص امکانات و استفاده از پتانسیلها و دانش بومی مناطق جغرافیای طبیعی از اولویتهای امور مدیریتی کشور به شمار میروند. امروزه برنامهریزی بعنوان مؤثرترین ابزار مقابله با مشکلات پیچیده و ارائه راهحلهای کلیدی در مدیریت بحران و امر تخصیص امکانات، مورد پذیرش قرار گرفته است. که این امر مستلزم شناخت همه جانبه و کامل از پهنه جغرافیایی مکان مورد بررسی از سویی و تجزیه و تحلیل یکپارچه و همزمان تمامی عوامل مؤثر در آن مکان میباشد. این شناخت و تجزیه و تحلیل نیازمند بکارگیری سیستمی است که بتواند تمامی خصوصیات مکانی را در بانک اطلاعاتی ذخیره نموده و باتوجه به نیاز برنامه ریز، نمایش خاصی از آنها را در قالب نقشه و جدول اطلاعاتی ارائه نمایند. سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)1 در جمع آوری، تجزیه و تحلیل و نمایش بصری اطلاعات مورد نیاز در امر برنامهریزی، بعنوان یکی از کارآمدترین ابزار برنامه ریزی در چند دهه اخیر در دنیا مطرح شده است. این مقاله بر آن است که به نقش و جایگاه این سیستم اطلاعاتی در امور مختلف مطالعات منابع طبیعی و تأثیرات آن بر توسعه کشور بپردازد .
پرستو خسرویان عرب؛ غلامحسین رستگارنسب؛ زهرا ارزجانی؛ منصوره بنازاده
دوره 23، شماره 89 ، اردیبهشت 1393، ، صفحه 99-101
چکیده
یکی از انقلابهای عظیم علمی، فکری و فلسفی عصر حاضردر مورد درکمان از جهان هستی به نام تئوری ابرفضا است که بیان میدارد، ابعادی افزون بر چهار بعد پذیرفته شده فضا - زمان وجود دارند و در واقع ممکن است جهان در فضایی فرا ابعادی وجود داشته باشد. این تئوری از نظر علمی با نامهای تئوری کالوزا- کلین و یا ابر گرانش همراه است. اما پیشرفتهترین ...
بیشتر
یکی از انقلابهای عظیم علمی، فکری و فلسفی عصر حاضردر مورد درکمان از جهان هستی به نام تئوری ابرفضا است که بیان میدارد، ابعادی افزون بر چهار بعد پذیرفته شده فضا - زمان وجود دارند و در واقع ممکن است جهان در فضایی فرا ابعادی وجود داشته باشد. این تئوری از نظر علمی با نامهای تئوری کالوزا- کلین و یا ابر گرانش همراه است. اما پیشرفتهترین فرمولبندی آن، تئوری ابر ریسمان نامیده میشود که حتی عدد دقیق ابعاد (ده) را پیشبینی میکند. در این صورت، سه بعد متداول فضا (طول، عرض و ارتفاع) و یک بعد زمان با شش بعد فضایی دیگر فزونی یافتهاند. بر این اساس در مقاله حاضر سعی شده تا با استفاده از تئوری ریسمان نشان داده شود، ابعاد بالاتر یکی از نیازهای حتمی علم برای توصیف درست و دقیق لایههای پنهانتری از قوانین طبیعت است به طوری که به عنوان یک اصل مهم حتی قوانین شناخته شدهی طبیعت موقع بیان در ابعاد بالاتر به نحو شگفتانگیزی سادهتر، متقارنتر و زیباتر میشوند و طبیعت جایگاه اصلی خود را در هندسهای با ابعاد بالاتر پیدا خواهد کرد.
احسان الوندی؛ مهتاب فروتن دانش؛ محمدرضا دهمرده قلعه نو
چکیده
تغییرات کاربری اراضی در اثر فعالیتهای انسانی یکی از موضوعات مهم در برنامهریزیهای منطقهای میباشد. در بسیاری از مناطق ایران، کاربری اراضی و مدیریت زمین بدون توجه به قابلیت و توان سرزمین میباشد که سبب اتلاف سرمایه و کاهش ظرفیت محیطی میگردد.در این تحقیق از روش توصیفی- تحلیلی همراه با بهرهگیری از ابزارهای ...
بیشتر
تغییرات کاربری اراضی در اثر فعالیتهای انسانی یکی از موضوعات مهم در برنامهریزیهای منطقهای میباشد. در بسیاری از مناطق ایران، کاربری اراضی و مدیریت زمین بدون توجه به قابلیت و توان سرزمین میباشد که سبب اتلاف سرمایه و کاهش ظرفیت محیطی میگردد.در این تحقیق از روش توصیفی- تحلیلی همراه با بهرهگیری از ابزارهای مدیریتی (روشهای تصمیمگیری چند شاخصه) در کنار قابلیتهای بالای نرم افزار ArcGIS امکان مدلسازی تناسب زمین برای توسعه شهری در حوضه آبخیز زیارت استان گلستان، با توجه به معیارهای شیب، ارتفاع از سطح دریا، بافت خاک، پوشش گیاهی، جهت شیب، سنگ مادر، فاصله از گسل و فاصله از رودخانه، فراهم شده است. در این تحقیق با مراجعه به 10 نفر از متخصصین در رشته مربوطه و با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) وزنی برای هر معیار تعیین شده است. در ادامه به منظور تلفیق نقشههای معیار و محاسبه میزان تناسب زمین برای توسعه شهری از تکنیکهای SAW و TOPSIS همراه با بهرهگیری از قابلیتهای نرم افزار ArcGIS 10.1 استفاده شده است. در نهایت در این تحقیق به بررسی سازگاری بین کاربریهای موجود در حوضه آبخیز زیارت استان گلستان پرداخته شده است. با توجه به نتایج بدست آمده از مدلسازی تناسب زمین، وسعت مناطق دارای شرایط توسعه شهری با استفاده از تکنیکهای TOPSIS و SAW به ترتیب 37 و4/79 هکتار از کل مساحت حوضه آبخیز زیارت محاسبه شده است، اما در حال حاضر وسعت مناطق مسکونی در این حوضه 3/141 هکتار میباشد. در مدلسازی تناسب زمین برای توسعه شهری با توجه به وجود وابستگیهای مکانی میان نقشههای معیار، بهترین روش در تلفیق معیارها و محاسبه میزان تناسب کاربری، استفاده از تکنیک TOPSIS است.نتایج سازگاری کاربریها نشان داد، کاربری اراضی مسکونی با میزان سازگاری 118245/0 کمترین سازگاری را بین کاربریهای فعلی موجود در این حوضه دارد. در پایان میتوان گفت، با توجه به تواناییهای بالای روشهای تصمیمگیری چند شاخصه و ArcGIS در مدلسازی تناسب زمین برای توسعه شهری، هر قدر نظرات کارشناسی دقیقتر و دادهها و اطلاعات به روزتر باشند، استفاده از این فنون و ابزار با نتایج بهتری همراه است.
پوریا خرازی؛ محمدرضا یزدانی؛ هایده آرا؛ پیام خزائل پور
چکیده
با توجه به فصلی بودن آبراههها در مناطق خشک و نیمهخشک و انتقال آب سطحی به زیر سطح زمین استفاده از سازههایی که کنترل و ذخیره کننده جریان برای فصول کم باران سال باشد ضروری است. به دلیل پرهزینه و زمانبر بودن مکانیابی سد زیرزمینی، استفاده از تکنیکهای سیستمهای اطلاعات جغرافیایی همراه با فرایندهای تصمیمگیری بهعنوان یکی از ابزارهای ...
بیشتر
با توجه به فصلی بودن آبراههها در مناطق خشک و نیمهخشک و انتقال آب سطحی به زیر سطح زمین استفاده از سازههایی که کنترل و ذخیره کننده جریان برای فصول کم باران سال باشد ضروری است. به دلیل پرهزینه و زمانبر بودن مکانیابی سد زیرزمینی، استفاده از تکنیکهای سیستمهای اطلاعات جغرافیایی همراه با فرایندهای تصمیمگیری بهعنوان یکی از ابزارهای کاربردی در این مطالعات محسوب میگردد. سدهای زیرزمینی سازههایی هستند که در مسیر جریان آب زیرزمینی ساخته شده و باعث بالا آمدن و ذخیره آب در مخزن خود میشوند. منطقه مورد مطالعه بخشی از حوضه آبخیز دشت کویر است که در شمالغرب استان سمنان واقع شده است. هدفازاینمطالعهتعیینمحلمناسباحداثسدزیرزمینی با استفاده از تلفیق و امتیازدهی به لایهها در محیط نرم افزارسیستم اطلاعات جغرافیایی بهمنظورتغذیهوکنترلآبهای زیرزمینی در بخشی از حوضه آبخیز دشت کویر برای حفظ منابع آب در فصول کم باران میباشد. دراینتحقیقبه منظور اولویتبندی مکانهای مناسب جهت احداث سدهای زیرزمینی،ازروشتحلیلسلسلهمراتبی استفادهگردیدکهبادرنظرگرفتنمعیارهایارزیابی، ششمکانمناسب جهت احداثسدزیرزمینیدرمرحله دوم مکانیابی مشخص شد. در مرحله پایانی به علت نظرات و عقاید مختلف کارشناسان و برای تأمین نظرات و خواستههای تمامی گروههای دخیل در این امر 5 سناریو برای وزندهی و ارزشگذاری معیارهای اصلی تعریف شد که طی این پنج سناریو وزن نهایی برای هر یک از 6 محور محاسبه شد. نتایج بدست آمده، نشان داد که مناطق جنوبی دشت دارای پتانسیل خوبی برای احداث سدهای زیرزمینی میباشد.
سعید ملکی؛ علی شجاعیان؛ قاسم فرهمند
چکیده
رشد جمعیت و توسعه شهرنشینی از عوامل مؤثر بر افزایش دمای هوا در نواحی شهری هستند که موجب ایجاد جزیره حرارتی برروی این مناطق در مقایسه با محیط اطراف میشوند و اثرات ناشی از آن میتواند نقشی اساسی و مهم درکیفیت هوا داشته و بهتبع آن، سلامت عمومی ایفا نماید. این پدیده بهویژه در شهرهای بزرگ بیشتر مشهود است. هدف این تحقیق، پی بردن به تفاوت ...
بیشتر
رشد جمعیت و توسعه شهرنشینی از عوامل مؤثر بر افزایش دمای هوا در نواحی شهری هستند که موجب ایجاد جزیره حرارتی برروی این مناطق در مقایسه با محیط اطراف میشوند و اثرات ناشی از آن میتواند نقشی اساسی و مهم درکیفیت هوا داشته و بهتبع آن، سلامت عمومی ایفا نماید. این پدیده بهویژه در شهرهای بزرگ بیشتر مشهود است. هدف این تحقیق، پی بردن به تفاوت دمایی مناطق مختلف شهر ارومیه و حاشیه اطراف آن بهمنظور شناخت محدوده تشکیل جزیره گرمایی در شهر ارومیه میباشد. عرصه مطالعاتی پژوهش حاضر شهر ارومیه است و برای انجام این تحقیق، از آمار روزانه در ایستگاه سینوپتیک شهر ارومیه و همچنین 9 ایستگاه سنجش دمایی در داخل شهر استفاده شده است. نتایج حاصل از مقایسه دادههای دماسنجهای نصب شده نشان میدهد که اختلاف دمایی معادل 2/4الی 6/9 درجه سلسیوس بین مرکز جزیره گرمایی با نواحی اطراف شهر وجود دارد بهطوری که ایستگاه میدان ولایت فقیه بادمای 41/29 درجه سلسیوس در مقایسه با هشت ایستگاه دیگر، بیشترین دما را به خود اختصاص و در واقع، مرکز جزیره گرمایی را تشکیل داده است. در همان حال ایستگاه مرکز تعویض پلاک خودرو ارومیه با دمای حداکثر 77/22 سلسیوس خنکترین ایستگاه در مقایسه با دیگر ایستگاهها میباشد که نشان دهنده اختلاف گرمایی 64/6 سلسیوس در سطح شهر است. شدت جزیره گرمایی بافاصله گرفتن از مرکز شهر کاهش مییابد؛ به بیان دقیقتر بررسی ها نمایان گر این است که با توجه به تنوع پراکندگی کاربریها در سطح شهر، قسمت مرکزی شهر به علت برخوردار بودن از بالاترین سطح ساخت و ساز شهری و حجم بالای تردد و ترافیک شهری، دارای بالاترین میانگین دمایی میباشد.
زهره مریانجی؛ سید اکبر حسینی؛ حامد عباسی
چکیده
استفاده ازانرژیهای تجدیدپذیر مانند خورشید،گرمای زمین و بادمیتوانددرکاهش آلودگی هواوپدیده تغییر اقلیم مؤثرباشد. وزش بادهای شدید و مداوم،منبع انرژی بسیار مهمی برای بسیاری از نقاط کشوراست. دراین مطالعه میانگین وحداکثرسرعت باد سالانه و فصلی و انرژی آن براساس دادههای نه ایستگاه همدیدی (سینوپتیک) درسطح استان همدان و در دوره اقلیمی ...
بیشتر
استفاده ازانرژیهای تجدیدپذیر مانند خورشید،گرمای زمین و بادمیتوانددرکاهش آلودگی هواوپدیده تغییر اقلیم مؤثرباشد. وزش بادهای شدید و مداوم،منبع انرژی بسیار مهمی برای بسیاری از نقاط کشوراست. دراین مطالعه میانگین وحداکثرسرعت باد سالانه و فصلی و انرژی آن براساس دادههای نه ایستگاه همدیدی (سینوپتیک) درسطح استان همدان و در دوره اقلیمی 2014 - 2000 محاسبه و تحلیل شده وپراکندگی مکانی سرعت و انرژی باد در این منطقه مورد بررسی قرارگرفته است. تاثیرتوپوگرافی برسرعت باد نشان میدهد شهرستانهای کوهپایهای استان از جمله همدان، نهاوند و اسدآباد بیشتر در معرض وزش بادهای دشت - کوه میباشند،وگرم باد پدیده خاص هواشناسی ناشی از اثرکوهستان،غالباً درشهرستان همدان رخ میدهد. نقشه رقومی سرعت وانرژی باد منطقه درمقیاس سالانه و فصلی در محیط GIS پهنهبندی شده است (به روش کریجینگ). براین اساس شرق و مناطقی ازشهرستان ملایروبالاخص مناطق شمالی استان بیشترین سرعت متوسط با درا (بالای سه متردرثانیه) نشان داده ومناطق غرب و جنوب غرب با کمترین سرعت باد درطول دوره مورد مطالعه مشخص میشود. بادخیزترین منطقه،نواحی شرقی و شمالی استان است و دربیشتر زمانهای سال دارای توان تولید برق بادی است. دشت کبودرآهنگ و مناطقی از شهرستان رزن بالاترین پتانسیل انرژی باد برحسب وات برمترمربع را دارد وبیشترین پتانسیل میزا ن تولید انرژی ناشی از باد در همدان،درفصل بهاروپاییزاست. درمنطقه مورد بررسی ایستگاه های نوژه (شمال استان) بابیش از 18 درصدوملایر(جنوب شرق استان) بابیش از 17 درصد،تداوم وزش باد دراولویت نصب توربین های بادی میباشند. بامطالعه احتمال وقوع و پیش بینی سرعت باد درایستگاه های هواشناسی استان همدان مناطقی از دشت رزن و کبودرآهنگ با سرعت بالاتر باد پیشبینی میگردد. نتایج این بررسی دربرنامه ریزی و مدیریت انرژی منطقه قابل استفاده است.
سید یاسر حکیم دوست؛ علی محمد پورزیدی؛ محمد صالح گرامی
چکیده
بارش رگباری از پدیدههای بحرانسازی است که وقوع ناگهانی و پر شدت آن موجب بروز خسارات فراوان بر انسان و محیط پیرامونی آن میشود. شناخت و آگاهی از بارش رگباری و چگونگی وقوع، شدت و تداوم آن در فصول مختلف کمک بسزایی در مقابلهی صحیح با آن مینماید. با توجه به رفتار متفاوت بارش و تغییرات سریع در فواصل مکانی کم و در طولانیمدت، ارائه ...
بیشتر
بارش رگباری از پدیدههای بحرانسازی است که وقوع ناگهانی و پر شدت آن موجب بروز خسارات فراوان بر انسان و محیط پیرامونی آن میشود. شناخت و آگاهی از بارش رگباری و چگونگی وقوع، شدت و تداوم آن در فصول مختلف کمک بسزایی در مقابلهی صحیح با آن مینماید. با توجه به رفتار متفاوت بارش و تغییرات سریع در فواصل مکانی کم و در طولانیمدت، ارائه مدلهای مناسب ، متناسب با اقلیم آن منطقه، جهت پیشبینی احتمالی آن ضروری است. دراینپژوهشبه تحلیل مکانی بارش رگباری استان مازندران پرداخته شد و براساس دادههای استخراجشده گراف بارانسنجی در 12 ایستگاه سینوپتیک استان مازندران، برابر میزان بارش بالای 10 میلیمتر در دوره 5ساله، از سال 2006 تا2010 مورد بررسی قرار گرفت. برای پهنهبندی محدوده موردمطالعه از روش IDWبا سه توان 1،2،3 و روش کریجینگ با مدلهای کروی، دایرهای، نمایی و گوسین استفاده شده است. ارزیابی و تعیین بهترین مدل و صحت سنجی نقشههای تولیدشده انجام شد. همچنین جهت مقایسه آماری مدلها از مقدار ریشه مربع خطاها RMS ،MAE،RMSE و ضریب همبستگی آنها استفاده شده، که بهترین مدل برای پهنهبندی مدل IDW با دو توان 1،3و کریجینگ معمولی دایرهای بود. استخراج نقشه بهینه بهوسیله رگرسیون چند متغیره بر اساس مدل روش همزمان و روش پسرونده انجام شد و شش متغیر که در ایجاد بارش بیشترین تأثیر را دارند، شامل عرض و طول جغرافیای، تعداد روز بارش، ارتفاع، رطوبت نسبی و دمای نقطه شبنم مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان میدهد، میزان همبستگی این شش متغیر در فصل بهار97/0، تابستان99/0، پاییز98/0، زمستان99/0ودربارش سالانه99/0 است که نشاندهنده رابطه قوی بین این شش متغیر در بارش رگباری استان مازندران میباشد.
صیاد اصغری سراسکانرود؛ بهروز خدابنده لو؛ احمد ناصری؛ علی مرادی
چکیده
این پژوهش با هدف استخراج نقشه کاربری اراضی شهری، با استفاده از مقایسه الگوریتمهای مختلف طبقهبندی پیکسلپایه و شئگرا میباشد. در این راستا الگوریتمهای طبقهبندی پیکسلپایه ماشین بردار پشتیبان، حداکثر احتمال، شبکه عصبی مصنوعی، حداقل فاصله از میانگین، سطوح موازی و فاصله ماهالانوی مورد استفاده قرار گرفتند. در ادامه به ...
بیشتر
این پژوهش با هدف استخراج نقشه کاربری اراضی شهری، با استفاده از مقایسه الگوریتمهای مختلف طبقهبندی پیکسلپایه و شئگرا میباشد. در این راستا الگوریتمهای طبقهبندی پیکسلپایه ماشین بردار پشتیبان، حداکثر احتمال، شبکه عصبی مصنوعی، حداقل فاصله از میانگین، سطوح موازی و فاصله ماهالانوی مورد استفاده قرار گرفتند. در ادامه به مقایسه روشهای مذکور با طبقهبندی شئگرا جهت تهیه نقشه کاربری اراضی شهر زنجان با استفاده از تصویرماهوارهایSentinel-2 با قدرت تفکیک مکانی 10 متر پرداخته شد. به منظور انجام پردازش تصویر مورد استفاده از نرمافزارهای ENVI 5.3، SNAP،eCognition و ArcGISاستفاده شده است. برای مقایسه عملی نتایج، در هر دو روش از دادههای آموزشی یکسان برای طبقهبندی استفاده گردید؛ سپس مهمترین روشهای ارزیابی صحت شامل دقتکلیو ضریب کاپای طبقهبندی استخراج شد. نتایج بدست آمده، نشان میدهد که از بین روشهای طبقهبندی پیکسلپایه مورد استفاده در این مطالعه، روشهای طبقهبندی حداکثر احتمال و روش حداقل فاصله تا میانگین با ضریب کاپای به ترتیب 95/0درصد و 85/0 درصد از دقت قابل قبولی برخوردار هستند. همچنین مقایسه نتایج حاصل از طبقهبندی پیکسلپایه و شئگرا نشان داد که روش شئگرا با اعمال پارامترهای مؤثر در طبقهبندی و توسعه قوانین جهت اطلاح طبقهبندی اولیه شئگرا با ضریب کاپای 95/0 درصد از نظر دقت در استخراج نقشه کاربری اراضی از روشهای پیکسلپایه از اولویت برخوردار است.
رضا برنا
چکیده
پدیده گرد و غبار یکی از مخاطرات طبیعی است که وقوع آن باعث وارد شدن خسارتهایی در زمینه زیست محیطی و بروز یا تشدید بیماریهای تنفسی و قلبی، ترافیک هوایی و زمینی، گردشگری، کشاورزی و... میشود. با توجه به خسارت زیاد این پدیده و احتمال افزایش وقوع آن در سالهای آتی، لزوم توجه به آن از سوی دولت و اجرای راهکارهای مناسب در این زمینه ضروری ...
بیشتر
پدیده گرد و غبار یکی از مخاطرات طبیعی است که وقوع آن باعث وارد شدن خسارتهایی در زمینه زیست محیطی و بروز یا تشدید بیماریهای تنفسی و قلبی، ترافیک هوایی و زمینی، گردشگری، کشاورزی و... میشود. با توجه به خسارت زیاد این پدیده و احتمال افزایش وقوع آن در سالهای آتی، لزوم توجه به آن از سوی دولت و اجرای راهکارهای مناسب در این زمینه ضروری است. استان خوزستان به دلیل همجوار بودن با پهنههای وسیع بیابانی به طور مکرر در معرض گرد و غبارهای شدید قرار گرفته و این پدیده یکی از مهمترین مخاطرات طبیعی چند سال اخیر میباشد، که محیط زیست منطقه را بشدت دچار مشکل نموده است. در این پژوهش روشهای پیشگیری از آثار پدیده گرد و غبار با استفاده از مدل AHP در استان خوزستان وزن دهی شدند. نتایج این پژوهش نشان داد که معیار عوامل کشوری با وزن 540/0 و عوامل برون کشوری با وزن 163/0 بالاترین و پایین ترین رتبه را به خود اختصاص داده است. همچنین زیر معیار روش اطلاع رسانی و آگاهی مردم از خطرات گرد و غبار از معیار عوامل کشوری با وزن 263/0 بیشترین رتبه و پاشیدن ریگ با وزن 034/0 در این معیار کمترین رتبه را به خود اختصاص دادهاند.
محسن پورخسروانی؛ سیده الهام موسوی
چکیده
توزیع جغرافیایی مخاطرات طبیعی که به کشته شدن تعداد زیادی از مردم و ویرانی جوامع انسانی میانجامد بر مکان گزینی نامناسب نواحی و رشد بیبرنامه منطبق میباشد. رشد بیرویه شهرها و خزش مناطق شهری بر بستر طبیعی بدون توجه به خطرات طبیعی لزوم توجه به شناخت شرایط ژئومورفیک منطقه، مخاطرات محیطی و برنامهریزی شهری در تعیین حریم امن و پایدار ...
بیشتر
توزیع جغرافیایی مخاطرات طبیعی که به کشته شدن تعداد زیادی از مردم و ویرانی جوامع انسانی میانجامد بر مکان گزینی نامناسب نواحی و رشد بیبرنامه منطبق میباشد. رشد بیرویه شهرها و خزش مناطق شهری بر بستر طبیعی بدون توجه به خطرات طبیعی لزوم توجه به شناخت شرایط ژئومورفیک منطقه، مخاطرات محیطی و برنامهریزی شهری در تعیین حریم امن و پایدار توسعه شهرها را میطلبد. در این تحقیق با مطالعه فرآیندهای ژئومورفولوژیک و مخاطرات محیطی در محدوده مورد مطالعهو با استفاده از مدلهای SAW،Dematel وAHP سعی شده است که فرصتها و محدودیتهای موجود در جهات مختلف توسعه شهرهای دالکی- وحدتیه مشخص و در نهایت مناسبترین محور برای توسعه آینده شهر تعیین شود. هر چند دو مدل Dematel و AHP هر دو به مقایسه زوجی هر عنصر نسبت به سایر ﭘارامترها میﭘردازد، اما مدلAHP به دلیل مقایسه وزن طبقات هر معیار بر اساس ترجیح یک طبقه نسبت به تمام طبقات آن معیار، آن هم بدون تأثیرگذاری و یا تأثیرپذیری نتایج بهتری را ارائه میدهد. همچنین مدل SAW نیز با تعیین مستقیم اوازن نتایجی را پیشنهاد مینماید. از اینرو با توجه به تضاد نتایج نهایی وزن دهی ﭘارامترها؛ در این نوشتار به ادغام اوازن با استفاده از روش میانگین رتبهها ﭘرداخته شد. مطابق با این روش ﭘارامتر مواد مادری با میانگین رتبه33/1 ارجحترین ﭘارامتر و شیب و سطوح اراضی با میانگین رتبه 76/3 دارای کمترین ارجحیت در وزن دهی عوامل میباشد. مطابق با این بررسیها اراضی جنوب شرق، شمال، شمال شرق و دامنههای شرقی مناسبترین جهات برای توسعه فیزیکی دو شهر دالکی و وحدتیه میباشد.