سیستم اطلاعات جغرافیایی
جلال سمیعا؛ منوچهر رنجبر شوبی؛ عامر نیک پور
چکیده
احتمال وقوع تصادف در جاده کندوان به عنوان یکی از زیباترین و شگفت انگیز ترین جاده های توریستی کشور از دغدغه های مهم مسافران در بازدید از استان مازندران محسوب می شود. در این پژوهش، با استفاده از قابلیت های GIS، الگوی توزیع مکانی– زمانی تراکم تصادفات جادهای، الگوی توزیع مکانی– زمانی خوشه های تصادفات و سطح معنی داری آماری ...
بیشتر
احتمال وقوع تصادف در جاده کندوان به عنوان یکی از زیباترین و شگفت انگیز ترین جاده های توریستی کشور از دغدغه های مهم مسافران در بازدید از استان مازندران محسوب می شود. در این پژوهش، با استفاده از قابلیت های GIS، الگوی توزیع مکانی– زمانی تراکم تصادفات جادهای، الگوی توزیع مکانی– زمانی خوشه های تصادفات و سطح معنی داری آماری آنها با استفاده از روش های تخمین تراکم کرنل و تحلیل نقاط حاد مورد بررسی قرار گرفته است. به این منظور، داده های تصادفات جاده ای به وقوع پیوسته دربازه زمانی سال های 1401-1395 که توسط سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر استان مازندران جمع آوری شده، مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج حاصل از تحلیل توصیفی و آماری تصادفات جاده ای نشان می دهد که در این بازه زمانی، 2084 تصادف درامتداد این جاده به وقوع پیوسته که در آن 9076 نفر مصدوم و 52 نفر فوت شده اند. بیشترین تعداد وقوع تصادفات در سال های 1400 و 1401 بوده که نسبت به تعداد پایین وقوع تصادفات در سال های 1398 و 1399 به دلیل مشکلات مرتبط با بیماری کرونا و منع مسافرت، رشد قابل ملاحظه ای داشته است. علاوه بر این، نتایج حاصل از تابع تخمین تراکم کرنل، نشان دهنده تراکم بالای تصادفات در منطقه های پل زنگوله، تونل کندوان، سیاه بیشه، مجلار، پل اوشن و شاه چشمه در بازه زمانی 1401- 1395 است. همچنین نتایج بدست آمده از تحلیل نقاط حاد نشان می دهد که در منطقه های پل زنگوله، تونل کندوان، مجلار، سیاه بیشه و پل اوشن خوشه های مکانی تصادفات شناسایی با مقدار میانگین Z-score = 3.12 و سطح اطمینان 90-95 % شناسایی شده اند. نتایج این تحقیق می تواند در جهت شناسایی عوامل مؤثر بر شکل گیری خوشه های مکانی تصادفات و افزایش ایمنی حمل و نقل جادهای در محور کندوان مورد استفاده قرار بگیرد.
عامر نیک پور؛ حمید عمونیا؛ ساحله شکری
چکیده
پراکندهرویی نوعی گسترش افقی است که تحتتأثیر عوامل مختلف موجب گسترش شهرها و نواحی پیرامونی آنها میشود، و گاه سیاستگذاری فضایی را با چالش جدی روبهرو میسازد. پراکندهرویی یکی از مسائل اساسی در راه توسعه پایدار شهری در سراسر جهان بهشمار میرود. رشد شتابان و ناموزون شهری و گسترش کالبدی سریع در قالب رشد بدون برنامه موجب شکلگیری ...
بیشتر
پراکندهرویی نوعی گسترش افقی است که تحتتأثیر عوامل مختلف موجب گسترش شهرها و نواحی پیرامونی آنها میشود، و گاه سیاستگذاری فضایی را با چالش جدی روبهرو میسازد. پراکندهرویی یکی از مسائل اساسی در راه توسعه پایدار شهری در سراسر جهان بهشمار میرود. رشد شتابان و ناموزون شهری و گسترش کالبدی سریع در قالب رشد بدون برنامه موجب شکلگیری و تشدید این پدیده در شهرهای ایران شده است. نوشتار پیش رو با رویکردی توصیفی – تحلیلی و به کمک سیستم اطلاعات جغرافیایی، توسعه و گسترش مکانی - زمانی یکی از کانونهای اصلی جمعیت و فعالیت منطقه شمال کشور را در 4 دوره زمانی مورد مطالعه و ارزیابی قرار داد. در این پژوهش از عکسهای ماهوارهای مربوط به سالهای 1990، 2000، 2010 و 2020 استفاده شد. پس از آمادهسازی اطلاعات مورد نیاز، از سیستم اطلاعات جغرافیایی برای تعیین میزان توسعه نواحی مختلف بابلسر استفاده شد و با استفاده از مدلهای آنتروپی و هلدرن چگونگی رشد و توسعه فضایی سنجش شد. طبق نتایج حاصل، گسترش فیزیکی ناحیه دارای الگوی پراکندهرویی است، که این امر در ساختار فضایی ناحیه نارساییهایی را ایجاد کرده است. بر اساس ضرایب آنتروپی، علاوه بر اینکه میزان پراکندهرویی در ناحیه بابلسر بسیار بالاست، بلکه روند آن نیز به شدت رو به افزایش است. مقایسه نتایج دورههای مختلف نشان داد که پراکندهرویی در دو دهه اخیر شدت بیشتری یافته و بهویژه در سالهای 1389 تا 1399 بیشترین گسترش کالبدی اتفاق افتاده است. نتایج نشان میدهد گسترش کالبدی بابلسر از توسعه ناموزونی برخوردار است و سه الگوی اصلی رشد فضایی و پراکندهرویی به راحتی در آن قابل شناسایی است.