سیدقاسم رستمی؛ حسن امامی
چکیده
هدف از این تحقیق، بررسی نرخ تاریک شدن آسمان در مناطق مختلف و تأثیر آن در مدلسازی بهینه پارامترهای رصد رؤیت هلال ماه و تعیین بهترین زمان رؤیت آن است. برای این منظور، از 268 گزارش رصدی معتبر نجومی 20 سال اخیر (از 1379 تا 1400 خورشیدی) از نقاط مختلف ایران، برای مدلسازی پیشبینی بهترین زمان رؤیت هلال ماه استفاده گردید. مدلهای پیشنهادی، علاوه ...
بیشتر
هدف از این تحقیق، بررسی نرخ تاریک شدن آسمان در مناطق مختلف و تأثیر آن در مدلسازی بهینه پارامترهای رصد رؤیت هلال ماه و تعیین بهترین زمان رؤیت آن است. برای این منظور، از 268 گزارش رصدی معتبر نجومی 20 سال اخیر (از 1379 تا 1400 خورشیدی) از نقاط مختلف ایران، برای مدلسازی پیشبینی بهترین زمان رؤیت هلال ماه استفاده گردید. مدلهای پیشنهادی، علاوه بر اینکه دادههای 20 ساله را برای تأمین کلیه فرکانسهای مؤثر جزر و مدی ماه (حداقل دوره تناوب حرکت نوتیشن ماه برابر با 18/61 سال) مورد بررسی قرار داده است، بلکه برای بهبود تعیین زمان انتظار، در کنار استفاده از پارامترهای تغییر روشنایی آسمان (نظیر مدت زمان اختفاء محلی خورشید و نرخ تاریک شدن محل)، اثر فاصله ماه تا زمین و زاویه ارتفاعی ماه از خورشید را نیز دخالت داده است. عامل تاریک شدن محلی آسمان ناشی از عوامل مختلف نظیر تغییرات عرض ژئودتیک، بهطور جداگانه مورد بررسی قرار گرفت. همچنین، مدلهای پیشنهادی با استفاده از گزارشات رصدی طبقهبندی شده، با کمترین خطا مدلسازی گردیده که میتواند برخلاف تحقیقات قبلی، زمان رؤیت هلال ماه را در حضور خورشید (در زمان روزگاه) نیز پیشبینی نماید. در گام اول، همبستگی آماری بین مدت زمان انتظار هر رصد با پارامترهای مؤثر در رؤیتپذیری هلال ماه مورد بررسی قرار گرفت. سپس، پارامترهایی با بالاترین وابستگی بهعنوان کمیتهای اصلی، برای مدلسازی زمان بهینه انتظار انتخاب شدند. در ادامه، 17 مدل خطی چندجملهای مختلف با تعداد 2، 3، 4 و 5 پارامتر طراحی و مورد بررسی قرار گرفتند و ضرایب دو مدل نهایی )مدل دو و پنج پارامتری( بهعنوان مدل پیشنهادی، با استفاده از روش برآورد کمترین مربعات حاصل شدند. مدلها، بهترتیب برای رصدهایی با فواصل حضیض مدار ماه (فاصله کمتر از 375 هزار کیلومتر) و برای رصدهایی با فواصل اوج مدار ماه (فاصله بیشتر از 390 هزار کیلومتر) بهطور جداگانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج مدل 5 پارامتری نشان داد در این دو حالت بهترتیب، دارای خطای مربعی متوسط 3/6 دقیقه و 4/0 دقیقه برای پیشبینی بهترین زمان رؤیت هلال ماه هستند. همچنین نتایج نشان داد، با توجه به تغییرات جدایی زاویهای ماه از خورشید (10 تا 20 درجه) و اختلاف ارتفاع ماه از خورشید (5 تا 20 درجه)، مدت زمان انتظار رؤیت هلال ماه از 32 دقیقه بعد از غروب خورشید تا 12 دقیقه زودتر از غروب خورشید، بهدست آمده است. نتایج بیانگر این بود که با افزایش نرخ تاریک شدن آسمان، مدت زمان انتظار رؤیت هلال ماه کاهش مییابد. به عبارتی، هلال ماه در نیمه شمالی کشور زودتر از نیمه جنوبی کشور دیده میشود.
حسن امامی؛ حسن شهریاری
چکیده
در این تحقیق، کمّیسازی عوامل محیطی و انسانی در وقوع و گسترش آتشسوزی جنگل در منطقه جنگلی حفاظت شده ارسباران، مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور با ترکیب دادههای سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، از باندهای انعکاسی و حرارتی تصاویر ماهوارهای لندست 8، مدل رقومی ارتفاعی زمین، سرعت و جهت باد، پوشش گیاهی، دمای سطح زمین، ...
بیشتر
در این تحقیق، کمّیسازی عوامل محیطی و انسانی در وقوع و گسترش آتشسوزی جنگل در منطقه جنگلی حفاظت شده ارسباران، مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور با ترکیب دادههای سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، از باندهای انعکاسی و حرارتی تصاویر ماهوارهای لندست 8، مدل رقومی ارتفاعی زمین، سرعت و جهت باد، پوشش گیاهی، دمای سطح زمین، شیب، جهت شیب، نزدیکی به جادهها و مناطق مسکونی به عنوان عوامل طبیعی و انسانی استفاده شده است. ابتدا با تلفیق این دادهها، نقشه منـاطق خطر آتشسوزی جنگل تولید گردید و سپس نقشه مناطق با ریسک 50 درصدی آتشسوزی تولید شد. برای بررسی و اعتبار سنجی نتایج حاصل، دادههای مرجع آتشسوزیهای پیشین مورد استفاده قرار گرفت. نتایج کمّی پارامترهای مذکور نشان دادند که پوشش گیاهی با 58/36 درصد همبستگی، شیب با مقدار 38/38 درصد دارای بالاترین تأثیر و سایر پارامترها در مراتب بعدی در انتشار آتشسوزی قرار دارند. همچنین نتایج مقادیر ضرایب همبستگی نرمال شده این پارامترها نشان داد که به ترتیب شاخصهای پوشش گیاهی، دمای سطح زمین، جهت شیب و شیب با 29/20%، 29/11%، 21/93% و 19/75%،بالاترین میزان همبستگی با نقشه خطر وقوع آتشسوزی را دارند. همچنین، نتایج ارزیابی نقشه پتانسیل آتشسوزی با ریسک 50 درصدی نشان داد که حدود 17% منطقه دارای پتانسیل خیلیزیاد بوده و بیشتر از 50 درصد منطقه در وضعیت خطر زیاد برای آتشسوزی قرار دارد. علاوه بر عوامل محیطی، بررسی ارتباط عوامل انسانی با خطر آتشسوزی نشان داد که عامل نزدیکی به جاده بیشترین سهم را در ایجاد وقوع آتشسوزی در منطقه دارد. نتایج کمّی عوامل انسانی در وقوع خطر آتشسوزی نشان داد که راههای ارتباطی و مناطق مسکونی به ترتیب حداقل 32 درصد و حداکثر 68 درصد همپوشانی با خطر وقوع آتشسوزی در منطقه مطالعاتی را دارا هستند.