مجتبی یمانی؛ عارفه شعبانی عراقی؛ سید محمد زمان زاده؛ ابوالقاسم گورابی؛ نفیسه اشتری
چکیده
تحولات اقلیمی مهمترین رویداد دوره کواترنری است که این تحولات بهطور وسیعی در ژئومورفولوژی و رسوبشناسی این دوره منعکس شده است و علم پالئوژئومورفولوژی به فهم تغییرات اقلیمی گذشته و پیشبینی این تغییرات در آینده کمک میکند. دریاچههای واقع در چالههای بسته دورههای سرد یا بارانی کواترنر را دریاچههای پلویال میگویند که ...
بیشتر
تحولات اقلیمی مهمترین رویداد دوره کواترنری است که این تحولات بهطور وسیعی در ژئومورفولوژی و رسوبشناسی این دوره منعکس شده است و علم پالئوژئومورفولوژی به فهم تغییرات اقلیمی گذشته و پیشبینی این تغییرات در آینده کمک میکند. دریاچههای واقع در چالههای بسته دورههای سرد یا بارانی کواترنر را دریاچههای پلویال میگویند که بعضی از این دریاچهها بهکلی خشک شده و از بین رفتهاند، بعضی دیگر در حال حاضر دریاچههای موقتی هستند که در فصل خشک به کویر تبدیل میشوند و برخی دیگر دریاچههای دائمی هستند که در گذشته وسعت بیشتری داشتهاند. شناخت دریاچههای پلوویال در مناطق خشک امروز بهدلیل تنوع فاکتورها و فرآیندهای پیچیده در تشکیل آنها مورد توجه محققان است. این پژوهش با هدف تعیین گستره پلایای میقان در کواترنری پسین براساس شواهد رسوبی و ژئومورفیک انجام گرفته است. پلایای میقان در مرکز و جنوبغربی استان مرکزی واقع گردیده و دربرگیرنده دریاچه فصلی و شور توزلوگل، دشت آبرفتی، مخروطافکنه و ..میباشد. دادههای مورد استفاده عبارتند از: دادههای حاصل از منابع کتابخانهای، دادههای آماری، نمونههای رسوبی، دادههای آزمایشگاهی و سنجشازدور. این دادهها در نهایت به روش تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته و نتیجهگیری انجام شده است. نتایج حاکی از شواهد رسوبی و ژئومورفولوژیک نشان میدهدکه این دریاچه در گذشته دائمی بوده و وسعت بیشتری نسبت به سطح پلایای فعلی داشته ولی این گسترش در جهات مختلف متفاوت بوده و تفاوتهای معناداری بهعلت موقعیت زمینساختی منطقه نشان میدهد.
مجتبی یمانی؛ فاطمه یوسفی؛ انور مرادی؛ موسی عباسی؛ محسن برزکار
چکیده
در این تحقیق به منظور برنامهریزی کاربریاراضی جهت توسعه گردشگری با رویکرد ارزیابی چند عامله، از 10 متغیر طبقات ارتفاعی، شیب، جهت شیب، خاک، لیتولوژی، پوشش زمین، راه ارتباطی، گسل، پتانسیل سیلاب و پتانسیل زمین لغزش برای منطقه مورد مطالعه استفاده شده است. مواد مورد استفاده در این پژوهش از نقشههای مختلف با مقیاسهای متفاوت، نرمافزار ...
بیشتر
در این تحقیق به منظور برنامهریزی کاربریاراضی جهت توسعه گردشگری با رویکرد ارزیابی چند عامله، از 10 متغیر طبقات ارتفاعی، شیب، جهت شیب، خاک، لیتولوژی، پوشش زمین، راه ارتباطی، گسل، پتانسیل سیلاب و پتانسیل زمین لغزش برای منطقه مورد مطالعه استفاده شده است. مواد مورد استفاده در این پژوهش از نقشههای مختلف با مقیاسهای متفاوت، نرمافزار ARC GIS10، نرمافزارSuper Decisions استفاده شده است، در مرحله بعد متغیرها با استفاده از مدلهایANP و AHPوبر اساس نظر متخصصین امر ارزشگذاری گردیدند. سپس با استفاده از تحلیلگرهای فضایی در محیط GISخروجیهای مورد نظر از نقشههای مرجع تهیه شد و ضمن همپوشانی این نقشهها در محیط GIS با استفاده ازعملگر جمع جبری، خروجی نهایی تحت عنوان پهنهبندی کاربریاراضی برای پهنهبندی فضایی گردشگری به دست آمد.نتایج در سه طبقه کیفی ممنوع، مشروط و مجاز محاسبه شد و نشان داد که حدود 21 درصد از منطقه واجد قابلیت توسعه گردشگری به طور مجاز است و حدود 42 درصد از منطقه قابلیت توسعه فقط به صورت مشروط با رعایت جوانب اکولوژیکی را دارا است. حدود 37 درصد هم ممنوع بودن توسعه گردشگری را نشان می دهد. در پهنه هایی که جهت توسعه گردشگری مجاز هستند، در صورت استفاده مطلوب، ارائه امکانات و خدمات رفاهی و تبلیغ مناسب می توان از پتانسیل های آن ها به منظور گسترش گردشگری پایدار و برقراری تعادل و توازن اقتصادی مناطق مختلف به ویژه مناطق توسعه نیافته و روستایی استفاده کرد. نتایج این تحقیق را می توان به عنوان شاخصی جهت توسعه کاربری های مناسب و بهینه در چارچوب طرح های اقتصادی در منطقه مورد بهره برداری قرار داد.
مجتبی یمانی؛ شهناز علیزاده
چکیده
مکانیابی دفن زباله یکی از مهمترین جنبههای مدیریتی مواد زائد جامد شهری است و علم ژئومورفولوژی با توجه به ماهیت خود که به منشاء وتحول اشکال زمین و فرایندهای تشکیل آنها مربوط میشود، در امر مکانیابی بهینه نقش بسزایی دارد. منطقه هشتگرد با وسعت 398 کیلومترمربع در جنوب شهرستان ساوجبلاغ استان البرز واقعشده است. در این منطقه به دلیل ...
بیشتر
مکانیابی دفن زباله یکی از مهمترین جنبههای مدیریتی مواد زائد جامد شهری است و علم ژئومورفولوژی با توجه به ماهیت خود که به منشاء وتحول اشکال زمین و فرایندهای تشکیل آنها مربوط میشود، در امر مکانیابی بهینه نقش بسزایی دارد. منطقه هشتگرد با وسعت 398 کیلومترمربع در جنوب شهرستان ساوجبلاغ استان البرز واقعشده است. در این منطقه به دلیل قرارگیری بر روی مخروط افکنه رودهای دائمی(کردان) و زمینهای با نفوذپذیری فراوان، وجود آبهای سطحی و لایههای آب زیرزمینی بعضاً در عمقهای کم (کمتر از 50 متر)، نواحی جمعیتی (شهری و روستایی) و زمینهای کشاورزی فراوان، مکانیابی بهینه دفن زباله بطوری که به محیط زیست اطراف آسیب وارد ننماید دارای اهمیت و ضرورت فراوانی است. هدف این تحقیق مکانیابی بهینه دفن زباله منطقه هشتگرد با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و باتوجه به پارامترهای ژئومورفولوژی میباشد. روش تحقیق به صورت تحلیلی – مقایسهای است. در این پژوهش از نقشههای توپوگرافی 25000 : 1 و نقشه زمینشناسی 1:100000 و دادههای مربوط به آبهای زیرزمینی منطقه مورد مطالعه استفاده شد و همچنین نرمافزار ArcGIS برای تجزیه و تحلیل مورد استفاده قرار گرفت. در مقالهی حاضر براساس چهار معیار اصلی یعنی زمینشناسی، هیدرولوژی، توپولوژی و کاربری اراضی پنج ناحیه برای مکانیابی به دست آمد که نتیجه پژوهش حاکی از آن است که نواحی کاملاً مناسب برای دفن زباله در قسمت شرقی و جنوبی منطقه در حوالی روستای محمد آباد افشار و نواحی کاملاً نامناسب برای دفن زباله ناحیه غربی منطقه به دلیل قرارگیری نواحی جمعیتی و کشاورزی و عمق کم آب زیر زمینی (7 تا 32 متر) در این قسمت از منطقه میباشد.
سیاوش شایان؛ غلامرضا زارع؛ مجتبی یمانی؛ محمد شریفی کیا؛ محسن سلطان پور
چکیده
پیچانرودها یکی از اشکال تیپیک ژئومورفولوژیک بوده که به دلیل مهیا بودن شرایط محیطی در سواحل جنوبی کشور ایران بهطور متعدد مشاهده میگردند. این لندفرمهای پویا و فعال تحت تأثیر دینامیک رودها و شیب آرام دلتاها در فاصله زمانی اندک، تغییرات فضایی شدیدی پیدا میکنند. در این مقاله سعی بر این است تا با استفاده از دادههای سنجش از دور ...
بیشتر
پیچانرودها یکی از اشکال تیپیک ژئومورفولوژیک بوده که به دلیل مهیا بودن شرایط محیطی در سواحل جنوبی کشور ایران بهطور متعدد مشاهده میگردند. این لندفرمهای پویا و فعال تحت تأثیر دینامیک رودها و شیب آرام دلتاها در فاصله زمانی اندک، تغییرات فضایی شدیدی پیدا میکنند. در این مقاله سعی بر این است تا با استفاده از دادههای سنجش از دور و پیمایش میدانی، تغییرات مورفولوژیک بستر رودِ مُند طیّ یک دوره 57 ساله در پنج بازه زمانی (1334- 1364- 1373- 1379 و 1391) استخراج و تحلیل شود. نتایج تحقیق نشان داد که در طی سالهای 1334 تا 1391 تغییرات مورفولوژی بستر رود مند بسیار زیاد بوده، بهطوری که در مصب رودخانه نزدیک به 5/3 کیلومتر جا به جایی بستر مشاهده گردید. مقایسه فضایی بستر رود در سال 1334 نسبت به سال 1391، بیانگر این مطلب بوده که 52/42 کیلومترمربع به کناره چپ اضافه شده در حالی که در کناره راست این مقدار 8/33 کیلومترمربع محاسبه گردید. شیب آرام دلتا (کاهش سرعت آب و به جاگذاری مواد رسوبی رود در بستر) ، پوشش گیاهی کناره و بستر رود (به دام انداختن رسوبات در بستر رود) و انسان (ایجاد سد در سطح حوضه آبریز مند، ساخت پل و سکوهای حفاظتی در کف بستر و انتقال آب رود به سایت پرورش میگو) از جمله عوامل مهم در تغییر بستر رود مند هستند.
حسین کلانتری خلیل آباد؛ احمد پوراحمد؛ مجتبی یمانی؛ محمدتقی رهنمایی
دوره 17، شماره 68 ، بهمن 1387، ، صفحه 57-61
چکیده
سوانح و حوادث طبیعى به عنوان یک معضل جهانى و به ویژه یکى از مسائل مهم و مبتلا به کشورها به ویژه ایران است که در مجامع بین المللى و انجمن هاى بشر دوستانه به عنوان یک مشکل جهانى و درد مشترک انسانها مطرح و در سیاست گذارى هاى کلان کشورها به عنوان یک مسئله مهم اجتماعى، اقتصادى، امنیتى و سیاسى تلقى شده است. هر قدر کشورى بتواند در مهار ...
بیشتر
سوانح و حوادث طبیعى به عنوان یک معضل جهانى و به ویژه یکى از مسائل مهم و مبتلا به کشورها به ویژه ایران است که در مجامع بین المللى و انجمن هاى بشر دوستانه به عنوان یک مشکل جهانى و درد مشترک انسانها مطرح و در سیاست گذارى هاى کلان کشورها به عنوان یک مسئله مهم اجتماعى، اقتصادى، امنیتى و سیاسى تلقى شده است. هر قدر کشورى بتواند در مهار پدیده هاى مخرب و تأثیر گذار در نابسامانى هاى اقتصادى و اجتماعى و به حداقل رساندن خسارت ناشى از وقوع آنها قوى تر و کار آمدتر عمل کند، به بنیه اقتصادى، تأمین رفاه و امنیت و عمران کشور کمک نموده است. لذا در این راستا و با این امید که گامى هر چند کوچک در زمینه تعریف مدیریت حادثه طوفان ماسه برداشته باشیم، این مقاله بر آن شد تا به تعریف و تشریح مجموعه اى از واژگان و اصطلاحات مطرح در خصوص طوفان شن و مسائل مرتبط بپردازد و با کار بست آن به هماهنگى، تکمیل و همسویى اقدامات کمک نماید.
مجتبی یمانی
دوره 14، شماره 53 ، اردیبهشت 1384، ، صفحه 30-34
چکیده
تاکنون ژئومورفولوژى به عنوان یک علم کاربردى جایگاه واقعى خود را در مطالعات محیطى پیدا نکرده است. شاید یکى از مهم ترین دلایل این مسئله، عدم شناخت کافى کاربران و مدیران نسبت به این شاخه از علوم محیطى باشد. سابقه مطالعات ژئومورفولوژى در سطح بین المللى چندان زیاد نیست، اما با توجه به ضرورت ها و زمینه هاى کاربردى آن در بسیارى از کشورهاى ...
بیشتر
تاکنون ژئومورفولوژى به عنوان یک علم کاربردى جایگاه واقعى خود را در مطالعات محیطى پیدا نکرده است. شاید یکى از مهم ترین دلایل این مسئله، عدم شناخت کافى کاربران و مدیران نسبت به این شاخه از علوم محیطى باشد. سابقه مطالعات ژئومورفولوژى در سطح بین المللى چندان زیاد نیست، اما با توجه به ضرورت ها و زمینه هاى کاربردى آن در بسیارى از کشورهاى اروپایى و امریکایى به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفته است. در این میان نقشه هاى ژئومورفولوژى کاربردى به عنوان مهم ترین ابزار براى مطالعات ژئومورفولوژى محسوب مى گردد. از آنجا که پدیده هاى ژئومورفولوژیک بسیارمتنوع و پیچیده هستند بنابراین اطلاعات موجود در روى این نقشه ها نیز به همان نسبت از تعدد و پیچیدگى برخوردار است. بدیهى است توانایى استفاده از این نقشه ها نیز به همان نسبت وابسته به مهارت و دانش تهیه کنندگان و کاربران آن مى باشد. به طورکلى اطلاعات موجود در روى نقشه هاى ژئومورفولوژى تفصیلى به 4 گروه کلى تقسیم مى گردد. این گروه از اطلاعات مى توانند باتوجه به اهداف و زمینه هاى مطالعاتى، مورد تأکید قرار گرفته و موضوعى گردند. علاوه بر این مقیاس نقشه ها نیز نقشى تعیین کننده در قابلیت نمایش جزئیات دارد. بنابراین براى تهیه نقشه ژئومورفولوژى از هر منطقه اى، ابتدا نیازمند زمینه علمى کافى و سپس شناخت اهداف، جزئیات و ضرورت انجام مطالعات ژئومورفولوژیک مى باشد.