سیستم اطلاعات جغرافیایی
ژیلا یعقوبی؛ علی اصغر آل شیخ؛ امیدرضا عباسی
چکیده
انتخاب مکان به‌منظور احداث یک فروشگاه جدید برای خرده‌فروشی تصمیمی بسیار مهم است زیرا هزینه‌های زیادی را دربر دارد و فردی که فروشگاه جدیدی را احداث می‌کند، خود را در معرض خطر مالی قرار میدهد. موقعیت مکانی به خریدکردن اولیه‌ی مصرف‌کننده از یک فروشگاه و وفاداری نسبت به آن تأثیر میگذارد. از اینرو تجزیه و تحلیل موقعیت مکانی برای ...
بیشتر
انتخاب مکان به‌منظور احداث یک فروشگاه جدید برای خرده‌فروشی تصمیمی بسیار مهم است زیرا هزینه‌های زیادی را دربر دارد و فردی که فروشگاه جدیدی را احداث می‌کند، خود را در معرض خطر مالی قرار میدهد. موقعیت مکانی به خریدکردن اولیه‌ی مصرف‌کننده از یک فروشگاه و وفاداری نسبت به آن تأثیر میگذارد. از اینرو تجزیه و تحلیل موقعیت مکانی برای فروشگاه‌های خرده‌فروشی بسیار اهمیت دارد. با اینکه انتخاب مکان برای یک خرده‌فروشی همیشه دشوار بوده است، وضعیت رقابتی کنونی هم این تصمیم‌گیری را دشوارتر کرده است، زیرا فروشگاه‌ها به‌طور گسترده‌ای، با رقابت زیاد مواجه هستند. بنابراین تصمیم‌گیری برای یافتن محل یک فروشگاه جدید نیازمند یک راهبرد مکانی است. بسترهای خدمات‌دهی برخط تابع یک سری قیود هستند: به‌عنوان مثال، فقط به بخشی از شهر خدمات ارائه می‌کنند و این امر باعث می‌شود مدل‌های تعامل مکانی را نتوان بر روی کل شهر اجرا کرد. لذا در این مقاله با تکیه بر مدل تعامل رقابتی ضربی از نظریه مکان خرده‌فروشی، یک مدل بازاریابی مبتنی بر مکان برای خرده‌فروشی‌ها توسعه داده شده است که به راهبردهای مکانیابی برای احداث یک شیرینی‌فروشی جدید کمک می‌کند. ابتدا ویژگی‌هایی که در جذب مصرف‌کننده به شیرینی‌فروشی‌ها تأثیر دارد، تعیین می‌شود. سپس با استفاده از ابزارهای سیستم اطلاعات مکانی داده‌ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و مدل پیاده‌سازی میگردد. نتایج تحقیق نشان میدهد که مدل پیشنهادی توانسته است با میانگین خطای 17.07 درصد به پیش‌بینی رفتار مصرف‌کننده بپردازد و به افراد در مکانیابی فروشگاه جدید با توجه به ویژگی‌های فروشگاه، رقبا و محیط کمک کند. مدل پیشنهادی این تحقیق می‌تواند برای افزایش دقت در مکانیابی مراکز خرید دیگر هم استفاده شود.
نجمه نیسانی سامانی؛ علی اصغر آل شیخ؛ زهرا عابدی
چکیده
رشد و توسعه شهرها در سال های اخیر و به تبع آن افزایش جمعیت شهرها، مشکلات عدیده ا ی را برای ساکنان به وجود آورده است که از آن جمله معضلات ایجاد شده در حمل و نقل است.حمل و نقل و جابجایی انسان و کالا فعالیتی مهم برای هر جامعه انسانی به شمار می آید و تأثیرات عمده ای بر روی الگوهای زندگی و تعاملات اجتماعی مردم خواهد داشت. ایستگاه ...
بیشتر
رشد و توسعه شهرها در سال های اخیر و به تبع آن افزایش جمعیت شهرها، مشکلات عدیده ا ی را برای ساکنان به وجود آورده است که از آن جمله معضلات ایجاد شده در حمل و نقل است.حمل و نقل و جابجایی انسان و کالا فعالیتی مهم برای هر جامعه انسانی به شمار می آید و تأثیرات عمده ای بر روی الگوهای زندگی و تعاملات اجتماعی مردم خواهد داشت. ایستگاه های اتوبوس یکی از اجزای مهم این سیستم به شمار می آید و لازم است ایستگاه ها در محل هایی تعبیه شوند که باعث افزایش پوشش این سیستم در مناطق مختلف شهر شوند. لذا لازم است ایستگاه های سیستم اتوبوس رانی بر اساس چگونگی توزیع جمعیت و تنوع کاربری ها در مناطق مختلف شهری، طوری مکان یابی گردند که علاوه بر افزایش دسترسی کاربران به این سیستم، زمان سفر را نیز کاهش دهند.بر اینا ساس در پژوهش حاضر به برنامه ریزی مکانی ـ زمانی ارائه خدمات حمل و نقل شهری عمومی با استفاده از مدل های مکان مبنا در منطقه 6 تهران پرداخته شد. پس از مطالعه و بررسی های لازم بر روی منطقه موردنظر، 17 شاخص در قالب سه معیار دسترسی، معیار جمعیتی و وضعیت تردد تعیین گردید. به منظور ارزیابی وضعیت ایستگاه های موجود و پیشنهاد ایستگاه های جدید در منطقه مورد مطالعه از نتایج مدل تحلیل شبکه (ANP) و مدل زمانی آلن[1]، بهره برده شد. نتایج تحقیق نشان داد که از لحاظ مکانی، از کل مساحت 1557.5 هکتاری منطقه حدود 51 درصد در وضعیت مناسب و نسبتاً مناسب، 30.45 درصد وضع متوسط و حدود 35.1 درصد از کل مساحت منطقه در وضعیت نسبتاً نامناسب و نامناسب قرار دارد؛ و از لحاظ زمانی، از 246 ایستگاه موجود و پیشنهادی، 17 ایستگاه دارای اشتراک زمانی نمی باشند، 229 ایستگاه دارای اشتراک زمانی می باشند، بنابر این از ایستگاه های دارای اشتراک زمانی برای سرویس دهی بیشتر استفاده می‌شود. پیشنهاد می‌شود برای ایستگاه های دارای پنج اشتراک، اتوبوس هر 5 دقیقه یکبار، برای ایستگاه های دارای چهار اشتراک نیز هر 5 دقیقه، برای ایستگاه های دارای سه اشتراک هر 10 دقیقه، برای ایستگاه های دارای دو اشتراک هر 15 دقیقه و برای ایستگاه های دارای یک اشتراک هر 20 دقیقه اتوبوس از ایستگاه عبور کند.
[1]- Allen’s Temporal Interval Algebra
محمد فلاح ززولی؛ علیرضا وفایی نژاد؛ علی اصغر آل شیخ؛ مهدی مدیری؛ حسین آقامحمدی
چکیده
زمین لغزش از انواع مهم مخاطرات طبیعی است که امنیت جانی و مالی را مورد تهدید قرار می دهد و موجب تخریب محیط زیست و منابع طبیعی می‌شود. تهیه نقشه‌های پهنه‌بندی از جمله اقداماتی است که از طریق آن می‌توان مناطق حساس به لغزش‌های آینده را شناسایی و از نتایج آن برای برنامه‌ریزی کاربری زمین، جلوگیری از فعالیت‌های عمرانی غیرمجاز، ...
بیشتر
زمین لغزش از انواع مهم مخاطرات طبیعی است که امنیت جانی و مالی را مورد تهدید قرار می دهد و موجب تخریب محیط زیست و منابع طبیعی می‌شود. تهیه نقشه‌های پهنه‌بندی از جمله اقداماتی است که از طریق آن می‌توان مناطق حساس به لغزش‌های آینده را شناسایی و از نتایج آن برای برنامه‌ریزی کاربری زمین، جلوگیری از فعالیت‌های عمرانی غیرمجاز، طرح‌ریزی زیرساخت‌ها و بهسازی و ترمیم آنها استفاده کرد. این مطالعه با بهره‌گیری از سیستم اطلاعات مکانی و مدل‌های آنتروپی شانون و ارزش اطلاعاتی چارچوبی را برای تهیه نقشه مناطق حساس به زمین لغزش در منطقه رودبار الموت شرقی در استان قزوین که درگیر معضل زمین لغزش و ناپایداری‌های دامنه است، ارائه میدهد. در این راستا بعد از شناسایی عوامل مؤثر بر وقوع زمین لغزش و تهیه داده های مربوطه، نقشه‌های معیار شامل لیتولوژی، شیب، فاصله از گسل، کاربری اراضی، بارش، جهت شیب و ارتفاع برای محدوده مورد مطالعه با تفکیک‌پذیری مکانی سی متر تولید شد. برای تهیه لایه‌های اطلاعاتی و اجرای مدل از نرم افزار ArcGIS با توجه به قابلیت آن در تحلیل داده‌های مکانی، بهره گرفته شده است. ارزیابی نتایج با استفاده از شاخص احتمال تجربی نشان داد که هر دو مدل آنتروپی شانون و ارزش اطلاعات در برآورد پهنه‌های خطر متوسط، زیاد و خیلی زیاد می‌توانند به خوبی با مقدار شاخص احتمال تجربی 86% در شناسایی مناطق مستعد زمین لغزش در منطقه مورد مطالعه عملکرد مناسبی داشته باشند. در برآورد پهنه‌های خطر زیاد و خیلی زیاد، مدل ارزش اطلاعات با مقدار شاخص احتمال تجربی 86% در مقایسه با مدل آنتروپی شانون با مقدار شاخص احتمال تجربی 72% از قابلیت بهتری برخوردار است. با توجه به نقشه‌های پهنه‌بندی لغزش، پهنه‌های با خطر زیاد و خیلی زیاد اغلب در باغ‌ها و مراتع فقیر و امتداد گسل‌های منطقه قرار دارند، لذا لازم است فعالیت‌های انسانی با هدف ساخت و ساز و توسعه را در این مناطق محدود کرد.
علی اصغر آل شیخ؛ سعید مهری
چکیده
جنگل های زاگرس بیشترین تأثیر را در تأمین آب، حفظ خاک و تعدیل آب و هوای کشور دارد. با این وجود بخش قابل توجهی از این جنگل ها دچار پدیده ی زوال درختان بلوط شده است. مشخص نبودن پارامترهای مؤثر در زوال و نحوه ی ارتباط پارامترها، از جمله عواملی هستند که باعث سخت تر شدن شناخت و مدل سازی این پدیده می شود. هدف این پژوهش تعیین پارامترهای تاثیرگذار ...
بیشتر
جنگل های زاگرس بیشترین تأثیر را در تأمین آب، حفظ خاک و تعدیل آب و هوای کشور دارد. با این وجود بخش قابل توجهی از این جنگل ها دچار پدیده ی زوال درختان بلوط شده است. مشخص نبودن پارامترهای مؤثر در زوال و نحوه ی ارتباط پارامترها، از جمله عواملی هستند که باعث سخت تر شدن شناخت و مدل سازی این پدیده می شود. هدف این پژوهش تعیین پارامترهای تاثیرگذار برای مدل سازی زوال درختان بلوط و مدل سازی این پدیده با استفاده از شبکه های عصبی مصنوعی در استان لرستان است. در این پژوهش، پارامترهای دما، بارش، ارتفاع، شیب، جهت، نوع خاک و میزان ریزگردها به عنوان پارامترهای اولیه انتخاب شدند. همچنین از عملگرهای ضرب، لگاریتم، تبدیلات هذلولی و آنالیز مؤلفه های اصلی برای ترکیب پارامترها استفاده شد. به دلیل معلوم نبودن نحوه ی ارتباط و میزان اثر هر پارامتر، از شبکه های عصبی مصنوعی برای مدل سازی پدیده زوال استفاده شد. در مجموع 385 ترکیب مختلف از پارامترهای اولیه، با استفاده از عملگرهای فوق تولید و در سه معماری پیش خور با سه لایه پنهان، احتمالاتی و معماری ماشین بردار پشتیبان در شبکه های عصبی، (در مجموع تعداد 1155 شبکه ی عصبی) ارزیابی شد. نتایج ارزیابی نشان داد معماری احتمالاتی (87/0=R) با ورودی های ارتفاع، جهت، شیب، ریز گرد، نوع خاک و مؤلفه ی اصلی (بارش و دما) بهترین عملکرد را در مدل سازی زوال درختان بلوط دارد. با توجه به نتایج، استفاده از شبکه های عصبی مصنوعی احتمالاتی در شرایط عدم قطعیت و وجود دانش جزئی از پدیده، توصیه می شود. همچنین نتایج نشان دادند که استفاده از مؤلفه ی اصلی پارامترهای دما و بارش، استرس ناشی از خشکی را بهتر مدل می کند. استفاده از ترکیب بهینه ی پارامترها، در مدل احتمالاتی نسبت به ترکیب عادی، باعث افزایش 05/0 ضریب همبستگی شد.
مهرداد بیجندی؛ علی اصغر آل شیخ؛ ابوالقاسم صادقی نیارکی
چکیده
چگونگی رشد و گسترش شهرها همواره یکی از موضوعات چالش برانگیز در برنامه‌ریزی شهری بوده و تاکنون مدل‌های متعددی در خصوص رشد شهری ارائه شده است. هر چند بسیاری از این مدل‌ها روش تحقیق و یا فرضیات متفاوتی دارند ولی در یک نگاه عام می‌توان گفت این مدل‌ها تا به امروز اهداف مشترکی را دنبال کرده‌اند که همان ارائه درک بهتر از چگونگی تحولات ...
بیشتر
چگونگی رشد و گسترش شهرها همواره یکی از موضوعات چالش برانگیز در برنامه‌ریزی شهری بوده و تاکنون مدل‌های متعددی در خصوص رشد شهری ارائه شده است. هر چند بسیاری از این مدل‌ها روش تحقیق و یا فرضیات متفاوتی دارند ولی در یک نگاه عام می‌توان گفت این مدل‌ها تا به امروز اهداف مشترکی را دنبال کرده‌اند که همان ارائه درک بهتر از چگونگی تحولات شهری است. شهرها را می‌توان سیستم پیچیده‌ای دانست که از تعاملات عوامل گوناگون شکل گرفته‌اند. امروزه اتوماتای سلولی و روش عامل مبنا برای مدلسازی سیستمهای پیچیده در طیف وسیعی از مطالعات بکارگرفته شده‌اند. روش عامل مبنا با قابلیت ذاتی شبیه سازی تعاملات اجتماعی و محیطی ابزار مناسبی برای مدلسازی سیستمهای پیچیده است و اتوماتای سلولی نیز توانایی مناسبی در مدلسازی پدیده‌های منتشر شونده دارد. لذا در این تحقیق سعی شده است با ترکیب اتوماتای سلولی نامنظم و سیستم چند عامله، مدلی پویا از چگونگی رشد مناطق مسکونی در مقیاس پلاک‌های شهری ارائه شود. در مدل ارائه شده از اتوماتای سلولی به منظور محاسبه تناسب کلی اراضی برای توسعه استفاده شده است. در این محاسبه از فاکتورهای همسایگی، تناسب فیزیکی، دسترسی و قیود مکانی در قالب 12 معیار مکانی استفاده شده است.
پنج عامل شامل عامل برنامه‌ریز شهری، عامل توسعه دهنده و عامل‌های خانوار در سه گروه درآمدی بالا، متوسط و پایین به مدل معرفی شدند. مدل پیشنهادی در شهرک مسکونی ناجی آباد کاشان پیاده‌سازی شد و نتایج ارزیابی نشان داد که مدل ارائه شده با دقت 71 درصد قادر به پیش‌بینی رشد شهری است. برنامه‌ریزان شهری می‌توانند با تغییراتی در این مدل، آن را برای برنامه‌ریزی و مدیریت رشد شهری استفاده نمایند.
نوید هوشنگی؛ علی اصغر آل شیخ
چکیده
مدلسازی عامل- مبنا (ABM)[1] رویکردی نوین جهت توسعه‌ی ابزارهای شبیه‌سازی برای پدیده‌های پیچیده در حوزه‌های مختلف از جمله بلایای طبیعی، مطالعات بیولوژیکی و شرایط امداد و نجات زلزله است. این مقاله یک سیستم شبیه‌سازی برای عملیات امداد و نجات با استفاده از سیستم اطلاعات مکانی (GIS)،سیستمهای چندعاملی (MAS)[2]ومفهـوم هماهنگ‌سازی برای انتساب ...
بیشتر
مدلسازی عامل- مبنا (ABM)[1] رویکردی نوین جهت توسعه‌ی ابزارهای شبیه‌سازی برای پدیده‌های پیچیده در حوزه‌های مختلف از جمله بلایای طبیعی، مطالعات بیولوژیکی و شرایط امداد و نجات زلزله است. این مقاله یک سیستم شبیه‌سازی برای عملیات امداد و نجات با استفاده از سیستم اطلاعات مکانی (GIS)،سیستمهای چندعاملی (MAS)[2]ومفهـوم هماهنگ‌سازی برای انتساب پویای وظایف بین عامل‌های جستجوگر و عامل‌های آزادساز را ارائه میدهد. هدف اصلی این مقاله استفاده ازسیستم‌های چندعاملیبرایشبیه‌سازی فعالیت‌ها، افزایش کـارایی گروه‌های امداد و نجات و ارائه راهکاری جهت یافتن رابطه‌ی بین تعداد عامل‌های جستجوگر و آزادساز با در نظر گرفتن حداکثر تعداد شهروندان نجات یافته می‌باشد. این سیستم می‌تواند برای مدیریت و تصمیم‌گیری قبل از زلزله استفاده شود. ارزیابی سیستم توسعه داده شده در قسمتی از منطقه 3 شهر تهران صورت پذیرفت. سیستم پیشنهادی شامل سه بخش است: مدلسازی محیط و گروه‌های کاری با استفاده از GIS، تحلیل عملیات جستجو توسط سیستم چندعاملی و بصری‌سازی نتایج.لذا ابتدا محیط با استفاده از داده‌های مکانی مدلسازی شده و سپس مقدار فضایی که هر عامل باید به جست و جو بپردازد برای هر عامل تخصیص داده می‌شود. در ادامه هر یک از عامل‌های جستجوگر از الگوریتم کلونی مورچگان برایترتیب‌دهیوظایف خود در جهت یافتن راه‌حلی نزدیک به بهینه برای جستجوی فضای مطالعاتی استفاده می‌برند. سپسمجروحینپیداشدهتوسطعاملها جست و جوگر، با استفاده از قرارداد شبکه[3] به عامل‌های آزادساز تخصیص داده می‌شوند. نتیجه‌ی این تحقیق در قالب نموداری که رابطه‌ی تعداد عامل‌های جستجوگر و عامل‌های آزادساز (با توجه به تعداد افراد نجات یافته، در صورت هماهنگی عامل‌ها) را نشان میدهد ارائه شده است. نتیجه‌ی حاصل الگویی در یافتن تعداد افراد مورد نیاز برای عملیات امداد و نجات در بخش‌های مختلف شهری و برقراری تعادل بین تعداد نفرات را ارائه میدهد. [1]3- Agent Based Modeling [2]4- Multi Agent System [3]5- Contract net
بی بی مریم سجادیان جاغرق؛ علیرضا وفایی نژاد؛ علی اصغر آل شیخ
چکیده
فراگیر شدن دستگاه‌های تلفن همراه (مانند گوشی‌های هوشمند و تبلت‌ها) باعث توسعه سیستمهای فراگستر مانند سیستمهای ناوبری و سلامت شده است. خصوصیت اصلی سیستمهای فراگستر وجود امکان پیکربندی مجدد و انطباق مناسب برنامه کاربردی با توجه به وضعیت جاری کاربر در شرایط محیطی مختلف است. وجود قابلیت‌های دینامیکی که در طراحی و پیاده‌سازی ...
بیشتر
فراگیر شدن دستگاه‌های تلفن همراه (مانند گوشی‌های هوشمند و تبلت‌ها) باعث توسعه سیستمهای فراگستر مانند سیستمهای ناوبری و سلامت شده است. خصوصیت اصلی سیستمهای فراگستر وجود امکان پیکربندی مجدد و انطباق مناسب برنامه کاربردی با توجه به وضعیت جاری کاربر در شرایط محیطی مختلف است. وجود قابلیت‌های دینامیکی که در طراحی و پیاده‌سازی سیستمهای فراگستر بافت آگاه باید مد نظر قرار گیرد، عمدتاً شامل کسب بافت، پردازش و تصمیم‌گیری و نحوه نمایش اطلاعات می‌شود. این مقاله بر روی طراحی و پیاده‌سازی یک سیستم بافت آگاه برای گروه‌های حساس در شرایط محیطی نامناسب (به طور خاص، آلودگی هوا) متمرکز شده است. آلودگی هوا به عنوان یک پدیده زمانی-مکانی باعث تغییرات شرایط سلامتی میگردد و گاهی اوقات عامل افزایش میزان مرگ‌ومیر محسوب می‌شود.در این پژوهش از پلت فرم اندروید، زبان‌های برنامه نویسی جاوا، PHP و بانک اطلاعات MySQLو SQLit و همچنین از Google Maps API جهت پیاده‌سازی سیستم استفاده شده است. رویکرد طراحی سیستم پیشنهادی بر اساس معماری توزیع یافته در قسمت جمع‌آوری و پردازش داده است. جمع‌آوری داده با استفاده از سنسورهای سخت‌افزاری و نرم‌افزاری انجام می‌شود. سیستم بافت آگاه پیشنهادی می‌تواند به طور خودکار بافت جاری کاربر را شناسایی کند و داده‌ها و اطلاعات مورد نیاز را پس از پردازش و استدلال ارائه نماید. ارائه نتایج معمولاً به صورت توصیه‌هایی براساس شرایط جاری کاربر صورت می‌پذیرد. ویژگی‌های بارز این سیستم استقلال نسبی آن از ورود داده‌ها به صورت دستی توسط کاربرو شرکت فعالانه داده‌ها در تصمیم‌گیری است. استدلال خودکار بافت بر اساس مجموعه قوانین تعریف‌شده در قالب قوانین اگر...آنگاه... اجرا می‌شود. نتایج خروجی متناسب با علایق و ترجیحات کاربر تفسیر و در رابط کاربر نمایش داده می‌شود. نحوه نمایش اطلاعات نیز با توجه به شرایط محیطی کاربر سازگار می‌شود. سیستم پیشنهادی، الگوی مناسبی از خود مراقبتی در محیط شهری با آلودگی بالا را ارائه میدهد.
علی کلانتری اسکوئی؛ مهدی مدیری؛ علی اصغر آل شیخ؛ رضا حسنوی
چکیده
هدف اصلی این پژوهش تعیین شاخص آمادگی زیرساخت اطلاعات مکانی ملی (NSDI) ایران و شناسائی عوامل محدودکننده در ایجاد این زیرساخت می‌باشد. چارچوب اصلی پژوهش بر اساس پیمایش و مدل آمادگی زیرساخت اطلاعات مکانی (Readiness ModelSDI) بنا شده است. در این تحقیق، NSDI ایران بر اساس این مدل فازی پایه، با استفاده از 16 معیار تصمیم‌گیری در قالب پنچ عامل سازمانی، ...
بیشتر
هدف اصلی این پژوهش تعیین شاخص آمادگی زیرساخت اطلاعات مکانی ملی (NSDI) ایران و شناسائی عوامل محدودکننده در ایجاد این زیرساخت می‌باشد. چارچوب اصلی پژوهش بر اساس پیمایش و مدل آمادگی زیرساخت اطلاعات مکانی (Readiness ModelSDI) بنا شده است. در این تحقیق، NSDI ایران بر اساس این مدل فازی پایه، با استفاده از 16 معیار تصمیم‌گیری در قالب پنچ عامل سازمانی، منابع انسانی، داده و اطلاعات، فناوری و مالی مورد ارزیابی قرار گرفته است. داده‌های مورد نیاز پژوهش با کمک پرسشنامه و مصاحبه با کارشناسان آشنا با زیرساخت اطلاعات مکانی از سازمان‌های دولتی، دانشگاه‌ها و بخش خصوصی کشور تهیه گردید. بعد از جمع‌آوری داده و اطلاعات، مقادیر شاخص‌های کلی و عامل‌های پنجگانه بر اساس مدل آمادگی محاسبه شدند. براساس نتایج، وضعیت شاخص آمادگی کلی NSDI کشور در سطح پایین ارزیابی شده و برابر 44/0 محاسبه گردید. همچنین نتایج ارزیابی عامل‌ها نشان داد که تمامی آنها به استثنای عامل فناوری، کمتر توسعه یافته‌اند. بعلاوه، وضعیت 75 درصداز معیارهای تصمیم‌گیری نیزرضایت بخش نمی‌باشد. در این تحقیق، وضعیت سرمایه‌گذاری دولت و بخش خصوصی، زیرساخت‌های ارتباطاتی، رهبری سازمانی و فردی، مسائل قانونی، دیدگاه سیاستمداران، متادیتا، فرهنگ و آموزش در رابطه با زیرساخت اطلاعات مکانی از اهم معیارهای محدودکننده در استقرار NSDI شناخته شدند. علیرغم عوامل متعدد بازدارنده توسعه NSDI، وضعیت معیارهای اتصال به وب، دسترسی به داده و اطلاعات مکانی رقومی، سرمایه انسانی و دسترسی به نرم‌افزارهای مکانی در سطح مطلوبی از توسعه ارزیابی شدند. همچنین بر اساس نتایج این تحقیق، چنین به نظر می‌رسد که در توسعهNSDI کشور، مسائل غیرفنی (عوامل سازمانی، منابع انسانی و مالی) بیشتر از مسائل فنی (عامل فناوری) می‌توانند به عنوان عامل محدودکننده نقش ایفا نمایند. در پایان پیشنهاداتی در راستای رفع محدودیت‌های توسعهNSDIکشور ارائه شده است.
محمد اسکندری؛ مهدی مدیری؛ بابک امیدوار؛ علی اصغر آل شیخ؛ محمدعلی نکویی؛ علی علیدوستی
چکیده
پدیدهزلزله،جزء سوانحطبیعیاستکههمهسالهخساراتجانی،مالیوزیستمحیطیفراوانیبرجای میگذارد. ایران به علت موقعیت لرزه خیزی و قرار گیری آن برروی کمربند زلزله، در برابر زمین لرزه بسیار آسیب پذیر می باشد. همچنین تعداد زیادی از مستحدثات قبل از تدوین معیارهای طراحی مقاوم در برابر زلزله ساخته شده اند و متأسفانه همچنان کیفیت ساخت و ساز در برخی ...
بیشتر
پدیدهزلزله،جزء سوانحطبیعیاستکههمهسالهخساراتجانی،مالیوزیستمحیطیفراوانیبرجای میگذارد. ایران به علت موقعیت لرزه خیزی و قرار گیری آن برروی کمربند زلزله، در برابر زمین لرزه بسیار آسیب پذیر می باشد. همچنین تعداد زیادی از مستحدثات قبل از تدوین معیارهای طراحی مقاوم در برابر زلزله ساخته شده اند و متأسفانه همچنان کیفیت ساخت و ساز در برخی موارد در کشور در حد مطلوب نمی‌باشد. از اینرو با توجه به رفتار مشکوک شبکهها نسبت به وقوع زلزله‌های احتمالی، مباحث بررسی آسیب پذیری لرزه‌ای زیرساخت‌های حیاتی از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. در مقاله‌ی حاضر، مدلی ارائه شده که در آن، ابتدا تحلیل خطر منطقه مورد نظر (بر اساس 2 رابطه کاهندگی موجود برای کشور) صورت می‌گیرد، که با توجه به عدم قطعیت‌های موجود در وقوع زلزله (شامل اندازه بزرگای زلزله، عمق کانونی و موقعیت کانون زلزله)، این عملیات بصورت تصادفی در هر بار انجام تحلیل انتخاب میگردد و پس از هر بار آنالیز تحلیل خطر خروجی‌های ناشی از خطر لرزش زمین شامل مقادیر بیشینه شتاب، حداکثرسرعت و تغییرمکان زمین محاسبه میگردد. چنانچه منطقه دارای استعداد زمین‌لغزش یا روانگرایی باشد، می‌بایست خروجی‌های ناشی از خطر شکست زمین شامل مقادیر تغییرمکان‌های روانگرایی و زمین‌لغزش برای هر عارضه وارد مدل شوند. سپس از توابع آسیب‌پذیری لرزه‌ای که برای هر 2 خطر لرزش زمین و شکست زمین برای شریان‌ها در پایگاه داده مدل قرار داده شده، استفاده میگردد. در انتها براساس توابع موجود آسیب‌پذیری به تحلیل خسارت شبکهها پرداخته می‌شود. تمامی این گام‌ها برای یکبار آنالیز می‌باشد. از اینرو بر اساس شبیه‌سازی مونت کارلو، تمامی این عملیات بصورت 10هزار بار برای لحاظ نمودن تمامی عدم‌قطعیت‌ها و حالات خرابی تکرار می‌شوند و از خروجی‌های موجود در پایگاه داده، میانگین‌گیری انجام می‌شود تا تمامی حالات خرابی در نظر گرفته شود. به همین منظور باتوجه به حجم وسیع داده توصیفی و مکانی، از طرفی آنالیزهای مکانی زیاد بر روی داده‌ها و همچنین حجم بالای معادلات ریاضی برای تکرار عملیات، به کدنویسی در محیط Visual Studio با زبان برنامه‌نویسی C# با بهره‌گیری از کتابخانه‌های .Net Framework و Arc Engine پرداخته شد که منجر به تولید یک سامانه نرم‌افزاری با به کارگیری یک پایگاه داده و با قابلیت‌های تحلیل و استنتاج مکانی بر مبنای سیستمهای اطلاعات مکانی (GIS) گردید که می‌تواند مقادیر احتمالی خرابی کم، متوسط، وسیع و کامل هر شریان را به تفکیک در قالب نقشه و جدول برای هر عارضه برآورد نماید. در این مقاله بمنظور نمایش بهتر این پژوهش، مدل موجود برای شهر نیشابور، پیاده‌سازی و مورد تحلیل واقع گردید.
سروش اجاق؛ علی اصغر آل شیخ؛ محمد رضا ملک؛ محمد فلاح ززولی
چکیده
با تجهیز دستگاه‌های همراه به قابلیت‌هایی همانند پردازشگرهای قدرتمند و تعبیه سنجنده‌های متنوع امروزه شاهد وقوع انقلابی عظیم در استفاده از این تجهیزات در تمامی زوایای زندگی بشری می‌باشیم. با نگاهی گذرا به تاریخچه سامانه‌های اطلاعات مکانی به روشنی مشخص می‌شود که انجام تحلیل‌های مکانی بلادرنگ همواره یکی از مهمترین دغدغه‌های این ...
بیشتر
با تجهیز دستگاه‌های همراه به قابلیت‌هایی همانند پردازشگرهای قدرتمند و تعبیه سنجنده‌های متنوع امروزه شاهد وقوع انقلابی عظیم در استفاده از این تجهیزات در تمامی زوایای زندگی بشری می‌باشیم. با نگاهی گذرا به تاریخچه سامانه‌های اطلاعات مکانی به روشنی مشخص می‌شود که انجام تحلیل‌های مکانی بلادرنگ همواره یکی از مهمترین دغدغه‌های این علم بوده است. از طرفی دیگر جمع‌آوری، مدیریت و ذخیره سازی اطلاعات مکانی و توصیفی از مهمترین مراحل بسیاری از پروژه‌های اجرایی همانند ساماندهی مشاغل مزاحم شهری به شمار می‌آید. در بسیاری از پروژه‌های اجرایی، برطرف نمودن وقفه زمانی بین فرآیند برداشت میدانی اطلاعات و ذخیره‌سازی آنها در پایگاه داده‌های مرکزی می‌تواند به انجام تحلیل‌های مکانی بلادرنگ و در عین حال بسیار کارآمد بیانجامد. اما استفاده از روش‌های سنتی گردآوری، رقومی سازی، مدیریت و ذخیره سازی اطلاعات در بسیاری از پروژه‌های اجرایی با مشکلات قابل توجهی همانند دشواری حمل فرم‌های کاغذی، نقشه‌های کاغذی، خطاها و اشتباهات اجتناب ناپذیر عوامل انسانی و مهمتر از همه ایجاد فاصله زمانی قابل توجه در فرآیند جمع آوری اطلاعات تا ذخیره سازی رقومی آنها همراه بوده است. این مطالعه سعی در ارائه سامانه ای همراه به منظور ایجاد جایگزینی مناسب برای روش‌های سنتی گردآوری و ذخیره سازی اطلاعات مرتبط با مشاغل مزاحم شهر کرمانشاه دارد. در نهایت نیز با انجام آزمون‌های آماری بهبود عملکرد این سامانه در مقایسه با روش‌های سنتی در چهار منطقه از شهر مورد مطالعه به اثبات رسید. علاوه بر آن، تمایل 92% از کاربران به استفاده از این سامانه در مقایسه با روش‌های سنتی، از دیگر معیارهای نشان دهنده موفقیت در نیل به هدف نهایی این مطالعه است.
امیرحسین کاظم؛ فرهاد حسینعلی؛ علی اصغر آل شیخ
چکیده
مدلسازی رشد شهری و تغییرات صورت گرفته در کاربری اراضی جزء جد‌ایی‌ناپذیری از برنامه‌ریزی برای توسعه پاید‌ارند. تحقیق حاضر نیز در نظر دارد رشد و توسعه شهری را برای کلان شهر تهران از بعد زمانی و توزیع مکانی، مدل سازی نماید. بد‌ین منظور ابتدا با استفاده از تصاویر سری زمانی ماهواره لند‌ست، نقشه‌های کاربری اراضی ...
بیشتر
مدلسازی رشد شهری و تغییرات صورت گرفته در کاربری اراضی جزء جد‌ایی‌ناپذیری از برنامه‌ریزی برای توسعه پاید‌ارند. تحقیق حاضر نیز در نظر دارد رشد و توسعه شهری را برای کلان شهر تهران از بعد زمانی و توزیع مکانی، مدل سازی نماید. بد‌ین منظور ابتدا با استفاده از تصاویر سری زمانی ماهواره لند‌ست، نقشه‌های کاربری اراضی برای سال‌های 1988، 2002 و 2013 با رویکرد شئ پایه مورد طبقه‌بند‌ی قرار گرفت. در گام بعد‌ی با بهره‌گیری از مدل رگرسیون لجستیک میزان تأثیر متغیرهای مستقل در رابطه با گسترش شهری شامل چهارد‌ه متغیر در قالب دو گروه متغیرهای محیطی-طبیعی و اجتماعی – اقتصاد‌ی در دوره 1988 تا 2002، به صورت ضریب در معاد‌له رگرسیون محاسبه شده و نقشه پتانسیل گسترش شهری تولید گردید. ارزیابی عملکرد رگرسیون لجستیک با استفاده از دو شاخصPseudo R2 و ROC با مقادیر به ترتیب 32/0 و 89/0 نشانگر برازش خوب رگرسیون و قابلیت تشریحی مناسب آن بود. در ادامه مساحت تغییرات برای سال مورد انتظار با استفاده از تحلیل زنجیره مارکوف به صورت کمی پیش‌بینی شد. در نهایت با استفاده از خروجی‌های دو مدل رگرسیون لجستیک و تحلیل زنجیره مارکوف، با بهره گیری از مدل خود‌کاره‌های سلولی ، رشد شهری برای سال 2013 مدل سازی گشت که مقایسه آن با تصویر طبقه بندی شده سال 2013 نشان میدهد مدل مورد استفاده با دقت نسبی برآورد مساحت93/0 و ضریب کاپای 87/0 یک مدل موفق بوده است. بر این اساس از همین مدل برای برآورد رشد شهری در سال 2025 استفاده گردید و برای این کار از تصاویر سال‌های 2002 و 2013 استفاده شد.
هانیه جعفری؛ علی اصغر آل شیخ
چکیده
تغییرات وضعیت سطح زمین وآب وهوا زمینه سازوقوع آبگرفتگیهای مکرردرمناطق شهری شده‌است. سیستمهای پیش‌بینی وپایش آب‌گرفتگی ابزاری مناسب برای اتخاذ سریع تصمیم‌هاوانجام اقدامات لازم درمقابله بااین بحران می‌باشند. دراین تحقیق یک سیستم اطلاعات مکانی تحت وب توسعه یافت که با دریافت شدت ومدت زمان بارش، قادربه پیش‌بینی وپایش ...
بیشتر
تغییرات وضعیت سطح زمین وآب وهوا زمینه سازوقوع آبگرفتگیهای مکرردرمناطق شهری شده‌است. سیستمهای پیش‌بینی وپایش آب‌گرفتگی ابزاری مناسب برای اتخاذ سریع تصمیم‌هاوانجام اقدامات لازم درمقابله بااین بحران می‌باشند. دراین تحقیق یک سیستم اطلاعات مکانی تحت وب توسعه یافت که با دریافت شدت ومدت زمان بارش، قادربه پیش‌بینی وپایش آبگرفتگیهای شهری می‌باشد. این سیستم مکانی مبتنی برمعماری سرویس‌گرابوده وبرای انجام پردازش‌های لازم از وب سرویس‌های پردازشی استاندارد استفاده می‌کند. سیستم ارائه شده دارای سه لایه ی داده، منطقو نمایش می‌باشد. لایه‌ی داده شامل داده‌های موردنیازسیستم است. لایه‌ی منطق شامل دووب سرویس پردازشی محاسبه ی مشخصه های هیدرولوژیکی و محاسبه ی آب‌گرفتگی می‌باشد. وب سرویس محاسبه ی مشخصه‌های هیدرولوژیکی،جهت وانباشت جریان را برمبنایا لگوریتمWASI محاسبه می‌کند. با ورود خروجی حاصل ازا ین سرویس به وب سرویس پردازشی محاسبه ی آب‌گرفتگی، موقعیت نقاط آب‌گرفته به همراه خصوصیات حجم، مساحت وعمق آنها تعیین می‌شود. ایندوسرویس ازطریق یک وب سرویس پردازشی مرکزی زنجیره می‌شوند. همچنین لایه ی نمایش وظیفه ی دریافت ورودی‌ها ازکاربر و نمایش نقشه‌های خروجی را برعهده دارد. به منظورتست سیستم، بخشی ازم نطقه‌ی 22 شهرتهران به عنوان منطقه ی مورد مطالعه انتخاب شد. براساس نتایج،مجموع مساحت مناطق آب‌گرفته برای رویداد بارش انتخاب شده، 0/81درصد مساحت کل منطقه‌ی مورد مطالعه می‌باشد. ارزیابی سیستم بااستفاده از روش نظرسنجی کاربران انجام شد وقابلیت‌های شبیه‌سازی آب‌گرفتگی وارزیابی وضعیت آب‌گرفتگی و نیز واسط کاربری آن مورد نظرسنجی قرار گرفت. واسط کاربری سیستم وقابلیت شبیه سازی آب‌گرفتگی به ترتیب بیشترین وکم‌ترین میزان رضایت کاربران رابه خود اختصاص دادند. پیاده‌سازی این سیستم بااستفاده ازوب سرویس‌های مکانی استاندارد مبنا، قابلیت استفاده مجدد از این سرویس‌ها رافراهم نموده است.
یاسر ابراهیمیان قاجاری؛ علی اصغر آل شیخ؛ مهدی مدیری؛ رضا حسنوی؛ مرتضی عباسی
چکیده
شهرها در طول تاریخ هیچ‌گاه از آسیب‌های حوادث طبیعی و انسان ساخت بی امان نبوده‌اند، به‌طوری‍‍ک‍‍ه اگر در گذشته به خاطر موانع و سدهای اطراف آن از آخرین اهداف جنگ بوده‌اند، امروزه با توسعه تکنولوژی و برداشته شدن آن موانع به اولین اهداف جنگی تبدیل شده‌اند. در واقع آنچه که جنگ و حملات هوایی را به عنوان تهدیدی جدی برای شهر ...
بیشتر
شهرها در طول تاریخ هیچ‌گاه از آسیب‌های حوادث طبیعی و انسان ساخت بی امان نبوده‌اند، به‌طوری‍‍ک‍‍ه اگر در گذشته به خاطر موانع و سدهای اطراف آن از آخرین اهداف جنگ بوده‌اند، امروزه با توسعه تکنولوژی و برداشته شدن آن موانع به اولین اهداف جنگی تبدیل شده‌اند. در واقع آنچه که جنگ و حملات هوایی را به عنوان تهدیدی جدی برای شهر مطرح می‌کند عدم پایداری و آمادگی برای مقابله با آن است. یکی از راه‌های اساسی برای ایجاد آمادگی در برابر تهدیدات، آگاهی از درجه آسیب‌پذیری شهر در صورت وقوع آن است. لذا اگر بتوان با روش یا روش‌هایی میزان آسیب‌پذیری المان‌های شهری ناشی از حمله به آنها را تعیین کرد، می‌توان با اتخاذ راهکارهایی آمادگی را تا حد بسیار زیادی افزایش داد. آنچه که محققین در این تحقیق به دنبال آن بوده‌اند مدلسازی آسیب‌پذیری ساختمان‌های شهر (به عنوان یکی از مهمترین المان‌های کالبدی شهر) ناشی از تهدیدات برای یکی از مناطق تهران (منطقه6 شهرداری) بوده است. با توجه به اینکه آسیب‌پذیری خود تابعی از چندین شاخص می‌باشد، لذا مدل مدنظر تحقیق از نوع مدل‌های چند معیاره بوده و با توجه به ماهیت مکانی شاخص‌ها پیاده‌سازی مدل در محیط GIS صورت گرفته است. استخراج شاخص‌های آسیب پذیری با روش دلفی و تهیه پرسشنامه‌هایی از کارشناسان شهرسازی، سازه، معماری و پدافند غیرعامل و مطالعه کارهای گذشته انجام پذیرفت. نتایج حاصل از مدلسازی 9 شاخص مستخرج از روش دلفی با تکنیک تحلیل سلسله مراتبی (AHP)، حاکی از آن است که حدود 38 درصد ساختمان‌ها آسیب‌پذیری کم، 60 درصد ساختمان‌ها آسیب پذیری متوسط و حدود 2 درصد ساختمان‌ها آسیب‌پذیری بسیار بالایی دارند که این خود نشان از ضرورت بالای اقدامات اساسی با رویکرد پدافند غیرعامل برای کاهش آسیب‌پذیری می‌باشد
