اطلاعات جغرافیایی
مجتبی قدیری معصوم؛ حمید افشاری
چکیده
مطالعات فضایی در هر زمینه‌ای می‌تواند حقیقت و واقعیت را در آن موضوع روشن نماید. یکی از عواملی که تأثیرات شایان و قابل توجهی در رشد و توسعه گردشگری دارد، میزان دسترسی به زیرساخت‌ها و امکانات لازم برای آن است. بنابراین، به‌منظور مشخص شدن علت دسترسی به عوامل برتری در هر حوزه جغرافیایی در دستیابی به این امکانات، تحقیق حاضر با هدف ...
بیشتر
مطالعات فضایی در هر زمینه‌ای می‌تواند حقیقت و واقعیت را در آن موضوع روشن نماید. یکی از عواملی که تأثیرات شایان و قابل توجهی در رشد و توسعه گردشگری دارد، میزان دسترسی به زیرساخت‌ها و امکانات لازم برای آن است. بنابراین، به‌منظور مشخص شدن علت دسترسی به عوامل برتری در هر حوزه جغرافیایی در دستیابی به این امکانات، تحقیق حاضر با هدف ایجاد عامل و معیاری برای ارزیابی و سنجش شهرستان‌های استان مرکزی از لحاظ زیرساخت‌های گردشگری صورت گرفته است. این تحقیق از نظر روش، توصیفی - مقایسه‌ای و از نظر هدف کاربردی است. محدوده مورد مطالعه تحقیق، کل شهرستان‌های (12 شهرستان) استان مرکزی است. جمع‌آوری داده‌ها از روش کتابخانه‌ای و با استفاده از آمار، ارقام و اطلاعات ارائه شده توسط ادارۀ کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان مرکزی و نیز سالنامه آماری سال 1394 این استان انجام پذیرفته است. همچنین از روش تصمیم‌گیری چند معیارۀ PROMETHEE برای سطح‌بندی شهرستان‌های استان مرکزی استفاده شده و نیز، به‌منظور تعیین وزن مؤلفه‌ها از روش دلفی و به کمک 10 نفر از استادان و کارشناسان در این زمینه بهره گرفته شده است. همچنین، به‌منظور تحلیل روابط بین متغیرهای پژوهش از روش مدل‌سازی معادلات ساختاری استفاده شده است. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است، که شهرستان‌های اراک (0.7739)، ساوه (0.4673) و شازند (0.3536) به‌ترتیب رتبه‌های اول تا سوم را به خود اختصاص دادند. بنابراین، با توجه به نتایج به‌دست‌آمده می‌توان گفت که مهم‌ترین عوامل برتری در دستیابی به امکانات مساعد و مطلوب، مرکزیت و جمعیت بوده است. همچنین، مؤلفه‌های خدماتی (0.279)، حملونقل (0.096) بیشترین تأثیر را بر این رتبه‌بندی داشته است. بنابراین، برای دست یافتن به توسعه پایدار گردشگری باید امکانات و تجهیزات (که مهم‌ترین آن‌ها خدمات و حملونقل هستند) را به‌صورت یکپارچه در بین شهرستان‌ها توزیع نمود.
مجتبی قدیری معصوم؛ سهیلا ایرانخواه خانقاه
دوره 21، شماره 82 ، شهریور 1391، ، صفحه 36-43
چکیده
فضاهای روستایی بخشی از جوامع انسانی هستند، توسعه پایدار و یکپارچه ملی معطوف به توسعه پایدار در سطح منطقه‌ای، شهری و روستایی است. در همین راستا برنامه دوم و سوم و چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، عمران روستایی را یکی از اهداف خود قرار داده و برای رسیدن به آن یکی از راهکارهای اجرایی را صدور سند اماکن روستایی در نظر گرفته است. چرا ...
بیشتر
فضاهای روستایی بخشی از جوامع انسانی هستند، توسعه پایدار و یکپارچه ملی معطوف به توسعه پایدار در سطح منطقه‌ای، شهری و روستایی است. در همین راستا برنامه دوم و سوم و چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، عمران روستایی را یکی از اهداف خود قرار داده و برای رسیدن به آن یکی از راهکارهای اجرایی را صدور سند اماکن روستایی در نظر گرفته است. چرا که زمین در هر حال بستر اصلی گنجینهها و ثروتهای مادی است و از نظر اقتصادی ارزشمند است و موارد استفاده متعددی برای رفع نیازهای جوامع انسانی (از جمله احداث ساختمان) وجود دارد. بر این اساس خانهها و اماکن روستایی یکی از منافع سرمایهای جوامع روستایی به شمار میآیند که مالک آن‌ها نیازمند است با تکیه بر قانون از نظر حقوقی نسبت به دارایی خود احساس امنیت نماید. از سوی دیگر نیاز به اطلاعات زمین به منزله پایه و زمینه‌ای برای توسعه و کنترل منابع زمین، شناسنامهدار شدن هر واحد آن را در اولویت قرار میدهد. در این تحقیق بررسی روند تاریخی صدور سند در ایران و به طور اخص برنامههای توسعه در ایران بعد از انقلاب مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
آئیژ عزمی؛ مجتبی قدیری معصوم
دوره 19، شماره 73 ، اردیبهشت 1389، ، صفحه 34-41
چکیده
امروزه نوآورى هاى متنوع و مختلفى به بازار راه پیدا کرده اند که فناورى اطلاعات و ارتباطات را مى توان از جمله این نوآورى ها دانست. روستاها نیز به عنوان بخشى از جامعه کشور به جهت حساسیت هایى که نسبت به نوآورى هاى جدید همواره نشان داده اند، حساس بوده اند. از جمله این گونه نوآورى هایى که به روستاها ارایه شده فناورى ...
بیشتر
امروزه نوآورى هاى متنوع و مختلفى به بازار راه پیدا کرده اند که فناورى اطلاعات و ارتباطات را مى توان از جمله این نوآورى ها دانست. روستاها نیز به عنوان بخشى از جامعه کشور به جهت حساسیت هایى که نسبت به نوآورى هاى جدید همواره نشان داده اند، حساس بوده اند. از جمله این گونه نوآورى هایى که به روستاها ارایه شده فناورى اطلاعات و ارتباطات است که ضرورت توجه به اثرات توسعه آن در روستاها اهمیت دارد. روش تحقیق اسنادى بوده و از منابع مختلف داخلى و خارجى استفاده شده است. در این مقاله فناورى اطلاعات و ارتباطات تعریف گردیده و به وضعیت اینترنت به عنوان یکى از ابزارهاى مهم فناورى اطلاعات در جهان پرداخته و جایگاه ایران در جهان و منطقه بازگو شده است. در ادامه، به راهبرد ملى فناورى اطلاعات و ارتباطات در ابعاد زیرساختى و آموزش و تحقیقات پرداخته و کاربردهاى فناورى اطلاعات در روستاها بیان مى شود. فناورى اطلاعات و ارتباطات در بحث کشاورزى مى تواند تأثیرگذار باشد، مباحثى چون کشاورزى دقیق، محیط زیست و مدیریت بحران از جمله محورهاى فناورى اطلاعات و ارتباطات در کشاورزى هستند. ضرورى است تا آسیب شناسى روى کاربرد فناورى اطلاعات و ارتباطات صورت بگیرد و این کار با توجه به ابعادى چون شکاف دیجیتالى و مباحث هزینه اى کاربرد فناورى اطلاعات مورد توجه قرار مى گیرد.
مجتبی قدیری معصوم؛ حسن کریم زاده؛ بهمن صحنه
دوره 17، شماره 67 ، آبان 1387، ، صفحه 35-46
چکیده
تحقیق حاضر روش فضایى با ترکیب روش هاى گوناگونى از علوم در زمینه هاى متفاوت مانند تحلیل معیارهاى چندگانه سیستم اطلاعات جغرافیایى، تحلیل فضایى و آمار فضایى را توصیف و با هم مقایسه مى کند. هدف نهایى این روش ارزیابى تناسب منطقه مورد مطالعه به منظور تعیین مکان بهینه جهت دفن زباله مى باشد. در این زمینه اولین مرحله تشکیل ساختار ...
بیشتر
تحقیق حاضر روش فضایى با ترکیب روش هاى گوناگونى از علوم در زمینه هاى متفاوت مانند تحلیل معیارهاى چندگانه سیستم اطلاعات جغرافیایى، تحلیل فضایى و آمار فضایى را توصیف و با هم مقایسه مى کند. هدف نهایى این روش ارزیابى تناسب منطقه مورد مطالعه به منظور تعیین مکان بهینه جهت دفن زباله مى باشد. در این زمینه اولین مرحله تشکیل ساختار سلسله مراتبى معیارهاى چندگانه است. سپس استفاده از فرایند تحلیل فضایى براى ایجاد معیارهاى ارزیابى است که این معیارها براساس قوانین یونان و اتحادیه اروپا بوده و همچنین براساس رهنمون هاى کاربردى و عملى بین المللی مى باشد. اهمیت نسبى وزن معیارهاى ارزیابى براساس ساختار سلسله مراتبى تعیین مى گردد و با استفاده از مدل وز ندهى ساده، مکانهاى مناسب براى دفن زباله در منطقه مورد مطالعه تعیین مى گردند. در نتیجه مکانهاى مناسب براساس رتبه 0 تا 10 اولویت بندى مىگردد که به ترتیب از کمترین تا بهترین ناحیه مى باشد. آخرین مرحله فرایند خوشه هاى فضایى است که به منظور نشان دادن مناسبترین ناحیه شکل مى گیرد. رتبه بندى اولیه اجازه انتخاب مکانهاى مناسب را براى دفن، از بین مکانها مى دهد. کاربرد و اجراى روش مورد نظر در جزیره لمنوس(1) واقع در شمال دریاى اژه یونان نشان داد که 3/9 درصد منطقه مورد مطالعه براى دفن با رتبه بالاتر از 9 مناسب هستند.
مجتبی قدیری معصوم؛ محمد مهدی ضیا نوشین؛ مسعود مهدوی
دوره 16، شماره 64 ، بهمن 1386، ، صفحه 35-39
چکیده
دستیابى به توسعه پایدار روستایى مهم‌ترین هدف برنامه ریزان روستایى به شمار مى رود. در این بین آب از دیر باز مهم‌ترین عامل توسعه روستایى در ایران بوده است. آب به عنوان مهم‌ترین و محدود کننده ترین نهاده تولیدى کشاورزى ایران شناخته شده است. با توجه به اینکه آب در کشاورزى منطقه نهادهاى مهم و بسیار محدود به شمار مى آید و نیز ...
بیشتر
دستیابى به توسعه پایدار روستایى مهم‌ترین هدف برنامه ریزان روستایى به شمار مى رود. در این بین آب از دیر باز مهم‌ترین عامل توسعه روستایى در ایران بوده است. آب به عنوان مهم‌ترین و محدود کننده ترین نهاده تولیدى کشاورزى ایران شناخته شده است. با توجه به اینکه آب در کشاورزى منطقه نهادهاى مهم و بسیار محدود به شمار مى آید و نیز به دلیل تنگناهاى اقلیمى (خشکسالى هاى پى درپى) و عدم مدیریت آب، استفاده پایدار از آب به یک امر الزامى تبدیل شده است. مسائلى از قبیل فرسایش شدید آبى و خاکى، افت آبهاى سطحى و زیر زمینى، مصرف بیش از اندازه آب در بخش کشاورزى، فقدان زیر ساخت هاى مناسب تهدید کننده توسعه پایدار کشاورزى منطقه مورد مطالعه هستند. این در حالى است که اقتصاد منطقه و روستاییان این منطقه به شدت به منابع آبى موجود در منطقه وابسته هستند. در این مقاله با مطالعه ادبیات موضوع به شناخت شاخص هاى پایدارى منابع آبى پرداخته و بر اساس این شاخص ها به تهیه و تکمیل پرسش نامه و تجزیه و تحلیل اطلاعات ؛ و سپس به بررسى و ارزیابى وضعیت پایدار منابع آبى دهستان کوهین پرداخته شده است. بنابراین براى حفظ آینده کشاورزى منطقه، وضعیت آن مورد ارزیابى قرار مى گیرد و محدودیت ها و عوامل ناپایدارى منابع آب شناسایى و در جهت رفع این موانع ضوابط، مقررات و مدیریت صحیح مورد بررسى قرار گرفته و در پایان پیشنهاداتى ارائه مى گردد.
