اطلاعات جغرافیایی
یاسر معرب؛ اسماعیل صالحی؛ محمدجواد امیری؛ حسن هویدی
چکیده
تبدیل پوشش طبیعی فضاهای شهری به سکونتگاه‌های انسانی باعث تغییرات ساختاری و عملکردی این فضاها شده است. لذا خدمات زیست محیطی ارائه شده توسط این زیرساخت‌های بوم‌شناختی روز به روز ضعیف‌تر می‌شود، که این امر منجر به کاهش امنیت بوم‌شناختی شهرها شده و تهدیدی برای توسعه پایدار می‌باشد. از آنجایی که در بین خدمات اکوسیستمی، تولید آب در ...
بیشتر
تبدیل پوشش طبیعی فضاهای شهری به سکونتگاه‌های انسانی باعث تغییرات ساختاری و عملکردی این فضاها شده است. لذا خدمات زیست محیطی ارائه شده توسط این زیرساخت‌های بوم‌شناختی روز به روز ضعیف‌تر می‌شود، که این امر منجر به کاهش امنیت بوم‌شناختی شهرها شده و تهدیدی برای توسعه پایدار می‌باشد. از آنجایی که در بین خدمات اکوسیستمی، تولید آب در برابر تغییرات شدید ناشی از تغییرات کاربری اراضی آسیب‌پذیرتر بوده، مورد هدف این تحقیق قرار گرفته است. هدف از این تحقیق، از یک سو پایش تغییرات کاربری اراضی در یک دوره زمانی 20 ساله (2000 - 2020) با استفاده از تصاویر ماهواره لندست و از سوی دیگر ارزیابی امنیت بوم‌شناختی خدمات اکوسیستمی (تولید آب) در دوره‌های زمانی مطرح شده است. این پژوهش در حوضه آبخیر لواسانات که واقع در استان تهران است، انجام شد. داده‌های مورد نیاز این مدل شامل نقشه‌های مرز حوضه، بارش، پتانسیل تبخیر و تعرق، عمق خاک، آب قابل دسترس گیاه و کاربری‌های اراضی و پوشش گیاهی و همچنین یک جدول خصوصیت بیوفیزیکی می‌باشد که در نرم‌افزار InVEST 3.7.0 وارد شده و به وسیله آن، مدل نقشه‌سازی میزان تولید آب در دهه‌های مختلف بدست آمد. پس از وارد کردن داده‌های مورد نیاز مدل، نتایج نشان داد که میزان تولید آب در سال‌های 2000، 2010 و 2020 به ترتیب برابر با2641734.816 ، 3318950.915 و 7737201.215 متر مکعب بوده است. محاسبات مدل نشان می‌دهد که میزان تولید آب در حوضه لواسانات در حال افزایش می‌باشد. این افزایش به این دلیل است که کاربری‌های ساخته شده در حال افزایش بوده لذا مقدار آب در دسترس به صورت رواناب افزایش و امنیت بوم‌شناختی محدوده مورد مطالعه کاهش یافته است.
اسماعیل صالحی؛ سعید نگهبان؛ زهره جعفریان دهکردی
دوره 19، شماره 76 ، بهمن 1389، ، صفحه 29-33
چکیده
شهرها سیستم هاى بازى هستند که به طور مداوم منشاء تغییرات بوده و خود نیز در حال تغییر و تحول هستند و با توجه به رشد روزافزون جمعیت شهرها در جهان امروز، فضاى فیزیکى شهرها نیز توسعه و گسترش یافته و زمین هاى اطراف را اشغال کرده است. رشد فیزیکى شهرها اراضى مرغوب را بلعیده و از بین برده است. بدین گونه که جوامع انسانى در مراحل اولیه شکل ...
بیشتر
شهرها سیستم هاى بازى هستند که به طور مداوم منشاء تغییرات بوده و خود نیز در حال تغییر و تحول هستند و با توجه به رشد روزافزون جمعیت شهرها در جهان امروز، فضاى فیزیکى شهرها نیز توسعه و گسترش یافته و زمین هاى اطراف را اشغال کرده است. رشد فیزیکى شهرها اراضى مرغوب را بلعیده و از بین برده است. بدین گونه که جوامع انسانى در مراحل اولیه شکل گیرى با هدف استفاده از خاک هاى مرغوب براى زراعت، در کنار و یا در میان اراضى مرغوب زراعى استقرار یافته اند. به مرور زمان همراه با گسترش روستاها و تبدیل آنها به شهر و سپس توسعه شهرها،اراضى زراعى مرغوب وارد محدوده شهرى شده اند و فعالیت هاى کشاورزى به سمت اراضى نامرغوب، عقب نشسته است. این مقاله سعى دارد به شناخت تأثیرات زیست محیطى توسعه شهرى بپردازد که روش کار مبتنى بر منابع کتابخانهاى مىباشد و نتایج نشان مىدهد که این مسئله روز به روز در قسمتهایى از حومه هر شهرى که توان توسعه و گسترش دارد اتفاق مىافتد و این رشد فیزیکى شهرها سبب برهم خوردن تعادل زیست محیطى بین شهر و اطراف آن مىشود که نه تنها سبب کاهش کمیت و کیفیت منابع و شرایط زیستى گردیده، بلکه عوارض عمدهاى نظیر آلودگى هوا، آب، صدا و به طور کلى تخریب محیط زیست را به همراه داشته است.
