رضا آقاطاهر؛ مهدی صمدی؛ ایلیا لعلی نیت؛ ایمان نجفی
چکیده
مدل‌های رقومی ارتفاعی پژوهشگران را قادر می‌سازند تا تحقیقات جغرافیایی در مقیاس جهانی و منطقه‌ای از قبیل تغییرات جهانی، مخاطرات محیطی، پایش محیط و ... را انجام دهند. بنابراین مدل‌های رقومی ارتفاعی نقشی کلیدی در تحقیقات علمی ایفا می‌کنند. SRTM و ASTER GDEM دو مجموعه از داده‌های ارتفاعی هستند که بصورت پوشش جهانی(تقریباً 80 درصد سطح کره ...
بیشتر
مدل‌های رقومی ارتفاعی پژوهشگران را قادر می‌سازند تا تحقیقات جغرافیایی در مقیاس جهانی و منطقه‌ای از قبیل تغییرات جهانی، مخاطرات محیطی، پایش محیط و ... را انجام دهند. بنابراین مدل‌های رقومی ارتفاعی نقشی کلیدی در تحقیقات علمی ایفا می‌کنند. SRTM و ASTER GDEM دو مجموعه از داده‌های ارتفاعی هستند که بصورت پوشش جهانی(تقریباً 80 درصد سطح کره زمین) در دسترس می‌باشند. بنابراین لازم است قبل از استفاده از آنها، صحت ارتفاعی هر کدام مورد ارزیابی قرار گرفته و داده مناسب با توجه به هدف تحقیق انتخاب گردد. مدل رقومی ارتفاعی حاصل از تصاویر ASTER دارای قدرت تفکیک مکانی 30 متری می‌باشد. بنابراین به نظر می‌رسد داده‌های ارتفاعی دقیق‌تری از SRTM که دارای قدرت تفکیک مکانی 90 متر می‌باشد، ارائه دهد. مطالعات مختلفی جهت مقایسه صحت ارتفاعی هر کدام از این دو مدل رقومی ارتفاعی در کشورهای مختلف انجام گرفته است که نتایج آن بیانگر مزایا و محدودیت‌های هر کدام نسبت به دیگری می‌باشد. در این تحقیق صحت ارتفاعی این دو مدل در سه منطقه از ایران شامل آذربایجان شرقی، سیستان و بلوچستان و بوشهر که دارای ویژگی‌های توپوگرافی متفاوت می‌باشند، با استفاده از نقاط کنترل ارتفاعی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می‌دهد که RMSE بعنوان شاخص خطا برای مناطق مورد مطالعه در آذربایجان شرقی، سیستان و بلوچستان و بوشهر در مدل SRTM به ترتیب 6/1، 7/4 و 2/9 و در ASTER GDEM به ترتیب 8/7، 8/3 و 7/2 متر می‌باشد. بنابراین صحت ارتفاعی SRTM در هر سه منطقه از ASTER GDEM بالاتر می‌باشد. در این تحقیق رابطه بین خطای ارتفاعی و خصوصیات زمین از جمله شیب و جهت شیب نیز مورد بررسی قرار گرفته و نتایج آن ارائه گردیده است. یافته‌های نهایی تحقیق حاکی از صحت ارتفاعی بالای SRTM در مقایسه با ASTER GDEM در ایران می‌باشد. بنابراین جهت کاربردهای متعدد، SRTM گزینه مناسب تری می‌باشد.
حسنعلی فرجی سبکبار؛ مهدی مدیری؛ رضا آقاطاهر؛ سیامک تقی زاده قلعه جوقی؛ سعید رحیمی
چکیده
حادثه، بحران سپس جستجو، امداد و نجات چرخه‌ای است که بارها در کشوری همچون ایران تکرار می‌گردد. در این چرخه که به چرخه مدیریت بحران مشهور است، از مراحل نخستین یعنی تعیین خطرپذیری مناطق تا مراحل پس از بحران و بازیابی، با انواع داده و ستاده‌هایی مواجه‌ایم که به نوعی با مکان مرتبط هستند. گردآوری اطلاعات در مراحل پیش و پس از رخداد بحران، ...
بیشتر
حادثه، بحران سپس جستجو، امداد و نجات چرخه‌ای است که بارها در کشوری همچون ایران تکرار می‌گردد. در این چرخه که به چرخه مدیریت بحران مشهور است، از مراحل نخستین یعنی تعیین خطرپذیری مناطق تا مراحل پس از بحران و بازیابی، با انواع داده و ستاده‌هایی مواجه‌ایم که به نوعی با مکان مرتبط هستند. گردآوری اطلاعات در مراحل پیش و پس از رخداد بحران، کار دشواری نخواهد بود، اما مادامی که جامعه در شرایط بحرانی به سر می‌برد، گردآوری اطلاعاتی همچون: حجم خسارت وارده، مناطق آسیب دیده، مناطق مستعد خطر، پراکنش خسارات، پراکنش منابع و .... بسیار سودمند و دشوار خواهد بود. از این رو در این پژوهش بر گردآوری اطلاعات در فاز واکنش مدیریت بحران تمرکز شد. در این راستا با بررسی مفهوم تله‌ژئوانفورماتیک و معماری‌های گوناگون آن، معماری از این مفهوم ارایه شد و سامانه واکنش اضطراری برای گردآوری اطلاعات در شرایط بحرانی زلزله پیاده سازی شد. این سامانه متشکل از چهار زیر سیستم تعیین موقعیت، گردآوری اطلاعات وضیعت موجود در مکان، ارسال و دریافت اطلاعات و ایجاد پایگاه داده و نمایش اطلاعات ارسالی است. در پایان، سامانه واکنش اضطراری طراحی شده به صورت بسته نرم‌افزاری ارائه شد. همچنین مدل این سامانه و نرم‌افزارهای آن در UML برای توسعه، توسط پژوهشگران دیگر، ارائه گشت. پس از پیاده سازی و تست این سامانه در شرایط عادی می‌توان چنین بیان نمود که، این سامانه به دلیل استفاده از فنآوریهای موجود در کشور، سرعت بالای بکارگیری و پیاده‌سازی در هنگام زلزله، استفاده از فنآوریهای عمومی همچون تلفن همراه، سادگی در بکارگیری و آموزش استفاده از آن، همچنین هزینه بسیار پایین پیاده‌سازی در شرایط کنونی بسیار مناسب و کاربردی است. از سوی دیگر به نظر می‌رسد این سامانه با بکارگیری توانایی پردازش کامپیوتر و فنآوریهای نوین قابلیت بسیار بالایی در یاری رساندن به مدیران و خبرگان برای طراحی برنامه‌های عملیاتی و به اشتراک گزاری آن با دیگر ارگان‌ها و افراد درگیر در هنگام زلزله را دارد.
مهدی مدیری؛ رضا آقا طاهر؛ محمد فلاح ززولی؛ محسن جعفری
دوره 22، شماره 86 ، خرداد 1392، ، صفحه 5-16
چکیده
برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری‌های مؤثر نیازمند دسترسی به اطلاعات دقیق و به روز می‌باشد. داشتن اطلاعات مکانی به روز و کاربرد صحیح آنها یکی از مباحث مهم در فرماندهی می‌باشد. C4I یک سامانه اطلاعات مکانی در فرماندهی و کنترل است که از چند سامانه کوچکتر تشکیل شده است و فرماندهان نظامی می‌توانند با کمک آن اطلاعات دشمن را ارزیابی نموده و تصمیمات ...
بیشتر
برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری‌های مؤثر نیازمند دسترسی به اطلاعات دقیق و به روز می‌باشد. داشتن اطلاعات مکانی به روز و کاربرد صحیح آنها یکی از مباحث مهم در فرماندهی می‌باشد. C4I یک سامانه اطلاعات مکانی در فرماندهی و کنترل است که از چند سامانه کوچکتر تشکیل شده است و فرماندهان نظامی می‌توانند با کمک آن اطلاعات دشمن را ارزیابی نموده و تصمیمات بهتری اخذ نمایند. سیستم اطلاعات مکانی می‌تواند در رسیدن به تصمیمات منطقی‌تر به فرماندهان کمک کند. سیستم اطلاعات مکانی قادر است با مدل نمودن زمین و عوارضی که روی زمین قرار دارند دید خوبی از منطقه عملیاتی در اختیار فرماندهان نظامی قرار دهد. این مقاله به بررسی اهمیت و جایگاه سیستم اطلاعات مکانی در توسعه فرماندهی و کنترل با روش اسنادی و کتابخانه‌ای می‌پردازد. استفاده از تکنولوژی‌های نوین مانند سیستم اطلاعات مکانی همراه (Mobile GIS) و سیستم اطلاعات مکانی تحت وب (WEB GIS) به منظور مکانیابی بهترین مکان‌ها با کارکردهای مختلف از جمله قابلیت‌های سامانه اطلاعات مکانی در فرماندهی و کنترل (C4I) از اهداف مقاله می‌باشد. بنابراین با استفاده از قابلیت‌های سیستم اطلاعات مکانی می‌توان با مدلسازی منطقه عملیاتی به بالاترین سرعت در تصمیم گیری بهینه و معتبرجهت فرماندهی و کنترل رسید.
محمدحسن نامی؛ رضا آقا طاهر
دوره 16، شماره 64 ، بهمن 1386، ، صفحه 11-18
چکیده
مدیریت، هنر تصمیم گیرى مى باشد. در محیط هاى شهرى که مجموعه اى پیچیده از طیف گسترده اى از اجزا و تعامل ها مى باشند، مدیران مى بایست هنر تصمیم گیرى خود را در سطحى بالا به معرض نمایش بگذارند. اهمیت این امر زمانى تشدید مى شود که بدانیم محیط هاى شهرى آسیب پذیرترین محیط ها درمعرض بحران ها بالاخص مخاطرات ...
بیشتر
مدیریت، هنر تصمیم گیرى مى باشد. در محیط هاى شهرى که مجموعه اى پیچیده از طیف گسترده اى از اجزا و تعامل ها مى باشند، مدیران مى بایست هنر تصمیم گیرى خود را در سطحى بالا به معرض نمایش بگذارند. اهمیت این امر زمانى تشدید مى شود که بدانیم محیط هاى شهرى آسیب پذیرترین محیط ها درمعرض بحران ها بالاخص مخاطرات طبیعى مى باشند. به علاوه نتایج حاصل از وقوع چنین مخاطراتى همه جانبه بوده و تلفات انسانى، خسارات اقتصادى و اجتماعى مختلفى را موجب مى گردد. یکى از شناخته شده ترین مخاطرات تهدیدکننده ى محیط هاى شهرى زمین لرزه مى باشد. فراوانى وقوع زمین لرزه ها ونتایج حاصل از آنها بالاخص در مناطقى که مستعد وقوع زمین لرزه مى باشد سبب گردیده است تا مدیران شهرى تحت فشارهاى مختلف از سوى جامعه و سیاستگذاران ملزم به اتخاذ راهکارهاى کارآمد براى پرداختن به این امر باشند. این راهکارها را مى توان در حوزه ى سیاستگذارى و تعیین استراتژى به منظور ایجاد سطح مناسبى از هماهنگى وبدنبال آن یکپارچه سازى منابع براى پرداختن به امر مدیریت بحران زمین لرزه و همچنین استفاده از تحقیقات و فنآورى هاى مختلف براى شناخت وجوه مختلف پدیده ى زمین لرزه و تأثیرات آن مشاهده نمود. با این اوصاف مدیریت بحران هاى شهرى را مى توان به صورت ترکیبى یکپارچه از استراتژى ها، سیاستگذارى ها، تحقیقات و فناورى تعریف نمود. در این راستا تلاش هاى بین المللى در جهت ایجاد استراتژى هاى کلان و ترغیب جوامع به دنباله روى آنها به منظور تأمین سطح مناسبى از امنیت و رفاه زندگى شهرى بیانگر اهمیت فراگیر مدیریت بحران شهرى و بالاخص زمین لرزه مى باشد. از آنجایى که ایران و بویژه شهر تهران همواره در معرض وقوع زمین لرزه قرار دارند، در این مقاله به بررسى فعالیت هاى به عمل آمده در زمینه مخاطرات طبیعى زمین لرزه، بالاخص در محیط هاى شهرى در سطح جهان و ایران، مى پردازیم.
