زهرا رضائی؛ محمدحسن وحیدنیا
چکیده
ایران یکی از کشورهایی است که در معرض سوانح طبیعی بسیاری قرار دارد که سیل یکی از جدیترین آنهاست. چگونگی پایش و کنترل سوانح، ارزیابی خسارت و امدادرسانی از مهمترین مشکلات دولت و کارشناسان مدیریت بحران محسوب میشوند. در صورت نظارت مستمر قبل از وقوع، ارزیابی دقیق در حین و بعد از وقوع سانحه، میتوان از دامنه خسارات و هدررفت ...
بیشتر
ایران یکی از کشورهایی است که در معرض سوانح طبیعی بسیاری قرار دارد که سیل یکی از جدیترین آنهاست. چگونگی پایش و کنترل سوانح، ارزیابی خسارت و امدادرسانی از مهمترین مشکلات دولت و کارشناسان مدیریت بحران محسوب میشوند. در صورت نظارت مستمر قبل از وقوع، ارزیابی دقیق در حین و بعد از وقوع سانحه، میتوان از دامنه خسارات و هدررفت منابع انسانی و مادی جلوگیری کرد. جلوگیری از خطرات ناشی از سیل، ساماندهی و مدیریت سیل در رودخانهها و نهایتاً بهسازی رودخانهها، نیازمند تشخیص و تعیین پهنههای سیلخیز است. مدلسازی عاملمبنا[1](ABM) رویکردی برای ارائه سیستمهای شبیهسازی و انتزاعی بهمنظور کشف و بررسی الگوهای برآمده از عوارض مرتبط به محیطهای مورد مطالعه میباشد. بهعبارت دیگر، مدلسازی عاملمبنا بهعنوان رویکردی نوین برای توسعه ابزارهای شبیهسازی در پدیدههای پیچیدهی حوزههای مختلف از جمله بلایای طبیعی، مطالعات بیولوژیکی و شرایط امداد و نجات سیل میتواند مورد استفاده قرار گیرد. در این تحقیق، از دو رویکرد استنتاج فازی با درنظر گرفتن پارامترهای مؤثر بر وقوع سیلاب و با بهرهگیری از دادههای حاصل از سنجش از دور و مدلسازی عاملمبنا برای تهیه نقشه خطر سیل بهعنوان راهکارهای بازدارنده در جلوگیری از مخاطرات سیل در راستای مدیریت و تصمیمگیری قبل از وقوع سیل استفاده شده است. در نهایت نیز به مقایسه این دو رویکرد و بررسی کارکردهای آنها پرداخته شده است. نتایج نشاندهنده پیچیدگی و دقت بیشتر روشهای چند معیارهای مانند استنتاج فازی میباشد. در حالیکه روشهای مبتنی بر هوش مصنوعی و مدلسازی عاملمبنا سریعتر بوده و پیچیدگی این روش بهدلیل استفاده از برنامههای نسبتاً آماده کمتر و در عین حال، دقت این روش نیز در مقایسه با روش منطق فازی کمتر است.
[1]- Agent Based Modelling
پیام جعفری؛ سمیه سادات شاه زیدی
چکیده
امروزه شهرها، در نقاط مختلف دنیا به دلایل متعدد در معرض آسیب ناشی از مخاطرات طبیعی قرار دارند، این مخاطرات که آسیب های جانی و مالی بسیاری با خود به همراه دارند نیازمند اقدامات فوری و پیشگیرانه می باشند. بر مبنای برنامه استراتژیک بین المللی کاهش بلایای سازمان ملل متحد، کلیه مخاطرات دارای دو منشأ طبیعی و فعالیت های انسانی می باشد. استان ...
بیشتر
امروزه شهرها، در نقاط مختلف دنیا به دلایل متعدد در معرض آسیب ناشی از مخاطرات طبیعی قرار دارند، این مخاطرات که آسیب های جانی و مالی بسیاری با خود به همراه دارند نیازمند اقدامات فوری و پیشگیرانه می باشند. بر مبنای برنامه استراتژیک بین المللی کاهش بلایای سازمان ملل متحد، کلیه مخاطرات دارای دو منشأ طبیعی و فعالیت های انسانی می باشد. استان گیلان یکی از استان های ساحلی شمال ایران به مرکزیت کلان شهر رشت می باشد. هدف از پژوهش حاضر تحلیل و پهنه بندی مخاطرات ژئومورفیک در استان گیلان م یباشد. روش انجام این تحقیق به دو صورت توصیفی - تحلیلی و تجربی است که در بخش توصیفی با استفاده از مطالعات اسنادی و در بخش تحلیلی نیز با شناسایی پارامترهای مؤثر در پهنه بندی مخاطرات ژئومورفیک و تلفیق آن با تحلیل های فضایی در سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) پهنه های آسیب پذیر در محدوده مورد مطالعه مشخص گردید. در این پژوهش ابتدا عوامل مؤثر در پهنه بندی مخاطرات شناسایی شدند. سپس به منﻈور سنجش میزان اهمیت هر یک از این عوامل، پرسشنامه ای تدوین شد تا با روش ANPو با اخذ نﻈرات کارشناسان مربوطه در زمینه هر یک از عوامل شناسایی شده، بتوان به اهداف پژوهش دست یافت. پس از اخذ نﻈرات و با استفاده از روش منطق فازی به ارزش گذاری هریک از معیارها و تعیین ضرایب اهمیت آنها پرداخته شد و بر اساس نتایﺞ آن، ارزیابی فضایی با استفاده از نرم اﻓﺰارARC GISﺻﻮرت گرفت و ﭘﻬﻨﻪﻫﺎی پرمخاطره ﻣﺸﺨﺺ گردید. نتایج نشان داده است که به کارگیری منطق فازی به همراه تحلیل فضاییGIS توانسته است به عنوان ابزاری کارآمد در پهنه بندی مخاطرات ژئومورفیک مورد استفاده قرار گیرد و به خوبی قابلیت و توانایی مدل تحلیلی پژوهش را به اثبات برساند.