سیستم اطلاعات جغرافیایی
محمدرضا پورمحمدی؛ رضا کریمی
چکیده
اهمیت روزافزون مطالعات کیفیت زندگی در پایش سیاست‌های عمومی و نقش آن به‌عنوان ابزاری کارآمد در مدیریت و برنامه‌ریزی شهری، پیوسته در حال پررنگ شدن می‌باشد. سنجش کیفیت زندگی در شهرها معمولاً از طریق شاخص‌های ذهنی حاصل از پیمایش و ارزیابی ادراکات و رضایت شهروندان از زندگی شهری و یا با استفاده از شاخص‌های عینی حاصل از داده‌های ثانویه ...
بیشتر
اهمیت روزافزون مطالعات کیفیت زندگی در پایش سیاست‌های عمومی و نقش آن به‌عنوان ابزاری کارآمد در مدیریت و برنامه‌ریزی شهری، پیوسته در حال پررنگ شدن می‌باشد. سنجش کیفیت زندگی در شهرها معمولاً از طریق شاخص‌های ذهنی حاصل از پیمایش و ارزیابی ادراکات و رضایت شهروندان از زندگی شهری و یا با استفاده از شاخص‌های عینی حاصل از داده‌های ثانویه و به ندرت با استفاده از هر دو نوع شاخصه‌ها اندازه‌گیری می‌شود. لذا هدف این پژوهش سنجش و تدوین مدل مفهومی کیفیت زندگی در شهر ارومیه مبتنی‌بر شاخص‌های مسکن بوده به‌طوری که نوع تحقیق، کاربردی و روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی است و گردآوری اطلاعات نیز از طریق مطالعات کتابخانه‌ای، میدانی و پرسشنامه صورت گرفته است. برای نیل به هدف تحقیق، تعداد 12 شاخص بر‌اساس نظرات نخبگان انتخاب شده و در نرم‌افزار GIS لایه‌های اطلاعاتی برای آن‌ها تشکیل شده است. برای محاسبه وزن شاخص‌ها از روش تصمیم‌گیری چندمعیاره BWM استفاده شده، که بیشترین وزن بدست آمده مربوط به کیفیت ابنیه و کم‌ترین مربوط به قدمت ابنیه بوده است. وزن به‌دست آمده از روش BWM در شاخص‌های 12 گانه استاندارد ضرب شده و باهم ترکیب شده اند. هم‌چنین به منظور ارزیابی کیفیت زندگی در مناطق پنج گانه شهر ارومیه از مدل MARCOS استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد که 23 درصد از محدوده شهر در پهنه کیفیت زندگی خیلی‌کم، 34 درصد در پهنه کیفیت زندگی کم، 13 درصد در پهنه کیفیت زندگی متوسط، 20 درصد در پهنه کیفیت زندگی زیاد و 11 درصد در پهنه کیفیت زندگی خیلی‌زیاد قرار گرفته است و این یعنی شهر ارومیه به لحاظ کیفیت زندگی مبتنی‌بر شاخص‌های مسکن، در سطح متوسط رو به پایین قرار گرفته است.
حمیدرضا وارثی؛ مریم عسکری
دوره 21، شماره 82 ، شهریور 1391، ، صفحه 92-98
چکیده
در سالهای اخیر به علت رشد سریع شهرنشینی از یک طرف و نبود یک نظام مدون برنامه‌ریزی و مدیریت در شهرهای کشور، خدمات شهری با مسایل و مشکلات بی‌شماری روبه رو شده‌اند. افزایش بی‌رویه و شتابان جمعیت با توجه به گنجایش شهر، باعث شتاب در ساخت و سازهای ناهمگون و بدون برنامه‌ریزی صحیح شهری و عدم توزیع امکانات و خدمات، جهت برخورداری افراد ...
بیشتر
در سالهای اخیر به علت رشد سریع شهرنشینی از یک طرف و نبود یک نظام مدون برنامه‌ریزی و مدیریت در شهرهای کشور، خدمات شهری با مسایل و مشکلات بی‌شماری روبه رو شده‌اند. افزایش بی‌رویه و شتابان جمعیت با توجه به گنجایش شهر، باعث شتاب در ساخت و سازهای ناهمگون و بدون برنامه‌ریزی صحیح شهری و عدم توزیع امکانات و خدمات، جهت برخورداری افراد از امکانات اقتصادی و زیست محیطی و تمرکز کاربری‌های خاص اداری- سیاسی و اقتصادی در مناطق ویژه شهر می‌گردد. فضاهای مسکونی نیز که یکی از کاربری‌های مهم شهر هستند و در اکثر شهرها بیشترین مقدار کاربری را به خود اختصاص داده‌اند، نیز با مشکلاتی همچون کمبود، فقدان استانداردهای مشخص ساختمانی، عدم رعایت شاخص‌های کمی و کیفی مسکن، کمبود و گرانی قیمت زمین شهری و مصالح ساختمانی وعدم استقرار در مکانهای مطلوب و...روبرو می‌باشند، لذا با توجه به مسایل و مشکلات مسکن شهری لازم بود در این خصوص به منظور برنامه‌ریزی صحیح جهت ارتقای کمی و کیفی شرایط مسکن و جلوگیری از صدمات جبران‌ناپذیر آن در برخی محلات یک بررسی و ارزیابی از وضعیت موجود مسکن محلات مختلف شهر ایلام به عمل آید. برای شناسایی نارسایی‌های مختلف موجود در محلات لازم بود که اطلاعات لازم از طریق پرسشنامه جمع‌آوری و سپس بوسیله ابزار Spss و Excel تجزیه و تحلیل گردد. نتایج حاصل از ارزیابی و تجزیه و تحلیل وضعیت مسکن محلات مختلف شهری مورد مطالعه نشان داد که این محلات از شاخص‌های کمی و کیفی یکسانی برخوردار نبوده و همه محلات به طور برابر به امکانات و خدمات شهری دسترسی نداشته و چهره این محلات کاملاً با یکدیگر متفاوت است. بطوریکه از 16 محله‌ای که مورد مطالعه قرار گرفت نواحی حاشیه نشین شهر که سه محله را دربرمی‌گیرد از دسترسی به حداقل امکانات و استانداردهای مسکن محرومند و می‌توان گفت سایر محلات از شرایط بهتری برخوردارند و رابطه معنی‌داری بین میزان درآمد با کیفیت مسکن وجود دارد.
