حمید ابراهیمی؛ علی اکبر رسولی؛ احمد احمدپور
چکیده
تغییرات کاربری اراضی از جمله فرآیند‌های اجتناب‌ناپذیر و محصول واکنش میان عوامل انسانی و طبیعی می‌باشد. داده‌های سنجش از دور و روش‌های نوین در زمینه پردازش تصاویر ماهواره‌ای به طور گسترده‌ای برای تعیین نوع، مقدار و محل تغییر کاربری زمین استفاده می‌گردد. نقشه‌های کاربری اراضی و نقشه‌های پیش‌بینی تغییرات مکانی-زمانی کاربری ...
بیشتر
تغییرات کاربری اراضی از جمله فرآیند‌های اجتناب‌ناپذیر و محصول واکنش میان عوامل انسانی و طبیعی می‌باشد. داده‌های سنجش از دور و روش‌های نوین در زمینه پردازش تصاویر ماهواره‌ای به طور گسترده‌ای برای تعیین نوع، مقدار و محل تغییر کاربری زمین استفاده می‌گردد. نقشه‌های کاربری اراضی و نقشه‌های پیش‌بینی تغییرات مکانی-زمانی کاربری اراضی، تأمین کننده بخش عمده‌ای از اطلاعات مورد نیاز برنامه‌ریزان و مدیران شهری در زمینه اتخاذ تدابیر صحیح و تصمیم‌گیری‌های اصولی در جهت نیل به توسعه پایدار شهری می‌باشند. در این مطالعه با پردازش شی‌گرا تصاویر ماهواره‌ای لندست متعلق به سال‌های 1384، 1389 و 1394 به مدل‌سازی تغییرات دینامیک کاربری اراضی شهر شیراز پرداخته و از مدل تلفیقی زنجیره مارکوف- سلول‌های خودکار در طی دو مرحله، برای پیش‌بینی تغییرات کاربری اراضی استفاده‌شده است. در مرحله اول، با استفاده از نقشه کاربری اراضی سال‌های 1384 و 1389، کاربری اراضی سال 1394 پیش‌بینی گردید. به منظور صحت سنجی نتایج حاصله، از نقشه کاربری اراضی سال 1394 استفاده و نتایج نشان‌دهنده دقت 89 درصدی مدل در این مرحله می‌باشد. در مرحله بعد، با تنظیم پارامتر‌های مدل طبق مرحله قبل، با استفاده از نقشه کاربری اراضی سال‌های 1389 و 1394 به مدل‌سازی کاربری اراضی سال 1399 پرداخته شد. نتایج حاصل از بررسی تغییرات صورت گرفته در بازه 20 ساله مورد بررسی، نشان‌دهنده تغییر مساحت اراضی ساختمانی از 38 کیلومترمربع در سال 1384 به 142 کیلومترمربع در سال 1399 می‌باشد که حاکی از رشد قابل توجه اراضی مسکونی در محدوده زمانی مورد بررسی بوده و نیازمند تدوین برنامه‌های اصولی در زمینه بهبود مدیریت شهری می‌باشد.
لیلا عشرتی؛ امیر محمودزاده؛ مسعود تقوایی
چکیده
مناطق شهری بسیاری به وسیله مخاطرات مرکب مورد تهدید قرار می‌گیرند که منجر به ایجاد آسیب‌های جدی به انسان‌ها ، ساختمان‌ها و زیر ساخت‌ها می‌گردد. این مسأله متأثر از تحولات مرتبط مانند شهرنشینی، ساخت و سازها در مناطق با آسیب‌پذیری بالا می‌باشد. مهمترین هدف در این مطالعه، توسعه رویکردی شاخص محور می‌باشد که بستری را برای ارزیابی آسیب‌پذیری ...
بیشتر
مناطق شهری بسیاری به وسیله مخاطرات مرکب مورد تهدید قرار می‌گیرند که منجر به ایجاد آسیب‌های جدی به انسان‌ها ، ساختمان‌ها و زیر ساخت‌ها می‌گردد. این مسأله متأثر از تحولات مرتبط مانند شهرنشینی، ساخت و سازها در مناطق با آسیب‌پذیری بالا می‌باشد. مهمترین هدف در این مطالعه، توسعه رویکردی شاخص محور می‌باشد که بستری را برای ارزیابی آسیب‌پذیری در خصوص مخاطرات مرکب (حریق در پی زلزله )فراهم مینماید. مدل شاخص محور ارائه شده، بر اساس انتخاب مشخصات رتبه هایی می‌باشد که شاخصهای آسیب‌پذیری کالبدی و انسانی را در محدوده مورد مطالعه مطرح مینماید. کاربرد مدل PTVA[1]، در محدوده ای از شهر شیراز می‌باشد. تجزیهوتحلیلاطلاعاتجمعآوری شدهبر اساس نوع و هدف مطالعه باتوجهبهروشهای آماریومبتنیبرمشخصات ارزیابی ریسککمی با استفاده از نرم افزارهای HAZUS& GIS و تجزیه و تحلیل آسیب‌پذیری معیار محور (RVI[2]) می‌باشد، یافتهها در برآورد سطوح آسیب‌پذیری کالبدی و انسانی(تلفات) نهایی حاکی از این می‌باشد که 69 ساختمان با مساحتی برابر 47523.64متر مربع از محدوده مورد مطالعه دارای سطح ریسک گسترده و کامل می‌باشند.
[1] - Papathoma Tsunami Vulnerability Assessment
[2] - Relative Vulnerability Index (RVI)
سید حسن صدوق ونینی؛ جمیله توکلی نیا؛ امید زارعی
دوره 18، شماره 72 ، بهمن 1388، ، صفحه 32-39
چکیده
با توجه به این که روند رشد شهرنشینى در ایران درپى تحولات اقتصادى، اجتماعى عمیق دهه هاى قبل، در سالهاى اخیر موجب رشد لجام گسیخته شهرهاى با نقش ملى و ناحیه اى گردیده و بدون تناسب با ظرفیت ها و امکانات طبیعى منطقه پیامدهاى ناخوشایندى را در فضاى کالبدى - زیستى درون شهر به همراه داشته است، رشد جمعیت با اشغال فضاى شهرى، عدم تعادل ...
بیشتر
با توجه به این که روند رشد شهرنشینى در ایران درپى تحولات اقتصادى، اجتماعى عمیق دهه هاى قبل، در سالهاى اخیر موجب رشد لجام گسیخته شهرهاى با نقش ملى و ناحیه اى گردیده و بدون تناسب با ظرفیت ها و امکانات طبیعى منطقه پیامدهاى ناخوشایندى را در فضاى کالبدى - زیستى درون شهر به همراه داشته است، رشد جمعیت با اشغال فضاى شهرى، عدم تعادل در ساخت و بافت شهر را به وجود آورده و آسیب هاى جبران ناپذیرى را در محیط زیست شهرى وارد ساخته است. در نتیجه پهنه بندى زمین براى توسعه فیزیکى شهرها همواره مورد توجه جغرافیدانان و برنامه ریزان شهرى قرار گرفته است و بنابراین مکان یابى اراضى مناسب براى توسعه فیزیکى شهرها بسیار ضرورى است. در این مقاله با استفاده از مدل AHP در نرمافزار ARC GISپهنه بندى زمین براى توسعه فیزیکى شهر شیراز بر پایه 8 معیار (شیب، جنس زمین، سطح ایستایى آب هاى زیرزمینى، قابلیت زمین، حریم رودخانه، فاصله از گسل، ارتفاع و بافت خاک) ارزیابى شده و نقشه پهنه بندى زمین به دست آمد. نقشه پهنه بندى به دست آمده، سه پهنه اولویت دار با تناسب بالا (21516 هکتار)،با تناسب کم (23069 هکتار) ونامناسب (23289 هکتار) براى توسعه فیزیکى را نشان مى دهد و مى تواند مورد استفاده مدیران و برنامه ریزان شهرى قرار گیرد.
