اطلاعات جغرافیایی
علی صادقی؛ امیررضا خاوریان گرمسیر؛ مریم زارعی
چکیده
شهرها با چالش های بسیاری مواجه هستند، اما می توان گفت مهمترین مشکلی که آنها را تهدید می کند، فقر است. وجود فقر در شهرها منجر به بروز مسائل اجتماعی، اقتصادی و کالبدی شده و پایداری و توسعه این شهرها را با مشکلاتی مواجه نموده است. فقر می تواند منجر به بیکاری، بی خانمانی، جرم و جنایت و افزایش نرخ بیماری ها شود. بنابراین، رفع فقر در شهرها ...
بیشتر
شهرها با چالش های بسیاری مواجه هستند، اما می توان گفت مهمترین مشکلی که آنها را تهدید می کند، فقر است. وجود فقر در شهرها منجر به بروز مسائل اجتماعی، اقتصادی و کالبدی شده و پایداری و توسعه این شهرها را با مشکلاتی مواجه نموده است. فقر می تواند منجر به بیکاری، بی خانمانی، جرم و جنایت و افزایش نرخ بیماری ها شود. بنابراین، رفع فقر در شهرها نقش بسیار مهمی در ایجاد جوامع سالم و پایدار بازی می کند. هدف از پژوهش حاضر تحلیل پراکنش فضایی شاخص های فقر شهری در منطقه 11 شهرداری اصفهان و آشکارسازی شکاف اجتماعی در میان ساکنان این منطقه است. پژوهش ازنظر هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش توصیفی- تحلیلی است. بر اساس داده های بلوک آماری منطقه 11 شهرداری اصفهان، تحلیل های هات اسپات و خودهمبستگی فضایی موران در محیط جی آی اس انجام گرفت. برای استخراج شاخصهای فقر شهری از نرمافزار اکسل استفاده شد. برای تحلیل عاملی شاخص های تعریف شده از نرمافزار اس پی اس اس استفاده شد. نتایج نشان داد فقر در منطقه 11 شهرداری اصفهان الگوی توزیع خوشه ای و خودهمبستگی فضایی دارد. بنا بر پهنه بندی های صورت گرفته، قسمت های مرکز، شرق، شمال شرق و قسمت هایی از جنوب شرق و جنوب غرب را بلوک های فقیر و خیلی فقیر در برمی گیرد و در قسمت های شمال و شمال غرب و غرب منطقه 11 بلوک های خیلی مرفه و مرفه دیده می شود. با این وجود در منطقه 11 شهرداری اصفهان شاهد شکاف طبقاتی هستیم. از طرفی، می توان بیان نمود که توزیع فضایی فقر در منطقه 11 شهر اصفهان از الگوی خاصی پیروی می کند، به گونه ای که هر چه از سمت جنوب به شمال و از سمت شرق به سمت غرب نزدیک می شویم فقر کاهش پیدا می کند. این تحقیق در توسعه دانش در زمینه فقر شهری و برنامه ریزی اجتماعی شهری مشارکت می نماید. نتایج آن می تواند اطلاعات لازم برای تصمیم گیری در پرداختن به مسئله فقر شهری ارائه دهد.
عباسعلی آروین
دوره 22، شماره 87 ، آبان 1392، ، صفحه 43-47
چکیده
جهت بررسی وجود روند تغییرات شبانهروزی اُزون تروپروسفری در اصفهان از روشهای آماری تحلیل خوشهای و مقایسه خط روند استفاده شده است. در ابتدا الگوهای مشابه تغییرات روند را در کل دوره آماری با بهرهگیری از تحلیل خوشهای گروهبندی کردیم. بر این اساس تغییرات شبانه روزی اُزون به چهار گروه روند (حداکثر روزانه، حداقل شبانه، روند افزایش ...
بیشتر
جهت بررسی وجود روند تغییرات شبانهروزی اُزون تروپروسفری در اصفهان از روشهای آماری تحلیل خوشهای و مقایسه خط روند استفاده شده است. در ابتدا الگوهای مشابه تغییرات روند را در کل دوره آماری با بهرهگیری از تحلیل خوشهای گروهبندی کردیم. بر این اساس تغییرات شبانه روزی اُزون به چهار گروه روند (حداکثر روزانه، حداقل شبانه، روند افزایش روزانه و روند کاهش شبانه) تقسیم شد. اعتبار گروهبندیهای بدست آمده با استفاده از روش آماری تحلیل واریانس یکطرفه آزمون شد. به این ترتیب اختصاص 646 روز (3/88 درصد) به گروه بندی مزبور در سطح اطمینان بالای 95 درصد تأیید شد. در ایستگاه لاله 6/94 درصد از روزهای سال از الگوی افزایش روزانه و کاهش شبانه پیروی میکردند. همچنین بررسی خط روند مقادیر میانگین و حَدی فصلی و سالانه اُزون نشان داد، اُزون دارای روند تغییرات شبانه روزی منظم است که این روند در ایستگاه لاله دارای نظم بهتری است.
جمال محمدی؛ مرضیه حیدری بخش
دوره 22، 85-1 ، خرداد 1392، ، صفحه 87-97
چکیده
رشد شهرنشینی و صنعت بر مبنای فنآوری جدید، امکانات تفریحی فراوانی را برای محیط شهری فراهم آورده است و شهروندان میتوانند ساعات زیادی از اوقات فراغت خود را در انواع کلوپها، مراکز رایانهای، باشگاهها و... بگذرانند. با این وجود به دلیل ماهیت وجودی انسان و انس او با طبیعت، استفاده از محیطهای طبیعی، فضای سبز و پارکها همواره جذاب ...
بیشتر
رشد شهرنشینی و صنعت بر مبنای فنآوری جدید، امکانات تفریحی فراوانی را برای محیط شهری فراهم آورده است و شهروندان میتوانند ساعات زیادی از اوقات فراغت خود را در انواع کلوپها، مراکز رایانهای، باشگاهها و... بگذرانند. با این وجود به دلیل ماهیت وجودی انسان و انس او با طبیعت، استفاده از محیطهای طبیعی، فضای سبز و پارکها همواره جذاب و دلخواه بوده است. فراهم نمودن زندگی آرام، زیبا و سالم جهت رفاه شهروندان نیازمند تفکر و اندیشهی خلاق آدمی است. خلق زیبایی، اندیشهی زیبا می طلبد و اندیشهی زیبا در فضایی زیبا خلق میگردد. گلهای زینتی در گلدانهای زیبا، صدای گوش نواز آب، سرسبزی درختان و چمنها، نیمکتهای راحت، تندیسهای مناسب و... آرامش را در فضای پارک به ارمغان میآورند و ناهنجاریهای شهری جای خود را به آسایش خیال میدهند. برای رسانیدن پارکهای شهری به فضاهای مطلوب و به دور از هر گونه تنش و عناصر ناهنجار رعایت اصول و استانداردهایی ضروری به نظر میرسد. استانداردهایی در مورد نیمکت ها، آبخوریها، روشنایی و ... که ما را در رسیدن به اهداف اصلی برنامه ریزی شهری (سلامت، آسایش و زیبایی) کمک مینماید. گرچه فضاهای سبز بنا به موقعیت و اهمیت خود نقشی اساسی در حفظ تعادل ایفا میکنند اما به خودی خود نمیتوانند از زیانهایی که فضای بیرون شهری را مورد تهاجم قرار میدهند جلوگیری کنند. با در نظر گرفتن این مسأله، روشن است که فضای سبز نمیتواند بدون یک برنامهریزی کلی، کارایی لازم را علیه آلودگی محیط زیست داشته باشد. متأسفانه در پارکهای حاشیهی زایندهرود مسائل و مواردی به چشم میخورد که پائینتر از سطح استاندارد قرار دارند که از جملهی آنها میتوان به اکثر سرویسهای بهداشتی، آبخوریها، وسایل بازی کودکان و ... اشاره داشت.
علیرضا مامن پوش؛ رضا تفنگ ساز
دوره 20، شماره 79 ، آبان 1390، ، صفحه 74-77
چکیده
توسعه فیزیکى شهرها فرآیندى پویا و مداوم است که اگر این گسترش سریع و بى برنامه باشد سیستم هاى شهرى را با مشکل روبرو خواهد کرد. بى تردید فضاى سبز و محیط زیست شهرى یکى از اساسى ترین عوامل پایدارى حیات طبیعى و انسانى در شهرنشینى نوین است. فضاى سبز شهرى علاوه بر زیباسازى کمک شایانى در تعدیل هوا خواهد داشت. در این میان بحث توسعه و نیاز به گسترش ...
بیشتر
توسعه فیزیکى شهرها فرآیندى پویا و مداوم است که اگر این گسترش سریع و بى برنامه باشد سیستم هاى شهرى را با مشکل روبرو خواهد کرد. بى تردید فضاى سبز و محیط زیست شهرى یکى از اساسى ترین عوامل پایدارى حیات طبیعى و انسانى در شهرنشینى نوین است. فضاى سبز شهرى علاوه بر زیباسازى کمک شایانى در تعدیل هوا خواهد داشت. در این میان بحث توسعه و نیاز به گسترش فضاى سبز و تعیین موقعیت آن در سطح شهر امرى اجتناب ناپذیر در آینده توسعه شهرها مىباشد. شهر اصفهان به عنوان یکى از شهرهاى مهم و زیباى ایران و محل جذب گردشگران داخلى و خارجى شناخته شده است. یکى از علل اصلى این امر عبور زاینده رود از داخل شهر است که همراه خود طراوت و سرسبزى را براى این شهر به ارمغان آورده است. نقشه بردارى زمینى فضاى سبز شهرى به طور پى در پى علاوه بر هزینه هنگفتى که به دنبال دارد، بسیار وقت گیر نیز مى باشد. نقشه بردارى فضاى سبز شهرى با استفاده از تصاویر ماهواره اى به جهت داشتن سرى زمانى و به روز بودن داراى دقت، سرعت بالا و هزینه کمترى بوده و با انجام پردازش هاى لازم بر روى تصاویر ماهواره اى بوسیله نرم افزارهاى مرتبط مى توان به نتیجه مطلوب دست یافت. در این بررسى شهر اصفهان از لحاظ گسترش محدوده شهرى و فضاى سبز و همچنین روند افزایش جمعیت و سرانه فضاى سبز آن طى دو سال 1302 و 1386 بوسیله نقشه هاى موجود و تصاویر ماهوارهاى مورد بررسى قرار گرفته است. همچنین توسط سامانه ى تحلیل گر GIS میزان انطباق آن ارزیابى و همچنین توسعه فضاى سبز شهرى، گسترش شهر و تغییرات آن مورد تحلیل قرار گرفته است.
سعیده جوانمردی؛ علیرضا پور خباز؛ حمیدرضا پورخباز
دوره 18، شماره 70 ، مرداد 1388، ، صفحه 48-53
چکیده
امروزه مناطق حفاظت شده در سراسر جهان پراکنده و فرایند احداث آنها به تدریج صورت گرفته است. در اکثر کشورهاى جهان سوم از جمله ایران تخریب زیستگاه و شکار و صید غیرمجاز از عمده ترین معضلات مناطق تحت مدیریت به شمار مى رود. بنابراین جهت مقابله با روند تخریب و گسترش فعالیت هاى مخرب انسان در مناطق تحت حفاظت نیاز به بضاعت علمى و گروه کارشناسى ...
بیشتر
امروزه مناطق حفاظت شده در سراسر جهان پراکنده و فرایند احداث آنها به تدریج صورت گرفته است. در اکثر کشورهاى جهان سوم از جمله ایران تخریب زیستگاه و شکار و صید غیرمجاز از عمده ترین معضلات مناطق تحت مدیریت به شمار مى رود. بنابراین جهت مقابله با روند تخریب و گسترش فعالیت هاى مخرب انسان در مناطق تحت حفاظت نیاز به بضاعت علمى و گروه کارشناسى و اجرایى توانمند و فعالیتهاى پژوهشى بیشتر در این زمینه وجود دارد و این نیاز هنوز به قوت خود باقى است. پارکهاى ملى به عنوان یکى از مناطق تحت حفاظت، در واقع ذخیره گاه هاى ژنتیکى بسیار باارزش گونه هاى گیاهى و جانورى در هر کشورى و در جهان محسوب مى شوند و پشتوانه اساسى براى احیاء دوباره طبیعت خواهند بود. براى تداوم حیات در کره زمین باید از منابع موجود در آن به طور صحیح و کنترل شده استفاده نمود و به منابع تجدید شونده موجود در آنها نیز فرصت رشد و احیاء دوباره داد، تا براى همیشه قابل بهره ورى باشند. پارک ملى کلاه قاضى نمونه اى از اکوسیستمهاى موجود در فلات ایران است که از سابقه حفاظتى فراوانى برخوردار مى باشد. در این تحقیق به بررسى اکوسیستم ها، معرفى پوشش گیاهى و حیات وحش، همچنین جغرافیاى زیستى آنها در این پارک پرداخته شده است.
حسن قره نژاد؛ فرشته بهجت
دوره 17، شماره 67 ، آبان 1387، ، صفحه 47-50
چکیده
اصفهان را به سبب زاینده رود، مادى ها و باغات آن از گذشته هاى دور مى شناخته اند به طورى که براى بهره مندى بهتر از این رود شیخ بهایى طومار قدیمى را اصلاح و تنظیم کرد و نتیجه آن سرسبزى و رونق روزافزون آن از دوران صفوى تا به امروز است. به طورى که در گوشه و کنار این شهر افسانه اى باغات متنوعى ایجاد شده که شهره عام و خاص در ...
بیشتر
اصفهان را به سبب زاینده رود، مادى ها و باغات آن از گذشته هاى دور مى شناخته اند به طورى که براى بهره مندى بهتر از این رود شیخ بهایى طومار قدیمى را اصلاح و تنظیم کرد و نتیجه آن سرسبزى و رونق روزافزون آن از دوران صفوى تا به امروز است. به طورى که در گوشه و کنار این شهر افسانه اى باغات متنوعى ایجاد شده که شهره عام و خاص در کشور وجهان مى باشد. ساکنان شهرها به دلایل متعدد از جمله یکنواختى فیزیکى و فضایى شهرها با بافت نامتجانس و نامأنوس طبیعى آنها و نیز افزایش فشارهاى روحى و روانى و آلودگى هاى صوتى زیست محیطى به اتخاذ تصمیماتى در زمینه گذران اوقات فراغت پرداخته اند.
در این مقاله به بررسى باغات اصفهان در طول تاریخ پرداخته شده و همچنین مبناى این پژوهش بر این فرض استوار است که باغات اصفهان نقش کلیدى در جذب گردشگران داخلى و خارجى داشته و دارد.
مسعود تقوایی؛ گلشن مرادی
دوره 15، شماره 57 ، اردیبهشت 1385، ، صفحه 9-15
چکیده
مناسب سازى بستر کالبدى در جهت رسیدن به فرصت هاى برابر براى همه افراد و اقشار جامعه به منظور تحرک و جابه جایى در سطح شهر و دسترسى هر فرد به تمامى فضاهاى شهرى از ضروریات رشد و توسعه جامعه مى باشد. بیش از 15 سال از تهیه اولین مجموعه ضوابط و مقررات شهرسازى و معمارى براى معلولین در ایران مى گذرد اما وضعیت فعلى معابر نشان دهنده ناکام بودن ...
بیشتر
مناسب سازى بستر کالبدى در جهت رسیدن به فرصت هاى برابر براى همه افراد و اقشار جامعه به منظور تحرک و جابه جایى در سطح شهر و دسترسى هر فرد به تمامى فضاهاى شهرى از ضروریات رشد و توسعه جامعه مى باشد. بیش از 15 سال از تهیه اولین مجموعه ضوابط و مقررات شهرسازى و معمارى براى معلولین در ایران مى گذرد اما وضعیت فعلى معابر نشان دهنده ناکام بودن این ضوابط در مقام اجرا مى باشد. با توجه به مشکلات و موانع موجود در سطح شهر و افزایش تصادفات رانندگى در کشور و حوادث غیرمترقبه دیگر تعداد معلولین روزبه روز در حال افزایش مى باشد. ولى متأسفانه اقدامات شایسته و کافى در جهت مناسب سازى فضاى شهرى، از جمله معابر که از مهمترین کاربری هاى شهرى جهت عبورومرور معلولین مى باشد صورت نگرفته است. هدف این پژوهش بررسى معابر شهر اصفهان با استفاده از ضوابط و معیارهاى جمع آورى شده از منابع مختلف در جهت رفاه حال معلولین و جانبازان شهر اصفهان مى باشد. در راستاى رسیدن به این هدف با استفاده از روش کتابخانه اى و تلفیقى از روشهاى تحلیلى که با پیمایش هاى میدانى، تهیه پرسشنامه و مصاحبه با معلولین و نابینایان انجام گرفته به بررسى 78 معبر اصلى و فرعى شهر اصفهان پرداخته شده و نتایج آن به صورت جدول، نمودار و نقشه ارائه شده است . در پایان پیشنهاداتى جهت رفع موانع و مشکلات موجود و ساماندهى وضعیت معابر ارائه شده است.