اطلاعات جغرافیایی
شاهین جعفری؛ سعید حمزه؛ هادی عبدالعظیمی؛ سارا عطارچی
چکیده
پایش تالابها با استفاده از روشهای سنتی، زمانبر و مستلزم هزینهی زیاد است. امروزه بهمنظور پایش و مدیریت تالابها، از دورسنجی ماهوارهای و قابلیتهای گوگل ارث انجین استفاده میگردد. در این پژوهش سعی شد طی دو دههی اخیر از تصاویر ماهوارهی لندست، تی.آر.ام.ام، مادیس و گریس در حوضهی آبریز گشنگان که تالاب مهارلو ...
بیشتر
پایش تالابها با استفاده از روشهای سنتی، زمانبر و مستلزم هزینهی زیاد است. امروزه بهمنظور پایش و مدیریت تالابها، از دورسنجی ماهوارهای و قابلیتهای گوگل ارث انجین استفاده میگردد. در این پژوهش سعی شد طی دو دههی اخیر از تصاویر ماهوارهی لندست، تی.آر.ام.ام، مادیس و گریس در حوضهی آبریز گشنگان که تالاب مهارلو نیز در آن واقع شده، بهمنظور ارزیابی تغییرات وسعت آب تالاب و برخی از عوامل احتمالی تأثیرگذار بر آن استفاده شود. میانگین مساحت آب تالاب منتج ازAWEI_shadow در پنج سالهی اول، دوم، سوم و چهارم بهترتیب مقادیر 200.41، 162.65، 137.82 و 117.81 کیلومتر مربع را نتیجه داد که به کاهش 37.76، 24.83 و 20 کیلومتر مربع در این بازههای زمانی اشاره داشت. پوشش گیاهی حوضه مستخرج از NDVI در سال 2000، 282 هکتار نتیجه گردید و در سال 2019 این مقدار به 390 هکتار افزایش یافت. ارزیابی دادههای گریس نشان داد که از سال 2008 به بعد، تمامی مقادیر تراز آب زیرزمینی، منفی است. نتایج آزمون من-کندال دلالت بر آن داشت که تغییرات تودههای آبی، پوشش گیاهی، میزان بارش و تراز آب زیرزمینی بهترتیب دارای روند کاهشی، افزایشی، افزایشی و کاهشی بوده است و در رابطه با مقادیر تبخیر- تعرق، روندی مشاهده نشد. بهنظر میرسد در حوضهی مورد مطالعه، افزایش وسعت پوشش گیاهی و متعاقب آن برداشت آب از سفرههای زیرزمینی به مرور زمان بر روند کاهشی وسعت تودههای آبی تالاب تأثیر گذاشته است. پیشنهاد میگردد بهمنظور مدیریت بهینهی این تالاب و جلوگیری از خشک شدن آن، حد بستر و حریم تالاب، با استفاده از سایر شاخصهای دورسنجی آبی تعیین گردد. همچنین، پیشنهاد میشود روشهای مصرف آب و الگوی کشت در نواحی اطراف این تالاب، مورد بازبینی قرار گیرد.