احمد تقدیسی؛ صدیقه کیانی؛ فرناز ابوالحسنی؛ زهرا سلطانی
دوره 20، شماره 78 ، مرداد 1390، ، صفحه 26-32
چکیده
با توجه به محدودیت منابع و روند صعودى توسعه چنانچه این حرکت توأم با مدیریت و برنامه ریزى صحیح صورت نگیرد، مى تواند مشکلاتى را بوجود آورد. زیرا هرگونه توسعه نیازمند بهره بردارى و استفاده از منابع طبیعى است. بنابراین مى تواند اثراتى را به صورت مستقیم یا غیرمستقیم در طبیعت بر جاى گذارد. استفاده بهینه از خاک و منابع آبى و راه هاى ...
بیشتر
با توجه به محدودیت منابع و روند صعودى توسعه چنانچه این حرکت توأم با مدیریت و برنامه ریزى صحیح صورت نگیرد، مى تواند مشکلاتى را بوجود آورد. زیرا هرگونه توسعه نیازمند بهره بردارى و استفاده از منابع طبیعى است. بنابراین مى تواند اثراتى را به صورت مستقیم یا غیرمستقیم در طبیعت بر جاى گذارد. استفاده بهینه از خاک و منابع آبى و راه هاى کاهش و پیش بینى مشکلات مربوط به آنها همواره از اهداف توسعه ى کشاورزى صحیح و اصولى بوده است تا بتوان بیشترین بازده را از حداقل منابع بدست آورد. مدیریت بهینه مصرف آب در چند دهه گذشته موضوع بحث بسیارى از محافل تخصصى گشته، در همه ى این محافل تأکید بر این نکته بوده که پایش و ارزیابى کلید موفقیت در این امر مى باشد. بسیارى از شبکه هاى آبیارى و زهکشى ساخته شده براساس مدیریت عرضه و تقاضا عمل کرده و معمولاً بدون در نظر گرفتن میزان آب مورد نیاز واقعى، آب را تحویل مى نمایند. در شبکه هاى آبیارى و زهکشى به دلیل پراکندگى مزارع، وسعت اراضى، تنوع کشت و مسافت بین محل استحصال تا نقطه تحویل آب، مدیریت بهره بردارى و نگهدارى بدون در نظر گرفتن تأثیر متقابل عوامل فوق امکان پذیر نمىباشد، اضافه بر آن در شبکه هاى آبیارى، داده هاى توصیفى با حجم زیادى به صورت روزانه تولید مى گردد که نیاز به ساماندهى، تجزیه و تحلیل و تصمیم گیرى دارد که انجام آن با روش هاى سنتى بسیار مشکل بوده و نیاز به استفاده از سیستم هاى جدید نظیر سیستم اطلاعات جغرافیایى و سنجش از دور مىباشد. هدف از این مقاله بررسى و شناخت سیستم اطلاعات جغرافیایى و سنجش از دور و نحوه ى به کارگیرى آن در مدیریت شبکه هاى آبیارى و زهکشى مى باشد.
پرویز ضیائیان فیروزآبادی؛ علیرضا متکان؛ وحید بابازاده
دوره 19، شماره 73 ، اردیبهشت 1389، ، صفحه 86-93
چکیده
در این تحقیق روشى جهت استخراج قوانین فازى مؤثر و قابل تفسیر از داده هاى GIS با استفاده از سیستم عصبى - فازى ارائه شده است. مدل فازى جهت رسیدن به دقت و تفسیرپذیرى بالا از سه مرحله عبور کرده است. در مرحله اول وزن هاى اولیه شبکه عصبى - فازى با استفاده از الگوریتم خوشه بندى FCM به دست آمد. به منظور طبقه بندى دقیق داده هاى آموزشى در ...
بیشتر
در این تحقیق روشى جهت استخراج قوانین فازى مؤثر و قابل تفسیر از داده هاى GIS با استفاده از سیستم عصبى - فازى ارائه شده است. مدل فازى جهت رسیدن به دقت و تفسیرپذیرى بالا از سه مرحله عبور کرده است. در مرحله اول وزن هاى اولیه شبکه عصبى - فازى با استفاده از الگوریتم خوشه بندى FCM به دست آمد. به منظور طبقه بندى دقیق داده هاى آموزشى در مرحله دوم از یک سیستم عصبى- فازى CANFIS استفاده گردید و بدلیل از دست رفتن قابلیت تفسیرپذیرى مدل فازى از الگوریتم هاى ژنتیک جهت غلبه بر این محدودیت استفاده گردید. روش ارائه شده بر روى داده هاى مناطق 5 و 11 شهر تهران جهت تشخیص بافت هاى فرسوده مورد آزمایش قرار گرفته است. مسئله مورد بررسى از نوع طبقه بندى بوده و هدف تعیین درجات عضویت بافت ها به هریک از طبقات مى باشد. فرسودگى بافت ها در 4 طبقه شامل فرسودگى کم، متوسط، زیاد و بسیار زیاد مورد بررسى قرار گرفته است. تعداد 300 نمونه آموزشى مورد استفاده قرار گرفت که پس از آموزش شبکه تمام داده هاى آموزشى به صورت صحیح و با RMS=0.0045 طبقه بندى گردید. نتایج به دست آمده حاکى از آن است که روش ارائه شده در این تحقیق قابلیت تعمیم به مسائلى که در آن دانش کافى از سیستم هدف در دسترس نمى باشد را داراست و از دقت و تفسیرپذیرى بالایى برخوردار است.
حسنعلی فرجی سبکبار؛ مرتضی زراعتی
دوره 17، شماره 66 ، مرداد 1387، ، صفحه 24-31
چکیده
بدون شک سیلاب بعنوان یک بلاى طبیعى شناخته شده است ولى در عمل سیلاب هم از نظر تلفات جانى و هم از نظر خسارات مالى یکى از مهیب ترین بلایاى طبیعى در جهان محسوب مى شود. از سال 1988 تا 1997 حدود 390000نفر در اثر بلایاى طبیعى در جهان کشته شدند که 58درصد مربوط به سیلاب، 26 درصد در اثر زلزله، 16درصد در اثر طوفان و بلایاى دیگر بوده است. خسارات کل در این ...
بیشتر
بدون شک سیلاب بعنوان یک بلاى طبیعى شناخته شده است ولى در عمل سیلاب هم از نظر تلفات جانى و هم از نظر خسارات مالى یکى از مهیب ترین بلایاى طبیعى در جهان محسوب مى شود. از سال 1988 تا 1997 حدود 390000نفر در اثر بلایاى طبیعى در جهان کشته شدند که 58درصد مربوط به سیلاب، 26 درصد در اثر زلزله، 16درصد در اثر طوفان و بلایاى دیگر بوده است. خسارات کل در این 10 سال حدود 700 میلیارد دلار بوده است که به ترتیب 33، 29، 28 درصد مربوط به سیلاب، طوفان و زلزله بوده است. در این رابطه نکته نگران کننده، روند افزایشى تلفات و خسارات سیلاب در جهان در دهه هاى اخیر بوده است. پدیده سیلاب در ایران به عنوان زیانبارترین بلایاى طبیعى بوده و خسارات ناشى از آن بالغ بر 70% کل خسارات بلایاى طبیعى مى گردد. افزایش جمعیت و دارایى ها در سیلاب دشتها، تغییرات هیدروسیستمها و اثرات مخرب فعالیتهاى انسانى از دلایل عمده این روند افزایش بوده است. امروزه با گسترش فناورى اطلاعات تأکید زیادى بر استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایى (GIS) در جهت مد لسازى و برآورد خطرات و خسارات ناشى از سیل گردیده است. سرعت و دقت زیاد، فراگیرى و چندوجهى بودن این سیستمها، سهولت اعمال تغییرات و هزینه کم این سامانه باعث استفاده بیش از پیش آن در مدیریت بحران سیل گردیده است. در این مقاله سعى شده است که از تکنیک GIS در مدیریت بحران ریسک سیلاب منطقه کاشان استفاده شود.
علی اکبر رسولی؛ مسعود مینائی
دوره 17، شماره 65 ، اردیبهشت 1387، ، صفحه 60-64
چکیده
این مقاله مقدماتى از ارزیابى وضعیت آلودگى هوا در یک منطقه شهرى ارائه مى نماید. نویسنده، سیستم اطلاعات جغرافیایى (GIS) را که مدل توزیع وسایل نقلیه، مدل انتشار مواد آلاینده، مدل روند پیشرفت و داده هاى مربوطه را ترکیب مى کند. به منظور تخمین انتشار و توزیع فضایى آلاینده هاى ترافیک در Taichungتایوان بکار برده است. این مدل نه تنها ...
بیشتر
این مقاله مقدماتى از ارزیابى وضعیت آلودگى هوا در یک منطقه شهرى ارائه مى نماید. نویسنده، سیستم اطلاعات جغرافیایى (GIS) را که مدل توزیع وسایل نقلیه، مدل انتشار مواد آلاینده، مدل روند پیشرفت و داده هاى مربوطه را ترکیب مى کند. به منظور تخمین انتشار و توزیع فضایى آلاینده هاى ترافیک در Taichungتایوان بکار برده است. این مدل نه تنها مى تواند موقعیت دقیق آلودگى را تجزیه و تحلیل کند، بلکه مى تواند انتشار متأثر از تغییر در شرایط ترافیک مشخص یا مدیریت راهبردى را نیز پیش بینى نماید. نتایج نشان مى دهند که انتشار بیشتر CO در پیرامون نواحى واقع در مرکز یا جنوب شهر در شهر Taichung و ناحیه امتداد بزرگراه شماره 1 SOx,Noxو آلودگى هاى TSP بیشترى را متحمل مى شوند. اگر چه طول بخشى از بزرگراه شماره 1 درون شهر Taichung خیلى طویل نیست، اما در تولید بخش مهمى از کل ذرات ریز معلق در هوا (TSP)، اکسیدهاى نیتروژن (NOx)، اکسیدهاى گوگرد (SOx) پخش شده در این ناحیه نقش دارد. از این گذشته پیش بینى چندین طرح فرضى نشان مى دهد که تأثیر اصلى موتورهاى پیشرفته، در کاهش انتشار TSP بیش از 10% مى باشد، و حال آنکه افزایش میانگین سرعت ترافیک جاده هاى شهر ممکن است بیش از 14% از انتشار CO را بکاهد.
حمیدرضا وارثی؛ محمود اکبری
دوره 16، شماره 62 ، مرداد 1386، ، صفحه 57-62
چکیده
سیستم هاى اطلاعات جغرافیایى و تکنولوژى هاى اطلاعات کامپیوترى مربوط به آن به طور معمول در برنامه ریزى و مدیریت در عصر حاضر به کار مى رود. بخش مهمى از پشتوانه تئوریک و متودولوژیک سیستم اطلاعات جغرافیایى، ریشه در انقلاب «کمّى و کیفیتى» جغرافیا دارد. از این رو جاى تعجب نیست که اغلب سیستم اطلاعات جغرافیایى را متهم مى ...
بیشتر
سیستم هاى اطلاعات جغرافیایى و تکنولوژى هاى اطلاعات کامپیوترى مربوط به آن به طور معمول در برنامه ریزى و مدیریت در عصر حاضر به کار مى رود. بخش مهمى از پشتوانه تئوریک و متودولوژیک سیستم اطلاعات جغرافیایى، ریشه در انقلاب «کمّى و کیفیتى» جغرافیا دارد. از این رو جاى تعجب نیست که اغلب سیستم اطلاعات جغرافیایى را متهم مى کنند که ذاتاً وابسته به «راسیونالیسم» و «پوزیتیویسم» بوده، بنابراین براى استفاده در رویکردهاى برنامه ریزى بازتر از مدل اجمالى عقلانى فایده اى ندارد. هدف این پژوهش بررسى تأثیرات سیستم اطلاعات جغرافیایى در برنامه ریزى شهرى و منطقه اى بوده است و سعى شده تا به موارد ذیل پرداخته شود: توسعه پایگاه اطلاعات جغرافیایى براى تحلیل هاى مرتبط با برنامه ریزى، همسو سازى تکنولوژى هاى زمینى - فضایى با مدل هاى شهرى، ساختن سیستم هاى پشتیبانى برنامه ریزى، تسهیل گفتمان و مشارکت در فرایند برنامه ریزى و ارزیابى فعالیت هاى برنامه ریزى و تأثیر تکنولوژى بر آن. در حالی که پیشرفت هاى علمى در زمینه ساخت ابزارهاى پشتیبانى کننده برنامه ریزى، چشمگیر بوده است، کوشش چندانى براى فراهم آوردن رهنمودهاى علمى درباره مدیریت استراتژیک اطلاعات، نهادینه کردن ابزارهاى حمایتى اطلاعات و تصمیم گیرى و انتقال تکنولوژى به جایگاه برنامه ریزى انجام نگرفته است. این کوتاهى از اشاعه ابزارهاى برنامه ریزى کاربرد دانش در فرایند تصمی مگیرى و سیاست گذارى را محدود مى کند، فرایندى که براى توسعه کشورهاى داراى اقتصاد، اجتماع و محیط زیست سالم، ضرورى است. این پژوهش درصدد بررسى تأثیرات سیستم اطلاعات جغرافیایى بر برنامه ریزى شهرى و منطقه اى مى باشد.
علی موحد (مترجم)
دوره 13، شماره 52 ، بهمن 1383، ، صفحه 50-52
چکیده
در ژاپن جایى که زلزله به طور مکرر اتفاق مى افتد، بررسى حوادث طبیعى در برنامه ریزى شهرى داراى اهمیت است. به هرحال، واضح است که شهرهاى ژاپن بدون ارائه هیچ تصویر روشنى از تعریف ایمنى شهرى بر پایه پژوهش هاى قبلى مرتبط با خطرات طبیعى به جز چند مورد طراحى نشده اند. براى مردم ژاپن که از زلزله هاى زیادى درسراسرتاریخ به ستوه آمده ...
بیشتر
در ژاپن جایى که زلزله به طور مکرر اتفاق مى افتد، بررسى حوادث طبیعى در برنامه ریزى شهرى داراى اهمیت است. به هرحال، واضح است که شهرهاى ژاپن بدون ارائه هیچ تصویر روشنى از تعریف ایمنى شهرى بر پایه پژوهش هاى قبلى مرتبط با خطرات طبیعى به جز چند مورد طراحى نشده اند. براى مردم ژاپن که از زلزله هاى زیادى درسراسرتاریخ به ستوه آمده اند، ارائه تصویرى از آینده شکل شهر از نقطه نظر ایمنى شهرى ضرورى است. از سوى دیگر، فنآورى رایانه اى اخیر توانسته است سیستم کنترل زمان واقعى را بعد از زلزله نورت لیج در سال 1994 و کوبه 1995 بهبود بخشد. در این مقاله روشى از تحلیل و طراحى یک شهر براساس دیدگاه ایمنى شهرى تأکید دارد. این روش MUSE نامیده مى شود بر پایه تئورى سیماى شهرى لینچ 1961 و برخى از عناصر کالبدى شهر به عنوان بخشى از یک سیستم ارگارنیک تعریف مى شود. MUSE با استفاده از تحلیل سه بعدى Arc/view مى توانیم به آسانى شهر را به صورت بصرى شبیه سازى کنیم و این کارى است که قبلاً از طریق مدل هاى قبلى زمانى زیادى مى برد. نویسندگان(مقاله) عملکردهاى آسیب پذیر را ایجاد کرده اند. (مورئوو یامازاکى،1999) و روشى را براى ارزیابى خطر ریزش ساختمانها پیشنهاد کرده اند. (مورئوو یامازاکى 2000) به کارگیرى این روشها از ارزیابى هاى ایمنى شهرى به MUSE براى سیستم ارزیابى خطرات احتمالى مفید است. به هرحال با ترکیب آن (MUSE) با تکنولوژى (فن آورى) اخیر درآینده محقق خواهد شد.