%0 Journal Article %T فرایندهاى تخریب کننده لایه ازن و اثرات آن بر سلامتى زیست‏ کره %J فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر» %I سازمان جغرافیایی %Z 2588-3860 %A سلیمان انوش, رضا %A انیسی, بیژن %D 2005 %\ 10/23/2005 %V 14 %N 55 %P 34-39 %! فرایندهاى تخریب کننده لایه ازن و اثرات آن بر سلامتى زیست‏ کره %R %X ازن توسط آستراین (Austrian) در سال 1840 کشف شد که مطالعه اولیه آن به اوایل قرن بیستم برمى‏ گردد. این گاز کمیاب آبى رنگ که از سه اتم اکسیژن (O3) تشکیل شده است، تابش خورشید در محدوده طیفى کمتر از 29/0 میکرون به ویژه بین 22/0 تا29/0 میکرون را به طورکامل جذب مى‏ کند. گرچه میزان این جذب چندان زیاد نیست، اما صافى محافظى است که نقش بسیار مهمى در جلوگیرى از نفوذ اشعه خطرناک فرابنفش (Ultraviolet)(UV) به سطح زمین دارد. قدرت جذب تابش در بسیارى از محدوده‏ هاى فروسرخ که طول موج زمین تاب را نیز شامل مى‏ شود توسط ازن چشمگیر است که علت افزایش دما در استراتوسفر نیز به دلیل گرماى حاصل از جذب اشعه فرابنفش مى‏ باشد. به طورکلى ساختار حرارتى استراتوسفر توسط این گاز کنترل مى‏ گردد و نقش آن در زندگى و ادامه حیات زیست‏ کره به اندازه‏ اى حیاتى است که جایزه نوبل شیمى درسال 1995 به سه تن از محققان ازن که سالها براى حفظ و جلوگیرى از نابودى و شناساندن نقش حیاتى آن به جهان تلاش کرده بودند تعلق گرفت . %U https://www.sepehr.org/article_28018_038bebdfc0c595ac3f555412906868e4.pdf