%0 Journal Article %T تحلیل شرایط همدید چرخندهای حاره ای ساگار و میکونو در دریای عرب - سال 2018 %J فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر» %I سازمان جغرافیایی %Z 2588-3860 %A شجاع, فائزه %A خسروی, محمود %A شمسی پور, علی اکبر %D 2020 %\ 05/21/2020 %V 29 %N 113 %P 93-112 %! تحلیل شرایط همدید چرخندهای حاره ای ساگار و میکونو در دریای عرب - سال 2018 %K عوامل دینامیکی و ترمودینامیکی %K چرخندزایی حاره ای %K دریای عرب وعمان %K شاخص پتانسیل پیدایش %K ناهنجاری %R 10.22131/sepehr.2020.40473 %X در بازه زمانی 27- 16 می سال 2018 دو چرخند حاره‌ای بسیار قوی به نام‌های ساگار[1] و میکونو[2]جنوب غرب و غرب دریای عرب را به شدت تحت تأثیر قرار دادند. در این تحقیق سعی شده تا نقش پارامترهای جوّی بزرگ مقیاس مؤثر در چرخندزایی، در مدت زمان فعالیت این دو توفان مورد واکاوی قرار گیرد. بنابراین آمار و اطلاعات مربوط به چرخندها از گزارش تهیه شده توسط اداره هواشناسی هند دریافت وپارامترهای جوّی- اقیانوسی مورد نیاز از داده‌های دوباره آنالیز شده پایگاه ECMWF به صورت روزانه و با قدرت تفکیک مکانی 5/0 درجه طول و عرض جغرافیایی اخذ گردید. برای رسیدن به هدف تحقیق، مقادیر مؤلفه‌های دینامیکی و ترمودینامیکی و همچنین شاخص پتانسیل پیدایش[3] با استفاده از نرم افزارهای GRADS و MATLAB محاسبه شد و نقشه‌های مورد نظر ترسیم و مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد، مسیر حرکت توفان‌ها انطباق کاملی با نواحی بیشینه نم نسبی و تاوایی مطلق دارد، توزیع فضایی متغیرهای جوّی دما، فشار سطح دریا وبرش عمودی باد نیز بیانگر این بود که مقادیر مطلوب این پارامترها،در نواحی تحت تأثیر چرخندها، در هر سه زمان شکل‌گیری، شدت و خاتمه آن‌ها متمرکز گردیده ومقدار شاخص شدت پتانسیلی[4] به تبعیت از نواحی حداکثر دمای سطح دریا، تا 20 درجه عرض شمالی، به بیش از ۷۰ متر بر ثانیه رسیده است. بررسی تغییرات مکانی شاخص  GPI از چند روز قبل از وقوع چرخندها نیز نشان دهنده‌ ارتباط قوی بین توزیع مکانی مقادیر شاخص با رخداد چرخندهای مورد مطالعه بود. بدین ترتیب تمام پارامترهای جوّی بزرگ مقیاس، مطلوب‌ترین شرایط چرخندزایی را در نواحی تحت تأثیرتوفان‌ها فراهم کرده‌ بودندو در عرض‌های شمالی دریای عرب و مخصوصاً دریای عمان پارامترهای یاد شده وضعیت مناسبی را نشان ندادند.از طرفی تحلیل نقشه‌های ناهنجاری حاکی از این بود،مؤلفه‌های دمای سطح دریاو رطوبت نسبی در محدوده‌ تحت تأثیر چرخندها نسبت به میانگین بلند مدت افزایش و فشار سطح دریا و برش عمودی باد کاهش یافته‌اندکه این مسئله بیانگر تشدید وضعیت‌های چرخندزایی در این نواحی است. [1]- Sugar [2]- Mekunu [3]- Genesis Potential Index (GPI) [4]-potential intensity (PI)   %U https://www.sepehr.org/article_40473_b33a54237c6024273cbc1f96f9b6013a.pdf