%0 Journal Article %T واکاوی همدید بارش های سیل آسا و مخاطره آمیز غرب و جنوب غرب ایران در دهه اول فروردین 1398 %J فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر» %I سازمان جغرافیایی %Z 2588-3860 %A پژوه, فرشاد %A جعفری, فرزانه %D 2020 %\ 08/22/2020 %V 29 %N 114 %P 165-184 %! واکاوی همدید بارش های سیل آسا و مخاطره آمیز غرب و جنوب غرب ایران در دهه اول فروردین 1398 %K بارش %K سیل‌آسا %K همدیدی %K کم فشار %K ناوه %K غرب و جنوب غرب ایران %R 10.22131/sepehr.2020.44600 %X هدف از انجام این تحقیق، تحلیل همدیدی و ترمودینامیکی روزهای اوج بارش سیل‌آسا در 5 و 11 فروردین 1398 به ترتیب در جنوب غرب و غرب ایران است. بدین منظور با استفاده از روش محیطی به گردشی ابتدا داده‌های بارش ایستگاه زمینی بررسی شد و سپس با استفاده از داده‌های جو بالا و ترسیم نقشه‌های مربوطه، وضعیت همدید سامانه های بارشی مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که در روزهای اوج بارش بیشتر کشور به جزء جنوب شرق، بارندگی را تجربه کرده‌اند. بیشینه بارش در روزهای 5 و 11 فروردین به ترتیب در جنوب غرب و غرب کشور روی‌داده است؛ که بیشتر ایستگاه‌ها در این مناطق بارش بیش از 100 میلیمتر را به ثبت رسانده‌اند. واکاوی نقشه‌های همدیدی نشان داد که در تراز دریا گسترش کم‌فشارهای چندگانه عربستان، سودان و مدیترانه در تقابل با نفوذ پرفشار سرد اروپا و تبت با ایجاد شیو فشاری قوی موجب شکل‌گیری شرایط جبهه‌ای و ناپایدار در منطقه موردمطالعه شده‌اند. در ترازهای میانی جو نیز قرارگیری نیمه غربی و جنوب غرب کشور در نیمه شرقی و جلوی ناوه با واگرایی و صعود شدید هوای گرم و مرطوب جنوبی و رخداد بارش‌های فراگیر و شدید را موجب شده‌اند. تحلیل نقشه‌های وزش رطوبتی نیز نشان داد که در ترازهای 1000 و 850 هکتوپاسکال دریای عرب و خلیج فارس توسط گردش واچرخندی عربستان و چرخندی شرق مدیترانه و در ترازهای 700 و 500 هکتوپاسکال دریای سرخ، خلیج فارس و منبع فرامنطقه ای نواحی مرکزی اقیانوس اطلس توسط گردش چرخندی ناوه شرق مدیترانه و غرب آفریقا بیشترین نقش را در تأمین رطوبت بارش های فراگیر و شدید کشور و منطقه مورد مطالعه داشته اند. %U https://www.sepehr.org/article_44600_63cf58eba25df1821177999377fcfe5f.pdf