سازمان جغرافیایی
فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر»
2588-3860
2588-3879
2
8
1994
01
21
اشاره
2
4
FA
مهدی
مدیری
دانشیار دانشگاه صنعتی مالک اشتر
mmodiri@ut.ac.ir
سنجش از دور دانشی است که با اندازهگیری از فاصله دور و بدون تماس فیزیکی، اطلاعات ارزندهای را نسبت به اشیاء و پدیدههای زمین ارائه مینماید.
همان طور که در شماره گذشته اشاره شد اطلاعات از طریق اندازه گیری و ثبت تغییرات در میدان های الکترومغناطیسی، ثقل و امواج صوتی میسر است، سنجش از دور اطلاعات قابل بهره برداری از طریق اندازه گیری وثبت انعکاس امواج الکترومغناطیسی جو و سطح زمین می باشد که به وسیله سنجنده ای که برروی ماهواره های نصب می باشد دریافت و پس از مورد تجزیه و تحلیل قرار دادن، اطلاعات لازم استخراج می گردد.
سنجنده های سنجش از دور، براساس منبع انرژی و نور به دو دسته اصلی فعال و غیرفعال تقسیم می شوند که سنجنده های فعال با منبع انرژی مصنوعی مانند رادار و سنجنده های غیرفعال با منبع انرژی طبیعی (خورشید) مانند دوربین عکسبرداری و اسکنر هستند که خود نیز با بازده اطلاعات به صورت عکسی و رقومی می باشند.
https://www.sepehr.org/article_29501.html
https://www.sepehr.org/article_29501_0d2a6b3c4e805f7b65e9115179408c3d.pdf
سازمان جغرافیایی
فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر»
2588-3860
2588-3879
2
8
1994
01
21
مغناطیس زمین و تغییرات آن
5
16
FA
عبدالکریم
قریب
خواص مغناطیسی بعضی از کانی های آهن را در زمان های بسیار قدیم شناخته بودند. در افسانه های چینی به عقربه ای مغنایسی بسیار ساده که برای تعیین جهت در روی زمین، در 4000 سال پیش به کار می رفته، اشاره شده است. در اروپا خواص عقربه مغناطیسی را از سده 11 به بعد می شناختند و در سده 13 نخستین نوع ساده قطب نما را ساخته اند. اختراع قطب نما در عصری که زیاد به اکتشاف جغرافیایی پرداخته بودند، کمک زیادی به جغرافیدانان کرده و از آن زمان مطالعه مغناطیس زمین مورد توجه قرار گرفته است.
https://www.sepehr.org/article_29502.html
https://www.sepehr.org/article_29502_b0184365ea84799f08fccbdf4c18f732.pdf
سازمان جغرافیایی
فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر»
2588-3860
2588-3879
2
8
1994
01
21
توان طبیعی منابع آب بلوچستان و نحوه بهره برداری از آن
17
26
FA
اسفندیار
بندریان
عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت معلم زاهدان
در مورد موقعیت و حدود وسعت بلوچستان و سیستان در منابع ذیل این تقسیم بندی ها ذکر گردیده است.
ناحیه بلوچستان در جنوب شرق ایران قرار دارد و وسعت آن در گذشته بیشتر از امروز بوده است. بلوچستان بزرگ شامل بلوچستان ایران و پاکستان می گردید.
در گزارش های مربوط به بررسی شناخت منابع آن زیرزمینی سیستان و بلوچستان، مساحت استان را حدود 180 هزار کیلومترمربع ذکر می کند؛ که از آن 30 هزار کیلومتر مربع را مساحت سیستان، و 150 هزار کیلومترمربع دیگر را مساحت بلوچستان تشکیل می دهد.
https://www.sepehr.org/article_29503.html
https://www.sepehr.org/article_29503_453fc37f01c0504fa2c98b5d29461dbb.pdf
سازمان جغرافیایی
فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر»
2588-3860
2588-3879
2
8
1994
01
21
طراحی بخش ارتباط سیستم اطلاعات جغرافیایی با کاربر
27
27
FA
علیرضا
آزموده اردلان
سیستم اطلاعات جغرافیایی، شامل مجموعه ای از داده های فضایی و غیرفضایی است که براساس تحلیل های خاصی ارائه می گردند. در طراحی نحوه ارتباط دو طرفه این گونه سیستم ها با کاربر لازم است اصول متعددی در استفاده از نقشه ها، جداول و سیاهه های کلامی رعایت گردد.
با توجه به خصوصیت های متفاوت داده های فضایی و غیرفضایی، درخواست از سیستم نیازمند امکان استفاده از کلام و ابزار اشاره است. این نیاز، لزوم در اختیار داشتن ارتباط تصویری - کلامی را برای انتخاب موضوعات مختلف موجود در نقشه، ایجاب می کند.
https://www.sepehr.org/article_29504.html
https://www.sepehr.org/article_29504_a866d2c475dd84d7c64f758f80613257.pdf
سازمان جغرافیایی
فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر»
2588-3860
2588-3879
2
8
1994
01
21
نقشه برجسته
28
30
FA
فریدون
خواجه نوری
نقشه های برجسته، نمایش توپوگرافی سه بعدی زمین هستند، که ارتفاعات در روی آنها نسبت به یک سطح مسطح سنجیده می شوند. بنابراین با تصویر متشابه زمین متفاوت خواهند بود؛ زیرا بجز در حالات مخصوص، انحنا سطح مبنا یا کرویت زمین در آنها در نظر گرفته نمی شود. از این گذشته روی چنین نقشه ها، مقیاس ارتفاعات گاهی اوقات با مقیاس افقی یکسان نیست. این نقشه ها، با نقشه های توپوگرافی مسطح از لحاظ ترسیم مسطحاتی، نوشته ها، نقاط ارتفاعی، و احیانا منحنی های میزان و رنگ آمیزی مشترک هستند.
https://www.sepehr.org/article_29505.html
https://www.sepehr.org/article_29505_0718ddfcd3e92112ac4aeed465c1865c.pdf
سازمان جغرافیایی
فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر»
2588-3860
2588-3879
2
8
1994
01
21
جغرافیا چیست و چه فایده ای دارد؟ (7)
31
39
FA
<strong>در شماره های گذشته سپهر دیدیم که موضوع جغرافیا مشاهده و تبیین پدیده ها و تفاوت های طبیعی و فرهنگی است که در سطح زمین به چشم می خورد و این تعریف ایجاب می کند که ما قبل از همه چیز سطح زمین را بشناسیم و با عوامل ایجاد و تغییر آن آشنایی پیدا کنیم. سطح زمین یعنی آنچه چشم انداز ما را به وجود می آورد و به عبارت دیگر آنچه را که ما می توانیم با چشم مشاهده کنیم اعم از اینکه ساخته طبیعت یا پرداخته انسان باشد، دنباله پوسته زمین است و بسیاری از تفاوت های موضوع مطالعه جغرافیدانان از تفاوتهای موجود در پوسته زمین سرچشمه می گیرد. این است که لازم می آید پوسته زمین را هم شناسایی کنیم و در این رابطه ناچاریم مختصری درباره تکوین کره زمین و گذشته آن بدانیم و همین امر موضوع بحث امروز ما را به وجود می آورد.</strong>
https://www.sepehr.org/article_29506.html
https://www.sepehr.org/article_29506_916788995e9148c9fca044ac97d69bf7.pdf
سازمان جغرافیایی
فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر»
2588-3860
2588-3879
2
8
1994
01
21
ارائه تحقیقات در مورد ایجاد شبکه های مبنایی برای بررسی تغییرات پوسته ای زمین با استفاده از GPS
40
53
FA
محمدعلی
رجبی
به منظور تعیین مختصات دقیق نسبی نقاط دو شبکه کنترل تغییر شکل پوسته ای در ساحل غربی کانادا ، مشاهداتی به روش GPS صورت گرفت که این مقاله مروری بر تجزیه و تحلیل این مشاهدات دارد. به دنبال توصیف شبکه ها و برنامه زمان بندی مشاهدات مربوطه، نرم افزاری که برای پردازش اطلاعات به کار گرفته شده، بررسی و به دنبال آن، خطاهای معمولی تعیین موقعیت نسبی GPS بحث گردیده است. با مقایسه نتایج طول باز تنها و سرشکنی کلی شبکه ای، سازگاری داخلی تعیین موقعیت GPS برای هر دو شبکه ارزیابی گردیده است. نتیجه این بود که سازگاری مختلصات افقی یا ضریبی در حدود 3 بهتر از سازگاری در مختصات قائم می باشد، استفاده از اطلاعات جوی استاندارد برای یکی از شبکه ها که در ناحیه کوهستانی واقع بود، سازگاری مختصات افقی را بهتر نمود. از سرشکنی شبکه ای GPS و همچنین از سرشکنی مشاهدات زمینی EDM، در ازای طول بازها به دست آمد و مقایسه آنها یک ضریب مقایس نسبی PPM 2/1 با اختلاف باقیمانده (rms) 8 میلیمتر را مشخص نمود. با دقتی که در این چنین شبکه های کنترل GPS وجود دارد می توان در پنج سال آینده فضای انباشته شده را تعیین نمود.
https://www.sepehr.org/article_29507.html
https://www.sepehr.org/article_29507_ac13fb41ba54c7f036984cf35456d835.pdf
سازمان جغرافیایی
فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر»
2588-3860
2588-3879
2
8
1994
01
21
بیت نت: وسیله ای برای ارتباط بین جغرافیدانان
54
64
FA
فاطمه
بهفروز
بیت نت شبکه شبکه ارتباطاتی الکترونیکی برای تحصیلات عالیه می باشد. خصوصیات عمومی شبکه، خدمات، قابل دسترس بودن بیت نت برای جغرافیدانان دانشگاهی، و استفاده آنها از سیستم در اینجا آزمایش شده اند. هر چند بیش از 80 درصد استادان جغرافیا در ایالات متحده آمریکا و کانادا در سازمان های تامین شده بیت نتی ، یک بررسی روسای گروه تخصصی انجمن جغرافیدانان آمریکایی پیشنهاد می کند که استفاده واقعی جغرافیدان ها از بیت نت نسبتا پایین است.
بیت نت,وان نت,شبکه های کامپیوتری,ارتباطات الکترونیکی,پست الکترونیکی
https://www.sepehr.org/article_29519.html
https://www.sepehr.org/article_29519_949cb8cf7f66fabedf195eb9e8b4ebc7.pdf