TY - JOUR ID - 40470 TI - بررسی پدیده گرمبـاد در رشتـه کوه های البرز غربی و تأثیـر آن بر میـزان تنش های حرارتی ایجاد شده در پوشش های گیـاهان با استفاده از تصاویر لنـدست 8 JO - فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر» JA - SEPEHR LA - fa SN - 2588-3860 AU - کیخسروی, قاسم AU - خالدی, شهریار AU - یحیوی, آمنه AD - استادیار اقلیم شناسی دانشگاه شهید بهشتی AD - استاد اقلیم شناسی ، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده علوم زمین AD - دانشجوی کارشناسی ارشد، آب و هواشناسی محیطی، دانشگاه شهید بهشتی Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 29 IS - 113 SP - 43 EP - 56 KW - گرمباد KW - تابش خالص KW - شار حرارتی خاک KW - سنجش از دور KW - لندست 8 KW - رشته کوه های البرز غربی DO - 10.22131/sepehr.2020.40470 N2 - گرمباد[1]، پدیدۀ رایج در دامنه‌های شرقی و شمالی البرز غربی در کشور ایران است. ایجاد تغییرات دمایی در دامنه‌های بادپناه مناطق درگیر گرمباد، منجر به تنش‌های گرمایی در محیط اکوسیستم منطقه می‌شود. بارها به خاطر افزایش دمای منطقه‌ی گرمباد آتش سوزی‌های گسترده‌ای در منطقه رخ داده است. فراوانی وقوع گرمباد در دورة سرد سال در مقایسه با دورة گرم سال افزایش قابل توجهی دارد. بر اساس نمونه مطالعاتی 4 سپتامبر 2015،مناطقی که دارای پوشش متراکم جنگلی هستند( دامنه‌های شرقی رشته کوه البرز) دارای بالاترین مقادیر تابش دریافتی‌اند. اثر حوزه نفوذ پدیده گرمباد در این دامنه‌ها باعث افزایش تابش دریافتی بین مقادیر 600 تا 700 وات بر مترمربع گردیده است. در مقابل، در دامنه‌های رو به باد (دامنه‌های غربی) میزان تابش خالص دریافتی در پایین دست دامنه  حدود 75 و در ارتفاعالات 150 وات بر متر مربع نسبت به حوزه تأثیر گرمباد، کمتر است. مقادیر شار حرارتی خاک در دامنه‌های غربی(بادگیر) به علت وجود تراکم پوشش گیاهی کمتر میزان انتقال انرژی حرارتی به زمین نسبت به دامنه‌های شرقی(بادپناه) بسیار بیشتر است. در دامنه‌های غربی قسمت اعظم منطقه دارای شار حرارتی بین 80 تا 120 وات بر مترمربع  و دامنه‌های شرقی به علت جذب تابش‌های خورشید توسط تاج پوشش‌های جنگلی میزان شار حرارتی خاک بین 20 تا 40 وات بر متر مربع است. لذا بیشتر تابش‌های خورشیدی صرف بالا رفتن دما در اطراف تاج پوشش شده و زمینه لازم برای تبخیر بیشتر از پوشش گیاهی و ایجاد تنش‌های حرارتی در اندام های پوشش گیاهی فراهم می‌شود. [1]- Fohn wing UR - https://www.sepehr.org/article_40470.html L1 - https://www.sepehr.org/article_40470_68547aee2ea09c4ad8664550ab49352b.pdf ER -