2024-03-29T11:19:42Z
https://www.sepehr.org/?_action=export&rf=summon&issue=4644
فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر»
سپهر
2588-3860
2588-3860
1380
10
37
نمایه موضوعی سپهر
مهدی
مدیری
امروزه در علوم کاربردی و فعالیت های مختلفی که بر روی زمین انجام می گیرد، کمتر اقداماتی است بی نیاز از شناخت محیط، موقعیت جغرافیایی، شرایط طبیعی و توان و استعدادهای آن باشد. اطلاعات جغرافیایی مهمترین ابزار تصمیم گیری فعالیت های مختلف روی زمین است. دانش تهیه نقشه (مهندسی نقشه برداری، دور سنجی و علوم جغرافیایی بیش از هر علمی از برکات انقلاب شکوهمند اسلامی بهره مند شده است. تحولات چشمگیر و پیشرفتهایی که در سالهای اخیر در علوم زمین به وجود آمده متأثر از نیاز جدی دستیابی سریع و دقیق به شناخت هرچه بهتر سرزمین و توان و امکانات کشور در عرصه های دفاع و سازندگی می باشد.
2001
04
21
2
16
https://www.sepehr.org/article_28528_4c4401a9a3190bcbdf41267897b40f82.pdf
فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر»
سپهر
2588-3860
2588-3860
1380
10
37
مقدمه ای برجغرافیای نظامی قسمت پنجم
سید یحیی
صفوی
جغرافیای نظامی در مورد مناطق خاص مأموریت های نظامی بحث میکند و متناسب به مقیاس و کاربرد در چهار سطح ذیل قرار می گیرد؛ 1- تجزیه و تحلیل منطقه عملیات ( درمقیاس محلی – ملی) 2- تجزیه و تحلیل صحنه جنگ (در مقیاس منطقه ای- قاره ای) 3- جغرافیای سیاسی- نظامی( در مقیاس جهانی و بین المللی) 4- جغرافیای نظامی موضوعی
2001
04
21
17
20
https://www.sepehr.org/article_28529_3d161a09b7a141238b60fe85f89de43f.pdf
فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر»
سپهر
2588-3860
2588-3860
1380
10
37
کاربرد GIS در منابع آب
احمد
سرخوش (مترجم)
امروزه شاید کمتر کسی با تکنولوژی سیستم های اطلاعات جغرافیایی یا GIS آشنا نباشد. این تکنیک از دهه هفتاد به دنبال ورود امکانات سخت افزاری به دنیای علم و تکنولوژی پا به عرصه وجود نهاد و سپس در بخش مدیریت و برنامه ریزی در زمینه منابع طبیعی در کانادا مورد استفاده قرار گرفت. با ورود امکانات جدید، که به رایانه ها سرعت و ظرفیت افسانه ای در مقایسه با اجداد خود داده است، جهش بسیار عظیمی در این زمینه سبب گردید به شکلی که استفاده از GIS یا به تعبیری مدیریت اطلاعات مکانی از عرصه های وسیع منابع طبیعی شامل جنگل ها، مراتع و منابع آبی (نظیر اقیانوس ها، دریاها و دریاچه ها) حتی به کوچکترین اجزای زندگی بشر نظیر منازل و اتومبیل ها وارد شده است. با توجه به کاربرد وسیع این تکنیک که جبنه علمی و نظری آن برجنبه تکنیکی آن پیش گرفته است و نیاز علاقه مند به دانستن پیشرفت هایی که در این زمینه به وقوع می پیوندد، این مقاله تحت عنوان کنسرسیوم کاربرد GIS در منابع آب جهت طراحی مدل های شیءگرا از منبع ARC News Vol.21 No.4-Winter:199/2000- ترجمه شده و تقدیم می گردد، باشد که مورد استفاده علاقه مندان واقع شود.
2001
04
21
21
23
https://www.sepehr.org/article_28539_1100c5da19ed9326e3dc339540d5db38.pdf
فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر»
سپهر
2588-3860
2588-3860
1380
10
37
نگاهی به سیمای طبیعی استان گلستان
اسماعیل
شاهکویی
علم جغرافیا از جمله علومی است که مورد علاقه و توجه تمامی آحاد و ابناء بشر میباشد، علاقهمندان به جغرافیا، کسانی هستند که میخواهند سر از عزلت در آورده و به محیط پیرامون خویش نظر کنند. میخواهند زندگی خود را بشناسند و با طبیعت آن محیط و با مردمی که در آن زندگی میکنند رابطهای انسانی و سازنده داشته باشند. اگر آفتاب تابان در چند قرن در امپراطوری بریتانیا غروب نمی کرد به دلیل آن بود که پادشاهان انگلستان به طورموروثی باید دریانوردی و جغرافیای جهان و سرزمین ها و ممالک را خوب بیاموزند. رمز تداوم و استمرار استعمارگری و سلطه بر مستعمرات گوناگون در سرتاسر جهان در همین دو نکته نهفته بود. بنابراین برای اعتلای بیشتر اطلاعات افراد جامعه از مکان های مختلف کشور، مارا برآن داشت تا شمه ای از موقعیت و ویژگی های طبیعی استان گلستان برای عزیزان در حد امکان ارائه دهیم. امید است این اقدام گامی در راه آشنایی هر چه بیشتر هم میهنان عزیز از امکانات و پتانسیل های طبیعی سرزمین مقدس خویش و تلاش و بهره گیری هر چه بهتر برای رسیدن به استقلال و خود کفایی کشور در همه زمینه ها باشد.
2001
04
21
24
30
https://www.sepehr.org/article_28543_de3ea2266169c6b1395d30ff612b36b3.pdf
فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر»
سپهر
2588-3860
2588-3860
1380
10
37
حیات در منظومه شمسی
زلیخا
باقری (مترجم)
آیا انسان تنها موجود این جهان پهناور است یا این که در جایی دیگر موجودات هوشمندی نیز وجود دارد؟ این سوال همواره از جانب فیلسوف ها مطرح شده و مردم در هر دوره از تاریخ به آن جواب های متفاوتی داده اند. حال پاسخ ما در مقابل این پرسش چیست؟ امروزه ستاره شناسان به وسیله پیشرفت تکنولوژی و کامپیوترهای مدرن توانسته اند در این زمینه بیش از گذشته به موفقیت هایی دست یابند. در این مقاله یافته های ستاره شناسان در مورد امکان حیات در مناطق دیگر مورد بحث قرار گرفته است. در ابتدا پیتر استانلی سعی کرد از نقطه نظر زیست شناسی به این مسئله نگاه کند. جان رولاند به معرفی یافته های انجام شده توسط ستاره شناسان پرداخت. باری جونز به این مطلب اشاره نمود که آماتورها نیز می توانند در جستجوی موجودات هوشنمد در ماوراء عالم خاکی نقشی را ایفاء نمایند و بالاخره بیل روز به صورتی دیگر به این سوال نگریست و در این زمینه که آیا زمین تا به حال توسط موجودات هوشمند از دنیایی دیگرملاقات شده و نیز درباره شناخت بشقاب پرنده ها تحقیق نمود. حال این سوال مطرح است که آیا به نظر شما موجودات هوشمندی غیر از انسان در جایی دیگر از این جهان پهناور وجود دارد.
2001
04
21
31
34
https://www.sepehr.org/article_28544_fc4966109db099c3296cd1079f130097.pdf
فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر»
سپهر
2588-3860
2588-3860
1380
10
37
تحلیلی بر خاستگاه گیاهان و جانوران در دریای مازندران
علی
حاج آقا احمدی
دریا و یا دریاچه مازندران از بزرگترین و جالبترین دریاچههای جهان و مهمترین آبهای ماهیخیز و نفتخیز دنیاست. مساحت این دریاچه در حدود 436000 کیلومتر مربع و حجمی معادل 77000 کیلومترمکعب میباشد. که در دوران تاریخ معرفت الارضی بارها شکل و فرن مقدار شوری آن تغییر کرده و در پایان دوره پلیوسن سرانجام از دیگر دریاها جدا و مستقل گردیده و فرم کنونی را کسب نموده است. مطالعه جانوران و گیاهان Flore Faune این دریا وبررسی شرایط زیستی (بوم شناسی) فیزیک و شیمیایی آن از نظر تغییرات حرارت و شوری و مقدار موادغذایی از اواخر قرن هیجدهم آغاز شده و در اواخر قرن نوزده این مطالعات به حد کمال خود رسیده است و مقالات متعددی در این مورد به وسیله محققان روسی انتشار یافته است. جانوران و گیاهان این دریا دارای انتشار متفاوت و از منشأ گوناگون سرچشمه گرفته اند بدین معنی که جانوران بومی (Endomic) آن باقیمانده موجوداتی هستند که در دریاهای دوران سون یعنی دریای Tethys تیتس زندگی می کرده و پس از جدایی دریای خزر از دریای مزبور در آن محبوس گشته اند، لیکن تعداد فراوانی جانور مهاجر از دریاهای منجمد شمالی و یا از محیط های آب شیرین نواحی مجاور از دریاهای منجمد شمالی و یا از محیط های آب شیرین نواحی مجاور به وسیله رودخانه ها به این دریا آمده و به زوایای محدود آن افزوده شده اند . بالاخره تعداد زیادی هم از جانوران دریای سیاه و آزوف بدان وارد شه و کم کم با محیط جدید سازش حاصل کرده اند. گیاهان این دریا نیز پارهای در قعر زندگی می کنند و پارهای هم در آب بی حرکت و در حال تعلیقند و یا حرکات مستقلی دارند. در بین رستنی ها به ویژه آن هایی که ریز و ساده اند بسیاری هستند که آلات ویژه حرکت دارند و مانند جانوران مستقلاً شنا می کنند. به طورکلی سه قسم جانور و گیاه در این دریا به شرح زیر زندگی می کنند: -Benthos (بنتس) جانور و گیاهی که در قمر زندگی می کنند. - Nekton (نکتن) جانورانی که دارای آلات شنای کامل هستند مانند ماهیان. - Plankton (پلانکتن) جانوران و رستنی های ریزی که در آب در حال تعلیقند. آنچه در این خلاصه از نظر می گذرد نگاهی اجمالی به خاستگاه گیاهان و جانوران این دریا و چگونگی تکامل آنها در دوره پلیوسن و دوران چهارم می باشد.
2001
04
21
35
42
https://www.sepehr.org/article_28545_a9742906f64bf0ecd411213a1c8fefe6.pdf
فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر»
سپهر
2588-3860
2588-3860
1380
10
37
تهیه مدل های شیئی سه بعدی دقیق و ریز با استفاده از اشعه لیزر سیستم های تهیه نقشه تجسمی (سه بعدی) لیزری فواصل نزدیک
خسرو
خواجه (مترجم)
برای بیش از سه دهه می باشد که اندازه گیری فواصل در کارهای نقشه برداری روزمره و عادی عملی شده است. امروزه، در اثر پیشرفت هایی که در فنآوری رایانه ای بعمل آمده، جمع آوری و پردازش خودکار با حجم های وسیعی از داده های حوزه و میدان لیزری امکان پذیر گردیده است. سیستم های تهیه نقشه تجسمی (سه بعدی) لیزری فواصل نزدیک که از این پیشرفت ها حاصل گردید، توانایی آن را دارند که در عرض مدت کوتاهی مدلهای رایانه ای دقیقی با جزئیات فراوانی از انواع وسیعی از اشیاء من جمله کارهای ساختمانی، مجتمع های صنعتی، کارهای هنری و معماری را فراهم آورد. نویسندگان این مقاله با ارایه نمونه های عملی، نحوه کار و امکانات سیستم های تهیه نقشه تجسمی لیزری فواصل نزدیک را مورد بررسی و بحث قرار می دهند. آنها همچنین طرفداران و متقدین این فن و روش را با طرفداران و منتقدین سیستم فتوگرامتری مقایسه می کنند.
2001
04
21
43
46
https://www.sepehr.org/article_28546_f6ad373e2f55cf1c59d6ebaac24bedbe.pdf
فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر»
سپهر
2588-3860
2588-3860
1380
10
37
تعبیر و تفسیر تصاویر هوایی و ماهواره ای (قسمت سوم)
حمید
مالمیریان (مترجم)
عکسهای هوایی حاوی ثبت جزییات عوارض برروی زمین هنگام عکس برداری می باشند. یک مفسر عکس به طور سیستماتیک عکس ها را بررسی می کند و به طور متناوب از سایر مواد کمکی نظیر نقشه ها و گزارش مشاهدات میدانی بهره می جوید. براساس این مطالعه، تعبیر و تفسیر بر طبق طبیعت فیزیکی عوارض و پدیده های موجود روی عکسها انجام می گیرد. تعبیر و تفسیر ممکن است در سطوح مختلف به لحاظ پیچیدگی انجام گیرد، (این پیچیدگی) می تواند از تشخیص ساده پدیده ها روی زمین تا استخراج اطلاعات جزئی با توجه به پیچیدگی فعل و انفعالات بین عوارض سطحی و زیر سطح زمین باشد.
2001
04
21
47
52
https://www.sepehr.org/article_28547_ac2329e58c635b8ea1264d5af13e3298.pdf
فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر»
سپهر
2588-3860
2588-3860
1380
10
37
تاریخچه ژئودزی
عباسعلی
صالح آبادی
از زمان های بسیار قدیم تلاش بشر به گونه ای بود که دانش خویش را در مورد سیاره ای که برروی آن زندگی می کند افزایش دهد. اگرچه اکثر پدیده های طبیعی آن حاوی رمز و رازهای پیچیده ای بوده است. زمانی که بشر برروی زمین به زراعت پرداخت، چگونگی کاهش و افزایش طول شبانه روز و تغییرات کلی افزایش حداکثر ارتفاع از سطح زمین که موجب بوجود آمدن سال ها می شود را دریافت.
2001
04
21
53
58
https://www.sepehr.org/article_28548_b677e21f80d7cbfde95906d2419ab54f.pdf
فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر»
سپهر
2588-3860
2588-3860
1380
10
37
ساختار اقتصادی و معیشتی ایل بختیاری «مورد، طوایف موری و قندعلی»
حسن
بیک محمدی
کوچ نشینی در ایران سابقه دیرینه ای دارد و جامعه عشایری از تولید کنندگان عمده دام در کشور محسوب می شوند. جامعه عشایری ایران با اینکه از 2 درصد از جمعیت را تشکیل می دهند، در تأمین بخش عمده ای از تولیدات دامی کشور نقش دارند. بخشی از ارتفاعات زاگرس واقع در بین استان های اصفهان، چهارمحال و بختیاری و خوزستان در قلمرو ایلات بختیاری قرار دارد، جامعه بختیاری با حدود 35 هزار خانوار و کمتر از 3 میلیون رأس دام و در اختیار داشتن 7/10 درصد از مراتع کل کشور یکی از معروف ترین جوامع ایلی ایران را تشکیل می دهد. طوایف موری و قندعلی از ایل «دورکی باب» یکی از ایلات معروف هفت لنگ بختیاری اند که بخشی از آنها در دهستان های بازفت و دوآب صمصامی از شهرستان های فارسان و اردل اسکان یافته و بخش دیگر همچنان بیم مناطق ییلاقی چهارمحال بختیاری و قشلاقی مشرق خوزستان به رمه گردانی زندگی می گذارنند. اقتصاد این طوایف در مرحله اول بر مبنای دامداری، سپس کشاورزی، صنایع دستی و داد و ستد بوده، در دهه های اخیر به علت مشکلات عدیده اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی ناگزیر به زندگی یک جانشینی به صورت خودجوش گرایش یافته اند. تحقیقات انجام شده نشان می دهد عشایر منطقه آن چنان با مسائل اقتصادی و معیشتی روبرویند که علیرغم تحمل و بردباری همیشگی، به شدت به اسکان روی آورده اند. در ایم مقاله نگارنده قصد آن دارد که با استفاده از روش های تحقیق میدانی، توصیفی و تحلیلی، گوشه هایی از ارکان اقتصادی- معیشتی بخشی از ایلات بختیاری را مورد بررسی و تحلیل مجدد قرار داده و به منظور برنامه ریزی توسعه زندگی عشایر منطقه و رفع محدودیت های اقتصادی- اجتماعی ایلات مورد نظر و بهره گیری از توانهای مثبت محیطی منطقه، راهکارهایی را ارائه دهد.
2001
04
21
59
64
https://www.sepehr.org/article_28550_dd8ce17bb699a3285e4fa8b60d2426f3.pdf