Document Type : Research Paper

Author

University of London, Chairman of the Urosevic Research Foundation of London

Abstract

The land of Oman was called “Mazun” before Islam. Its entrance from Iran, namely the conical peninsula including the United Emirates and northern Oman was called “Mazundum”. This name is still used as “Masandam” for referring to the small peninsula at the northern end of the United Emirates and northern Oman. This is the reason why the author uses the term “Mazundum” or “Masandam” to refer to whole the peninsula containing the United Emirates and northern Oman.
The term “Mazundum” or “Masandam” is an Iranian compound word, and the suffix “dam” in this compound is the same which has been used since ancient times by Persians to refer to a certain time or place. The name “Oman” existed in Sassanians’ time as “Umana”, and the port of Sohar in Oman was called “Masun”.

1- براساس همین زمینه است که در جریان بحران کویت (سال­های 1991- 1990م) برخی محافل غربی استدلال می­کردند که اگر قرار باشد به دلیل ادعاهای تاریخی، کشوری به کشور دیگر داده شود، و اگر قرار باشد که به این دلایل کویت تحویل عراق گردد، نخست باید عراق به ایران تحویل شود.
2-Wilson, A.T., "The Persian Gulf", London 1928, P.25.
3- Mojtahed- Zadeh, Pirouz, " The Changihg World Order and the Geopolitical Regions of the Persian Gulf and Caspian- Central Asia", Urosevic Research Foundstion, London 1992.
4- Wilkinson, J.C., "Water and Tribal Settlement in South- East Arabia", Oxford, Clarendon, 1977, P.129.
5- دکتر محمد عبدالکریم صبحی، «علم الخرئط»، انتشار دانشگاه قاهره، سال 1966م.
6- پیروزمجتهدزاده، «بررسی­هایی تازه پیرامون جاده شاهنشاهی»، ماهنامه دانشمند، سال11، شماره 131، ماه شهریور 1353ﻫ.ش، صفحه 55 تا 59.
7- پیروز مجتهدزاده، «جغرافیای تاریخی خلیج فارس»، انتشار دانشگاه تهران، شماره 1492، آبان ماه سال 1354 ﻫ.ش، صفحه 32.
8- برای نمونه، نگاه کنید به «آثار البلاد و اخبارالعباده»، نوشته ابوعبداله زکریا ابن محمد القزوینی، چاپ بیروت سال 1960 م، صفحه 18.
9- احمدبم محمد معروف به ابن­الفقیه، «مختصرالبلدان»، چاپ دگویه (بریل)، لیدن 1885، صفحه 9.
10- شهاب الدین عبدالوهاب النوبری، «نهایه الارب فی فنون الادب»، چاپ قاهره سال 1923 م.
11- نگاه کنید به؛ Evolution of Eastern Iranian Boundaries، تز دکتری پیروز مجتهدزاده- دانشگاه لندن.
12- Wilkinson, op.cit., p.6.
13- "Oman'93", published by the Government of the Sultanate of Oman, Muscal, p.18.
14- نگاه کنید به »توضیحی بر تاریخ دریانوردی و کشتیرانی در خلیج فارس و دریای هند»، نوشته پیروز مجتهدزاد، مجله خواندنی­ها، شماره 70، سال 1354 ﻫ.ش، صفحات شماره­های 22 تا 24. همچنین نگاه کنید به «ایرانیان یکی از نخستین مردم دریانوردی این سوی جهان بودند»، ماهنامه دانشمند، شماره 153، سال سیزدهم، تهران، تیرماه سال 1355 ﻫ.ش، صفحه­های شماره­های 10 و 131 تا 134.
15- تاریخ طبری، از محمدبن جریرطبری، ترجمه فارسی از ابوالقاسم پاینده، جلد دوم، تهران، سال 1352 ﻫ.ش، صفحه 462.
16- مجتهدزاده، پیروز، «نگاهی به یک مثلث پئوپلیتیک در خلیج فارس»، ترجمه حمیدرضا ملم محمدی نوری، ماهنامه اطلاعات سیاسی- اقتصادی سال­های 72-71 ﻫ.ش، سال هفتم، شماره یازدهم و دوازدهم، مرداد و شهریور سال 1372 ﻫ.ش، صفحه­های شماره­های 14 تا 19.
17- Wilkinson, J.C., "The Julanda of Oman", in the Journal of Oman Studies, vol.I, 1975, PP.97-108.
18- Wilkinson, J.C., "Arab Settlement in Oman", D. phil thesis, Oxford University 1969.
19- Wilkinson, "The Julanda of Oman", op. cit, pp.98-99.
20- برای آشنایی بیشتر با شرایط سیاسی قبیله­های شیحوح نگاه کنید به «کشورها و مرزها در منطقه ژئوپولیتیک خلیج فارس»، نوشته پیروز مجتهدزاده، ترجمه به فارسی از ملک محمدی نوری، حمیدرضا، انتشار دفتر سیاسی و بین­المللیف تهران، سال 1372 ﻫ.ش، صفحه­های شماره­های 152 تا 164. برای آشنایی با آداب و سنن قبایل شیحوح نگاه کنید به «سرزمین فبیله شیحوح»، نوشته پیروز مجتهدزاده، ماهنامه دانشمند، سال سیزدهم، شماره 146، آذرماه سال 1354 ﻫ.ش، صفحه­های شماره­های 9 و 110 تا 113.  
21- تاریخ طبری، جلد یازدهم، صفحه­های شماره­های 2-4671.
22- مجتهدزاده، پیروز، «شیخ نشینهای خلیج فارس، انتشارات عطائی، تهران، سال 1349 ﻫ.ش، صفحه شمار ه 35.
23- Mojtahed- Zadeh, pirouz, "Evolution of Eastern Iranian Boundaries", ph. D. thesis, University of London, 1993.
24- مجتهدزاده، پیروز، «شیخ­نشین­های خلیج فارس»، صفحه­های شماره­های 35-6.
25- همان منبع.
26- مجتهدزاده، پیروز، «نگاهی به یک مثلث ژئوپلیتیک در خلیج فارس».
27- لسان الملک سپهر، میرزا محمدتقی، «ناسخ التواریخ»، به ویرایش محمدباقر بهبودی، تهران سال 1353 ﻫ.ش، جلد یکم، صفحه شماره 206.
28- حکمت، علی اصغر، «تاریخ ایران در دوره قاجاریه»، تهران، صفحه شماره 181.
29- برای آشنایی بیشتر با این مسأله و مسائل مربوط به وضع جزایر تنب و. ابوموسی و سرّی نگاه کنید به کتاب «جزایر تنب و ابوموسی« تألیف پیروز مجتهدزاده، انتشار دانشگاه لندن سال 1995م، ترجمه به فارسی از حمیدرضا ملک محمدی نوری، انتشار دفتر مطالعات سیاسی و بین­المللی وزارت امور خارجه، تهران سال 1375 ﻫ.ش.
30- شمس­الدین ابوعبداله محمد الشامی مقدس معروف به البشاری، «احسن التقاسیم فی معرفه الاقالیم»، چاپ دگویه، لیدن سال 1906 ﻫ.ش، صفحه شماره 18.
31- Wilson, op.cit., p.22.
32- "Oman", published by the Government of Oman, Muscat 1976, p.26.
33- Dastal, walter, "The Shihuh of Oman", The Geographical Journal, No. 628, March 1972.
34- «تاریخ مسعودی»، از ابوالقاسم علی بن احسن المسعودی، ترجمه فارس از ابوالقاسم پاینده، تهران، سال 1356 ﻫ.ش، صفحه شماره 240.
35- Skeet, Ian. "Muscat and Oman", London 1974, P.87.
36- "Oman", op. cit., p.26.
 
37- یادداشتهای سفرنگارنده به عمان و مسندم در ماه دسامبر سال 1977م.
38- مجتهدزاده، پیروز، «جغرافیای سیاسی شبه جزیره مسندم»، فصلنامه ره­آورد، چاپ آمریکا، زمستان سال 1371 ﻫ.ش، سال هشتم، شماره 32، صفحه شماره 72.
39- Cofidential Report of Major Cox to Lieutenant- Colonel Kemball, dated Muscat, July 2, 1902, Persia and Arabia Confidential, inclosure 2 in 1, FO 60/733, p.3.
40- نامه مورخ 9 ماه مارس سال 1930م از محمدبن سلمان، مقدم قبیله کیده، به خان بهادر شیخ عیسی بین­عبداللطیف، کارگزار سیاسی بریتانیا در خلیج فارس میان سال­های 1890 تا 1935م، ترجمه از متن عربی، از اسناد    IndiaOffice Library and Records, L/AE series.
41- مجتهدزاده، پیروز، «عمان و اهمیت آن برای ایران».
42- Reverent G.P. Badger's Letter to the Government of Bombay, June 5th 1861, FO 60/385.
43- برای آشنایی بیشتر با حکومت قاسمیان بندر لنگه نگاه کنید به «کشورها و مرزها در منطقه ژئوپولیتیک خلیج فارس»، فصل مربوط به جزایر تنب و ابوموسی.
44- برای آشنایی بیشتر نگاه کنید به «ایرانیان یکی از نخستین مردم دریانورد این سوی جهان بوده­اند»، نوشته پیروز مجتهدزاده، ماهنامه دانشمند، سال سیزدهم، شماره 153، تیرماه سال 1355 ﻫ.ش، صفحه­های شماره­های 10 و 131 تا 134.
45- الوالقاسم محمدبن حوقل، همان منبع، صفحه شماره 244.
46- برای آشنایی بیشتر با این موارد، نگاه کنید به کتاب «جزایر تنب و ابوموسی»، تألیف پیروز مجتهدزاده، به انگلیسی؛
The Islands of Tunb and Abu Musa" by Pirouz Mojtahed- Zadeh, CNMES/SOAS Publication, University of London, 1995, pp.9-14.
47- Pirouz Mojtahed- Zadeh, "The Islands of Tunb…", op. cit.,P.25.
48- Hay, R., "The Persian Gulf States", The Middle East Institute, Washington DC, 1959, P. 120.
49- Hay, op.cit., p.148.
50- Population Census of Kuwait 1970.
51- برای آشنایی بیشتر با چگونگی­های آماری مربوط به وضع زندگی مهاجران ایرانی مقیم کرانه­های جنوبی خلیج فارس، نگاه کنید:
Razavian, M.T., "Iranian Communities of the Persian Gulf",ph. D. thesis, University of London 1975.
52- Population Census of Kuwait 1970.
53- Population Census of Bahrain 1972.
54- Razavian, op. cit., p.308.
55- Statistics from the Municipality of Dubai 1973.
56- Echo of Iran, No. 35, vol. XXXVIII, December 1990,p.3.