مهدی مدیری
دوره 20، شماره 78 ، مرداد 1390، صفحه 1-6
چکیده
روش ها و ابزارهاى تصمیم گیرى با مشارکت گروهى از منابع گوناگون به دست مىآید. این منابع شامل کار بر روى گسترش سامانه هاى اطلاعات جغرافیاى با هدف بهبود قابلیت هاى پشتیبانى از تصمیم گیرى، فناورى سامانه هاى پشتیبانى گروهى و نیز مطالعات نظرى و تجربى کاربرد آن مى باشد.منابع دیگر شامل کار بر روى گردآورى، پویایى روش ...
بیشتر
روش ها و ابزارهاى تصمیم گیرى با مشارکت گروهى از منابع گوناگون به دست مىآید. این منابع شامل کار بر روى گسترش سامانه هاى اطلاعات جغرافیاى با هدف بهبود قابلیت هاى پشتیبانى از تصمیم گیرى، فناورى سامانه هاى پشتیبانى گروهى و نیز مطالعات نظرى و تجربى کاربرد آن مى باشد.منابع دیگر شامل کار بر روى گردآورى، پویایى روش هاى منطقى، پژوهش بر روى ابعاد انسانى گروه افزار و شبکه اى رایانه اى و نقدهاى GIS به عنوان نگرش اثبات گرایى، محدودیت نظرات شاید به گسترش بحث و گفتمان تصمیم گیرى بیانجامد. منابع مزبور نظریات گوناگونى از تصمیم گیرى را پدید مى آورد که مىتوان آنها را به عنوان یک رویکرد گروهى و تحلیلى جنرالیزه و کلیت بخشید. رویکرد تحلیلى از مدل هاى ریاضى براى بخش هاى ساختى از پرسش تصمیم گیرى استفاده مى کند، قسمت هاى غیرساختى را به عهده و قضاوت تصمیم گیرندگان مى گذارد. رویکرد گروهى تصمیم گیرى را به عنوان یک فرآیند تکاملى مى نگرد که با استفاده از بحث، استدلال و اجماع نظر از یک گفت و گوى غیرساختى به تشریح پرسش مى پردازد. منطق بررسى این است که هر دو رویکرد در یک محیط پشتیبانى تصمیم گیرى گروهى ضرورت دارد و به منظور پشتیبانى مؤثر مشارکت گروهى در تصمیم گیرى، ابزارهاى تحلیل و همکارى بایستى با هم تلفیق و یکپارچه شوند. در این مقاله، انواع مختلفى از روش ها و ابزارها جهت تصمیم گروهى ارائه مىگردد. روشها و ابزارهاى تصمیم گیرى با مشارکت گروهى از منابع زیادى حاصل مىشود. این منابع شامل کار در راستاى گسترش GIS با هدف بهبود قابلیت هاى پشتیبانى تصمیم گیرى مى باشد.
حسین عساکره؛ سهیلا ملکی
دوره 20، شماره 78 ، مرداد 1390، صفحه 7-12
چکیده
دما و بارش دو مهّم متغیر اقلیمى مىباشند که در زندگى و فعالیت هاى افراد تأثیر به سزایى دارند. این دو عنصر، در حالت کلى داراى تغییرات وابسته به هم مىباشند. در این تحقیق، میزان همبستگى میان دما و بارش، به وسیله ضریب همبستگى خطى پیرسون تعیین مىشود. وجود یا عدم وجود رابطه خطى بین دما و بارش نیز آزمون گردید. همچنین تأثیر همزمان دما ...
بیشتر
دما و بارش دو مهّم متغیر اقلیمى مىباشند که در زندگى و فعالیت هاى افراد تأثیر به سزایى دارند. این دو عنصر، در حالت کلى داراى تغییرات وابسته به هم مىباشند. در این تحقیق، میزان همبستگى میان دما و بارش، به وسیله ضریب همبستگى خطى پیرسون تعیین مىشود. وجود یا عدم وجود رابطه خطى بین دما و بارش نیز آزمون گردید. همچنین تأثیر همزمان دما و رطوبت نسبى بر روى بارش محاسبه شده و معنادارى رگرسیون بررسى شد. در این تحقیق جهت ترسیم نمودارها و تحلیل رگرسیون چند متغیره، از نرم افزار SPSS استفاده شده است. با استفاده از یافته هاى این تحقیق، مشخص شد که رابطه اى ضعیف و معکوس بین دما و بارش وجود دارد. سهم واقعى تغییرات دما در بارش 3.61درصد بوده و بسیار کم مى باشد و بین دما و بارش رابطه خطى برقرار نیست. در رگرسیون دو متغیرى نیز دما تأثیر معنى دارى در بارش نشان نداد؛ ولى رطوبت نسبى متغیر مؤثرى در بارش این ایستگاه بود. در این مطالعه، میانگین سالانه دما و بارش ایستگاه زنجان در طول دوره آمارى 2005-1956 که از سایت هواشناسى استخراج شده؛ مورد استفاده قرار گرفته است. زنجان در َ41 ْ36 شمالى و َ 29ْ48 شرقى در شمال غرب ایران واقع شده است. ارتفاع این شهر نسبت به دریا، در محل ایستگاه، 1620 متر مىباشد.
سید یحیی صفوی
دوره 20، شماره 78 ، مرداد 1390، صفحه 11-17
چکیده
با تکیه بر شناسایى ظرفیت ها و توانمندى هایى که مقوم همگرایى در جهان اسلام هستند و در مقابل عوامل واگرایانه اى که در جهت تهدید پیوستگى جهان اسلام حرکت مى کنند و با توجه به لزوم پرداختن به آینده و تلاش براى ساختن آن در جهت تأمین منابع جهان اسلام، در این مقاله به بررسى مفهوم آینده اندیشى و ورود آن به عرصه ى مباحث علمى پرداخته ...
بیشتر
با تکیه بر شناسایى ظرفیت ها و توانمندى هایى که مقوم همگرایى در جهان اسلام هستند و در مقابل عوامل واگرایانه اى که در جهت تهدید پیوستگى جهان اسلام حرکت مى کنند و با توجه به لزوم پرداختن به آینده و تلاش براى ساختن آن در جهت تأمین منابع جهان اسلام، در این مقاله به بررسى مفهوم آینده اندیشى و ورود آن به عرصه ى مباحث علمى پرداخته و سپس به آینده هاى محتمل براى جهان اسلام مىپردازد.
آینده پژوهشى در حقیقت تصمیم گیری مربوط به آینده در زمان حال است. دانش و بینشى که آینده پژوهى در اختیار محقق مى گذارد، وى را در کسب موقعیت برتر در عرصه ى رقابتى یارى رسانده و در نتیجه فهم و درک نیروها و عوامل مؤثر در زمینه فعالیتهاى شخصى و سازمانى، او را نسبت به تغییرات احتمالى آینده هوشیارتر مى کند. در واقع، با استفاده از تصور حوادث ممکن و ارزیابى احتمالات مى توان خود و دیگران را براى آینده مجهز کرد. فرصت ها و چالش ها را شناسایى کرده و در برابر آن یا براى به دست آوردن آن ها برنامه ریزى نمود.
سید رامین غفاری؛ محمد علی ترکی هرچگانی؛ معصومه ترکی هرچگانی
دوره 20، شماره 78 ، مرداد 1390، صفحه 16-21
چکیده
هدف کلّى این مقاله بررسى و تحلیل برخى از عوامل و موانع اجتماعى- اقتصادى مؤثر در انگیزش همکارى زارعین بهره بردار با ناظرین طرح خودکفایى گندم بوده است. تحقیق از نوع کاربردى و به روش پیمایشى با انتخاب یک نمونه تصادفى ساده بین 100نفر از زارعین بهره بردار دشت اردل به انجام رسیده است. ابزار تحقیق پرسشنامه اى بوده و روایى آن براساس نظر ...
بیشتر
هدف کلّى این مقاله بررسى و تحلیل برخى از عوامل و موانع اجتماعى- اقتصادى مؤثر در انگیزش همکارى زارعین بهره بردار با ناظرین طرح خودکفایى گندم بوده است. تحقیق از نوع کاربردى و به روش پیمایشى با انتخاب یک نمونه تصادفى ساده بین 100نفر از زارعین بهره بردار دشت اردل به انجام رسیده است. ابزار تحقیق پرسشنامه اى بوده و روایى آن براساس نظر جمعى از اساتید و کارشناسان مربوطه تأیید و اعتبار آن با استفاده از فرمول آلفاى کرونباخ (93/0)a= محاسبه شده است. به منظور بررسى فرضیات و پاسخ به پرسش هاى پژوهش از آزمون هاى همبستگى اسپیرمن و پیرسون استفاده شده است. از نتایج این پژوهش؛ عدم رابطه معنادار بین انگیزش همکارى زارعین بهره بردار با سن و متوسط درآمد ماهیانه ایشان، وجود ارتباطى مثبت و مستقیم بین انگیزش همکارى با سطح تحصیلات زارعین و میزان آگاهى ایشان از نتایج اجراى طرح و سرانجام همبستگى مستقیم امّا ضعیف بین انگیزش همکارى با متوسط زمین تحت تملک هر زارع مىباشد.
محمد حسن نامی
دوره 20، شماره 78 ، مرداد 1390، صفحه 21-26
چکیده
محدودیت منابع و اسناد مرتبط با حوزه ى فضا درکشور، ضرورت تبیین جایگاه فضا در توسعهى کشور و امنیت پایدار را ایجاب مى نماید؛ که ضمن بیان مسائل اساسى و با اهمیت در خصوص فناورى فضایى و فعالیت های فضایى کشور، حوزه هاى تخصصى سنجش از دور و تصویر بردارى فضایى را مورد بررسى قرار دهد. ساختار فضا، رژیم حقوقى فضا، کارکردهاى فضا و فناورى ...
بیشتر
محدودیت منابع و اسناد مرتبط با حوزه ى فضا درکشور، ضرورت تبیین جایگاه فضا در توسعهى کشور و امنیت پایدار را ایجاب مى نماید؛ که ضمن بیان مسائل اساسى و با اهمیت در خصوص فناورى فضایى و فعالیت های فضایى کشور، حوزه هاى تخصصى سنجش از دور و تصویر بردارى فضایى را مورد بررسى قرار دهد. ساختار فضا، رژیم حقوقى فضا، کارکردهاى فضا و فناورى فضایى، مباحث عمده اى هستند که در این نوشتار به آنها پرداخته شده است.
احمد تقدیسی؛ صدیقه کیانی؛ فرناز ابوالحسنی؛ زهرا سلطانی
دوره 20، شماره 78 ، مرداد 1390، صفحه 26-32
چکیده
با توجه به محدودیت منابع و روند صعودى توسعه چنانچه این حرکت توأم با مدیریت و برنامه ریزى صحیح صورت نگیرد، مى تواند مشکلاتى را بوجود آورد. زیرا هرگونه توسعه نیازمند بهره بردارى و استفاده از منابع طبیعى است. بنابراین مى تواند اثراتى را به صورت مستقیم یا غیرمستقیم در طبیعت بر جاى گذارد. استفاده بهینه از خاک و منابع آبى و راه هاى ...
بیشتر
با توجه به محدودیت منابع و روند صعودى توسعه چنانچه این حرکت توأم با مدیریت و برنامه ریزى صحیح صورت نگیرد، مى تواند مشکلاتى را بوجود آورد. زیرا هرگونه توسعه نیازمند بهره بردارى و استفاده از منابع طبیعى است. بنابراین مى تواند اثراتى را به صورت مستقیم یا غیرمستقیم در طبیعت بر جاى گذارد. استفاده بهینه از خاک و منابع آبى و راه هاى کاهش و پیش بینى مشکلات مربوط به آنها همواره از اهداف توسعه ى کشاورزى صحیح و اصولى بوده است تا بتوان بیشترین بازده را از حداقل منابع بدست آورد. مدیریت بهینه مصرف آب در چند دهه گذشته موضوع بحث بسیارى از محافل تخصصى گشته، در همه ى این محافل تأکید بر این نکته بوده که پایش و ارزیابى کلید موفقیت در این امر مى باشد. بسیارى از شبکه هاى آبیارى و زهکشى ساخته شده براساس مدیریت عرضه و تقاضا عمل کرده و معمولاً بدون در نظر گرفتن میزان آب مورد نیاز واقعى، آب را تحویل مى نمایند. در شبکه هاى آبیارى و زهکشى به دلیل پراکندگى مزارع، وسعت اراضى، تنوع کشت و مسافت بین محل استحصال تا نقطه تحویل آب، مدیریت بهره بردارى و نگهدارى بدون در نظر گرفتن تأثیر متقابل عوامل فوق امکان پذیر نمىباشد، اضافه بر آن در شبکه هاى آبیارى، داده هاى توصیفى با حجم زیادى به صورت روزانه تولید مى گردد که نیاز به ساماندهى، تجزیه و تحلیل و تصمیم گیرى دارد که انجام آن با روش هاى سنتى بسیار مشکل بوده و نیاز به استفاده از سیستم هاى جدید نظیر سیستم اطلاعات جغرافیایى و سنجش از دور مىباشد. هدف از این مقاله بررسى و شناخت سیستم اطلاعات جغرافیایى و سنجش از دور و نحوه ى به کارگیرى آن در مدیریت شبکه هاى آبیارى و زهکشى مى باشد.
فرامرز خوش اخلاق؛ محسن سلطانی
دوره 20، شماره 78 ، مرداد 1390، صفحه 32-38
چکیده
یکى از ارکان اولیه در برنامه ریزى هاى کشاورزى، تعیین و شناسایى واحدهاى اقلیم زراعى است. یک واحد اقلیم زراعى عبارت از واحدهایى است که عوارض زمینى و عناصر اقلیمى در آن ها به صورت واحدى یکپارچه در نظر گرفته شده و هر واحد م ىتواند، خصوصیات متفاوتى را دارا باشد.
در این راستا شرایط ایستگاه سارى به عنوان منطقه نمونه کشت توت فرنگى در ...
بیشتر
یکى از ارکان اولیه در برنامه ریزى هاى کشاورزى، تعیین و شناسایى واحدهاى اقلیم زراعى است. یک واحد اقلیم زراعى عبارت از واحدهایى است که عوارض زمینى و عناصر اقلیمى در آن ها به صورت واحدى یکپارچه در نظر گرفته شده و هر واحد م ىتواند، خصوصیات متفاوتى را دارا باشد.
در این راستا شرایط ایستگاه سارى به عنوان منطقه نمونه کشت توت فرنگى در استان مازندران مدّ نظر قرار گرفت. براى این منظور آمار و اطلاعات اقلیمى و محیطى استان مازندران به صورت لایه هاى عوامل زمینى و اقلیمى جمع آورى گردید و با کمک نرم افزار (Excel) مورد ارزیابى قرار گرفت. در ترسیم نقشه هاى اقلیمى و توصیفى استان از نرم افزار GIS(1) استفاده شده است. از عوامل زمینى: لایه هاى توپوگرافى، کاربرى اراضى، شیب، نوع خاک و از عناصر اقلیمى: مقدار بارش و دماى سالانه، در نظر گرفته شده است.
با استفاده از توابع ویژه سامانه ى اطلاعات جغرافیایى، ابتدا متناسب با قابلیت کشت توت فرنگى، به لایه ها ارزش وزنى داده شده و سپس در یک نقشه نهایى ترکیب شده اند. نقشه نهایى نشان دهنده قابلیت مناطق مختلف استان مازندران براى کشت توت فرنگى است. نتایج، بیانگر دقت نقشه تهیه شده و همچنین توانمندى سامانه ى اطلاعات جغرافیایى (GIS) در تحلیل یکپارچه و ارائه واحدهاى همگن اقلیم زراعى مى باشد.
حسین حاجت پور قلعه رودخانی
دوره 20، شماره 78 ، مرداد 1390، صفحه 38-38
چکیده
غارخون فوشه در موقعیت جغرافیایى 49 درجه و 9 دقیقه و 54 ثانیه طول شرقى و 37 درجه و 2 دقیقه و 41 ثانیه عرض شمالى و در ارتفاع 930 مترى رشته کوه تالش در جنوب غربى روستاى فوشه قلعه رودخان قرار گرفته است و از طرف جنوب به ارتفاعات برنا و لاسه پشت و تیکاو و از طرف شرق به ارتفاعات مته خوانى و از غرب به ارتفاعات دزدبن منتهى مى شود. این غار به دلیل این ...
بیشتر
غارخون فوشه در موقعیت جغرافیایى 49 درجه و 9 دقیقه و 54 ثانیه طول شرقى و 37 درجه و 2 دقیقه و 41 ثانیه عرض شمالى و در ارتفاع 930 مترى رشته کوه تالش در جنوب غربى روستاى فوشه قلعه رودخان قرار گرفته است و از طرف جنوب به ارتفاعات برنا و لاسه پشت و تیکاو و از طرف شرق به ارتفاعات مته خوانى و از غرب به ارتفاعات دزدبن منتهى مى شود. این غار به دلیل این که در منطقه جنگلى به نام خون (محل جارى شدن چشمه به زبان تالشى) قرار گرفته، توسط نگارنده در سال 1372 پس از کشف با عنوان «غار خون» نامگذارى شده است.
غلامرضا براتی؛ فاطمه سلیمانی
دوره 20، شماره 78 ، مرداد 1390، صفحه 39-43
چکیده
از آن جا که فراوانى روزهاى بارشى یکى از عوامل مهم تعیین کننده شرایط آب و هوایى یک سرزمین است، براى بهره بردارى بهتر از منابع آب و خاک ارزشمند پهنه پربارش غرب ایران (در این پژوهش شامل استان هاى زنجان، قزوین، مرکزى، لرستان، کردستان، ایلام، کرمانشاه و همدان)، موضوع تعیین سهم فصلى از فراوانى سالانه روزهاى بارشى در یک بازه 31 ساله (1973 ...
بیشتر
از آن جا که فراوانى روزهاى بارشى یکى از عوامل مهم تعیین کننده شرایط آب و هوایى یک سرزمین است، براى بهره بردارى بهتر از منابع آب و خاک ارزشمند پهنه پربارش غرب ایران (در این پژوهش شامل استان هاى زنجان، قزوین، مرکزى، لرستان، کردستان، ایلام، کرمانشاه و همدان)، موضوع تعیین سهم فصلى از فراوانى سالانه روزهاى بارشى در یک بازه 31 ساله (1973 تا 2003) مورد توجه قرار گرفت. این مهم با گردآورى مقادیر فراوانى ماهانه روزهاى بارشى از 16 ایستگاه هواسنجى در گستره استان هاى یاد شده به انجام رسید. مقایسه میانگین مقادیر میان فصل ها و سال پهنه بندى سرزمین بر پایه ضرایب تعیین حاصل از معادلات وایازى چندگانه نشان داد فصل زمستان در مقایسه با دیگر فصول در اغلب مناطق، داراى بیشترین هماهنگى و در عین حال بالاترین تعادل مکانى مقادیر و روزهاى بارشى است. این یافته مى تواند گویاى افزایش سهم فراوانى روزهاى بارشى سایر فصل ها طى سال هایى باشد که زمستان از روزهاى بارشى کمترى برخوردار است. در این میان تنها در 5 شهر از جمله خرم آباد بهار به جاى زمستان به عنوان فصل مطمئن بارش قرار گرفته است.
مهدی مدیری؛ جبار سلیمی منش؛ محمد عباسی؛ سجاد باقری سید شکری
دوره 20، شماره 78 ، مرداد 1390، صفحه 43-50
چکیده
امروزه هدف از برنامهریزى گردشگرى، ضرورت ایجاد طرح و برنامه ریزى پایدار به منظور جلوگیرى از اثرات مخرب فعالیت هاى گردشگرى بر روى محیط ها و مناطق گردشگرى (شهرها، روستاها و...) مى باشد و دیگر این که اگر چه فعالیت هاى گردشگرى به اهداف و اثرات اقتصادى بهتر دستیابى پیدا کرده، لذا آن اهداف باید براى رضایت مندى گردشگران و ارتقاء ...
بیشتر
امروزه هدف از برنامهریزى گردشگرى، ضرورت ایجاد طرح و برنامه ریزى پایدار به منظور جلوگیرى از اثرات مخرب فعالیت هاى گردشگرى بر روى محیط ها و مناطق گردشگرى (شهرها، روستاها و...) مى باشد و دیگر این که اگر چه فعالیت هاى گردشگرى به اهداف و اثرات اقتصادى بهتر دستیابى پیدا کرده، لذا آن اهداف باید براى رضایت مندى گردشگران و ارتقاء کیفى رفاه و زندگى جوامع محلى (ساکنین) و بشرى بکار گرفته شود. منطقه ریجاب به عنوان یک منطقه ژئوتوریسمى بکر در میان رشته کوه هاى زاگرس قرار دارد. این منطقه با داشتن عوارض تیپیک ژئومورفولوژیکى و وجود جاذبه هاى توریسمى حاکى از قابلیت ها و توان هاى بالاى موجود در آن دارد. این مقاله با هدف بررسى قابلیت ها و محدودیتهاى ژئوتوریسم و تدوین بهترین استراتژى در جهت رونق و بهبود عملکرد مدیریت توریسم در این منطقه صورت گرفته است. روش تحقیق تلفیقى از دو روش کتابخانه اى و مطالعات میدانى است. در روش کتابخانه اى علاوه بر متون مرتبط با موضوع، برخى از اطلاعات موردنیاز، خصوصا اطلاعات کمّى از طریق مراجعه به کتابخانه ها، ادارات و سازمانها جمع آورى شد. در روش مطالعات میدانى، جمع آورى اطلاعات، از طریق مشاهده مستقیم (عکس و فیلم)، مصاحبه و پرسش نامه انجام شد. در این راستا تعداد 10 پرسش نامه به روش دلفى تکمیل گردید، سپس با استفاده از مدل SWOT تجزیه و تحلیل شد. در نهایت عوامل داخلى و خارجى ارزیابى شده و راهبردهاى این عوامل استخراج شد.
استخراج ماتریس داخلى و خارجى نشان داد که راهبردهاى WOاولویت بیشترى براى اجرا دارند و نهایتا این عوامل توسط ماتریس برنامه ریزى راهبردى کمّى (QSPM) به ترتیب 1- تقویت نیروى متخصص، 2- احداث و بهبود وضعیت واحدهاى اقامتى- خدماتى، 3- حفاظت از جاذبه هاى تیپیک گردشگرى (خصوصا ژئومورفولوژیکى) 4- ارائه تبلیغات گسترده، 5- آشنا کردن مردم محلى با فرهنگ گردشگرى و 6- افزودن به وسعت منطقه گردشگرى با بهره گیرى از زمینهاى اطراف و مشارکت سرمایه گذاران و دولت، اولویت بندى شدند.
احمد پور احمد؛ محمد کمیلی
دوره 20، شماره 78 ، مرداد 1390، صفحه 50-57
چکیده
تاکنون یک کاربرد عمده روش هاى علمى، برآورد و پیش گویى ارزش هاى یک متغیر با مراجعه به ارزش هاى یک یا چند متغیر دیگر همراه آن بوده است. در این مقاله، متداول ترین نوع «هم پیوستگى» (Correlative)، یا برآورد براساس روابط ساختارى بین متغیرها را که به ایجاد مدل خطى ساده مى رسد، مورد بررسى قرار مى دهیم.
استفاده از مدل هاى خطى ...
بیشتر
تاکنون یک کاربرد عمده روش هاى علمى، برآورد و پیش گویى ارزش هاى یک متغیر با مراجعه به ارزش هاى یک یا چند متغیر دیگر همراه آن بوده است. در این مقاله، متداول ترین نوع «هم پیوستگى» (Correlative)، یا برآورد براساس روابط ساختارى بین متغیرها را که به ایجاد مدل خطى ساده مى رسد، مورد بررسى قرار مى دهیم.
استفاده از مدل هاى خطى (Liner model) در انواع تجزیه و تحلیل هاى شهرى به سبب سادگى نسبى و دقت این مدل ها کاملاً متداول و مقبول است. مدل هاى خطى گرایش هایى را معمولاً در طول زمان، نشان مى دهند که ممکن است از طریق تجزیه و تحلیل های فراستى یا نمودارى مورد توجه قرار نگیرند. مدل هاى خطى براى بیان رویدادها، هنگامى که روش هاى غیرعلمى نابسنده و نارضایت بخش اند مورد استفاده قرار مى گیرند (و ظاهر و زمان رویدادها را پیش گویى مى کنند).
سید علی عبادی نژاد؛ علی اصانلو
دوره 20، شماره 78 ، مرداد 1390، صفحه 57-59
چکیده
عدم مشارکت فعال پلیس در فرآیند برنامه ریزى شهرى یکى از معضلاتى است که هم اکنون پلیس کشور به آن مبتلا است و خود این مسأله باعث بروز یک سرى مشکلات از جمله مکان گزینى نامناسب اماکن انتظامى بدون توجه به سه فاکتور اساسى جغرافیا، جمعیت و جرم مىشود. ریشه هاى این معضل به نوع دیدگاه مدیران عالى ناجا و کشور باز می گرد دو این در حالى است ...
بیشتر
عدم مشارکت فعال پلیس در فرآیند برنامه ریزى شهرى یکى از معضلاتى است که هم اکنون پلیس کشور به آن مبتلا است و خود این مسأله باعث بروز یک سرى مشکلات از جمله مکان گزینى نامناسب اماکن انتظامى بدون توجه به سه فاکتور اساسى جغرافیا، جمعیت و جرم مىشود. ریشه هاى این معضل به نوع دیدگاه مدیران عالى ناجا و کشور باز می گرد دو این در حالى است که شهر مهم ترین محل انجام مأموریت هاى پلیس است. هدف از نگارش مقاله حاضر این است، که ضمن پرداختن به دلایل بروز این معضل، زمینه هاى مشارکت پلیس در برنامه ریزى شهرى احصاء و ذکر گردد تا از این طریق بتوان راه حل مناسبى براى خروج از این وضعیت طراحى و ترسیم نمود.
بهمن رمضانی گورابی
دوره 20، شماره 78 ، مرداد 1390، صفحه 59-65
چکیده
نواحى حاشیه و جزایر خلیج فارس در اقلیم گرم مرطوب با رطوبت مطلق بالا واقع شده است ناحیه اى با موقعیت آب و هوایى نامطلوب که از ویژگی هاى آن مى توان حداقل باران و کم آبى، بخار آب فراوان، رطوبت نسبى کم، تابش خوشیدى زیاد، گرد و غبار و... نام برد که با توجه به طرح هاى توسعه شهرى و ایجاد شهرهاى جدید و مناطق صنعتى به همراه ازدیاد جمعیت ...
بیشتر
نواحى حاشیه و جزایر خلیج فارس در اقلیم گرم مرطوب با رطوبت مطلق بالا واقع شده است ناحیه اى با موقعیت آب و هوایى نامطلوب که از ویژگی هاى آن مى توان حداقل باران و کم آبى، بخار آب فراوان، رطوبت نسبى کم، تابش خوشیدى زیاد، گرد و غبار و... نام برد که با توجه به طرح هاى توسعه شهرى و ایجاد شهرهاى جدید و مناطق صنعتى به همراه ازدیاد جمعیت داراى اهمیت فراوان از نظر هزینه انرژى در برابر اقلیم نامطلوب مى باشد. در گذشته بومیان با توجه به وجود پوشش گیاهى جنگل حرا و استفاده از تکنیک هاى بومى در برابر نامطلوبى اقلیم شرایط کم و بیش قابل تحملى را براى خود مهیا مى نمودند در صورتى که با توجه به تغییرات سازهاى جدید این امر همراه با افزایش زیاد هزینه انرژى در طول سال مى باشد. هدف این مقاله شناخت پتانسیل ایجاد شرایط مطلوب اقلیمى جنگل حرا در حاشیه خلیج فارس با تأکید بر کاهش هزینه انرژى مى باشد. روش تحقیق توصیفى- تحلیلى، با استفاده از آمارهاى موجود هواشناسى و کاربرد مدل هاى بیوکلیماتیک انسانى مى باشد. این مقاله کوشش دارد شناخت و توسعه این جنگلها را به عنوان یکى از راههاى ایجاد اقلیم مطلوب محلى و منطقه اى در منطقه خلیج فارس براى توسعه مطلوب انسانى معرفى نماید به طورى که در نواحى جنوبى خلیج فارس در کشور امارات با صرف هزینه بالا پوشش گیاهى را سبز نگه داشته اند ولى در نواحى شمالى خلیج فارس (بخش ایرانى) این پتانسیل با کمترین هزینه در نواحى حاشیه و جزایر قابل توسعه است و بسیار ارزان تر مىباشد که قابل مقایسه از نظر قیمت با کشور جنوبى نیست.
مهری اذانی؛ هدی زال
دوره 20، شماره 78 ، مرداد 1390، صفحه 64-70
چکیده
شکى نیست که گردشگرى به عنوان مقوله اقتصادى و فرهنگى در جهان مطرح و به لحاظ فقهى در دین اسلام بسیار توصیه شده است. اما در این میان بحثى ویژه زنان مسلمان و غیرمسلمان نیز پدید مى آید که در خور بررسى است. پرداختن به گردشگرى زنان به ویژه زنان مسلمان از مهمترین موضوعاتى است که کمتر به آن پرداخته شده است. خداوند بر حضور اجتماعى زنان در ...
بیشتر
شکى نیست که گردشگرى به عنوان مقوله اقتصادى و فرهنگى در جهان مطرح و به لحاظ فقهى در دین اسلام بسیار توصیه شده است. اما در این میان بحثى ویژه زنان مسلمان و غیرمسلمان نیز پدید مى آید که در خور بررسى است. پرداختن به گردشگرى زنان به ویژه زنان مسلمان از مهمترین موضوعاتى است که کمتر به آن پرداخته شده است. خداوند بر حضور اجتماعى زنان در کتاب مقدس ما مسلمانان (قرآن) و احادیث نبوى تأکید نموده است. البته رعایت شئون اسلامى و احکام آن و چگونگى رفتار زنان در سفر داراى اهمیت است.
هدف این پژوهش بررسى گردشگرى زنان، فرصتها و تنگناها از دیدگاه اسلام مىباشد. روش پژوهش توصیفى- موردى است. از یافته هاى این پژوهش مى توان به اهمیت سیر و سفر در اسلام جهت بسترسازى ارتباط با خالق یکتا و ضرورت سفر براى زنان و مردان و ویژگی هاى گردشگرى زنان در اسلام و نقش آثار به جا مانده از این گردشگرى و تشابهات گردشگرى زنان مسلمان و غیرمسلمان اشاره نمود.
شهریار خالدی؛ مهدی فیض اله پور؛ صیاد اصغری
دوره 20، شماره 78 ، مرداد 1390، صفحه 70-74
چکیده
تحلیل فراوانى وقایع مجموعه روش هایى مى باشند که با استفاده از قوانین احتمالات به بررسى احتمال تکرار یک پدیده در طول زمان مى پردازند. هدف از این تحلیل ها، به دست آوردن دوره برگشت وقایع اندازه گیرى شده و تخمین مقدار یک واقعه به ازاى دوره برگشت مشخص مى باشد، که خارج از دامنه وقایع ثبت شده قرار دارد و براى طراحى پروژه ها ...
بیشتر
تحلیل فراوانى وقایع مجموعه روش هایى مى باشند که با استفاده از قوانین احتمالات به بررسى احتمال تکرار یک پدیده در طول زمان مى پردازند. هدف از این تحلیل ها، به دست آوردن دوره برگشت وقایع اندازه گیرى شده و تخمین مقدار یک واقعه به ازاى دوره برگشت مشخص مى باشد، که خارج از دامنه وقایع ثبت شده قرار دارد و براى طراحى پروژه ها از آن استفاده مى شود. از جمله این تحلیل ها مى توان به روش گامبل(1)و لوگ پیرسون تیپ3(2)اشاره کرد. در این مقاله با استفاده از این دوروش به بررسى احتمال وقوع حداقل دبى و حداکثر بارش 24 ساعته در حوضه کمال چاى در جنوب کوه سبلان مى پردازیم.علاوه برآن از فرمول ماکوس(3) براى انجام کافى بودن داده ها استفاده شده است. طبق این بررسى ها به احتمال 96 درصد، بارش کمتر از 44 میلىمتر در 24 ساعت خواهد بود. و به احتمال 95 درصد میزان بیشتر از 02/1 مترمکعب در ثانیه خواهد بود.
مینا بابازاده؛ فاطمه نرگس زار
دوره 20، شماره 78 ، مرداد 1390، صفحه 74-79
چکیده
توریسم یک بخش اقتصادى حساس به آب و هوا به شمار مى رود و در مواردى وابستگى به ویژگىهاى اقلیمى در مورد تقاضاى توریسم هم منشاء پیدایش و هم عامل محدود کننده آن به شمار مى رود.
آب و هوا تأثیرشدیدى بر بخش تفریحات و توریسم دارد و در برخى مناطق بیانگر یک منبع طبیعى است که صنعت توریسم برمبناى آن پیش بینى مى شود. همه عناصر اقلیمى در ...
بیشتر
توریسم یک بخش اقتصادى حساس به آب و هوا به شمار مى رود و در مواردى وابستگى به ویژگىهاى اقلیمى در مورد تقاضاى توریسم هم منشاء پیدایش و هم عامل محدود کننده آن به شمار مى رود.
آب و هوا تأثیرشدیدى بر بخش تفریحات و توریسم دارد و در برخى مناطق بیانگر یک منبع طبیعى است که صنعت توریسم برمبناى آن پیش بینى مى شود. همه عناصر اقلیمى در سلامتى، آسایش، تفریح مردم و جلب گردشگر نقش دارند، ولى نقش برخى از عناصر منجمله دما،رطوبت نسبى، ساعات آفتابى و باد اهمیت بیشترى دارند که در این مقاله مورد توجه قرار گرفته اند. تأثیر جاذبه ها و موانع اقلیمى بر توریسم از اهمیت بالایى برخوردار است. در این مقاله با استفاده از روش شاخص اقلیم گردشگرى TCI وضعیت آسایش و راحتى انسان در ماه هاى مختلف سال، با استفاده از آمار ایستگاه سینوپتیک شهر شیراز در یک دوره آمارى 54 ساله مورد محاسبه قرار گرفته است. بگونه اى که بتواند تأثیر آسایش در جذب توریسم شهر شیراز را مشخص نماید. شاخص اقلیم گردشگرى TCIکه تأثیر توأمان پارامترهاى اقلیمى مى باشد نشان مى دهد که ضریب آسایش خنک و خیلى خنک در اغلب ماه هاى سال با دماى زیر 20 درجه سانتىگراد مى باشد و ماه هاى اردیبهشت و شهریور داراى درجه آسایش عالى بوده و بقیه ماه ها درجه آسایش خوب تا خیلى خوب را دارند که از لحاظ آسایش گردشگران در حالت قابل قبول قرار مى گیرد. توزیع آب و هواى توریسم فصلى نشان مى دهد که شهر شیراز از توزیع اوج بهارى دارد و تقریبا به غیر از ماه هاى سرد سال بهترین توزیع آب و هوایى توریسم را در سراسر سال دارا مىباشد. بطورکلى اقلیم یک تأثیر قوى بر روى توریسم دارد بگونه اى که در بسیارى از مناطق نشان مى دهد که بدون منابع طبیعى صنعت توریسم بدلیل آب و هواى مناسب در آن مکان رواج خوبى داشته و گاهى مى تواند در روابط رقابتى مابین شرکت هاى مسافرتى، مقصدهاى توریسم را تغییر دهد.
حسین محمدی؛ ام البنین اعتماد
دوره 20، شماره 78 ، مرداد 1390، صفحه 79-89
چکیده
امروزه آلودگى هوا به عنوان یک مسئله بسیار مهم در سطح بین المللى مطرح است. تهران یکى از آلوده ترین شهرهاى جهان است. موقعیت جغرافیایى، توپوگرافى، اقلیم و تمرکز صنایع، سبب تجمع آلاینده ها در سطح شهر مىشوند.
یکى از بیمارى هایى که بر اثر آلودگى هوا در حال افزایش مى باشد، سرطان ریه است. در این بررسى ارتباط بین عناصر جوّى چون ...
بیشتر
امروزه آلودگى هوا به عنوان یک مسئله بسیار مهم در سطح بین المللى مطرح است. تهران یکى از آلوده ترین شهرهاى جهان است. موقعیت جغرافیایى، توپوگرافى، اقلیم و تمرکز صنایع، سبب تجمع آلاینده ها در سطح شهر مىشوند.
یکى از بیمارى هایى که بر اثر آلودگى هوا در حال افزایش مى باشد، سرطان ریه است. در این بررسى ارتباط بین عناصر جوّى چون دما-فشار-رطوبت نسبى- دید کمتر از 2 کیلومتر و آلاینده هاى جوّى مانند مونواکسیدکربن (CO) مونواکسیدنیتروژن (NO) دى اکسید نیتروژن (NO2 (اکسید نیتروژن (NO×)دى اکسیدگوگرد(SO2(اُزن (O3( ذرات معلق (PM-10) گرد و غبار (DUST) در طى یک دوره آمارى 10 ساله، (2008-1999) میلادى با استفاده از روش آمارى توصیفى و نیز با استفاده از روابط همبستگى و رگرسیونى به بررسى و تجزیه و تحلیل بین میانگین ماهانه و سالانه متغیرها بر مرگ و میر ناشى از سرطان ریه در شهر تهران پرداخته شد. نتایج به دست آمده نشان مى دهد بین عناصر جوّى با سرطان ریه ارتباط زیادى وجود دارد. ارتباط بین میانگین ماهانه روزهاى با دید کمتر و میانگین ماهانه سرطان ریه رابطه معنى دار دیده مى شود. ماه هایى که گرد و غبار افزایش یافته متعاقبا مرگ و میر هم افزایش داشته است. گرد و غبار به عنوان آلاینده اى که به میزان بیشتر در هواى شهر موجود است، بین متغیر ماهانه آلاینده ها با سرطان ریه ارتباط بسیارى وجود دارد. بین میانگین سالانه آلاینده ها و سرطان ریه ارتباط قوى و محکم برقرار است. ارتباط بین میانگین سالانه گرد و غبار و سرطان ریه 99 درصد است.
محمد حسین رامشت؛ رقیه نیکبخت
دوره 20، شماره 78 ، مرداد 1390، صفحه 89-93
چکیده
شهرستان گلپایگان و منطقه اطراف آن به دلیل قرار گرفتن در زون سنندج - سیرجان و همچنین رسوبات رودخانه اى دوران چهارم زمین شناسى بیشتر شامل سنگ هاى دگرگونى و برونزدهاى توده هاى آذرین ناشى از عملکرد نیروهاى درونى است. وجود این برونزدها باعث ایجاد ذخایر معدنى متنوع در این شهرستان مانند معادن سرب و روى صالح پیغمبر، سنگ چینى گدار ...
بیشتر
شهرستان گلپایگان و منطقه اطراف آن به دلیل قرار گرفتن در زون سنندج - سیرجان و همچنین رسوبات رودخانه اى دوران چهارم زمین شناسى بیشتر شامل سنگ هاى دگرگونى و برونزدهاى توده هاى آذرین ناشى از عملکرد نیروهاى درونى است. وجود این برونزدها باعث ایجاد ذخایر معدنى متنوع در این شهرستان مانند معادن سرب و روى صالح پیغمبر، سنگ چینى گدار سرخ، مرمریت کنجدجان، گچ حاج غاراو... شده است. این معادن از نظر اقتصادى براى مردم این شهرستان حائز اهمیت است و با توجه به این شرایط گلپایگان و منطقه آن از نظر پتانسیل هاى معدنى قوى است و لذا مى تواند نقش مؤثرى در توسعه منطقه اى داشته باشد. در این تحقیق سعى شده که نقش ژئومورفولوژى را به عنوان یکى از شاخه هاى مهم علم جغرافیا بررسى نمائیم. ژئومورفولوژى، از یک سو واحدها و فرم هایى مانند پستى و بلندى ها شامل کوه، دشت... را مورد مطالعه قرار مى دهد، و از سوى دیگر فرآیندهاى درونى و بیرونى را که موجب تشکیل این واحدهاى زمین ساختى مى شود، بررسى مى نماید. این واحدها که از دوران اول زمین شناسى تا عصر حاضر مدام تحت تأثیر عوامل مختلف فیزیکى، شیمیایى و بیولوژیکى تغییر شکل داده اند، تا به شکل امروزى خود درآمده اند به عنوان یکى از منابع با ارزش طبیعى براى بشر محسوب مى شوند و در نواحى مختلف جغرافیایى براساس خصوصیات زمین شناسى و ژئومورفولوژیکى پراکنده شده اند. متد بررسى و تحلیل در این مقاله متکى برسیستم اطلاعات جغرافیایى و روش توصیفى مى باشد که با استفاده از مشاهدات میدانى و استفاده از نقشه هاى زمین شناسى و توپوگرافى منطقه به تلفیق جنس رسوبات منطقه و معادن موجود براساس سطوح ارضى محدب، مقعر، مستوى بر روى نقشه هاى توپوگرافى مى پردازیم و مشخص مى کنیم که هر کدام از سطوح ارضى (محدب، مقعر، مستوى) چه نوع معادن و کانسارهایى را در خود جاى داده اند و توزیع فضایى معادن براساس سطوح ارضى چگونه است، و با تهیه نقشه فرآیندهاى معدنى و کانسارسازى به ارزیابى توان محیطى منطقه مى پردازیم.
سعدی محمدی
دوره 20، شماره 78 ، مرداد 1390، صفحه 93-101
چکیده
امروزه صنعت عظیم گردشگرى به ویژه گردشگرى داخلى جایگاه خاصى را در کشورها داشته و نقش فعال و مؤثرى در ارتقاء ساختار اقتصادى، اجتماعى و فرهنگى کشورها بخصوص در کشورهاى روبه توسعه بعهده دارد. در این راستا گردشگرى روستایى نیز جزیى از صنعت گردشگرى به حساب مى آید که مى تواند نقش مهمى در توانمندسازى مردم محلى و تنوع بخشى به رشد اقتصادى ...
بیشتر
امروزه صنعت عظیم گردشگرى به ویژه گردشگرى داخلى جایگاه خاصى را در کشورها داشته و نقش فعال و مؤثرى در ارتقاء ساختار اقتصادى، اجتماعى و فرهنگى کشورها بخصوص در کشورهاى روبه توسعه بعهده دارد. در این راستا گردشگرى روستایى نیز جزیى از صنعت گردشگرى به حساب مى آید که مى تواند نقش مهمى در توانمندسازى مردم محلى و تنوع بخشى به رشد اقتصادى و نیز خلق فرصت هاى شغلى جدید در ارتباط تنگاتنگ با سایر بخش هاى اقتصادى ایفا کند.
گردشگرى روستایى یکى از زمینه هاى نسبتا خوب در توسعه روستایى است که مى تواند فرصتها و امکاناتى را به ویژه براى اشتغال و درآمد روستایى فراهم سازد و نقش مؤثرى در احیاء و نوسازى نواحى روستایى داشته باشد.
بهره بردارى بهینه از توان هاى گردشگرى روستاها به عنوان راهبرد مکمل توسعه روستایى مى تواند گامى مطمئن براى ترقى و توسعه فضاهاى روستایى کشور در همه ابعاد اقتصادى، اجتماعى-فرهنگى و زیست محیطى قلمداد گردد. بنابراین مقاله حاضر توانمندى هاى نواحى روستایى براى گردشگرى روستایى و تأثیر گردشگرى در توسعه روستایى را نشان مى دهد.
محمدرضا زند مقدم
دوره 20، شماره 78 ، مرداد 1390، صفحه 102-108
چکیده
با توسعه کاربرد سیستم مکان یابى جهانى (GPS)، این روش بطور فزاینده اى کم هزینه، سبک تر و آسان تر گردید. صحت و درستى GPSبهبود یافت و ظاهرا کنترل مداوم تغییرات مرفولوژى بر روى سطح زمین، تغییرات جزئى و آرامى یافت. هدف از تحقیق این است که با استفاده از GPS مرفولوژى خندق ها را در یک آبگیر نزدیک به لوید از استان شانکسى اندازه گیرى ...
بیشتر
با توسعه کاربرد سیستم مکان یابى جهانى (GPS)، این روش بطور فزاینده اى کم هزینه، سبک تر و آسان تر گردید. صحت و درستى GPSبهبود یافت و ظاهرا کنترل مداوم تغییرات مرفولوژى بر روى سطح زمین، تغییرات جزئى و آرامى یافت. هدف از تحقیق این است که با استفاده از GPS مرفولوژى خندق ها را در یک آبگیر نزدیک به لوید از استان شانکسى اندازه گیرى کند. در حیطه مطالعاتى، سه نوع خندق اصلى وجود دارد: خندق هاى کنارى، خندق هاى کف دره، خندق هاى شیب تپه اى. این تحقیق عمدتا بر خندق هاى شیب تپه اى متمرکز است. خندقهاى شیب تپه اى در محدوده تحقیق عمدتا ناپیوسته هستند و به سرعت توسعه مى یابند. در حیطه تحقیق، دانسیته خندق، بسیار بزرگ مىباشد. میزان پسروى خندق هاى شیب تپه سالیانه 0.16-2.0m مىباشد. روابط بین محدوده زهکشى داراى شیب بالا (A) و شیب اصلى (S) خندق هاى تپه اى شیب دار S= 0.1839A است. مقادیر AS2 در برش هاى اصلى خندق هاى شیب تپه اى از طیف 41 تا 814 مترمربع است و بیشتر آنها از طیف 100-300مترمربع مى ریزند. هر دوى این روابط بعنوان شاخص هاى موقعیت برش اصلى خندق در نظر گرفته مى شوند.
سهراب عسکری
دوره 20، شماره 78 ، مرداد 1390، صفحه 107-113
چکیده
خلیج فارس از ابتداى تاریخ از آن ایران بوده است. حضور ایرانیان در این پهنه آبى یک حقیقت تاریخى و جغرافیایى است. در مقاطعى از تاریخ، خلیج فارس جزء آب هاى داخلى محسوب مى گردید. حضور قانونمند ایران در خلیج فارس به سال هاى بعد از 1302 باز مىگردد. در آن زمان با وجود مخالفت قدرت هاى بزرگ چون انگلیس و آمریکا، تلاش گردید به قلمروهاى دریائى ...
بیشتر
خلیج فارس از ابتداى تاریخ از آن ایران بوده است. حضور ایرانیان در این پهنه آبى یک حقیقت تاریخى و جغرافیایى است. در مقاطعى از تاریخ، خلیج فارس جزء آب هاى داخلى محسوب مى گردید. حضور قانونمند ایران در خلیج فارس به سال هاى بعد از 1302 باز مىگردد. در آن زمان با وجود مخالفت قدرت هاى بزرگ چون انگلیس و آمریکا، تلاش گردید به قلمروهاى دریائى ایران در خلیج فارس و دریاى عمان سامان داده شود.
با تصویب قانون تعیین حدود آبهاى ساحلى و منطقه نظارت دولت در دریاها در 24 تیر 1313 اقدامات ایران شکل عملى به خود گرفت. در سال 1336 قانون نفت تصویب و عملیات اکتشاف در قلمروهاى دریایى ایران شروع گردید. عراق بدون تعیین حدود قلمرو دریایى خود، ادعا کرد که عملیات ایران وارد قلمرو دریایى آن کشور شده است. در ادامه دست به اقدامات یک جانبه در خصوص تحدید حدود قلمرو دریایىاش زد که از سوى ایران با عدم پذیرش مواجه شد. در طى بیش از 5 دهه گذشته، مسائل ارضى و مرزى و اختلافات سیاسى ایران و عراق در عدم افراز دریایى دو کشور تأثیر داشته است. وضعیت جغرافیایى سواحل ایران و عراق نسبت به همدیگر و محل دقیق نقطه سه جانبه که نقطه تلاقى مرزهاى دریایى ایران، عراق و کویت است در فرایند مرزسازى آینده دو کشور تأثیر زیادى خواهند داشت. هم اکنون مرزدریایى ایران با عراق تحت تأثیر مسایلى چون امضاء مجدد قرار داد 1975 الجزایر، میله گذارى مرزها، لایروبى رودخانه شط العرب (اروندرود)، پرداخت خسارات جنگى تحمیلى از سوى عراق و... قرار دارد. این مقاله تلاش مىکند ضمن تشریح موارد پیش گفته، ضرورت هاى افراز مرز دریایى ایران با عراق را تببین نماید.