فائزه شجاع؛ محمود خسروی؛ علی اکبر شمسی پور
چکیده
در بازه زمانی 27- 16 می سال 2018 دو چرخند حارهای بسیار قوی به نامهای ساگار[1] و میکونو[2]جنوب غرب و غرب دریای عرب را به شدت تحت تأثیر قرار دادند. در این تحقیق سعی شده تا نقش پارامترهای جوّی بزرگ مقیاس مؤثر در چرخندزایی، در مدت زمان فعالیت این دو توفان مورد واکاوی قرار گیرد. بنابراین آمار و اطلاعات مربوط به چرخندها از گزارش تهیه شده توسط اداره ...
بیشتر
در بازه زمانی 27- 16 می سال 2018 دو چرخند حارهای بسیار قوی به نامهای ساگار[1] و میکونو[2]جنوب غرب و غرب دریای عرب را به شدت تحت تأثیر قرار دادند. در این تحقیق سعی شده تا نقش پارامترهای جوّی بزرگ مقیاس مؤثر در چرخندزایی، در مدت زمان فعالیت این دو توفان مورد واکاوی قرار گیرد. بنابراین آمار و اطلاعات مربوط به چرخندها از گزارش تهیه شده توسط اداره هواشناسی هند دریافت وپارامترهای جوّی- اقیانوسی مورد نیاز از دادههای دوباره آنالیز شده پایگاه ECMWF به صورت روزانه و با قدرت تفکیک مکانی 5/0 درجه طول و عرض جغرافیایی اخذ گردید. برای رسیدن به هدف تحقیق، مقادیر مؤلفههای دینامیکی و ترمودینامیکی و همچنین شاخص پتانسیل پیدایش[3] با استفاده از نرم افزارهای GRADS و MATLAB محاسبه شد و نقشههای مورد نظر ترسیم و مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد، مسیر حرکت توفانها انطباق کاملی با نواحی بیشینه نم نسبی و تاوایی مطلق دارد، توزیع فضایی متغیرهای جوّی دما، فشار سطح دریا وبرش عمودی باد نیز بیانگر این بود که مقادیر مطلوب این پارامترها،در نواحی تحت تأثیر چرخندها، در هر سه زمان شکلگیری، شدت و خاتمه آنها متمرکز گردیده ومقدار شاخص شدت پتانسیلی[4] به تبعیت از نواحی حداکثر دمای سطح دریا، تا 20 درجه عرض شمالی، به بیش از ۷۰ متر بر ثانیه رسیده است. بررسی تغییرات مکانی شاخص GPI از چند روز قبل از وقوع چرخندها نیز نشان دهنده ارتباط قوی بین توزیع مکانی مقادیر شاخص با رخداد چرخندهای مورد مطالعه بود. بدین ترتیب تمام پارامترهای جوّی بزرگ مقیاس، مطلوبترین شرایط چرخندزایی را در نواحی تحت تأثیرتوفانها فراهم کرده بودندو در عرضهای شمالی دریای عرب و مخصوصاً دریای عمان پارامترهای یاد شده وضعیت مناسبی را نشان ندادند.از طرفی تحلیل نقشههای ناهنجاری حاکی از این بود،مؤلفههای دمای سطح دریاو رطوبت نسبی در محدوده تحت تأثیر چرخندها نسبت به میانگین بلند مدت افزایش و فشار سطح دریا و برش عمودی باد کاهش یافتهاندکه این مسئله بیانگر تشدید وضعیتهای چرخندزایی در این نواحی است.
[1]- Sugar
[2]- Mekunu
[3]- Genesis Potential Index (GPI)
[4]-potential intensity (PI)
امیدرضا کفایت مطلق؛ محمود خسروی؛ سیّد ابوالفضل مسعودیان
چکیده
خورشید منبع اصلی انرژی و حیات در سطح زمین است و بدون تابش خورشید هیچ فرآیند جوی و اقلیمی در سطح کره زمین وجود نخواهدد اشت. حیات گیاهی،جانوری و انسانی در سیاره زمین، وابسته به انرژی خورشید است. تابش موج کوتاه از جهت استفاده آن در فرایندهای زیست شناختی بخصوص فتوسنتز و ادامه حیات بشر ...
بیشتر
خورشید منبع اصلی انرژی و حیات در سطح زمین است و بدون تابش خورشید هیچ فرآیند جوی و اقلیمی در سطح کره زمین وجود نخواهدد اشت. حیات گیاهی،جانوری و انسانی در سیاره زمین، وابسته به انرژی خورشید است. تابش موج کوتاه از جهت استفاده آن در فرایندهای زیست شناختی بخصوص فتوسنتز و ادامه حیات بشر ی دارای اهمیت زیادی است و تابش موج بلند زمینی که حاصل برونداد گرمایش سطح زمین است، در تعادل گرمایی سیاره زمین با توجه به وجود گازهای گلخانهای نقشی بسیار حیاتی دارد. بخشی از تابش موج بلندزمینی[1]از طریق پنجرههای جوی خارج میشود و بخش عمدهای از آن توسط گازهای گلخانهای به صورت تابش بلند برگشتی به سطح زمین بازگشت داده میشود که به ویژه در طی شبهاو فصل زمستان نقش مهمی در تعادل دمایی کره زمین بازی میکند. برآورد تابش بلند زمینی کاری دشوار است و سنجش از دور میتواند برای ارزیابی آن در مقیاس سیارهای و منطقهای مورد استفاده قرار گیرد. هدف از این پژوهش تحلیل میانگین بلند مدت تابش بلند زمینی ایران به کمک دادههای مرکز ملی هوا و اقیانوس شناسی[2] میباشد. در این پژوهش نخست دادههای میانگین روزانه OLR دربازه زمانی 1979 تا 2016 با پوشش مکانی 1 درجهی قوسی، در مقیاس جهانی از پایگاه ثبت دادههای آب و هوایی[3] برداشت شد. سپس بر مبنای نزدیک به 1 میلیارد یاخته، میانگین بلند مدت OLR جهان و ایران محاسبه گردید. یافتهها در مقیاس سیارهای نشان داد که بیشینهی تابش بلند زمینی در منطقهی خاور میانه و شمال آفریقا با مقادیر بیش از 290 وات بر متر مربع رخ میدهد که ایران نیز بخشی از آن به حساب میآید. از این رو میانگین بلند مدت تابش بلند زمینی ایران 43 وات بیش از میانگین بلند مدت جهانی است که مهمترین دلیل آن زاویهی عمود تابش (همجواری با مدار راس السرطان) ناچیز بودن پوشش سطحی و خشکی زمین به ویژه در نیمهی جنوبی و شرقی ایران میباشد. تحلیل فضایی الگوهای تمرکز نقاط داغ و سرد با استفاده از آماره *GI برروی ایران نشان داد که نزدیک به 43 درصد از گستره ایران از نظر تابش بلند زمینی لکههای سرد (در سطح اطمینان 90 درصد)، 40 درصد لکههای داغ (در سطح اطمینان 90 درصد) و 18 درصد خنثی است که متأثر از عرض جغرافیایی و تنوع پوشش زمینی میباشد. [1]- Outgoing Long wave Radiation [2]- National Oceanic and Atmospheric Administration [3]- Climate Data Record
محسن عباس نیا؛ تقی طاوسی؛ محمود خسروی؛ حسین توروس
چکیده
شناخت و ارزیابی تغییرات اقلیم در دهههای آینده با هدف برنامهریزی محیطی مناسب در جهت سازگاری و کاهش اثرات آن امری کاملاً ضروری است. در این پژوهش نیز تغییرات دمای حداکثر روزانه بر روی کشور ایران در دو دوره زمانی (70-2041 و 99-2071)و بر اساس خروجی دو مدل گردش عمومی جو Hadcm3و CGCM3 تحت سناریوهای انتشار موجود ( A1B, A2, B1 , B2) مورد بررسی مقایسهای قرار ...
بیشتر
شناخت و ارزیابی تغییرات اقلیم در دهههای آینده با هدف برنامهریزی محیطی مناسب در جهت سازگاری و کاهش اثرات آن امری کاملاً ضروری است. در این پژوهش نیز تغییرات دمای حداکثر روزانه بر روی کشور ایران در دو دوره زمانی (70-2041 و 99-2071)و بر اساس خروجی دو مدل گردش عمومی جو Hadcm3و CGCM3 تحت سناریوهای انتشار موجود ( A1B, A2, B1 , B2) مورد بررسی مقایسهای قرار گرفت. بدین منظور پس از بررسی توانمندی مدل آماری SDSM در شبیهسازی اقلیم دوره پایه (2010-1981)، مقادیر آینده دمای حداکثر روزانه با لحاظ نمودن عدم قطعیت،بر روی 7 ایستگاه سینوپتیک به عنوان نمایندههای آب و هوایی انتخابی ایران، ریز مقیاس نمایی گردید. در تحلیل عدم قطعیت مربوط به مدل-سناریوها،مشخص شد که مدل CGCM3 تحت سناریوی B1 در بین مدل-سناریوهای مختلف، بهترین عملکرد را در شبیه سازیدمای آینده داشته است. همچنین یافتههای پژوهش بر روی ایستگاههای مورد مطالعه نشان میدهد که دمای ایران به طور متوسط دردهههای میانیو پایانی قرن بیست و یکم، بین 1 تا 2درجه سلسیوسافزایش مییابد، که البته این افزایش دما بر اساس سناریوهای مختلف مدل Hadcm3 نسبت به مدل CGCM3 شدیدتر بوده است.از نظر پراکنش فضایی تغییرات در محیط GIS نیزبر اساس خروجی همه مدل-سناریوها، کمترین افزایش دما بر روی ایستگاه بندرعباس واقع در سواحل پست جنوبی ایران مشاهده شده و بالعکس بر روی ایستگاه تبریز واقع در عرضهای شمالیتر و مناطق بلند و کوهستانی ایران، افزایش دما به حداکثر میرسد. در مجموع میتوان عوامل مهمو مؤثردر تغییرات آینده دمای ایران را در سه گروه: عاملارتفاع، عرض جغرافیایی و رطوبت جوی دستهبندی نمود. چرا که بر اساس تمامی خروجیهای مدل-سناریوها، ارتفاعات عرضهای شمالی ایران، بیشترین افزایش دما را تجربه خواهند نمود.