محمدرضا ثروتی؛ فریبا آزاد؛ رضا منصوری
دوره 23، 90-1 ، تیر 1393، ، صفحه 94-105
چکیده
یکی از موقعیت‌هایی که مورد توجه ژئومورفولوژیست‌های کاربردی می‌باشد، این است که کدام‌یک از رویدادهای ژئومورفولوژیکی اثر مستقیمی بر روی انسان دارند. در این‌جا، بحث به مخاطرات ژئومورفولوژیکی محدود خواهد شد. مخاطرات زمانی روی می‌دهند که از آستانه پیشی بگیرند. بعضی از مخاطرات مانند تمام زمین‌لرزه‌ها، کاملاً طبیعی هستند، اما برخی ...
بیشتر
یکی از موقعیت‌هایی که مورد توجه ژئومورفولوژیست‌های کاربردی می‌باشد، این است که کدام‌یک از رویدادهای ژئومورفولوژیکی اثر مستقیمی بر روی انسان دارند. در این‌جا، بحث به مخاطرات ژئومورفولوژیکی محدود خواهد شد. مخاطرات زمانی روی می‌دهند که از آستانه پیشی بگیرند. بعضی از مخاطرات مانند تمام زمین‌لرزه‌ها، کاملاً طبیعی هستند، اما برخی دیگر از مخاطرات تا حدودی به دلیل فعالیت‌های خود انسان، روی می‌دهند. در این جا، مخاطرات ژئومورفولوژیکی اصلی توصیف و اثراتی که آنها دارند مشخص خواهند شد. متأسفانه، دامنه گسترده مخاطرات ژئومورفولوژیکی اغلب درک نشده، لذا فهرست مخاطرات ژئومورفولوژیکی، در جدول1 ارایه شده است. همچنین اثرات فاجعه‌آمیزی که آنها می‌توانند داشته باشند درک نشده است، بنابراین بلایای طبیعی بزرگ جهان که از حوادث ژئومورفولوژیکی ناشی می‌شوند در جدول2 فهرست شده‌اند. بخش‌های معینی از دنیا از آن جهت که به‌طور غیر معمول تعداد زیادی از مخاطرات ژئومورفولوژیکی طبیعی را تجربه می‌کنند بداقبال هستند. مخاطرات با دو مبحث اصلی ارتباط پیدا می‌کند. نخست، تعدادی از این مخاطرات برآیند حرکات ساختاری پوسته هستند که در واقع در فاصله زمانی بسیار کوتاهی عمل می‌کنند: آتشفشان‌ها، زمین‌لرزه‌ها، گسل خوردگی‌ها. دوم و شاید به‌طور جالب‌تر، تعدادی از مخاطراتی که ناشی از عملکرد فرایندهای ژئومورفولوژیکی هستند، در طی دوره‌های زمانی کوتاه- روزها، گاهی اوقات حتی طی ساعت‌ها، روی می‌دهند. نمونه‌هایی از آنها شامل: سیلاب‌های رودخانه‌ای و دریایی و زمین‌لغزش می‌شود. رویدادها، زودگذر و غیرعادی‌اند و می‌توانند به شکل فاجعه‌آمیزی در بیشتر از یک طریق تشریح شوند.
محمد حسین رامشت؛ لیلا گرجی؛ مژگان انتظاری
دوره 18، شماره 70 ، مرداد 1388، ، صفحه 16-19
چکیده
بیش از نیم قرن است که فنآورى پیش بینى و مدل سازى فرسایش خاک به عنوان ابزار ارزشمندى در طراحى حفاظتى، طرح هاى مهندسى و توسعه تحقیقات به کار برده مى شود. این فنآورى در بردارنده معادلات ریاضى است که تخمین هایى از متغیرهاى وابسته فرسایش (تلفات خاک، تولید و نشست رسوب) را به صورت تابعى از متغیرهاى مستقل (چهار فاکتور اصلى، ...
بیشتر
بیش از نیم قرن است که فنآورى پیش بینى و مدل سازى فرسایش خاک به عنوان ابزار ارزشمندى در طراحى حفاظتى، طرح هاى مهندسى و توسعه تحقیقات به کار برده مى شود. این فنآورى در بردارنده معادلات ریاضى است که تخمین هایى از متغیرهاى وابسته فرسایش (تلفات خاک، تولید و نشست رسوب) را به صورت تابعى از متغیرهاى مستقل (چهار فاکتور اصلى، اقلیم، خاک، توپوگرافى ونوع کاربرى) محاسبه مى کنند. پارامترها در این معادلات مشتمل بر نماها و ضرایبى هستند که مقادیر ارزشى متغیرهاى مستقل را به عنوان بخشى از محاسبات ریاضى تعیین یا اصلاح مى کنند که برخى از آنها مقادیر تجربى هستند که براساس داده هاى پایه تهیه شده اند و برخى دیگر داراى تعاریف فیزیکى مرتبط با فرایندهاى فرسایش مى باشند. نمادهاى ریاضى و توالى منطقى از دیگر ویژگی هاى مدل هاى ریاضى هستند. به طور کلى مدل هاى ریاضى فرسایش شامل مدل های مشتق از رگرسیون، مدل هاى شاخص هاى و مدل هاى فرایند مى باشند. در مورد فرسایش خندقى علاوه بر روش هاى تجربى، چندین مدل ریاضى نیز ارائه شده است که در همه آنها قانون بقاء جرم یا معادله پیوستگى به عنوان معادله کنترل کننده مى باشد. این مدل ها عبارتند از: مدل دینامیک و استاتیک، مدل weep، مدل GULTEM، مدل EGEM که هر یک مربوط به نوع خاصى از گالى بوده و در شرایط خاصى کاربرد دارد. بى تردید مدل هاى معرفى شده در این مقاله را نمى توان مدل های جامع و فاقد نارسائى هاى احتمالى دانست. بنابراین پیشنهاد مى شود برحسب ویژگى هاى اقلیمى، زمین شناسى، ژئومورفولوژى و... مدل مناسب براى ارزیابى میزان فرسایش خندقى (گالى) در هر منطقه مشخص شود.
