آمایش سرزمین در بعد دفاعی
ابراهیم عمو؛ احمد پوراحمد؛ سیدعباس رجایی
چکیده
با بررسی جنگ‌های اخیر در قرن بیستم و بیست‌ویکم مشخص میشود که با پیشرفت‌های تسلیحات و تجهیزات نظامی مناطق مسکونی شهری بیشتر در معرض خطر تهاجم طرف‌های جنگ قرار گرفته و بیشترین تلفات انسانی به‌جای نیروهای نظامی درگیر در جبهه‌های اصلی نبرد، در بین مردم ساکن در مراکز شهری با بار جمعیتی زیاد ثبت شده است. در نگاه سیاست‌گذاران و صاحب‌نظران، ...
بیشتر
با بررسی جنگ‌های اخیر در قرن بیستم و بیست‌ویکم مشخص میشود که با پیشرفت‌های تسلیحات و تجهیزات نظامی مناطق مسکونی شهری بیشتر در معرض خطر تهاجم طرف‌های جنگ قرار گرفته و بیشترین تلفات انسانی به‌جای نیروهای نظامی درگیر در جبهه‌های اصلی نبرد، در بین مردم ساکن در مراکز شهری با بار جمعیتی زیاد ثبت شده است. در نگاه سیاست‌گذاران و صاحب‌نظران، ایمنی و امنیت شهری یکی از اساسیترین پیش‌فرض‌های جامعه جهانی برای برنامه‌ریزی انسان‌محور است. امنیت از جمله عوامل بنیادین و اساسی است که فقدان آن باعث ایجاد بحران در جوامع میشود. لذا رعایت اصول پدافند غیرعامل در نواحی مسکونی برای کاهش اثرات تهاجم‌ها بسیار ضروری است. هدف این پژوهش شناسایی پهنههای آسیب‌پذیر مناطق مسکونی شهر تبریز با رویکرد پدافند غیرعامل است. عوامل آسیب‌پذیر مناطق مسکونی با استفاده از نظر کارشناسی در شش معیار و 17 زیرمعیار دسته‌بندی شده‌اند. سپس با استفاده از تکنیک Dematel با اخذ نظرات خبرگان روابط درونی بین معیارها و زیرمعیارها تعیین شده‌اند. در مرحله بعدی هریک از معیارها و زیرمعیارها با روش ANP وزن‌دهی شده و وزن نهایی هر معیار و زیرمعیار محاسبه شده است. در نهایت با ایجاد لایه اطلاعات مکانی هر زیرمعیار در محیط GIS و اعمال ضرایب آنها نقشه آسیبپذیری هر معیار به‌دست آمده و با تلفیق نقشه‌ها آسیبپذیری نهایی مناطق مسکونی تهیه شده است. تحلیل نقشه نهایی نشان می‌دهد که مناطق مرکزی شهر و نیز مناطق حاشیه‌نشین که در شمال شهر واقع شده‌اند، از آسیبپذیری بالایی برخوردار هستند.
جغرافیای نظامی و انتظامی
آرام خضرلو؛ رضا کریمی
چکیده
امروزه با کشیده شدن جنگ‌‌ها به داخل شهرها، نیل به ایجاد امنیت پایدار در شهرها از طریق ارزیابی تهدیدات و آسیب‌پذیری‌ها با رویکرد پدافند غیرعامل ضرورت دارد. پدافند غیرعامل به‌عنوان یکی از مؤثرترین روش‌‌های دفاع در مقابل تهدیدات شناخته شده است. تحقیق حاضر در زمره تحقیقات کاربردی و روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی بوده و درصدد استخراج تهدیدات ...
بیشتر
امروزه با کشیده شدن جنگ‌‌ها به داخل شهرها، نیل به ایجاد امنیت پایدار در شهرها از طریق ارزیابی تهدیدات و آسیب‌پذیری‌ها با رویکرد پدافند غیرعامل ضرورت دارد. پدافند غیرعامل به‌عنوان یکی از مؤثرترین روش‌‌های دفاع در مقابل تهدیدات شناخته شده است. تحقیق حاضر در زمره تحقیقات کاربردی و روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی بوده و درصدد استخراج تهدیدات انسان ساخت و ارزیابی آسیبهای موجود در شهر جدید اندیشه است. در این مسیر از روش‌‌های اسنادی و پرسشنامه به منظور گردآوری اطلاعات استفاده شد. در این تحقیق برای تجزیه و تحلیل آسیبپذیری از 10 شاخص مانند حساسیت دارایی‌ها، فاصله از مراکز مهم و حساس، دسترسی به مراکز آتشنشانی، عرض خیابان، درجه محصوریت، تراکم جمعیتی و غیره با استفاده از مدل فازی IHWP (تحلیل سلسله مراتبی معکوس) در نرم‌افزار GIS و به‌منظور استخراج تهدید انسان‌ساخت نمونه مورد مطالعه نیز از روش AHP-FEMA (تحلیل سلسله مراتبی- روش آژانس مدیریت شرایط اضطرار) استفاده میشود. نتایج پژوهش نشان می‌دهد در بخش ارزیابی تهدیدات، تهدیدهای سخت شامل حملات هوایی و موشکی و تهدیدهای نرم یعنی تظاهرات و آشوب حائز بیشترین احتمال وقوع تهدید و تهدیدهای زیستی حائز کمترین امتیاز شده‌اند. تهدید مبنای تحقیق حاضر حملات هوایی با تأکید بر خسارات کالبدی و فیزیکی است. در بخش ارزیابی آسیبپذیری نیز 23.06 درصد قطعه‌‌ها آسیبپذیری خیلی کم، 26.78 درصد آسیبپذیری کم، 7 درصد آسیبپذیری متوسط، 21.40 درصد آسیبپذیری زیاد و 12.01 درصد قطعات آسیبپذیری خیلی بالایی را به خود اختصاص دادهاند. بدیهی است قطعه‌‌هایی که در شمال و مرکز شهر قرار دارند مانند معادن شن و ماسه در شمال‌‌شرقی، پمپ‌‌بنزین پترواپال در بلوار امام‌‌خمینی در مرکز شهر، پست برق 63 Kv در خیابان استاد فروزان‌فر، اداره مخابرات فاز 2 و 3 و 4 و 5 و بیمارستان تأمین اجتماعی در مرکز شهر از آسیبپذیری بالا برخوردار هستند.
استخراج، پردازش، تولید و نمایش داده های جغرافیایی
مهدی ابراهیمی بوزانی؛ اصغر نوروزی؛ هنگامه خاکسار
چکیده
از سیاستهای پدافند غیرعامل در اکثر کشورهای جهان و به‌ویژه ایران، احداث پناهگاههای شهری در راستای حفاظت و نگهداری از جان شهروندان و به حداقل‌رساندن آسیبهای احتمالی در حوزه انسانی است. آنچه در تناسب با سیاستِ مطرح شده اهمیت دارد، موقعیت و انتخاب محل مناسب پناهگاههای شهری است. پژوهش حاضر با هدف جانمایی پناهگاههای شهری ...
بیشتر
از سیاستهای پدافند غیرعامل در اکثر کشورهای جهان و به‌ویژه ایران، احداث پناهگاههای شهری در راستای حفاظت و نگهداری از جان شهروندان و به حداقل‌رساندن آسیبهای احتمالی در حوزه انسانی است. آنچه در تناسب با سیاستِ مطرح شده اهمیت دارد، موقعیت و انتخاب محل مناسب پناهگاههای شهری است. پژوهش حاضر با هدف جانمایی پناهگاههای شهری با رویکرد پدافند غیرعامل در سطح شهر ایلام انجام شده است. به این منظور 10 شاخص مکانیابی پناهگاههای شهری در قالب چهار معیار کلی (جمعیتی، عملکردی، کالبدی و طبیعی- محیطی)، انتخاب و با بهرهگیری از مدل فرآیند تحلیل شبکه‌ای(ANP) ضریب اهمیت معیارها و زیرمعیارها مشخص و ضرایبِ به‌دست آمده در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) در لایههای اطلاعاتی تأثیر داده شد. با همپوشانی آنها، پهنههای مستعد برای ساخت پناهگاههای شهری شناسایی شده است. نتایج پژوهش نشان داد از بین معیارهای کلی، دو معیار «جمعیتی» و «عملکردی» به‌ترتیب با وزن 0.427 و 0.305 و از بین شاخصها، دو شاخص «نزدیکی به مکانهای پرتراکم جمعیتی» و «استقرار در فاصلة مناسب از اهداف دشمن» به‌ترتیب با وزن 0.303 و 0.236 بیشترین ضرایب اهمیت را به خود اختصاص دادهاند. نتایج حاصل از تحلیل ترکیبی ANP-GIS نیز نشان داد که هر چهار منطقه شهری ایلام (هانیوان و استانداری و مرکزی؛ سبزی‌آباد و بانبرز؛ نوروزآباد؛ جانبازان و رزمندگان) مستعد ساخت پناهگاه هستند؛ اما به‌ترتیب منطقه 2 (سبزی‌آباد و بانبرز)، منطقه 1 (هانیوان و استانداری) و منطقه 3 (نوروزآباد) در اولویت قرار دارند.
مجید فخری؛ امین فرجی؛ مهدی علیان
چکیده
امروزه زیرساخت‌های حوزه انرژی به واسطه نقش و اهمیت آنها در خدمت‌رسانی به جامعه اهمیت ویژه‌ای یافته است.متقابلاً حفظ امنیت این زیرساخت‌ها در برابر حمله‌ها و تهدیدها، از اولویت‌های تأمین امنیت در یک سرزمین به‌شمار می‌رود و یکی از وجوه تأمین امنیت، سنجش وضعیت آسیب‌پذیری‌های مکانی زیرساخت‌ها است. بنابراین در پژوهش حاضر تلاش ...
بیشتر
امروزه زیرساخت‌های حوزه انرژی به واسطه نقش و اهمیت آنها در خدمت‌رسانی به جامعه اهمیت ویژه‌ای یافته است.متقابلاً حفظ امنیت این زیرساخت‌ها در برابر حمله‌ها و تهدیدها، از اولویت‌های تأمین امنیت در یک سرزمین به‌شمار می‌رود و یکی از وجوه تأمین امنیت، سنجش وضعیت آسیب‌پذیری‌های مکانی زیرساخت‌ها است. بنابراین در پژوهش حاضر تلاش شده است به ظرفیت‌سنجی قلمرو استان یزد در مقابل آسیبپذیری زیرساخت‌های انرژی پرداخته شود. در همین راستا از روش توصیفی- تحلیلی با بهرهگیری از روش‌‌های تحلیل شبکه‌ای و نرم‌افزار Arc GIS استفاده شده است. نتایج حاصله نشان می‌دهد که از منظر پدافند غیرعامل توزیع زیرساخت‌ها در استان الگوی مناسبی نداشته است. پهنه مرکزی استان یزد نسبت به مناطق حاشیهای این استان آسیبپذیرتر است، بهصورتی که بیش از نیمی از زیرساخت‌های شبکه انرژی (55 درصد) در استان یزد در پهنه آسیبپذیری بسیار زیاد قرار دارند و 18 درصد از زیرساخت‌ها نیز در پهنه با آسیبپذیری زیاد قرار دارند و رعایت آموزههای پدافند غیرعامل در پهنه استان شایسته اهمیت بیشتری است.
مسائل مناطق مرزی کشور
فریبا کرمی؛ حسین کریم زاده؛ محمد جواد احمدی
چکیده
در ﺳﺎلﻫﺎی اﺧﻴﺮ اﺣﺪاث ﭘﺎﻳﮕﺎهﻫﺎی ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺑﺤﺮان در دﺳﺘﻮر ﻛﺎر ﺳﺎزﻣﺎن ﭘﻴﺸﮕﻴﺮی و ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺑﺤﺮان ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﻳﻜﻲ از ﻣﻮارد ﻗﺎﺑﻞﺗﻮﺟﻪ ﻗﺒﻞ از اﺣﺪاث اﻳﻦ ﭘﺎﻳﮕﺎهﻫﺎ، ﺑﺮرﺳﻲ و اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻜﺎن ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮای اﺳﺘﻘﺮار اﻳﻦ ﻧﻮع ﻛﺎرﺑﺮی‌ها اﺳﺖ. ﻣﻜﺎﻧﻲﻛﻪ در ﺷﺮاﻳﻂ ﺑﺤﺮاﻧﻲ، ...
بیشتر
در ﺳﺎلﻫﺎی اﺧﻴﺮ اﺣﺪاث ﭘﺎﻳﮕﺎهﻫﺎی ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺑﺤﺮان در دﺳﺘﻮر ﻛﺎر ﺳﺎزﻣﺎن ﭘﻴﺸﮕﻴﺮی و ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺑﺤﺮان ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﻳﻜﻲ از ﻣﻮارد ﻗﺎﺑﻞﺗﻮﺟﻪ ﻗﺒﻞ از اﺣﺪاث اﻳﻦ ﭘﺎﻳﮕﺎهﻫﺎ، ﺑﺮرﺳﻲ و اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻜﺎن ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮای اﺳﺘﻘﺮار اﻳﻦ ﻧﻮع ﻛﺎرﺑﺮی‌ها اﺳﺖ. ﻣﻜﺎﻧﻲﻛﻪ در ﺷﺮاﻳﻂ ﺑﺤﺮاﻧﻲ، ﻣﺤﻠﻲ اﻳﻤﻦ ﺑﺮای ﭘﺎﻳﮕﺎه ﺑﺎﺷﺪ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در ﺟﻬﺖ ﻛﺎراﻳﻲ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﭘﺎﻳﮕﺎه ﻣؤﺛﺮ و ﻣﻔﻴﺪ واﻗﻊ ﺷﻮد. موقعیت جغرافیایی شهرستان بانه که در همسایگی کشور عراق قرار دارد و مسائل مربوط به مخاطرات طبیعی (زمین‌شناسی، اقلیمی و غیره) و غیرطبیعی (سیاسی - امنیتی) دست به دست هم داده تا اصول پدافند غیرعامل به‌ویژه مهمترین بخش آن که مکانیابی مراکز پایگاه‌های پشتیبانی مدیریت بحران میباشد، در این منطقه مرزی مورد توجه قرار گیرد. از اینرو، هدف ﭘﮋوﻫﺶ حاضر ﻣﻜﺎنﻳﺎﺑﻲ ﭘﺎﻳﮕﺎهﻫﺎی ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺑﺤﺮان در شهرستان بانه است.داده‌ها با تکیه بر مطالعات کتابخانه‌ای و بررسی اسناد و توزیع پرسشنامه بین کارشناسان، گردآوری شده است. معیارهای پژوهش نیز به دو دسته‌ی طبیعی و انسانی (انسان ساخت) دسته‌بندی شده‌اند و شامل زیرمعیارهای ارتفاع، شیب، جهت شیب، پوشش گیاهی، لیتولوژی،فاصله از گسل، فاصله از رودخانه، بارش، فاصله از شهر و روستا، راههای ارتباطی، جایگاه‌های سوخت، مراکز درمانی، مراکز امدادی، مراکز نظامی و انتظامی، فضاهای باز و فاصله از مرز بین‌المللی با کشور عراق می‌باشند. برای تجزیه و تحلیل پرسشنامه از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و برای پردازش داده‌ها از نرم‌افزارهای Expert Choice و Arc GIS استفاده شد. ضریب اهمیت هر یک از معیارها نیز در نرم‌افزار Arc GIS با مدل AHP-FUZZY تجزیه و تحلیل شده و نهایتاً نتایج به‌صورت مکانی و در قالب نقشه ارائه شد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد، در مکانیابی پایگاه‌های پشتیبانی مدیریت بحران، معیارهای طبیعی وزن کمتری نسبت به معیارهای انسانی به‌دست آورده‌اند. در ضمن، زیرمعیارهای نزدیکی به مراکز درمانی، بیشترین وزن (0.151) و پوشش گیاهی و جهت شیب کمترین وزن (0.016) را به خود اختصاص دادند. از نظر مکانیابی نیز، بیشترین مساحت شهرستان بانه، وضعیت مناسبی را برای استقرار پایگاه‌های پشتیبانی مدیریت بحران ندارد و مناسب‌ترین مکان، مناطق میانی شهرستان میباشد.
مصطفی محمدی ده چشمه؛ فرشته شنبه پور
چکیده
ایمنی و امنیت شهری از دیرباز تاکنون در برنامه‌ریزی سکونتگاه‌های شهری مورد توجه بوده و برنامه‌ریزان همواره در ساخت و طراحی مناطق شهری به این امر مهم توجه می‌کردند. همچنین کاهش میزان آسیبپذیری کاربری‌های شهری با بهرهگیری از رویکردهای جدید مدیریت بحران از قبیل پدافند غیرعامل می‌تواند در ایجاد محیطی ایمن در شهرها و کاهش میزان ...
بیشتر
ایمنی و امنیت شهری از دیرباز تاکنون در برنامه‌ریزی سکونتگاه‌های شهری مورد توجه بوده و برنامه‌ریزان همواره در ساخت و طراحی مناطق شهری به این امر مهم توجه می‌کردند. همچنین کاهش میزان آسیبپذیری کاربری‌های شهری با بهرهگیری از رویکردهای جدید مدیریت بحران از قبیل پدافند غیرعامل می‌تواند در ایجاد محیطی ایمن در شهرها و کاهش میزان خسارات مؤثر واقع شود و امروزه یکی از مهمترین اهدافی است که مدیران شهری درصدد اجرای آن می‌باشند. شهر یاسوج در سلسله جبال زاگرس و در زون زاگرس چین‌خورده واقع شده و به‌علت قرار گرفتن در اطراف چین‌خوردگی‌ها، گسلهای فعال و لرزه‌خیز ازجمله سه گسل مهم زاگرس، دنا و قطر- کازرون، در معرض وقوع مخاطرات متعدد ناشی از گسلهای فعال (گسلش سطحی، زمین‌لغزش و سنگ‌ریزش، روان‌گرایی) قرار دارد. هدف پژوهش حاضر تحلیل مکانی خطرپذیری زیرساخت‌های حیاتی در شهر یاسوج میباشد که به لحاظ هدف؛ کاربردی- نظری بوده و بررسی در آن به روش توصیفی - تحلیلی انجام شده است. در آنالیز تحقیق پس از تعیین کاربری‌های منتخب و پیاده‌سازی مدل مکانی و ترکیبی (FAHP-GIS)، وزن نهایی شاخصها به‌دست آمده و سپس با استفاده از ابزار Distance حریم همجواری هرکدام از لایه‌ها مشخص شد. در ادامه با استفاده از Fuzzy Overlay همپوشانی لایه‌ها با Gamma 0.9 انجام گرفت. نتایج حاصل نشان می‌دهد که 11 کاربری یعنی 45.83 درصد زیرساخت‌ها در طیف خطرپذیری بالا قرار دارند، 6 کاربری یعنی 25 درصد زیرساخت‌ها در طیف نسبتاً خطرپذیر قرار دارند، 5 زیرساخت یعنی 20.83 درصد زیرساخت‌ها در طیف خطرپذیری متوسط قرار دارند، 2 زیرساخت یعنی 8.33 درصد زیرساخت‌ها در طیف خطرپذیری کم قرار دارند و در طیف خطرپذیری خیلی کم هیچ کاربری قرار ندارد. از نظر خطرپذیری نواحی، ناحیه دو شهر یاسوج با 66.66 درصد دارای بیشترین خطرپذیری میباشد.
غلامرضا لطیفی؛ سینا شهیدی
چکیده
آمایش دفاع شهری فرآیندی است که از طریق بازسازماندهی فضایی یک شهر سعی در کاهش آسی بپذیری و افزایش پایداری و تاب آوری پدافندی آن در برابر حملات خصمانه دشمن دارد. در این راستا، پژوهش حاضر به پهنه بندی عرصه های جغرافیایی مختلف کلانشهر تهران در قالب طبقاتی همگن از نظر آسیب پذیری دفاع غیرعامل پرداخته است. بدین منظور با مطالعه پژوهش های پیشین ...
بیشتر
آمایش دفاع شهری فرآیندی است که از طریق بازسازماندهی فضایی یک شهر سعی در کاهش آسی بپذیری و افزایش پایداری و تاب آوری پدافندی آن در برابر حملات خصمانه دشمن دارد. در این راستا، پژوهش حاضر به پهنه بندی عرصه های جغرافیایی مختلف کلانشهر تهران در قالب طبقاتی همگن از نظر آسیب پذیری دفاع غیرعامل پرداخته است. بدین منظور با مطالعه پژوهش های پیشین در زمینه مدیریت بحران های طبیعی و انسان ساخت اقدام به استخراج معیارهایی هشت گانه گردید. در ادامه برای سنجش پذیر ساختن این معیار ها ، 48شاخص با توجه به داده های قابل دسترسی تعریف شدند و در ذیل8 معیار مذکور طبقه بندی گردیدند. سپس با بهره گیری از نظرات پنل متخصصین وزن دهی به معیا رها و زیرمعیارها (شاخص ها) به روش فرآیندتحلیل شبکه‌ای (ANP) درنرم افزارSuper Decision انجام گرفت. همچنین به منظورافزایش دقت و انعطاف‌پذیری طبقه بندی اقدام به دسته بندی هر شاخص در 5 طبقه مطلوبیت گردید. سپس با وارد کردن شاخص‌هابه محیطArcGIS 10.5 و پیاده سازی آن‌هابرگستره شهر، نقشههای مربوط به هر شاخص تولید شد؛ از تلفیق نقشههای زیرمعیارهای مربوط به هر معیار، نقشه پهنه بندی براساس آن معیارخاص ودرنهایت ازتلفیق این نقشههای 8 گانه،پهنه بندی نهایی آمایش دفاعی کلان شهرتهران به صورت کیفی (در 5 طبقه) به دست آمد. براساس بررسی‌های صورت گرفته تنها 10 درصدازسطح شهر تهران در وضعیت کاملاً مناسب، 27 درصد در وضعیت مناسب و متوسط و در حدود 63 درصددر وضعیت‌های نامناسب و کاملا نامناسب قرار دارند. این ارقام نشانگر وضعیت بحرانی دفاع غیر عامل این کلانشهر م یباشد، به همین دلیل در پایان پژوهش پیشنهادات و راهکارهایی در راستای افزایش تاب آوری پدافندی و کاهش خسارات و تلفات در پی وقوع حمله احتمالی ارائه شده است.
علیرضا سلیمانی؛ احمد آفتاب؛ علی مجنونی توتاخانه
چکیده
در کشور ایران مناطق مرزی به دلیل وجود طیف گسترده‌ای از تهدیدات بالقوه و بالفعل کانون‌های بحران در کشورهای همسایه، لزوم اقدامات و تدابیر مؤثر دفاعی و مقابله با این تهدیدات آشکار است تا از این طریق بتوان ضمن تأمین امنیت، شرایط را جهت رشد و توسعه اقتصادی روستاهای فراهم ساخت. در این راستا هدف پژوهش حاضر، تحلیل ساختار فضایی سکونتگاه‌های ...
بیشتر
در کشور ایران مناطق مرزی به دلیل وجود طیف گسترده‌ای از تهدیدات بالقوه و بالفعل کانون‌های بحران در کشورهای همسایه، لزوم اقدامات و تدابیر مؤثر دفاعی و مقابله با این تهدیدات آشکار است تا از این طریق بتوان ضمن تأمین امنیت، شرایط را جهت رشد و توسعه اقتصادی روستاهای فراهم ساخت. در این راستا هدف پژوهش حاضر، تحلیل ساختار فضایی سکونتگاه‌های روستایی در نواحی مرزی ایران و ترکیه با تأکید بر پدافند غیرعامل میباشد. نوع پژوهش کاربردی بوده و روش تحقیق آن توصیفی ـ تحلیلی میباشد. در این ارتباط 8 معیار اصلی (منابع آب، مخاطرات طبیعی، شکل زمین، ملاحظات امنیتی، اقلیم، ملاحظات جمعیتی، دسترسی به امکانات ، جنس زمین) با 17 زیرمعیار در قالب مدلANP در رویکردی تلفیقی با سیستم اطلاعات جغرافیایی مورد تحلیل قرار گرفتند، نتایج حاصل از پژوهش، پهنه‌بندی محدوده مورد مطالعه بر اساس آسیبپذیری در قالب پنج طبقه خیلی کم تا خیلی زیاد میباشد. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که از 1259 روستای واقع در محدوده مورد مطالعه 29 درصد از آنها با جمعیتی بالغ بر 150213 (3/26 درصد) در محدوده آسیبپذیری خیلی زیاد و زیاد قرار گرفته‌اند. این درحالی است که در محدوه آسیبپذیری خیلی کم از نظر قابلیت پدافندی 299 روستا با 31 درصد از جمعیت قرار دارد. نتایج نشان می‌دهد که ملاحظات امنیتی با امتیاز 349/0 بیشترین اهمیت و تأثیر را در تحلیل سکونتگاه‌های روستایی نواحی مرزی ایران و ترکیه از نظر پدافند غیرعامل دارد. در مرتبه‌های بعـد ملاحظات جمعیتی با امتیاز 232/0 و مخاطرات محیطی با امتیاز 150/0 از نظر اهمیت قرار دارند. در این میان، جنس زمین و منابع آب به ترتیب با میزان اهمیت 019/0 و 026/0 کم اهمیت ترین می‌باشند.
شراره سعیدپور؛ دیمن کاشفی دوست
چکیده
شهرها به‌عنوان مراکز تجمع سرمایه‌های مادی و انسانی، در زمان بحران خسارات فراوانی را متحمل می‌شوند. لذا توجه به بحث پدافند غیرعامل می‌تواند میزان خسارات ناشی از حوادث را تا حد قابل‌توجهی کاهش دهد. پدافند غیرعامل ازجمله موضوعاتی است که در سال‌های اخیر در طرح‌ها و برنامه‌های شهری موردتوجه قرارگرفته است. یکی از سیاستهای پدافند ...
بیشتر
شهرها به‌عنوان مراکز تجمع سرمایه‌های مادی و انسانی، در زمان بحران خسارات فراوانی را متحمل می‌شوند. لذا توجه به بحث پدافند غیرعامل می‌تواند میزان خسارات ناشی از حوادث را تا حد قابل‌توجهی کاهش دهد. پدافند غیرعامل ازجمله موضوعاتی است که در سال‌های اخیر در طرح‌ها و برنامه‌های شهری موردتوجه قرارگرفته است. یکی از سیاستهای پدافند غیرعامل در تمام کشورها به‌طور عام و کشور ایران به‌طور خاص، ساخت پناهگاههای شهری در جهت صیانت از جان شهروندان و کاهش آسیب‌ها در حوزه‌ی انسانی میباشد. این پژوهش باهدف ارائه‌ی یک رویکرد پدافند غیرعامل در مکانیابی پناهگاه ، مشخص کردن و استفاده از معیارهایی جهت انتخاب بهترین پناهگاه به منظور اسکان موقت تدوین گردیده است. روش انجام تحقیق توصیفی-تحلیلی بوده و اطلاعات موردنیاز به روش کتابخانه‌ای و میدانی گردآوری شده‌اند. به‌منظور طبقه‌بندی و تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از تکنیک فرآیند تحلیل شبکه‌ای به تعیین ضرایب اهمیت شاخصها و اعمال این ضرایب در محیط (Overlay) معیارها پرداخته شد و درنهایت از طریق همپوشانی لایههای اطلاعاتی ارجح‌ترین مکان‌ها در تناسب باهدف، شناسایی‌شده است. همچنین از نرم‌افزارهای ARC/GIS و Super Decisions جهت ترسیم لایه‌ها بهره گرفته شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهند نقاطی از شهر که دارای فضاهای باز کافی و در عین‌حال سازگار با کاربری‌های اطراف می‌باشند، دارای پتانسیل نسبتاً بهتری برای استقرار آسیب دیدگان هستند.با تلفیق لایههای مختلف کاربری‌های تأثیرگذار، نقشه نهایی فضاهای بهینه جهت احداث پناهگاههای شهری در 5 دسته از بسیار خوب تا بسیار ضعیف تقسیم‌بندی و 9 مکان پیشنهادی برای این امر در نظر گرفته‌شده است که در این میان فضاهای سبز، اراضی بایر و مدارس، بیشترین امتیاز جهت اسکان موقت را دارا می‌باشند؛ لذا 4 پارک در سطح شهر، 1 مدرسه و مابقی فضاهای باز و بایر بدین منظور اولویت یافته‌اند.
حسین حاتمی نژاد؛ یعقوب ابدالی؛ سارا الله قلیپور
چکیده
امروزه در پی تغییرات سریع شهرها، بخشی از بافت‌های شهری به علت فرسودگی و ناکارآمدی نتوانسته‌اند ارتباطی مناسب با محیط خود و خدمات‌دهی به بهره‌برداران برقرار کنند. وجود سطح گسترده بافت فرسوده یکی از مهمترین چالشهای مدیران شهری، شهرسازان و معماران میباشد، زیرا عدم توجه به این بافت‌ها موجب زوال شهر و توسعه ناهمگون آن وایجاد ...
بیشتر
امروزه در پی تغییرات سریع شهرها، بخشی از بافت‌های شهری به علت فرسودگی و ناکارآمدی نتوانسته‌اند ارتباطی مناسب با محیط خود و خدمات‌دهی به بهره‌برداران برقرار کنند. وجود سطح گسترده بافت فرسوده یکی از مهمترین چالشهای مدیران شهری، شهرسازان و معماران میباشد، زیرا عدم توجه به این بافت‌ها موجب زوال شهر و توسعه ناهمگون آن وایجاد شهرهایی نوپا در حاشیه شهر قدیمی می‌گردد. منطقه یک شهر اهواز به این علت که بخش قابل توجهی از مشکلات شهر اهواز در این منطقه نمود عینی یافته است و بخش مرکزی به دلیل گستردگی بیش از حد بافت فرسوده و روند فرسودگی شدید در آن، به عنوان قلمرو مورد پژوهش انتخاب شد. پژوهش حاضر به لحاظ هدف توسعه‌ای- کاربردی و از لحاظ روش‌شناسی توصیفی- تحلیلی مبتنی بر مطالعات کتابخانه‌ای وبررسی‌های میدانی است. برای دستیابی به اهداف تحقیق، شاخص‌های اسکلت ساختمان، جنس مصالح، تعداد طبقات و قدمت ساختمان استخراج شد. برای کشف روند الگوها از ابزار Regression و برای وزن دهی به لایه‌ها در داده‌های فضایی از روش خود همبستگی فضایی موجود در نرم‌افزار Geoda استفاده شد. همچنین برای بررسی آسیبپذیری بافت فرسوده از روش ([1]Aneslin Local Morans) از ابزار sisylanA reiltuO & retsulC از مجموعه ابزارهای موجود در slooT scitsitatS laitapS مربوط به نرم‌افزار SIG crA استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد 38/54 درصد مساحت در بازه آسیبپذیری متوسط تا زیاد قرار دارد و گویای این است که بخش زیادی از بافت فرسوده در محدوده مرکزی شهر اهواز به نوعی نیازمند برنامه‌ریزی پدافند غیرعامل میباشد. [1]- انسلین محلی موران
علی محمدپور؛ امیر حمزه ضرغامی؛ سعید ضرغامی
چکیده
پدافند غیرعامل از جمله موضوعاتی است که در طرح‌های شهری و برنامه‌های آن با مباحثی مانند مکانیابی کاربری‌ها و مقاوم سازی بناها در نظر گرفته شده است. این مباحث به دنبال کاهش خسارت و افزایش توان مقاومت در شهر با رعایت اصول پدافند غیرعامل در تأسیسات حیاتی، حساس، مهم و مدیریتی میباشد. شهر سنندج به عنوان مرکز استان کردستانو قرار ...
بیشتر
پدافند غیرعامل از جمله موضوعاتی است که در طرح‌های شهری و برنامه‌های آن با مباحثی مانند مکانیابی کاربری‌ها و مقاوم سازی بناها در نظر گرفته شده است. این مباحث به دنبال کاهش خسارت و افزایش توان مقاومت در شهر با رعایت اصول پدافند غیرعامل در تأسیسات حیاتی، حساس، مهم و مدیریتی میباشد. شهر سنندج به عنوان مرکز استان کردستانو قرار گیری مراکز مهم مدیریتی و تأسیسات حیاتی و مهم در این شهر از اهمیت زیادی برخودار است. لذا پژوهش حاضر به بررسی و شناخت عناصر و تأسیسات و پهنههای آسیب‌پذیر شهر سنندج با رویکرد پدافند غیرعامل پرداخته است. بر این اساس پنج معیار اصلی و یازده زیر معیار بر اساس نظر کارشناسان به عنوان عناصر و پهنههای مهم شهر سنندج فهرست‌بندی شده است. برای امتیاز دهی به این معیارهای از 14 کارشناس به روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و جهت تحلیل آن از نرم افزار Expert Choice استفاده شده است. بیشترین میزان آسیبپذیری به ترتیب مربوط به معیار شریان حیاتی با امتیاز 623/0، مراکز مدیریت بحران با امتیاز 300/0 و کمترین میزان آسیبپذیری مربوط به معیار مراکز پشتیبانی با 029/0 میباشد. این امتیازها با استفاده از نرم افزار Arc Map درونیابی شده و مناطق آسیب‌پذیر مشخص شده است. سپس برای بررسی کاهش آسیبپذیری شهر با استفاده از مدل SWOT اقدام به تدوین راهبردها و جهت اولویت بندی آنها از مدل QSPM استفاد شده است. نتایج پژوهش گویای آن است که منطقه پنج شهرداری سنندج به دلیل داشتن تأسیسات حیاتی و حساس و مهم و عدم رعایت اصول پدافند غیرعامل، به ویژه در مکانیابی و استتار و اختفاء به عنوان پهنه آسیب‌پذیر شهر شناخته شده است. در نهایت می‌توان بیان کرد که شهر سنندج از نظر اصول پدافند غیرعامل دارای نقاط ضعف میباشد. بر اساس مدل‌های بکار رفته، موقعیت شهر رقابتی است که در این زمینه راهبردهای مناسب با موقعیت رقابتی ارائه شده است.
زهره فنی؛ عبدالله روشن
چکیده
یکی از اصول بنیادی در پدافند غیرعامل، مکان‌گزینی ایستگاه‌های آتشنشانی است. ایمنی شهر در برابر سوانح و حوادث بویژه آتش‌سوزی در کاربری‌های مختلف و تضمین امنیت جانی و مالی شهروندان برعهده این عنصر مهم شهری است. ایستگاه‌های آتشنشانی از جمله مراکز مهم و حیاتی خدمات‌رسانی در شهرها هستند که نقش مهمی در تأمین ایمنی و آسایش شهروندان ...
بیشتر
یکی از اصول بنیادی در پدافند غیرعامل، مکان‌گزینی ایستگاه‌های آتشنشانی است. ایمنی شهر در برابر سوانح و حوادث بویژه آتش‌سوزی در کاربری‌های مختلف و تضمین امنیت جانی و مالی شهروندان برعهده این عنصر مهم شهری است. ایستگاه‌های آتشنشانی از جمله مراکز مهم و حیاتی خدمات‌رسانی در شهرها هستند که نقش مهمی در تأمین ایمنی و آسایش شهروندان و توسعه شهرها دارند. بدیهی است خدمات‌رسانی به‌موقع ایستگاه‌های آتشنشانی، بیش از هر چیز مستلزم اسقرار آنها در مکانهای مناسب میباشد که بتوانند در اسرع وقت، بدون مواجه شدن با موانع و محدودیت‌های محیط شهری از‌یک‌سو و با ایجاد کمترین آثار منفی به زندگی ساکنان شهر از‌سوی دیگر به محل حادثه برسند و اقدامات امدادرسانی را به انجام برسانند. از‌این‌رو می‌توان به ارزش زمان در امدادرسانی و کاهش زمان تأخیر برای کمک به مصدومین در شبکه شهری پی برد. از اهداف این پژوهش می‌توان به بررسی وضع موجود ایستگاه‌های آتشنشانی، عملکرد آنها در هنگام بروز سوانح، سطح پوشش ایستگاه‌های موجود و یافتن بهترین مکان برای ساخت ایستگاه‌های جدید آتشنشانی در شهر بهبهان اشاره کرد. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که شهر بهبهان، دارای دو ایستگاه آتشنشانی، یکی در شرق و دیگری در جنوب غرب است و بخش‌های شمال شرق و شمال غرب شهر، خارج از سطح پوشش آنها قرار دارند. از‌این‌رو، پژوهش حاضر با استفاده از مدل AHP به تجزیه و تحلیل ایستگاه‌های موجود و وضعیت خدمات‌رسانی آنها در هنگام بروز سوانح پرداخته و در نهایت با تأکید بر اصول پدافند غیرعامل، به مکان‌گزینی بهینه احداث ایستگاه‌های جدید آتشنشانی که به کمک ایستگاه‌های موجود، قادر خواهند بود کل منطقه را تحت پوشش قرار دهند، اقدام شده است.
محمد حسن یزدانی؛ افشار سیدین
چکیده
با توجه به موقعیت استراتژیک ایران در منطقه خاورمیانه و تهدیدات مستمر کشورهای همسایه و غیرهمسایه، متأسفانه پروژه‌ها و تأسیسات اقتصادی و زیر بنایی بدون ملاحظات دفاعی و امنیتی در شهرها به صورت یک هدف تهدیدی قابل دسترس دشمن و هر تهاجمی استقرار یافته‌اند. از این رو، تحقیق حاضر با هدف بررسی آسیبپذیری شهرها از منظر پدافند غیرعامل با ...
بیشتر
با توجه به موقعیت استراتژیک ایران در منطقه خاورمیانه و تهدیدات مستمر کشورهای همسایه و غیرهمسایه، متأسفانه پروژه‌ها و تأسیسات اقتصادی و زیر بنایی بدون ملاحظات دفاعی و امنیتی در شهرها به صورت یک هدف تهدیدی قابل دسترس دشمن و هر تهاجمی استقرار یافته‌اند. از این رو، تحقیق حاضر با هدف بررسی آسیبپذیری شهرها از منظر پدافند غیرعامل با مورد نمونه شهر اردبیل انجام گرفته است. این تحقیق از لحاظ هدف، کاربردی – توسعه‌ای و از لحاظ ماهیت، توصیفی و تحلیلی است. در چارچوب مباحث پدافند غیر عامل داده‌های 18 شاخص در قالب 5 مؤلفه شریان‌های حیاتی، مراکز مدیریت بحران، مراکز نظامی و انتظامی، تجهیزات شهری و مراکز پشتیبانی با سه اولویت انهدام راهبردی، روانی و پشتیبانی تهیه شد. داده‌های گردآوری شده در نرم افزار SuperDecision (تحلیل شبکه) وزن دهی، سپس در محیط GISنقشه‌سازی شده است. نتایج به دست آمده از بررسی‌هانشان می‌دهد، در سطح اردبیل شش پهنه مخاطره‌آمیز عمده در شرایط بحران و مستعد آسیب وجود دارد که مهم‌ترین‌آن‌ها خروجی شمال شرقی اردبیل (میدان جهاد منتهی به دروازه آستارا)، جهت جنوبغربی اردبیل (از ایستگاه سرعین منتهی به میدان بسیج و به طرف روستای شاماسبی) ودر نهایت بخش‌هایی از شمال و شمال غربی اردبیل (میدان وحدت) با مجموع 17 درصد از کل مساحت کاربری‌های سطح شهر بیشترین میزان آسیبپذیری را شامل شده که علت این امر وضعیت نامناسب شاخص‌های کالبدی و تمرکز نهادهای مدیریتی، سازمانی، نظامی و استانی در این مناطق از شهر اردبیل میباشد.
محمد زنگنه
چکیده
برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای، با هدف توسعه انجام می‌گیرد و مخاطرات طبیعی و انسان ساخت، موانعی در راه توسعه هستند. جنگ یکی از این مخاطرات است که همواره همراه بشر بوده و در دهه‌های اخیر با ایجاد تعارض در منافع کشورها ابعاد گسترده‌تری یافته است. بنابراین پدافند غیرعامل به عنوان یک اقدام در مرحله پیش از بحران، با هدف کاهش آسیبپذیری ...
بیشتر
برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای، با هدف توسعه انجام می‌گیرد و مخاطرات طبیعی و انسان ساخت، موانعی در راه توسعه هستند. جنگ یکی از این مخاطرات است که همواره همراه بشر بوده و در دهه‌های اخیر با ایجاد تعارض در منافع کشورها ابعاد گسترده‌تری یافته است. بنابراین پدافند غیرعامل به عنوان یک اقدام در مرحله پیش از بحران، با هدف کاهش آسیبپذیری زیرساخت‌ها می‌بایست در برنامه‌ریزی‌ها مد نظر قرار گیرد. شبکه راههای استان البرز با توجه به همجواری با تهران، مسیر ارتباطی بین پایتخت و استان‌های شمالی و شمال غرب و همچنین مسیر ترانزیت به کشورهای همسایه شمال غرب می‌باشند. علاوه برآن تمرکز بالای جمعیتی و صنعتی حاشیه راه‌ها باعث ایجاد تهدید برای استان خواهد بود. لذا برنامه‌ریزی برای کاهش آسیب پذیری این زیرساخت مهم در مواقع بحران و حفظ کارایی آن دارای اهمیت بالایی میباشد. در پژوهش حاضر به منظور شناخت راههای آسیب پذیر در برابر مخاطرات ابتدا شاخص‌های مؤثر بر آسیب پذیری تعیین و با استفاده از روش IHWPرتبه بندی شده و در محیط GISنقشههای آسیب پذیری تهیه گردید. پس از آن با بکارگیری ابزار SWOTراهبردهایی در جهت کاهش آسیب پذیری معابر تعریف و اولویت بندی شدند. نتایج پژوهش نشان داد بخش شرقی و مرکزی محور اصلی شرقی- غربی شبکه راههای استان آسیب پذیری بالایی در مقابل تهدیدات جنگی خواهد داشت، در عین حال مهمترین توانمندی و فرصت پیش رو نیز همان محور میباشد. لذا با تکمیل پروژه‌های در دست اجرا و برنامه‌ریزی شده جهت ایجاد محورهای موازی و همچنین مقاوم سازی پل‌ها و جابجایی برخی از کاربری ها، می‌توان به کاهش آسیب پذیری شبکه راههای استان البرز اقدام نمود.
سیما پورهاشمی؛ علی اصانلو؛ محمدرضا منصوری دانشور؛ حمید نژاد سلیمانی
چکیده
همسایگی استان خراسان رضوی با دو کشور افغانستان و ترکمنستان، علاوه بر ایجاد تبعات فرهنگی و اقتصادی در شهرهای مرزی، آنها را با چالشهای امنیتی به ویژه در بحث تقویت پدافند غیرعامل شهری مواجه ساخته است. از اساسیترین عوامل مربوط به چالشهای امنیتی در اینگونه از شهرهای مرزی، فقدان شناسایی کامل فاکتورهای جغرافیایی به ویژه مشخصات ...
بیشتر
همسایگی استان خراسان رضوی با دو کشور افغانستان و ترکمنستان، علاوه بر ایجاد تبعات فرهنگی و اقتصادی در شهرهای مرزی، آنها را با چالشهای امنیتی به ویژه در بحث تقویت پدافند غیرعامل شهری مواجه ساخته است. از اساسیترین عوامل مربوط به چالشهای امنیتی در اینگونه از شهرهای مرزی، فقدان شناسایی کامل فاکتورهای جغرافیایی به ویژه مشخصات توپوگرافی و ژئومورفولوژیکی در تدوین اصول و راهبردهای پدافند غیرعامل شهری میباشد. شناسایی توان‌‌ها و تنگناهای محیطی می‌تواند نقش مؤثرتری را نسبت به اصول طراحی و پدافند غیرعامل در این شهرها ایفا کند. بررسی توپوگرافیکی مناطق و شهرهای مرزی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است که اگر مورد بی توجهی قرار گیرد هم توانهای بالقوه در کاربری‌های امنیتی برای ایجاد مراکز حساس نظامی کشور مورد غفلت قرار می‌گیرد و هم آسیب پذیری جوامع انسانی و بافت کالبدی این شهرها را در طول زمان افزایش خواهد داد.شهر زاوین در شمال استان خراسان رضوی یکی از شهرهای نزدیک به مرز این استان تلقی میشود که دارای ویژگی‌‌های توپوگرافیکی خاصی است.هدف اصلی این تحقیق بررسی توانهای توپوگرافیک و ژئومورفولوژیک منطقه با رویکرد پدافند غیرعامل و تحلیل چالشهای امنیتی و مشکلات توپوگرافیکی محدوده مورد مطالعه با استفاده از GIS و ارائه راهبردهای مبتنی بر اصول پدافند غیرعامل برای استفاده از توانهای محیط طبیعی میباشد. از نتایج این تحقیق می‌توان به این مورد اشاره کرد که شکل‌‌گیری فرم شهری در ابعاد پراکنده و غیرمتمرکز کنونی شهر زاوین، به نحوی است که هسته‌های سه گانه شهر از منظر پدافندی با مقاوم سازی و توانمندسازی بافت و نیز تبدیل مسیرهای خطی دسترسی به گراف شبکه‌ای در وضع موجود، قابل قبول خواهد بود.
حسین حاتمی نژاد؛ اشرف عظیم زاده ایرانی
چکیده
شهرها با توجه به اینکه اکثر جمعیت کشور را در خود جای می‌دهند و غالباً مراکز اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و مراکز حاکمیتی در کشورها می‌باشند، همواره می‌بایست آمادگی شان در برابر بحران‌ها (پدافند غیرعامل) مد نظر متخصصین مربوطه قرار گیرد. ساماندهی شهر در مقیاس محله (بعنوان کوچکترین و مؤثرترین واحد شهری) بر مبنای الزامات پدافند ...
بیشتر
شهرها با توجه به اینکه اکثر جمعیت کشور را در خود جای می‌دهند و غالباً مراکز اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و مراکز حاکمیتی در کشورها می‌باشند، همواره می‌بایست آمادگی شان در برابر بحران‌ها (پدافند غیرعامل) مد نظر متخصصین مربوطه قرار گیرد. ساماندهی شهر در مقیاس محله (بعنوان کوچکترین و مؤثرترین واحد شهری) بر مبنای الزامات پدافند غیر عامل، به منظور مقابله با بحران‌ها (طبیعی و انسان ساز) و به حداقل رساندن مخاطرات با استفاده از فنون جغرافیا و برنامه‌ریزی از اهداف این تحقیق است. از اینرو ، محلات ناحیه‌ی شش از منطقه‌ی دو شهر تهران بعنوان مطالعه موردی انتخاب و نتایج تحقیق ارائه شد تا بدینوسیله امکان تعمیم بررسی‌ها و مطالعات مشابه در سایر نواحی شهری فراهم گردد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و روش تحقیق معیاری - تحلیلی است. مبانی علمی این تحقیق مبتنی بر مفاهیم مدیریت بحران شهری با تأکید بر دانش جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری میباشد. در این تحقیق، پس از شناخت وارزیابی وضع موجود، ابعاد آسیب پذیری محلات در زمان وقوع بحران، نقاط قوت و ضعف، و همچنین تهدیدها و فرصت‌های هر محله با رویکرد پدافندغیرعامل مورد بررسی قرار گرفته و بر همین اساس نتیجه گیری مربوطه صورت پذیرفته است.گردآوری داده‌ها بر اساس روش کتابخانه‌ای و مطالعات میدانی صورت گرفته و از روش مقایسه‌ای جهت ارائه جمع بندی‌ها استفاده شده است. در این پژوهش، تکنیک تحلیلی SWOT به منظور تعیین نقاط ضعف و قوت، تهدیدها و فرصت ها، و نیز ارائه راهبردها، سیاست‌ها و پیشنهاد اقدامات لازم، بکار رفته و نرم افزار ArcGis جهت نمایش و همچنین، تجریه و تحلیل داده‌های توصیفی مورد استفاده قرارگرفته است. نتایج حاصل از تحقیق، مبین این حقیقت است که توجه به مؤلفه هایی از قبیل ساختار شهر، بافت شهر، فرم شهر، کاربری اراضی شهری و بالاخره، مشارکت‌های اجتماعی ساکنین هر محله، می‌تواند ساماندهی محلات شهری را بر اساس الزامات پدافندغیرعامل امکان پذیر سازد.
علی محمدپور؛ سعید ضرغامی
دوره 23، 90-1 ، تیر 1393، ، صفحه 89-93
چکیده
ضرورت مکانیابی تأسیسات شهری در همه ادوار تاریخ لازم بوده است. به خصوص در عصر ما این ضرورت مهم‌تر می‌‌نماید. مکانیابی تأسیسات شهری با استفاده از GIS و مدل‌های مورد استفاه آن از جمله مدل فازی، شاخص همپوشانی و غیره .... میباشد. در این زمینه رعایت الزامات آن با توجه به پدافند غیر عامل باید انجام گیرد. در این تحقیق در ابتدا، با توجه ...
بیشتر
ضرورت مکانیابی تأسیسات شهری در همه ادوار تاریخ لازم بوده است. به خصوص در عصر ما این ضرورت مهم‌تر می‌‌نماید. مکانیابی تأسیسات شهری با استفاده از GIS و مدل‌های مورد استفاه آن از جمله مدل فازی، شاخص همپوشانی و غیره .... میباشد. در این زمینه رعایت الزامات آن با توجه به پدافند غیر عامل باید انجام گیرد. در این تحقیق در ابتدا، با توجه به حساسیت تأسیسات شهری که از جمله مراکز حساس و حیاتی شهرها محسوب می‌شوند و در صدر حمله دشمن قرار دارند که آسیب دیدن آنها باعث فلج شدن شهر و تسیلم آن میشود، مورد بررسی قرار گرفته و راهکارهایی برای مکانیابی مناسب این تأسیسات در راستای الزامات پدافند غیر عامل ارائه شده است.
علی جوزی خمسلویی؛ هدی جواهران
دوره 22، شماره 87 ، آبان 1392، ، صفحه 87-92
چکیده
ماهیت و جوهره‌ی شهر با مسائل مختلفی از قبیل موضوعات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، فیزیکی، قضایی و محیطی پیوند خورده است. بنابراین معنی و مفهوم «امنیت شهری» مسأله‌ای ترکیبی و پیچیده است. زیرا که شهر از واحدهای ملی و جهانی بسیاری تأثیر می‌پذیرد. لذا امروزه یکی از مباحث بسیار مهم در تأمین امنیت کلانشهرها؛ طراحی فضای قابل دفاع شهر میباشد. ...
بیشتر
ماهیت و جوهره‌ی شهر با مسائل مختلفی از قبیل موضوعات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، فیزیکی، قضایی و محیطی پیوند خورده است. بنابراین معنی و مفهوم «امنیت شهری» مسأله‌ای ترکیبی و پیچیده است. زیرا که شهر از واحدهای ملی و جهانی بسیاری تأثیر می‌پذیرد. لذا امروزه یکی از مباحث بسیار مهم در تأمین امنیت کلانشهرها؛ طراحی فضای قابل دفاع شهر میباشد. این فضاها می‌تواند شامل طراحی فضاهای مسکونی ایمن، یکپارچه‌سازی فضای عمومی با دیگر کاربری‌ها (مراکز تجاری، ادارات دولتی و سایر ارگان‌های مهم)، کنترل تراکم جمعیت در مناطق مهم شهر در زمان‌های مختلف و بهینه‌سازی سیستم‌های حمل‌ونقل و مدیریت بحران باشد. با دستیابی به اطلاعات جامع و داده‌های کلی می‌توان نقشه‌ی بحران شهر را تهیه کرد و با اجرای راهکارهای بهینه، ایمنی و امنیت شهری را ارتقا بخشید. الگوی تغییرات فضایی در شهرها و همچنین چارچوب کلی کاربری اراضی شهری مهمترین موضوعاتی هستند که در بحث ایمنی و امنیت شهری؛ اهمیت برنامه‌ریزی پدافند غیرعامل را در شهرها بیان می‌کنند. برنامه‌ریزی فضایی شهرها یکی از مهمترین اهرم‌هایی است که آسیبپذیری مناطق مختلف شهری را در مقابل بحران‌های طبیعی و انسانی در موقعیت‌های مکانی و زمانی مختلف نشان می‌دهد. مسأله‌ی ایمنی و امنیت شهری به الگوهای بسیار پیچیده‌ای از علل تراکمی و اثرات چندگانه بستگی دارد. زیرا علل ناامنی در شهرها از مبانی بسیار مختلفی ناشی میشود. پیچیدگی الگوها حاکی از این است که تفاسیر ساده و تشریح علل خاص این مسائل برای بهینه‌سازی ایمنی و امنیت شهری ارزش محدودی دارد. این مقاله با هدف ارزیابی نقش پدافند غیرعامل در تأمین و بهینه‌سازی امنیت کلانشهرها و ارایه‌ی راهبردهای بنیادین در جهت کاهش بحران‌های ثانویه (بعد از وقوع بحران‌های اولیه از قبیل سیل، زلزله، آتش‌سوزی و آشوب‌های شهری) تدوین شده است. به نظر می‌رسد رویکرد پدافند غیرعامل دیدگاه راهبردی جدیدی در پایه‌ریزی امنیت کلانشهرها در جهت ساخت شهری سالم و ایمن میباشد.
محمدرضا پورمحمدی؛ کیومرث ملکی؛ فرهاد برندکام؛ آرزو شفاعتی
دوره 21، شماره 83 ، آبان 1391، ، صفحه 97-107
چکیده
از مهمترین موضوعاتی که باید در هنگام طراحی و برنامه‌ریزی شهرها مد نظر قرارگیرد، فراهم نمودن امنیت هر چه بیشتر شهروندان و کاهش بحران در شهرها، همچنین رعایت برخی تمهیدات و اصول پدافند غیرعامل برای کاستن از آثار این نوع بحران‌ها میباشد. سرزمین ایران به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و سیاسی خود، همواره در طول تاریخ شاهد بلایای (جنگ و...) ...
بیشتر
از مهمترین موضوعاتی که باید در هنگام طراحی و برنامه‌ریزی شهرها مد نظر قرارگیرد، فراهم نمودن امنیت هر چه بیشتر شهروندان و کاهش بحران در شهرها، همچنین رعایت برخی تمهیدات و اصول پدافند غیرعامل برای کاستن از آثار این نوع بحران‌ها میباشد. سرزمین ایران به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و سیاسی خود، همواره در طول تاریخ شاهد بلایای (جنگ و...) بسیاری بوده و خسارات مالی و جانی فراوانی را متحمل شده است. از این رو جایگاه نظری و عملی دفاع و پدافند، در برابر بحران در این گستره اهمیت بسیار یافته است. با توجه به این مسائل، کاربرد پدافند غیرعامل و توجه به اصول آن درطراحی و برنامه‌ریزی شهری می‌تواند تا حد زیادی به کاهش آثار مخرب این نوع بحران‌ها بیانجامد. از مهمترین توانایی هایGIS که آن را به عنوان سیستمی ویژه و انحصاری مجزا می‌کند توانایی تلفیق داده‌ها برای مدل‌سازی، مکانیابی و تعیین تناسب اراضی از طریق ارزش‌گذاری پهنه سرزمین است که با استفاده از تلفیق و ترکیب معیارها، نقاط پرمخاطره را مشخص می‌کند. این مقاله به شفاف‌سازی رابطه بین پدافند غیرعامل با برنامه‌ریزی شهری، بویژه برنامه‌ریزی و ارزیابی کاربری اراضی شهری، همچنین نقش آن در حفظ امنیت شهروندان و زیرساخت‌های شهری، در سطح شهر سنندج با استفاده از نرم افزارArc GIS10 و AHP می‌پردازد.
کیومرث ملکی؛ فرهاد برندکام
دوره 21، شماره 81 ، اردیبهشت 1391، ، صفحه 91-103
چکیده
از مهمترین موضوعاتی که در هنگام طراحی و برنامه‌ریزی شهرها برای فراهم نمودن ایمنی و امنیت هر چه بیشتر شهروندان و کاهش بحران در شهرها باید مد نظر قرار گیرد، رعایت ملاحظات و اصول پدافند غیر عامل برای کاستن از آثار مخرب بحران‌ها میباشد. سرزمین ایران به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و سیاسی خود، همواره در طول تاریخ شاهد بلایای طبیعی و ...
بیشتر
از مهمترین موضوعاتی که در هنگام طراحی و برنامه‌ریزی شهرها برای فراهم نمودن ایمنی و امنیت هر چه بیشتر شهروندان و کاهش بحران در شهرها باید مد نظر قرار گیرد، رعایت ملاحظات و اصول پدافند غیر عامل برای کاستن از آثار مخرب بحران‌ها میباشد. سرزمین ایران به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و سیاسی خود، همواره در طول تاریخ شاهد بلایای طبیعی و غیر طبیعی (جنگ و...) بسیاری بوده و خسارات مالی وانسانی فراوانی را متحمل شده است. از این رو جایگاه نظری و عملی دفاع و پدافند در برابر بحران در این گستره اهمیت بسیار مییابد. با توجه به این مسائل، کاربرد پدافند غیرعامل و توجه به اصول آن در برنامه‌ریزی شهری می‌تواند تا حد زیادی به کاهش آثار مخرب این نوع بحران‌ها بیانجامد. یکی از شاخههای علمی مهم که نقش عمدهای در برنامه‌ریزی پدافند غیر عامل دارد، استفاده از ضوابط و اصول برنامه‌ریزی شهری است. هدف این مقاله شفاف سازی رابطه بین پدافند غیرعامل با امنیت شهری و نقش راهبردی آن در حفظ و امنیت شهروندان و زیرساخت‌های شهری، با توجه به اهمیت کاربری اراضی شهری در برنامه ریزی و شهرسازی و نقش آن در ایجاد شهرهای امن و فضاهای دفاع پذیر از گذشته تا به امروز میباشد.
داود مجیدی
دوره 20، شماره 77 ، اردیبهشت 1390، ، صفحه 28-35
چکیده
امروزه سنجش از دور مایکروویو در بررسى و پایش سطح زمین و عوارض آن از اهمیت بسزایى برخوردار مىباشد. اساس سنجش از دور مایکروویو مبتنى بر شناخت دقیق برهمکنش این امواج با سطوح مختلف زمین نظیر خاک، آب، پوشش گیاهى و...است. بدون چنین شناختى اتخاذ شیوه هاى کارآمد و مؤثر پدافند غیرعامل براى حفظ مراکز حیاتى، حساس و مهم امکان پذیر نمى ...
بیشتر
امروزه سنجش از دور مایکروویو در بررسى و پایش سطح زمین و عوارض آن از اهمیت بسزایى برخوردار مىباشد. اساس سنجش از دور مایکروویو مبتنى بر شناخت دقیق برهمکنش این امواج با سطوح مختلف زمین نظیر خاک، آب، پوشش گیاهى و...است. بدون چنین شناختى اتخاذ شیوه هاى کارآمد و مؤثر پدافند غیرعامل براى حفظ مراکز حیاتى، حساس و مهم امکان پذیر نمى باشد. در این مقاله به بررسى چگونگى برهم کنش امواج مایکروویو با اجزاى اصلى سطح زمین مى پردازیم.
