مهدیه سلطانی گردفرامرزی؛ غلامعلی مظفری؛ شهاب شفیعی
چکیده
در سالهای اخیر تغییرات جهانی اقلیمی در بسیاری از مناطق کشور خصوصاً فلات مرکزی ایران منجر به تشدید پدیده خشکسالی شده است. دشت یزد- اردکان در استان یزد نیز از این امر مستثنی نبوده و تکرار این پدیده منجر به بروز تغییراتی در کیفیت و کمیت منابع آب موجود دشت که عمدتاً چاههای آب زیرزمینی هستند؛ گردیده است. هدف از انجام این پژوهش بررسی تأثیر ...
بیشتر
در سالهای اخیر تغییرات جهانی اقلیمی در بسیاری از مناطق کشور خصوصاً فلات مرکزی ایران منجر به تشدید پدیده خشکسالی شده است. دشت یزد- اردکان در استان یزد نیز از این امر مستثنی نبوده و تکرار این پدیده منجر به بروز تغییراتی در کیفیت و کمیت منابع آب موجود دشت که عمدتاً چاههای آب زیرزمینی هستند؛ گردیده است. هدف از انجام این پژوهش بررسی تأثیر خشکسالیهای دودهه اخیر بر شوری آب استحصالی از چاههای آب زیرزمینی منطقه میباشد. برای این کار از دادههای هواشناسی دشت یزد- اردکان در دو دوره زمانی، بارش بلند مدت 7 ایستگاه (1391- 1346)و بارش کوتاه مدت41 ایستگاه (1391 - 1375) استفاده شده است. نتایج این مطالعه در ارزیابی مدلهای واریوگرامی خشکسالیها بهترین مدل را،مدل کروی و گوسین در خشکسالی و شوری و همچنین با توجه به روش زمین آماری بهترین مدل برونیابی را، کریجینگ و کوکریجینگ تشخیص داده است. در تحلیل همبستگی باهر سه آماره پیرسون، منکندال و اسپرمن بین بارش (spi) وشوری بر مبنای نمره z روند منفی به همراه همبستگی معکوس مشاهده شده، که در هیچکدام سطح معنیدار مشاهده نمیشود. وجود همبستگی قوی بین این دو پارامتربا تأخیر یک سال از نتایج دیگر این پژوهش بوده است. به وسیله نرم افزار +GS و GIS انتخاب بهترین مدل واریوگرامی، نقشههای خشکسالی و شوری آب زیرزمینی و نقشه تغییرات شوری نیز ترسیم گردید. به طور کلی در اکثر ایستگاهها با روند منفی بارش، روند مثبت شوری آب زیرزمینی مشاهده میشود و همچنین کیفیت آب زیرزمینی در مناطقی که بیشتر مورد هجمه خشکسالی قرارداشته است شدیدتر تغییر یافته و شوری آن نیز بیشتر شده است.