رحیم سرور؛ علی توکلان؛ غلام غلامی
چکیده
سیاست ایجاد شهرهای جدید در ایران باهدف مهار رشد بی‌رویه جمعیت و کنترل مهاجرت به شهرهای بزرگ، از سال1364 تصویب شد. اهداف اصلی ایجاد شهرهای جدید، توزیع متناسب جمعیت در منطقه شهری موردنظر، تمرکززدایی از کلانشهر موردنظر، ارتقاء معیارهای زیستی و خدماتی، جلوگیری از افزایش بی‌رویه قیمت زمین و مسکن می‌باشد. در این تحقیق به‌منظور تعیین ...
بیشتر
سیاست ایجاد شهرهای جدید در ایران باهدف مهار رشد بی‌رویه جمعیت و کنترل مهاجرت به شهرهای بزرگ، از سال1364 تصویب شد. اهداف اصلی ایجاد شهرهای جدید، توزیع متناسب جمعیت در منطقه شهری موردنظر، تمرکززدایی از کلانشهر موردنظر، ارتقاء معیارهای زیستی و خدماتی، جلوگیری از افزایش بی‌رویه قیمت زمین و مسکن می‌باشد. در این تحقیق به‌منظور تعیین شاخص‌های ایجاد شهر جدید به روش دلفی نظرات افراد خبره و کارشناسان بررسی و گردآوری شد و برای ارزیابی و وزن‌دهی معیارهای به‌دست‌آمده از روش AHP استفاده شده است. برای این کار مقادیر به‌دست‌آمده را وارد نرم‌افزار Expert Choice 11 نموده و نتایج استخراج شد. در ادامه به‌صورت میدانی نظرات جامعه آماری نسبت به شاخص‌هایی که بیشترین وزن را داشتند، با ابزار پرسشنامه و مصاحبه بررسی و در نرم‌افزار SPSS میزان دستیابی به اهداف ایجاد شهرهای جدید بررسی شد. در این تحقیق مشخص شد که اهداف کالبدی در ایجاد شهر جدید بیشترین وزن را نسبت به اهداف اقتصادی و جمعیتی داشته و اهداف اقتصادی در رتبه دوم قرار می‌گیرد. در واقع با ایجاد زیرساخت‌های لازم در شهر جدید در اهداف کالبدی زمینه برای ایجاد اهداف اقتصادی مهیا خواهد شد. با توجه به یافته‌های تحقیق و نظر کارشناسان این امر، درصورتی‌که اهداف کالبدی و اقتصادی در هر شهر جدید به‌خوبی ایجاد شود و ساکنین از آن رضایت داشته باشند، اهداف جمعیتی به‌دنبال آن خواهد آمد و می‌توان امیدوار بود که اهداف ایجاد شهر جدید حاصل شود. نتایج به‌دست‌آمده در این تحقیق نشان می‌دهد که شهر جدید پردیس تا حدودی توانسته است به اهداف طرح تفصیلی دست پیدا نموده، ولی ناکافی بودن زیرساخت‌های ایجادشده و عدم تناسب تعداد مشاغل و تعداد خانوار و عدم رونق و پویایی اقتصاد پایه در شهر، سبب ایجاد وابستگی به مشاغل خارج شهر شده و به‌نظر می‌رسد نتوانسته است به اهداف افق طرح دست پیدا نماید.
ابوالحسن مدرس زاده برزکی؛ رحیم سرور
چکیده
استقرار و بهنگام‌سازی پایگاه داده املاک یک موجودیت زیرساختی و ماندگار برای درآمدزایی شهرداری‌ها بوده و در امر پایش توسعه شهرها یک ابزار کلیدی محسوب می‌شود. دسترسی به اطلاعات دقیق و بهنگام وضعیت املاک یکی از مهمترین پیش‌نیازهای تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران عرصه برنامه‌ریزی شهری است. با پیشرفت فناوری اطلاعات در دهه‌های اخیر سازوکار ...
بیشتر
استقرار و بهنگام‌سازی پایگاه داده املاک یک موجودیت زیرساختی و ماندگار برای درآمدزایی شهرداری‌ها بوده و در امر پایش توسعه شهرها یک ابزار کلیدی محسوب می‌شود. دسترسی به اطلاعات دقیق و بهنگام وضعیت املاک یکی از مهمترین پیش‌نیازهای تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران عرصه برنامه‌ریزی شهری است. با پیشرفت فناوری اطلاعات در دهه‌های اخیر سازوکار سنتی نگهداری اطلاعات املاک نیز جای خود را به سامانه‌های رایانه‌ای اطلاعات مکانی داده‌اند و صدور هرچه عادلانه‌تر و دقیق‌تر عوارض نوسازی املاک جز با پیاده‌سازی یک سامانه مبتنی بر پایگاه داده امکان‌پذیر نیست. در این پژوهش روند و نتایج ممیزی بالغ بر 6600 ملک در شهر نوش‌آباد(کاشان) در سال 93 مورد بررسی قرار گرفته است. در مرحله میدانی مساحی و تکمیل فرم‌های ممیزی انجام و سپس نرم‌افزاری با قابلیت‌های ورود داده، نمایش داده، تعریف فرمول محاسبه عوارض، تهیه گزارش و صدور فیش طراحی گردید. به موازات آن نرم‌افزار GIS نیز پس از داده‌آمایی و رفع خطاهای ترسیمی نقشه‌ها پیاده سازی شد. تحلیل آماری این پایگاه داده پیرامون شاخص‌های تعداد ملک، مساحت و مجموع بدهی‌ها در هر محله حاکی از آن است که وجود یک همبستگی خطی با ضریب 9/0 میان این شاخص‌ها برقرار است. تهیه نقشه توزیع بدهی در محلات شهر نوش‌آباد از دیگر نتایج انجام این طرح بود. به موجب این طرح بالغ بر 7459 میلیون ریال فیش عوارض نوسازی برای املاک صادر گردید که در قیاس با بودجه آن شهرداری در سال 93 مبین آن است که این درآمد می‌تواند به عنوان یک منبع درآمد مستمر سهم قابل ملاحظه‌ای از کسری بودجه شهرداری‌ها را تأمین نماید.
حمید بحیرایی؛ رحیم سرور؛ بهمن کارگر؛ عبدالرضا فرجی راد
چکیده
تأثیرات متقابل فضایی و روابط عملکردی بین شهرها با نواحی پیرامونی و از آن جمله نواحی روستایی واقع در حوزه نفوذ آن‌ها، به‌مرور منجر به تغییرات مختلف در عرصه‌های گوناگون آن‌ها می‌گردد. تغییرات ساختار جمعیتی (مهاجرت روستا-شهری، تخلیه جمعیتی روستاها و ....) و تغییرات ساختار کارکردی و اقتصادی (متزلزل شدن اساس و بنیاد تولید کشاورزی و گسترش ...
بیشتر
تأثیرات متقابل فضایی و روابط عملکردی بین شهرها با نواحی پیرامونی و از آن جمله نواحی روستایی واقع در حوزه نفوذ آن‌ها، به‌مرور منجر به تغییرات مختلف در عرصه‌های گوناگون آن‌ها می‌گردد. تغییرات ساختار جمعیتی (مهاجرت روستا-شهری، تخلیه جمعیتی روستاها و ....) و تغییرات ساختار کارکردی و اقتصادی (متزلزل شدن اساس و بنیاد تولید کشاورزی و گسترش فعالیت‌های حاشیه‌ای و غیرتولیدی و....) ازجمله‌ی آن‌هاست. در این میان، ازجمله تغییرات مهمی که عمدتاً متأثر از شهرها بوده و در دهه‌های اخیر بخصوص در نواحی روستایی کلانشهر تهران قابل مشاهده است، ادغام روستاهای حریم شهر در بافت فیزیکی شهرها، افزایش واحدهای صنعتی، تولیدی، خدماتی و مسکونی، زمین‌خواری و تغییر الگوی مصرف زمین و مهم‌تر از همه سوء مدیریت که باعث گستردگی بیش از حد فیزیکی شهرها و تغییر کاربری اراضی حریم آن‌ها شده است. هدف از این مقاله تحلیل راهبردی تحولات فضایی کارکردی شهرستان‌های ری و اسلامشهر در پهنه حریم جنوبی کلانشهر تهران می‌باشد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و روش مطالعه مبتنی بر مطالعه میدانی و پرسشنامه می‌باشد. همچنین جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها، از مدل ترکیبی (SWOT-AHP) بهره گرفته شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد عدم انتقال پادگان‌های نظامی در جایگاه نخست، عدم هماهنگی بین دهیاری‌ها و روستاهای داخل محدوده در جایگاه دوم و مستقل بودن و افزایش بارگذاری ساختمانی و جمعیتی در مهروموم‌های آتی به‌عنوان مهمترین نقاط ضعف تلقی گردیده، و همچنین مؤلفه‌هایی مانند توجه روزافزون به حریم شهرها و روستاها بخصوص در سال‌های اخیر و دسترسی مناسب به خدمات و بالا بودن سرمایه اجتماعی درون‌گروهی به عنوان مهمترین نقاط قوت قابل ذکر می‌باشند. در همین راستا مهمترین مؤلفه‌ها استفاده از پتانسیل‌های فضای باز در اطراف شهرهای اسلامشهر و غیره در جهت گسترش خدمات اجتماعی مانند بیمارستان و ...، رعایت اصول ساخت‌وساز در روستاهای مجاور حریم کلانشهر تهران به دلیل وجود ساختارهای مناسب نظارت و کنترل و لزوم اخذ مجوزهای قانونی جهت هرگونه ساخت‌وسازهای جدید در محدوده حریم، به عنوان نقاط فرصت شناخته شده و در نهایت مؤلفه‌هایی مانند عدم نظارت مستقیم شهرداری‌ها بر پادگان‌های نظامی، تغییر کاربری‌ها با انگیزه منافع اقتصادی و همچنین عدم مطالعات جامع در زمینه خطرات احتمالی (مخاطرات طبیعی) در محدوده حریم، به عنوان مهمترین نقاط تهدید در منطقه شناخته شده‌اند.
