بختیار فیضی زاده؛ سلیمه عبدالله آبادی؛ خلیل ولیزاده
چکیده
امروزه اعتبار سنجی نتایج حاصل از تحلیلهای مکانی GIS، تبدیل به یک چالش بزرگ در دنیای GIS شده است. تحلیل عدم قطعیت در زمینههای مختلف توجه به کیفیت داده و موضوعات مرتبط با آن از قبیل خطا، مدلهای عدم قطعیت، انتشار خطا، حذف خطا و عدم قطعیت در دادهها، بیش از هر زمان دیگر احساس میشود. مدلهای ارتفاع رقومی از ...
بیشتر
امروزه اعتبار سنجی نتایج حاصل از تحلیلهای مکانی GIS، تبدیل به یک چالش بزرگ در دنیای GIS شده است. تحلیل عدم قطعیت در زمینههای مختلف توجه به کیفیت داده و موضوعات مرتبط با آن از قبیل خطا، مدلهای عدم قطعیت، انتشار خطا، حذف خطا و عدم قطعیت در دادهها، بیش از هر زمان دیگر احساس میشود. مدلهای ارتفاع رقومی از مهمترین دادههای جغرافیایی میباشند که مبنای تحلیلهای مکانی مختلفی را تشکیل میدهند. این پژوهش با هدف بررسی میزان خطا و عدم قطعیت، دادههای ارتفاعی حاصل از ماهوارههای SRTM و ASTER را مد نظر قرار داده است.در این راستا، ابتدا با استفاده از شاخصهای آماری ME، STD و RMSE مقدار خطای دادههای مدلهای ارتفاع رقومی شناسایی محاسبه شد. در ادامه عدم قطعیت خطای دادهها با روش مونت کارلو شبیهسازی و الگوی انتشار خطا با روش درونیابی نتایج استخراج شد. نتایج این مرحله نشان میدهد که مدل رقومی استخراج شده از روج استریویی ASTER با وجود داشتن تفکیک مکانی بهتر، مقادیر بالاتری از خطا را شامل میشود و عملاً فاقد جزییات مدل رقومی ارتفاع معادل 30متر است. سپس با حذف الگوی انتشار خطا از مدلهای رقومی، DEM ثانویه تولید گردید. با محاسبه مجدد شاخصهای توصیفکننده خطا و مقایسه این مقادیر با مقادیر اولیه، نتایج حاکی از آن است که هر دو مدل ارتفاع رقومی بعد از حذف الگوی انتشار خطا دقت بالاتری را از خود نشان میدهند.از شاخص TPI جهت تعیین موقعیت توپوگرافی حوضه استفاده شد و حوضه به 6 طبقه تقسیم و میزان خطا در هر یک از طبقات قبل و بعد از شبیهسازی محاسبه گردید. نتایج حاکی از کاهش میزان خطا در تمامی طبقات قبل و بعد از شبیهسازی در هر دو مدل ارتفاع رقومی است. نتایج حاصل از این تحقیق در خصوص مدلسازی عدم قطعیت دادههای مدلهای رقومی ارتفاع به عنوان یکی از دادههای پایه در مطالعات علوم زمین بسیار کاربردی بوده و میتواند راهگشای مطالعات آتی برای کاهش عدم قطعیت و افزایش صحت نتایج تحقیقات آتی باشد.