نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه جغرافیا ، دانشکده علوم زمین ، دانشگاه شهید بهشتی

2 کارشناس ارشد جغرافیا ، دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

وجود یک ناوه با دامنه بلند در ترازهای میانی و بالایی جو سبب فعال شدن کم فشار گرمایی سودانی می‌شود. پرفشار واقع درسطح زمین و لایه‌های زیرین مجاور به سطح زمین مانع از حرکت این کم فشار به سوی شمال شرق می‌شود. در نتیجه بصورت یک ناوه برگشتی به سوی شمال حرکت می‌کند. حرکت این سامانه به سوی شمال سبب می‌شود تا با کم فشار مستقر بر شرق مدیترانه ادغام شود. این سامانه سپس به شرق حرکت کرده و از غرب یا جنوب غرب وارد ایران می‌شود. پس از ورود بتدریج بسوی مرکز و شمال شرق کشور حرکت  می‌کند و این نواحی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. میزان بارش این سامانه در ابتدا زیاد بوده بطوریکه در مدت 2 تا 3 روز بیش از 50 میلی متر بارش ریزش کرده و زمانیکه بسوی مرکز و شمال شرق کشور منتقل می‌گردد از میزان شدت بارش کاسته شده و به کمتر از 7 میلی­متر می‌رسد . تمام نقاط کشور به جز شرق و جنوب شرق از بارش این سامانه بهره­ مند می‌شوند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Synoptic Analysis of Rainy Zone of Sudan-Mediterranean Merged System on Iran

نویسندگان [English]

  • Hasan Lashgari 1
  • Vida Khalilian 2

1 Associate Professor Of Geography Board, Beheshti University

2 M.S of Geography, Beheshti University

چکیده [English]

Existence of a trough with high amplitude in the middle and high level of atmosphere activates Sudan low thermal pressure. High Pressure located on the surface and levels adjacent to the surface hinders the movement of this low pressure toward northeast, so it moves toward north as an invert trough. The movement of this system toward north causes the integration of this system with low pressure of east Mediterranean. This Systen moves to east and then enters Iran from west or southwest. After entering Iran, it gradually moves toward central and north-eastern parts of the country and affects these areas.The system's rainfall is heavy at first, and during 2 to 3 days its rainfall reaches 50mm but when it moves toward center and northeastern parts of the country, its amount of rainfall is decreased to less than 7mm. All the country except for east ane southeast benefit from this system.

کلیدواژه‌ها [English]

  • synoptic-rainy zone
  • the Sudan-Mediterranean meged
  • Iran
1- Dayan, U., Margarit., Z., B., Sharon., M., E2001: Asevere autumn storm over the Middle-east: synoptic and mesoscale convection analysis. Theoretical and applied Climatology., 69,103-122.
2- Kahana., R., Ziv., B., Enzel., Y., dayan., U., 2002: Synoptic climatology of major floods in the NEGEV desert, ISRAEL.Int.J.Climtol.22,867-882
3-Bitan, A. and Saaroni, H. 1992: The horizontal and vertical extension of the Persian gulf pressure trough , Int. J. of Climate., 12,733-747.
4-Krichak,S.O., Tsidulko,M.,Alpert,P.,2000: November2, 1994, sever storms in the southeastern Mediterranean. Atmos. Rese, 53,45-62.
5- Buzzi,. A., Trevistan, A., Tosi, F., 1985: Isentropic Analysis of a case of Alpine Cyclogenesis. Beitr. Phys. 58,273-284.
6- Lolis. C., J., Bartzokas.,  A., Katsoulis.,  B., D., 2004: Relation between sensible and latent heat fluxes in the Mediterranean and precipitation in the Greek area during winter. Int. J. Climatol. 24,1803-1816.
7- Shay-EL,. Y., Albert., P., 1991: A diagnostic study of winter diabatic heating in the Mediterranean in relation to cyclones. Q. J. of the R. Met. Soc. 117,715-747.
8- Kidron., G., j., Pick., K., 2000: The limited rol of localized convective storms in runoff production in the western Negev Desert. J. of. Hydrology. 229,281-289.
9- سبزی پرور، علی اکبر.، 1370: بررسی سیستم‌های سیل زا در جنوب غرب ایران. پایان نامه کارشناسی ارشد هواشناسی. مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران.
10- فرجی، اسماعیل.، 1360: بررسی مسیر سیستم‌های فشار کم باران زا بر روی ایران و ارائه الگوهایی از موقعیت و چگونگی حرکت آنها، پایان نامه کارشناسی ارشد هواشناسی. مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران.
11-خلیلی،‌ علی.، 1370: شناخت اقلیمی ایران و بررسی‌های بنیادی بارندگی، طرح جامع آب کشور، وزارت نیرو، بخش‌های اول و دوم.
12- لشکری، ح.، قائمی، هـ، 1380، بررسی سینوپتیکی تکوین، تقویت و گسترش کم فشارهای سودانی مؤثر بر روی ایران- گزارش- سازمان هواشناسی کشور.
13- احمدی گیوی، ف. و نصر اصفهانی. م.، ع.، 1382: بررسی پدیده چرخند زائی روی دریای مدیترانه. یازدهمین کنفرانس ژئوفیزیک ایران. تهران آذر 1382.
14- آزادی، م.، 1380: مروری بر فرآیند پیش بینی عددی وضع هوا. مجموعه مقالات اولین کارگاه پیش بینی عددی وضع هوا تهران 8 مرداد 1380.
15-پژوهشگاه هواشناسی 1383: اثر سامانه کم فشار سودانی بر اپیدمی زنگ گندم. طرح تحقیقاتی پژوهشگاه هواشناسی.
16- مشکواتی، ا.، ح.، و م.، مرادی، 1383: بررسی ناوه فشاری دریای سرخ از دیدگاه دینامیکی، نیوار، شماره‌های 52و 53، 53-74.
17- مفیدی، عباس.، 1381: بررسی جریان داخل یک گسستگی همراه با اثر باد بر روی مقدار بارش کوهستان. نیوار، شماره‌های 48و49.
18- مفیدی، عباس. و آذر زرین.، 1384: بررسی سینوپتیکی تأثیر سامانه‌های کم فشار سودانی در وقوع بارش ­های سیل­زا در ایران، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، 77،113-136.