تحلیل پراکنش تصادفات جاده ای منجر به فوت با رویکرد اقلیمی مطالعه موردی: استان اردبیل

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه محقق اردبیلی

2 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه محقق اردبیلی (نویسنده مسئول)

3 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه محقق اردبیلی

4 کارشناس ارشد جغرافیا و ژئومورفولوژی

چکیده

حوادث جاده‌ای و تلفات ناشی از آن یکی از علل اساسی مرگ‌ومیر در سراسر جهان به شمار می‌رود که هزینه‌های اقتصادی زیادی را بر اقتصاد کشورها تحمیل کرده است. چهارعاملانسان،وسیلهنقلیه،جادهومحیطدرامرتصادفات دخالت دارندکه در این میان عوامل محیطی و اقلیمی سهم قابل‌توجهی را به خود اختصاص می‌دهند. مؤلفه‌های «یخبندان، رطوبت و دما» از عوامل مؤثر اقلیمی می‌باشند که نقش عمده‌ای در تصادفات جاده‌ای دارند. از این ‌رو پژوهش حاضر به تحلیل پراکنش تصادفات جاده‌ای منجر به فوت با رویکرد اقلیمی در فصول مختلف سال با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیای در استان اردبیل پرداخته است. روش پژوهش از نوع توصیفی– تحلیلی است. نظر به اینکه تصادف یک پدیده مکانی است و تحلیل‌های ArcGISنیز مبتنی بر مکان است، برای تحلیل از GIS و روش درونیابی کریجینگاستفاده‌شده است. در این پژوهش، تصادفات جاده‌ای استان اردبیل در فصول مختلف سال و با در نظر گرفتن عوامل اقلیمی یخبندان، دما و رطوبت در محدوده زمانی 1389 الی1393 بررسی ‌شده است. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که از 762 مورد تصادف انجام‌شده 35 درصد در فصل تابستان، 75/25 درصد در بهار، 55/24 درصد در پاییز و 70/14 درصد در زمستان اتفاق افتاده است. مقایسه نمودار تعداد تصادفات منجر به فوت برمبنای ماه‌های سال، با نمودار تعداد روزهای یخبندان استان اردبیل نشان می‌دهد که تصادفات جاده‌ای در استان اردبیل در ماه‌های یخبندان به دلیل کاهش تردد وسایل نقلیه گردشگران نسبت به ماه‌های غیر‌یخبندان کمتراست، بیشترین تصادف از نظر رطوبت با میزان رطوبت 69-72 درصد و از لحاظ دما، در دمای خیلی پایین با «8» درجه سانتی‌گراد و خیلی بالا «16» درجه سانتی‌گراد اتفاق افتاده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Spatial analysis of road accidents resulting in death approach to climate Case Study: Ardabil Province

نویسندگان [English]

  • Hosein Nazmfar 1
  • Ali Eshghei Char Borj 2
  • Saide Alavi 3
  • Ali Jasaraty 4
1 Associate professor of geography and urban planning city University of Mohaghegh Ardabili
2 Ph.D in Geography and urban planning, University of Mohaghegh Ardabili
3 pH.D student of Geography and urban planning, University of Mohaghegh Ardabil
4 M.Sc. of Geography and Geomorphology
چکیده [English]

Abstract[1]
Road accidents and casualties are one of the main causes of death worldwide, which has imposed a lot of economic costs on the economies of the countries.Four human, vehicle, road and environment factors are involved in the road accidents, among which, the environmental and climatic factors account for a significant share.The components of "frost, humidity and temperature" are among the most effective climatic factors that play a major role in road accidents.Therefore, the present study has been conducted to analyze the distribution of road accidents leading to death with climatic approach in different seasons of the year using Geographic Information System (GIS) in Ardabil province.The research method is descriptive-analytic.ترجمهSince the crash is a spatial phenomenon and Arc GIS analyses are also location-based, GIS and Kriging's interpolation method have been used for analysis.In this research, road accidents in Ardebil province in different seasons of the year and considering the climatic factors of freezing, temperature and humidity in the time period from 1389 to 1393 have been studied.The results of this study show that out of 762 accidents, 35% happened in summer, 25.75% in the spring, 24.55% in autumn and 14.7% in winter.The comparison of the diagram of accidents leading to deaths based on the months of the year, with the diagram of days of frost in Ardebil province indicates that road accidents in Ardebil province during the freezing months are lower due to the reduced traffic of tourists' vehicles compared to non-frosty months. Most of the accidents have occurred with a moisture content of 69-72% in terms of humidity, and at very low temperatures of 8 degrees Celsius and very high temperature of 16 degrees Celsius in terms of temperature.
Keywords:Road Accidents, Climatic Factors, GIS, Ardebil



 [1] - به دلیل کیفیت نامناسب ترجمه (چکیده مبسوط انگلیسیِ دریافتی) نشریه، به ناچار اقدام به ترجمه مجدد متن مختصر چکیده فارسی و انتشار آن به جای چکیده مبسوط انگلیسی نموده است.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Road Accidents
  • Climatic Factors
  • GIS
  • Ardebil

مراجع

1- ترکاشوند، مریدی، بهروز؛ پروانه، محمدقاسم، ولی؛ (1393)، تحلیل تصادفات جاده‌ای با رویکرد اقلیمی (مطالعه موردی محور بروجرد اراک) سومین کنفرانس ملی تصادفات جاده‌ای، سوانح ریلی و هوایی.

2- حبیبی نوخندان، مجید (1378)، «مطالعه اثر پدیده‌های اقلیمی مؤثر بر تردد و تصادفات جاده هراز»؛ پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرکز، گروه جغرافیا، 1378.

3- حبیبی نوخندان، مجید (1383)، آب‌وهوا و ایمنی جاده‌های کوهستانی ایران، مطالعه مـوردی «محـور فیروزکوه - هراز». پایان‌نامه دکترا، دانشکده جغرافیا دانشگاه تهران، 261.

4- حبیبی نوخندان، مجید (1384)، مطالعه توزیع زمانی و مکانی وقوع مه و بررسی اثرات آن در حمل‌ونقل جاده‌ای، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 76.

5- حبیبی نوخندان، کمالی؛ مجید، غلامعلی (1385)، آب‌وهوا و ایمنی جاده‌ها. چاپ اول، پژوهشکده حمل‌ونقل.

سازمان راهداری حمل‌ونقل جاده‌ای، سالنامه آماری 1389.

6- سلیمانی کرمانی، جهانی؛ محمدرضا، تهمینه (1388)، فصلنامه مدیریت ترافیک، سال چهارم، شماره 14، پاییز1388 صفحات130- 111.

7- شرافتی، مهماندار، کشفی؛ ایوب، محمدرضا، سعید (1392)، بررسی عوامل مؤثر بر مدیریت تصادفات جاده‌ای استان لرستان، فصلنامه علمی - ترویجی راهور، سال 10، شماره22، تابستان 92، صفحات 72- 51.

8- شهابی، خورشید دوست، حسینی؛ هیمن، علی‌محمد، میر کامل (1390)، ارزیابی نقش عناصر اقلیمی بر تصادفات جاده‌ای(مطالعه محور سقز- سنندج)، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، سال 26، شماره سوم، پاییز 1390، شماره پیاپی 102، صفحات190- 212.

9- فرج‌زاده اصل، باهوشی؛ منوچهر، علی (1391)، تحلیل تصادفات جاده‌ای منجر به فوت در تعطیلات نوروز1386 با رویکرد اقلیمی، جغرافیا و توسعه شماره26 بهار1391، صفحات 85-73.

10-  فرج‌زاده اصل، کرمی؛ منوچهر، شهرام (1382)، تحلیل درباره تصادفات جاده‌ای و رویکرد اقلیمی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی: جاده فیروزکوه - ساری، برنامه‌ریزی و آمایش فضا، دوره 9، شماره 1، بهار 1384، صفحات 151-167.

11- فرج‌زاده اصل، قلی‌زاده، ادبی فیروز جایی؛ منوچهر، محمدحسین، عظیم (1389)، تحلیل فضایی تصادفات جاده‌ای با رویکرد مخاطرات اقلیمی مطالعه موردی محور کرج - چالوس، پژوهش‌های جغرافیایی طبیعی، شماره 73 ، ص 52-37.

12- کامیابی، موسوی فولادی؛ سعید، سید رضی (1390)، رابطه بین عوامل و عناصر اقلیمی با تصادفات جاده‌ای، دومین سمینار بین‌المللی کاهش بار سوانح ترافیکی، چالش‌ها و راهکارهای پیش رو.

13- محمدی، محمودی؛ حسین، پیمان (1385)، تأثیر پدیده‌های اقلیمی بر تردد و تصادفات جاده‌ای سـنندج- همـدان؛ فصلنامه تحقیقات جغرافیایی.

14- مقدم نیا، حیدر علی و همکاران (1391)، استان شناسی اردبیل، شرکت چاپ و نشر کتاب‌های درسی ایران،  تهران1391.

15- موسوی فولادی، سید رضی (1390)، نقش عناصر اقلیمی در کاهش ایمنی شبکه حمل‌ونقل زمینی، دومین کنفرانس ملی تصادفات جاده‌ای، سوانح ریلی و هوایی.

16- وزیری، منوچهر (1384)، کاربرد روش‌های چند ضابطه‌ای در ارزیابی و بهبود ایمنی حمل‌ونقل جاده‌ای، مجموعه مقالات نخستین کنفرانس بین‌المللی حوادث رانندگی و جاده‌ای، دانشگاه تهران، 30 آذرماه و 1 دی ماه 1384.

17- هلا ساکر، علی (1390)، مصدومین تصادفات در منطقه مدیترانه شرقی، یک مشکل عمومی سلامت در حال رشد، دومین سمینار بین‌­المللی کاهش بار سوانح ترافیکی، چالش‌ها و راهکارهای پیش رو.

18- Carson, J., Mannering, F., (2001), “The Effect of the Ice Warning Singal on Ice Accident - Frequency and Severity”. Accident Analysis and Prevention. No. 33. pp. 89. 100.

19- Edvard, J. B.; “The relationship between roads accident severity and recorded weather”, Journal of Safety Research, Vol. 29, No. 4, 1998.

20- Gustarsson, T. & J. Borgen;(2002),“Measurement of road climatology variable”; 11th SIRWECE International Road Weather Conference, Sapporo, Japan, 2002.

21- Karl, Kim and Leving; “Using GIS for Improve highway safety”, Computer, Environ and Urban System, Vol. 20, 1996

22- Keay & Ian Simmonds., ‘‘Road accident and rain fall in a large Australian city, accident analysis& prevention,’’ Vol.38, pp 441-453, 2006.

23- Mark J. Koetse and Piet Rietveld, 14 (2009) the impact of climate change and weather on transport, Transportation Research, 205–221.

24- Musk, Leslie F.; “Climate as a factor in the planning and design of new road and motorway”, Highway Meteorology, Vol. 59, No. 3, 1991.

25- Sandeep Dalta and Sates Sharma,(2008), Impact of cold and snow on temporal and spatial variations of highway traffic volumes, Journal of Transport Geography, 358–372.

26- Yamahoto, A.F., (2002), “Climatology of the Traffic Accident in Japan on the Expressway with Dense Fog, a Case Study”. Meteorological Research Institute. 305-0052.

فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر»

دوره 26، شماره 103
پاییز 1396
صفحه 83-97

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار