نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• آتیکه افضلی ¹
• مسعود مقنعی طبری ²

¹ دانش آموخته دکترای مهندسی منابع طبیعی، آبخیزداری، مؤسسه آموزش عالی علوم و فناوری آریان

² دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی نقشه برداری گرایش سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی، مؤسسه آموزش عالی علوم و فناوری آریان

چکیده

افزایش جمعیت و توسعه شهرها، استفاده‌ی روز افزون از خودروها، افزایش تعداد خودروهای شخصی، همچنین عرض کم خیابان‌ها و کمبود عرضه‌ی فضای پارک حاشیه‌ای به ویژه در بخش‌های مرکزی، مشکلات فراوانی را برای شهرهای بزرگ و پرجمعیت در پی داشته است. پارکینگ‌ها به عنوان یکی از مهم‌ترین زیرساخت‌های شهری نقش عمده‌ای در کاهش این مشکلات ایفا می‌کنند. امروزه در شهرهای بزرگ با مکانیابی صحیح پارکینگ‌های عمومی می‌توان با افزایش خدمات‌دهی به حجم زیادی از وسائط نقلیه اقدام به مدیریت بهینه ترافیک شهری نمود. هدف پژوهش حاضر، شناسایی و اولویت‌بندی معیارهای مؤثر در مکان‌یابی پارکینگ‌های عمومی با استفاده از نظرات کارشناسی و در نهایت شناسایی مکان های مناسب برای ایجاد پارکینگ‌های عمومی در محدوده‌ی شهر بابل  با استفاده از مدل تحلیل شبکه (ANP) است. در این پژوهش، ابتدا با توجه به نظر خبرگان و کارشناسان شهرداری بابل، معیارهای مؤثر استخراج شدند. پس از تهیه ی لایه­ های اطلاعاتی هر معیار در محیط GIS، به منظور یکسان ­سازی لایه ­ها، هر معیار طبقه­ بندی شد. سپس با بکارگیری تکنیک ANP و به کمک نرم­افزار Super Decision، معیارهای شناسایی شده وزن­ دهی و سپس مقایسات زوجی انجام شد. مقدار ضریب ناسازگاری به دست آمده 0.07 بوده است. لایه­ های وزن­ دار توسط روش ANP ترکیب شدند و براساس میزان تأثیر­گذاری هر لایه (وزن نسبی) در محیط GIS روی یکدیگر قرار گرفتند و نقشه مناطق بهینه برای احداث پارکینگ­ های عمومی به دست آمد. اولویت­ بندی معیارها نشان داد که، معیارهای « فاصله از جاده»، « فاصله از کاربری اداری» و « فاصله از کاربری تجاری» به ترتیب با میزان ضریب اهمیت 0.25، 0.24 و 0.15 دارای بیشترین وزن ها بوده اند. برای تهیه‌ی نقشه‌های نهایی از نرم افزار Arc GIS بهره گرفته شد. درنهایت با اعمال وزن نهایی معیارها و همپوشانی لایه‌ها، مکان‌های مناسب برای ایجاد پارکینگ های عمومی مشخص شدند. با توجه به نقشه مکانیابی نهایی مناطق با قابلیت خیلی زیاد، مناطق با قابلیت زیاد و مناطق با قابلیت متوسط هر کدام به ترتیب 3.11،  55.75 و36.56 درصد از اراضی شهری را به خود اختصاص داده اند. مناطق با قابلیت خیلی زیاد و زیاد، بیشتر در بخش های شمال غربی، شمال شرقی، جنوب غربی و مرکزی شهر بابل قرار گرفته اند.

کلیدواژه‌ها

• پارکینگ عمومی
• مکان یابی
• مدل سازی
• شهر بابل

موضوعات

• اطلاعات جغرافیایی

عنوان مقاله [English]

Locating public parking lots using spatial information system and network analysis process

نویسندگان [English]

• Atikeh Afzali ¹
• Masoud Moghnee Tabari ²

¹ PhD Graduated in Natural Resources Engineering, Watershed Management, ARYAN Institute of Science and Technology

² ,Master of degree in mapping engineering in geographic information systems , ARYAN Institute of Science and Technology

چکیده [English]

Extended Abstract

 Introduction

Increasing population and urban development, increasing use of cars, increasing the number of private cars, Also the narrow width of the streets and the lack of supply of marginal park space, especially in the central parts, have caused many problems for large and densely populated cities. Parking lots as one of the most important urban infrastructures play a major role in reducing these problems. Today, in large cities, with the correct location of public parking lots, optimally manage of urban traffic is possible by increasing the provision of services to a large number of vehicles.

 Materials and Methods

In this research, first, effective criteria were extracted according to the opinion of Babol Municipality experts. The information layers of each criterion were prepared in the GIS environment and to equalize the layers, each criterion was classified, Then, the identified criteria were weighted using ANP technique and with the help of Super Decision software, and then pairwise comparisons were done. Weighted layers were combined by ANP method, were placed on top of each other in the GIS environment based on the influence of each layer (relative weight) and the map of the optimal areas for the construction of public parking lots was obtained. 

Results and Discussion

In this research, the inconsistency coefficient obtained was 0.07. Criteria prioritization showed that, "Distance from the road", "Distance from offices use" and "Distance from business use" criteria with a significance coefficient of 0.25, 0.24 and 0.15 respectively had the highest weights. Arc GIS software was used to prepare the final maps. Finally, suitable places for creating public parking lots were determined by applying the final weight of the criteria and overlapping the layers. According to the final location map, areas with very high potential, areas with high capability and areas with medium capability each have 3.11, 55.75 and 36.56 percent of urban lands, respectively. Areas with very high and high potential are mostly located in the northwestern, northeastern, southwestern and central parts of the city.            

Conclusion

The results indicate that the spatial distribution of existing parking lots in the city is not related to the effective criteria in these parking lots. According to the residential use map and population density and due to the epidemic of private car use, there is no match between the number of parking spaces in the city and their spatial distribution and population density. The result of urban parking location zoning using the ANP model and comparing it with existing parking lots in the city shows that The class of areas with high capacity for parking lots is located in parts of the city where there are no parking areas and there is an urgent need to create these types of users. This factor indicates that the location of existing parking lots in Babol city has been done without considering effective factors and criteria. All parking lots are located in one part of the city and at a close distance from each other. There is a need to create many public parking lots in other parts of the city, according to the urban population, until the per capita is closer to the reality. Considering the population of Babol city, which is 250,217 people, and the number of public parking lots, which is 6, this amount per capita is very low.

کلیدواژه‌ها [English]

• Public parking
• Modeling
• locating
• Babol city