بهروز ناروئی؛ شهیندخت برق جلوه؛ حسن اسماعیل زاده؛ لعبت زبردست
چکیده
گسترش سریع شهرنشینی به‌همراه تغییرات بی‌رویه در کاربری/پوشش اراضی سیستم سیمای‌سرزمین تهران باعث اختلال در الگوی ترکیب و توزیع زیرساخت سبز شهری شده است. هدف از تحقیق حاضر تحلیل تغییرات فضایی-زمانی الگوی زیرساخت سبز شهری تهران متأثر از فرآیندهای فضایی سیمای‌سرزمین در بازه زمانی 2030-1990 (4 دوره 10ساله) می‌باشد. رویکرد پژوهش حاضر، ...
بیشتر
گسترش سریع شهرنشینی به‌همراه تغییرات بی‌رویه در کاربری/پوشش اراضی سیستم سیمای‌سرزمین تهران باعث اختلال در الگوی ترکیب و توزیع زیرساخت سبز شهری شده است. هدف از تحقیق حاضر تحلیل تغییرات فضایی-زمانی الگوی زیرساخت سبز شهری تهران متأثر از فرآیندهای فضایی سیمای‌سرزمین در بازه زمانی 2030-1990 (4 دوره 10ساله) می‌باشد. رویکرد پژوهش حاضر، شناسایی: (1) تأثیر انواع فرآیندهای فضایی در تغییر الگوی ساخت سیمای‌سرزمین و (2) روابط فیمابین الگوی ساخت فضایی سیمای‌سرزمین و فرآیندهای بوم‌شناختی در شکل‌گیری ظرفیت‌ها و محدودیت‌های سرزمین شهری است. برای این مقصود از الگوریتم درخت تصمیم‌گیری در راستای شناسایی فرآیندهای فضایی و از سنجه‌های سیمای‌سرزمین در تحلیل تأثیر فرآیندهای فضایی بر تغییر الگوی ترکیب و توزیع سیمای‌سرزمین تهران بهره گرفته شد. داده‌های کاربری/پوشش اراضی مورد نیاز، از تصاویر ماهواره‌ای لندست (1990 تا 2020) به‌دست آمد. به‌منظور پیش‌بینی تغییرات کاربری/پوشش اراضی برای سال 2030 از مدل CA-Markov استفاده شد. کمّی‌کردن سنجه‌های سیمای‌سرزمین در دو سطح کلاس و سیمای‌سرزمین در ۴ دوره زمانی مورد نظر انجام گرفت. یافته‌ها نشان می‌دهند در سطح کلاس و در بازه زمانی بین سال‌های1990 تا 2020، فرآیندهای فضایی "حذف" و "قطعه قطعه‌شدن" به‌ترتیب سبب کاهش تعداد و مساحت اراضی سبز و باز در الگوی ترکیب و هم‌چنین کاهش پیوستگی و پراکنش نامتعادل آن‌ها در الگوی توزیع زیرساخت سبز سیمای‌سرزمین تهران شده است. همین‌طور در تمامی دوره‌های زمانی، فرآیند فضایی "تجمع" در لکه‌های ساخت و ساز تکرار شده است. داده‌های پیش‌بینی برای سال 2030 نیز بیانگر تأثیر فرآیند فضایی "حذف" بر هر دو کاربری/پوشش اراضی سبز و باز زیرساخت سبز سیمای‌سرزمین تهران می‌باشد. در سطح سیمای‌سرزمین نیز در بازه زمانی مورد بررسی شاهد ساده‌تر‌شدن بستر سیمای‌سرزمین در نتیجه غلبه کاربری‌های ساخت و ساز هستیم. نتایج حاصل برای تعیین نقشه راه برنامه‌ریزی الگوی فضایی زیرساخت سبز شهری کاربرد دارند.
