فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر»

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اخبار و اعلانات

فرم های ضروری نشریه

شرایط و ضوابط ارسال مقاله

راهنمای تنظیم مقاله

بررسی تغییرات تابش کلّ دریافتی سطح زمین(TSR) در اقلیم نیمه خشک با استفاده از داده های اصلاح شده ی ایستگاه های زمینی - مطالعه موردی: ایستگاه های تابش سنجی تبریز و کرمانشاه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد هواشناسی کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات

2 دانشیار گروه هواشناسی، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی

چکیده

تابش خورشیدی (Rs)، یکی از مهمترین پارامترهای تأثیرگذار در توازن حرارتی جوّ - زمین است و اساس بیشتر مطالعات اقلیمی را شکل می‌دهد. چرا که فرآیند تبخیر و تعرق به وسیله میزان انرژی در دسترس برای تبخیر آب تعیین می‌شود و از آنجایی که بیشتر انرژی سطح زمین از خورشید تأمین می‌گردد، تأثیر تابش خورشیدی در تبخیر و تعرق، جنبه‌ا‌ی است که بسیار مورد توجه محققین مرتبط با کشاورزی، بالاخص علوم آبیاری قرار گرفته است. متغیر اصلی که در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است، تابش کل دریافتی سطح زمین و شیب تغییرات آن می‌باشد که با استفاده از روش‌های کنترل کیفیت داده‌ها و روندیابی‌های توصیه شده سازمان هواشناسی جهانی، محاسبه، تحلیل و در دو نقطه جغرافیایی با اقلیم نیمه خشک، سنجیده شده است. ایستگاه کرمانشاه در سطح %99 و تبریز در سطح معناداری %95، ضریب همبستگی پیرسون قرار گرفتند. جهت تغییرات تابش کل سالانه و طول دوره آماری در مقابل یکدیگر می‌باشد. با افزایش شماره سال‌های آماری، با شیب مناسبی تابش سالانه افزایش پیدا کرده است که این از روند صعودی تابش کل سالانه در ایستگاه‌ها حکایت دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

An investigation of changes in total solar radiation received at ground level in semi-arid areas using modified data of field stations- Case study: bolometric stations in Tabriz and Kermanshah

نویسندگان [English]

  • Ehsan Modiri 1
  • Gholam Ali Kamali 2
  • Sohrab Hajjam 2

1 Azad University

2 Azad University

چکیده [English]

Solar radiation is one of the most important and influential parameters in thermal balance of the atmosphere and thus it is considered to be the basis of many climatic studies. Evapotranspiration is defined by the amount of available energy for evaporation. Since energy at ground level is mostly supplied by the sun, many researchers have been interested in the influence of solar radiation on agriculture and especially irrigation sciences. Main research variables include total radiation received at ground level and the slope of radiation changes which are calculated and analyzed using data quality control and routing methods recommended by World Meteorological Organization, and measured at two different geographical points with semi-arid climate. Regarding Pearson correlation coefficient, the significance level of Kermanshah station was set at 99% and Tabriz was set at 95%. Total annual radiation and statistical period are positive related. With an increase in statistical years, annual radiation increases with an appropriate slope which shows the ascending trend of annual radiation in stations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • semi-arid climate
  • solar radiation changes
  • Pearson correlation
  • regression function
  • Tabriz
  • Kermanshah
مراجع
-1 ابراهیم­پور،عبدالسلام؛معرفت،مهدی؛نیری،هادی؛ 1388. ارائهیکرابطهجدیدبرایتخمینمیزانتابشکلدراقلیم­هایمختلفایران،مجلهعلمی- پژوهشیفضایجغرافیایی،سالنهم،شماره 25،صفحات 1-22،بهار.
-2بیات،کامیار؛میرلطیفی،سیدمجید. 1388. تخمینتابشکلخورشیدیروزانهبااستفادهازمدل­هایرگرسیونیوشبکه­هایعصبیمصنوعی،مجلهعلومکشاورزیومنابعطبیعی،جلدشانزدهم،شماره 3.
-3سبزیپرور،علی­اکبر. (1384). مدل­سازیتابشکشوربااستفادهازداده­هایزمینی،اطلاعاتماهواره­ایومدل­هایفیزیکی،طرحسازمانهواشناسیکشور،صص 181.
-4سنجل. (1384)،«گرمایشوسرمایشرویکردینو»،ترجمهامیراصلانی،ک. شرکتتولیدیوصنعتیانرژیکشور،صفحات 36-39 و 81-114.
-5 صفایی،بتول؛خلجیاسدی،مرتضی؛تقی­زاده،حبیب؛جیلاوندی،افسانه؛طالقانی،گیتی؛دانش،ماندانا. (1384)،برآوردپتانسیلتابشخورشیدیدرایرانوتهیهاطلسیتابشیآن،مجلهعلوموفنونهسته­ای،شماره 33،صص 27.
-6 علیزاده،امین؛خلیلی،نجمه، 1388. تعیینضرایبمعادلهآنگستروموتوسعهیکمعادلهرگرسیونیبرآوردتابشخورشیدی (مطالعهموردی: منطقهمشهد)،مجلهآبوخاک (علوموصنایعکشاورزی)،جلد 23،شماره 1،صص238 - 229.
-7 کوچکی،علیرضا؛نصیریمحلاتی،مهدی؛شریفی،حمیدرضا؛زند،اسکندر؛کمالی،غلامعلی. 1380. شبیهسازیرشد،فنولوژیوتولیدارقامگندمدراثرتغییراقلیمدرمشهد. مجلهبیابان،جلد 6،شماره 2،صص 117-127.
-8 مدیری،احسان. (1392). اثرتغییراتتابشدریافتیسطحزمین  ناشیازتغییراقلیمدرمیزانعملکردمحصولاتزراعی (مطالعهموردی: گندم)،پایاننامهکارشناسیارشد،دانشگاهآزاداسلامی،واحدعلوموتحقیقاتتهران،تهران.
-9 مرادی،س. (1384)،تنظیمشرایطمحیطی،تهران،انتشاراتآشیان،صفحه 79-104.
-10 موسویبایگی،محمد؛اشرف،بتول؛میانآبادی،آمنه. (1389). بررسیمدل­هایمختلفبرآوردتابشخورشیدیبهمنظورمعرفیمناسب­ترینمدلدریکاقلیمنیمهخشک،نشریهآبوخاک،جلد 24،شماره 4،صص. 836-844.
 
11-Al-Awadhi, S.A. Change in regime and transfer function models of global solar radiation in Kuwait, Environmental modeling & Software 20, pp.1167-1174, 2005.
12-Al-Awadhi, S.A., El-Nashar, N., Stochastic modeling of global solar radiation measured in the stat of Kuwait. Environmetrics 13(7), 751-758, 2002.
13-Allen, R.G., L.S. Pereira, D. Raes and M. Smith, 1998. Crop evapotranspiration-guidelines for computing crop water requirements. FAO irrigation and drainage paper 56. United nation food and Agriculture Organization, Rome.
14- Bradley, R. S., Ed., 1991: Global Changes of the Past. UCAR/Office for Interdisciplinary Earth Studies, Global Change Institute, Boulder, CO, 514 pp.
15- Cutforth, H. W., Judiesch, D., 2007: Long-term changes to incoming solar energy in Canadian prairie, Agricultural and Forest Meteorology, 145, pp.167–175.
16- De Souza, L.J., R.L. Nicacio And M.A. Lima moura, 2005. Global solar radiation measurements in Macieo, Brazil. Agricultural water manage. 30: 1203 – 1220.
17-Hartmann, D. L., 1994: Global Physical Climatology. International Geophysics Series, Vol. 56, Academic Press.
18-IRIMO. Islamic Republic of Iran Meteorological Office, Data Center, Tehran, Iran.
19-Iziomon, M.G. and H. Mayer, 2002. Assessment of some global solar radiation parameterizations. 64 (2): 1631 – 1643.
20-Lean, Judith; Rind, David,1998. Climate forcing by changing solar radiation. Journal of Climate, Volume 11, p. 3069-3094.
21-Penner, J. E., and Coauthors, 1994: Quantifying and minimizing uncertainty of climate forcing by anthropogenic aerosols. Bull. Amer. Meteor. Soc., 75, 375-400.
22-Penner, J. E., T. M. L. Wigley, P. Jaumann, B. D. Santer, and K. E. Taylor, 1995: Anthropogenic aerosols and climate change: A method for calibrating forcing. Assessing Climate Change - The Story of the Model Evaluation Consortium for Climate Assessment, Lawrence Livermore National Laboratory, Publ. UCRL-JC-124338.
23-Stanhill, G., Cohen, S., 2005: Solar Radiation Changes in the United States during the Twentieth Century, Journal of climate, Vol. 18. pp.1503-1512
24-Surface Meteorology and Solar Energy, Atmospheric science data center, sponsored by NASA's Applied Science Program in the Science Mission Directorate, developed by POWER: Prediction of Worldwide Energy Resource Project. (Larc.NASA:SSE) https://eosweb.larc.nasa.gov/sse/
25-Time Series of Solar Radiation Data - for Free, Solar Energy Services for Professional, Solar radiation data (SoDa). http://www.soda-is.com/eng/services/services_radiation_free_eng.php
فصلنامه علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی « سپهر»
دوره 22، شماره 88 - شماره پیاپی 88
بهمن 1392
صفحه 75-80
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار