نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد دانشگاه خوارزمی

2 عضو هیأت علمی دانشگاه خوارزمی

3 کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه خوارزمی

چکیده

شهرگرایی و تغییر شکل روستاهای اطراف شهرها از جمله مسائلی است که در دهههای اخیر نظام شهری کشورهای در حال توسعه از جمله ایران را تحت تأثیر قرار داده است. ادغام روستاهای حاشیه در بافت شهری، یکی از نمایانترین تغییرات کالبدی در بافت شهر ایرانی، به ویژه از دهه 50 بوده است. در این میان، حوزههای روستایی تحت نفوذ مستقیم شهرهای بزرگ به ویژه کلانشهر تهران این فرایند را عمیقتر و سریعتر پشت سر گذاشته است. به نحوی که، بسیاری از آنها اینک در بافت شهر ادغام شده و یا با وجود فاصله از بافت پیوسته شهرها، از ماهیت روستایی خود فاصله گرفتهاند.
هدف از این تحقیق، بررسی جایگاه کنونی روستاهای شهری در طرحهای توسعه شهری است. روش انجام تحقیق توصیفی- تحلیلی است. شیوه جمع آوری اطلاعات نیز کتابخانهای است. نتایج تحقیق نشان میدهد که در طرحهای توسعه شهری به جایگاه روستاهای شهری از طریق اتخاذ و اجرای سیاستهایی نظیر حفاظت از ویژگیهای طبیعی و زیست محیطی، توسعه کارکردهای گردشگری، حفاظت و ساماندهی بافتهای تاریخی و فرهنگی و ... توجه شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

An investigation of urban villages in urban development plans (Case study: master and detailed plans of Tehran and development model of Tehran 1st district)

نویسندگان [English]

  • Hasan Afrakhteh 1
  • Farhad Azizpur 2
  • Roghayyeh Shamsi 3

1 Kharazmi University

2 Kharazmi University

3 Kharazmi University

چکیده [English]

Urbanism and transformation of villages near urban areas are among the issues that have influenced urban systems in developing countries like Iran during the last decades. Integration of marginal villages in the urban texture is considered to be one of the most significant physical changes in Iranian cities, especially in the fifties. Under direct influence of large cities, especially Tehran metropolis, rural areas have experienced a deeper and faster process. So that, many are integrated into urban texture and some others are separated from their rural nature despite being far from urban texture.
The present article seeks to investigate the present position of urban villages in development plans. Descriptive-analytic and secondary data collection methods were used. Results indicate that urban development plans attend to the position of urban villages by adopting and implementing policies such as conserving natural and environmental features, developing tourism functions, protecting and organizing historical and cultural contexts.

کلیدواژه‌ها [English]

  • urban development plans
  • urban villages
  • 1st district
  • master plan
  • development model
- سعیدی، عباس؛ شفیعی ثابت، ناصر، 1390، روابط و پیوندهای روستایی-شهری درایران، انتشارات مهرمینو.
- علوی شیر و خورشیدی، راحله سادات، 1388، کاربرد برنامهریزی استراتژیک در مدیریت و برنامهریزی کلان شهرها، پایاننامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرری
- غمامی، مجید،1380، مشکل مدیریت شهری تهران چیست و چگونه باید حل شود؟ مجله آبادی، شماره 32.
- مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران،1379، طرح مجموعه شهری تهران و شهرهای اطراف آن، وزارت مسکن و شهرسازی.
- مرادی مسیحی،  وارازا، فیض ساکت، 1374، تحول در مدیریت شهری تهران، مرکز مطالعات برنامهریزی شهر تهران، گزارش شماره 56-74 .
- مرکز مطالعات و برنامهریزی شهر تهران، 1386، طرح جامع شهر تهران، طرح راهبردی-  ساختاری توسعه و عمران شهر تهران.
- مهندسین مشاور بافت شهر، 1386، طرح تفصیلی منطقه یک تهران.
- مهندسین مشاور بافت شهر، 1384، الگوی توسعه منطقه یک تهران.
-Cheng,Yuqiog, 2011, Urban villages in  china: issues from rapid urbanization and society trans formation, University of Cincinati.