نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران

2 کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تهران

چکیده

ایده شهر سالم طرح آرمان گرایانه‌ای است. با اینکه سابقه طرح آن به بیش از چند سال نمی‌رسد، معهذا ریشه‌های تاریخی آن بس طولانی و پرفراز و نشیب است. در واقع سال 1984 نقطه عطفی برای این مقوله است که با همت اشخاصی چون پرفسور دهل، دکتر اشتون و استقبال بی‌دریغ سازمان بهداشت جهانی (WHO) که آنرا در راستای ضمانت اجرایی اهداف و سیاست‌هایش می‌دید، منجر به ارائه و بعضاً اجرای الگوها و سیاست‌های نوینی در این راه گردید، بطوریکه پس از گذشت بیش از دو دهه، اینک ایده شهر سالم تبدیل به نهضت جهانی گردیده است.
بعد از انقلاب صنعتی، تحولاتی که در جنبه‌های مختلف در شهرها روی داده، موجب شده مسائل و مشکلات  زیادی گریبانگیر شهرها شود. در این ارتباط شهرها دچار مشکلات عدیده‌ای از جمله انفجار جمعیت، تراکم رشد فزاینده، کمبود مسکن، مشکلات فقر، گسستگی رابطه بین شهر و طبیعت، آلودگی هوا و صدا و ترافیک وسایل موتوری، زاغه‌های ناسالم، کاهش سطح زندگی سالم اجتماعی و غیره مواجه شدند. طبق پیش‌بینی‌های سازمان بهداشت جهانی، تا سال 2025 میلادی بیش از 60 در صد جمعیت جهان شهرنشین خواهند شد. این جمعیت شهرنشین بیش از پیش مشکلات را تشدید خواهند کرد. با توجه به این که شهرها موجوداتی زنده و پویا و انسان محور هستند، اهمیت برنامه‌ریزی شهر سالم با توجه به اصول و معیارهای آن در طول برنامه‌ریزی بلند مدت برای شهرها ضروری می‌باشد. این مقاله به روش توصیفی- تحلیلی و با هدف شناخت اصول و معیارهای شهر سالم  تهیه شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Healthy City Principles and Criteria

نویسندگان [English]

  • Karamatollah Ziari 1
  • Mohammad Hossein Janbabanejad 2

1 Professor of the Faculty of Geography, University of Tehran

2 Master of Geography and Urban Planning, University of Tehran

چکیده [English]

The idea of healthy city is an idealistic plan. Although the plan is not more than a few years old, yet its historical roots are very long and vicissitudinous. In fact, 1984 was a turning point in which endeavors of people like professor Dehel, Dr. Eshton and immense supports of World Health Organizations led into introducing and sometimes enforcement of new patterns and policies so that now after more than two decades the idea of healthy city has turned into a global movement.
After the Industrial Revolution, different changes in cities resulted in many problems and issues entangling cities. Therefore, cities faced numerous problems like population explosion, growing growth density, limited housing, poverty problems, breakdown of the city - nature relation, air and noise pollution, unhealthy slums, decrease in healthy level of social life and etc. According to WHO predictions, by 2005 more than 60 percent of the world population will be among urbanites. This urban population will intensify the present problems. Since cities are alive, dynamic and human-centered, planning a healthy city based on its standards and principles is necessary in long term. The present descriptive-analytic article seeks to understand standards and principles of healthy city.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Planning
  • Standard
  • healthy city
1- احمدی: حسن(1385)، ریشه‌های پیدایش ایده‌ی شهر سالم، فصل‌نامه بین‌المللی فنی و مهندسی ساخت شهر، سال سوم شماره 6و 7 .
2- آزادی، محمود (1386)، برنامه‌ریزی شهر سالم اسفراین، پایان نامه ارشد، دانشگاه یزد .
3- بارتون، هوگ (1381)، جایگاه سلامتی در شهرسازی، ترجمه محمد نقی‌زاده مطلق، فصلنامه جستارهای شهرسازی، شماره 3.
4- پاک، سدریک (1383)، شهرهای پایدار در کشورهای درحال توسعه، ترجمه ناصر محرم‌نژاد و نشاط حداد تهرانی، انتشارات مرکز مطالعاتی و تحقیقات شهرسازی و معماری، وزارت مسکن و شهرسازی، تهران .
5- حاجی‌خانی، غلامرضا، صالحی اسماعیل (1372)، معیارهای شهرسازی برای ایده شهر سالم، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده هنرهای زیبا، دانشگاه تهران.
6- شیخی، محمد تقی(1384)، جامعه‌شناسی شهری، شرکت سهامی انتشار، چاپ سوم .
7- صرافی، مظفر(1379)، شهر پایدار چیست، فصلنامه مدیریت شهری، شماره 4 .
8- قندچی، امیر، سیاح مفضلی(1385)، اردشیر، بررسی نقش آموزش‌های مؤثر و پایدار و اثرات آن بر ارتقاء فرهنگ رانندگی بر مبنای الگوی جهانی شهر سالم، مجموعه مقالات شهرسازی .
9- معصوم، جلال(1380)، شهر سالم،مجله شهرداری‌ها، شماره32، سال سوم .
10-     معصومی، علی(1375)، ارزیابی پروژه‌های شهر سالم تهران (کوی سیزده آبان)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران .
11-     نقدی، اسدالله (1382)، درآمدی بر جامعه‌شناسی شهر، انسان و شهر، انتشارات فن‌آوران، چاپ اول .
 
12- Ashton, John (1988), Healthy Cities, Concept & Vision.University of Liverpool,UK.
13- De L eeuw,E (1999),Healthy Cities: Urban Social Entrepreneurship for Health, Universiteit Maastricht, Po Box 6200,616 MD Maastricht, the Netherlands.
14- De L eeuw,E (1998) Sense and Nonsense in Healthy City Evaluation. Paper Presented at the International Conference on Healthy Cities, Athens, WHO Collaborating Centre for Research on Healthy Cities, University of Maastricht, and Maastricht.
15- Harpham.Trudy,Burton Salma, Blue Ilona(2001), Healthy City Projects in Developing Countries: the First Evalation ,South Bank University, London SW8 2JZ,UK,
16- Jaan Lee Yung, Ching-Ming Huang(2007), Sustainability Index for Taipia, University Guangzhou,China.
17- Milka Donchin , Annarosa Anat Shemesh, Pamela  Horowitz and Nihaya Daoud(2006), Implementation of the Healthy Cities' Principles and Strategies: an Evaluation of the Israel Healthy Cities Network, University Jerusalem.