نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 عضو هیأت علمى تحقیقات آبخیزدارى کردستان
2 دکترى جغرافیاى طبیعى دانشگاه تهران
3 کارشناس ارشد جغرافیاى طبیعى دانشگاه تهران
چکیده
بخش عمده‌اى از سرزمین ایران را مناطق کوهستانى فراگرفته است. یکى از مخاطراتى که همواره این مناطق را تهدید مى‌کند، ناپایدارى‌هاى دامنه‌اى است. وقوع این پدیده، هرساله خسارات زیادى را به اراضى دامنه‌اى و مورد بهره‌بردارى انسان وارد مى‌کند. در این میان یکى از مخاطره‌آمیزترین ناپایدارى‌هاى دامنه‌اى پدیده زمین لغزش مى‌باشد. استان کردستان و در این بین محدوده مورد مطالعه (شهرستان بانه) به عنوان بخشى از استان، یکى از مناطقى است که به علت شرایط خاص زمین‌شناسى، توپوگرافیک و اقلیمى به همراه عامل انسانى، در برخى نقاط، مستعد زمین لغزش است.
از مهمترین این زمین لغزشها مى‌توان به گردنه خان، ساوان، سبدلو و در نهایت آلوت به عنوان شاخص اشاره کرد. لذا شناسایى فرایند زمین لغزش به همراه شناسایى، بررسى و تعیین علل لغزشها در سطح مناطق کشورلازم بنظر مى‌رسد. در این مطالعه ابتدا به ماهیت پدیده زمین لغزش و عوامل وقوع آنها و سپس معرفى زمین لغزش‌هاى شهرستان بانه پرداخته مى‌شود. در سطح محدوده مورد مطالعه، نقش عامل لیتولوژى همچون حساسیت سازندهاى سست، تخریب پوشش گیاهى، نزولات جوّى بصورت برف و باران، نفوذپذیرى، حفر جانبى رودخانه‌ها با دبى بالا، جاده سازى و نزدیکى به گسل‌هاى اصلى (گسل‌اصلى جوان زاگرس و گسل پیرانشهر) از جمله عواملى هستند که موجب ایجاد زمین لغزش گردیده‌اند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Investigating the landslide process, with emphasis on the landscapes of a part of Kurdistan province (Baneh county )
نویسندگان [English]
- Eghbal Mohammadi 1
- Mamand Salari 2
- Hiva Shirzadi 3
1 Member of Scientific Board of Kurdistan Watershed Research
2 Ph.D of Natural Geography, University of Tehran
3 Master of Science in Natural Geography, University of Tehran
چکیده [English]
The major part of Iran's land is mountainous. One of the dangers that always threatens these areas is hillside instability. The occurrence of this phenomenon entails a great deal of damage to the hillside lands exploited by human beings every year. In this context, one of the most dangerous instabilities is the landslide phenomenon. Kurdistan province and specially the studied area (Baneh) as a part of the province, is one of the areas susceptible to landslide due to certain geological, topographic and climatic conditions along with human factors in some places.
Gardaneh Khan, Savan, Sabadlu and finally Alut can be referred to as being amongst the most important of these landslides. Therefore, identifying the landslide process along with identifying, investigating and determining the causes of landslides in the regions of the country seems to be necessary. In this study, firstly, the nature of landslide phenomenon and their occurrence factors and then the introduction of landslides in Baneh city are discussed. At the surface of the study area, the role of lithologic factor such as sensitivity of loose formations, degradation of vegetation, fall of snow and rain, permeability, lateral digging of rivers with high flow rate, road construction, and proximity to the main faults (young Zagros fault and Piranshahr fault) are among the factors causing landslides.
کلیدواژه‌ها [English]
- Massive movements
- landslide
- Kurdistan Province
- Baneh city
)