نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
عضو هیأت علمی گروه جغرافیاى طبیعى دانشگاه محقق اردبیلى
چکیده
رودخانه بالخلى که با جهت جنوب غربى- شمال شرقى از توده آتشفشانى سبلان سرچشمه گرفته و از وسط شهر اردبیل مى‌گذرد در مسیر خود در جنوب غربى شهر اردبیل از یک منطقه چین خورده عبور مى‌نماید. محور این چین خوردگى تقریباً شمالى- جنوبى مى‌باشد، و رودخانه محور چین خوردگى را بصورت مورب قطع مى‌نماید. عبور رودخانه بالخلى در طى حدود 2 میلیون سال در این منطقه سبب متلاشى شدن و از بین رفتن هسته تاقدیس اوجغاز شده و یک بوتونیر را بوجود آورده است. از آنجا که رودخانه، محور چین خوردگى(جنوبى- شمالى) را بصورت مایل بریده است؛ بنابراین رودخانه نسبت به ساختمان زمین ناموافق مى‌باشد. چون بعد از چین خوردگى منطقه، رودخانه بر روى این ساختار جریان یافته است، پس عدم تطابق رودخانه نسبت به ساختمان زمین‌شناسى از نوع سورمپوزسیون یا تحمیل مى‌باشد. در طى دوران کواترنرى تغییرات سطح اساس و تحول مئاندرهاى رودخانه بالخلى سبب پیدایش و شکل‌گیرى دو شبه کواستا مطبق در کرانه شرقى و غربى رودخانه شده است.
با عنایت به اینکه شرایط آب و هوایى و سیستم مورفوژنز در منطقه یکسان مى‌باشد،ماهیت سنگ شناختى و لیتولوژى نقش تعیین کننده‌اى در تحول و تکامل ژئومورفولوژى کواستاهاى فوق ایفا مى‌نمایند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The evolution of geomorphology of Balkheli's boutonnier in the southwest of Ardebil
نویسنده [English]
- Aghil Madadi
Member of faculty of natural geography, University of Mohaghegh Ardabil
چکیده [English]
The Balkheli River, sourced from the Sabalan volcanic masses, which flows at the southwest-northeast direction and passes through the middle of Ardabil city, moves over a folded zone on its route southwest of the city of Ardebil. The axis of this fold is almost North-South, and the river cuts off the axis of the fold diagonally. The flow of the Dakhli River in the region for about 2 million years has led to the collapse and destruction of the Ujghaaz anticline nucleus and creation of a boutonnier. Since the river has cut the axis of fold (south-north) diagonally, so the river is in disagreement with the build of the land. Since the river has flooded over this structure after the folding of the area, the river's non-compliance with the geological structure is of a type of imposition. During the quaternary period, changes in the base level and the evolution of the meanders of the Balkheli River have led to the emergence and formation of two pseudo-coves in the eastern and western shores of the river.
Given the fact that the weather conditions and the system of morphogenesis in the region are the same, the nature of lithology plays a decisive role in the development and evolution of the geomorphology of the above-mentioned Cuestas.
کلیدواژه‌ها [English]
- boutonnier
- Balkheli
- pseudo-cuesta
- surrimposition
- baseline
- lithology
)