نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد اقلیم‏ شناسى

2 کارشناس ارشد جغرافیا

چکیده

 پدیده سیلاب به صورت کنونى خود در کشور ما بیش از آنکه ناشى از وقوع بارش هاى با حدود احتمال پایین باشد از عوارض بهم خوردن تعادل اکوسیستم هاى طبیعى کشور مى‏ باشد. به شکلى که شاهد آن هستیم بروز بارش هاى معمولى در اغلب آبخیزهاى کشور باعث بروز سیلاب مى‏ گردد.
با استناد به آمار و اطلاعات موجود خسارات ناشى از سیل درپاره‏ اى از نقاط دنیا به ویژه در آسیا و اقیانوسیه بیشترین میزان را در بین خسارات حاصل از بلایاى طبیعى به خود اختصاص مى‏ دهد. باوجود اینکه تاکنون آمار و اطلاعات مقایسه‏ اى درخصوص خسارات ناشى از سیل و زلزله در کشور ما منتشر نشده است اما به لحاظ شرایط اقلیمى خشک و نیمه خشک، ایران کشور سیل خیزى محسوب مى ‏شود. استان همدان نیز به دلیل داشتن عوامل طبیعى و انسانى به وجود آورنده سیل از مناطق سیل خیز ایران است. وقوع سیلاب هاى تاریخى سال 1366 و 1373 و غیره نشان دهنده این واقعیت مى‏ باشد.
عوامل بوجود آورنده سیل دو دسته ‏اند: عوامل طبیعى شامل شرایط آب وهوایى (بارندگی­ هاى تکرارى، ذوب برف، درجه حرارت بالا...) ویژگی هاى ناهموارى (شیب، جنس خاک...) فقر پوشش گیاهى و عوامل انسانى. در استان همدان عوامل بالا درارتباط با هم شرایط سیل خیزى را به وجودآورده ‏اند که این تحقیق به ذکر آن مى‏ پردازد.

عنوان مقاله [English]

Examination of Flood Occurrence Causes in Hamedan Province

نویسندگان [English]

  • Zohreh Merianji 1
  • Hamed Abbasi 2

1 Master of Climatology

2 Master of Geography

چکیده [English]

The phenomenon of flood in its current state in our country is caused more by the effects of interrupting the balance of natural ecosystems in the country than by the occurrence of low-probability precipitation. In the form that we can observe today, the occurrence of ordinary rainfall in most watersheds of the country causes flood.
According to available statistics, in parts of the world, especially in Asia and the Pacific, flood damage accounts for the highest proportion of damages caused by natural disasters. Despite the fact that no comparative statistics on flood and earthquake damage in our country have been published so far, Iran is nevertheless considered a flood-prone country, having arid and semi-arid climatic conditions. The province of Hamedan is among the flood-prone areas of Iran due to natural and human factors contributing to the occurrence of flood. The occurrence of historic floods such as floods in 1987 and 1992 in this province illustrates this fact.
Flood factors fall into two categories: natural factors including climatic conditions (repeated rainfall, snow melting, high temperatures ...), land features (slope, soil texture, etc.) and poor vegetation, and human factors. In Hamadan province, the above factors have in mutual cooperation caused conditions favorable to flood which are mentioned in this study.

1- مطالعه ‏طرح‏ جامع‏ سیل، زهره‏مریانجى، سازمان‏مدیریت‏ و برنامه‏ریزى‏استان ‏همدان.
2 - طرح مطالعه توسعه روستاهاى استان همدان، مهندسین مشاورتهران پژوهش، سال 1372.
3 - راهنماى مهارسیلاب رودخانه، سازمان مدیریت و برنامه ریزى کشور.
4 - حفاظت خاک، دکتر پرویز کردوانى، انتشارات دانشگاه تهران.
5 - جغرافیاى خاکها، دکتر پرویز کردوانى، انتشارات دانشگاه تهران.
6 - مراتع ومسائل آن درایران، دکتر پرویز کردوانى، انتشارات دانشگاه تهران.
7 - بررسى علل و عوامل بروزسیل در حوزه قره چاى، مرکز تحقیقات جهاد کشاورزى.
8 - مدیریت و ابزار آن در دشت سیلابى، احمدرضا غواصیه، نشریه نیوار شماره 33، مهرماه 1376.
9 - سیل، فاطمه رحیم زاده، نشریه نیوار شماره 33، مهرماه 1376.
10 - پیش بینى و اعلام خطر سیل، بهروز وزیرى، نشریه نیوار شماره 33، مهرماه 1376.
11 - کنترل و مسیریابى سیلاب در کبودرآهنگ، اداره کل منابع طبیعى استان همدان.
12 - ژئومورفولوژى کاربردى، دکترحسن احمدى .