نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیأت علمی دانشگاه اصفهان

چکیده

مرزهای ایران همواره در طول تاریخ چند هزار ساله این کشور متغیر بوده است. بررسی اسناد و منابع تاریخی ایران نشان می­ دهد که این تغییر به حدی بوده است که نفوذ حاکمیت ملی گاهی بسیار فراتر از فلات ایران و زمانی فقط به بخش کوچکی از فلات محدود می ­شده است. مرزها حتی در سراسر مدت حاکمیت یک سلسله ثابت نبوده و نسبت به قدرت و ضعف زمامداران هر سلسله تغییر می­ کرده است. بدین معنی که با هر پیروزی و جنگی، مرزها گسترش می­ یافتند و برعکس با هر شکست، بخشی از اراضی از دست می­ رفت و مرزها به طرف هسته سیاسی آن سلسله عقب می ­نشستند.

عنوان مقاله [English]

The Reasons of Iranian Borders' Displacement in various Historical Eras

نویسنده [English]

  • Hosein Ghahra'ei

Member of Faculty, University of Isfahan

چکیده [English]

The borders of Iran have always been changing throughout the country's several thousand years. The study of Iranian documents and historical sources shows that this change has been so vast that the influence of national sovereignty was sometimes far beyond the Iranian plateau, and sometimes limited only to a small part of the plateau. The borders have not been constant over the course of the sovereignty of a certain dynasty and have changed according to the power and weakness of the rulers of each dynasty. This means that with every victory in a war, the borders expanded and, on the contrary, with every defeat, part of the land was lost, and the borders retreated to the political core of that dynasty.

1-  بدیعی، ربیع، جغرافیای مفصل ایران، جلد دوم، انتشارات اقبال،1362.
2- بیات، عزیراله، کلیات جغرافیای طبیعی و تاریخی ایران، انتشارات امیرکبیر، 1367.
3- سیوری، راجر، ایران عصر صفوی، ترجمه کامبیز عزیزی، نشر مرکز، 1372.
4- شمیم، علی اصغر، ازنادرتا کودتای رضا خان میرپنج، چاپ چهارم، انتشارات مدبر، 1375.
5- کیهان، مسعود، جغرافیای مفصل ایران، جلد دوم، تهران، 1311.
6- گیرشمن، رومن، ایران از آغاز تا اسلام، ترجمه محمدمعین، چاپ هفتم، انتشارات علمی و فرهنگی 168.
7- ماری کخ، هاید، از زبان داریوش، ترجمه پرویز رجبی، انتشارات کارنگ، 1376.
8- محمودآبادی، سیداصغر، کوروش و مرزهی دفاع استراتژیک، مجله پژوهشی دانشگاه اصفهان (علوم انسانی)، جلد هفتم، شماره­های 1 و 2، زمستان 1374.
9- مخبر، محمدعلی، مرزهای ایرانف تهران، 1324.
10- میرجعفری، حسین، تاریخ تیموریان و ترکمانان، انتشارات دانشگاه اصفهان، 1375.
11- میرحیدر، دره، مرزهای ایران در دوران تاریخ، چاپ دوم، تهرانف 1355.