امیرمهدی امامی زاده مهابادی؛ کامران لاری؛ مجتبی ذوالجودی
چکیده
رسوبگذاری در کانالهای دسترسی بنادر یک مشکل عمده برای مسئولان بندر و همچنین شناورهایی است که در این کانالها تردد مینمایند.این پدیده علاوه بر تحمیل هزینههای سنگین به بندر، خطراتی را در این بخش حیاتی از بندر برای شناورها بوجود میآورد. در این تحقیق به بررسی و برآورد نرخ و حجم رسوبگذاری در کانال دسترسی بندر امام خمینی(ره) بر ...
بیشتر
رسوبگذاری در کانالهای دسترسی بنادر یک مشکل عمده برای مسئولان بندر و همچنین شناورهایی است که در این کانالها تردد مینمایند.این پدیده علاوه بر تحمیل هزینههای سنگین به بندر، خطراتی را در این بخش حیاتی از بندر برای شناورها بوجود میآورد. در این تحقیق به بررسی و برآورد نرخ و حجم رسوبگذاری در کانال دسترسی بندر امام خمینی(ره) بر اساس اطلاعات میدانی پرداخته شده است. در پژوهش حاضر، تحلیلهایی در مورد وضعیت جغرافیایی از قبیل تراز بستر، تحلیل سریهای زمانی موج و جزر و مد (به عنوان جریان) در منطقه توسط نرم افزار مایک 21 انجام و مدلسازی مناسبی ارائه شد.جهت بررسی حجم و نرخ رسوبگذاری از روشهای هیدروگرافی، تئوری بایکر و مدلسازی توسط مایک21 استفاده گردید. الگوی هیدرودینامیک جریان و انتقال رسوب با استفاده از روشهای مهندسی معتبر انجام شده است. همزمان مجموعه اطلاعات و دادههای کتابخانهای و نتایج دادههای میدانی موجود، جمعآوری و تجزیه و تحلیل گردیده و نتایج بدست آمده از روشهای مختلف (هیدروگرافی،بایکر و مایک21) کالیبره شدند. براساس نتایج حاصله و بررسی نقشههای هیدروگرافی مقدار واقعی رسوبگذاری در کانال/s/m 000078m3/0بدست آمد و باتوجه به اینکه روش هیدروگرافی معیاری برای کار و محاسبات به روشهای دیگر در نظر گرفته شد، درصد خطای نتایج حاصل از محاسبات بایکر 12% و مدلسازی مایک حدود 20% محاسبه گردید. بر این اساس ضرائب بدون بعد 88/0= برای تئوری بایکر و 2/1= برای نتایج حاصل از محاسبات توسط مایک21 بدست آمد که نشان دهنده دقت خوبی بود. براساس نتایج حاصله میتوان شیوه بهینه لایروبی و تغییرات مورفولیژیکی منطقه را بر اساس مدلهای حاصله بدست آورد.
شهاب الدین شرافتی؛ منوچهر معصومی
دوره 21، شماره 84 ، اسفند 1391، ، صفحه 145-156
چکیده
عوامل زیادی همچون رشد گیاهان ، افتادن درختان، رانش و فرونشست زمین و سیلاب ها می توانند سبب آسیب رسانی به خطوط انتقال نیرو (برق) شوند. در نتیجه جهت شناسایی نقاط در معرض خطر، روش های گوناگونی به کار گرفته می شود. مانند بازرسی های زمینی، فتوگرامتری هوایی و لیدارکه زمانبری و هزینه ی زیاد، از جمله ویژگی های آنهاست. ازسوی دیگر، پیشرفت فنآوری ...
بیشتر
عوامل زیادی همچون رشد گیاهان ، افتادن درختان، رانش و فرونشست زمین و سیلاب ها می توانند سبب آسیب رسانی به خطوط انتقال نیرو (برق) شوند. در نتیجه جهت شناسایی نقاط در معرض خطر، روش های گوناگونی به کار گرفته می شود. مانند بازرسی های زمینی، فتوگرامتری هوایی و لیدارکه زمانبری و هزینه ی زیاد، از جمله ویژگی های آنهاست. ازسوی دیگر، پیشرفت فنآوری سنجش از دور در سال های اخیر،جایگزین مناسبی را برای پردازش های مکانی، پیشرو نهاده است. در این پژوهش ابتدا توانایی تصاویر سنجنده ی IRS-P5 در استخراج خودکار دکل های انتقال برق بررسی شده است. این سنجنده تنها در یک باند و با تفکیک پذیری مکانی 5/2 متر تصویربرداری می کند. در نتیجه توانایی این سنجنده جهت استخراج عوارض کوچک،نسبت به سنجنده هایی چون GeoEyeIو WorldviewII که در چند محدوده ی طیفی تصویربرداری می کنند و دارای تفکیک پذیری مکانی حدود 5/0 متر در باند پانکروماتیک هستند، کمتر است. در تصاویر سنجنده یP5، برخلاف GeoEyeI، دکل و سایه ی آن به صورت جداگانه تفکیک پذیر نیستند. بلکه هر دو به صورت یک لکه ی تیره دیده می شوند که این موضوع شناسایی دکل را دشوار می کند. در این پژوهش از شروط متعددی جهت استخراج دکل ها استفاده شده است. نتایج نشان می دهد با استفاده از تصاویر سنجنده P5 و اعمال پردازش های مناسب، می توان خطوط انتقال نیرو را با دقت خوبی در مناطق همگن تشخیص داد. البته دقت روش پیشنهادی این پژوهش در مناطق دارای نویز زیاد و نیز مناطقی که تغییرات درجات خاکستری تصویر زیاد است و عوارض شبیه دکل به وفور دیده می شود، کاهش می یابد. در این پژوهش همچنین جهت بررسی امکان استفاده از اختلاف ارتفاع نقاط بالا و پایین دکل در شناسایی آن، زوج تصویر سنجنده هایP5 وWorldviewI، به کارگرفته شده اند. نتایج نشان می دهد بر خلاف زوج تصویر سنجنده ی P5 که در آن به دلیل تفکیک پذیری مکانی نسبتاً پایین، امکان تناظریابی نقاط بالا و پایین دکل ها در دو تصویر وجود ندارد و درنتیجه نمی توان ارتفاع دکل را اندازه گرفت، در تصاویر سنجنده ی WorldviewI می توان از ویژگی اختلاف ارتفاع دکل در تمایز این عارضه از عوارض سطحی مشابه (مانند لکه های تیره سطحی)، استفاده کرد. البته، حتی در تصاویر دارای تفکیک پذیری مکانی بالا نیز تناظریابی دکل ها در زوج تصویر، دشوار و نیازمند به کارگیری پردازش های مناسب است.
یونس غلامی؛ سید احمد حسینی؛ محسن شاطریان؛ اکرم محمدی؛ ابوالفضل دهقان جزی
چکیده
امروزه کاربری زمین شهری از جمله عوامل مهم در سیستم شهر است که از طریق شبکههای ارتباطی و جریانهای ترافیکی با سیستم حملونقل در ارتباط مستقیم ومتقابل است. در واقع حملونقل و کاربری زمین شهری، یک سیستم را شکل میدهد به گونهای که تصمیم در یکی بر دیگری اثر میگذارد و مدیریت در یکی میتواند درتحقق اهداف دیگری مؤثر واقع شود. هدف ...
بیشتر
امروزه کاربری زمین شهری از جمله عوامل مهم در سیستم شهر است که از طریق شبکههای ارتباطی و جریانهای ترافیکی با سیستم حملونقل در ارتباط مستقیم ومتقابل است. در واقع حملونقل و کاربری زمین شهری، یک سیستم را شکل میدهد به گونهای که تصمیم در یکی بر دیگری اثر میگذارد و مدیریت در یکی میتواند درتحقق اهداف دیگری مؤثر واقع شود. هدف از انجام این تحقیق ارزیابی تأثیرات کاربری اراضی شهری در ایجاد حجم ترافیک، جهت ساماندهی و بازتوزیع فضایی آنها در بافت مرکزی شهر کاشان میباشد. کاربری آموزشی (دبستان، راهنمایی و دبیرستان) و کاربری درمانی بهصورت نمونه در محدوده مرکزی کاشان بررسی شد. روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی بر اساس هدف کاربردی است و ابزار اصلی گردآوری دادهها مصاحبه با کارشناسان و اطلاعات طبقهبندی شده کاربری اراضی شهرداری است. جهت تجزیه و تحلیل دادهها از مدل تحلیل شبکه (network analysis) در محیط نرمافزار Arc GIS استفاده شده است.براساس آزمون تعیین محدوده خدماتی در مدل تحلیل شبکه، در محدوده مرکزی شهر کاشان 13/13 درصد در حداقل شعاع دسترسی و 68/20 درصد در حداکثر شعاع دسترسی دارای جذب سفر مازاد نسبت بهکل شهر به دلیل همپوشانی بیشتر این کاربریها است. نتایج این پژوهش میزان تراکم ترافیک در بخش مرکزی کاشان را نسبت بهکل شهر و نقش کاربری بهداشتی و درمانی را در ترافیک بخش مرکزی به دلیل همپوشانی نسبت به کل شهر بیان کرده است.
حمیدرضا دسترنج؛ فرخ توکلی؛ علی سلطانپور
چکیده
بحران خشک شدن دریاچه ارومیه با وسعتی حدود نیم میلیون هکتار به عنوان بزرگترین دریاچه داخلی ایران، با توجه به تبعات آن، تبدیل به یک مسئله ملی شده است. بررسی تغییرات سطح و حجم آب دریاچه ها به منظور حفاظت آن ها در سال های اخیر در بین کشورها جایگاه ویژه ای پیدا کرده است. در این تحقیق از تصاویر ماهواره ای Landsat در دوره 40 ساله مساحت دریاچه ...
بیشتر
بحران خشک شدن دریاچه ارومیه با وسعتی حدود نیم میلیون هکتار به عنوان بزرگترین دریاچه داخلی ایران، با توجه به تبعات آن، تبدیل به یک مسئله ملی شده است. بررسی تغییرات سطح و حجم آب دریاچه ها به منظور حفاظت آن ها در سال های اخیر در بین کشورها جایگاه ویژه ای پیدا کرده است. در این تحقیق از تصاویر ماهواره ای Landsat در دوره 40 ساله مساحت دریاچه ارومیه و تغییرات آن بدست آمد. همچنین بااستفاده از دادههای ماهوارههای ارتفاع سنجی Envisat وSaral تراز آب دریا چه در مقطع زمانی سالهای 2015-2002 استخراج و نهایت تغییرات حجم آب دریاچه بدست آمد. نتایج گرفته شده با نتایج حاصل از داده های زمینی مقایسه شد که جواب ها همخوانی داشتند.
نتایج حاکی ازآن است که مساحت دریاچه ارومیه از 5366 کیلومترمربع در سال 1976 به 633 کیلومترمربع درسال 2015 رسیده،یعنی حدودیک هشتم شده است و باافزایش درسال 2016 به 2383 کیلومترمربع رسیده است. تراز آب دریاچه نیزاز سال 2002 تا 2015 حدود 4 مترکاهش و درسال2016 به میزان 5/0 مترافزایش یافته است. ازسال 2002 تا 2015 حجم آب دریاچه ارومیه به میزان 7/9 میلیارد مترمکعب کاهش یافته و درسال 2016، 2/1 میلیاردمترمکعب به آن افزوده شده است. ورودی آب به دریاچه در سال آبی 94-93 نسبت به 75-74 تقریباً یک پنجم شده و در عین حال برداشت آب های زیرزمینی افزایش یافته است. همچنین با بررسی چاه های پیزومتری حوضه دریاچه ارومیه، سطح آب زیرزمینی از سال 81 تا 94 به میزان 6/1 متر کاهش یافته است. با توجه به نتایج حاصله علت اصلی کاهش آب دریاچه، برداشت آب های سطحی و زیرزمینی می باشد، لذا علاوه بر جلوگیری از برداشت بی رویه آب، اصلاح در روش کشاورزی و نوع محصولات آن ضروری است.
رضا سارلی؛ غلامرضا روشن؛ استفان گرب
چکیده
عموماً جهت ارزیابی فرآیندهای طبیعی، از قبیل اثرات بلندمدت تغییر اقلیم که متأثر از اندرکنش مؤلفههای سازنده سامانه اقلیمی از قبیل بیوسفر،لیتوسفر و یا عواملی که خارج از سامانه اقلیمی،تغییرات آب و هوایی را در بازه زمانی درازمدت کنترل مینمایند، و همچنین در خصوص فرآیندهای کوتاه مدت که شامل توالی پوشش گیاهی و فرآیندهای ژئومورفولوژیکی ...
بیشتر
عموماً جهت ارزیابی فرآیندهای طبیعی، از قبیل اثرات بلندمدت تغییر اقلیم که متأثر از اندرکنش مؤلفههای سازنده سامانه اقلیمی از قبیل بیوسفر،لیتوسفر و یا عواملی که خارج از سامانه اقلیمی،تغییرات آب و هوایی را در بازه زمانی درازمدت کنترل مینمایند، و همچنین در خصوص فرآیندهای کوتاه مدت که شامل توالی پوشش گیاهی و فرآیندهای ژئومورفولوژیکی است، پایش تغییر صورت میگیرد. همچنین، به منظور ارزیابی اثرات ناشی از فعالیتهای انسانی از قبیل جنگلزدایی، کشاورزی و شهرسازی، پایش تغییر مورد استفاده قرار میگیرد. همانگونه که تغییرات محیطی انعکاس دهنده وضعیت مدیریت اراضی است، روش های پایش تغییر میتواند به ارزیابی این عملیات کمک کند. در این راستا هدف از پژوهشحاضر سنجش و پیش بینی تغییرات پوششگیاهی حوزه استان مازندران طی دوره 2017-2005 با استفاده از زنجیره مارکوف و GIS میباشد. برای بررسی و تجزیه تحلیل تغییرات از روش طبقهبندیdecision tree با توجه به استانداردهای ناسا ابتدا برای هر valu16 یک کلاس تعریف شد. بر این اساس مشخص شده است که آستانه ی تغییر در منطقه ی مورد مطالعه با 1 انحراف از میانگین قرار داشته است. پس از تعیین آستانه ی تغییر، مناطق دارای تغییرات کاهشی، افزایشی و بدون تغییر مشخص گردیده است. جهت ارزیابی دقت تکنیک های سنجش تغییر پس از برداشت واقعیات زمینی که از طریق بازدید میدانی و تصاویر ماهواره ای Google Earth به دست آمد از دقت کل و ضریب کاپا استفاده شد. بر اساس نتایج به دست آمده مشخص گردید که دادههای ارزیابی شده با میانگین دقت کل 91 ، ضریب کاپای 88/0 را در ارزیابی پایش تغییرات پوششگیاهی منطقهی مورد مطالعه به خود اختصاص دادهاند.
سیستم اطلاعات جغرافیایی
محمد حسن یزدانی؛ عطا غفاری گیلانده؛ فرحناز ویس مرادی
چکیده
هشتاد درصد از شهرهای جهان در مناطقی قرار دارند که حداقل سالی یکبار براثر مخاطرات طبیعی آسیبدیده اند. هنگامی که یک مخاطره طبیعی رخ میدهد کسانی که خانههای خود را در اثر این مخاطره از دست می دهند، در حالی که خانههایشان بازسازی میشود، به جایی برای زندگی و نیاز به یافتن مکانهای جایگزین دارند. هدف این تحقیق مکانیابی بهینه ...
بیشتر
هشتاد درصد از شهرهای جهان در مناطقی قرار دارند که حداقل سالی یکبار براثر مخاطرات طبیعی آسیبدیده اند. هنگامی که یک مخاطره طبیعی رخ میدهد کسانی که خانههای خود را در اثر این مخاطره از دست می دهند، در حالی که خانههایشان بازسازی میشود، به جایی برای زندگی و نیاز به یافتن مکانهای جایگزین دارند. هدف این تحقیق مکانیابی بهینه ی اسکان موقت در شهر کرمانشاه، با روش توصیفی و متکی بر پیمایش های میدانی با استفاده از مدل جمع وزنی weighted sum و نرم افزار تحلیلی_ترسیمی ArcGIS بهصورت ترکیبی بوده است. در این راستا، در مرحله جمع آوری اطلاعات و داده های اولیه، از مطالعات کتابخانه ای و توزیع پرسشنامه بین خبرگان مرتبط با موضوع مورد مطالعه استفاده شد. با توجه به 9 معیار مهم و مؤثر شیب، دسترسی به راه، فاصله از مراکز نظامی و انتظامی، دسترسی به مراکز آتشنشانی، دسترسی به منابع آب و برق، فاصله از مناطق سیل خیز، تراکم جمعیتی و فاصله از تأسیسات خطرزا است که مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از معیارهای پژوهش گویای این امر بود که از ترکیب شاخصهای 9 گانه در شهر کرمانشاه 1 درصد از محدوده شهر در پهنه مطلوبیت خیلی کم، 11 درصد در پهنه مطلوبیت کم، 37 درصد در پهنه مطلوبیت متوسط، 38 درصد در پهنه مطلوبیت زیاد و 13 درصد در پهنه مطلوبیت خیلی زیاد واقعشده است.
بهزاد رایگانی
چکیده
تعیین تغییرات به فرآیند شناسایی تفاوتها در وضعیت یک شئ یا پدیده با مشاهده آن در زمانهای مختلف گفته میشود. تعیین تغییرات سنجش از دوری کمیت یک پدیده را از تصاویر چند زمانه بررسی میکند و این روش معمولاً به کمک سنجندههای چندطیفی ماهوارهای صورت میپذیرد. درمطالعات تعیین تغییرات سنجش از دوری به یکی از مهمترین سؤالهای ...
بیشتر
تعیین تغییرات به فرآیند شناسایی تفاوتها در وضعیت یک شئ یا پدیده با مشاهده آن در زمانهای مختلف گفته میشود. تعیین تغییرات سنجش از دوری کمیت یک پدیده را از تصاویر چند زمانه بررسی میکند و این روش معمولاً به کمک سنجندههای چندطیفی ماهوارهای صورت میپذیرد. درمطالعات تعیین تغییرات سنجش از دوری به یکی از مهمترین سؤالهای پژوهشگران در ارتباط با نوع و شیوه انجام تصحیح اتمسفری میباشد. در بیشتر موارد، به دلیل نبود اطلاعات کافی یا تجربه و دانش لازم، امکان تصحیح رادیومتری مطلق وجود ندارد و پژوهشگران ناچار به استفاده از روشهای تصویر مبنا و نسبی میباشند. یکی از بهترین روشهای تصویر مبنا نرمالسازی رادیومتری به کمک مناطق همگن کاذب میباشد. با این وجود یکی از مهمترین چالشهای این روش، انتخاب درست عوارض همگن کاذب است. بنابراین در پژوهش حاضر یک روش بسیار ساده بر اساس تعریف مناطق همگن کاذب پیشنهاد داده شده است که به صورت خودکار این مناطق را مشخص و در یک فرآیند رگرسیونی برای نرمالسازی خودکار بکار میگیرد. به منظور واسنجی و ارزیابی صحت روش پیشنهادی، تصحیح رادیومتری مطلق به سه روش ATCOR ، FLAASHوATMOSC و تصحیح رادیومتری نسبی به دو روش کالیبراسیون خط تجربی و روش تفریق جسم سیاه و تصحیح خودکار رادیومتری به دو روش QAC وAAIC بر روی دادههای مورد استفاده اعمال شد. خروجی تمامی روشهای تصحیح اتمسفری و روش پیشنهادی در یک روش تعیین تغییرات جبری به شکل تفاضل و با آستانه دو برابر انحراف معیار از میانگین بکار گرفته شد تا توسط 219 نقطه، صحت آنها بررسی شود. نتایج ارزیابی صحت به همراه بررسیهای کیفی ناشی از مقایسه هیستوگرامی به خوبی کارکرد مناسب روش پیشنهادی را به اثبات رساند (کاپای بیش از 0/8) و بررسی به کمک جداول متعامد نشان داد، عملکرد روش پیشنهادی شباهت زیادی به روش کالیبراسیون خط تجربی دارد (بیش از 76 درصد).در نهایت باید اشاره شود، چند ویژگی منحصر به فرد در پیشنهاد پژوهشی حاضر از جمله سادگی، خودکار بودن، خطای سیستماتیک ناچیز، امکان استفاده در یک سامانه هشداردهی تخریب زیست بوم، عدم وابستگی به نوع سنجنده مورد استفاده، آن را از دیگر روشهای تصحیح رادیومتری متمایزمی سازد. از اینرو پیشنهاد ما به پژوهشگران تعیین تغییرات اکوسیستمها استفاده از دستاوردهای این پژوهش می باشد.
اطلاعات جغرافیایی
مجید گودرزی؛ فرخنده هاشمی قندعلی
چکیده
شهرنشینی پدیدهای در حال پیشرفت است و تحلیل مکان مناسب و نحوه توزیع جغرافیایی فضای سبز شهری در توسعه و آینده شهر نقش بسزایی دارد. اگرچه درگذشته فضاهای سبز، بیشتر در جنبههای زیباسازی و ظاهرسازی سیمای نواحی شهرهای تجلی مییافت، امروزه به دلایل متعددی، بهمثابه شش تنفسی شهرها مورد توجه قرار گرفته است. هدف مقاله حاضر، بهره گیری ...
بیشتر
شهرنشینی پدیدهای در حال پیشرفت است و تحلیل مکان مناسب و نحوه توزیع جغرافیایی فضای سبز شهری در توسعه و آینده شهر نقش بسزایی دارد. اگرچه درگذشته فضاهای سبز، بیشتر در جنبههای زیباسازی و ظاهرسازی سیمای نواحی شهرهای تجلی مییافت، امروزه به دلایل متعددی، بهمثابه شش تنفسی شهرها مورد توجه قرار گرفته است. هدف مقاله حاضر، بهره گیری از رویکرد تلفیقی GIS و روش ANP- DEMATEL به منظور رتبه بندی عوامل موثر بر مکانیابی بهینه فضای سبز شهری (مطالعه موردی؛ شهر مسجدسلیمان) است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و با رویکرد تحلیلی- توصیفی است. بهمنظور گردآوری داده ها، منابع معتبر داخلی و خارجی مرتبط با موضوع مورد مطالعه بررسی و در برخی موارد مطالعات میدانی و مراجعه به سازمانهای مرتبط انجام شد. در این پژوهش از تکنیک تلفیقیANP-DEMATEL استفاده شده و وزن معیارها موردمحاسبه قرلر گرفته و در ادامه، لایههای هرکدام از این وزنها وارد نرمافزار Arc GIS شده است. براساس نتایج پژوهش حاضر 14 معیار بر مکانیابی بهینه فضای سبز شهری در شهر مسجدسلیمان دخیل هستند که این معیارها با اوزان آنها به ترتیب از کم به زیاد عبارتند از: نزدیکی به مراکز مسکونی (0.09263 و رتبه 1)، نزدیکی به مراکز آموزشی (0.07428 و رتبه 2)، نزدیکی به مراکز فرهنگی (0.07268 و رتبه 3)، میزان تراکم جمعیت (0.07154 و رتبه 4)، نزدیکی به راههای ارتباطی (0.07092 و رتبه 5)، نزدیکی به مراکز مذهبی (0.06979 و رتبه 6)، نزدیکی به فضاهای سبز موجود (0.06967 و رتبه 7)، نزدیکی به مراکز درمانی (0.06934 و رتبه 8)، نزدیکی به مراکز تجاری (0.06923 و رتبه 9)، نزدیکی به تأسیسات و تجهیزات شهری (0.06902 و رتبه 10)، نزدیکی به مراکز نظامی (0.06874 و رتبه 11)، نزدیکی به مراکز اداری (0.06761 و رتبه 12)، نزدیکی به مراکز صنعتی (0.06729 و رتبه 13) و نزدیکی به زمینهای خالی و بایر (0.06726 و رتبه 14).
جغرافیای نظامی و انتظامی
آرام خضرلو؛ رضا کریمی
چکیده
امروزه با کشیده شدن جنگها به داخل شهرها، نیل به ایجاد امنیت پایدار در شهرها از طریق ارزیابی تهدیدات و آسیبپذیریها با رویکرد پدافند غیرعامل ضرورت دارد. پدافند غیرعامل بهعنوان یکی از مؤثرترین روشهای دفاع در مقابل تهدیدات شناخته شده است. تحقیق حاضر در زمره تحقیقات کاربردی و روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی بوده و درصدد استخراج تهدیدات ...
بیشتر
امروزه با کشیده شدن جنگها به داخل شهرها، نیل به ایجاد امنیت پایدار در شهرها از طریق ارزیابی تهدیدات و آسیبپذیریها با رویکرد پدافند غیرعامل ضرورت دارد. پدافند غیرعامل بهعنوان یکی از مؤثرترین روشهای دفاع در مقابل تهدیدات شناخته شده است. تحقیق حاضر در زمره تحقیقات کاربردی و روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی بوده و درصدد استخراج تهدیدات انسان ساخت و ارزیابی آسیبهای موجود در شهر جدید اندیشه است. در این مسیر از روشهای اسنادی و پرسشنامه به منظور گردآوری اطلاعات استفاده شد. در این تحقیق برای تجزیه و تحلیل آسیبپذیری از 10 شاخص مانند حساسیت داراییها، فاصله از مراکز مهم و حساس، دسترسی به مراکز آتشنشانی، عرض خیابان، درجه محصوریت، تراکم جمعیتی و غیره با استفاده از مدل فازی IHWP (تحلیل سلسله مراتبی معکوس) در نرمافزار GIS و بهمنظور استخراج تهدید انسانساخت نمونه مورد مطالعه نیز از روش AHP-FEMA (تحلیل سلسله مراتبی- روش آژانس مدیریت شرایط اضطرار) استفاده میشود. نتایج پژوهش نشان میدهد در بخش ارزیابی تهدیدات، تهدیدهای سخت شامل حملات هوایی و موشکی و تهدیدهای نرم یعنی تظاهرات و آشوب حائز بیشترین احتمال وقوع تهدید و تهدیدهای زیستی حائز کمترین امتیاز شدهاند. تهدید مبنای تحقیق حاضر حملات هوایی با تأکید بر خسارات کالبدی و فیزیکی است. در بخش ارزیابی آسیبپذیری نیز 23.06 درصد قطعهها آسیبپذیری خیلی کم، 26.78 درصد آسیبپذیری کم، 7 درصد آسیبپذیری متوسط، 21.40 درصد آسیبپذیری زیاد و 12.01 درصد قطعات آسیبپذیری خیلی بالایی را به خود اختصاص دادهاند. بدیهی است قطعههایی که در شمال و مرکز شهر قرار دارند مانند معادن شن و ماسه در شمالشرقی، پمپبنزین پترواپال در بلوار امامخمینی در مرکز شهر، پست برق 63 Kv در خیابان استاد فروزانفر، اداره مخابرات فاز 2 و 3 و 4 و 5 و بیمارستان تأمین اجتماعی در مرکز شهر از آسیبپذیری بالا برخوردار هستند.
استخراج، پردازش، تولید و نمایش داده های جغرافیایی
خلیل ولیزاده کامران؛ مریم صادقی لله لو؛ اسدالله حجازی
چکیده
پایش و بررسی تغییرات کاربری اراضی در عرصه های جنگلی، اطلاعات قابل قبولی را بهمنظور مدیریت کارآمد این منابع فراهم می کند. همچنین حفاظت از منابع طبیعی نیازمند آگاهی از شرایط و نحوه تغییر کاربریهای مختلف اراضی است؛ بنابراین هدف از این پژوهش ارزیابی روند تغییر کاربری جنگل در محدوده جنگلی فندقلو از سال 2010 تا سال 2019 با استفاده ...
بیشتر
پایش و بررسی تغییرات کاربری اراضی در عرصه های جنگلی، اطلاعات قابل قبولی را بهمنظور مدیریت کارآمد این منابع فراهم می کند. همچنین حفاظت از منابع طبیعی نیازمند آگاهی از شرایط و نحوه تغییر کاربریهای مختلف اراضی است؛ بنابراین هدف از این پژوهش ارزیابی روند تغییر کاربری جنگل در محدوده جنگلی فندقلو از سال 2010 تا سال 2019 با استفاده از تصاویر لندست 5، 8 و ادغام آنها باتصاویر سنتینل2 و استر است. پس از تهیه تصاویر برای سالهای 2010، 2015 و 2019، تصحیح هندسی، رادیومتریک و اتمسفری تصاویر انجام گرفت و نقشه کاربریها با دقت کاپا به ترتیب 93، 83، 91 درصد تهیه شدند. مدل سازی تغییر کاربری برای سال 2025 با مدل GEOMOD، نیازمند تهیه نقشه تناسب منطقه است که با استفاده از روش Fuzzy ANP و ضریب ناسازگاری کمتر از 0.06 تهیه شده و برای تهیه نقشه تناسب اراضی از چهار معیار: انسانی، زیستشناختی، توپوگرافی و اقلیمی و 11 زیر معیار با توابع بولین بدست آمد و نقشههای کاربری اراضی بولین (جنگل و غیر جنگل) 2010 و 2015 مدلسازی برای سال 2019 انجام گرفت. مدلسازی کاربری برای سال ۲۰۲۵ از نقشه پایه ۲۰۱۹ و ماتریس انتقال زنجیره مارکوف کاربری اراضی ۲۰۲۵ با مدل CA- Markov صورت پذیرفت و نتیجه تغییرات مکانی برای سال ۲۰۲۵ به دست آمد. برای ارزیابی دقت مدل از میزان توافق و عدم توافق مکانی پیکسلها با Klocation و Standard به ترتیب با دقت 98 و 95 استفاده شد. نتایج مدلسازی برای سال 2025 تغییرات بهصورت کاهش پوشش جنگل بوده که از 3204.18 هکتار در سال 2010 به 3070.55 هکتار در 2019 هزار هکتار کاهش یافته است. با توجه به نتایج وزندهی، معیار انسانی و زیرمعیارهای کاربری اراضی و فاصله از جاده وزن بالایی را بهدست آوردند. علت آن میتواند پتانسیل گردشگری این منطقه در جذب گردشگران و همچنین دخالتهای ساکنان محلی باشد که تأثیر مستقیمی بر روند کاهشی جنگل دارد.
اطلاعات جغرافیایی
ایرج تیموری؛ اکبر اصغری زمانی؛ عرفان محرم پور
چکیده
جزیره حرارتی به پدیدهای گفته میشود که در آن دمای منطقه شهری گرمتر از مناطق پیرامونی خود است. در همین راستا هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی نقش مورفولوژی شهری بر جزایر حرارتی در سطح کلانشهر تبریز است. دادههای مورداستفاده در این پژوهش تصاویر روزانه ماهوارهای لندست 8 برای سالهای 2014 تا 2019، در دو فصل تابستان و زمستان به طور مجزا بود ...
بیشتر
جزیره حرارتی به پدیدهای گفته میشود که در آن دمای منطقه شهری گرمتر از مناطق پیرامونی خود است. در همین راستا هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی نقش مورفولوژی شهری بر جزایر حرارتی در سطح کلانشهر تبریز است. دادههای مورداستفاده در این پژوهش تصاویر روزانه ماهوارهای لندست 8 برای سالهای 2014 تا 2019، در دو فصل تابستان و زمستان به طور مجزا بود و از روش الگوریتم پنجره مجزا برای استخراج دما و جزایر حرارتی استفاده شد. همچنین برای تجزیهوتحلیل از تحلیلهای آمار فضایی و رگرسیون چندمتغیره استفاده شد. تجزیهوتحلیل دادهها در نرمافزارهای ENVI، ArcGis و Spss 19 صورت گرفت. نتایج بهدستآمده نشان میدهد که توزیع جزایر حرارتی در سطح شهر تبریز بهصورت خوشهای است. پژوهش حاضر نشان داد که مورفولوژی شهری میتواند بر شدت جزایر حرارتی تأثیرگذار باشد. بر طبق یافتههای مربوط به تحلیل رگرسیونی و F محاسبه شده (17.65) و ضریب معنیداری بهدستآمده در سطح 0.0001، متغیرهای پیشبین میتوانند رفتار متغیر وابسته پژوهش را در تابستان بهخوبی برآورده کنند. برای فصل زمستان نیز کل مدل باتوجهبه F محاسبه شده (9.36)و ضریب معنیداری (0.0002) قابلتعمیم است. از طرف دیگر پژوهش حاضر نشان داد که فاصله از فضای سبز بر شدت جزایر حرارتی تأثیر دارد. بهطوریکه بر اساس یافتههای مربوط به پژوهش و F محاسبه شده (7.596) و سطح معنیداری (0.00007) این موضوع را میتوان تأیید کرد.
اطلاعات جغرافیایی
سیداسداله حجازی؛ فریبا کرمی؛ سایه حبیب زاده
چکیده
در چند دهه اخیر شهرها به عنوان مهمترین سکونتگاههای بشر بهواسطه افزایش درجه شهرنشینی و جمعیت شهری که از مهمترین جنبههای تغییر جهانی است، مقدمه رشد و توسعه گستردهی شهری را فراهم آورده اند. عوامل متعددی از قبیل ویژگیهای ژئومورفولوژی، شرایط اقلیمی و خصایص زمینشناختی در مکان گزینی شهرها مؤثرند. در این پژوهش نقش ژئومورفولوژی ...
بیشتر
در چند دهه اخیر شهرها به عنوان مهمترین سکونتگاههای بشر بهواسطه افزایش درجه شهرنشینی و جمعیت شهری که از مهمترین جنبههای تغییر جهانی است، مقدمه رشد و توسعه گستردهی شهری را فراهم آورده اند. عوامل متعددی از قبیل ویژگیهای ژئومورفولوژی، شرایط اقلیمی و خصایص زمینشناختی در مکان گزینی شهرها مؤثرند. در این پژوهش نقش ژئومورفولوژی و عوامل محیطی بهعنوان یکی از عوامل مهم تأثیرگذار در مکانیابی و توسعه فیزیکی شهر ماکو مورد ارزیابی قرار گرفت. عوامل ژئومورفوئولوژیکی، مهمترین و اثرگذارترین پارامترهای مؤثر در پیدایش، استقرار و توسعه یک شهر هستند. برای دستیابی به هدف مور نظر و ارزیابی آن دادههای موردنیاز از نقشههای توپوگرافی 1500000 و زمینشناسی 1.100000 استخراج شده و سپس با استفاده از نرمافزار Arc GIS نقشههای موردنظر تهیه شده اند. همچنین در این تحقیق از مدل تصمیمگیری الکتره – فازی استفاده شد که بر مبنای آن محورها و جهتهای جغرافیایی محتمل توسعه شهر ماکو و ضریب اهمیت نسبی مؤلفههای ژئومورفولوژیک محاسبه و تعیین شدند. معیارهای دخیل در توسعه شهر ماکو، شیب، جهت شیب، ارتفاع، فاصله از رودخانه، فاصله از گسل، فاصله از جاده، لیتولوژی، خاک و کاربری اراضی نقشههای مربوط به هریک از این مؤلفهها با استفاده از نرمافزار Arc GIS، مورد مقایسه و ارزیابی قرار گرفتند، سپس با روی همگذاری لایهها طبقهبندیشده، نقشه پهنهبندی مناسب توسعه شهر تهیه و در پنج کلاس کاملاً مناسب، نسبتاً مناسب، مناسب، نامناسب و کاملاً نامناسب برای توسعه تقسیمبندی شد. نتایج نشان داد مناسبترین مسیر برای توسعه آتی شهر ماکو، سمت شرقی و غربی تا حدی جنوب شرقی این شهر است.
زلیخا باقری (مترجم)
دوره 11، شماره 44 ، بهمن 1381، ، صفحه 39-45
چکیده
سیاره زهره در افسانه های دوران باستان به نام الهه زیبایی نامگذاری شده است؛ البته در اقوام مختلف نامهای مخصوصی بر آن نهادند. یونانیان باستان آن را به نام آفرودیت، خدای باروری و حاصل خیزی می نامیدند. برای بابلی ها این سیاره معشوقه خدایان و الهه عشق و باروری و جنگ بود. چینی ها نیز آن را یک نقطه سفید زیبا می دانستند. با این تفاسیر ...
بیشتر
سیاره زهره در افسانه های دوران باستان به نام الهه زیبایی نامگذاری شده است؛ البته در اقوام مختلف نامهای مخصوصی بر آن نهادند. یونانیان باستان آن را به نام آفرودیت، خدای باروری و حاصل خیزی می نامیدند. برای بابلی ها این سیاره معشوقه خدایان و الهه عشق و باروری و جنگ بود. چینی ها نیز آن را یک نقطه سفید زیبا می دانستند. با این تفاسیر این طور نتیجه می گیریم که زهره از آغاز تمدن، سمبل عشق و زیبایی بوده است. یونانیان ساکن جزیره سیترا که آفرودیت را می پرستیدند، واژه cytherean به معنی وابسته به آفرودیت، را اغلب برای سیارات به کار می بردند. این صفتی که به جای کلمه پیوندی «وابسته به زهره» مورد استفاده قرار می گیرد.
مجید مختارانی
دوره 13، شماره 51 ، آبان 1383، ، صفحه 41-45
چکیده
منجمین دائما در جستجوى روشى براى بهترشدن تکنیک ها و روش هاى مشاهده جهان هستى مى باشند. یکى از راه هاى معمول، استفاده از تلسکوپ هاى بزرگتر و با کیفیت بهتر براى گرفتن تصاویر با وضوح و جزئیات بیشتر از آسمان مى باشد. به هرحال آن آنتن ها از نظر فیزیکى داراى شکل و اندازه محدودى مى باشند چراکه باید به صورت خیلى دقیق امتداد گذارى ...
بیشتر
منجمین دائما در جستجوى روشى براى بهترشدن تکنیک ها و روش هاى مشاهده جهان هستى مى باشند. یکى از راه هاى معمول، استفاده از تلسکوپ هاى بزرگتر و با کیفیت بهتر براى گرفتن تصاویر با وضوح و جزئیات بیشتر از آسمان مى باشد. به هرحال آن آنتن ها از نظر فیزیکى داراى شکل و اندازه محدودى مى باشند چراکه باید به صورت خیلى دقیق امتداد گذارى شوند و براى تلسکوپ هاى نورى، بخش اپتیک آن باید خیلى غیرقابل انعطاف و به طور دقیق شکل داده شده باشند. به هرحال منجمین کمتر دقت و مزیت این تلسکوپها را مورد انتقاد قرارداده اند. درحال حاضر بزرگترین تلسکوپ هاى جهان، آنتن هاى رادیویى مىباشند که جزئى ترین تصاویر از جهان با ترکیب سیگنال هاى بدست آمده از تلسکوپ هاى رادیویى فراهم مى گردند. این روش بنام (Very Long Baseline Interferometry) VLBIمى باشد و مى تواند از اجرام فضایى تصاویرى با قدرت تفکیک 1000 برابر بهتر از تلسکوپ فضایى هابل (Habble) تصویر تهیه نماید.
عباسعلی صالح آبادی
دوره 11، شماره 41 ، اردیبهشت 1381، ، صفحه 41-45
چکیده
هر کمیت عددی یا هندسی و یا مجموعه ای از کمیت های دارای مقدار عددی، که به عنوان یک مرجع یا مبنا برای کمیت های دیگر به خدمت گرفته می شوند را سطح مبنا یا دیتم گویند.در ژئومورفولوژی دو نوع سطح مبنا مختلف در نظر گرفته شده است، یکی سطح مبنا مسطحاتی، که پایه و اساس محاسبات دقیق نقشه برداری افقی را تشکیل می دهد که در آن انحنای سطح زمین در نظر گرفته ...
بیشتر
هر کمیت عددی یا هندسی و یا مجموعه ای از کمیت های دارای مقدار عددی، که به عنوان یک مرجع یا مبنا برای کمیت های دیگر به خدمت گرفته می شوند را سطح مبنا یا دیتم گویند.در ژئومورفولوژی دو نوع سطح مبنا مختلف در نظر گرفته شده است، یکی سطح مبنا مسطحاتی، که پایه و اساس محاسبات دقیق نقشه برداری افقی را تشکیل می دهد که در آن انحنای سطح زمین در نظر گرفته می شود. و دیگری سطح مبنا ارتفاعی که ارتفاع نقاط نسبت به آن اندازه گیری و محاسبه می شوند. به عبارت دیگر در نقشه برداری های ژئودتیک، مختصات نقاط مختلف، از یک سری نقاط اولیه مختصات داریا پارامترهای دیتم و سطح مبنا به دست می آیند. به دلیل توسعه روش های مختلف در نقشه برداری چندین دیتم یا سطح مبنا تعریف و ایجاد شده است. امروزه برای توسعه نقشه برداری و روش ژئودزی ماهواره ای چندین دیتم یا سطح مبنا تعریف و ایجاد شده است، در این روش نیازی به داشتن بیش از یک سطح مبنا نیست. اما این به معنی تعویض کامل یک سطح مبنا نیست از آن جهت که در عمل، پارامترها و کمیت های نقشه برداری اولیه وجود دارند که هر کدام به سطوح مبنای مختلف وابسته هستند. از طرفی با تعویض کلی سطح مبنا موجب می گردد تا تبدیل تمامی اطلاعات موجود در نقشه های یک کشور به سطح مبنا جدید یک قرن طول بکشد. بطور مثال مسئله تعیین حق حاکمیت خطوط مرزی کشور ایالات متحده قرن ها پیش مطرح بوده و حتی هنوز هم با تهیه نقشه از مرزهای مورد اختلاف، استفاده کنندگان نظامی و غیرنظامی، به علت موارد خاص سیستم های قدیمی اندازه گیری نقشه برداری را بر سیستم های جدید ترجیح داده و مایل به استفاده از آنها هستند، لذا انجام تغییرات کلی در تعییین سطح مبنا نه تنها مشکلی را حذف نمی کند بلکه ممکن است متغیر دیگری را نیز به مشکلات اولیه اضافه نماید.
عباسعلی صالح آبادی
دوره 1، شماره 4 ، اردیبهشت 1371، ، صفحه 44-51
چکیده
در شأن و منزلات مقالاتی که بازگو کننده تحقیقات با روش های جدید در جهان نقشه برداری هستند تردیدی وجود ندارد ولی به نظر نگارنده ارائه گزارشی از کارهای نو با ابزار نو یا روش نو یا طرح مقاله ای از تحقیقات و مطالعات انجام شده در کشور توسط کارشناسان ایرانی در نشریات علمی و فنی نقشه برداری کشور جلوه خاصی دارد و باید به آن اهمیت اعتبار ...
بیشتر
در شأن و منزلات مقالاتی که بازگو کننده تحقیقات با روش های جدید در جهان نقشه برداری هستند تردیدی وجود ندارد ولی به نظر نگارنده ارائه گزارشی از کارهای نو با ابزار نو یا روش نو یا طرح مقاله ای از تحقیقات و مطالعات انجام شده در کشور توسط کارشناسان ایرانی در نشریات علمی و فنی نقشه برداری کشور جلوه خاصی دارد و باید به آن اهمیت اعتبار دیگری داد. با این احتمال که کلام گفته شده از دیدگاه دیگران تجربه ای قدیمی یا حرفی معمولی باشد.
بررسی نشریات معتبر نقشه برداری جهان بویژه نشریات چند منظوره که معرف طیف کلی فن نقشه برداری هستند نشان می دهند که بخشی از مقالات ارائه شده به معرفی تجربه های کاربردی نقشه برداری اختصاص دارد. یعنی یک کارشناس یا گروهی از کارشناسان نقشه برداری پس از انجام یک کار متداول نقشه برداری با روشی خاص که به اعتقاد آنها در کوتاه کردن زمان نیل به اهداف طرح یا اقتصادی کردن آن مؤثر بوده است، نتایج و تجربیات حاصل را طی مقاله ای در دیدگاه دیگر همکاران قرار داده اند هر چندکه ابزار ریاضی مقاله مورد نظر نسبت به مقالات تخصصی ژئودزی یا فتوگرامتری کمتر باشد ولی به عنوان ارائه یک تجربه اهمیت ویژه ای دارد.
محسن مددی؛ علی براتیان
دوره 15، شماره 58 ، مرداد 1385، ، صفحه 46-53
چکیده
چشم انداز شهرى بوجودآورنده اقلیم محلى معینى است که آن را از چشم انداز روستایى پیرامون متمایز مى کند. مؤید این مطلب وجود جزیره حرارتى و نیز مطالعاتى است که نشان مى دهد دماى شهر و روستا در طى شب هاى آرام و صاف بیش از 12 درجه سانتیگراد با هم اختلاف دارند. کاربری هاى اراضى مختلف درشهر، موزاییک هایى از مناطق گرم و سرد را بوجود مى ...
بیشتر
چشم انداز شهرى بوجودآورنده اقلیم محلى معینى است که آن را از چشم انداز روستایى پیرامون متمایز مى کند. مؤید این مطلب وجود جزیره حرارتى و نیز مطالعاتى است که نشان مى دهد دماى شهر و روستا در طى شب هاى آرام و صاف بیش از 12 درجه سانتیگراد با هم اختلاف دارند. کاربری هاى اراضى مختلف درشهر، موزاییک هایى از مناطق گرم و سرد را بوجود مى آورند. بطور نمونه، بین یک پارک و محیط ساختمانى مى تواند بیش از 7 درجه سانتیگراد اختلاف دما وجود داشته باشد. وضعیت هندسى خیابان ها در الگوى حرارتى شهرها مهم مى باشد.
مسعود تقوایی؛ مرضیه شاهوردیان
دوره 12، شماره 47 ، آبان 1382، ، صفحه 46-55
چکیده
پارکها و فضاهاى سبز شهرى به دلیل نقش دوگانه خود یعنى اهمیت تفریحى و نیز تأثیر در حفظ و تعادل محیط زیست شهرى، تعدیل آلودگى و تلطیف هوا و کاهش بارخستگى روحى و جسمى، بسیار ارزشمند هستند مى دانیم که نقش این فضاها فقط منحصر به مسائل تفریحى و اوقات فراغت نیست پس به همین دلیل مهم باید به گونه اى مستقل مورد توجه برنامه ریزان قرار گیرد. ...
بیشتر
پارکها و فضاهاى سبز شهرى به دلیل نقش دوگانه خود یعنى اهمیت تفریحى و نیز تأثیر در حفظ و تعادل محیط زیست شهرى، تعدیل آلودگى و تلطیف هوا و کاهش بارخستگى روحى و جسمى، بسیار ارزشمند هستند مى دانیم که نقش این فضاها فقط منحصر به مسائل تفریحى و اوقات فراغت نیست پس به همین دلیل مهم باید به گونه اى مستقل مورد توجه برنامه ریزان قرار گیرد. توجه به معیارهایى مانند خصایص گلها و درختان، نحوه آرایش آنها، کاربرد آنها در مکانها و شرایط مختلف و... از یک طرف و درنظرگرفتن مسائل انسانى مانند تمایلات و احساسات انسانها، الگوهاى رفتارى آنان، فرهنگ پارک نشینى در برخورد و استفاده از آن، تجهیزات و تأسیسات مناسب، عادات، رسوم و مسائل بى شمارى از این قبیل از طرف دیگر لزوم طراحى دقیق و همه جانبه اى را اجتناب ناپذیر مى کند. در این مقاله سعى شده است مطالب فوق به نحوى مشروح مورد مطالعه قرارگیرد تا بتواند پاسخگوى نیازهاى متنوع مراجعان و افراد در سنین و گروههاى مختلف اجتماعى باشد.
حسن رجب پور کاری
دوره 11، شماره 42 ، مرداد 1381، ، صفحه 47-50
چکیده
شهر بابلسر شهری جدید و تابع سنت های یک فرهنگ روستایی است که در یکصد سال اخیر رشد قابل توجهی داشته و نمی توان استخوان بندی آن را به صورت یک قلعه روستایی تصور کرد. عموما به صورت بکر و در اراضی پست اطراف خود رشد یافته است. به طور کلی سه عامل عمده شامل دریا، رودخانه و شبکه ارتباطی در توسعه فضایی، فیزیکی بابلسر تاثیر مستقیم داشته اند. جوانی ...
بیشتر
شهر بابلسر شهری جدید و تابع سنت های یک فرهنگ روستایی است که در یکصد سال اخیر رشد قابل توجهی داشته و نمی توان استخوان بندی آن را به صورت یک قلعه روستایی تصور کرد. عموما به صورت بکر و در اراضی پست اطراف خود رشد یافته است. به طور کلی سه عامل عمده شامل دریا، رودخانه و شبکه ارتباطی در توسعه فضایی، فیزیکی بابلسر تاثیر مستقیم داشته اند. جوانی جمعیت، مهاجرت بی رویه روستائیان به شهر بابلسر از دیگر مسائل مهم و مشکل آفرین شهر بابلسر محسوب می گردد. قطعا سیر تحول توسعه را تاخیر می بخشد و امکان این که شهر را در حد بحرانی جمعیت قرار دهد دور از انتظار نیست. لازم است بر اساس برنامه ریزی های دقیق و از جمله کنترل موالید و سیاست های جمعیتی، گسترش تجهیزات و قابلیت های روستایی، تقویت مراکز شهری کوچک در اطراف شهر بابلسر می تواند به این مهم جامه عمل پوشانیده شوند.
اشرف ماندنی
دوره 21، 84-1 ، اسفند 1391، ، صفحه 48-50
چکیده
از مسائل بسیار مهم و حیاتی در نواحی بیابانی و نیمه بیابانی وجود منابع آب و استفاده مناسب از آنها است. از سالهای بسیار دور شهر قم با کمبود آب مواجه بوده است که جهت برطرف شدن این مشکل اقدام به احداث سد پانزده خرداد بین شهر قم و دلیجان کردهاند. این سد در معرض رسوب گذاری زیاد است. بدیهی است این رسوبات سبب پرشدن سد و کوتاه شدن عمر مفید ...
بیشتر
از مسائل بسیار مهم و حیاتی در نواحی بیابانی و نیمه بیابانی وجود منابع آب و استفاده مناسب از آنها است. از سالهای بسیار دور شهر قم با کمبود آب مواجه بوده است که جهت برطرف شدن این مشکل اقدام به احداث سد پانزده خرداد بین شهر قم و دلیجان کردهاند. این سد در معرض رسوب گذاری زیاد است. بدیهی است این رسوبات سبب پرشدن سد و کوتاه شدن عمر مفید آن میشود. از این رو مطالعه پتانسیل فرسایشپذیری در بالادست حوضه ضروری است. بنابراین از جمله اهداف اصلی این تحقیق پهنهبندی حوضه آبخیز با توجه به میزان حساسیت سازندها به فرسایش و نقش آنها در تشکیل رسوبات جدید میباشد. برای این منظور ابتدا با کمک نقشههای توپوگرافی 1:50000، مرز حوضه آبخیز سد پانزده خرداد مشخص شد. سپس به دقت بر روی نقشه زمین شناسی 1:50000 قم-دلیجان، پیاده شد. پس از تهیه نقشههای زمین شناسی، آبراهه ها، بارش، ژئومورفولوژی(پیکرشناسی زمین)، شیب و نفوذپذیری خاک از حوضه مورد مطالعه، به صورت رقومی درآمدند و سپس با استفاده از تکنیکهای امتیاز دهی و تلفیق لایهها (Overlay Index)، شدت فرسایشپذیری به کمک سیستم GIS در حوضه آبخیز سد پانزده خرداد تهیه شد. در این مقاله مشخص گردید که واحدهای حساس به فرسایش شدید، به صورت وسیعی اغلب در قسمت مرکزی حوضه استقرار دارد و حجم عظیمی از خاک این حوضه نیمه بیابانی، درحال رسوب گذاری در مخزن سد پانزده خرداد میباشد. در پایان مقاله نیز چند راهکار منطقی برای کنترل وکاهش فرسایشپذیری خاک عنوان شده است.
مرتضی اشنه در (مترجم)
دوره 8، شماره 30 ، مرداد 1378، ، صفحه 48-49
چکیده
مراکز نظامی بعضی از کشورهای پیشرفته، تکنولوژی GIS را در شبکه گسترده ای به نام SIMNET به منظور شبیه سازی میادین جنگی و مانورهای عملیاتی به کار گرفته اند و در مراحل مختلف انجام مانورهای نظامی از آن استفاده می نمایند. البته انجام این مراحل مختلف ممکن است هم در درون رسته های متفاوت به طور مستقل و هم در ارتباط متقابل رسته های متفاوت ...
بیشتر
مراکز نظامی بعضی از کشورهای پیشرفته، تکنولوژی GIS را در شبکه گسترده ای به نام SIMNET به منظور شبیه سازی میادین جنگی و مانورهای عملیاتی به کار گرفته اند و در مراحل مختلف انجام مانورهای نظامی از آن استفاده می نمایند. البته انجام این مراحل مختلف ممکن است هم در درون رسته های متفاوت به طور مستقل و هم در ارتباط متقابل رسته های متفاوت نظامی انجام شود. سیستم مذکور در امر ایجاد ارتباط بین دامنه گسترده ای از مانورهای نظامی که در سراسر کشور انجام می گیرد. در درون یک شبکه به هم پیوسته و منسجم پیشقدم است و در این روش از شبیه سازی توزیعی استفاده گردیده است. در سیستم فوق، تصاویر کامپیوتری و تکنولوژی شبکه های ارتباطی را به منظور ایجاد یک محیط مصنوعی مشترک با یکدیگر ترکیب نموده تا وضعیتی شبیه به دنیای واقعی به دست آوردند. در این جا از نرم افزار ARC/INFO جهت ایجاد بانک اطلاعاتی دیجیتالی، از زمین استفاده می شود که بتوان جهت شبیه سازی توزیعی عملیات جنگی از ان استفاده نمود.
علی حاج آقامحمدی
دوره 12، شماره 45 ، اردیبهشت 1382، ، صفحه 49-53
چکیده
استان بوشهر با جمعیتی افزون بر 700 هزار نفر که از نظر جغرافیایی در کنار ساحل گسترده دریایی واقع شده ذخایر و منابع ثروتی عظیمی را در خود جای داده است. و از لحاظ تعداد صیاد و شناور نسبت به سایر استان ها ساحلی در ردیف دوم قرار می گیرد. در این تحقیق نخست ویژگی های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی این استان و کم و کیف عملکرد تولیدی آنان در رابطه ...
بیشتر
استان بوشهر با جمعیتی افزون بر 700 هزار نفر که از نظر جغرافیایی در کنار ساحل گسترده دریایی واقع شده ذخایر و منابع ثروتی عظیمی را در خود جای داده است. و از لحاظ تعداد صیاد و شناور نسبت به سایر استان ها ساحلی در ردیف دوم قرار می گیرد. در این تحقیق نخست ویژگی های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی این استان و کم و کیف عملکرد تولیدی آنان در رابطه با عوامل عمدهای چون ویژگی های فردی و خانوادگی صیادان و مختصات شناورها و مراکز صید و تکنولوژی صید و صیادی در سطوح خرد مورد مطالعه قرار می گیرد و سپس عملکرد صید و صیادی در این استان و نقش آن در تأمین زندگی بخش قابل توجهی از ساکنان این استان و ایجاد اشتغال در محل و شناخت موانع موجود بر سر راه افزایش کمی و کیفی صید بررسی می شود. براساس یافته های بدست آمده از چند منطقه صید در بوشهر این نتیجه بدست آمده که پراکندگی صیدگاه ها، نوع صید، هزینه بربودن ابزار صیدف رابطه درون گروهی گروه های صیادی، فضای حاکم بر زندگی صیادی و رابطه این گروه ها با سازمان شیلات اگر به درستی مورد توجه قرار نگیرد. مشکلاتی را به همراه خواهد داشت و احتمال آنکه در درازمدت سازمان شیلات (متولی صید در ایران) را از اهداف خود باز دارد کم نیست.
احمد پور احمد؛ محمد کمیلی
دوره 20، شماره 78 ، مرداد 1390، ، صفحه 50-57
چکیده
تاکنون یک کاربرد عمده روش هاى علمى، برآورد و پیش گویى ارزش هاى یک متغیر با مراجعه به ارزش هاى یک یا چند متغیر دیگر همراه آن بوده است. در این مقاله، متداول ترین نوع «هم پیوستگى» (Correlative)، یا برآورد براساس روابط ساختارى بین متغیرها را که به ایجاد مدل خطى ساده مى رسد، مورد بررسى قرار مى دهیم.
استفاده از مدل هاى خطى ...
بیشتر
تاکنون یک کاربرد عمده روش هاى علمى، برآورد و پیش گویى ارزش هاى یک متغیر با مراجعه به ارزش هاى یک یا چند متغیر دیگر همراه آن بوده است. در این مقاله، متداول ترین نوع «هم پیوستگى» (Correlative)، یا برآورد براساس روابط ساختارى بین متغیرها را که به ایجاد مدل خطى ساده مى رسد، مورد بررسى قرار مى دهیم.
استفاده از مدل هاى خطى (Liner model) در انواع تجزیه و تحلیل هاى شهرى به سبب سادگى نسبى و دقت این مدل ها کاملاً متداول و مقبول است. مدل هاى خطى گرایش هایى را معمولاً در طول زمان، نشان مى دهند که ممکن است از طریق تجزیه و تحلیل های فراستى یا نمودارى مورد توجه قرار نگیرند. مدل هاى خطى براى بیان رویدادها، هنگامى که روش هاى غیرعلمى نابسنده و نارضایت بخش اند مورد استفاده قرار مى گیرند (و ظاهر و زمان رویدادها را پیش گویى مى کنند).
حسین محمدی؛ غلامرضا روشن
دوره 16، شماره 61 ، اردیبهشت 1386، ، صفحه 50-53
چکیده
توفان سهمگین کاترینا، دوشنبه 7 شهریور 1384 با سرعتى معادل 250 کیلومتر در ساعت سواحل جنوبى آمریکا در خلیج مکزیک را در نوردید و در 3 ایالت لوئیزیانا، الاباما و مىسى سى پى موجب کشته شدن هزاران نفر و خسارات مالى فراوان شد. کاترینا هر چند یک بلاى طبیعى بود، اما ساخته دست بشرى و عملکردهاى نابهنجار بشر با محیط طبیعى و استفاده فزاینده از گازهاى ...
بیشتر
توفان سهمگین کاترینا، دوشنبه 7 شهریور 1384 با سرعتى معادل 250 کیلومتر در ساعت سواحل جنوبى آمریکا در خلیج مکزیک را در نوردید و در 3 ایالت لوئیزیانا، الاباما و مىسى سى پى موجب کشته شدن هزاران نفر و خسارات مالى فراوان شد. کاترینا هر چند یک بلاى طبیعى بود، اما ساخته دست بشرى و عملکردهاى نابهنجار بشر با محیط طبیعى و استفاده فزاینده از گازهاى گلخانه اى در کشورهاى صنعتى، بالاخص در آمریکا بوده است. در ادامه، مى توان چنین عنوان کرد که، یکى از نتایج سیاسى وقوع کاترینا، ایجاد اختلال در امنیت و نظم عمومى در طى وقوع این رخداد بوده است.
علی اکبر رسولی
دوره 1، شماره 3 ، مرداد 1370، ، صفحه 50-55
چکیده
در این مقاله سعی بر آن است با نگاهی گذرا بر محدودیت ها و نارسایی های جنبه های آموزشی، تحقیقاتی روش های سنتی نمایش عوارض زمین در اهمیت سیستم های نمایشی جدید تأکید گردد. نمایش سه بعدی از GIS و جنبه های کاربردی آن بخش بعدی را به خود اختصاص می دهد.
قسمت اصلی مقاله در رابطه با مدل های (رقومی - گرافیکی) نظیر سازی شده سه بعدی از عوارض زمین ...
بیشتر
در این مقاله سعی بر آن است با نگاهی گذرا بر محدودیت ها و نارسایی های جنبه های آموزشی، تحقیقاتی روش های سنتی نمایش عوارض زمین در اهمیت سیستم های نمایشی جدید تأکید گردد. نمایش سه بعدی از GIS و جنبه های کاربردی آن بخش بعدی را به خود اختصاص می دهد.
قسمت اصلی مقاله در رابطه با مدل های (رقومی - گرافیکی) نظیر سازی شده سه بعدی از عوارض زمین می باشد. در همین زمینه تکنیک های کارتوگرافی و کامپیوتری در ایجاد تصاویر سه بعدی مطرح اند. در بخش آخر با ذکر مختصری از کاربرد مدل های نظیرسازی شده تصویری در علوم زمین شناسی و ژئومورفولوژی، نتیجه گیری شده و پیشنهادها مطرح می شوند.
کلمات کلیدی و محورهای اصلی مقاله عبارتانداز:
نقشه، سیستم های اطلاعات جغرافیایی GIS، نظیرسازی مدل های سه بعدی GIS تکنیک های کارتوگرافی و کامپیوتری، مدل های رقومی - گرافیکی، ناهمواری های زمین D.E.M کاربرد مدل ها در علوم زمین