واحد کیانی؛ جهانگیر فقهی؛ علی اکبر نظری سامانی؛ افشین علیزاده شعبانی
دوره 22، شماره 87 ، آبان 1392، ، صفحه 29-31
چکیده
دادههای سنجش از دور چند طیفی منبع اطلاعات مهمی برای تشخیص تغییرات سطحی میباشند، به طوری که امروزه تصاویر سنجش از دور قادر به ارائه جدیدترین اطلاعات در جهت مطالعه پوشش زمین و کاربریهای اراضی هستند؛ لذا هدف این پژوهش آشکارسازی تغییرات پوشش/کاربری منطقه طالقان در فاصله زمانی 1366 تا 1386 هجری شمسی با استفاده از سنجش از دور بوده است. ...
بیشتر
دادههای سنجش از دور چند طیفی منبع اطلاعات مهمی برای تشخیص تغییرات سطحی میباشند، به طوری که امروزه تصاویر سنجش از دور قادر به ارائه جدیدترین اطلاعات در جهت مطالعه پوشش زمین و کاربریهای اراضی هستند؛ لذا هدف این پژوهش آشکارسازی تغییرات پوشش/کاربری منطقه طالقان در فاصله زمانی 1366 تا 1386 هجری شمسی با استفاده از سنجش از دور بوده است. منطقه طالقان یکی از شهرستانهای تابعه استان البرز(کرج) بوده که تقریباً در محدوده حوزه آبخیز طالقان قرار گرفته است. نتایج این پژوهش نشان داد که وسعت کاربری باغ 28/2 درصد افزایش داشته است درحالی که اراضی کشاورزی با روند کاهشی 05/15درصدی روبرو بودهاند. از طرف دیگر وسعت زمینهای مرتعی 25/16 درصد کاهش و وسعت اراضی فاقد پوشش 08/28 درصد افزایش یافته است. مهمترین تغییر، احداث سد مخزنی طالقان در سال 1380 بوده است که موجب گردید بیش از 1100 هکتار از مرغوبترین اراضی منطقه به زیر آب برود. از نظر بومشناسی چون وسعت اراضی فاقد پوشش افزایش یافته و وسعت اراضی مرتعی کاهش یافته است، میتوان گفت که وضعیت پوشش گیاهی رو به تخریب است. بنابراین به منظور احیای اراضی فاقد پوشش پیشنهاد میشود طرحهای مرتعداری اجرا گردد و از تغییرات بدون برنامهریزی اجتناب گردد.
هوشمند عطایی؛ سادات هاشمی نسب؛ مرضیه زارعان؛ ریحانه حیدری
دوره 23، 90-1 ، تیر 1393، ، صفحه 32-40
چکیده
هوا و اقلیم به همراه سطح ایمنی و وضعیت سیاسی- اجتماعی مقاصد گردشگری، بالاترین سهم و تأثیر را در انتخاب مقاصد گردشگری داراست. در این پژوهش با بکارگیری روش دمای معادل فیزیولوژیک (PET) از عناصر اقلیمی متوسط دمای خشک، رطوبت نسبی، سرعت باد، فشاربخار و میزان ابرناکی پنج ایستگاه همدید استان کردستان طی دوره آماری بیست ساله (2009-1989) استفاده شده ...
بیشتر
هوا و اقلیم به همراه سطح ایمنی و وضعیت سیاسی- اجتماعی مقاصد گردشگری، بالاترین سهم و تأثیر را در انتخاب مقاصد گردشگری داراست. در این پژوهش با بکارگیری روش دمای معادل فیزیولوژیک (PET) از عناصر اقلیمی متوسط دمای خشک، رطوبت نسبی، سرعت باد، فشاربخار و میزان ابرناکی پنج ایستگاه همدید استان کردستان طی دوره آماری بیست ساله (2009-1989) استفاده شده است. سپس دادههای مورد نیاز به نرمافزار RayMan منتقل و نتایج به صورت تقویمهای اقلیمی روزانه استخراج گردید. هدف از این پژوهش شناخت شرایط زمانی اقلیم گردشگری و تأثیرگذاری هر یک از عناصر اقلیمی بر روی ساختار فیزیولوژیک انسان در هر یک از روزهای سال میباشد. نتایج این بررسی نشان داد که از نظر اقلیمی عمدهترین محدودیت گردشگری پنج ایستگاه مذکور، وجود تنش سرمایی در اکثر روزهای سال بوده و دوره مطلوب اقلیمی تنها دورهی کوتاهی از سال را پوشش داده، به گونهای که تعداد روزهای مطبوع اقلیمی در زرینه اوباتو 65 روز، سقز 46 روز ، بیجار 43 روز، قروه 40 روز و درنهایت سنندج 33 روز میباشد.
حسنعلی فرجی سبکبار؛ مهدی مدیری؛ رحیم علی عباسپور؛ سعید رحیمی
دوره 21، شماره 83 ، آبان 1391، ، صفحه 36-41
چکیده
از تلاش و مبارزه بشر برای رویاروی و غلبه بر طبیعت قرن ها می گذرد. این تلاش، تقابل و مبارزه مداوم با طبیعت است که نیروهای مهار نشده اش هر روز وسیعتر شده و بیشتر فاجعه می آفریند. این تلاش و مبارزه در سالهای اخیر به دلیل پیشرفت علوم و تکنولوژی های ارتباطی و اطلاعاتی برای مدیریت بحران بسیار مفیدتر ظاهر شده است. در محیط رقابتی، بقا ...
بیشتر
از تلاش و مبارزه بشر برای رویاروی و غلبه بر طبیعت قرن ها می گذرد. این تلاش، تقابل و مبارزه مداوم با طبیعت است که نیروهای مهار نشده اش هر روز وسیعتر شده و بیشتر فاجعه می آفریند. این تلاش و مبارزه در سالهای اخیر به دلیل پیشرفت علوم و تکنولوژی های ارتباطی و اطلاعاتی برای مدیریت بحران بسیار مفیدتر ظاهر شده است. در محیط رقابتی، بقا در گرو غافلگیر نشدن است و کامیابی پاداش غافلگیر کردن. از اینرو لزوم آمادگی و داشتن برنامه منسجم در مبارزه با نیروهای طبیعت در قالب مدیریت سوانح طبیعی مشهود است. در این پژوهش کوشش شد تا با تعریف بحران و انواع آن به بررسی عواملی که باعث اهمیت این پدیده در جوامع انسانی شده، پرداخته شود و با تعریف مفاهیم مدیریت بحران و بیان فازهای مختلف آن ضمن تعریف علوم تله ژئواینفورماتیک به بررسی نقش این علوم در مدیریت بحران پرداخته شود. و در پایان معماری پیشنهادی از تله ژئوانفورماتیک برای راه اندازی سامانه مدیریت بحران ارائه شد. واژههای کلیدی: بحران - سوانح طبیعی - تله ژئواینفورماتیک - مدیریت بحران
حسین صرامی؛ حسینعلی کاظمی
دوره 15، شماره 60 ، بهمن 1385، ، صفحه 36-39
چکیده
شهرهاى جدید به عنوان سکونتگاه هاى جدید الاحداث و فاقد هسته اولیه که براساس برنامه و ساختارى از پیش اندیشیده ایجاد شده اند داراى سابقه چند هزارساله مى باشند (نریمانى: 1377، ص 12). در ایران به خاطر تحولات ناشى از نفوذ سرمایه دارى، شبکه و نظام شهرنشینى از حالت تعادل خارج شده و پدیده هایى همچون تمرکز متروپل هاى منطقه اى، انباشتگى، ...
بیشتر
شهرهاى جدید به عنوان سکونتگاه هاى جدید الاحداث و فاقد هسته اولیه که براساس برنامه و ساختارى از پیش اندیشیده ایجاد شده اند داراى سابقه چند هزارساله مى باشند (نریمانى: 1377، ص 12). در ایران به خاطر تحولات ناشى از نفوذ سرمایه دارى، شبکه و نظام شهرنشینى از حالت تعادل خارج شده و پدیده هایى همچون تمرکز متروپل هاى منطقه اى، انباشتگى، مهاجرت هاى وسیع، شهرنشینى شتاب آلود به وجود آمده که منجر به معضلات متعددى گردیده است. در این راستا سیاست احداث شهرهاى جدید به عنوان راهکارهاى عملى و علمى براى کاهش این معضلات و به عنوان یک تجربه جدید و حرکت اساسى در نظام شهرنشینى کشور در اواخر سال 1364 مطرح گردید.(نقشه (1))
هانیه جعفری؛ علی اصغر آل شیخ
چکیده
تغییرات وضعیت سطح زمین وآب وهوا زمینه سازوقوع آبگرفتگیهای مکرردرمناطق شهری شدهاست. سیستمهای پیشبینی وپایش آبگرفتگی ابزاری مناسب برای اتخاذ سریع تصمیمهاوانجام اقدامات لازم درمقابله بااین بحران میباشند. دراین تحقیق یک سیستم اطلاعات مکانی تحت وب توسعه یافت که با دریافت شدت ومدت زمان بارش، قادربه پیشبینی وپایش ...
بیشتر
تغییرات وضعیت سطح زمین وآب وهوا زمینه سازوقوع آبگرفتگیهای مکرردرمناطق شهری شدهاست. سیستمهای پیشبینی وپایش آبگرفتگی ابزاری مناسب برای اتخاذ سریع تصمیمهاوانجام اقدامات لازم درمقابله بااین بحران میباشند. دراین تحقیق یک سیستم اطلاعات مکانی تحت وب توسعه یافت که با دریافت شدت ومدت زمان بارش، قادربه پیشبینی وپایش آبگرفتگیهای شهری میباشد. این سیستم مکانی مبتنی برمعماری سرویسگرابوده وبرای انجام پردازشهای لازم از وب سرویسهای پردازشی استاندارد استفاده میکند. سیستم ارائه شده دارای سه لایه ی داده، منطقو نمایش میباشد. لایهی داده شامل دادههای موردنیازسیستم است. لایهی منطق شامل دووب سرویس پردازشی محاسبه ی مشخصه های هیدرولوژیکی و محاسبه ی آبگرفتگی میباشد. وب سرویس محاسبه ی مشخصههای هیدرولوژیکی،جهت وانباشت جریان را برمبنایا لگوریتمWASI محاسبه میکند. با ورود خروجی حاصل ازا ین سرویس به وب سرویس پردازشی محاسبه ی آبگرفتگی، موقعیت نقاط آبگرفته به همراه خصوصیات حجم، مساحت وعمق آنها تعیین میشود. ایندوسرویس ازطریق یک وب سرویس پردازشی مرکزی زنجیره میشوند. همچنین لایه ی نمایش وظیفه ی دریافت ورودیها ازکاربر و نمایش نقشههای خروجی را برعهده دارد. به منظورتست سیستم، بخشی ازم نطقهی 22 شهرتهران به عنوان منطقه ی مورد مطالعه انتخاب شد. براساس نتایج،مجموع مساحت مناطق آبگرفته برای رویداد بارش انتخاب شده، 0/81درصد مساحت کل منطقهی مورد مطالعه میباشد. ارزیابی سیستم بااستفاده از روش نظرسنجی کاربران انجام شد وقابلیتهای شبیهسازی آبگرفتگی وارزیابی وضعیت آبگرفتگی و نیز واسط کاربری آن مورد نظرسنجی قرار گرفت. واسط کاربری سیستم وقابلیت شبیه سازی آبگرفتگی به ترتیب بیشترین وکمترین میزان رضایت کاربران رابه خود اختصاص دادند. پیادهسازی این سیستم بااستفاده ازوب سرویسهای مکانی استاندارد مبنا، قابلیت استفاده مجدد از این سرویسها رافراهم نموده است.
مهسا پلرودی مقدم؛ سعید حمزه؛ مجید وظیفه دوست
چکیده
امروزه با توجه به کاهش منابع آب و بحران آبی موجود توجه به مدیریت صحیح یکپارچه منابع آب بخصوص در مناطق مرزی امری مهم و ضروری میباشد. یکی از اقدامات اساسی در این زمینه آگاهی از میزان بارش و رواناب و روند تغییرات آن در محدوده حوضههای آبریز است. اما عدم دسترسی به دادههای میدانی کافی در حوضههای مرزی این امر را با مشکل اساسی روبه رو ...
بیشتر
امروزه با توجه به کاهش منابع آب و بحران آبی موجود توجه به مدیریت صحیح یکپارچه منابع آب بخصوص در مناطق مرزی امری مهم و ضروری میباشد. یکی از اقدامات اساسی در این زمینه آگاهی از میزان بارش و رواناب و روند تغییرات آن در محدوده حوضههای آبریز است. اما عدم دسترسی به دادههای میدانی کافی در حوضههای مرزی این امر را با مشکل اساسی روبه رو میسازد. جهت فایق آمدن به این مشکل میتوان از دادههای سنجش از دور و مدلهای جهانی استفاده نمود. هدف از انجام این تحقیق، بررسی روند تغییرات بارش-رواناب در حوضهی سد دوستی با استفاده از مدل جهانی سطح زمین (GLDAS) میباشد. بدین منظور از دادههای جهانی سطح زمین در 7 پیکسل 5/1 در 5/1 درجهای بین عرضهای جغرافیایی 5/36-35 شمالی و طولهای جغرافیایی67-5/59 غربی استفاده شد. نوع تغییرات و روند دادههای مدل از طریق شبیهسازی، ضریب همبستگی پیرسون، آزمونهای من-کندال و من-کندال دنبالهای در طی 10 سال از سال 2004 تا 2013 به صورت فصلی و سالانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده از تحلیل دادهها نشان داد که در شرق و جنوب شرقی حوضهی مورد مطالعه همبستگی بین بارش و رواناب ضعیفتر از سایر نقاط است همچنین در سطح اطمینان 95% برای دادههای سالانه برای بارش تنها در پیکسل 7 و برای رواناب در پیکسلهای 6 و 7 روند منفی هستند. در ارتباط با دادههای فصلی، بارش تنها در فصل بهار در دو پیکسل 5 و 7 و رواناب در پیکسل 7 در فصلهای زمستان و تابستان روند منفی تشخیص داده شد. نتایج این مدل نشان میدهد که مدل GLDAS جهت مطالعه بارش-رواناب در نقاطی که دسترسی به دادههای زمینی دشوار است، میتواند بسیار کاربردی و مفید باشد زیرا امکان بررسی مناطق وسیع با هزینهی کم را دارد.
علی کلانتری اسکوئی؛ مهدی مدیری؛ علی اصغر آل شیخ؛ رضا حسنوی
چکیده
هدف اصلی این پژوهش تعیین شاخص آمادگی زیرساخت اطلاعات مکانی ملی (NSDI) ایران و شناسائی عوامل محدودکننده در ایجاد این زیرساخت میباشد. چارچوب اصلی پژوهش بر اساس پیمایش و مدل آمادگی زیرساخت اطلاعات مکانی (Readiness ModelSDI) بنا شده است. در این تحقیق، NSDI ایران بر اساس این مدل فازی پایه، با استفاده از 16 معیار تصمیمگیری در قالب پنچ عامل سازمانی، ...
بیشتر
هدف اصلی این پژوهش تعیین شاخص آمادگی زیرساخت اطلاعات مکانی ملی (NSDI) ایران و شناسائی عوامل محدودکننده در ایجاد این زیرساخت میباشد. چارچوب اصلی پژوهش بر اساس پیمایش و مدل آمادگی زیرساخت اطلاعات مکانی (Readiness ModelSDI) بنا شده است. در این تحقیق، NSDI ایران بر اساس این مدل فازی پایه، با استفاده از 16 معیار تصمیمگیری در قالب پنچ عامل سازمانی، منابع انسانی، داده و اطلاعات، فناوری و مالی مورد ارزیابی قرار گرفته است. دادههای مورد نیاز پژوهش با کمک پرسشنامه و مصاحبه با کارشناسان آشنا با زیرساخت اطلاعات مکانی از سازمانهای دولتی، دانشگاهها و بخش خصوصی کشور تهیه گردید. بعد از جمعآوری داده و اطلاعات، مقادیر شاخصهای کلی و عاملهای پنجگانه بر اساس مدل آمادگی محاسبه شدند. براساس نتایج، وضعیت شاخص آمادگی کلی NSDI کشور در سطح پایین ارزیابی شده و برابر 44/0 محاسبه گردید. همچنین نتایج ارزیابی عاملها نشان داد که تمامی آنها به استثنای عامل فناوری، کمتر توسعه یافتهاند. بعلاوه، وضعیت 75 درصداز معیارهای تصمیمگیری نیزرضایت بخش نمیباشد. در این تحقیق، وضعیت سرمایهگذاری دولت و بخش خصوصی، زیرساختهای ارتباطاتی، رهبری سازمانی و فردی، مسائل قانونی، دیدگاه سیاستمداران، متادیتا، فرهنگ و آموزش در رابطه با زیرساخت اطلاعات مکانی از اهم معیارهای محدودکننده در استقرار NSDI شناخته شدند. علیرغم عوامل متعدد بازدارنده توسعه NSDI، وضعیت معیارهای اتصال به وب، دسترسی به داده و اطلاعات مکانی رقومی، سرمایه انسانی و دسترسی به نرمافزارهای مکانی در سطح مطلوبی از توسعه ارزیابی شدند. همچنین بر اساس نتایج این تحقیق، چنین به نظر میرسد که در توسعهNSDI کشور، مسائل غیرفنی (عوامل سازمانی، منابع انسانی و مالی) بیشتر از مسائل فنی (عامل فناوری) میتوانند به عنوان عامل محدودکننده نقش ایفا نمایند. در پایان پیشنهاداتی در راستای رفع محدودیتهای توسعهNSDIکشور ارائه شده است.
زهرا محمدی؛ حمیدرضا افتخاری
دوره 22، شماره 86 ، خرداد 1392، ، صفحه 43-54
چکیده
فناوری اطلاعات و ارتباطات پدیدهی نویی است که تأثیرات فراوانی در عرصههای مختلف زندگی بشری دارد. در مسیر تحول و افزایش جمعیت و گسترده و پیچیدهتر شدن شهرها، نیازها و معضلات انسان و محیط زیست او نیز پیچیدهتر گردید. در پاسخ به این نیازها و معضلات بود که مفاهیمی همچون: رفاه و امنیت، آسایش، حفاظت از محیط زیست و توسعه برجستهتر شد. ...
بیشتر
فناوری اطلاعات و ارتباطات پدیدهی نویی است که تأثیرات فراوانی در عرصههای مختلف زندگی بشری دارد. در مسیر تحول و افزایش جمعیت و گسترده و پیچیدهتر شدن شهرها، نیازها و معضلات انسان و محیط زیست او نیز پیچیدهتر گردید. در پاسخ به این نیازها و معضلات بود که مفاهیمی همچون: رفاه و امنیت، آسایش، حفاظت از محیط زیست و توسعه برجستهتر شد. برای تحقق مفاهیم فوق از ابزارها و روشهای مختلفی استفاده شده است. در این میان مفهوم توسعهی پایدار از توجه بیشتری برخوردار شده و تکنولوژی و فناوری اطلاعات و ارتباطات که باعث شکلگیری شهر الکترونیک شده است، به عنوان یکی از روشهای نوظهور، قابلیت حل بسیاری از معضلات شهرهای امروزی را دارا میباشد. در این تحقیق ابتدا به تعریف فناوری اطلاعات و ارتباطات و یکی از نمودهای عینی آن یعنی شهر الکترونیک پرداخته، سپس مفهوم توسعهی پایدار و اصول اساسی آن بررسی میشود، پس از آن به بررسی مهمترین اصل توسعهی پایدار یعنی جمعیت خواهیم پرداخت؛ که در این رابطه یکسری مؤلفههای مربوط به فناوری اطلاعات و ارتباطات همچون: ضریب نفوذ اینترنت، تلفن ثابت و همراه در سطوح شهر (بندرترکمن)، استان (گلستان) و کشور مقایسه میشوند. در ضمن آماری از پرکاربردترین کشورهای دنیا در زمینهی استفاده از اینترنت نیز ارائه میگردد. روش تحقیق در این مطالعه اسنادی بوده و نتایج تحقیق نشان میدهد که در زمینه امکانات و ابزارهای مرتبط با فناوری اطلاعات و ارتباطات در سطح کشور و بالاخص در مراکز استانها و شهرها با کمبودها و مسائلی مواجه هستیم. همچنین جوانان و نوجوانان بیشترین کاربران اینترنت در کشور محسوب میشوند که باتوجه به نوع بهرهوری این گروههای سنی از اینترنت، لزوم برنامهریزی در زمینهی دسترسی به اینترنت و برای این نسل ضرورت مییابد.
سید کرامت هاشمی عنا؛ محمود خسروی؛ تقی طاوسی؛ حمید نظری پور
چکیده
شناسائی و استخراج طول دورههای خشک در نواحی خشک و نیمه خشک از اهمیت خاصی برخوردار است، بنابراین استفاده از مدلهای پیشیابی تغییرات اقلیمی برای بررسی رفتار پارامترهای اقلیمی در آینده امری اجتناب ناپذیر است. زیرا با شناخت رفتار زمانی- مکانی عناصر اقلیمی مانند بارش، قادر خواهیم بود شدت اثرات عوامل مخرب محیطی را کاهش دهیم. در این پژوهش ...
بیشتر
شناسائی و استخراج طول دورههای خشک در نواحی خشک و نیمه خشک از اهمیت خاصی برخوردار است، بنابراین استفاده از مدلهای پیشیابی تغییرات اقلیمی برای بررسی رفتار پارامترهای اقلیمی در آینده امری اجتناب ناپذیر است. زیرا با شناخت رفتار زمانی- مکانی عناصر اقلیمی مانند بارش، قادر خواهیم بود شدت اثرات عوامل مخرب محیطی را کاهش دهیم. در این پژوهش عملکردمدل گردش عمومی جو - اقیانوس(AOGCMs- AR4)در شبیه سازی طول دورههای خشک در گسترهایران مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور مقادیر ماهانه بارش 15 مدل AOGCMکه در نسخة 5مدلLARS-WG تعبیه شده تحت سناریوهای مختلف برای دهههای 2050 و 2080 بر روی 45 ایستگاه همدید واقع در گستره ایران زمین ریزمقیاس شدند. بعد از اعتبارسنجی و وزندهی به مدلها با شاخصهای آماری، مشخص شد که مدل Hadcm3 و GFDL-CM2.1 بهترین کارایی و عملکرد را در شبیهسازی طول دورههای خشک دارد. در مقابل خروجی مدلهای NCPCM وINM-CM3.0 کمترین همبستگی را با دادههای مشاهداتی دارا میباشند. مدلسازی دورههای خشک با محاسبة سناریوهای تغییر اقلیم و لحاظ نمودن منابع عدم قطعیتها در خروجی مدلهای (AOGCM)، نشان داد که بر اساس بدترین سناریو(A2)، و حدیترین وضعیت(2080)، میانگین دمای کشور 2/7 درجة سلسیوس افزایش و میانگین بارش با وجود افزایش نقطهای آن در برخی از ایستگاهها، با کاهش 33 درصدی در کل کشور روبرو است. در خوشبینانهترین سناریو(B1)، نیز میانگین دمای کشور 1/4 درجه سلسیوس نسبت به دورة مشاهداتی افزایش و میانگین بارش نیز با کاهش 14 درصدی همراه است. نتایج حاصل از بررسی عدم قطعیت در بررسی دورههای خشک در ایران نشان داد که در هر دو دهة 2050 و 2080 و بر اساس هر سه سناریو(B1,A1B,A2)، طول دورههای خشک در تمامی پهنههای ایران افزایش مییابد. بیشترین درصد تغییرات طول دورههای خشک مربوط به پهنة شمالغرب (ارومیه، خوی، کرمانشاه، همدان و لرستان) است.
امیرحسین کاظم؛ فرهاد حسینعلی؛ علی اصغر آل شیخ
چکیده
مدلسازی رشد شهری و تغییرات صورت گرفته در کاربری اراضی جزء جداییناپذیری از برنامهریزی برای توسعه پایدارند. تحقیق حاضر نیز در نظر دارد رشد و توسعه شهری را برای کلان شهر تهران از بعد زمانی و توزیع مکانی، مدل سازی نماید. بدین منظور ابتدا با استفاده از تصاویر سری زمانی ماهواره لندست، نقشههای کاربری اراضی ...
بیشتر
مدلسازی رشد شهری و تغییرات صورت گرفته در کاربری اراضی جزء جداییناپذیری از برنامهریزی برای توسعه پایدارند. تحقیق حاضر نیز در نظر دارد رشد و توسعه شهری را برای کلان شهر تهران از بعد زمانی و توزیع مکانی، مدل سازی نماید. بدین منظور ابتدا با استفاده از تصاویر سری زمانی ماهواره لندست، نقشههای کاربری اراضی برای سالهای 1988، 2002 و 2013 با رویکرد شئ پایه مورد طبقهبندی قرار گرفت. در گام بعدی با بهرهگیری از مدل رگرسیون لجستیک میزان تأثیر متغیرهای مستقل در رابطه با گسترش شهری شامل چهارده متغیر در قالب دو گروه متغیرهای محیطی-طبیعی و اجتماعی – اقتصادی در دوره 1988 تا 2002، به صورت ضریب در معادله رگرسیون محاسبه شده و نقشه پتانسیل گسترش شهری تولید گردید. ارزیابی عملکرد رگرسیون لجستیک با استفاده از دو شاخصPseudo R2 و ROC با مقادیر به ترتیب 32/0 و 89/0 نشانگر برازش خوب رگرسیون و قابلیت تشریحی مناسب آن بود. در ادامه مساحت تغییرات برای سال مورد انتظار با استفاده از تحلیل زنجیره مارکوف به صورت کمی پیشبینی شد. در نهایت با استفاده از خروجیهای دو مدل رگرسیون لجستیک و تحلیل زنجیره مارکوف، با بهره گیری از مدل خودکارههای سلولی ، رشد شهری برای سال 2013 مدل سازی گشت که مقایسه آن با تصویر طبقه بندی شده سال 2013 نشان میدهد مدل مورد استفاده با دقت نسبی برآورد مساحت93/0 و ضریب کاپای 87/0 یک مدل موفق بوده است. بر این اساس از همین مدل برای برآورد رشد شهری در سال 2025 استفاده گردید و برای این کار از تصاویر سالهای 2002 و 2013 استفاده شد.
امیر شاهرخ امینی
چکیده
تسهیل و اتوماسیون فرآیند بازسازی بصری و هندسی یکی از مسائل مورد توجه در زمینه مدلسازی محیط اطراف خصوصاً در مناطق شهری می باشد. یک دوربین استریو، با توجه به اینکه موقعیت دو عدسی آن نسبت به یکدیگر ثابت است، می تواند در تسهیل فرآیند مدل سازی مورد استفاده قرار گیرد. در این مقاله نشان داده می شود که چگونه با استفاده از داده های کالیبراسیون ...
بیشتر
تسهیل و اتوماسیون فرآیند بازسازی بصری و هندسی یکی از مسائل مورد توجه در زمینه مدلسازی محیط اطراف خصوصاً در مناطق شهری می باشد. یک دوربین استریو، با توجه به اینکه موقعیت دو عدسی آن نسبت به یکدیگر ثابت است، می تواند در تسهیل فرآیند مدل سازی مورد استفاده قرار گیرد. در این مقاله نشان داده می شود که چگونه با استفاده از داده های کالیبراسیون دوربین استریو، می توان بدون نیاز به تناظریابی خصوصاً در مناطقی که دارای کمبود محتوای اطلاعاتی بالا جهت تناظریابی می باشند، مدل سه بعدی محیط را تولید نمود. همچنین با بکارگیری اطلاعات کالیبراسیون دوربین، نحوه استخراج اطلاعات هندسی و تولید مدل عمق از محیط بدون نیاز به تعریف طول معلوم بین عوارض محیط بیان شده است. در ادامه این مقاله، نتایج بررسی های عملی و بازسازی های صورت گرفته در محیط شهری،مورد ارزیابی قرار گرفته است.
مصطفی خیراللهی؛ سعید نادی؛ نجمه نیسانی سامانی
چکیده
خودروهای اورژانس شهری با توجه به حساسیت مأموریت خود، همواره برای رسیدن به مقصد به دنبال کمترین زمان ممکن هستند. با توجه به پیچیدگی و گستردگی حمل و نقل و ترافیک در شهرهای بزرگ، عوامل و پارامترهای متعددی علاوه بر مسافت، در زمان رسیدن یک خودروی اورژانس به مقصد تأثیرگذار هستند که این پارامترها میتوانند کیفی یا کمی و پویا یا ایستا باشند. ...
بیشتر
خودروهای اورژانس شهری با توجه به حساسیت مأموریت خود، همواره برای رسیدن به مقصد به دنبال کمترین زمان ممکن هستند. با توجه به پیچیدگی و گستردگی حمل و نقل و ترافیک در شهرهای بزرگ، عوامل و پارامترهای متعددی علاوه بر مسافت، در زمان رسیدن یک خودروی اورژانس به مقصد تأثیرگذار هستند که این پارامترها میتوانند کیفی یا کمی و پویا یا ایستا باشند. در این مقاله روشی نوین بر مبنای ترکیب مدلهای تلفیق، روش کمیسازی گاما، استفاده از روابط پیشبینی زمان سفر و الگوریتمهای فراابتکاری به منظور دستیابی به بهینهترین مسیر ارائه شده است. در این مقاله ابتدا کلیهی فاکتورهای تأثیرگذار کمی و کیفی قابل محاسبه و دسترسی از دید مسیریابی اورژانس شناسایی شده، سپس با تبدیل پارامترهای کیفی به کمی، هر پارامتر با روش محاسبهی حداکثر نرمال شده و بر اساس ارجحیت و میزان تأثیر هر پارامتر در یافتن مسیر بهینه تلفیق میگردند. روش تست گاما به عنوان یک روش برگرفته از داده برای محاسبهی میزان ارجحیت و تأثیرگذاری فاکتورها استفاده شد. روند مذکور با استفاده از دادهی شبکه معابر و حجم ترافیک دو منطقه از شهر تهران پیادهسازی شد. وزن در نظر گرفته شده برای هر زیرمعیار تشکیل دهندهی درجه سختی مسیر یعنی «کیفیت مسیر»، «عرض»، «شیب»، «نوع مسیر» و «میزان مستقیم بودن مسیر» بر اساس این روش به ترتیب 331/0، 286/0، 188/0، 172/0 و 020/0 بدست آمدند. در نهایت از الگوریتم فراابتکاری ژنتیک برای انتخاب مسیر بهینه وسایل نقلیه اورژانس استفاده شد و نتایج آن با الگوریتم معمول مسیریابی دیکسترا مقایسه شد. بر مبنای مقایسهی انجام شده روش ارائه شده در این مقاله نسبت به روشهای سادهی فعلی برتری قابل ملاحظهای داشت.
ابوالفضل رنجبر؛ فرشاد حکیم پور؛ سیامک طلعت اهری
چکیده
مسأله مکانیابی بانکها به فاکتورهای زیادی نیاز داشته و جزء مسایل NP-HARDطبقهبندی میشود. استفاده از روشهای فراابتکاری برای حل مسایل NP-HARDعلیرغم تقریبی بودن، مناسبترین راه حل به نظر میرسد. در این تحقیق از روشهای بهینهسازی گرگ خاکستری، علفهای هرز، ژنتیک، اجتماع ذرات و الگوریتم فرهنگی در حل مسأله مکانیابی بانکها استفاده ...
بیشتر
مسأله مکانیابی بانکها به فاکتورهای زیادی نیاز داشته و جزء مسایل NP-HARDطبقهبندی میشود. استفاده از روشهای فراابتکاری برای حل مسایل NP-HARDعلیرغم تقریبی بودن، مناسبترین راه حل به نظر میرسد. در این تحقیق از روشهای بهینهسازی گرگ خاکستری، علفهای هرز، ژنتیک، اجتماع ذرات و الگوریتم فرهنگی در حل مسأله مکانیابی بانکها استفاده شده است. برای این کار هدف به صورت جذب مشتری بیشتر و محدودیت در تعداد نفرات جذب شده به بانک جدیدالتأسیس تعریف شد. روشها به طوری آماده شدند که قابلیت پیدا نمودن مکان بانک جدید با وجود بانکهای دیگر در منطقه را دارند و مکان بانک جدید باید از بانکهای هم نوع خودش تا حد ممکن دورتر شده (هدف بازاریابی) و همچنین در مجموع کل مشتریان این نوع بانک نبایستی از یک حدی کمتر شده و میزان جذب مشتری شعبه جدیدالتأسیس بانک از یک تعدادی کمتر نشود (محدودیتها). بدین منظور قسمتی از کلان شهر تبریز جهت پیادهسازی انتخاب شد. به منظور ارزیابی کیفیت و دقت الگوریتمها از تست تکرارپذیری و مقایسه اعداد همگرایی برای نتایج حاصل از اجرای هر الگوریتم روی دادهها اجرا شد. همچنین نتایج الگوریتمها با آزمون آماری ویلکاکسون مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از این آزمونها عملکرد دقیقتر، الگوریتم علفهای هرز نسبت به روشهای بهینهسازی مذکور در مکانیابی بانکها را نشان میدهد.
محمد حسن نامی
دوره 19، شماره 73 ، اردیبهشت 1389، ، صفحه 45-47
چکیده
محدودیت منابع و اسناد مرتبط با حوزه ى فضا در کشور، ضرورت تبیین جایگاه فضا در توسعه ى کشور و امنیت پایدار را ایجاب مى نماید؛ که ضمن بیان مسائل اساسى و با اهمیت در خصوص فناورى فضایى و فعالیت هاى فضایى کشور، حوزه هاى تخصصى سنجش از دور و تصویربردارى فضایى را مورد بررسى قرار دهد. ساختار فضا، رژیم حقوقى فضا، کارکردهاى فضا و فناورى ...
بیشتر
محدودیت منابع و اسناد مرتبط با حوزه ى فضا در کشور، ضرورت تبیین جایگاه فضا در توسعه ى کشور و امنیت پایدار را ایجاب مى نماید؛ که ضمن بیان مسائل اساسى و با اهمیت در خصوص فناورى فضایى و فعالیت هاى فضایى کشور، حوزه هاى تخصصى سنجش از دور و تصویربردارى فضایى را مورد بررسى قرار دهد. ساختار فضا، رژیم حقوقى فضا، کارکردهاى فضا و فناورى فضایى، مباحث عمده اى هستند که دراین نوشتار به آنها پرداخت شده است.
همایون خوشروان؛ سورنا قاسمی نژاد؛ فائضه سلامی
چکیده
گرمایش کره زمین طی قرن بیستم سبب افزایش سطح تراز آب اقیانوسها گردید و به زیر آب رفتن نواحی گستردهای از مناطق ساحلی و بروز پدیدههای فرسایشی از پیامدهای نامطلوب آن بود. تعیین شدت آسیبپذیری و ریسک مخاطرات فرسایشی در ناحیه ساحلی بندر آستارا بعنوان هدف اصلی تحقیق محسوب میشود. با مطالعه و تفسیر تصاویر ماهوارهای اشکال مورفولوژیکی ...
بیشتر
گرمایش کره زمین طی قرن بیستم سبب افزایش سطح تراز آب اقیانوسها گردید و به زیر آب رفتن نواحی گستردهای از مناطق ساحلی و بروز پدیدههای فرسایشی از پیامدهای نامطلوب آن بود. تعیین شدت آسیبپذیری و ریسک مخاطرات فرسایشی در ناحیه ساحلی بندر آستارا بعنوان هدف اصلی تحقیق محسوب میشود. با مطالعه و تفسیر تصاویر ماهوارهای اشکال مورفولوژیکی ساحلی شناسایی گردید. در بازدیدهای میدانی وضعیت مورفودینامیک رسوبی و ساختار هندسی بخش خشک ساحل در پنج ایستگاه اندازهگیری مستقر در سه زون ساحلی پایش شد. با انجام عملیات نقشهبرداری و هیدروگرافی ساختار هندسی ساحل آستارا اندازهگیری و خصوصیات بافتی رسوبات بستر دریا ارزیابی گردید. با آنالیز تصاویر ماهوارهای و عکسهای هوایی در نرمافزار GIS، خطوط ساحلی دریای خزر در دو پریود با فاصله زمانی 52 ساله مقایسه شد و میزان جابجایی خط ساحل محاسبه گردید. نتایج اصلی نشان میدهد که میزان نرخ جابجایی خط ساحلی در ناحیه شهر آستارا متفاوت است. شیب بسیار ملایم ساحل آستارا سبب افزایش شدت آسیبپذیری در زمان افزایش سطح تراز آب دریای خزر شده است و ریسک مخاطرات فرسایشی در نواحی جنوبی بندر آستارا بعلت دخالتهای انسانی نسبت به مناطق دیگر آن بسیار زیاد است. در مدل سناریوهای نوسانی عکس العمل ساحل آستارا موجب بروز چالشهای جدی و تهدیدات زیست محیطی مختلف خواهد شد. بطوری که با افزایش 2 متر سطح تراز آب دریای خزر 30 هکتار از اراضی ساحلی دچار آبگرفتگی میشوند و کاربریهای اقتصادی متنوعی از بین خواهند رفت.
منوچهر فرج زاده اصل؛ محسن احدنژاد؛ هادی تاریقلی زاده
چکیده
با توجه به ابعاد وسیع خسارات و تلفات ناشی از زلزله در مناطق شهری و نیاز به سرعت عمل بیشتر در شناسایی مساکن آسیب دیده، در این میان سنجش ازدور و تصاویر ماهوارهای به دلیل ویژگیهای خود، همچون اشراف کلی بر پدیدهها و منابع زمین و ثبت ویژگیهای پدیدهها در دورههای زمانی مختلف در طیفهای الکترومغناطیسی گسترده، توسط سنجندهها، ابزاری ...
بیشتر
با توجه به ابعاد وسیع خسارات و تلفات ناشی از زلزله در مناطق شهری و نیاز به سرعت عمل بیشتر در شناسایی مساکن آسیب دیده، در این میان سنجش ازدور و تصاویر ماهوارهای به دلیل ویژگیهای خود، همچون اشراف کلی بر پدیدهها و منابع زمین و ثبت ویژگیهای پدیدهها در دورههای زمانی مختلف در طیفهای الکترومغناطیسی گسترده، توسط سنجندهها، ابزاری ارزشمند برای مطالعه سریع مناطق آسیب دیده میباشند. بنابراین با بکارگیری تصاویر ماهوارهای Quick Bird قبل و بعد از زلزله و داده مکانی، به تحلیل پاسخگویی طیفی بلوکهای شهری، در باندهای انعکاسی و عوامل مؤثر بر آن، قبل و بعد از زلزله، با هدف شناسایی کاربردیترین باندهای انعکاسی در برآورد خسارات وارده بر اثر زلزله، پرداخته شد. در این تحقیق، با توجه به اینکه آسیبپذیری از مکانی به مکان دیگر متفاوت است و شرایط چه از لحاظ وسعت و چه از لحاظ ساختار کالبدی که دارای انواع بافت قدیم و جدید و بافتهای خانه باغی و... میباشد؛ با انتخاب چندین نمونه- موردی از بلوکهای شهری که در بخشهای مختلف شهری همچون بافت قدیم یا بافت جدید قرار دارند و در اثر زلزله یا کاملاً تخریب شدهاند، یا خسارات جزیی دیدهاند و یا اینکه بدون هیچ گونه خساراتی سالم ماندهاند، به تحلیل پاسخگویی طیفی و عوامل مؤثر بر پدیده انعکاس این بلوکهای ساختمانی در چهار باند انعکاسی پرداخته شد. نتایج نشان می دهدکه در باند مادون قرمز انعکاسی بدلیل ماهیت متفاوت خود و همچنین داشتن طول موج بلندتر نسبت به سایر باندهای انعکاسی، زلزله کمترین تأثیر را در پاسخگویی طیفی بافتهای ساخته شده دارد. بنابراین با تحلیل پاسخگویی طیفی این باند نمیتوان خسارات حاصل از زلزله را، دقیقاً برآورد کرد ولی با تحلیل پاسخگویی طیفی پدیدهها در سه باند آبی، سبز و قرمز، میتوان خسارات وارده بر بافتهای ساختشده شهری را، با دقت بیشتری برآورد کرد.
حسین عساکره؛ حدیث کیانی
چکیده
افزایش گرمایش جهانی به عنوان یکی از مسائل عمده جهانی در قرن حاضر مطرح است. به همین دلیل بررسی و ارزیابی روند آن برای انسان اهمیت دارد، از این رو شبیهسازی این متغیر اقلیمی برای درک آینده بشر میتواند راهگشا باشد. روشهای مختلفی برای شبیهسازی و پیشبینی متغیرهای اقلیمیوجود دارد که معتبرترین آنها استفاده از دادههای مدل ...
بیشتر
افزایش گرمایش جهانی به عنوان یکی از مسائل عمده جهانی در قرن حاضر مطرح است. به همین دلیل بررسی و ارزیابی روند آن برای انسان اهمیت دارد، از این رو شبیهسازی این متغیر اقلیمی برای درک آینده بشر میتواند راهگشا باشد. روشهای مختلفی برای شبیهسازی و پیشبینی متغیرهای اقلیمیوجود دارد که معتبرترین آنها استفاده از دادههای مدل گردش عمومیجو یا GCM میباشد. از جمله پرکاربردترین مدلها جهت ریز مقیاس کردن دادههای GCM، مدل آماری SDSM میباشددرتحقیق حاضر،میزانکاراییاینمدلجهتریزمقیاسنماییمیانگیندمایدرایستگاهشهرکرمانشاهموردارزیابیقرارگرفت. بدین منظور با استفاده از دادههایدمای روزانه ایستگاههمدیدشهرکرمانشاه ودادههایمرکزملی پیشبینیمتغیرهایمحیطی، انتخابمتغیرهای مستقلوکالیبرهکردنمدلبرایمیانگین دماصورتگرفت. بهمنظورکالیبرهکردنمدل دادههایدیدبانی شدهایستگاه هواشناسیکرمانشاهو دادههایمرکزملیپیشبینیمتغیرهایمحیطیNCEPبهدودوره 15 ساله (1975- 1961) و (1990-1976) تقسیم شدند.از15سالاولبرایکالیبرهکردنمدلبااستفادهازروشبهینهسازیحداقلمربعات خطااستفادهشد. این کار برای دوره 40 ساله از 1961 تا 2000 نیز انجام گرفت. سپس دادههای دمای میانگین برای دوره ده ساله 2010 -2001 بر اساس 2 دوره پایه 15 ساله (1990-1961) و40 ساله (2000- 1961) تحت دو سناریوی A2 و B2، پیشبینی و با دادههای مشاهداتی این دورهمقایسه شدتا میزان کارایی مدل برای پیشبینی ارزیابی گردد. نتایج نشان داد که با افزایش طول دوره پایه پیشبینی مدل بهتر خواهد شد و هرچه طول دوره کمتر باشد برآورد مدل چندان مناسب نخواهد بود.
سعدی محمدی
چکیده
به واقع، آثار باقی مانده از جنگ این پتانسیل را دارند که با جذب گردشگران و توسعه گردشگری زمینه ساز بازسازی اقتصادی- اجتماعی مناطق مرزی که بیشترین آسیب ها و خسارت ها را از جنگ متحمل شده ...
بیشتر
به واقع، آثار باقی مانده از جنگ این پتانسیل را دارند که با جذب گردشگران و توسعه گردشگری زمینه ساز بازسازی اقتصادی- اجتماعی مناطق مرزی که بیشترین آسیب ها و خسارت ها را از جنگ متحمل شده اند؛ گردند. اما تحقق این امر، در گرو هماهنگی و شرایط مطلوب کمی- کیفی تمامی اجزای سیستم گردشگری که زیرمجموعه دو بعد عرضه و تقاضا هستند، می باشد. وجود موانع و مشکلات پیش روی عملکرد موفق دو بعد عرضه و تقاضا، شرایط ناموفق کنونی را در گسترش گردشگری جنگ در مناطق مرزی سبب گردیده است. جهت حل این معضل و رونق گردشگری جنگ در این مناطق، ابتدا نیاز است که مطالعات جامعی با مشارکت گروه های ذی نغع صورت گیرد تا با شناسایی این موانع و مشکلات، در مرحله بعد، برنامه های کاربردی جهت رفع آنها تدوین گردد. پژوهش کاربردی حاضر، در منطقه مرزی و جنگ زده شهرستان مریوان استان کردستان با روشی توصیفی - تحلیلی و با رویکردی اکتشافی انجام گرفته است. جامعه آماری این پژوهش، دو گروه آگاهان محلی، شامل متخصصان عرصه گردشگری و مسئولین توسعه منطقه به همراه گردشگرانی است که در قالب راهیان نور به منطقه اعزام شده اند. جمع آوری اطلاعات در بخش نظری با استفاده از منابع اسنادی و در بخش میدانی مبتنی بر مصاحبه و توزیع پرسشنامه در میان 350 نفر از جوامع آماری انجام گرفته است. تجزیه و تحلیل داده ها در بخش کیفی با استفاده از روش تحلیل محتوا و در بخش کمی با استفاده از آزمون های تحلیل عاملی و تحلیل مسیر، نشان از شناسایی 3 مؤلفه انگیزه و تمایل کم به بازدید از منطقه، ضعف آشنایی با منطقه و جاذبه های آن و هزینه های سفر به منطقه مربوط به بعد تقاضا و 6 مؤلفه کمبود امکانات و خدمات رفاهی و اقامتی؛ کیفیت نامناسب اطلاع رسانی،آموزش و تبلیغات، ضعف ساختارهای حمل و نقل، کیفیت نامناسب جاذبه ها، عدم توجه، نظارت و عملکرد مطلوب نهادهای دولتی و ضعف در مشارکت مردم محلی مربوط به بعد عرضه گردشگری منطقه، به عنوان موانع و مشکلات مؤثر بر گسترش گردشگری جنگ منطقه می باشد.
ابوالقاسم صادقی نیارکی؛ محمودرضا دلاور؛ سمیه رخساری طالمی
چکیده
امروزه شبکه حسگرهای هوشمند به عنوان یکی از روش های نوین اخذ اطلاعات، در مدیریت ترافیک مطرح است که با امکان پایش هوشمند معابر شهری منجر به کاهش سوانح جاده ای می گردد. علیرغم اهمیت نصب و استقرار چنین تجهیزاتی مهمترین دغدغه تعیین مکان بهینه جهت نصب آنهاست. بنابراین آنچه در این تحقیق هدف ماست ارائه روشی مناسب در جهت مکانیابی بهینه ...
بیشتر
امروزه شبکه حسگرهای هوشمند به عنوان یکی از روش های نوین اخذ اطلاعات، در مدیریت ترافیک مطرح است که با امکان پایش هوشمند معابر شهری منجر به کاهش سوانح جاده ای می گردد. علیرغم اهمیت نصب و استقرار چنین تجهیزاتی مهمترین دغدغه تعیین مکان بهینه جهت نصب آنهاست. بنابراین آنچه در این تحقیق هدف ماست ارائه روشی مناسب در جهت مکانیابی بهینه حسگرهای ترافیکی است، روش پیشنهادی ترکیبی از روش های فازی سلسله مراتبی و تاپسیس است. لازم به ذکرست که برای تست روش پیشنهادی در این تحقیق بخشی از شبکه معابر شهری در شمال آمریکا به عنوان داده نمونه انتخاب گردید. در مرحله بعد با نظر کارشناسان ترافیک معیارهای تعیین مکان بهینه انتخاب گردید که در این تحقیق عبارت بودند از ترافیک متوسط سالیانه، شدت تصادفات، شیب متوسط و فاصله هر اتصال در شبکه شهری تا مکان های نیازمند کنترل ترافیک.برای مشخص کردن میزان اهمیت معیارهای ورودی از روش سلسله مراتبی فازی استفاده گردید، این روش با استفاده از اعداد فازی در مقایسه زوجی معیارها برای محاسبه وزن آنها، منجر به افزایش دقت محاسبات می گردد. در مرحله بعد وزن های محاسبه شده با استفاده از روش تاپسیس به رتبه بندی اتصالات شهری در محدوده مورد مطالعه پرداخت. در نهایت بعد از اجرای تحلیل مذکور با استفاده از نمره حاصل از روش تاپسیس اتصالات شهری در منطقه مورد مطالعه به سه کلاس متفاوت طبقه بندی شدند. اتصالات شهری قرار گرفته در کلاس اول به عنوان اتصالات شهری با بیشترین اولویت برای نصب حسگرها انتخاب شدند. بنابراین اتصالات مذکور در بیشترین اولویت برای نصب حسگرهای ترافیکی خواهند بود.
صالح آرخی
چکیده
براثرفعالیتهای انسانی وپدیدههای طبیعی چهره زمین همواره دستخوش تغییر میشود. ازاینروبرای مدیریت بهینه مناطق طبیعی آگاهی از نسبت تغییرات پوشش/کاربری اراضی ازضروریات محسوب میشود. تحقیق حاضرباهدف آشکارسازی تغییرات پوشش/کاربری اراضی منطقه آبدانان درطی دوره زمانی25ساله انجام شد.برای انجام تحقیق از تصاویر سال 1364، 1379 و 1389 سنجنده ...
بیشتر
براثرفعالیتهای انسانی وپدیدههای طبیعی چهره زمین همواره دستخوش تغییر میشود. ازاینروبرای مدیریت بهینه مناطق طبیعی آگاهی از نسبت تغییرات پوشش/کاربری اراضی ازضروریات محسوب میشود. تحقیق حاضرباهدف آشکارسازی تغییرات پوشش/کاربری اراضی منطقه آبدانان درطی دوره زمانی25ساله انجام شد.برای انجام تحقیق از تصاویر سال 1364، 1379 و 1389 سنجنده TM، ETM+ و TMماهواره لندست استفاده شده وپس ازانجام تصحیحات موردنیاز درمرحله پیشپردازش،باطبقهبندی شیءگراتصاویردرمحیط نرمافزار Idrisi Selvi، نقشه آشکارسازی تغییرات تهیه شده ونتایج نهایی ارائه شده است. نتایج حاصله نشان میدهد در فاصله سالهای 1364 تا 1389، شاهد روند کاهشی اراضی با پوشش مرتعی متوسط و خوب هستیم که بیانگر روند کلی تخریب در منطقه از طریق جایگزین شدن مراتع متوسط و خوب توسط کاربریهای مرتع فقیر و اراضی بایر هستیم. ضرایب ارزیابی صحت استخراج شده (دقت کل و ضریب کاپا به ترتیب 95% و 94/0)،نشاندهنده دقت بالای این روش طبقهبندی است. با توجه به نتایج به دست آمده از این تحقیق پیشنهاد می شود که روش طبقه بندی شیءگرا در تهیه نقشه های پوشش/کاربری اراضی و همچنین آشکارسازی تغییرات مورد استفاده قرار گیرد.
مهران مقصودی؛ عبدالحسین حاجی زاده؛ محمد علی نظام محله؛ زینب بیاتی صداقت
چکیده
دشت لوت در جنوب شرقی کرمان و یکی از بیابانهای بزرگ جهان میباشد که از گرمترین نقاط دنیا است. دانهسنجی رسوبات میتواند نشان دهنده ویژگیهای فرایندهای پیشین و مورفولوژی اشکال ناهمواری باشد. کلوتهای دشت لوت دارای مورفولوژی بسیار جالب توجه و منحصر به فردی در ایران و جهان میباشند که شناخت ارتباط بین خصوصیات دانه سنجی آنها با ...
بیشتر
دشت لوت در جنوب شرقی کرمان و یکی از بیابانهای بزرگ جهان میباشد که از گرمترین نقاط دنیا است. دانهسنجی رسوبات میتواند نشان دهنده ویژگیهای فرایندهای پیشین و مورفولوژی اشکال ناهمواری باشد. کلوتهای دشت لوت دارای مورفولوژی بسیار جالب توجه و منحصر به فردی در ایران و جهان میباشند که شناخت ارتباط بین خصوصیات دانه سنجی آنها با شکل ناهمواری آن که مجموعهای از تپههای مورب و یا رشتههای کم و بیش موازی هستند میتواند اطلاعات مفیدی را نشان دهد. در این مطالعه دو نمونه یاردانگ یا کلوت از دشت لوت در شمال شرق شهر شهداد در شمال کلوتها انتخاب و تعدادی نمونه رسوب از ارتفاعهای مختلف آن مطابق با اصول نمونهبرداری برداشت شد. نمونههای رسوب در آزمایشگاه با روش پیپت مورد اندازه گیری قرار گرفت. این روش اولین بار توسط نویسندگان در دانشکده جغرافیا طراحی و انجام شده است. در نمونه یاردانگهای مورد مطالعه مشخص شد که فرسایش آبی و بادی جزء فرایندهای غالب تشکیل دهنده اشکال یاردانگهای شمال دشت لوت میباشد. در این تحقیق آزمایش کلسیمتری، تعیین رنگ رسوبات انجام و پارامترهای آماری نظیر میانگین دانه ها، انحراف معیار، کورتوسیس و اسکیونس دادهها نیز محاسبه شده است، طبق نتایج حاصل از دانه سنجی و پارامترهای مربوط به آن نتیجه گرفته میشود که یاردانگهای بخش شمالی دشت لوت در تمامی ارتفاع این شکل ناهمواری عمدتاً دارای رسوبات گلی میباشد، همچنین نتایج میزان بیشتر رسوبات سیلتی را در ارتفاعهای بالاتر این دو یاردانگ نشان داده است. این تحقیق نشان میدهد که مورفولوژی تخم مرغی یاردانگهای مورد مطالعه در ارتباط با رسوبات سیلتی بخش بالایی و رسوبات رسی بخش پایینی این اشکال ناهمواری میباشد. لازم به ذکر است که این مقاله از یک طرح تحقیقاتی گرفته شده و با حمایت مالی دانشکده جغرافیا- دانشگاه تهران به انجام رسیده است.
علی شجاعیان؛ صادق مختاری چلچه؛ لیلا کشتکار؛ اسماعیل سلیمانی راد
چکیده
امروزه دادههای سنجش از دور قادر به ارائه جدیدترین اطلاعات برای مطالعه پوشش زمین و کاربریهای اراضی میباشند. این تصاویر به دلیل ارائه اطلاعات به هنگام، تنوع اشکال، رقومی بودن و امکان پردازش در تهیه نقشههای کاربری از اهمیت بالایی برخوردارند. مشخص کردن پوشش اراضی کمک شایانی به مدیران مناطق جهت تصمیمگیری میکند. در این ...
بیشتر
امروزه دادههای سنجش از دور قادر به ارائه جدیدترین اطلاعات برای مطالعه پوشش زمین و کاربریهای اراضی میباشند. این تصاویر به دلیل ارائه اطلاعات به هنگام، تنوع اشکال، رقومی بودن و امکان پردازش در تهیه نقشههای کاربری از اهمیت بالایی برخوردارند. مشخص کردن پوشش اراضی کمک شایانی به مدیران مناطق جهت تصمیمگیری میکند. در این راستا هدف از انجام این پژوهش مقایسه کارآیی روشهای پارامتریک (کمترین فاصله و جعبهای) و ناپارامتریک (ماشین بردار پشتیبان) در طبقهبندی پوشش اراضی با استفاده از تصاویر ماهوارهای لندست 8 در بخشی از شهرستان دزفول میباشد. ماهیت این پژوهش توسعهای-کاربردی و روش انجام آن توصیفی-تحلیلی بوده است. بدینمنظور دادههای ماهوارهای شامل تصاویر ماهوارهای لندست 8 (13/8/2013) تهیه گردید، و با استفاده از نرم افزار ENVI آمادهسازی و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. میزان کارآیی هر روش طبقهبندی با محاسبه دو شاخص صحت کلی و ضریب کاپا بررسی گردید.نتایج مقایسه روشهای مورد استفاده در پژوهش نشان داد الگوریتم SVM به ویژه سه کرنل خطی، شعاعی و چند جملهای نسبت به روشهای پارامتریک به ترتیب با 15/97% ، 89/95%و 63/95% از دقت مطلوبتری برخوردار هستند.این مطالعه کارآیی و قابلیت مطلوبتر الگوریتمهای SVM را در طبقهبندی تصاویر سنجش از دور در مقایسه با روشهای پارامتریک تأیید مینماید.
حامد امینی امیرکلایی؛ حمید عنایتی؛ مریم ویسی
چکیده
مدل رقومی زمین (DTM)نمایش آماری از سطح پیوسته زمین با استفاده از تعدادی نقطه با مختصات مشخص می باشد. استخراج مدل رقومی زمین به عنوان یکی از مهمترین محصولات فتوگرامتری و سنجش ازدور که پایه بسیاری از پروژه های کاربردی است، همواره مدنظر کارشناسان بوده است. با فراهم شدن امکان تهیه نقاط با مختصات سه بعدی و دقت بالا از سطح زمین با استفاده ...
بیشتر
مدل رقومی زمین (DTM)نمایش آماری از سطح پیوسته زمین با استفاده از تعدادی نقطه با مختصات مشخص می باشد. استخراج مدل رقومی زمین به عنوان یکی از مهمترین محصولات فتوگرامتری و سنجش ازدور که پایه بسیاری از پروژه های کاربردی است، همواره مدنظر کارشناسان بوده است. با فراهم شدن امکان تهیه نقاط با مختصات سه بعدی و دقت بالا از سطح زمین با استفاده از لیدار و یا تناظریابی چگال از تصاویر رقومی هوایی، زمینه دستیابی به مدل رقومی سطحی (DSM) با دقت مکانی بالافراهم گشت. با این حال رسیدن از مدل رقومی سطحی به مدل رقومی زمین همچنان موضوعی پرچالش در نظر محققان است. در این مقاله روشی کاربردی در راستای استخراج مدل رقومی زمین با استفاده از ابرنقاط طراحی و پیاده سازی شد. در این روش طی دو روند مجزا و با درنظرگیری خصوصیات ساختاری محیط، عوارض غیرزمینی استخراج شده و پس از تلفیق آنها نتیجه نهایی حاصل گشته است. به طوریکه ابتدا یک روند مورفولوژی مبنای پیشرونده طراحی شد که در آن طی افزایش تدریجی ابعاد المان ساختاری عوارض غیرزمینی شناسایی شدند. روند دوم بر مبنای ژئودزیک مورفولوژی و افزایش تدریجی المان ارتفاعی بوده است. بهره گیری از دو روند به دلیل پوشش های متنوع، ناهمواری های متفاوت و عوارض بسیار متنوع مناطق مختلف صورت گرفت تا عملکرد روش پیشنهادی افزایش یابد. پس از حذف عوارض شناسایی شده و بازیابی مناطق از دست رفته از طریق درون یابی مکعبی، مدل رقومی نهایی حاصل گشت. جهت ارزیابی از ابرنقاط حاصل از تناظریابی متراکم تصاویر هوایی رقومی و همینطور ابرنقاط لیدار بهره گرفته شد. نتایج ارزیابی در 7 ناحیه مطالعاتی نشان از خطای RMSE متوسط 68/0 متر در استخراج مدل رقومی زمین و متوسط 85/4% در شناسایی عوارض غیرزمینی داشت.
سعید آزادنژاد؛ یاسر مقصودی مهرانی
چکیده
دادههای پلاریمتریک، یک منبع اطلاعاتی اضافی در تداخل سنجی راداری محسوب میشوند که میتوانند با کمک بهینهسازی پلاریمتری با الگوریتم های مختلف تداخل سنجی راداری ترکیب شده و منجر به بهبود کارایی این الگوریتم ها شوند. ترکیب ...
بیشتر
دادههای پلاریمتریک، یک منبع اطلاعاتی اضافی در تداخل سنجی راداری محسوب میشوند که میتوانند با کمک بهینهسازی پلاریمتری با الگوریتم های مختلف تداخل سنجی راداری ترکیب شده و منجر به بهبود کارایی این الگوریتم ها شوند. ترکیب اطلاعات پلاریمتری و تداخل سنجی راداری، که تحت عنوان تداخل سنجی راداری پلاریمتریک معرفی میشود، میتواند منجر به افزایش همدوسی و تعداد پیکسلهای پراکنش گر دائمی شود. این تکنیک بر اساس بهینه سازی پلاریمتریک کانال های پلاریمتریک را با یکدیگر ترکیب کرده و کانال بهینهای را تولید میکند که در آن تراکم و کیفیت فاز پیکسل های پراکنش گر دائمی نسبت به کانال های خطی افزایش پیدا کند. در هر پیکسل این کانال بهینه، بردار مکانیزم پراکنشی که منجر به بهینه ترین مقدار از تابع هدف مسئله بهینه سازی شود به عنوان بردار مکانیزم پراکنش بهینه انتخاب میشود. با توجه به اهمیت موضوع تراکم پیکسلهای پراکنشگر دائمی قابل اعتماد در موفقیت روش های PSI،هدف اصلی این مقاله استفاده از اطلاعات پلاریمتریک دوگانه سنجنده Sentinel1-A و TerraSAR-Xدر الگوریتم تداخل سنجی PSInSARمعمولی و مقایسه و ارزیابی این دادهها در افزایش تراکم پیکسل های پراکنش گر دائمی می باشد. در این تحقیق ترکیب اطلاعات پلاریمتریک دوگانه با الگوریتم تداخل سنجی PSInSAR به کمک بهینه سازی شاخص پراکندگی دامنه انجام گرفت. به منظور بررسی رویکرد پیشنهادی این تحقیق، تعداد 40 تصویر پلاریمتریک دوگانه (VV/VH)سنجنده Sentinel1-A در بازه زمانی فوریه 2017 تا می 2018و 20 تصویر پلاریمتریک دوگانه (HH/VV) سنجنده TerraSAR-X در بازه زمانی جولای2013 تا آپریل 2014 مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان می دهد بهینه سازی پلاریمتریک با داده های S1A تراکم PSها را برای کل منطقه، منطقه شهری و منطقه غیر شهری به ترتیب حدود 7/1 برابر، 6/1برابر و 9/1 برابر افزایش داد. همچنین این افزایش در مورد دادههایTSX به ترتیب حدود 3 برابر، 2/3 برابر و 9/2 برابر بود.
مهرداد آهنگرکانی؛ سید حسین خواسته
چکیده
مسئله کمبود آب در ایران با توجه به قرارگیری آن در منطقه خشک و کم آب خاورمیانه و روند نسبتاً سریع افزایش جمعیت شهری و مصرف بیرویه آب، هر روز ابعاد جدیتری به خود میگیرد. این مسئله و همچنین فقدان الگوی مشخص از نحوه و میزان مصرف آب در کشور، استفاده از سیستمهای پردازش اطلاعات را در مدیریت منابع آب ضروری مینماید. کاوش قوانین ...
بیشتر
مسئله کمبود آب در ایران با توجه به قرارگیری آن در منطقه خشک و کم آب خاورمیانه و روند نسبتاً سریع افزایش جمعیت شهری و مصرف بیرویه آب، هر روز ابعاد جدیتری به خود میگیرد. این مسئله و همچنین فقدان الگوی مشخص از نحوه و میزان مصرف آب در کشور، استفاده از سیستمهای پردازش اطلاعات را در مدیریت منابع آب ضروری مینماید. کاوش قوانین وابستگی میتواند به عنوان یکی از روشهای مطلوب جهت بهینهسازی و تحلیل عوامل مؤثر در میزان مصرف آب مورد استفاده قرار گیرد. در این مطالعه از کاوش قوانین وابستگی و الگوریتم درخت تصمیم به منظور تحلیل دادههای موجود در زمینه مصرف آب شهری محلههای شهرستان بابل استفاده شده است. پارامترهای مکانی و اجتماعی- اقتصادی مانند فاصله از رودخانه بابلرود، فاصله از راههای اصلی، ویلایی یا آپارتمانی بودن، مساحت فضای سبز خانگی، تعداد واحدهای مسکونی، تراکم جمعیت، درصد پیر یا جوان بودن، متوسط تعداد افراد هر خانواده و مساحت حیاط ساختمان انتخاب شدند. با استفاده از کاوش قوانین وابستگی به کشف ارتباط میان میزان مصرف آب و پارامترهای موردنظر پرداخته شده است. با بهرهگیری از یک درخت تصمیم، عوامل مرتبط با مصرف، طبقهبندی و میزان مصرف آب بخشی از مشترکین به عنوان دادههای تست پیشبینی شده است. به کمک تعیین نواحی با بیشترین میزان مصرف آب و الگوی مکانی توزیع مصرف آب خانوار، این قوانین ارزیابی شدهاند. در این پژوهش پارامترهایی که رابطه عکس یا مستقیم با میزان مصرف آب خانوار دارند و همچنین پارامترهایی که اهمیت بیشتری نسبت به سایر عوامل دارند، مشخص شدهاند. با بررسی میزان مصرف آب خانوار، محلههای با بیشترین میزان مصرف که محلههای ساحلی رودخانه بابلرود هستند، به عنوان محلههای پرمصرف شناسایی شدهاند. ساختمانها در این محلهها، ویلایی و دارای تراکم جمعیت پایینتر و مساحت فضای سبز و حیاط بالاتری نسبت به سایر محلهها هستند.