مهدی مدیری
دوره 20، شماره 78 ، مرداد 1390، ، صفحه 1-6
چکیده
روش ها و ابزارهاى تصمیم گیرى با مشارکت گروهى از منابع گوناگون به دست مىآید. این منابع شامل کار بر روى گسترش سامانه هاى اطلاعات جغرافیاى با هدف بهبود قابلیت هاى پشتیبانى از تصمیم گیرى، فناورى سامانه هاى پشتیبانى گروهى و نیز مطالعات نظرى و تجربى کاربرد آن مى باشد.منابع دیگر شامل کار بر روى گردآورى، پویایى روش ...
بیشتر
روش ها و ابزارهاى تصمیم گیرى با مشارکت گروهى از منابع گوناگون به دست مىآید. این منابع شامل کار بر روى گسترش سامانه هاى اطلاعات جغرافیاى با هدف بهبود قابلیت هاى پشتیبانى از تصمیم گیرى، فناورى سامانه هاى پشتیبانى گروهى و نیز مطالعات نظرى و تجربى کاربرد آن مى باشد.منابع دیگر شامل کار بر روى گردآورى، پویایى روش هاى منطقى، پژوهش بر روى ابعاد انسانى گروه افزار و شبکه اى رایانه اى و نقدهاى GIS به عنوان نگرش اثبات گرایى، محدودیت نظرات شاید به گسترش بحث و گفتمان تصمیم گیرى بیانجامد. منابع مزبور نظریات گوناگونى از تصمیم گیرى را پدید مى آورد که مىتوان آنها را به عنوان یک رویکرد گروهى و تحلیلى جنرالیزه و کلیت بخشید. رویکرد تحلیلى از مدل هاى ریاضى براى بخش هاى ساختى از پرسش تصمیم گیرى استفاده مى کند، قسمت هاى غیرساختى را به عهده و قضاوت تصمیم گیرندگان مى گذارد. رویکرد گروهى تصمیم گیرى را به عنوان یک فرآیند تکاملى مى نگرد که با استفاده از بحث، استدلال و اجماع نظر از یک گفت و گوى غیرساختى به تشریح پرسش مى پردازد. منطق بررسى این است که هر دو رویکرد در یک محیط پشتیبانى تصمیم گیرى گروهى ضرورت دارد و به منظور پشتیبانى مؤثر مشارکت گروهى در تصمیم گیرى، ابزارهاى تحلیل و همکارى بایستى با هم تلفیق و یکپارچه شوند. در این مقاله، انواع مختلفى از روش ها و ابزارها جهت تصمیم گروهى ارائه مىگردد. روشها و ابزارهاى تصمیم گیرى با مشارکت گروهى از منابع زیادى حاصل مىشود. این منابع شامل کار در راستاى گسترش GIS با هدف بهبود قابلیت هاى پشتیبانى تصمیم گیرى مى باشد.
مهدی مدیری
دوره 18، شماره 71 ، آبان 1388، ، صفحه 1-80
چکیده
طراحى قوس ها در تولید نقشه هاى توپوگرافى دقیق مانند طراحى هندسى راه، فتوگرامترى برد کوتاه و شبیه سازى هاى پزشکى براساس نوع قوس و متناسب با اهداف طراحى صورت مى پذیرد. آنچه به برقرارى مناسب ارتباط قوسى بین نقاط طراحى مرتبط است، از اهمیت بسیار زیادى برخوردار مى باشد. الگوریتم ارتباط بین نقاط طراحى، اگر به صورت کوتاه ...
بیشتر
طراحى قوس ها در تولید نقشه هاى توپوگرافى دقیق مانند طراحى هندسى راه، فتوگرامترى برد کوتاه و شبیه سازى هاى پزشکى براساس نوع قوس و متناسب با اهداف طراحى صورت مى پذیرد. آنچه به برقرارى مناسب ارتباط قوسى بین نقاط طراحى مرتبط است، از اهمیت بسیار زیادى برخوردار مى باشد. الگوریتم ارتباط بین نقاط طراحى، اگر به صورت کوتاه ترین مسیر باشد به ترکیبى از خطوط شکسته مى انجامد و اگر لازم است انحنایى داشته باشد به سمت بالا یا پایین و تا چه اندازه است، همواره مورد توجه خاص مهندسین کارتوگراف بوده و متناسب با انتظار کاربران، روشهاى TIN, Fitcurve, Spline را توصیه کردهاند. هر یک از تکنیک ها سهمى هماهنگ با خواسته کاربر در شبیه سازى ناهموارى ها به عهده دارند. این مقاله مزیت هاى کاربرد نشانه گذارى فاصله ى گره اى را براى منحنى هاى B-Spline مورد مطالعه وبررسى قرار مى دهد و فرمول هایى را از نظر فاصله هاى گره اى براى عملیات متداول B-Spline نظیر درجه گره و مشتق گیرى ارائه مى کند. با استفاده از نشانه گذارى فاصله ى گره اى، Spline چند درجه اى(2) را معرفى مى نماید که منحنى هاى شبیه B-Spline هستند و از قسمت هاى چند جمله اى یا چند درجه تشکیل یافته اند. MD-Splines ژنرالیزاسیونى از منحنى B-Spline مى باشند. به این مفهوم که اگر قسمت هاى منحنى در یک MD-Splines از یک درجه یکسانى برخوردار باشند، MD- Spline به یک منحنى B-Spline تقلیل پیدا مى کنند. این بخش به MD-Splines از نوع درجه 1، 2، 3 و همچنین درجه 1 و n مى پردازد. MD-Splines داراى پشتیبانى محلى است، از بدنه و ساختار محدبى و خاصیت تقلیلى وارسیون پیروى مى کند وحداقل Cn-1 هستند که در این عبارت n کوچکتر از درجات دو قسمت (پاره) منحنى مجاور است.
مهدی مدیری
دوره 13، شماره 49 ، اردیبهشت 1383، ، صفحه 1-5
چکیده
مهندسی و علوم ژئوماتیک دربردارنده فعالیت هایی است که به اخذ (دریافت، جمع آوری، استنتاج و برداشت)، پردازش (شبکه بندی، مقیاس گذاری، محاسبات، ساختار توپولوژیک و شبیه سازی)، تجزیه و تحلیل، نمایش (توپوگرافی، نمایش دوبعدی، سه بعدی و انیمیشن) و مدیریت اطلاعات فضایی (مدلسازی و بهره برداری) می پردازند. علوم ژئوماتیک تنها در حوزه ژئودزی، ...
بیشتر
مهندسی و علوم ژئوماتیک دربردارنده فعالیت هایی است که به اخذ (دریافت، جمع آوری، استنتاج و برداشت)، پردازش (شبکه بندی، مقیاس گذاری، محاسبات، ساختار توپولوژیک و شبیه سازی)، تجزیه و تحلیل، نمایش (توپوگرافی، نمایش دوبعدی، سه بعدی و انیمیشن) و مدیریت اطلاعات فضایی (مدلسازی و بهره برداری) می پردازند. علوم ژئوماتیک تنها در حوزه ژئودزی، فتوگرامتری، نقشه برداری، کارتوگرافی، سیستم های اطلاعات جغرافیایی (GIS ) و کاداستر خلاصه نمی شود، بلکه گستره وسیعی از علوم محیطی و فضایی را با فرصت های شغلی متنوعی در برمی گیرد. به علت گستردگی دامنه مهندسی و علوم ژئوماتیک، مشکلات تحقیقات نظری و کاربردی گسترده ای را دارد. متخصصان ژئوماتیک از تکنیک های پیشرفت جمع آوری اطلاعات (نظیر تصویربرداری دیجیتالی و تعیین موقعیت ماهواره ای) و از سیستمهای رایانه ای پیشرفته ای استفاده می نمایند. به منظور برقراری تجسم و کمک مؤثر بر تصمیم سازی، اجرا و کنترل کلیه ساخت و سازهای رو، زیر و بالای زمین در پروژه های ذیل نقش اساسی را ایفا می کنند. · طراحی، ساخت و مدیریت پروژه های مهندسی شهری · اخذ (جمعآوری و برداشت) اطلاعات و تولید نقشه و چارت های دیجیتالی · مدیریت دارایی نظیر زمین، زیرساختارهای حمل و نقل، اموال و املاک (بوسیله GIS,LIS) · کنترل تغییرات محیط زیست و مدیریت منابع طبیعی ( ازطریق سنجش از دور) · برنامه ریزی شهری · پیش بینی زلزله (از طریق اندازه گیری های حرکات بسیار آهسته زمین، · کنترل مراتب ایمنی سازههای مختلف نظیر پله ها، سدها، ساختمانهای بزرگ و برج ها · اکتشاف و مهندسی برای تولید گاز و نفت در مناطق مختلف · اندازه گیری و کنترل مناطق حساس · تهیه و تأمین اطلاعات در علوم پزشکی، معماری و باستان شناسی
مهدی مدیری
دوره 1، شماره 3 ، مرداد 1370، ، صفحه 1-64
چکیده
نمایش چهره زمین (تاریخ نقشه) از تحیل و نقشی های تصوری تا واقعیت و دقتهای هندسی و گرافیکی سیر تکاملی خود را رقم زده است. پیوند و همبستگی علوم ریاضی ، فیزیک و جغرافیای ریاضی با نقشه برداری و دانش تهیه نقشه (کارتوگرافی) همواره در بالا بردن دقت اندازه گیری ها، صحت محاسبات و ترسیمات هنری نقشه؛ تأثیر عمیق داشته است. مخصوصا ورود کامپیوتر ...
بیشتر
نمایش چهره زمین (تاریخ نقشه) از تحیل و نقشی های تصوری تا واقعیت و دقتهای هندسی و گرافیکی سیر تکاملی خود را رقم زده است. پیوند و همبستگی علوم ریاضی ، فیزیک و جغرافیای ریاضی با نقشه برداری و دانش تهیه نقشه (کارتوگرافی) همواره در بالا بردن دقت اندازه گیری ها، صحت محاسبات و ترسیمات هنری نقشه؛ تأثیر عمیق داشته است. مخصوصا ورود کامپیوتر و دورسنجی و امواج الکترومغناطیسی و الکترونیک در علوم جغرافیا و نقشه برداری نه تنها آشنایی دقیق با چهره زمین را مقدور ساخته بلکه ضمن دقت اندازه گیری و محاسبات، ترسیم و تهیه نقشه، در هزینه و زمان و نیروی متخصص صرفه جویی روز افزونی را به وجود آورده است.
سید یحیی صفوی
دوره 23، 90-1 ، تیر 1393، ، صفحه 2-17
چکیده
مجموعه کتاب های جهان اسلام به مطالعه تغییر و تحولات اجتماعی، سیاسی و اقتصادی کشورهای جهان اسلام به ویژه مناطق استراتژیکی همچون شمال آفریقا، غرب آسیا، آسیای مرکزی و جنوب شرق آسیا در سالهای 2010 به بعد، پرداخته است. هم اکنون، بیش از یک سال از نهضتهای بیداری اسلامی ملتهای مسلمان و شجاع و کهن مصر، لیبی، یمن و بحرین میگذرد و عموم مردم ...
بیشتر
مجموعه کتاب های جهان اسلام به مطالعه تغییر و تحولات اجتماعی، سیاسی و اقتصادی کشورهای جهان اسلام به ویژه مناطق استراتژیکی همچون شمال آفریقا، غرب آسیا، آسیای مرکزی و جنوب شرق آسیا در سالهای 2010 به بعد، پرداخته است. هم اکنون، بیش از یک سال از نهضتهای بیداری اسلامی ملتهای مسلمان و شجاع و کهن مصر، لیبی، یمن و بحرین میگذرد و عموم مردم جهان، اطلاعات کاملی از خصوصیات نظام سیاسی و مسائل فرهنگی، اقتصادی این کشورها ندارند. حتی در برخی از کنفرانسهای برگزار شدهی بینالمللی و منطقهای با شرکت مسئولان کشورهای اسلامی، آنها نیز در اظهارنظرشان نگاه جامع و راهبردی به توانمندیهای عظیم فرهنگ و تمدن اسلامی و فرصتها و چالشهای پیش روی جهان اسلام در زمان حاضر نداشتهاند. لذا مجموعه کتابهای جهان اسلام با درک این نیاز و واقعیت، به رشته تحریر درآمده است. در این مقاله، به کشور «مراکش» یکی از کشورهای مورد بحث در کتاب اول از مجموعه جهان اسلام پرداخته شده است.
مهدی مدیری
دوره 23، شماره 89 ، اردیبهشت 1393، ، صفحه 2-4
چکیده
علوم جغرافیایی به مکان ومردمی که درآن زندگی می کنند می پردازد. به اینکه مکان چطور از مردمی که درآن زندگی می کنند تأثیرمی پذیرد و برآنها تأثیرمی گذارد. جغرافیا پیرامون مکان درمقیاس های مختلف، ازسطح محلی،ملی، منطقه ای تا جهانی می چرخد. بااینحال یک جغرافیدان باید بداند که رابطه بین مردم ومکان به هیچ وجه رابطه ای یک بعدی ...
بیشتر
علوم جغرافیایی به مکان ومردمی که درآن زندگی می کنند می پردازد. به اینکه مکان چطور از مردمی که درآن زندگی می کنند تأثیرمی پذیرد و برآنها تأثیرمی گذارد. جغرافیا پیرامون مکان درمقیاس های مختلف، ازسطح محلی،ملی، منطقه ای تا جهانی می چرخد. بااینحال یک جغرافیدان باید بداند که رابطه بین مردم ومکان به هیچ وجه رابطه ای یک بعدی نیست،این رابطه بخشی ازیک شبکه پیچیده روابط است و مردمی که دراین شبکه هستند باید درباره مسائل مختلفی با درجه اهمیت متفاوت تصمیم گیری کنند. یک جغرافیدان تنها زمانی می تواند از نتیجه این فرایندهای تصمیم گیری اطلاع حاصل کند که بداند این تصمیمات چطور گرفته شدند وعوامل دیگر چه تأثیری بر این تصمیم گیری داشته اند. امروزه روند فعالیت انسان شرایط ویژهای را برجهان تحمیل کرده که دربسیاری ازموارد به چالشهای بنیادی درزندگی بشرتبدیل شده است. دراین مقال به اختصار به سه چالش اساسی که پیش روی جغرافیدانان قرار دارد اشاره شده است.
مهدی مدیری
دوره 22، شماره 88 ، بهمن 1392، ، صفحه 2-46
چکیده
مفسرین معتقدند اولین آیاتی که برپیامبر گرامی اسلام(ص) نازل شده، آیات شریفه ی اول سوره علق میباشند. در سوره مبارکه علق،«تعلیم به وسیله قلم» از اوصاف پروردگار کریم دانسته شده است؛ اقرأ و ربُّک الأکرم عَلَّمَ بِالقَلَم. (سوره علق، آیات 3-4) اگر بخواهیم قلمی سازنده و بالنده داشته باشیم، لازم است که با ارزش قلم و رسالت والای آن ...
بیشتر
مفسرین معتقدند اولین آیاتی که برپیامبر گرامی اسلام(ص) نازل شده، آیات شریفه ی اول سوره علق میباشند. در سوره مبارکه علق،«تعلیم به وسیله قلم» از اوصاف پروردگار کریم دانسته شده است؛ اقرأ و ربُّک الأکرم عَلَّمَ بِالقَلَم. (سوره علق، آیات 3-4) اگر بخواهیم قلمی سازنده و بالنده داشته باشیم، لازم است که با ارزش قلم و رسالت والای آن آشنا شویم. اسلام آمده است؛ تا بشر را به صلح و دوستی رهنمون سازد؛ تا آدمی متعهدانه قلم را در دست گیرد، طریق کمال را بپیماید و در پرتو کشف حقایق هستی و تبیین علوم و معارف الهی، امور دین و دنیای خویش را سامان بخشد. قلم از آن جهت که بیانگر عقاید و معارف انسان و درک او از عالم هستی است، وسیله پرورش عقل و مایه شکوفایی آن نیز هست. آدمی با تدبّر در نظام آفرینش و به کارگیری نیروی عقل در نگارش یافتههای علمی و درونی خویش میکوشد؛ تا اثری تأثیرگذار و یادگاری ماندگار پدید آورد. از این رو، قلم را باید ترجمان عقل و دل انسان و مایه شکوفایی و مانایی آن دانست. ن وَالْقَلَمِ وَ ما یَسْطرُونَ.(سوره قلم آیه1) در واقع سرچشمه پیدایش تمام تمدنهای انسانی و پیشرفت و تکامل علوم و بیداری اندیشه ها و افکار و سرچشمه هدایت و آگاهی بشر است، تا آنجا که دوران زندگی بشر را به دو دوران تقسیم میکند «دوران تاریخ» و «دوران قبل از تاریخ». دوران تاریخ بشر از زمانی شروع میشود که خط اختراع شد و انسان توانست ماجرای زندگی خود را برصفحات نقش کند یا به تعبیر دیگر دورانی است که انسان دست به قلم گردید، و از او «مایسطرون» به یادگار ماند. قلم، حافظ علوم و دانشها، پاسدار افکار اندیشمندان، حلقه اتصال فکری علما، و پل ارتباطی گذشته و آینده بشر است، و حتی ارتباط آسمان و زمین نیز از طریق لوح و قلم حاصل شده است. در نظامی که بارزترین وجه هویت آن فرهنگ است، همت ورزیدن در امر کتابت، تألیف و تحقیق، انسانیترین و فاخرترین نحوه حضور در عرصه مشارکت جمعی است. سپهر، در راستای گامهای مؤثر علمی و فنی جهت ارتقای علوم و فنون جغرافیا و ژئوماتیک تلاش نمود تا شرایطی را فراهم سازد، قطراتی از بارزترین وجه برقراری تبادل آثار دستآوردهای علمی استادان، پژوهشگران و دانشجویان محقق گردد. نشریه سپهر با عنایت پروردگار متعادل و هدایت و راهنمایی هیأت محترم تحریریه، استاتید بزرگوار، محققان ارجمند و دانش پژوهان گرامی در نیروهای مسلح و دانشگاهها و مراکز آموزش عالی کشور و علاقهمندان محترم و تلاش جمعی کادر علمی و فنی نشریه، فضای مناسب محاوره علمی را ایجاد نموده است.
منوچهر فرج زاده؛ علی عزیزی؛ حسین سلیمانی
دوره 22، شماره 87 ، آبان 1392، ، صفحه 2-13
چکیده
تأثیر مستقیم بارش در زندگی انسانها و نقش آن در توسعة کشورها سبب توسعة روشها و الگوریتمهای برآورد بارش در میان متخصصان گردیده است. تاچند دهه قبل برای پیشبینی بارش از روشهای سنّتی استفاده میشد، تا اینکه ظهور ماهوارههای هواشناسی باعث انقلابی در این زمینه گردید. با توجه به اینکه در کشورهای در حال توسعه و از جمله ایران توزیع ...
بیشتر
تأثیر مستقیم بارش در زندگی انسانها و نقش آن در توسعة کشورها سبب توسعة روشها و الگوریتمهای برآورد بارش در میان متخصصان گردیده است. تاچند دهه قبل برای پیشبینی بارش از روشهای سنّتی استفاده میشد، تا اینکه ظهور ماهوارههای هواشناسی باعث انقلابی در این زمینه گردید. با توجه به اینکه در کشورهای در حال توسعه و از جمله ایران توزیع ایستگاههای هواشناسی و دستگاههای بارانسنج بسیار پراکنده بوده و از طرف مقابل تصاویر سنجندههایی مانند MODIS و AVHRR به صورت رایگان قابل دریافت هستند، فرصت مناسبی برای جبران کمبودها در این زمینه است. با استفاده از تصاویر ماهوارهای، امکان برآورد حجم بخار آب قابل بارش با کمک باندهای جذبی بخار آب و باندهای حرارتی در هر زمان و مکان و در هر مقیاسی ممکن است. برای برآورد بارش از تصاویر ماهوارهای از الگوریتمهایی استفاده میشود که با توجه به طول موج مورد استفاده توسط سنجندهها به سه دسته مادون قرمز و مرئی، میکروموج و ترکیبی از دو روش قبلی تقسیمبندی میگردند. روشهای مبتنی بر مادون قرمز و مرئی دارای قدرت تفکیک زمانی و مکانی خوبی بوده در حالی که با استفاده از تکنیکهای میکروموج بارش به صورت مستقیم مورد اندازهگیری قرار میگیرد، با این حال تکنیکهای مذکور دارای ضعفهای زیادی بخصوص در مدارهای پایین کره زمین هستند. تکنیکهای ترکیبی برای جبران ضعفهای مربوط به هر دو بخش مورد استفاده قرار میگیرد. با توجه به اینکه تصاویر میکروموج در ایران قابلیت دریافت ندارد، بنابراین از دو روش میکروموج و روشهای ترکیبی نمیتوان استفاده کرد. به این دلیل در مطالعه حاضر الگوریتمهای مبتنی بر طول موجهای مرئی و مادون قرمز بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.
علیرضا شیخ الاسلامی؛ معصوم دوستی؛ مریم بیرانوندزاده؛ ابراهیم رستم گورانی
دوره 22، 86-1 ، مرداد 1392، ، صفحه 2-6
چکیده
سازمان فضایی سکونتگاههای کشور ما به دلایل مختلف و از جمله انقلاب صنعتی، وابستگی اقتصادی– اجتماعی، فرهنگی، سیاسی ، مدرنیسم، الگوی غیراصولی از مدلهای غربی و ... دستخوش تحولات پیچیده و شگرفی گردیده تا جایی که در طول چند دهه، از حالتی سنتی با قانونمندیهای خاص به فضایی قطبی، چندگانه، نامتعادل، غیرکارا، ناهمگون و عقبمانده تبدیل ...
بیشتر
سازمان فضایی سکونتگاههای کشور ما به دلایل مختلف و از جمله انقلاب صنعتی، وابستگی اقتصادی– اجتماعی، فرهنگی، سیاسی ، مدرنیسم، الگوی غیراصولی از مدلهای غربی و ... دستخوش تحولات پیچیده و شگرفی گردیده تا جایی که در طول چند دهه، از حالتی سنتی با قانونمندیهای خاص به فضایی قطبی، چندگانه، نامتعادل، غیرکارا، ناهمگون و عقبمانده تبدیل شده است. این تحقیق با هدف تحلیل سازمان فضایی استان خراسان شمالی انجام گرفته و با بهرهگیری از مدلهای ضریب آنتروپی، حد اختلاف طبقهای، نخست شهری و الگوی آرتور اسمایلز به بررسی و تحلیل عملکردی نظام شهری استان خراسان شمالی طی دهه اخیر پرداخته است. نتایج تحقیق نشان میدهد که شبکه شهری استان نسبتاً منظم بوده، دلیل این امر نیز حاکمیت شهرهای میانی و کوچک در استان است.
مهدى مدیرى
دوره 22، 85-1 ، خرداد 1392، ، صفحه 2-12
چکیده
اطلاعات مواد اصلی تحقیقات علمی، و نتیجه بخش بودن پژوهش در گرو پردازش اطلاعات است.طبیعی است که در اختیار داشتن فناوری و ابزاری با این ابعاد و ویژگی، تحولاتی بنیادین را در عرصۀ پژوهش های علمی ایجاد کند. سامانه های اطلاعات جغرافیایی(GIS)، بستری مناسب را جهت شبیه سازی هر موقعیت و مکان و با توانایی تجزیه وتحلیل در مدل سازی، ...
بیشتر
اطلاعات مواد اصلی تحقیقات علمی، و نتیجه بخش بودن پژوهش در گرو پردازش اطلاعات است.طبیعی است که در اختیار داشتن فناوری و ابزاری با این ابعاد و ویژگی، تحولاتی بنیادین را در عرصۀ پژوهش های علمی ایجاد کند. سامانه های اطلاعات جغرافیایی(GIS)، بستری مناسب را جهت شبیه سازی هر موقعیت و مکان و با توانایی تجزیه وتحلیل در مدل سازی، محیط سه بعدی لازم برای ارزیابی مستمر و ارزشیابی طرح های شهری فراهم می سازد. علاوه بر اطلاعاتی که در تحلیل تأثیر اطلاعات محیطی و سیستم قرار دارند، اطلاعات جغرافیایی دیگری برای گنجاندن در مدل انتخابی سایت با سیستم و متناسب با نوع موضوع ترکیب خواهند شد. به عنوان نمونه اطلاعات مورد نیاز شهرسازی شامل موارد زیر می باشد : عکس های هوایی رقومی و تصاویر ماهواره ای؛ اطلاعات بارندگی و نقاط هم بارش؛ اطلاعات سرزمین های مرطوب و خشک، اطلاعات خاک و نوع مقاوت خاک؛ نقشه آلودگی های رادیولوژیکی، آب ، خاک ، هوا و...؛ مدل سه بعدی رقومی زمین (DEM)1؛ پوشش گیاهی و گونه شناسی؛ اطلاعات توپوگرافی و شیب منطقه؛ اطلاعات جمعیتی وتراکم جمعیت؛ اطلاعات شبکه دسترسی، اطلاعات رقومی شده تأسیسات و زیرساخت ها؛ وضعیت آبخیز و آبخوان در منطقه (شناسایی مسیل ها و رودخانه ها)؛ وضعیت آب های سطحی و زیرزمینی؛ وضعیت زمین شناسی و ژئوتکتونیک در منطقه؛ اطلاعات گسل های شناسایی شده در منطقه. اطلاعات دیگر شامل اطلاعات جدول آب، عمق آب زیر زمینی، جغرافیایی سطح و . . . بر حسب موضوع جهت برنامه ریزی شهری (مکانیابی، طراحی و ساخت) مورد ارزیابی قرار می گیرند. پس از جمع آوری اطلاعات ذکر شده ، مراحل ذخیره سازی ، سازماندهی در نرم افزارهای GIS انجام و بستر پایگاه دادهای فراهم می شود. در سامانه های اطلاعات جغرافیایی، اطلاعات فضایی که شامل داده های مکانی و اطلاعات توصیفی هستند به عنوان پوششی برای داده های برداری راستری(سلولی) ذخیره می شوند. خصوصیات هرمدل اطلاعاتی باید قبل از ترکیب درسیستم انتخابی سایت مورد توجه قرارگیرد . ساختار پایگاه اطلاعات جغرافیایی با دو شیوه متفاوت شکل می گیرند: الف ) روش لایه بندی اطلاعات و مدل مکانی ( رقومی سازی داده ها، روی هم گذاری)؛ ب ) روش شیءگرا و بر اساس موقعیت مکانی پدیده ها (هوشمند سازی پدیده ها). در سیر تحول اتوماسیون از تولید رقومی عناصر گرافیکی و توانایی ترکیب، تجمیع، تنسیق، تصحیح، بارزسازی و به هنگام نمودن به ایجاد پایگاه دادهای مکانی و جغرافیایی و هوشمند سازی اجزا و عناصر گرافیکی دست یافته به طوری که علاوه بر توانایی اطلاعات رقومی، شرایط انتخاب و تصمیم گیری منطقی را دارا می باشد.
حسین حاتمی نژاد؛ روح ا.. محمدی
دوره 21، 84-1 ، اسفند 1391، ، صفحه 2-7
چکیده
توسعه پایدار، مفهوم جدیدی است که از طریق پیوند ابعاد مختلف توسعه (اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی) و توجه خاص به ملاحظات زیست محیطی و حفظ محیط زیست از دهه 80 به طور گستردهای مطرح گردید. از سوی دیگر، طراحی شهری به منظور زیباسازی فضای بصری و افزایش مسئولیت مدیران به محیط پیرامونی خود، از دهه1960مورد توجه قرار گرفته است. لذا در این نوشتار، ...
بیشتر
توسعه پایدار، مفهوم جدیدی است که از طریق پیوند ابعاد مختلف توسعه (اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی) و توجه خاص به ملاحظات زیست محیطی و حفظ محیط زیست از دهه 80 به طور گستردهای مطرح گردید. از سوی دیگر، طراحی شهری به منظور زیباسازی فضای بصری و افزایش مسئولیت مدیران به محیط پیرامونی خود، از دهه1960مورد توجه قرار گرفته است. لذا در این نوشتار، پس از تشریح «توسعه» در مفهوم سنتی و پایدار و سیاستهای توسعه شهری و شاخص پایداری شهری، الگوهای جدید آن تحت عنوان «توسعه پایدار» به عنوان اساس فعالیتهای توسعه پایدار شهری و ابزار دولتها در کسب اهداف توسعه پایدار، مطرح و مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. در واقع این نوشتار مروری است بر بحثهای مربوط به ساخت و شکل پایدار شهر تا براساس آن به برخی از مدلهای شهری که به نظر میرسد بیشتر برای پایداری شهرهای امروزی باشند، پرداخته شود.
مهدی مدیری
دوره 21، شماره 83 ، آبان 1391، ، صفحه 2-8
چکیده
زمین دارای ویژگی های گوناگونی می باشد و اندازه گیری مشخصه های فیزیکی و ظاهری زمین، مرحله ای اساسی در بسیاری از کاربردها است. با پیشرفت فناوری در سنجنده های گوناگون، امکان اندازه گیری جنبه های مختلف ویژگی های پدیده ها فراهم شده است. با استفاده از سنجنده ها می توان مجموعه داده لازم پیرامون اجسام گوناگون ...
بیشتر
زمین دارای ویژگی های گوناگونی می باشد و اندازه گیری مشخصه های فیزیکی و ظاهری زمین، مرحله ای اساسی در بسیاری از کاربردها است. با پیشرفت فناوری در سنجنده های گوناگون، امکان اندازه گیری جنبه های مختلف ویژگی های پدیده ها فراهم شده است. با استفاده از سنجنده ها می توان مجموعه داده لازم پیرامون اجسام گوناگون را اخذ کرده و با پردازش آن به اطلاعات مفید راجع به محیط پیرامون رسید. تصاویر ماهواره ای به عنوان یک منبع اطلاعات رقومی، در دسترس و مقرون به صرفه در کاربردهای گوناگونی مورد استفاده قرار می گیرند. دو دسته ی مهم تصاویر ماهواره ای از نظر گستره کاربرد بیشتر، تصاویر چند طیفی و تصاویر فراطیفی (ابرطیفی) می باشند. تصاویر چند طیفی، به وسیله ی سنجنده هایی تولید می شوند که انرژی بازتابی از سطح زمین را فقط در محدوده ی چند باند از طیفی الکترومغناطیس اندازه گیری می کنند. تصاویری که با سنجنده های فراطیفی تهیه می شوند، تشعشعات بازتابی را در یک سری باند باریک و متصل به هم اندازه گیری می کنند. سنجنده های فراطیفی توانمندترین نوع سنجنده های تصویربرداری، از نظر توان تفکیک طیفی هستند که تصاویر حاصل از آن ها حاوی اطلاعات در بیش از صد باند طیفی می باشند.
مهدی مدیری
دوره 21، شماره 82 ، شهریور 1391، ، صفحه 2-6
چکیده
تصاویر سنجندهه ای فراطیفی هوایی یا ماهوارهای، اطلاعات بازتابی از سطح زمین را در بیش از صد باند طیفی ثبت میکنند. تصاویر فراطیفی برای کاربردهای مختلفی مورد استفاده قرار میگیرند و روشهای گوناگونی برای استخراج اطلاعات از این تصاویر ارائه شده و گسترش یافته است. یکی از مهمترین روشهای استخراج اطلاعات از تصاویر فراطیفی، تشخیص عوارض ...
بیشتر
تصاویر سنجندهه ای فراطیفی هوایی یا ماهوارهای، اطلاعات بازتابی از سطح زمین را در بیش از صد باند طیفی ثبت میکنند. تصاویر فراطیفی برای کاربردهای مختلفی مورد استفاده قرار میگیرند و روشهای گوناگونی برای استخراج اطلاعات از این تصاویر ارائه شده و گسترش یافته است. یکی از مهمترین روشهای استخراج اطلاعات از تصاویر فراطیفی، تشخیص عوارض پنهان یا آشکارسازی ناهنجاری1 است. ایده اساسی طراحی سنجنده های فراطیفی بر اساس پاسخ هر عنصر به نواحی مختلف طیف الکترومغناطیس شکل گرفته است. هر عنصر، بر اساس ساختار مولکولی خود، عکس العمل بازتابی مشخصی در نواحی مختلف طیف الکترومغناطیس دارد. این بازتاب برای عناصر و مواد مختلف زمین در شرایط یکسان، منحصر به فرد است. تصاویر فراطیفی کاربردهای گسترده و متنوعی دارند که از آن جمله میتوان به پایش زیست محیطی، کاربرد کشاورزی، شناسایی آثار حوادث غیرمترقبه، زمین شناسی و اکتشاف معادن، مطالعات شهری و منطقه ای اشاره کرد .
مهدی مدیری
دوره 21، شماره 81 ، اردیبهشت 1391، ، صفحه 2-8
چکیده
طیّ سالهای اخیر تشخیص ناهنجاری در تصاویر ماهوارهای فراطیفی، به یکی از کاربردهای مهم آشکارسازی اهداف در دورکاوی تبدیل شده است. در بسیاری از کاربردها، از جمله سامانههای نظامی، علاوه بر دقت الگوریتمها، سرعت اجرای آنها نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. بسیاری از الگوریتمهای تشخیص ناهنجاری به دلیل این که باید ...
بیشتر
طیّ سالهای اخیر تشخیص ناهنجاری در تصاویر ماهوارهای فراطیفی، به یکی از کاربردهای مهم آشکارسازی اهداف در دورکاوی تبدیل شده است. در بسیاری از کاربردها، از جمله سامانههای نظامی، علاوه بر دقت الگوریتمها، سرعت اجرای آنها نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. بسیاری از الگوریتمهای تشخیص ناهنجاری به دلیل این که باید روی یک تصویر با ابعاد بالا اعمال شوند، از سرعت پایینی برخوردارند.
برای رفع محدودیت مذکور و بهبود کارایی این الگوریتمها، روشهای کاهش بعد به عنوان عملیات پیشپردازش برای این تصاویر توسعه یافتهاند. برای بررسی دقیق دقت الگوریتمهای تشخیص ناهنجاری به تصویری نیاز است که در آن مختصات دقیق اهداف مشخص باشد. با استقرار اهداف در تصاویر فراطیفی، میتوان به تصاویری با این خاصیت دست پیدا کرد. لذا از روش استقرار (کاشت) اهداف در تصویر فراطیفی، برای ارزیابی دقیق الگوریتمها، استفاده شده است.
مهدی مدیری
دوره 20، شماره 80 ، بهمن 1390، ، صفحه 2-6
چکیده
شبیه سازی مناسب ترین فضای برنامهریزی و طراحی شهری است و در آزمون مدلهای گوناگون شهری در طرح های توسعه و عمران شهری، عرصه منحصر بفردی را ارائه می کند. بهره گیری از ریاضی و مدل های کمّی و کیفی همواره مورد توجه برنامه ریزان شهری بوده است. انجام مدل سازی پدیده ها و عناصر پویای شهری معمولاً با محدودیت فناوری و دشواری روبرو میباشد. هر یک از ...
بیشتر
شبیه سازی مناسب ترین فضای برنامهریزی و طراحی شهری است و در آزمون مدلهای گوناگون شهری در طرح های توسعه و عمران شهری، عرصه منحصر بفردی را ارائه می کند. بهره گیری از ریاضی و مدل های کمّی و کیفی همواره مورد توجه برنامه ریزان شهری بوده است. انجام مدل سازی پدیده ها و عناصر پویای شهری معمولاً با محدودیت فناوری و دشواری روبرو میباشد. هر یک از مدلهای گرافیکی (مدل مبتنی بر ساختاربرداری و معمولی) در شبیه سازی پدیده های پویای شهری با کاستی هایی روبرو هستند. این مقاله در نظر دارد مدلهای سلول محور را در یک سامانه شبیه سازی بررسی نماید و الگوی جدیدی برای یکپارچه سازی مدل فضایی بردار محور با سیستم سلولی ارائه نماید.
مهدی مدیری
دوره 20، شماره 79 ، آبان 1390، ، صفحه 2-8
چکیده
تصمیم گیرى، مهمترین چالش مقابل کارشناسان و متخصصان در حل مسائل حوزه هاى گسترده برنامه ریزى شهرى و منطقه اى است. مسائل تصمیم گیرى چند معیاره، معمولاً شامل مجموعه اى از موقعیت هاى مکانى است که باید براساس چندین معیار مختلف ارزیابى شوند. رویکرد گروهى، تصمیم گیرى را به عنوان یک فرآیند تکاملى مى نگرد که با استفاده از بحث، استدلال و اجماع ...
بیشتر
تصمیم گیرى، مهمترین چالش مقابل کارشناسان و متخصصان در حل مسائل حوزه هاى گسترده برنامه ریزى شهرى و منطقه اى است. مسائل تصمیم گیرى چند معیاره، معمولاً شامل مجموعه اى از موقعیت هاى مکانى است که باید براساس چندین معیار مختلف ارزیابى شوند. رویکرد گروهى، تصمیم گیرى را به عنوان یک فرآیند تکاملى مى نگرد که با استفاده از بحث، استدلال و اجماع نظر از یک گفت و گوى به شرح پرسش مى پردازد. منطق بررسى این است که در یک محیط پشتیبانى تصمیم گیرى گروهى انجام گیرد و به منظور پشتیبانى مؤثر مشارکت گروهى در تصمیم گیرى، ابزار تحلیل و همکارى بایستى با هم تلفیق و یکپارچه شود. در ارتباط با اهمیت و نقش تصمیم گیرى، روش ها و شیوه هاى مختلفى تاکنون براى پشتیبانى از تصمیم گیرى مطرح و همواره کارآیى و اثر بخشی آنها مورد توجه مى باشد. پردازش ها و تجزیه و تحلیل هاى تصمیم گیرى چند معیاره در GIS را مى توان به منزله فرآیندى که داده هاى مکانى و مقادیر ارزیابى ها را با هم ترکیب کند، در نظر گرفت.
مهدی مدیری
دوره 20، شماره 77 ، اردیبهشت 1390، ، صفحه 2-9
چکیده
تولید نقشه هاى شهرى به روش فتوگرامترى، با بهره گیرى از خودکارسازى کلیه مراحل و فرآیندهاى آن، از جمله توجیه نسبى حائز اهمیت مى باشد. علی رغم پیشرفت هاى زیادى که در عرصه فتوگرامترى رقومى انجام یافته، هنوز روش مطمئنى وجود ندارد که بتواند عملیات توجیه نسبى خودکار(ARO)(2) را برروى تصاویر بزرگ مقیاس از نواحى شهرى، اجرا نماید. در ...
بیشتر
تولید نقشه هاى شهرى به روش فتوگرامترى، با بهره گیرى از خودکارسازى کلیه مراحل و فرآیندهاى آن، از جمله توجیه نسبى حائز اهمیت مى باشد. علی رغم پیشرفت هاى زیادى که در عرصه فتوگرامترى رقومى انجام یافته، هنوز روش مطمئنى وجود ندارد که بتواند عملیات توجیه نسبى خودکار(ARO)(2) را برروى تصاویر بزرگ مقیاس از نواحى شهرى، اجرا نماید. در بسیارى از مراکز پژوهشى و تحقیقاتى جهان، تلاش گسترده اى بر حل مطمئن شکل منطبق سازى فرآیند تولید نقشه صورت مى پذیرد. در اینجا روشى مورد بررسى قرار گرفته و پیشنهاد مى گردد که از جهاتى داراى ویژگى است و با استفاده از عوارض خطى بریدگى و لبه، تناظریابى سطحى و توجیه نسبى انجام مى گیرد. این روش در شرایطى که تناظر مورد نظر معمول است، تخمین پارامترهاى مدل ریاضى مربوط به عارضه ى دو مجموعه داده اى عارضه اجرا مى کند. زمانى که توجیه نسبى به کار گرفته مى شود، مدل هم صفحه اى براى ارتباط دادن پیکسل هاى لبه هاى انتخاب شده یا براى نقاط عوارض یک زوج تصویر متوالى استفاده مى شود. در اجراى این روش، پارامترهاى توجیه نسبى به ترتیب با استفاده از یک مدل هم صفحه اى براى ارزیابى همه زوج تصویر مناسب، ورودى هاى اولیه و انتخاب محتمل ترین راه حل استفاده مى شود. در نتیجه یک تکنیک عارضه تطبیق که براى حل پارامتر تناظریابى مى شود به طورمستقیم تعیین مى گردد.
مهدی مدیری
دوره 19، شماره 76 ، بهمن 1389، ، صفحه 2-9
چکیده
ارتوتصویر دیجیتال در بردارنده ى خصوصیات و ویژگی هاى هندسى نقشه است و بر این اساس مى تواند: 1) به عنوان یک منبع جغرافیاى فضایى، اطلاعات توصیفى به آن افزوده گردد. 2) پایه ای را فراهم سازد که بر مبناى آن سایر داده ها ثبت و تنظیم شود. 3) نتایج استفاده از آن براى تطبیق مناظر فراهم باشد. در بسیارى از کشورها، ارتو تصویر دیجیتالى بخش مهمى ...
بیشتر
ارتوتصویر دیجیتال در بردارنده ى خصوصیات و ویژگی هاى هندسى نقشه است و بر این اساس مى تواند: 1) به عنوان یک منبع جغرافیاى فضایى، اطلاعات توصیفى به آن افزوده گردد. 2) پایه ای را فراهم سازد که بر مبناى آن سایر داده ها ثبت و تنظیم شود. 3) نتایج استفاده از آن براى تطبیق مناظر فراهم باشد. در بسیارى از کشورها، ارتو تصویر دیجیتالى بخش مهمى از اسناد گرافیگى و در مقیاس راهبردى مورد استفاده قرار مى گیرد، به طورى که ویژگی هاى کارتوگرافیکى مناسبى را در مقیاس ملى فراهم مى سازد. ارتوفتو(2) دیجیتالى، داراى پتانسیل قوى در تجزیه و تحلیل داده هاى مکانى سامانه هاى اطلاعات جغرافیایى(GIS) است. ارتو فتو نه تنها یک لایه اطلاعات است بلکه اتصال داده هاى ارتوفتو دیجیتالى چشم انداز جدیدى براى استخراج اتوماتیک داده هاى مکانى (نقطه اى، خطى و سطحى) و اطلاعات ارتفاعى را ارائه مى نماید. ارتوتصویر بزرگ مقیاس با جزئیات زیادى تهیه و بازنگرى بسیارى از لایه هاى اطلاعات را تأمین مى سازد و در مواردى نقش پس زمینه را داشته و براى نمایش موقعیت ویژگی هاى ارتفاعى استفاده مى شود. بنابراین ارتوتصویر ماهواره هاى بزرگ مقیاس در بسیارى موارد کاستى ارتوفتو را مرتفع ساخته و متناسب با مقیاس مطالعه و برنامه ریزى شهرى از کارآیى مناسبى در آشکار سازى ساختمانهاى پنهان در لابه لاى مجتمع ها و ساختمان هاى بلند نقش ارزشمندى را ارائه مى سازد.
مهدی مدیری
دوره 19، شماره 75 ، آبان 1389، ، صفحه 2-8
چکیده
مدل سازى و کنترل مستمر کیفیت محیطى شهرى (نظارت برمحیط زیست شهرى)، نیازمند اطلاعات به روز و پیوست هاى در ارتباط با مدل توزیع حرارت، آلودگى ها، جمعیت، امنیت، صنعت و مدیریت حوادث است. دورکارى دانشى است که با استفاده از یک سرى اندازه گیری هاى از فاصله دور بدون هیچگونه تماس فیزیکى، اطلاعات مفید و قابل استفاده اى را متناسب با عرصه ...
بیشتر
مدل سازى و کنترل مستمر کیفیت محیطى شهرى (نظارت برمحیط زیست شهرى)، نیازمند اطلاعات به روز و پیوست هاى در ارتباط با مدل توزیع حرارت، آلودگى ها، جمعیت، امنیت، صنعت و مدیریت حوادث است. دورکارى دانشى است که با استفاده از یک سرى اندازه گیری هاى از فاصله دور بدون هیچگونه تماس فیزیکى، اطلاعات مفید و قابل استفاده اى را متناسب با عرصه هاى مختلف برنامه ریزى شهرى نوید مى دهد. اساس کار دورکاوى بر اندازه گیرى و ثبت خصوصیات فیزیکى و شیمیایى جوّ و سطح زمین از فاصله دور، به وسیله ابزارهاى ویژه اى به نام سنجنده که برروى سکوهاى مختلف نصب مى شود، استوار است. سنجنده، برحسب آنکه خود منبع انرژى باشد و یا بازتاب انرژى را ثبت نماید به دو گروه فعال و غیرفعال تقسیم مى شوند. لیدار از جمله فناورى هاى فعال است که راه حل هاى ویژه اى را جهت دستیابى به اطلاعات مورد نیاز مطالعات و برنامه ریزى شهرى فراهم مى سازد. لیدار در مقایسه با سایر سنجنده هاى دورکارى که منبع انرژى آنها خورشید است و در روز به تصویربردارى مى پردازند، در ساعات مختلف شب مى تواند به جمع آورى داده هاى شهرى بپردازد و با این ویژگى دستیابى به اطلاعات مورد نیاز برنامه ریزى حمل و نقل، ترافیک، برآوردهاى جمعیت، اشتغال، ارزیابى کیفیت محیطى انجام مى گیرد.
مهدی مدیری
دوره 19، شماره 74 ، مرداد 1389، ، صفحه 2-8
چکیده
کیفیت محیطى شهر، مفهومى پویا و چندوجهى است که عوامل طبیعى و انسانى قابل اجرا را در مقیاس هاى فضایى متفاوت دربرمى گیرد. به منظور دست یابى به مشخصات دینامیک پیوسته محیط شهرى شهرها، اطلاعات ماهواره اى تنها منبع اطلاعاتى مناسب هستند. هرچند تا این اواخر، سنجنده هاى ماهواره اى قادر به ثبت و نمایش اطلاعات جزئیات مناطق شهرى نبودند. ...
بیشتر
کیفیت محیطى شهر، مفهومى پویا و چندوجهى است که عوامل طبیعى و انسانى قابل اجرا را در مقیاس هاى فضایى متفاوت دربرمى گیرد. به منظور دست یابى به مشخصات دینامیک پیوسته محیط شهرى شهرها، اطلاعات ماهواره اى تنها منبع اطلاعاتى مناسب هستند. هرچند تا این اواخر، سنجنده هاى ماهواره اى قادر به ثبت و نمایش اطلاعات جزئیات مناطق شهرى نبودند. از آنجا که سامانه هاى اطلاعات شهرى نیاز به داده هاى با قدرت تفکیک بالا دارد، عکس بردارى هوایى به عنوان ورودى تصویرى استاندارد مورد استفاده قرار گرفته است. در هر حال ابداع ماهواره هاى جدید با سنجنده هاى چند طیفى و با قدرت تفکیک بالا (ابعاد یک متر و کمتر ماهواره هاى Quick Bird,Ikonos) و پویش گرهاى هوایى دیجیتالى با مشخصات هندسى عالى و قدرت تفکیک فضایى مناسب در حد سانتی متر، فنون عکس بردارى هوایى آنالوگ را به چالش کشیده است. سنجنده هاى چندطیفى با قدرت تفکیک بالا و عکس هاى رقومى به همراه داده هاى مکانى و مختصاتى سیستم تعیین موقعیت جهانى و سیستم هاى ناوبرى خودکار، شرایط به روز درآوردن پایگاه داده اى سامانه هاى اطلاعات جغرافیایى را ایجاد مى نماید. منبع دیگر اطلاعات سه بعدى براى مدل سازى، سنجنده ها با پویش لیزرى است که اطلاعات ارتفاعى نسبت ادقیق با کیفیت بالا تولید مى کنند. مقاله به طرح روند تحولات و طرح تکنیک هاى ترکیب طیفى و مشخصات تصاویر به منظور بررسى مناسب کیفیت و محیط شهرى مى پردازد.
مهدی مدیری
دوره 19، شماره 73 ، اردیبهشت 1389، ، صفحه 2-33
چکیده
زمانى انسان وسعت زمین را محدود به منطقه دید خودش مى دانسته و در هر جا به دنیا آمده و در هر غار یا بیقوله اى که مى زیسته تمام عمر خود را در همان جا مى گذارنده است و شاید صدها هزار سال دانش او درباره جهان پیرامونش از همین تجاوز نکرده است. تا اینکه با رشد نیروى فکرى و به کارگیرى دست خود در شکل دادن به سنگ و پى بردن به راه هایى براى ...
بیشتر
زمانى انسان وسعت زمین را محدود به منطقه دید خودش مى دانسته و در هر جا به دنیا آمده و در هر غار یا بیقوله اى که مى زیسته تمام عمر خود را در همان جا مى گذارنده است و شاید صدها هزار سال دانش او درباره جهان پیرامونش از همین تجاوز نکرده است. تا اینکه با رشد نیروى فکرى و به کارگیرى دست خود در شکل دادن به سنگ و پى بردن به راه هایى براى جمع آورى آذوقه و شکار حیوانات و بالاخره با اهلى کردن بعضى از آنها توانسته از محل سکونت خود دور شده با جاها و محیط هاى دیگر و دورتر آشنایى پیدا کند و زمین را در ابعاد وسیع ترى بشناسد. بالاخره کار او به جایى رسیده است که با ستارگان آسمان آشنا شده و حتى زمین را گِرد تشخیص داده و به فکر اندازه گرفتن آن بیافتد، اما از نظر ما مهم این مسئله است که ظاهرا از همان روزهاى اول انسانیت آنچه را که درباه زمین مى دانسته احتمالاً براى اینکه فراموش نکند یا اینکه اطلاعات درباره زمین را به فرزندان خود منتقل سازد، روى در و دیوارمحل سکونت خود که بدنه غارها و سکونت گاه هاى او بوده به صورت هاى مختلف خطوط و نقوشى پایدار ساخته است. چنین بوده که به زعم نظریه پردازان تاریخ، فرهنگ انسانى نطفه دو دانش مهم امروزى به دست بشر اولى بسته شده که یکى کسب اطلاع درباره سطح زمین یعنى جغرافیا و دیگرى ثبت اطلاع درباره زمین به صورت خطوط و تصاویر و به عبارتى دیگر نقشه که کارتوگرافى باشد و این دو دانش بشرى از بدو پیدایش آنچنان پیوستگى با هم پیدا کرده اند که در واقع لازم و ملزوم یکدیگر شناخته شده و به موازات همدیگر رشد کرده به مرحله امروز رسیده اند، آن هم با آن چنان پیوستگى که وجود یکى بدون دیگرى قابل تصور نیست(2). در سیر تحول اتوماسیون جایگاه واقعى از تولید نقشه به ایجاد پایگاه هاى داده اى مکانى، سرآغازى بسیار جذاب و ارزشمند داشت و حضور مؤثر کارتوگراف را در کلیه مراحل مطالعه، برنامه ریزى، تهیه طرح هاى عملیاتى، اجرا و ارزیابى فراهم ساخت. نقش اصلى اتوماسیون در ایجاد پایگاه داده اى مکانى است که در پاسخ انواع نیاز علوم و فنون کاربردى زمین و ساختارسازى مىباشد. تولید نقشه یکى از ده ها امکان یک پایگاه داده اى مکانى است. اینترنت ابزار بسیار با اهمیتى است که طى چند سال اخیر در دریافت و انتشار اطلاعات نقش گسترده اى را به عهده داشته است. شبکه ارتباطى جهانى ارائه و انتشار بیشترین خبرهاى تازه داده هاى جغرافیایى را انجام مى دهد. در این فرآیند نقشه جایگاه اساسى را دارد و داراى عملکردى چند منظوره است. نقشه ها مى توانند نقش تاریخى خود را در مهیا نمودن اطلاعات براى طرح هاى جغرافیایى و شرایط آنها دارا باشند.
مهدی مدیری
دوره 18، شماره 72 ، بهمن 1388، ، صفحه 2-10
چکیده
داده هاى محیطى دورکارى، مبناى تهیه نقشه و اطلاعات با کیفیت مناسب ارزیابى از تغییر و تحول فضاى دینامیک شهرى است که تغییرات جزئیات با ویژگى هاى منطقه مورد مطالعه و پارامترهاى مؤثر را فراهم مى آورند. روشهاى ترکیب پارامترهاى چندگانه با دیگر مؤلفه ها در یک شاخص واحد بررسى شده اند، اما به دلیل فقدان ضوابط ارزیابى دقیق، تنها ...
بیشتر
داده هاى محیطى دورکارى، مبناى تهیه نقشه و اطلاعات با کیفیت مناسب ارزیابى از تغییر و تحول فضاى دینامیک شهرى است که تغییرات جزئیات با ویژگى هاى منطقه مورد مطالعه و پارامترهاى مؤثر را فراهم مى آورند. روشهاى ترکیب پارامترهاى چندگانه با دیگر مؤلفه ها در یک شاخص واحد بررسى شده اند، اما به دلیل فقدان ضوابط ارزیابى دقیق، تنها مى توان به نتیجه گیرى عمومى پرداخت، با این حال، همبستگى زیاد و معنادار به دست آمده از روش GIS ترکیبى و روش آنالیز عناصر اصلى (PCA)(1)، بیانگر سازگارى بین این دو روش مى باشد.
مهدی مدیری
دوره 18، شماره 70 ، مرداد 1388، ، صفحه 2-8
چکیده
نقشه هاى کاداستر قدیمى، شکل جغرافیایى اراضى تفکیک شده را ارائه و اطلاعات موضوعى مربوط به آنها را ثبت مى نمایند. این نقشه ها معمولاً برروى ورقه هاى A4 یا A3 ترسیم مى شدند و تنها اطلاعات کاداستر، مربوط به بلوک هاى شهرهاى کوچک را نشان مى دهند. در دوران اخیر، بسیارى از کشورهاى جهان در اجراى طرح کاداستر، اقدام به تولید نقشه ...
بیشتر
نقشه هاى کاداستر قدیمى، شکل جغرافیایى اراضى تفکیک شده را ارائه و اطلاعات موضوعى مربوط به آنها را ثبت مى نمایند. این نقشه ها معمولاً برروى ورقه هاى A4 یا A3 ترسیم مى شدند و تنها اطلاعات کاداستر، مربوط به بلوک هاى شهرهاى کوچک را نشان مى دهند. در دوران اخیر، بسیارى از کشورهاى جهان در اجراى طرح کاداستر، اقدام به تولید نقشه هاى کاداستر جدید نموده اند و متناسب با اهداف چند منظوره در مقیاس 1:1000، 1:2000 و 1:2500 را انتخاب مى کنند. از جمله ژاپن در برنامه اى ایجاد کاداستر جدید را، در مقیاس 1:2500 برگزیده است. (×iaoyong C,1999) بازسازى و ویرایش کاداستر قدیمى جهت تلفیق طرح جدید کاداستر، مستلزم عملیات ژنرالیزاسیون و طى مراحل ویرایش مى باشد. در این جا به ارائه الگوریتمى جهت ژنرالیزه کردن اتوماتیک نقشه هاى کاداستر قدیمى براساس ترسیم تطبیقى پرداخته و با ذکر مثال کاربردى، بازدهى الگوریتم مشخص مى گردد.
مهدی مدیری
دوره 18، شماره 69 ، اردیبهشت 1388، ، صفحه 2-12
چکیده
ژنرالیزاسیون نقشه متناسب با نیازهاى متفاوت کاربران با استفاده از یک پایگاه دادهاى چند مقیاسى انجام مى شود. اساس و پایه چنین تولیدى به تجزیه و تحلیل نیازمندى هاى تهیه نقشه بنا بر خواست کاربران استوار است و درخواست هاى گوناگون و محدودیت هاى کارتوگرافى مورد نیاز کاربر را نشان مى دهد.
در این مقاله فرآیند ژنرالیزاسیون ...
بیشتر
ژنرالیزاسیون نقشه متناسب با نیازهاى متفاوت کاربران با استفاده از یک پایگاه دادهاى چند مقیاسى انجام مى شود. اساس و پایه چنین تولیدى به تجزیه و تحلیل نیازمندى هاى تهیه نقشه بنا بر خواست کاربران استوار است و درخواست هاى گوناگون و محدودیت هاى کارتوگرافى مورد نیاز کاربر را نشان مى دهد.
در این مقاله فرآیند ژنرالیزاسیون به عنوان یک تابع از مجموعه مرجع (تعمیم نیافته) به یک مجموعه هدف (تعمیم یافته) بیان مى شود. هر دوى این مجموعه ها با ویژگى هاى زمین - فضا تعریف مى شوند. مجموعه مرجع خواص مشخصى از قبیل هندسى بودن، توپولوژیکال و خواص غیر فضایى مانند خواص ترکیبى خود را حفظ مى کنند. این ویژگى ها بایستى به کمک ژنرالیزاسیون حفظ شود و به همین دلیل، مجموعه هدف از ویژگى هاى موجود در مجموعه مرجع تبعیت مى کند. ثابت نگه داشتن این ویژگى ها باعث مى شود که تابع ژنرالیزاسیون یک یکنواختى بین دو مجموعه با علائم زمین - فضا ایجاد کند. خواص ثابت ثبت مى شوند و به عنوان یک نتیجه با تأکیدات یکپارچه پیدا مى شود. تأکیدات یکپارچه موجب بوجود آمدن یک سازگارى از یک سرى اطلاعات ژنرالیزه شده به عنوان پشتیبانى براى ساختار تابع ژنرالیزاسیون مى شوند.
مهدی مدیری
دوره 17، شماره 68 ، بهمن 1387، ، صفحه 2-8
چکیده
به منظور تجزیه و تحلیل فضایى خوشه بندى، از اصول و مشخصه هاى الگوریتم هاى ژنتیکى استفاده مى شود. مقاله حاضر روش جدید تجزیه و تحلیل فضایى خوشه بندى براساس الگوریتم ژنتیکى را ارائه مى نماید. نتایج تجربیات علمى و عملى نشان مى دهد این روش مى تواند مشخصه کلى توزیع را حفظ کرده و نتیجه مناسبى را اخذ نماید.
بیشتر
به منظور تجزیه و تحلیل فضایى خوشه بندى، از اصول و مشخصه هاى الگوریتم هاى ژنتیکى استفاده مى شود. مقاله حاضر روش جدید تجزیه و تحلیل فضایى خوشه بندى براساس الگوریتم ژنتیکى را ارائه مى نماید. نتایج تجربیات علمى و عملى نشان مى دهد این روش مى تواند مشخصه کلى توزیع را حفظ کرده و نتیجه مناسبى را اخذ نماید.