کرامت الله زیاری؛ محمدحسین جانبابانژاد
دوره 21، شماره 82 ، شهریور 1391، ، صفحه 50-56
چکیده
ایده شهر سالم طرح آرمان گرایانه‌ای است. با اینکه سابقه طرح آن به بیش از چند سال نمی‌رسد، معهذا ریشه‌های تاریخی آن بس طولانی و پرفراز و نشیب است. در واقع سال 1984 نقطه عطفی برای این مقوله است که با همت اشخاصی چون پرفسور دهل، دکتر اشتون و استقبال بی‌دریغ سازمان بهداشت جهانی (WHO) که آنرا در راستای ضمانت اجرایی اهداف و سیاست‌هایش می‌دید، ...
بیشتر
ایده شهر سالم طرح آرمان گرایانه‌ای است. با اینکه سابقه طرح آن به بیش از چند سال نمی‌رسد، معهذا ریشه‌های تاریخی آن بس طولانی و پرفراز و نشیب است. در واقع سال 1984 نقطه عطفی برای این مقوله است که با همت اشخاصی چون پرفسور دهل، دکتر اشتون و استقبال بی‌دریغ سازمان بهداشت جهانی (WHO) که آنرا در راستای ضمانت اجرایی اهداف و سیاست‌هایش می‌دید، منجر به ارائه و بعضاً اجرای الگوها و سیاست‌های نوینی در این راه گردید، بطوریکه پس از گذشت بیش از دو دهه، اینک ایده شهر سالم تبدیل به نهضت جهانی گردیده است. بعد از انقلاب صنعتی، تحولاتی که در جنبه‌های مختلف در شهرها روی داده، موجب شده مسائل و مشکلات زیادی گریبانگیر شهرها شود. در این ارتباط شهرها دچار مشکلات عدیده‌ای از جمله انفجار جمعیت، تراکم رشد فزاینده، کمبود مسکن، مشکلات فقر، گسستگی رابطه بین شهر و طبیعت، آلودگی هوا و صدا و ترافیک وسایل موتوری، زاغه‌های ناسالم، کاهش سطح زندگی سالم اجتماعی و غیره مواجه شدند. طبق پیش‌بینی‌های سازمان بهداشت جهانی، تا سال 2025 میلادی بیش از 60 در صد جمعیت جهان شهرنشین خواهند شد. این جمعیت شهرنشین بیش از پیش مشکلات را تشدید خواهند کرد. با توجه به این که شهرها موجوداتی زنده و پویا و انسان محور هستند، اهمیت برنامه‌ریزی شهر سالم با توجه به اصول و معیارهای آن در طول برنامه‌ریزی بلند مدت برای شهرها ضروری می‌باشد. این مقاله به روش توصیفی- تحلیلی و با هدف شناخت اصول و معیارهای شهر سالم تهیه شده است.
اسداله حقیقت؛ رحیم سرور؛ مهران رضائی
دوره 19، شماره 75 ، آبان 1389، ، صفحه 50-53
چکیده
از زمان پرتاب اولین ماهواره تعیین موقعیت جهانى، نیاز به درستى بیشتر و کاربرد وسیع تر به طور مستمر در حال افزایش است. بویژه یکى از نگرانى هاى ناوبر نیاز به تعیین موقعیت مستمر به روش «بى سیم» با درصد اطمینان بالاتر در مناطق شهرى است. متأسفانه مناطق کور شهرى قطب مخالف دقت در سیستم تعیین موقعیت هستند به این دلیل که در میدان رؤیت ...
بیشتر
از زمان پرتاب اولین ماهواره تعیین موقعیت جهانى، نیاز به درستى بیشتر و کاربرد وسیع تر به طور مستمر در حال افزایش است. بویژه یکى از نگرانى هاى ناوبر نیاز به تعیین موقعیت مستمر به روش «بى سیم» با درصد اطمینان بالاتر در مناطق شهرى است. متأسفانه مناطق کور شهرى قطب مخالف دقت در سیستم تعیین موقعیت هستند به این دلیل که در میدان رؤیت ماهواره قرار نمى گیرند و دقت تعیین موقعیت را کاهش مى دهند. براى غلبه بر چنین مشکلاتى استفاده از شبه ماهواره ها به عنوان مکمل سیستم GPS مى تواند براى از بین بردن ضعف دریافت سیگنال ها، رفع ابهام فاز، رسیدن به صحت کامل و افزایش بهره ورى سیستم ماهواره اى ناوبرى جهانى (GNSS) مؤثر مى باشد. شبه ماهواره ها ابزارهاى زمینى هستند و امواجى شبیه امواج GPSرا منتقل مى کنند و مى توانند به عنوان مکمل، کارایى گیرنده ها را افزایش دهند. این ابزار یک عامل مشاهداتى اضافى براى بهبود معایب فوق است .اما به علت صرفه اقتصادى و مشکلات محیطى تعداد شبه ماهواره هایى که مى توان نصب نمود محدود است. مهمتر اینکه براى کاهش خطاى چند مسیرى (1) سیگنال هاى شبه ماهواره ضرورى است موقعیت آنتن و دستگاه شبه ماهواره به دقت تعیین گردد. بطور کلى، این مقاله به توسعه سیستم شبیه ساز ماهواره اى و ارزیابى مناسب و اقتصادى آن براى پوشش نقاط کور سیستم GPS در مناطق شهرى مى پردازد، و در آن از اطلاعات دقیق ماهواره ها و نقشه هاى رقومى سه بعدى استفاده شده است.
حمید مالمیریان (مترجم)
دوره 7، شماره 27 ، آبان 1377، ، صفحه 50-57
چکیده
پیشرفت سه دهه گذشته در زمینههای کارتوگرافی، سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)، به علت ضرورت ایجاد ارتباط جدید بین مقررات فنی موجود مشخص شده است. تلاش زیادی برای جمعآوری مطلوب فنی موجود مشخص شده است. تلاش زیادی برای جمعآوری مطلوب انواع مختلف دادههای کارتوگرافی وبه کارگیری موفقیتآمیزتر دادههای سنجش از دور بانکهای ...
بیشتر
پیشرفت سه دهه گذشته در زمینههای کارتوگرافی، سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)، به علت ضرورت ایجاد ارتباط جدید بین مقررات فنی موجود مشخص شده است. تلاش زیادی برای جمعآوری مطلوب فنی موجود مشخص شده است. تلاش زیادی برای جمعآوری مطلوب انواع مختلف دادههای کارتوگرافی وبه کارگیری موفقیتآمیزتر دادههای سنجش از دور بانکهای داده منطقهای و جهانی، به عمل آمده است.
اهمیت سنجش از دور به عنوان یک زیر سیستم اطلاعات زیست محیطی به علت افزایش چندین ماهواره، جدید با سنجندههای الکترونیکی و تصویری که قادر به فراهم نمودن «داده» و تصویر از عناصر فیزیکی و انسانی اتمسفر زمین هستند، بطور چشمگیری افزایش یافته است.
نمایش کارتوگرافیکی تغییرات فضایی و زمانی عناصر کره زمین مهمترین هدف کارتوگرافی موضوعی را نشان می دهد. این هدف به طریق زیادی بوسیله برنامه ریزی های مختلف تهیه نقشه، در سطوح جهانی، منطقه ای و محلی تأیید شده است. تهیه نقشه موضوعی توسط انجمن های زیاید به عنوان یک فعالیت مهم و حیاتی برای کشف ذخائر زمینی، مدیریت محیط زیست و برنامه ریزی به رسمیت شناخته شده است. پیشرفت سریع سیستم های ماهوارهای موجب افزایش دریافت داده های سنجش از دور و کاربرد آن در فعالیت های کارتوگرافیک و تکمیل نقشه گردیده است.
ارتباط کارتوگرافی، سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) ممکن است بالگردهای مختلفی نشان داده شود (Fisher and lindenberg,1989). به نظر می رسد مدل فعل و انفعالی سه طرفه نگاره (1-1-) روابط موجود بین سه سیستم را بدون وجود مقررات ویژه حاکمی منعکس می سازد.
مهری اذانی؛ زهره مهدی زاده؛ صباح الخیر حاج نبیان
دوره 22، 85-1 ، خرداد 1392، ، صفحه 51-56
چکیده
شهرها متشکل از عناصر و اجزاء و فضاها و عملکردها به عنوان بزرگترین مجموعه آثار انسانی بر کره زمین هستند. امروزه با افزایش جمعیت شهرهای بزرگ و بروز مشکلات ومعضلات ناشی از کمبود فضا در این شهرها، کارشناسان و متخصصین شهرسازی به فکر ایجاد شهرهای جدید برای اسکان سرریز جمعیت شهرها وکاهش مشکلات آن افتاده‌اند. اما متأسفانه این شهرسازان ...
بیشتر
شهرها متشکل از عناصر و اجزاء و فضاها و عملکردها به عنوان بزرگترین مجموعه آثار انسانی بر کره زمین هستند. امروزه با افزایش جمعیت شهرهای بزرگ و بروز مشکلات ومعضلات ناشی از کمبود فضا در این شهرها، کارشناسان و متخصصین شهرسازی به فکر ایجاد شهرهای جدید برای اسکان سرریز جمعیت شهرها وکاهش مشکلات آن افتاده‌اند. اما متأسفانه این شهرسازان به یک مسأله اساسی یعنی ساکنین شهرها وایجاد هویت که باعث ماندگاری وحس تعلق در آن می‌شود توجه نکرده و با ایجاد محیط مصنوع و تقلید از «قواعد زیبا شناسی» دیگران زمینه‌ساز از خودبیگانگی و بحران هویت شده‌اند. این امر اسکان در شهرهای جدید را با مشکلاتی مواجه کرده خصوصاً در ایران برنامه اسکان جمعیت در شهرهای جدید طبق پیش‌بینی‌های به عمل آمده، انجام نشده است و مردم تمایلی برای اسکان در آن جز از روی ناچاری ندارند. امروزه این شهرها به محیط‌های خوابگاهی و فارغ از هرگونه تعاملات اجتماعی وعملکردی تبدیل شده‌اند. شهرهای جدید نه تنها نتوانستند سرریز جمعیتی شهرهای بزرگ یا مادر شهرها را به خود جذب کنند، بلکه به علت نداشتن هویت و عملکرد تعریف شده‌ای از جذب مهاجرین نیز بازماندند. هدف از این مقاله ارائه راهکارهایی برای پویا کردن فضاهای شهری جدید وجذب بیشتر جمعیت در آن، و ایجاد محیطی که مردم درآن احساس تعلق، آرامش وامنیت نمایند، می‌باشد. در این مقاله ازروش تحلیلی - توصیفی استفاده شده و جمع آوری اطلاعات به صورت مطالعه اسنادی وکتابخانه‌ای انجام شده است. از یافته‌های این پژوهش می‌توان به پویا کردن فضاهای عمومی در جهت تقویت روابط اجتماعی- حفظ ویژگی‌های طبیعی شهر وتقویت تأثیرات آنها در ساختار کالبدی شهر وایجاد هویت در شهر جدید- تغییر طرح‌های شهری برای نزدیک کردن مردم و افزایش تعاملات وبرخورد آنها در شهراست.
رشید احمدی (مترجم)
دوره 5، شماره 20 ، بهمن 1375، ، صفحه 51-56
چکیده
حرکات توده ای به کلیه حرکت هایی که در دامنه ها تحت تأثیر نیروی نقل انجام می گیرد اطلاق می گردد. این حرکت ها خود به انواع مختلفی از جمله ریزش، لغزش، خزش، سولیفکسیون، روانه ها و غیره تقسیم می شوند.
این حرکت ها و فرسایش ناشی از آنها، در بعضی از مناطق، در مقایسه با سایر انواع فرسایش سهم بیشتری در ایجاد رسوب و تغییر ...
بیشتر
حرکات توده ای به کلیه حرکت هایی که در دامنه ها تحت تأثیر نیروی نقل انجام می گیرد اطلاق می گردد. این حرکت ها خود به انواع مختلفی از جمله ریزش، لغزش، خزش، سولیفکسیون، روانه ها و غیره تقسیم می شوند.
این حرکت ها و فرسایش ناشی از آنها، در بعضی از مناطق، در مقایسه با سایر انواع فرسایش سهم بیشتری در ایجاد رسوب و تغییر شکل دامنه دارند. هر چند تلفات انسانی ناشی از این حرکت ها کم است، ولی این حرکت ها هرساله خسارات بسیار عظیمی را بر زمین، املاک و تأسیسات کشور وارد می سازند، برای مثال در آمریکا، این حرکت ها سالانه یک میلیارد دلار به املاک و تأسیسات کشوری خسارات وارد می کنند. در کشور ما سهم خسارات سالانه ناشی از حرکت های توده ای 50 میلیارد تومان برآورد شده است.(کمیته ملی کاهش بلایای طبیعی وزارت کشور سال 1373 ﻫ.ش)
از طرفی شناسایی و مطالعه این حرکت ها، نیاز به ابزار و اجرای روش هایی دارد. یکی از بهترین ابزار و ساده ترین راه استفاده از آنها عکس های هوایی می باشند.
اسماعیل شاهکوبی
دوره 20، شماره 79 ، آبان 1390، ، صفحه 52-57
چکیده
در این مقاله سعی شده است، جایگاه اقلیم و جغرافیا در توسعه ی پایدار استان در ارتباط با صنعت گردشگری و نقش آن در برنامه ریزی منطقه ای مشخص شود. چنان پیوندی بین توان های طبیعی و تاریخی استان با اقلیم و گردشگری برقرار نماید که علاوه بر ایرانیان، توجه کشورهای تازه به استقلال رسیده آسیای میانه از جمله ترکمنستان، قرقیزستان، ازبکستان و قزاقستان ...
بیشتر
در این مقاله سعی شده است، جایگاه اقلیم و جغرافیا در توسعه ی پایدار استان در ارتباط با صنعت گردشگری و نقش آن در برنامه ریزی منطقه ای مشخص شود. چنان پیوندی بین توان های طبیعی و تاریخی استان با اقلیم و گردشگری برقرار نماید که علاوه بر ایرانیان، توجه کشورهای تازه به استقلال رسیده آسیای میانه از جمله ترکمنستان، قرقیزستان، ازبکستان و قزاقستان را در استفاده از این امکانات طبیعی بی نظیر جلب نماید.زیرا گلستان «گنجینة اکوتوریسم» است.
محمد حسن نامی
دوره 15، شماره 60 ، بهمن 1385، ، صفحه 52-54
چکیده
تا قبل از سال 1941، نیروهاى محور (A×IS-POWERS) حداکثر توان خود را داشتند. تقریبا تمام اروپا تحت اشغال آلمان بود. سرنوشت مسکو و استالینگراد در نتیجه تهدید کوچکى تغییر کرده بود. «رومل» (سردار آلمانى در جنگ جهانى دوم) آزادانه در شمال آفریقا به پیش مىرفت. ژاپنى ها با اجراى تهاجماتى سریع و همزمان در 8 منطقه به موقعیتى شگفت آور دست یافتند ...
بیشتر
تا قبل از سال 1941، نیروهاى محور (A×IS-POWERS) حداکثر توان خود را داشتند. تقریبا تمام اروپا تحت اشغال آلمان بود. سرنوشت مسکو و استالینگراد در نتیجه تهدید کوچکى تغییر کرده بود. «رومل» (سردار آلمانى در جنگ جهانى دوم) آزادانه در شمال آفریقا به پیش مىرفت. ژاپنى ها با اجراى تهاجماتى سریع و همزمان در 8 منطقه به موقعیتى شگفت آور دست یافتند و با کسب این موفقیت، ظهور مرکز قدرت دیگرى در آسیا رقم خورد. حمله ژاپنى ها به «پرل هاربر»، آمریکایى ها را به جنگ علیه دول محور واداشت. نیروهاى تازه کار آمریکایى، طعم اولین نبرد را در پایان سال 1942 و در شمال آفریقا چشیدند. در نبرد «کاسرین پاس» (KASSRIN-PASS)، نیروى هوایى آلمان که از لحاظ تعداد (نفرات و تجهیزات) ضعیف تر از نیروهاى آمریکایى بود، حمله اى چنان شدید علیه آنها صورت داد که به شکست آنها انجامید. آمریکایى ها با تجزیه و تحلیل این شکست به این نتیجه رسیدند که اشتباه اصلى آنها عدم وجود وحدت در فرماندهى و کنترل و همچنین عدم توجه آنها به نیروهاى هوایى چندگانه بود که تحت کنترل فرماندهان متعدد، منجمله تعداد زیادى فرمانده زمینى بوده است. فرماندهى و کنترل تقریبا در تمامى جوامع نقشى به غایت مهم دارد. مزایا و همچنین معایب عدم وجود آن، به خوبى شناخته شده است. فرماندهى، توسط فرماندهان منصوب شده و بر منابع مشخصى که معمولاً نیروى انسانى همراه آنها را نیز شامل مى شود، اعمال مى گردد. شخصى که از لحاظ سلسله مراتب مافوق یک فرمانده محسوب مىشود، مى تواند بر منابعى که تحت امر و در اختیار اوست، نظارت و کنترل داشته باشد. بنابراین، کنترل مى تواند توسط سازمان هاى متعددى در یک ساختار سلسله مراتبى سازمانى، بسته به نوع مأموریت محول شده به هر یک از آنها، اعمال گردد ولى فرماندهى فقط توسط مقام منصوب شده، اعمال مى شود.
محمدجعفر زمردیان
دوره 2، شماره 7 ، مرداد 1372، ، صفحه 52-64
چکیده
همواره بین دانش جغرافیا و نقشه و فن نقشه برداری پیوندی عمیق و ناگسستنی وجود داشته است؛ که دلائل و شواهد بسیاری این موضوع را تائید می کند. این ارتباط که به مثابه رابطه مغز است به سر، تا بدانجا است که تا گذشته ای نه چندان دور اصطلاحات کارتوگرافی و ژئوگرافی به جای یکدیگر به کار میرفت و ژئوگراف اعمال کارتوگرافی را هم انجام می ...
بیشتر
همواره بین دانش جغرافیا و نقشه و فن نقشه برداری پیوندی عمیق و ناگسستنی وجود داشته است؛ که دلائل و شواهد بسیاری این موضوع را تائید می کند. این ارتباط که به مثابه رابطه مغز است به سر، تا بدانجا است که تا گذشته ای نه چندان دور اصطلاحات کارتوگرافی و ژئوگرافی به جای یکدیگر به کار میرفت و ژئوگراف اعمال کارتوگرافی را هم انجام می داده است. در تایید این مطلب می توان به تعریفی که از جغرافیا در کتاب بطلمیوس آمده است توجه نمود. جغرافیا عبارت است از معرفی کلیه قسمت های شناخته شده زمین و نمایش آن به صورت گرافیک.
سید علی عبادی نژاد؛ حمید پناهی؛ محمد صاحبدل علیجهانی
دوره 17، شماره 67 ، آبان 1387، ، صفحه 53-56
چکیده
کلیه وقایع از جمله رخدادهاى امنیتى و انتظامى به نحوى با موقعیت جغرافیایى معرفى مى گردد. یک فرمانده (یا برنامه ریز پلیس) مجبور به اخذ تصمیماتى است که نیاز به داشتن دانش، آگاهى و اطلاعاتى درباره محیط پیرامون خود دارد (مولوى و فرجزاده، 1380: 126). به عبارتى دیگر، تصمیم گیرندگان و سیاستگذاران محیطى از جمله ناجا نیاز به اطلاعات مکانى ...
بیشتر
کلیه وقایع از جمله رخدادهاى امنیتى و انتظامى به نحوى با موقعیت جغرافیایى معرفى مى گردد. یک فرمانده (یا برنامه ریز پلیس) مجبور به اخذ تصمیماتى است که نیاز به داشتن دانش، آگاهى و اطلاعاتى درباره محیط پیرامون خود دارد (مولوى و فرجزاده، 1380: 126). به عبارتى دیگر، تصمیم گیرندگان و سیاستگذاران محیطى از جمله ناجا نیاز به اطلاعات مکانى و جغرافیایى دارند (عبادى نژاد، 1383: 121). نتایج تحقیقات نشان مى دهد که بین ارتکاب جرایم و ویژگى هاى محل وقوع جرم ارتباط معنادارى وجود دارد (پوراحمد، رهنمایى و کلانترى، 1382: 81) و هر جرمى در مکان و جغرافیاى خاصى اتفاق مى افتد. به عنوان مثال: تراکم جرایم در بخش مرکزى شهرها با محدوده هاى مسکونى متفاوت است.
در چنین شرایطى، سیستم اطلاعات جغرافیایى کاملا پاسخگوى نیازهاى پلیس خواهد بود چرا که اساساً این سیستم با اطلاعات مکانى سازگار است. به عبارت دیگر کار اصلى آن مکان مرجع نمودن اطلاعات است.
الهام قاسمی فر؛ سمیه ناصرپور
دوره 23، شماره 89 ، اردیبهشت 1393، ، صفحه 54-60
چکیده
ناحیه‌بندی توسط عناصر و عوامل اقلیمی یکی از مهمترین موضوعاتی است که به دلایل گوناگون از جمله اهمیت آن در کشاورزی و معماری یک منطقه مورد توجه می‌باشد. اقلیم هر منطقه نتیجه‌ی عملکرد عناصر و عواملی است که در محیط حاکم هستند. در این مقاله ناحیه‌بندی بر اساس میانگین ماهانه دما و بارش در 16ایستگاه سینوپتیک منطقه زاگرس که دارای کامل‌ترین ...
بیشتر
ناحیه‌بندی توسط عناصر و عوامل اقلیمی یکی از مهمترین موضوعاتی است که به دلایل گوناگون از جمله اهمیت آن در کشاورزی و معماری یک منطقه مورد توجه می‌باشد. اقلیم هر منطقه نتیجه‌ی عملکرد عناصر و عواملی است که در محیط حاکم هستند. در این مقاله ناحیه‌بندی بر اساس میانگین ماهانه دما و بارش در 16ایستگاه سینوپتیک منطقه زاگرس که دارای کامل‌ترین آمار از بدو تأسیس تا سال2005 بودند با استفاده از 4 روش تحلیل مؤلفه اصلی، نمره Z فصلی دما و بارش، انحراف معیار دمای ماهانه، فصلی و ضرایب اقلیمی (ضریب خشکی دومارتن) و (کلیموگرام پگی) انجام شد. نتایج نمره Z با استفاده از آزمون تحلیل واریانس تست شد. در 3روش ابتدایی، پهنه‌بندی با استفاده از روش وارد صورت گرفت. یافته‌ها 3 مؤلفه اصلی که 84/91درصد از واریانس متغیرها را توجیه می‌کرد شناسایی کرد و 5 ناحیه بدست آمد. نمره Z فصول در بهار و پاییز 5 و در تابستان و زمستان4 ناحیه بارشی و برای دما در تابستان4 ناحیه و در دیگر فصول 3 ناحیه را نشان داد. آزمون تحلیل واریانس این بخش فرض محقق (عدم برابری بین نواحی)را تأیید نمود. براساس انحراف معیار دادههای دما 5 ناحیه اصلی بدست آمد. با استفاده از ضریب خشکی دومارتن و کلیموگرام پگی به ترتیب 4و3 ناحیه تأیید شد. در انتها نقشه‌های نواحی بارشی و دمایی زاگرس با روش Inverse Distans Weighted در محیط نرم افزار جی ای اس تهیه شد.
فاطمه بهفروز
دوره 2، شماره 8 ، بهمن 1372، ، صفحه 54-64
چکیده
بیت نت شبکه شبکه ارتباطاتی الکترونیکی برای تحصیلات عالیه می باشد. خصوصیات عمومی شبکه، خدمات، قابل دسترس بودن بیت نت برای جغرافیدانان دانشگاهی، و استفاده آنها از سیستم در اینجا آزمایش شده اند. هر چند بیش از 80 درصد استادان جغرافیا در ایالات متحده آمریکا و کانادا در سازمان های تامین شده بیت نتی ، یک بررسی روسای گروه تخصصی انجمن ...
بیشتر
بیت نت شبکه شبکه ارتباطاتی الکترونیکی برای تحصیلات عالیه می باشد. خصوصیات عمومی شبکه، خدمات، قابل دسترس بودن بیت نت برای جغرافیدانان دانشگاهی، و استفاده آنها از سیستم در اینجا آزمایش شده اند. هر چند بیش از 80 درصد استادان جغرافیا در ایالات متحده آمریکا و کانادا در سازمان های تامین شده بیت نتی ، یک بررسی روسای گروه تخصصی انجمن جغرافیدانان آمریکایی پیشنهاد می کند که استفاده واقعی جغرافیدان ها از بیت نت نسبتا پایین است.
سید حسن قریشی کرین؛ سعید عسگری
دوره 21، شماره 83 ، آبان 1391، ، صفحه 58-64
چکیده
جغرافیای تاریخی شیعه یکی از موضوعات مورد توجه در سال های اخیر است که ویژگی و امتیاز خاص این بُعد از مباحث اجتماعی- تاریخی، توجه به جغرافیای اقشار مختلف شیعه همزمان با پرداختن به سیر تحولات تاریخی این مهم می‌باشد. بررسی این موضوع از آن نظر حایز اهمیت است که از جایگاه و موقعیت اجتماعی شیعیان در جهان اسلام و تأثیرات آن بر تحوّلات سیاسی ...
بیشتر
جغرافیای تاریخی شیعه یکی از موضوعات مورد توجه در سال های اخیر است که ویژگی و امتیاز خاص این بُعد از مباحث اجتماعی- تاریخی، توجه به جغرافیای اقشار مختلف شیعه همزمان با پرداختن به سیر تحولات تاریخی این مهم می‌باشد. بررسی این موضوع از آن نظر حایز اهمیت است که از جایگاه و موقعیت اجتماعی شیعیان در جهان اسلام و تأثیرات آن بر تحوّلات سیاسی و اجتماعی و فرهنگی عالم اسلامی شناختی بهتر و دقیقتر در اختیار محقق قرار می‌دهد. در این پژوهش با در نظر گرفتن کشورهای شیعه نشین در طول قرون اسلامی، به موضوع فوق خواهیم پرداخت.
منصور عزیزی؛ علی موحد؛ فرزانه ساسانپور؛ نعمت کرده
دوره 23، 90-1 ، تیر 1393، ، صفحه 60-69
چکیده
مساله فقر، نه تنها یکی از مهمترین مسائل جهان، بلکه یکی از مهمترین مسائل و مشکلات داخلی کلیه جوامع، چه ثروتمند و چه فقیر می‌باشد. طبق آمارهای ارائه شده، جوامع فقیر آسیا، افریقا وامریکای لاتین که حدود 60 درصد جمعیت جهان را تشکیل می‌دهند فقط در حدود 12 درصد درآمد جهان را تصاحب کرده‌اند ولی باید توجه داشت که در خود جوامع ثروتمند هم مسأله ...
بیشتر
مساله فقر، نه تنها یکی از مهمترین مسائل جهان، بلکه یکی از مهمترین مسائل و مشکلات داخلی کلیه جوامع، چه ثروتمند و چه فقیر می‌باشد. طبق آمارهای ارائه شده، جوامع فقیر آسیا، افریقا وامریکای لاتین که حدود 60 درصد جمعیت جهان را تشکیل می‌دهند فقط در حدود 12 درصد درآمد جهان را تصاحب کرده‌اند ولی باید توجه داشت که در خود جوامع ثروتمند هم مسأله فقر به صورت یک مسأله حاد اجتماعی و اقتصادی وجود دارد. همواره فقر به عنوان یک مسئله جهانی مطرح بوده است اما از اواخر دهه 70 و بویژه با شروع دهه 80 بدلیل پذیرش برنامة اصلاح ساختاری، آزادسازی و خصوصی‌سازی توسط بسیاری از کشورهای جهان فقر و حمایت از گروه‌های آسیب‌پذیر با شدت بیشتری مورد توجه قرار گرفت. توجه به مسئله فقر و فقرزدایی یک موضوع جهانی بود که ایران را نیز در برگرفت. بسیاری از اندیشمندان بر این گمان بوده و هستند که اجرای برنامه‌های اقتصادی، گروه‌های کم درآمدرا متأثر می‌سازد و فقر را افزایش می‌دهد. لذا با توجه به این مهم در این مقاله قصد داریم فقر را در سطح شهر مهاباد و تأثیر آن بر شهر و مدیریت شهری را بررسی کرده و به راهکارهای لازم در این زمینه اشاره نمائیم. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و پیمایشی (پرسشنامه‌ای) است و نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل پرسشنامه نشان می‌دهد، بخش عمده‌ای از ساکنین شهر مهاباد را اقشاری با وضعیت نامناسب اقتصادی تشکیل می‌دهند. براساس نتایج بدست آمده معضل بیکاری در شهر، ظرفیت‌های محدود تولیدی، ضعف پایه‌های اقتصادی شهر از جمله عواملی است که موجب توزیع ناموزون منابع و افزایش فقردر مهاباد گشته و در نتیجه نابرابری‌های اجتماعی را در این شهر افزایش داده است.
حسین شکری کمساری
دوره 4، شماره 15 ، آبان 1374، ، صفحه 60-64
چکیده
مقاله ای را که در پیش رو دارید حالتی از هنر تولید نقشه های عکسی قائم را به صورت نمیه اتوماتیک از عکسهای ماهواره ای و هوایی نشان می دهد. ابتدا پایه اساسی و هندسه نقشه عکسی قائم ثابت می شود و سپس یک بازنگری مجدد از وسایلی که برای تولید نقشه های عکسی قائم به کار گرفته می شوند، مورد بررسی قرار می گیرد و بعداً روش ...
بیشتر
مقاله ای را که در پیش رو دارید حالتی از هنر تولید نقشه های عکسی قائم را به صورت نمیه اتوماتیک از عکسهای ماهواره ای و هوایی نشان می دهد. ابتدا پایه اساسی و هندسه نقشه عکسی قائم ثابت می شود و سپس یک بازنگری مجدد از وسایلی که برای تولید نقشه های عکسی قائم به کار گرفته می شوند، مورد بررسی قرار می گیرد و بعداً روش های عملی مورد استفاده مطرح می شود. دقت مورد انتظار و کیفیت تصویر تولیدات نهایی توضیح داده خواهد شد. در بخش پایانی، موارد کاربرد نقشه عکسی (فتومپ) و همچنین مزایا و معایب تولید عکسی با عکسهای ماهواره ای KAF-1000 بحث خواهد شد. موضوع نقشه های عکسی از 34 سال قبل و اهمیت آن از 24 سال قبل مطرح بوده است. از نظر تکنیکی برای توسعه سریع و تولید انبوه نقشه های عکسی بهتر این است که کلیه مراحل فتوگرامتری و تولید نقشه، اتوماتیک انجام شود. در تولیدات جدید کارتوگرافی عکس قائم مدنظر می باشد. نقشه های عکسی در مقیاس های گوناگون طراحی می شوند تا در موارد مختلف مورد استفاده قرار گیرند. در بعضی از کشورها نقشه های عکسی به صورت ملی و یا ناحیه ای انتخاب می شوند اما تعدادی از نقشه های عکسی به صورت ملی و یا ناحیه ای انتخاب می شوند اما تعدادی از نقشه های عکسی (فتومپ ها) برای تولید هدف های خاص طراحی می شوند مانند طراحی و توسعه، اکتشافات معدنی، اداره جنگل ها، اداره ثبت املاک، ادارات نظامی، مطالعات منابع طبیعی، ادارات کشاورزی، تهیه نقشه های توپوگرافی و تعبیر و تفسیر (نقشه های موضوعی)، بازنگری نقشه های توپوگرافی ژئومورفولوژی (زمین شناسی) و غیره...
نقشه های عکسی این امکان را به متخصصین می دهند که از عکس هایی که فاقد خطوط منحنی میزان هستند استفاده نمایند بدون این که به یک حالت خطی و یا غیرخطی تبدیل شوند. در گذشته از عکس های هوایی و فتوموزائیک عکس های هوایی استفاده می کردند در صورتی که امروزه با ظهور عکس های قائم که در آن هندسه عکس به مانند یک نقشه تصحیح شده است، مسئله را می توان برای تمام مناطق توسعه داد.
فاطمه رضیعی (مترجم)
دوره 7، شماره 25 ، اردیبهشت 1377، ، صفحه 61-64
چکیده
در 17 ژانویه 1995 میلادی پس از گذشت 5 ساعت از وقوع بزرگترین زمین لرزه ای که سکوت سحرگاهی شهر کوبه (Kobe ) را (یکی از شهرهای ساحلی ژاپن) درهم شکست، هواپیماهای عکسبرداری بر فراز منطقه آسیب دیده به پرواز درآمدند. آنها از منطقه ای به وسعت 5000 کیلومترمربع شامل نواحی کوبه، آواجی، اوزاکا، در حدود 20000 قطعه عکس هوایی تهیه کردند. در همین زمان (درست ...
بیشتر
در 17 ژانویه 1995 میلادی پس از گذشت 5 ساعت از وقوع بزرگترین زمین لرزه ای که سکوت سحرگاهی شهر کوبه (Kobe ) را (یکی از شهرهای ساحلی ژاپن) درهم شکست، هواپیماهای عکسبرداری بر فراز منطقه آسیب دیده به پرواز درآمدند. آنها از منطقه ای به وسعت 5000 کیلومترمربع شامل نواحی کوبه، آواجی، اوزاکا، در حدود 20000 قطعه عکس هوایی تهیه کردند. در همین زمان (درست پس از به وقوع پیوستن زمین لرزه در کوبه)، یک گروه کار در کمیسیون تحقیقات زمین لرزه انجمن ژئوتکنیکی ژاپن توسط دکتر Okamoto سازماندهی و هدایت شده و برای بیان و بررسی فنی و چگونگی تشخیص و برداشت اطلاعات از منطقه برای بیان و بررسی فنی و چگونگی تشخیص و برداشت اطلاعات از منطقه با کمک عکس هایی که توسط هواپیماهای عکسبرداری از محل در قبل و بعد از زمین لرزه تهیه شده بود، آغاز به کار نمود. وظیفه این گروه طراحی و پیشنهاد سیستم جدیدی در ارزیابی و نقشه برداری منطقه بود که با استفاده از GPS هوابرد، بلوک بندی ناحیه، مثلث بندی هوایی، اندازه گیری و نقشه برداری، ایجاد توانایی عکسبرداری دیجیتال، سیستم دریافت داده های سه بعدی زمینی و ترکیب داده های زیربنایی آرشیوی اقدام نماید. با استفاده از 117000 قطعه عکسی که به صورت استرئوسکوپی برداشته شده و تعداد 100 قطعه عکسی که به طریقه عکسبرداری مستقیم از ناحیه ای به وسعت حدود 25000 کیلومترمربع تهیه گردیده، تصاویر سیستم اطلاعاتی بازسازی ترکیب و سیستم بازسازی زمین لرزه کوبه را مهیا سازد.
فاطمه رضیعی (مترجم)
دوره 5، شماره 17 ، اردیبهشت 1375، ، صفحه 62-64
چکیده
ستاره ها با توجه به استانداردهای انسانی طول عمر بسیار زیادی دارند اما ابدی نیستند. خورشید یک ستاره میان سال است (در دوره میانی طول عمر خود قرار دارد.) نسل های قبلی ستاره ها زندگی کرده و از بین رفته اند و ستاره های جدیدی نیز هنوز هم در کهکشان ما متولد می شوند. ستاره ها از سقوط ابرهای گازی به واسطه نیروی جاذبه تشکیل می ...
بیشتر
ستاره ها با توجه به استانداردهای انسانی طول عمر بسیار زیادی دارند اما ابدی نیستند. خورشید یک ستاره میان سال است (در دوره میانی طول عمر خود قرار دارد.) نسل های قبلی ستاره ها زندگی کرده و از بین رفته اند و ستاره های جدیدی نیز هنوز هم در کهکشان ما متولد می شوند. ستاره ها از سقوط ابرهای گازی به واسطه نیروی جاذبه تشکیل می شوند. ابر تنها در صورتی صقوط خواهد کرد که چگالی آن به حد کافی بوده و نیز برای غلبه نیروی جاذبه بر فشار داخلی آن باید به حد کافی خنک و حجیم باشد. به این دلیل مطلوب ترین حالت برای شکل گیری ستاره، ابرهای مولکولی می باشد. ابرهای گازی شکل متراکم دارای مولکول های بسیار زیاد بوده و با غباری پوشیده شده که به خنک نگهداشتن آنها کمک می کند، اگر بخشی از این ابر یا کل آن به واسطه جاذبه دارای فعل و انفعالات داخلی شود احتمال دارد که به بخش های کوچک تر تجزیه شود که هر کدام از این بخش ها به صورت ستاره ای در می آیند. از این رو تشکیل شدن ستاره به صورت دسته ای اتفاق می افتد. خوشه ستاره پروین به عنوان مثال معرف گروهی از ستاره ها بوده که حدود 50 میلیون سال قبل تشکیل شده است.
سید محمد هادی ایازی
دوره 19، شماره 73 ، اردیبهشت 1389، ، صفحه 64-73
چکیده
براساس مطالعات سازمان ملل «اسکان غیررسمى» چالش اصلى هزاره سوم خواهد بود و پیش بینى شده است که تا سال 2020 رقم کل ساکنین اسکان غیررسمى جهان تقریبا به یک میلیارد و چهارصد میلیون نفر افزایش خواهد یافت. گسترش سریع شهرها در سراسر جهان با رشد سریع سکونت گاه هاى غیررسمى همراه بوده است. رشد بى رویه این سکونت گاه ها ضمن برهم زدن مبلمان ...
بیشتر
براساس مطالعات سازمان ملل «اسکان غیررسمى» چالش اصلى هزاره سوم خواهد بود و پیش بینى شده است که تا سال 2020 رقم کل ساکنین اسکان غیررسمى جهان تقریبا به یک میلیارد و چهارصد میلیون نفر افزایش خواهد یافت. گسترش سریع شهرها در سراسر جهان با رشد سریع سکونت گاه هاى غیررسمى همراه بوده است. رشد بى رویه این سکونت گاه ها ضمن برهم زدن مبلمان شهرى و تخریب محیط زیست، مسائل اجتماعى و فرهنگى زیادى را خصوصا در زمینه افزایش آسیب هاى اجتماعى درپى داشته است. راهکارهاى ارائه شده دراین خصوص، از حذف و تخریب تا بهسازى و توانمندسازى این سکونت گاه ها تنوع داشته است. عده اى آنها را به عنوان یک معضل اجتماعى قلمداد مى کنند و به تخریب و یا رها کردن آنها به حال خود معتقدند. و عده اى دیگر از صاحب نظران براین باورند علیرغم اینکه این سکونت گاه ها داراى مشکلات و مسایل فراوانى مى باشند، اما امروزه به عنوان یک راه حل شناخته و تنها راه خانه دار شدن گروهى از افراد تهیدست جامعه قلمداد شده و تخریب آنها در سطح جهان و ایران نه عملى و نه انسانى است؛ و با برنامه ریزی هاى دقیق و منسجم مى توان از توان و ظرفیت این سکونت گاه ها در راستاى توانمندسازى آنان استفاده نمود. تجارب اخیر در این زمینه حاکى از غلبه دیدگاه توانمندسازى و توجه به برنامه هاى اجتماع محور در مواجهه با مسئله سکونت گاه هاى غیررسمى است. در این دیدگاه اساس بر مشارکت ساکنین خصوصا رهبران محلى و متنفذین در برنامه ریزى واجراى برنامه ها مى باشد. این امر سبب تسهیل همکارى ها و تشریک مساعى شده و زمینه را براى ابتکار عمل براى غلبه بر مسائل و مشکلات اجتماع محلى فراهم مى کند. به این ترتیب موجب افزایش کیفیت زندگى و کاهش آسیب هاى اجتماعى سکونت گاه هاى غیررسمى مى شود. در این مقاله سعى شده است تا با تکیه بر رویکردهاى اجتماع محور، برنامه توانمندسازى در سکونت گاه هاى غیررسمى کلان شهرتهران مورد بررسى قرار گیرد.
علی موحد؛ منصور عزیزی؛ نعمت کرده
دوره 22، شماره 86 ، خرداد 1392، ، صفحه 87-99
چکیده
کاربری اراضی شهری و چگونگی توزیع فضایی- مکانی آن، یکی از مهمترین کارکردها به منظور استفادة بهینه از فضای شهری است. موضوع زمین و چگونگی استفاده از آن همواره موضوع اصلی برنامه‌ریزی شهری بوده و در حقیقت سرنوشت نهایی طرح‌های توسعه شهری را چگونگی مداخله و نظارت بر نحوه استفاده از زمین رقم می‌زند و همواره یکی از مسایل اساسی اجتماعی- اقتصادی ...
بیشتر
کاربری اراضی شهری و چگونگی توزیع فضایی- مکانی آن، یکی از مهمترین کارکردها به منظور استفادة بهینه از فضای شهری است. موضوع زمین و چگونگی استفاده از آن همواره موضوع اصلی برنامه‌ریزی شهری بوده و در حقیقت سرنوشت نهایی طرح‌های توسعه شهری را چگونگی مداخله و نظارت بر نحوه استفاده از زمین رقم می‌زند و همواره یکی از مسایل اساسی اجتماعی- اقتصادی و کالبدی در شهرنشینی معاصر را این مقوله تشکیل داده است. هسته اصلی و عملی برنامه‌ریزی شهری، برنامه‌ریزی کاربری زمین است، که نه تنها بیان کننده مقاصد یک اجتماع در مورد چگونگی استفاده از زمین می‌باشد، بلکه راهنمایی برای جهت دادن به توسعه شهری است. امروزه با توجه به توسعة روزافزون شهرها و عدم تعادل در پراکنش کاربریها، ساماندهی کاربری اراضی شهری از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. کاربری اراضی شهری و چگونگی توزیع فضایی - مکانی آنها، یکی از مهمترین کارکردها به منظور استفادة بهینه از فضای شهری است. هدف از این پژوهش، آن است که با مطالعه وضع موجود کاربری زمین شهر مهاباد و شناخت کاربری‌های مختلف شهری، اعم از مسکونی، تجاری، درمانی، مذهبی و مانند آنها و مقایسه این کاربریها با سرانه استاندارد، میزان کمبود هر یک از کاربریها مشخص شود. در این پژوهش، با استفاده از روش‌های توصیفی -تحلیلی و پیمایشی به بررسی کاربریها پرداخته شده است و همچنین با استفاده از مدل SWOT نقاط ضعف و قوت هر یک از این کاربریها مورد بررسی قرار گرفته است. بررسی کاربریها نشان می‌دهد که گسترش کالبدی شهر در دهه‌های اخیر و افزایش جمعیت آن، باعث عدم تعادل در پراکنش کاربریها گردیده است و سرانة بسیاری از کاربری‌های موجود با ضوابط علمی و استانداردهای شهرسازی مطابقت ندارد.
سید ابوالفضل مسعودیان؛ رضا ابراهیمی؛ منیره محمدی
چکیده
قرارگیری در عرض های جغرافیایی متفاوت و تنوع ناهمواری ها از یک سو و ورود سیستم های سینوپتیکی متفاوت در طول سال از سوی دیگر یکی از عوامل عمده اثرگذار بر اقلیم ایران زمین است. یکی از فراسنج های اصلی تعیین کننده اقلیم هر ناحیه دما، به ویژه درجه روز می باشد. درجه روز عبارت است از تفاوت دمای آستانه نسبت به میانگین دمای روزانه،که آستانه ...
بیشتر
قرارگیری در عرض های جغرافیایی متفاوت و تنوع ناهمواری ها از یک سو و ورود سیستم های سینوپتیکی متفاوت در طول سال از سوی دیگر یکی از عوامل عمده اثرگذار بر اقلیم ایران زمین است. یکی از فراسنج های اصلی تعیین کننده اقلیم هر ناحیه دما، به ویژه درجه روز می باشد. درجه روز عبارت است از تفاوت دمای آستانه نسبت به میانگین دمای روزانه،که آستانه های دمایی نیز برحسب اهداف تحقیق مورد نظر انتخاب می شوند. در این پژوهش جمع میانگین تعداد درجه روزهای سرمایش و گرمایش فصلی و سالانه کشور به ترتیب از طریق آستانه های دمایی 11 / 25 درجه و 14 / 25 درجه محاسبه شد. داده های دمای روزانه از از پایگاه داده های اسفزاری استخراج گردید. این پایگاه داده ها شامل میانگین روزانه دما از تاریخ 1/ 1/ 1340 تا 1381/12/29 بر روی یاخته هایی به ابعاد 15×15 کیلومتر بر سراسر کشور است. به این ترتیب میانگین دمای روزانه در پایگاه داده های اسفزاری آرایه ای است به ابعاد 15992×7187 که در آن سطرها بیانگر زمان(روز) و ستون ها بیانگر مکان(یاخته ها) هستند. نتایج پژوهش بیانگر این است که بیشترین میزان درجه روز سرمایش از آستانه دمایی 11 درجه در فصل تابستان و مربوط به سواحل دریای عمان و جلگه خوزستان به میزان 750 - 600 درجه روز و کمترین آن از آستانه دمایی 25 درجه برای کل ایران در فصل زمستان به میزان صفر درجه روز است. در میزان نیاز به گرمایش نیز بیشترین آن از آستانه دمایی 14 درجه در فصل زمستان و مربوط به ناحیه شمال غرب و ارتفاعات به میزان 750 - 600 درجه روز و کمترین آن در فصل تابستان مربوط به کل کشور با آستانه دمایی 14 درجه به میزان 0 درجه روز می باشد.
اسماعیل نصیری
دوره 22، شماره 88 ، بهمن 1392، ، صفحه 92-99
چکیده
اصولاً برقراری سیستم مدیریت مواد زائد جامد از جمله مواردی است که برای کنترل تولید، صرفه جویی و مصرف مواد و نیز فرآیند جمعآوری و دفع زباله اهمیت زیادی دارد. سیستم جمعآوری کارآمد و بهداشتی زائدات جامد که پاسخگوی نیازهای شهروندان باشد، هدف اصلی سیستم مدیریت مواد زائد جامد شهری است. از سوی دیگر امروزه مدیریت مواد زائد جامد با توجه ...
بیشتر
اصولاً برقراری سیستم مدیریت مواد زائد جامد از جمله مواردی است که برای کنترل تولید، صرفه جویی و مصرف مواد و نیز فرآیند جمعآوری و دفع زباله اهمیت زیادی دارد. سیستم جمعآوری کارآمد و بهداشتی زائدات جامد که پاسخگوی نیازهای شهروندان باشد، هدف اصلی سیستم مدیریت مواد زائد جامد شهری است. از سوی دیگر امروزه مدیریت مواد زائد جامد با توجه به اهمّیت توسعة پایدار در جوامع شهری، یکی از علوم روز دنیا به شمار می آید که در صورت به ثمر رسیدن آن می‌توان اثرات و صدمات مصرفی شدن را در ابعاد مختلف تا حد قابل توجهی کاهش داد؛ چرا که کثرت مواد زائد جامد نتیجة غیر قابل اجتناب توسعه و مصرف بوده و نبود مدیریت صحیح همگام با دانش روز یکی از عوامل مهم آلودگی‌های زیست محیطی است. در کنار افزایش هزینه‌های دفع زباله، هزینه‌های جمعآوری آن نیز رشد یافته و بخش اعظم هزینه‌های مرتبط با مدیریت موادزائد را جمعآوری زائدات جامد شهری به خود اختصاص می‌دهد. طرح‌های جمعآوری زائدات جامد شهری بسته به نوع، ترکیب و میزان زبالة تولیدی و همچنین ویژگی‌های اجتماعی، فرهنگی و اولویت‌های شهری متفاوت است. توسعة پایدار بنا به تعریفی که در گزارش کمیسیون جهانی محیط زیست و توسعه آمده عبارت است از: توسعه‌ای که نیازهای نسل حاضر را برآورده نماید بی‌آنکه برتوان نسل‌های آینده برای برآورده ساختن نیازهایشان لطمه وارد سازد. در توسعه نه فقط منابع مادی بلکه منابع انسانی نیز باید نگهداری شود. توسعة پایدار به دست مردم و با مشارکت آنان به وجود می‌آید؛ که این مهم در تمام مراحل توسعه اعم از اقتصادی، اجتماعی، اکولوژیکی و سیاسی برای تضمین پایداری ضروری است.
عزت الله قنواتی؛ محمد رضا ثروتی؛ رضا منصوری؛ سمیرا نجفوند
چکیده
توسعهبی‌رویهشهرتهران،طینیمقرنگذشتهعلاوه‌برنابودیبخش‌هاییازبافتتاریخیومنسجمونیزفرسودهکردنسرمایه‌هایفرهنگیومیراثتاریخیبازمانده،باعثازبینرفتنبخشبزرگیازمیراثطبیعیازجملهمسیل‌هاشدهاست.مسیلفرحزادیکیازاینمسیل‌هادرشمالکلان‌شهرتهرانمی‌باشد. باساماندهیمسیل‌ها،منظرشهری،محدوده‌هایگردش‌گاهیوتفریحیونیزحفاظتازمحیط‌زیستوچشم‌اندازتوسعه‌پایدارشهریتحققمی‌یابد.درمناطقشهری،آحادجامعهنقشمهمیرادرساماندهیمسیل‌هاایفاءمی‌کنند. ...
بیشتر
توسعهبی‌رویهشهرتهران،طینیمقرنگذشتهعلاوه‌برنابودیبخش‌هاییازبافتتاریخیومنسجمونیزفرسودهکردنسرمایه‌هایفرهنگیومیراثتاریخیبازمانده،باعثازبینرفتنبخشبزرگیازمیراثطبیعیازجملهمسیل‌هاشدهاست.مسیلفرحزادیکیازاینمسیل‌هادرشمالکلان‌شهرتهرانمی‌باشد. باساماندهیمسیل‌ها،منظرشهری،محدوده‌هایگردش‌گاهیوتفریحیونیزحفاظتازمحیط‌زیستوچشم‌اندازتوسعه‌پایدارشهریتحققمی‌یابد.درمناطقشهری،آحادجامعهنقشمهمیرادرساماندهیمسیل‌هاایفاءمی‌کنند. اینپژوهشباهدفارزیابیتناسبساماندهیمسیلشهریفرحزادبافاکتورهایژئومورفولوژیکینظیرخاک،شیب،فاصلهازرودخانه،فاصلهازجاده،فاصلهازگسل،جهتشیبدامنه،فرازا،پوششگیاهیوبارشانجامشده‌است.پژوهشبرپایهروشتوصیفی- تحلیلی،مطالعاتکتابخانه‌ایوبااستفادهازنرم‌افزارGISونیزمدلتحلیلسلسلهمراتبیدرقالبنرم‌افزارExpert choice انجامگرفتهوطیآننقشهتناسبساماندهیمسیل‌هایشهریبراساسفاکتورهایژئومورفولوژیکیپیشنهادشده‌است. یافته‌هایاینپژوهشنشانمی‌دهندکهبیشترینمساحتمسیلساماندهیشدهازلحاظدرنظرگرفتنفاکتورهایژئومورفولوژیکیدروضعیتتناسببسیارکموکم (44 درصد) قراردارد. همچنین،درصدمساحتمنطقهنیزدارایوضعیتتناسببسیارزیادوزیادبافاکتورهایژئومورفولوژیکیجهتساماندهیبوده‌است. همچنینآنالیزتصاویرماهواره‌ایلندست+ETM طیسال‌های 2005 و 2010 (پیشوپسازساماندهی) ومقایسهآنهامشخصنمودکهپوشش‌گیاهیمسیلفرحزادپسازساماندهینسبتبهسال‌هایپیشازساماندهی 26 درصدافزایشیافته‌است.
هادی باباپور؛ مهدی مختارزاده؛ محمد جواد ولدان زوج؛ مهدی مدیری
چکیده
اهمیت وجایگاه اطلاعات مکان مرجع درکلیه امورعمرانی و تحقیقاتی برکسی پوشیده نیست. ازمیان روش‌های تهیه وتولید اطلاعات مکانی،روش فتوگرامتری بواسطه سرعت،صرفه اقتصادی وازهمه مهمتر،عدم نیاز به حضورمستقیم عوامل انسان ی در محل،از جایگاه منحصربه فردی برخوردار می‌باشد. درروش فتوگرامتری،دوربین‌های مستقربرسکوهای هوایی،بعنوانا بزاراصلی ...
بیشتر
اهمیت وجایگاه اطلاعات مکان مرجع درکلیه امورعمرانی و تحقیقاتی برکسی پوشیده نیست. ازمیان روش‌های تهیه وتولید اطلاعات مکانی،روش فتوگرامتری بواسطه سرعت،صرفه اقتصادی وازهمه مهمتر،عدم نیاز به حضورمستقیم عوامل انسان ی در محل،از جایگاه منحصربه فردی برخوردار می‌باشد. درروش فتوگرامتری،دوربین‌های مستقربرسکوهای هوایی،بعنوانا بزاراصلی تأمین دادههای ورودی واولین حلقه عملیاتی نقشی کلیدی در میزان موفقیت و دستاوردهای سایرمراحل ایفا می‌کنند. امروزه پیشرفت تکنولوژیک منجر به ارائه دوربین‌های رقومی با کیفیت بسیار بالایی شده است که این دوربین‌ها نویدبخش تهیه اطلاعات مکانی مورد نیازبه روش فتوگرامتری بادقت،سرعت وبهره‌وری بالا می‌باشند. با توجه به ظهور دوربین‌های رقومی جدید وتنوع در ساخت وتکنولوژی بکار رفته در این نوع ازدوربین‌ها ضرورت کالیبراسیون آنها به عنوان یک نیازاولیه شناخته می‌شود. باتوجه به هزینه‌های بالاو مشکلات اجرایی درانجام کالیبراسیون آزمایشگاهی،استفاده ازمعادلات خودکالیبراسیون به عنوان یکی از راه‌حل‌های مفید دراین زمینه شناخته می‌شود. برای این منظور درمقاله حاضر،استفاده ازمعادلات فوریه باترم‌های بهینه حاصل ازالگوریتم ژنتیک پیشنهاد شده وبررویداده‌های شبیه‌سازی شده موردارزیابی ومقایسهب امدل‌های پیشین قرارگرفته است. براساس نتایج حاصل،این مدل قادراست تا اعوجاجات چندگانه رابا حداقل وابستگی مدلسازی نماید. دقت ارائه شده برای مدلسازی اعوجاجات چندگانه در تصاویر شبیه سازی شده دوربین رقومیUltra Camدرمقایسه با سایر پارامترهایا ضافه بهبود دردقت مدلسازی درحدود 30 درصد وباکمترین وابستگی را نشان می‌دهد.
سروش اجاق؛ علی اصغر آل شیخ؛ محمد رضا ملک؛ محمد فلاح ززولی
چکیده
با تجهیز دستگاه‌های همراه به قابلیت‌هایی همانند پردازشگرهای قدرتمند و تعبیه سنجندههای متنوع امروزه شاهد وقوع انقلابی عظیم در استفاده از این تجهیزات در تمامی زوایای زندگی بشری می‌باشیم. با نگاهی گذرا به تاریخچه سامانه‌های اطلاعات مکانی به روشنی مشخص می‌شود که انجام تحلیل‌های مکانی بلادرنگ همواره یکی از مهمترین دغدغه‌های این ...
بیشتر
با تجهیز دستگاه‌های همراه به قابلیت‌هایی همانند پردازشگرهای قدرتمند و تعبیه سنجندههای متنوع امروزه شاهد وقوع انقلابی عظیم در استفاده از این تجهیزات در تمامی زوایای زندگی بشری می‌باشیم. با نگاهی گذرا به تاریخچه سامانه‌های اطلاعات مکانی به روشنی مشخص می‌شود که انجام تحلیل‌های مکانی بلادرنگ همواره یکی از مهمترین دغدغه‌های این علم بوده است. از طرفی دیگر جمعآوری، مدیریت و ذخیره سازی اطلاعات مکانی و توصیفی از مهمترین مراحل بسیاری از پروژه‌های اجرایی همانند ساماندهی مشاغل مزاحم شهری به شمار می‌آید. در بسیاری از پروژه‌های اجرایی، برطرف نمودن وقفه زمانی بین فرآیند برداشت میدانی اطلاعات و ذخیره‌سازی آنها در پایگاه دادههای مرکزی می‌تواند به انجام تحلیل‌های مکانی بلادرنگ و در عین حال بسیار کارآمد بیانجامد. اما استفاده از روش‌های سنتی گردآوری، رقومی سازی، مدیریت و ذخیره سازی اطلاعات در بسیاری از پروژه‌های اجرایی با مشکلات قابل توجهی همانند دشواری حمل فرم‌های کاغذی، نقشه‌های کاغذی، خطاها و اشتباهات اجتناب ناپذیر عوامل انسانی و مهمتر از همه ایجاد فاصله زمانی قابل توجه در فرآیند جمع آوری اطلاعات تا ذخیره سازی رقومی آنها همراه بوده است. این مطالعه سعی در ارائه سامانه ای همراه به منظور ایجاد جایگزینی مناسب برای روش‌های سنتی گردآوری و ذخیره سازی اطلاعات مرتبط با مشاغل مزاحم شهر کرمانشاه دارد. در نهایت نیز با انجام آزمون‌های آماری بهبود عملکرد این سامانه در مقایسه با روش‌های سنتی در چهار منطقه از شهر مورد مطالعه به اثبات رسید. علاوه بر آن، تمایل 92% از کاربران به استفاده از این سامانه در مقایسه با روش‌های سنتی، از دیگر معیارهای نشان دهنده موفقیت در نیل به هدف نهایی این مطالعه است.
محمد جوکار؛ کامران لاری
چکیده
در مهندسی سواحل اطلاعاتمیدانی به هنگام و کافی از وضعیت کشندی برای مواردی نظیر توسعه سواحل، کالیبره کردن مدل‌های هیدرودینامیکی عددی، هیدروگرافی، انتقال رسوب و سایر موارد از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. هدف از این پژوهش ارزیابی و صحت سنجی مدل هیدرودینامیکی عددی کشندی در آب‌های خلیج فارس با استفاده از اندازه‌گیری‌های میدانی ...
بیشتر
در مهندسی سواحل اطلاعاتمیدانی به هنگام و کافی از وضعیت کشندی برای مواردی نظیر توسعه سواحل، کالیبره کردن مدل‌های هیدرودینامیکی عددی، هیدروگرافی، انتقال رسوب و سایر موارد از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. هدف از این پژوهش ارزیابی و صحت سنجی مدل هیدرودینامیکی عددی کشندی در آب‌های خلیج فارس با استفاده از اندازه‌گیری‌های میدانی در ایستگاه‌های کشندسنجی و دستیابی به الگوی ترازهای کشندی می‌باشد. در همین راستا از دادههای عمق‌سنجی و خط ساحلی و اطلاعاتیک ساله ده ایستگاه کشندسنجی درخلیج فارس ومیدان باد GFS[1] استفاده شد. از مدل Flow Model)FM) نرم افزار MIKE21 با ساختار مش نامنظم و با در نظرگرفتن نیروهای نجومی جریان‌های کشندی شبیه‌سازی شد و با نتایج اندازه‌گیری‌های ایستگاه‌ها صحت سنجی به عمل آمد. در گام بعدی مؤلفه‌های کشندی استخراج شد. شبیه‌سازی جریان کشندی خلیج فارس با مدلMIKEتطابق بسیار خوبی با دادههای میدانی ایستگاه‌های کشند سنجی نشان داد. در مرحله پایانی مقادیر ارائه شده توسط مدل جهانیFES با استفاده از نرم افزار Matlab استخراج شد. نتایج آنالیز کشندی حاصل از مدل جهانی کشند اقیانوسی با نتایج آنالیز کشندی حاصل از مدلسازی (نتایج حاصل از ایستگاه‌های کشند سنجی) مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفت. براساس نتایج در محدوده مورد بررسی، مؤلفه‌های کشندی بدست آمده از مدل جهانی کشند اقیانوسی در نواحی ساحلی وکم عمق تطابق و دقت کمی با مؤلفه‌های کشندی ایستگاه‌های کشند سنجی را نشان داد این در حالی است که در مناطق عمیق اختلاف کمتری بین مؤلفه‌های متناظر مشاهده گردید. Global Forecast System
کاظم رنگزن؛ نازنین قنبری؛ مصطفی کابلی زاده؛ پوریا مرادی
چکیده
امروزهانرژیهاینوبهرغمناشناختهماندن،بهسرعتدرحالگسترشونفوذهستندوغفلتازآنها،غیرقابلجبرانخواهدبود. خورشیدبه عنوانبزرگترینمنبعانرژیجهانبهشمارمی‌رودکهبه گونه‌هایمختلفامکانبهره‌گیریازآنوجوددارد. در این مطالعه مدلسازی میزان دریافت تابش خورشید بر اساس موقعیت جغرافیایی و با بهرهگیری از رویکردهای نوین مطالعاتی ...
بیشتر
امروزهانرژیهاینوبهرغمناشناختهماندن،بهسرعتدرحالگسترشونفوذهستندوغفلتازآنها،غیرقابلجبرانخواهدبود. خورشیدبه عنوانبزرگترینمنبعانرژیجهانبهشمارمی‌رودکهبه گونه‌هایمختلفامکانبهره‌گیریازآنوجوددارد. در این مطالعه مدلسازی میزان دریافت تابش خورشید بر اساس موقعیت جغرافیایی و با بهرهگیری از رویکردهای نوین مطالعاتی انجام شد. به منظور اولویت‌بندی منطقه مورد مطالعه، به لحاظ پتانسیل توسعه سیستم‌های فتوولتاییک، سه دسته معیار براساس نظرات کارشناسی تعیین گردید. این معیارها شامل معیارهای ساختمانی تراکم، معیارهای فنی و معیارهای محیطی می‌باشند. مدلسازی سیستم استنتاج فازی برای اولویت‌بندی منطقه انجام شد.نتایج حاصل از سیستم استنتاج فازی نشان می‌دهد که 10 کیلومتر مربع از مساحت کل منطقه دارای اولویت توسعه متوسط و 7/0 کیلومتر مربع به اولویت توسعه خیلی زیاد اختصاص دارد که به ترتیب بیشترین و کمترین میزان را تشکیل می‌دهند. با توجه به عدم وجود آگاهی عمومی از ارزش انرژی تجدیدپذیر خورشید در مناطق شهری، طراحی و تهیه یک سامانه مکانی تحت وب ضمن ایفای نقش در افزایش سطح آگاهی‌های عمومی، قابلیت استفاده به عنوان یک سیستم پشتیبان تصمیم‌گیری به منظور ارزیابی امکان سنجی توسعه سیستم‌های تبدیل انرژی خورشیدی را فراهم می‌آورد. برای این منظور سامانه Web GIS انرژی خورشیدی منطقه با استفاده از نرمافزارهای متن باز طراحی و انجام شد. پژوهش حاضر ضمن تأکید بر موفقیت‌آمیز بودن بهرهگیری از فناوری Web GIS در حوزه انرژی تجدیدپذیر خورشید، استفاده از این فناوری را به عنوان راهکاری نوین و کارآمد جهت مدیریت مؤثر و برنامه‌ریزی در این زمینه مورد تأکید قرار می‌دهد.
